Katalog

Emperyalizme Karşı Silâhsır Savaşçj Hindıstanın yetiştirdiği en büyük adatn olan Gandhi, bütün ömrünü Hindistanın İnçiljzlerden kurtarılması dâvası uğrunda harcamış, bu yüzden uzun yıllar hapislerde yattığı gibi açhk grevleri de yapmıştır. Bütun insanlığın saygısını kazanmış, silâhsız bir savaşçıydı o. L. Fischer'in bu çok meraklı kitabında işte o kahramanı bir roman kişisi gıbi yakından tanıyacaksınız. Varlık Yayınları, 5 lira. Üâncuık 1185/7448 MAHATMA GANDHİ 41. yıl sayı 14356 umhuriyef KURUCUSU: YUNUS NADİ Telgrai ve mektup adresi: Cumhuriyet İstanbul Posta Kutusu: İstanbui No 245 TelefonJar: 22 42 90 22 42 96 22 42 97 22 42 98 22 42 99 ROMAN ÖZEL S A YIS t\ Türk Dili dergisinin Temmuz sayısı ROMAN OZEL SAYISI olaıak çıkmıştır. Fiyatı 5 lira Türk Dil Kurumu Ankara Cumhuriyet 7440 Çarşamba 1 Temmuz 1964 VVASHİNGTON IIIIIIIIIIIIIIIIIMIIIIIIİIIMIIIIIIMIMMIIIIIIIIUIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIII ğ llllllllllllllll Tuomioja sonuç alamazsafldayaçıkacağız ingiltere, Kıbrısın Yunanistana bırakılmasına karşılık bir Yunan Adasının Törkiyeye verilmesini teklif etmfş Ada Yunanistana verilecek olursa, Lozan antaşması ile bıraktığımız haklanmızı alntak için harekete geçeceğiz LONDRA, 30 (AP) Türkiye dün Birleşmiş Milletler ArabuUıcusu Sakan Tuomioja'nın Kıbrıs meselesine hal çaresi bulmak üzere yapacağı yeni teşebbüsün bu dâvanın sulh yolu ile halledilmesı jçin son teşebbüs olabileceğine dair ihtarda bulunmuştur. Türk Başbakanı Ismet Inönü DouglasHome'a Türk hükumetine Yunanistanın Kıbrısta bulunan 950 kişilik birliğinin mevcudunu son günler ıçerisinde gızlıce arttırarak bir tümene çıkarmış bulunduğıı ns dair haberlerin alındığını söylemis bulunmaktadır. IIIIIIIIIİİİIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIİİIHI 5 llllllllllllllllllllllllilllllllllllllllllllllllllligiMMIIHIIIIIIIIIIMIIIIUUIIIIIlllllllllllllllllllUIIIIIIIIIIIIIIIIIII Kıbrıs ihtilâfının müzakere yolu ile halli için son bir fırsat tanıdık | Arabulucu Tuontioja dün ı | Cenevre'ye harekef ettî j : Sadece iki hâl çaresi Türk lıderi Inğilız Başbakanına memleketinin Kıbrıs meselesinde sadece iki hal çaresinden birisini kabule hazırlanmış hulunduğunu, bunların da ya federal bir idare tarzı ile Adanın taksimi, veya iki tarafh ENOSÎS olabileceğini açıklamıştır. Bu takdirde Ada ikiye taksım edilerek bir kısmı Türkiyeye diğer kısmı da Yunanistana bağlanacaktır. Bu arada înönü Ingiliz Başbakanına yaptığı özel ihtarı basın toplantısında gazetecilere Türkiyenin Kıbrısa askerî müdahelede bulunmak yetkisini muhafazs ettiğini söyleyerek bir kere daha kııvvetlendırmiştir. Inönü Adada Birleşmiş Milletler Kuvvetlerinin bulunmasına rağmen icabında Türkiyenin askerî bir eıüdahelede buhınacağını kesin bir şekilde ifade etmiş bulunmaktadır. Buhrana çare bulunma.sı için daha pek çok mesafe katcdilmesi gerektiffini söyliyen Fin'li diplomata. Amerika Dean Acheson veya General Nordstad'ı yardımcı olarak tâyin etmek niyetinde Helsinki, 30 (a.a. • A.P. ve Kadyo) Özel bir ziyarett* bulunmak üzere cumartesi akşamı Helsinkiye gelmiş olan Birleşmiş Milletlerin Kıbns konusundaki arabulucusu bugün Stockholm