Katalog

SAHİFE DÖRT CUMHURÎYET 5 Kasım 1964 Vç zengin hacıyı dağa kaçırarak | zınamıyor. Zira, biz, üç beş haydu. oirini öldüren eşkıvalar, son gün | dun yakalanmasiyle Doğudaki hu lerin haberlerinde önemli bir yer | zarsuzluğun ve eşkıyalığın orta tutuyor. İlgililerin «takviye k~jv. ı dan kalkacağını sanıyoruz. Halbu • veti gönderildi», «eşkıyaların ko | ki eşkıyalar, Doğudaki huzursnzlu. kü kazınıyor» gibi demeçleri bir ğun sebebi değil, ancak bir sonu birini izlemeye başladı. cudur. Değiştirilmesi gereken bu Aslında hiç bir şeyin kökü k a eşkıyaları yaratan şartlardır. Doğunun insanlon yokluk içinde yaşar MİLYONLAR KAÇIYOR "• Ferman Padişahınsa, Dağlar BizimuirU EGİTİM Doğu Türkiyede eğitimin en güçsüz olduğu bölgedir. 6 yasından büyük olan nüfusun ancak °'o 20 kadarı okuyup yazmak bilir. Son eşkiyahk olayınm geçtiği Siirtte ise bu oran °o 18 dir. DİL Doğu vüâyetlerinden çoğunda ana dilin Kürtçe olması ve Türkçenin yaygınlaşması için gereken çabanın gösterilmemesi doğu insanınıh memleketine karşı bir çeşit yabancılık duymasma sebep olmuştur. Siirtte, ana dili Türkçe olan 24.557 kişiye karşı ana dili OLAY YAKALANAN YAKALANAN Kürtçe olanların sayısı 133.562 kişi vardır. SAYIS1 KAÇAKÇ1 MALIN DEĞER1 YÎLl GELİR Doğunun milli gelirden aldığı pay, Türki1954 2683 1S83 3.592 Miljon yenin diğer bölgelerinden çok azdır. Türkiyede fert ba4.16(1 > 1955 2547 3228 şına düşen ortalama yıllık gelir 2.000 lira civarındayken, 1956 2575 1753 5.331 bu bölgede 1.500 liradan azdır. Türkiyede köylü nüfusu1Ü57 2M0 1591 4.931 nun ortalama yıllık gelirini (1.600 Tl.) 100 le ifade eder195S 2029 1653 5.528 1959 152G 1079 3.96S sek; bu gelir Bitlisde 48, Diyarbakırda 65, Hakkâride 41 tŞSİZLIKTEN Türkiyedekl gizli işsizlerin büyük bir bölümii Doğu 1449 1342 1!)GO 6.177 dir. vilâyetlerindedir. Hızla artan nüfus, tarımın dışmdaki bir alana aktanla1.961 2323 2205 9.684 TOPRAK DAGlLIMl Doğunun tarıma elverişli 1!H>2 27S8 madığından, tarımın sınırlı iş imkânı ve geliri çok kişi tarafından payla1661 24.886 toprakları azdır. Bunun yanısıra toprak. Türkiyenin di2151 1374 1S.857 l%3 şılmaktadır. Belirli bir iş gerektiğinden çok fazJa sayıda kimse tarafından ğer bölgelerine oranla daha eşitsiz bir şekilde paylaşıl1495 10S7 12.496 yapılmakta ve sağlanan gelir bunu paylaşanlara yetmemektedir. İş im 1%4 mıştır. Topraksız ve toprağı kendisine yetmiyen köylü kânlarının nüfusun arttığı oranda fazlalaşmamasmın sonucunda sefalet yaysayısı çoktur. gmlaşmakta ve çaresiz kalan insanlarda kanun dışı yollardan para kaDEVLET KAVRAM1 Türkiyenin doğusu gibi gezanmak eğilimi doğmaktadır. ri kalmış bölgelerde devlet yüzyıllardan beri görevini ÖZLEMDEN Doğu köylüsü için eşkiya, çoklukla bir kahramandır K OÇE yapmadığından, artık bu kavramm yerleşmesi güç oıKöylünün mantığıyla değil, içgüdüsüyle karşı olduğu bir düzene isyan maktadır Eşkiyaların bazıları çok güç ele geçirilmekte, Koeden insandır. Köylünün