Katalog

ÇEMBERLER Çetf'n Altan Millî Eğitim Bakanlığınca yayımlanan TELİP TİYATRO ESERLERİ serisinde çıkan bu piyes Bakanlık yayınevleriyle bütün k i tapçılarda 210 kuruş fiyatla satılmaktadır. (Basın 19489/13250) 41. yıl sayı 14457 u m h u r i yet KURUCÜSü: TÜNUS NADİ Telgraf v e m e k t u p a d r e s i : C u m h n r i y e t İstanbul P o s t a K u t u s u : î s t a n b u l N o . 248 Telefonlar: 2 2 4 2 9 0 2 2 4 2 9 6 2 2 4 2 97 2 2 4 2 9 8 2 2 4 2 99 Yakup Kadri KARAOSMANOĞLU Bu romanda ünlü romancı, kurtuhış s a vasının ilk günleriıün Ankarasını anlatıyor. Yalnız bu anlatış başkentin o zamankı havasını duyurmakla kalmıyor bize, «ANKARA» yeni Türkiyenin kuruluş v e yükseliş umutlarının bir sembolü olnyor bu kitapta. Fiyaü: 560 Knrus REMZİ KİTABEVİ Cuma 30 Ekim 1964 Üâncılık: 2708/13243 Gürsel tebrikleri kabul etti 1111 Cumhuriyetin 41. yıldönümünde yurtta törenler yapıldı nilMlllllllIIIIIlMllllllIllllIIIIIIIIIIIIIIIIIMlffllllMIIlIlllllllliMlllIIMIirillllllllllllI lltllillllinilllllllllllllllll IIIIIIIIIMIIIfltllltlltlMIIIIIIIIIIII IIIIIIIMI ERKİN BUGÜN Moskovaya gidiyor Dışişleri Bakanı «Bazı mallarımızın Rusyaya salılabilmesi imkânlarını araşlıracağız» dedi Ankara29, (Cumhuriyet Bürosu) umhuriyetimizin 41 inci kuruluş yıldönümü bugün Ankara'da parlak törenlerle kutlanmış ve Cumhurbaşkanı Cemal Gürsel, Büyük Millet Meclisi Şeref salonunda tebrikleri kabul etmiştir. Dün saat 13 te başhyan kutlama sebebiyle bütün şehir bayraklarla donatılmış, meydanlarda askerî bandolar marşlar çalmış ve gece fener alayları düzenlen^^ | miştir. Boyram heyecanlo kutlondı Anıtkabirde 41 inci yıldönümü münasebetiyle saat 9 da Anıtkabirde bir toren yapılmıştır. Bu munasebetle Cumhurbaşkanı adına Cumhuriyet Senatosu Başkanı Enver Aka, Cumhurbaşkanlığı Genel Sekreteri, Muhafız Alayı Komutanı, Ozel Kalem Müdürü ve özel doktoru , yaverleri, Millet Meclisi Başkanı Sirmen, Baş bakan İnönü, Anayasa Mahkemesi Başkanı Akadlı, Genel Kurmay Baş kanı Orgeneral Sunay, Bakanlar Kurulu üyeleri, Senato ve Meclis Başkanveküleri, Kuvvetler Kumandanları, Anayasa Mankemesi üyeleri, Üniversite Rektor ve Dekanları, askeri ve miılki erkân Istiklâl marşı ile kabre çelenk koymuşlar ve saygı duruşunda bulunmuşlardu. ııııııııııiıııııiıııııuıııııııııııııııııııııiiiııııııııııııııııııııııııııııııııııımııııiHiıııiııuııııuıııııııııııııııııııııııııııııııııııııııı C D ıgisleri Bakanı Feridun Cemal Erkin bueün saat 14 de bir Sovyet uçağı ile Ankaradan Moskovaya hareket edecektir. Bir hafta sürecek seyahatla ilgili olarak bngün basına demeç veren Erkin: «Moskova seyahatı, anlasma listesinde mevcut ohıp isletihniyen yatırım kotalarınm kullanılabilmesi v e bazı mallarımızın Sovyet Rusyaya satüabilmesi imkânlarını müştereken aramak imkânını yaratacaktın demistir. (Arkası Sa. 7, Sü. 6 da) Lefkoşc 29, (a.a. AP Radyo) Kıbrıstaki 650 kişilik Turk Alayına bağlı 85 kişilik bir birlik, ilk defa olarak Cumhuriyet Bayramı münasebetıyle bugün Lefkoşenin Türk kesimınde yapılan törene katılmıştır. Dün de, Yunan Alayını meydana getiren 950 askerden 