yolu ile Cenevreye hareket •Hmiştir. Finlandiyada yayınlanan «Usi Suomi» gazetesine bir demeç veren Tuomioja, şunları söylemiştir: Arabuluculu ğumun gelecek merhalesi Ce nevrede cereyan edecek. Bunun nasıl olacağını tam olarak bilmiyorum. Bir gün tekrar Kıbrısa döneceğimi zannedi yorum. Cenevrede muhtemelen Türkiye, İngiltere ve Yunanistan temsilcileri ile görüşeceğim. Kıbrıs buhranına bir çözüm înönü. Türkiyenin hangi şartlar altında Adaya asker çıkaracagıc« dair gazetecilerin sordugu suali şöyle cevaplandırmıştır: «Adada Birleşmij Milletler Kuvvetlerinin bulunmasına ragmen Türkiyenin askeri müdahelede bulunamayacağına dair hiçbir iddiada bulunulamaz. înönü basın mensuplarına önümüzdeki birkaç gün ıçerisinde Yunan hükumetinin meseleye bir hal çaresi bulmak üzere bazı diplomatik teklifleri kabule hazır olup olmadığının anlaşılmış olacağını söylemiştır. Son bir fırsat daha yolu bulunması için daha pek çok mesafe katedilmesi gerekmektedir.» ^E~ Bir Amerikalı yardımcı == Ote yandan Birleşmiş Mil ş = tetlerdeki Amerikan heyeti yetkilileri, Amerikanm ilgili taraflarca kabul edildiği tak dirde, Kıbns arabuluculuk görüşmelerine ileri gelen bir diplomatı yardımcı olarak tâyin etme teklifinde bulundugu seklindeki basın haberlerini doğrulamak ve yalanla maktan kaçınmaktadırlar. . , Basın haberlerine göre, A merikan teklifi, geçen hafta Washington'u ziyaret eden Türkiye Başbakanı İsmet İnönü ile Yunanistan Başbaka nı Yorgo Papandreu'ya ayrı ^ ^ (Arkası »a. 7. Sü. 2 de) = LondradanParisegidenlnönü bugünDe Gaulle'le görüşecek Paris 30, (Özel Muhabirinıiz Mijel Perlman bıldirıyor) Başbakan İsmet İnönü beraberinde bayan Mevhibe Înönü, Dışişjerı Bakanı Feridun Cemal Erkin. Profesör Nihat Erim, Profesör Suat Bilge ve heyetimizin diğer üyelerile birlikte bugün Türkiye saatiyle 14.55 de BourgetjHava Alanına muvasalat etmiştir. Hava Alanında Fransa Devlet ve Hükümet Başkanı adına Devlet Bakanı Bokanowski. Fransa Dışişleri Bakanhğı Protokol Umum Müdurü, Türkiyenin Paris Büyükelçisi Bülent Uşaklıgil. Nato daimi delegemiz Muharrem Nuri Birgi. Ikt.sadî İşbirliği ve Kalkınma Teşkilâtındaki Türk Delegasyonu Başkan Vekili, Nato Türk îrtibat Heyetinden Tuğgeneral Kemal Tarhan, Avrupa Müttefik Kuvvetleri Başkomutanlık karargâhından Tuğgeneral Behçet Özdemir, Büyük Elçilık mensupları Paris'te bulunan Türk Delegasyonları temsilcileri, Fransız RadyoTelevizyon ve basınını temsil eden büyük bir gazeteci kitlesi tarafından karşılanmıştır. Başbakaıı Inonii ve eşi. İngiltere Başbakanı Hoıue Ue Çıkarma teşebbüsleri i İkisi Franstz baskentmde olan TmvU ve Yunan Başba~ = kanlannin bir görüşme yapmalartna ihtimal veriimiyor Diğer Türk diplomatlan da daha sonra Arabulucu Tuomioja'nın Türk ve Yunan hükumetleri ile ayrı ayrı müzakereler yapmak üzere hazırhklarda bulunduğunu söylemişlerdir. «Bu müzakereler de bir netice vermeyecek olursa anlaşmaların bize vermekte olduğu askerî müdahele hakkını kullanmak mecburıyetinde kalacağız» diyen yetkili Türk çevreleri Türkiyenin evvelce dört muhtelif zamanda Adaya asker çıkarmaya hazır duruma geçtiğini ve bunlardan sonuncusunun 5 hazirana tesadüf ettiğini söylemiştir. Lozan anlasması «Bizim Adaya çıkarma yapmamızı Amerika Birleşik Devletlerlnın müdahelesi önlemiştir, fakat, şimdi Amerikalıların da durumu anladıklarını ve Yunan hükumetine Türkiyenin askerî müdahelesi(Arkası Sa. 7, Sü. 7 de) 1IIMIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIMIIIIIIIIIIIII1IIIIIIIIIIIIIIIIIIMIIIIIII1IMIIIII IJ imroz ve Bozcaadadaki azınlık okullarının denetimiBakanlığaverildi Kendi din ve lisanlarını çocuklanna öğretmek : stiyenler için ders haricinde kurslar açılacak Papandreuya Türkiye ıııüdalialc için bahane arıyor Kıbns'a gitmesi muhtemel görülen Yunan Başbakanı 1959 Antlaşmalannda müdahale hakkı konusunda hüküm olmadığı iddiasında Lefkoşe, 30 ( a x , AP) Kıbns Rum hükumetine yakın çevrelerin açıkladığına göre, Yunan Başbakanı Papandreu Başpiskopos Makarios'a New York'tan gönderdiği bir telgrafta «Türkiye'den gelecek tahriklere kendini kaptırmamasını> istemiştir. Papandreu, Kıbrısh Rumların bu «tahriklere» gösterecekleri tepkilerin, Türkiye'nin Adada baskı altında bulunan Türk azınhğını koruma amacı ile müdahele h; reketine girişmesine bahane teşkil edeceğini ihtar etmiştir. Papandreu, aynı telgrafta Makarios'u Birleşmiş Milletler'le daha sıkı işbtrliğinde bulunmaya davet etmiştir. Yunan Başbakanı mesajında şunlan ilâve etmektedir: «nı(Arkası Sa. 7, Sü. 6 da) Bir buket Büyük Elçimizin eşi, Bayan Mevhibe İnönü'ye bir buket takdim etmiştir. Şeref kıtasını teftiş eden Başbakan İnönü Fransa Devlet : Ankara 30, (CumhuriyetTeleks) [jnde ayrılacak derslıanelerde ders Başkanı Boka'.^o\vski'nin koluna girmiş ve şeref salonunun methaline : İmroz ve Bozcaada ilçelerinde saatleri dışında tâyin olunacak bir dö.şenmis kırmızı halılar üzerinden yürüyerek salona geçmiş ve bu• ki azınlık okullarının Milli Eğitim saatte din ve lWan derslerini oku rada kencfisini karşılayan Fransız Devlet Bakanıyla bir süre görüşmüştür. ; Bakanlığı tarafından denetlenmesı tabilirler. • hakkındaki kanun teklifi Millet Başbakan İsmet inönü ve bera ; MecİKİnin bugünkü birleşiminde berindekiler Bourget Hava AlaYunus Nadi Armağanı ikincisi nından Türkiye Büyük Elçiliğine Kıbrıs ihtilâfında her aklına esen ortaya bir formül atıyor ve i oylanarak kabul ecfilmiştir. gelinceye kadar yollarda Fransız her formül, atanlar için en nygun hâl çaresidir. Oysa hiç biri : CHP milletvekili Burhan Arat halkı tarafından hararetle selâm , ve 37 arkadaşı tarafından hazırlabunların, çıkarlan tamamen birbirine karşı bulunan tarafları lanmıştır. tatmin edici cinsten değil. Zaten olaylar gösteriyor ki, böyle : nan kanun teklifi özellikle şu hüÖgle yeraeğini Türkiye Büyük kümleri kapsamaktadır: bir tılsımın bulunması da imkânsızdır. : Elçiliğinde yiyen Başbakan saat 1 Her iki adadaki tedrisat, Şüphesiz papaz Makarios'un geleceğe bağlı şansı da burada dü18'de yine Elçilikte Paris'teki Türkçe, umumi, parasız ve lâdiSÜmleniyor. tngiltere ada üzerindeki iddialanndan vazgeçmek Türk kolonisi ile tanışmıştır. nidir. yolunda. Amerika Kıbrısta âdil bir neticenin değil, daha çok bir Başbakan İsmet İnönü, yarın saat 2 Çocuklanna kendi din ve liTürk Yunan çatışmasını, dolayısıyla NATO parçalanmasını : 1530'da Cumhurbaşkanhğı Saraönleyecek