yapamadığını gerçekleştiren, hayalinde yaşattığı, Devletin yokluğun öslemini çektiği kahramandır. Hakkında türküler düzülür. Köylü, özle çero gibileri yıllarca jandarmayı peşinden koşturmakmini duyduğu şeyleri, gerçek olmasa bile sanki eşkiya yapmış gibi an tadırlar. Eşkiyaların bu «başansınuı» ilk sebebi, bazı dan meydana gelen latjr. Bu tür bir «eğitim» gören, imkânsızlık içinde bocahyan doğulu genç köylerin kendilerine yardım etmesidir. Eşkiya, ihtiyacı boşluk, zamanla ağa için, eşkiyalık bir suç değil, bir şereftir. olduğundan köylülerle iyi geçinir. Gereğinde onlara lar ve şeyhlerle dolpara verır Köylü, özellikle «harama KAÇAKÇILIKTAN Doğu sınırdurulduğundan, bu uçkur çözmiyen» eşkıyaları korur, larımızda kaçakçılık yaygındır. Subölgelerde devlet obundan kıvanç duyar riye ve Iraka canlı hayvanla silâh, toritesi kendini güçBa.'.i eşkıyalar ıse »ağanın adamı» oralardan bize kumaş, v.s. kaçırılır. lükle kabul ettiredır. Bunlar, köy agaları tarafmdan Bu işleri idare edenler, mallarını bilmektedir. dağa gönderilir, kullanılır. bakılır eşkiya ların vâsıtasiyle kaçırırlar. H işleri Bakanı Orban ö z KALKINMA 5 ve korutıur. ö t e yandan bazıları Sutrak'ın Cumhuriyete verdiğı Kendilerine bağlı olan eşkiya çeteriyeye mal kaçıran tüccarların ada yıllık kalkınma plâ özel demece göre Doğu illerin lerini dağda besler, gereğinde kulSon Nufus sajum isutisüklerine göre c ıratın donı, Doğunun mese. deki «Yol kesme ve soyguncu mıdır. gusunda yaşıyanların ana dlllerine göre ayrımı ve olanırlar. telerine e£üerek luk» olaylarının 1938 den bu kur yazarın 6 yaşından bdyflk nüfustakt oranı. Suriye sınır bölgesinin doğal bu bölgedeki yaTürkçe Kürtçe Okur yazar KİRALIK KAATİLLİKTEN tsyana durumu şöyledir: Hakkari 6.295 48.446 13 % şartları da eşkiyaların sınırı rahat şama tatistiklere göre, Türkiyede işlenen Eşkiyahk Suçlu düzeyinin Yakalanan Vaıı 88.623 85.968 20 % olayı «ayısı ça aşmalarını ve bu şekilde jandar yükseltilmesı ıçin tuçlular suçların en büyük sebebi toprak kav frfa 141.045 160.142 15 % 1958 129 .. . 382 .. 306 .... madan kaçmalarını sağlamaktadır. bazı tedbirler ileri Siirt 24.577 133562 1» gasıdır. Bunu kız kaçırma olayları 1959 126 .. .. 370 .. 289 ... Bitlis 3S.974 71.533 11 ve kan dâvası izler. Bu suçlar köyöte yandan dağlık bölgelerı iyi ta sürüyor. Ancak. 1960 118 .. Muş 43733 TO.746 2n .. 356 .. 287 ... lere has olduğundan, özellikle zenmmaları, jandarmanın görevini güç plânın Diyarbakır 119.347 222.355 20 1961 günümüze 112 .. .. 340 .. 293 ... Mardhı 39.433 .... 201.714 14 gin köylülerin zaman zaman kiralık leştirmektedir. 1962 107 .. .. 327 .. 206 ... kadar yapılan ııy(Arapça 50.00) haydutlara, kaatillere ihtiyaçları o1963 68 .. .. 239 .. 206 .... Doğu bölgelerindeki âsayiş ted gulanmasının, Do • Binjtöl 97944 ... 15.152 İS 1964 39 .. lur. Bu işleri yaptırmak için eşkiya.. 163 .. 