670 i, Yunanlıların en büyük bayramları «Ohi Haytr. münasebetiyle Lefkoşenin ÖZEL DEFTER Rura kesiminde düzenlenen törene ilk defa katılmış bulunuyordu. Törenden sonra Cumhuriyet SeAralık ayında kanh hâdiselerin pat natosu Başkanı Enver Aka, Anıtlak vermesinden beriye, Türk ve Yu kabir özel defterine Cumhurbaşkanan alayları ilk defa olarak halk nı adına şunlan yazmıştır: onüne çıkmışlardır. Türk Alayı bir«Ulu Atam, bugün mületçe Cumlığinin geçişi, ikiye bölünmüş baş huriyetimizin 41 inci yıldönümünü kentin surlarla çevrili kısmmda bin kutluyoruz. Türk milleti bu mukad lerce Kıbnslı Turk tarafından heye des emaneti korumak ve işaret etcajıla serredilmişür. tiğin hedefe ulaşmak yolundajazim ( Arkası Sa. 7, Sü. 1 de ) lidir. Huzurunda minnet ve şükran la eğiliyoruz, Atam..» Büyük Millet Meclisinde Anıtkabırdeki törenden sonra Cumhurbaşkam Cemal Gürsel saat 10 da Büyük Millet Meclisi şeref Cumhuriyet Bayrammm 41. yıldö 1 salonunda tebrikleri kabul etmiştir. Bu munasebetle Gürsel beraberin nümü bütün yurtta olduğu gibi dün şehrimizde de parlak törenlerle kut I de Başyaveri Kadri Erkek, özel lanmıştır. Vatan Caddesindeki tören • doktoru Prof. Dr. Albay Lutfi Ural, büyük ilgi toplamış, ordunun geçişi yaverleri, Özel Kalem Müdürü SeI mih Akbil ve Genel Sekreteri Nâsır ni halk çılgınca alkışlamıştır. Vali Nıyazi Akı, önce vilâyette Zeytinoğlu olduğu halde Meclise tebrikleri kabul etmış, daha sonra gelmış ve muhafız taburu şeref bötörenle karşılanVatan Caddesindeki toren yerine gel | luğu tarafmdan miştir. Yanında Birinci Ordu Ku mış, kendisine Senato Başkanı Aka, mandanı Refık Yılmaz ve Belediye Meclis Başkanı Sirmen, Başbakan Başkanı Işcan olduğu halde açık bir İnönü «Hoş geldıniz» demişlerdır. vâsıtaya binerek birlikleri teftiş eden Şeref salonuna geçen Gürsel buAkı, bir konuşma da yaparak, Cum rada İnönü, Aka, Sirmen, Satır ve huriyetin kuruluşunu anlatmış «Tek Zeytinoğlu ile kısa bir süre sohbet vücut halinde onu yaşatmak gdrevi etmiş ve müteakıben tebrikleri ka(Arkası Sa. 7, Sü. 3 de) (Arkası Sa. 7, Sü. 4 de) Kibnsdaki förene Tiirlıiiliiyııııliiııılii bir birlik katıldı CUMHURİYET Yaxarı Turhan ıııııııııııııımımm AYTUL llllllllllllllllllllilll Moskovada llllllllllllllllllllllllllllllllllll Ktlıç, kalkan ekipi dünkii resnıi geçitte Jandarma eibisesi giyip MTB Başkanı köhnemiş zihniyeti tenkit etti Hacıları dağa kaçıran çetenin Barzani ile ilgisi olduğu anlaşıldı Serbest bırakılan hacılar korkularından ancak 9 saat sonra jandarma komutanına malumat verebildiler 6 S .•IIIMIIIIIIIIIIIMIIIIIIIIII unün larım silâhlandırıp savunma yapabildiği için ancak Mehmet Erçiçek, Cemil Yumuşak v« Yusuf Dundar adındaki diğer hacıları kaçırabilmişlerdir. Olaydan 16 saat sonra çete çembere almınca kaçmak ıstiyen Hacı Yusuf Dündar oldürülmus ve dı. ğerleri ise dun saat 17 de Parıs köyu civarında serbest bırakılmış Adana, 29 (Özer Oztep bildiriyor) Şehirde ve civar ilçelerde ya lardır. Serbest bırakılan hacılar pılan bütün araştırmalara rağmen «firari Belediye Başkanı» Ali Sepici korkularından haydutların