tedbirler peşinde. Enosis'e angaje olmuş Yunanis : sanını öğretmek istiyen veliler ehyına giderek Fransa Devlet Başliyeti hükümetçe onaylanan kimtan, sıkısmasına rağmen, politikasından vazgeçmiyor. Halk : kam General De Gaulle'le görüoyunun hassas halde bulunduğn Türkiye, Kıbrıs meselesinin : seler tarafından mektep binası dahi195U de Cilavuz Köy Enstitüsünü bitiren ve A İ D şecek, saat 17.30'da Büyük Elçibir soydaşlık veya toprak kazanmak. meselesi değil, soydaşla ' Avukatın 3 temmuz giinü Askerî Yargıtaya likte Fransa Dışişleri Bakanı bursu ile 14 ay Amerika'da tahsil yapan Hüseyin rına karşı girişilen insanhk dışı davranışları önlemek, mille ; Maurice Couve De Murville'i ka Öztürk, hâlen Âmme İdaresi Enstitüsünde öğrenci müracaat edeceği sanıhyor bul edecek. Akşam yemeğinı Baştin haysiyet ve şerefini koruyacak âdil bir çözüm yolu bul ' bakan Pompidou'nun dâvetlisi omak meselesi olduğunu anlatamıyor. Beri yandan Kıbns taem \ ismet Rirleşmiş İUilletlere dahil, hem de teminatçı devletlere ant i Röportaj: Orhan ERİNÇ larak yiyecektir. Başbakan 18.30'da Ankara 30, (CumhuriyetTeleks) maddesıyle Turk Ce, Kanununun Inönü'nün yarın saat a la.şmalarla bağlı bir acaip devlet. Sıkıyı görürse Birleşmiş i İlkokulu bitirdikten sonra iki kincilik ödülünü kazanıverdi. Bristol otelinde bir basın toplan Talât Aydemır ile avukatının 12 ncı maddesı gereğınce ıtıra/ın Miletlprden ımdat ister, aynı zamanda NATO üyesi Tunanis ; yıl çobanlık yapan Hüseyin Öz14 kardeşin ortancalanndan sayı tısı j'apması beklenmektedir. Millet Meclisı Komısyonlarında yersiz olduğunu belırten 1 numatana hağlanmağa çalışır, bir taraftan da Sovyet Rusya ile : türk, Gazetemizin Kurucusu Yulan Öztürk, yazısının neşrinden kı Her ikisi de General olan De bulunan bir kanun teklıfını ileri flrirl erirr. bajımsızlığının savanmasını onlara yaptırır. nus Nadi adma düzenlenen yarışlsa bir süre sonra «Şayet veriliyor Gaulle ile İnönü. ilk defa olarak sürerek. ınfazın bir iüre geri bıra rah Sıkı Yönetım Mahkemesı. kabıli itiraz olmak üzere kararını secen «Akhn Işığın.sa telif ücretini almak Bu kaos ıçinde Kıbrıs ihtilâfının, söylendiği gibi taraflan mem ; ma için Pom kılmasını sağladıkları bilinmekte cumartesi günü taraflara teblıŞ etkarşı laşmaktadırlar. Atatürkçülük nun bırakacak şekilde halli nasıl mümkün olacak anlayamı • yazısı teye ugramış ve ücret yerine: dir. miştir. nın teiif ücretini alamadı ama, i(Arkası Sa. 7, Sü. (Arkası Sa. 7, Sü. 1 d e ) ' voruz Elbette bir taraf bir takım haklanndan kaybedecektir. j îtirazı ınceliyen ve A.'kerî YarBöylece, Aydemirin avukatının Ve herhaldp uzun vâdede kaybedecek yine Türkiye olacaktır. gılama Usulü Kanununun ilgili 7 gün içinde askeri Yar ıtava mu3 Oenili.vnr ki iki taraf. yâni Türkiye de, Yunanistan da tâviz ve ' Ankara 30, (CumhuriyetTeleks) Cumhuriyet Senatosunun buracaatı gerekmektedır Bu SUIP 3 receklpr. Peki kimin lehine? Bağımsız Kıbrıs Cumhuriyetinin, temmuz günü tamamlanmakiHrt.r tinlavısivle Yunanistanın lehine. Nitekim Yunan Dışişleri Ba : günkü birleşiminde A.P. li senaAvukatlar, 3 temmu? cumartpci kaııı dünkü hasın toplantısında baklayı ağzından tamamen : törlerden