105 ... Elâzı* 159.630 82.M0 25 birlerinin yetrsizliği de, eşkıyalar ğuya fazla bir ş*y (Ilk S a y ) lan kullanırlar ve onlara yardım eTunceli 94.814 27.000 60 % ıleri la yapılan mücadeleyi güçlestirmek kazandırdıgı 195861 699 2,177 1,692 485 Ağıı 70.000 111.103 20 derler. •iürülemez. tedir TACSIZ KIRALLAHI KOÇERO Silvan'ın Helin köyündendir.. Kövde rençberlik yaparken ağanın oğlu, o zaman ismi Mehmet th san Kilit olan Koçeronun karısına sataşır. Mehmet thsan, Ben yoksul bir köylüyüm, ağa oğluyla başa çıkamam» der ve köyü terk etmeye karar verir. Çık mazdan önce. ağa oğlu nu görür. «Ben Silvana pidivorum. eeer pesime düşersen seni öldürürüra» der. Üç ay sonra, Silvan'da ağa oğlunun kurşunlanmış vücudunu bulurlar. Mehmet thsan ortadan kaybolur. daâda Koçero ismi ile dolaştığı öerenilir. NEDENGÜÇ? R O DÎL Eşkiyaların o/o 22 si yakalanamıyor Öğretmen ve okul az Koçero dağların tanıdıeı en ünlü eşkiyalardandır Onun jrüzünden Bakan sandalyeleri bile tehlikeye girmiştir. Köylüler tarafuı dan çok sevilen Koçero öldürüldükten sonra hakkında türküler. efsaneler yaratılmıştır. PARHl'RLl) HACO Güneydoğu'nun bu azılı eşkiyası. avanesiyle beraber dolaşır. On yıl kadar önce. üç erkekle bir kadmı vurduktan sonra dağa çıkmıs. ian darmalardan kaçmak için Suriveye eitmişti. Sonra yakalanarak Siirt Cezaevine kapatılmıştır. Ha co. burada sekiz ay kaldıktan sonra iki arkadaşıyla beraber kaçtı. Hâlen Güneydoğu dağlarında vasamaktadır. TtLKİ SELtM Avanesiyle beraber dağlarda dolaşanlardan biri de Tilki Selimdir. Raşan. Bilaris. Gevart havalisiyle Tüan dağlarında hüküm sürer. Bu çetenin adamları kadınlara göz koy duklanndan köylüler tarafından sevilmezler Tilki Selün özellikle kaçakçılık işlerinde çalışır ve fırsat buldukça diğer kaçakçıları soyar T E Ş E K K I I 10 Ekim cumartesi günü bir trafik kazasmda kaybettiğimiz sevgili varlığımız Sekreter Aranıyor Çok lyl İııgllızce ve Türkçe okuyup yasmak, tercüme yapmak ve lyl daktllo yazmak şarttır. Ccret dolgundur U yeıi Anadolu yakasıdır. MUracaat: EAS Ebonlt Te Akümülâtör Sanayll A. Ş. Yakacık Kartal Reklâmcülk (4154) . 13494 Hükümeti devirmek İSTİYORSAN SIRAYA GIR büŞam'da, sabahın erken ıtibaren, güınrük memurlarının, tıcari teşebbusıer yapmalarına ler aitınüa toplanmış olan Sötün araplar oirleşmeliydiler. rağmen aradıklarını bulamamışpolislerin etrafımda pervane olsaatlerinde genç bir yüz duklarını, beni memnun etmiye lardı. Propaganda için büyük pa mürgeciler çok şükür kovulmuşbaşı, Harbiye Nezareti çalıştıklarıru hissedıyordum. ralar sarfediyorlar ve sık sık da lardı amma, yınede bu fcarışıklıklarda onların parmağı vardı. siyasi karışıklıklara sebep oluOrada, Fransız, Alman, tngllız nin kapısına tam teçhiBunlar Araplan , biribirlerine düyorlBrdı »ma, muvatf&ktyet fca•turrâtleri de vardı amma onlara zât dayanmış Ve Içerîye zanamamalanrun sebebini yine Su şürmek Istiyorlardı. Sonra yükpek aldıran yoktu. OUalardan girmek istemiş... İri ya birinde ayaklarını masaya uzat riye halkının duygularında ara sek tabakadaki