yer deheniiz bulunamamıştır. Bir yıl önce yapılan' seçimlerde «Belediye Baş ğiştirmelerini ve vakit kazanmakanı olarak mazbatasını İl Seçim Kurulu Başkanı yargıç N'aime Ata larını sağlamak için ancak 9 saat sü'den alan Ali Sepici, bir yıl sonra kendisi hakkında giyabî tevkif mü sonra Eruh Jandarma Komutanı zekkeresi kesen aynı yargıcın bu kararımn infazını geciktirmek maksa Nusret Çiniye gçlip malümat \ ermişlerdir. Fakat hacılar korkula. diyle ortadan kaybolmuştur. Muhtelıf yakmlarının evlerinde rından haydutların nerede bulunaramalar yapılmış, fakat kendisinin duklarım ve nasıl saklandıklarını nerede olduğunu tesbit etmek müm söylememektedirler. Ancak Hakımo Çetesinin topladığı parayı Bekun olamamıştır. Doğu Almanyalı üç kişi Boğazdan zek ve Tilki Çetesi gibi Barzani'ye Diğer taraftan Çukobirlık Mih yardım olarak gonderdıği anlasıl. geçmekte olan bir gemiden denize mandar Müdürü Celâl Serin'in eşi mıstır. Tahkikata bu yonden deatlamak suretiyle hurriyeti seçmişSoysuncular Emniyct Müdürlüğunde tarafından açılan «boşanma dâva vam edılmektedir. lerdir. Dün saat 16.30 sıralarında Boğazsı» na pazartesi günü bakılacaktır. 2.000.000 Lira dan Karadenız'e geçmekte olan WolAnkara, 39 (Cumhuriyet Bürosu) Yargıç, boşanma kararı verdikten Bitlis, 29 Diyarbakırdan şehriter Freundschaft ısimli Doğu Alman Yunanlıların öncekı gun Kıbrısa sonra, İkincı Sulh Hukuk Mahke mize getirilmekte olan Ziraat Banbandıralı gemi Bebek civarından geiki ayrı gemı ile çeşıtlı askerî araç mesımn «ılâmsız evlenme kararı» kasına ait 2 milyon lira dun gece çerken üç şahsın peşpeşe denize atla ve harb malzemesı çıkardıkları oğ tatbık edılecek, Serin ile iğfal ettı 4 soyguncu tarafından kaçınlmak dığı gorulmüştur. Bir süre yüzen ve renilmıştır. ği 16 yaşındaki T.İ. «yıldırım nikâ istenmiştir. İkisi silâhlı 4 soyguncu cıvarda bulunan kayık ve motorlaSaat 14 te Hermes adlı gemıden hı» ile evlenecektir. Yıldırun nikâ dün akşam saat 18 de Duhan Ava1 rın yardıma yetişmesiyle sahile çıbüyük sandıklar içinde altı teker hına esas olarak, Celâl Serin'in a vakfe arasında yola tas dizmek sukarılan Doğu Almanyalı şahıslar, illekh askeri kamyonlardan 12 adet ğabeyısı smir hastalıkları mütehas retiyle pikapı durdurmak istemişler i gılilere teslim olarak hurriyeti seçAdaya çıkartılmıştır Bunların bir sısı Dr. Emın Serın tarafmdan ve dir. Durumu anlıyan şofor Hikmet I tiklerini sdylemişlerdir. Henüz isımkısmı İkodas'takı Rum kampına, rilen «şok geçırdıği için anî evlen Telli maniaya ve soygunculann yoj leri tesbit edilemiyen ve teknisyen bir kısmı da Lefkoşeye gonderilmış mesı gerekmektedir» raporu göste lun iki tarafında durarak tehdit eI olduklan söylenen mültecıler haklerdir. rılecektır. Diğer taraftan pazartesi dici hareketlerde bulunmalarına kında gerekli tahkikat siyasî polis Hermes gemisınm yanında bulu bu muameleler yapılarak Celâl Se rağmen hızını arttırarak tas baritarafından yapılmaktadır. (Arkası Sa. 7, Sü. 3 de) katı aşmaya muvaffak olmuştur. nan bir İtalyan gemisınden bu tahliye işinin resmini çekmek ıstiyen