Mehmet Ünaldı verdiği j günü Yargıtaya müracaai pr|p.»k cıkarmıs. ve Kıhrıstan ayrılacak Türklere tazminat verilebi • bir önerge ile Başkan Vekilliği îkarara karşı itırazda bulunacaklercrini söyledikten sonra, Enosis'in ilerde konuşulması ge ; seçiminin, tatile 15 gün kalması Yurtta ve Dünyada lardır. rpUtiîinı snzlerine eklemiştir. j sebebiyle geri bırakılmasını teklif etmiş, bu istek reddedildiğin'""•nnillprin rpsmi nlmamakla beraber ortaya atıldıfı ve CenevKonu ve Yorum (Arkası Sa. 7, Sü. 4 de) rp toplantısmın vapılacağı hakkında kat'i ifadelerin kullanıl(Ekonomide son gelişmeler) rtı&ı. bir zamanda Kostopulos'un sözleri çok ilgi çekicidir. Anlasılıvor ki seçimler arifesinde bulunan Amerika ve tngilDünya Ticaret ve Kaltprp cift taraflı oyuna devam etmek ve meseleyi uzun vâdede kınma Konferansı (Dr. Ankara. 30 (a.a) Öşıenildiâıne Üner Kırdar) Yunanistanın rıkarlarına uyçun bir yola doŞru sokmak niyegöre. T.C. Anayasasının tama'nıtindedirlpr. Yalnız bu yol yine anlaşılmaktadır ki, doğrudan Kârdan pay verme menı tağyir ve tebdil ve ilgaya ve <1n*ruva onlar tarafından değil Birleşmiş Milletler tarafından ' Reklâm yapmak amacıyla pulı; todları ve verimlilik Türkiye Büyük Millet M<n:lisır.i | fuzulen işgal ettiği için dansöz Aysö«tpri|pcpk ve formülün kabulünün muhtemelen emrivâki ; sel Tanju dün akşam ifadesini mu (Dr. Haydar Kazgan) iskata cebren teşebbüs etmek a uhaü'ip eplmpsi için çalısılacaktır. çundan sanık olarak Ankara SıfcıEkonomimizdeki durgun • teakip tevkif olunarak Sultan;ıh"'•m tnoniiniin spvahati basanlı eeçmiş ve Başbakan Amerika • met Cezaevine gönderilmiştir. yönetim Askeri Mahkemesıncr oluğun nedenleri üzerinvp Insilterp hiikumet adamlarına ve basın yoluyla da Ameri : Bilindiği gibi Aysel Tanju Made duruluyor (Ankaralüm cezasına hükümlü bulun'in dan Özgen Acar bildin Osman Deniz ve Erol Dnn'Fi bmkahlara ve Jnîilizlere meseleyi gerçekten batılı ölçüler için ; lak yolunda cumartesi gecesi otoyor.) larındaki cezanın yerine getırılrie »cıli açık anlatmıstır. Ama bu açıklığın halâ yetmediŞi ve j mobilinin önü çevrilerek motosikmemesi hakkındaki U . . M 4 eür 3H1 S mesplpnin vinp baska başka yönlerden ele alınıp halledilmek ; letli ve maskeli iki şahıs tarafıntstanbul Limanınrtan en \'e 480 sayılı kanunun 26'B/lf' • dan ellerinin otomobilinin tampoıı istenrtiği görülüvor. düstrı ürünleri '''racıiı gun ve 11738 sayılı Resmi G Para pıyasasl Simdi. iimitler daha pratik bir devlpt arfamı kabul edilen Gene | larına bağlandığını ve 5 bin liraile yayınlanarak yürürlüşp ; sının alındığını ilgililere bildirraişKısa haberler ral r>p Oaullp'dedir. Rakalım Pariste ne olacak? 5İ üzerine. adı geçen h ü L ; ti. Yapılan inceleme sonunda danEcvet GfTRFSİN den Osman Deniz Sıpoı > sozün bunu Teklâm» amacıyla ter Dinçer rie Akşehır Cez tiplediği Xıunu Nadi Armağanı jarısmasuıda ikinciliği kazaııan Husejin Ötiurk gönderilmışlerdir. FormüUe? Oztürk «derece alacağımı tahmin ediyordum» dedi Aydemirin itiraz süresi 3temmuzda sona eriyor Senato Başkan Vekilliğine bu defa da Suphi Batur seçildi EKONOM1 Aysel Tanju tevkif edildi Osman Deniz Siırop, Eıol Dinçer Akşefrr Cezoev nde 5. Sayfaya bakınız