Arap aüelerinln bir çogu bu sömürgecilerin adan bir asker, yüzbaşıyı mış bir gümrük memunı cep rad mak lâzımdı herhalde!.. mıydılar. • yosunu sonuna kadaı açmış, aönlerken: Yammdaki genç Surlyeli müOnlann sayeslnde rapça dinliyor, Ne istiyorsun? diye kendisi oynak şarkılar ediyordu. hedisin anne ve babası Halepte muşlardı. Bu sebeple zengin olsenelerdir de ona istirak sormuş... Bu saatte ve amcalan ve teyzeleri ise tskenAnladığıma göre, gazetecilere fakir Suriye halkından sömürbu silâhla ne yapacak çok iyi muamele yapılması hak derunda oturuyorlardı. Aslen Ha düklerinl iade etmeliydüer. Arap taylı kalabalık bir Arap • Hriskında bütün gümrük kapılarına milletinin kurtuluşu ancak sosyasın içerde? tiyan ailesiydiler... talimat verilmişti. Amma, bunlizmle olabilirdi.. Yüzbaşı kendisinden ların yanında, diğer turistlerden Anlattığına göre, bu in^aat müîşte bu genç Arap müliyetçisiemin, gayet ciddî ayrı bir muameleye daha tâbl tuhendisi mesleğtnde çalışmıyor nin bana yol boyunca anlattığı tuluyorduk! Memurlar, yanm kazanabildiği ve ai« İhtilâl yapıp, ikti Türkçeleri ile, hangi gazeteye çok iyi para olduğu için öğret fikirler bunlardı... lesine yakın darı tesllm almaya gel mensup oldugumuzu, gazetedeki menlik yapmayı tercih ediyorYARIN vazifemizi, kaç gün balıp, kimdu. Maaşı 700 Suriye Urası, bidim!» demiş... lerle temas edeceğimizi soruyor, zim paramızla ortalama 2400 liNöbetçi asker bir yan sonra bunları soldan sağa doğru raydı. 2536 yaşlanndaki bir genç İhtilâUer Suriye ekodan karşı koymaya de not ediyorlardı. Belliydiki, daha için herhalde bu iyi bir Ucret sanomisini zayıf düvam ederken, aynı cid gazeteci, Şama veya Halebe var yılırdı... Konuşmalanndan koyu bir Adiyetle yüzbaşıya ilerde madan hakkındaki rapor oraya şürmüş rap milliyetçlsi olduğu anlaşüıki köşeyi göstcrip şu tav gidlyordu... yordu.. Ona göre, muhtelif isimPolisin kimlerle temas edeceksiyede bulunmuş: siniz sorusuna karşı: »••••••••••••••••» Öyleyse tâ karşıda General Hafız, dedigim za yüzünün aldığı şekli ki kuyruğa gir sıranı bek man,zaman unutamıyacağım. hiç X Maden Kömürü naklettirilecektir • bir le! önce bir heyecanlandı Sonra Bankamızın yıllık ihtiyacı olan taknben 1 OU U ton Maden • U.0 CEMİL SÂİT BARLAS m bıraktığı aziz hâtırayı ve bu kaybm yarattığj derin acıyı en içten bir şekilde paylasan herkese teşekkür ederiz. bizimle BARLAS'Iar (Basın 20748/13485) Isim Tashihi Kızım Sabiye'nin İsmi t«t. 20 d Asllye Hukuk Hâklmllglnln 964/2287 kararı Ue Sabiha olarak düzeltllmlçf lr. Basan GUntekin Cumhurlyet 13499 Senelerin cildiniz üzerinde bıraktığı izlerden endişe ediyor musunuz, O halde, bütün dünyaca yüksek tesirleri kabu] edilen tabiil menşeli, Gelee Royale ile hazırlanmış CREME GELEE SOLVX IrntVA CDEM VEOANE HOMKKEP kullanınız. Creme Gelee, cildin derinliğine nüfuz ederek hücreleri besler, gençleştirir, sivilce ve kırışıklıkları yok eder Creme Gelee masajları, cildin daima canlı, taze