Polis romanlanndan ilham alarak Ziyaret arifesindeki konuşmalara bakılırsa görüşmeler daha çok külbir İtalyan turıst, Rumlar tarafınsoygun yapan ve kendilerine «Katürel temasların arttırüması ve ticarî bağların kuvvetlendirilmesi dan dövıilmüstur. ranlıklar Hâkimı» admı veren üç konusunda cereyan edecek ve bu arada söz dönüp dolaşıp Kıbrıs Öğleden sonra saat 19 da Dımıtgenç yakalanmıştır. Rehber Karameselesi üzerine gelecektir. Kıbrıs konusunda Sovyetlerin tuturos adlı gemı de Limasol limamna kaya, Erol Arslan ve Şaban Kurnaz Atina Büyükelçimiz Nedim Veysel mu bugüne kadar tamamen anlaşüamamıştır. Gerçi Sovyetlerin çeşitli harb malzemeleri boşaltılmış oğlu önceki gece yeni bir soygun Ilkm, eşı ile bırhkte dün saat 18.50 bağımsız bir Kıbrıs istedikleri, Moskovada uzun müddet kalan tır. sırasında bindikleri otomobilde ele de uçakla İstanbul'a gelmiştir. Rum heyetiyle yapılan müzakereler sonunda savunma silâhlarına geçmişlerdır. Her iki gemi de bundan önce çeYeşilköy Hava Alanında gazetecimünhasır kalmış gibi görünen yardım anlaşması vaptıkları bilinşitlı zamanlarda Adaya, Yunan asİlk soygunlan lerin çeşitli sorjlarını cevaplandıran mektedir. Yalnız bu anlasma Makarios hükümeti için hiç de ümit keri, parça halinde uçak ve çeşitli 22 Ekim gecesi Yedikuleden şo İlkin, Ankarada birkaç gün kalacaverici olmamıştır. Beri yandan önce Ruslara yanaşan Papandreu, askerî araçlar çıkarmakla tanınmışför Sabri Sönmez yönetimindeki ğını, bir Yunan gazetesine «İstanbuldaha sonra ve özellikle Tür kiye ile Rusya arasında iyi komşuluk lardır. 34HD490 plâka sayılı taksiye bi da yayınlanan bir gazetede çıkan yamünasebetlerinden söz edilmeye başlannıea rotayı Elenizme çe Küçük, Sovyet Elçisiyle görüştü nen gençler, Küçükçekmeceye gide zıda bahis konusu olayın aslı olmavirmiş, hattâ Yunan gazetelerine bile alay konusu olacak kadar Diğer taraftan Ankaraya" gelen ceklerini söylemişlerdir. Şoför Hal dığını» açıkladığmı söylemiş ve «böy ileri gitmiştir. haberlere göre Sovyetler Birliğinin kalı yoluna saptığı sırada da «Ka le bir olay yoktur» demiştir. Kıbrıs Kıbns Büyükelçisi Yermoşin, dün ranlıklar Hâkimi» çetesinin reisi konusundaki bir soruya karşılık olaBu bakımdan Moskovada yapılacak miizakerelerin Kıbrısla ilgili yönii öğleden evvel saat 11pde CumhurRehber tabancasım çekmiş ve: «Biz rak Buyükelçi, Atina'da durumun Papandreu'nun tutumıı karşısında büsbütün önem kazanmıştır. başkan Muavini Dr. • azıl Küçük'ü den kurtuluş yok. Karanlıklara biz sakin olduğunu. Dışişleri BakanımıÖyle sanıyoruz ki Sovyetlerin bu konuda izliyecekleri politikanın berresmi ikametgâhında ziyaret edehukmederiz. Paralarını döşemenin zın Rusya sej'ahatinın Yunanistanda raklığa kavuşması iji komşuluk münasebetlerine dayanak olacaktır. Papandreu <Kıbrıs Elenlzmln Ooğujra yonelmlş hareket noktası olacaktır» dedl Gazeteler rek, kendisi ile bir saat kadar göüzerine bırak. "îğer canını kurtar ilgi ile izlendiğinı belirtmiştir. Ecvet GÜRESİN ruşmuştur. Büyükelçiye Müşaviri mak istiyorsan kimseye de bir şey İlkin. saat 19.57 de Ankaraya