ve pürüzsüz kalmasını sağlar AKSU Lâboratuan Çemberlitsş İstanbul: Tel: 27 23 52 Reklâmcılık 3949/13478 üâncılık: 3270/13492 , D O KTO R Tarık Z. Kırbakan konu veresim: Ayhan Başoglu t J I l Uen Saç ve ^iihrevı Hastalıklün Mut^rmssın istiülâJ üaa ^annafcJtapı No » Tel: 44 10 73 X SOLDAN SAGA : 1 Tokyo Olimpiyatlarında şampiyon sporculara verilen altm ve gümüş armağanın adı. 2 Boyunu kollarla vücudün birleştiği köşenin üstün» oturtan (iki söz). 3 Zarara gıriş durumları (çoğul). 4 «Esas egitim ve öğretim» manasına ıkı söz. 5 Uzaydaki gezeğenlerden birinin adı, bir sayı, 6 Dertlinin bağırtısı, tersi «danset me hareketi» dir. 7 «Dışarı kısmın tamamiyle aksi vaziyetteki örtülüp açılan girip çıkma yeri» karşılığı iki söz, bir edat. 8 Bir tâkı, bir emir, eski harflerden bi • rinin okunuşunun tersi. 9 Nota, bir çeşit yemek. YUKARIDAN AŞAGlYA : 1 Afrikada bağımsızlık için savaşan bir Portekiz sömürgesi. 2 Muhammed Peygamberin annesi, parlak. 3 Sağırlarm yapa. mıyacağı bir hareketi yaparak. 4 «En çok o hizaya kadar ilerleoebilecek» anlamma 123436789 iki söz. 5 imagıpıİTnuıBI Tersi «büyük iş rH3H(Tı H B yerlerini barmdıran bina ele geçir!» anlamı. na iki sözlü bir emirdir, t a a h hüde girişilirken vetilen a IMlnıa buımsrJt'i vans. 6 S ö nalledllmls seklt zünü tutan insanlara tükürdükleri için veril«mi yecek bir emir, doğduğu yeri ziyaret etme seyahati. 7 Ortaçağ savaşlarında ün kazanmış bir komu. tan. 8 «Hind Avrupa ırkından dişi insan» mânasına iki söz. 9 Bir zaman parcası, kacak. • Suriyede senelerdenberi hiç aktüalitesini kaybetmeyen tek mevzu, hiç tereddütsüz söyliyebilirim ki budur. Halk arasında buna benzer hıkfiyeler öyle ballancUra ballandıra anlatılıyor ve sonra kıskıs gülünüyordu ki gönneyin! Artık herkese ihtilâllerden bıkkınlık geldigi için, iktidar koltuğuna falan camı oturmuş, filâncamı kimse nin umurunda değildi. Suriyelileri, devlet işinden, rejim meselesinden soğutan önce politikacılar olmuştu. Büyük vurgunlar yar^n, servetlerini yaban cı rnemleketlere kaçıran ve üç ay hükumet içinde bannabildiği takdirde ailesinin Uç asırlık istikbalini en geniş imkânlar için de temin eden politikacılar!.. 1949 danberi Suriye ihtilâUer memleketi haline gelmişdi. İrili uîaklı, bastınlan birtakım teşebbüsler müstesna 15 senede tam 13 defa darbei hükumet görmüş bir memleketti burası!.. Onun için, ihtilâle, ihtilâl teşebbüslerine, halk bir nevi muafiyet kazanmış, kanıksamışdı artık!.. * Hatayın, Cilvegözü hudut kapısından Suriyeye girdigim andan gülümsedi ve arbasmdan bu ısme öyle bir selâm çekti ki görmeyin.. Ve hemen arkasından ilâve etti: General Hafız iyi adamdır!.. X kömürü Cilvegözden Halebe dogru «Mer(Basın 20440/13483) J cedes» bir taksi ile süratle gidiyorduk. Suriyenin heryerinde Al • •••••»»••»••••»••••»••»•••••••»•••»••»•••••• man arabalarının kullanıldığı görülüyordu. Mercedesler. Wolkswagenler, B.M W'ler Amerikan ve Fransız otomobillerinı silip süSUÇU : Emnıyetı suııstimal pürmüştü Bunda, Suriye halkının müstemlekecilerden bıkkınMaznun: ASLAN DENKTAŞ llyas oğlu 1938 doğumlık duymasmın tesiri vardı herlu aslen Kırıkkale Karataş mahallesı Urta halde!.. Bir defa. Araplar, tngisokak No: 28 de mukayyet Top Tug. Sv. lizleri müstemlekecilikleri yüzünAşçı den hiç sevmiyorlardı Fransızlar Yukarıda suçu ve kımlığı yazılı maznun hakkında 23birçok hizmetleri olmakla bera1019B4 tarihuıde As. V U K. nun 181. maddesı gereğınber yülar yılı oraları sömürdülî ce gaıplığıne karar verilmıştır. leri için Suriyelilerin nefretini kazanmışlardı. Amerikalılar ise. Maznunun konutunu bıldırmesi, durusmada hazır buumumiyetle bu devlet lerle müste lunması, en yakın Askeri veya Mülkî makamlara teslım rek hareket ettikleri için Suriolması aksı halde Türkıye dahılındeki bütün mallarının yede pek dikiş tutturamamışlarhacz olunacağı As Y U K. nun 19ü maddesı gereğince dı... Bu yüzden Almanlara Alman ilânen ihtar nlıınur sanayiine karşı büyük bir yakınlığın, sempatinin işaretlerinı Esa» 1964/121 sayılıdır. ) Suriye halkında kolayca görmek İHSAN ¥ARAR mümkündü... Askerî Savcı Şimdi. derhal «ya Ruslar ne âHakım Kd. Vzb. lemde?» diyeceksiniz... (1958 Basın 20678/13482) Sovyetler burada hava şirketı kurmalarına bir takım iktisadl. Havza'dan tstanbul'a (Kuruçeşme'ye) ve 100U ton da J Havzadan Izmır'e kapatılmış zarfla teklıf almak suretıyle 4 naklettirilecektir Bu naklıyat ıçın son teklıf verme tarıhı 16/ J Kasım/1964 dür Fazla malümat ve şartnamesı Bahçekapı 27 Ma 4 yıs Handa Malzeme Müdürlüğünden alınabılır • DENİZCtLıK BANRAS1 T. A. O. X GAİBE İHTAR j 40 5 Kasım 1925 tarihü Cumhuriyet'ten YAVRUM\ TÜ «CENPl J <„ On gün sonra açılacak yeni bir tren hattı Ankara Kayseri Sivas battının ikiyüz kilometrelik kısmı on güne kadar işletmeye açılacaklu. Bu hat açıldıktan sonra sağlanacak kolaylıklar pek mühimdir. Yerköye uzanan demiryolu ile 5060 kilometre mesafede bulunan Yozgat ve Kırşehire gidilmesi ve o havali mahsulünün kolayhkla nakli kabil olacaktır. Köylüler mahsul ve mallarını arabalarla Yerköye getirecekler ve orada vagonlara yükleyeceklerdir. Açılacak yeni tren hattını eösterir harita kemesi baytarı altı ay hapse mahkum etmiş ve mahkumiyetini gitmek tstemediği Yozgatta çekmesıne karar vermiştir. Diğer iki dâvada ise iki kaatilden biri 15. diğeri 101 sene hapse mahkum olmuşlardır. Tarihî bir tıp kitabı bulundu Eski Mısır eserlerini araştırmakla tanınmıs Şikagolu Arkeoloji Profesörü Brintins, Milâttan 1400 sene öncesine ait bir tıp kitabı bulmuştur. Papirus üzerine hiyerolifle yazılmıs bu Mısır kitabının adı «Bir ihtiyaı yirmi yaşına nasıl avdet eder» dir Kitap büyük bir ilgi uyandırmış ve üzerinde incelemelere başlanılmıstır İstiklâlâ Mahkemesi bir baytarı mahkum etti Ankara İstiklâl Mahkemesinde dün üç dâva neticelenmiştir. Bunlardan biri, vebai bakarî mübadelesinde vazdfesi başına gitmeyen Baj'tar Hüsnü Bcyin mahkumiyeti olmuştur. İstiklâl Mah