hareYAZISIZ Satuçuı refaltat etmekte idı. (Arkast Sa. 7, Sü. 7 de) ket etmiştir. Dışişleri Bakanı Feridun Cemal Erkin'in Moskova ziyareti, iki memleket arasında 20 yıldan fazla zamandanberi devam eden soğukluğu ortadan kaldırabilir ve iyi komşuluk münasebetlerini yeniden kurabilirse başanlı sayılır. Millî Müeadelenin ilk devrelerinde Atatürk'le Sovyetlerin Lideri Lenin arasında gelişmiş olan dostluk ve iyi komşuluk münasebetleri, özellikle Ikinci Dünya Harbi sonuna doğru bozulmuş, Dışişleri Bakanı Şükrii Saraçoğluna Moskovada yapılan istiskali, Yalta ve Potsdam konferanslannın kararlarından alınan cesaretle, Kars, Ardahan ve Boğaziarda üs, talepleri takip etmiştir. Stalin, Molotof ikilisinin Ikinci Dünya Harbi zaferinden sonra yaptıkları baskı sondajları Türk hükümetlerinin sert tepkileriyle karşılantnış ve böylece yeniden uygulanması düşünülen Çarlık Rugyasmın an'anevî sıcak deniz politikası sadece tehdit smırlan içinde kalmıştır. Bu tebditler. tarihindeki mücadeleleri unutmıyan Türkler için olduğu kadar Yalta konferansında bol keseden vaadlerde buluııan Batılılar için de uyancı mahiyette oldu ve NATO'ya giren Türkiyenin Batı ile münasebetlerinin arttıği nisbette Türk Rus münasebetleri soğuklaştı. Özellikle müteveffa Dulles'in politikasına tamamen uyan Türkiyenin tutumunda Stalin ve Molotof tahriklcrinüı etkisini kabul etmemeye imkân yoktur. Stalin öldükten sonra, Kruçef tek başına iktidara gelineeye kadar, tahrikler azalmakla beraber, nıünasebetlerin düzelmesi için olunılu davranıslara gidilmedi. aksine zaman zaman Moskovadan Türkiye hakkında kızgın sesler duyuldu. Kruçef in iktidar devri ise, banş içinde bir arada vaşatna politikasıyla Türk Rus münasebetleri arasında paralellik kurmaya çalışan devirdir. Ancak Türkiye eski davranışlan gözönüne alarak aşaği yukarı 67 yıldanberi devam eden dostluk baskısı karşısında ihtiyatlı bir politikayı izlemekte devam etti. Kıbrıs ihtilâfının patlak vermesinden ve dış politikamızm yeniden düzenlenmesi zorunluğu ortaya çıktıktan sonra Türk Sovyet münasebetleri konusu aktüel hale geldi, hele Tarafsızlar Konferansı, Türkiyeyi mevcut ittifakları çerçevesi içinde daha gerçekçi bir dış politika izlemeve doğru götürdü. Dışişleri Bakanının Moskova ziyareti bu politikanın başlangıcıdır ve Türkije ile Sovyet Rusya «banş içinde bir arada yaşama prensipine» uygun olarak iyi komşuluk münasebetlerini kurabilmenin yollarını arıyacaklardır. Moskova ziyareti Siirt, 29 Fikret Otyam bildiriyor iirt'in Eruh ilçesine bağlı Saltana köyünden 6 gün önce hacıları kaçıran ve bunlardan birini öldüren Hakimo Çetesinin Molla Mustafa Barzanî ile ilgisi olduğu ve Barzanî'ye para ve gıda maddesi toplamak için baskınlar yaptığı ortaya çıkmıştır. Sıvas Cezaevinden bir kolayını bulup kaçan Hakim Yılmaz (Hakimo), Irak'ta bir süre kaldıktan sonra tekrar Türkiye'ye geçmiş ve Hüsnü Kahramano, Tayip Elçi ve Abdullah Elçi ile birlikte bir şebeke kurmuştur. Hakim Yılmaz, jandarma yarbayı üniforması ile gezmekte, diğerleri de er eibisesi giymektedirler. Hakimo Çetesi, Eruh ve civar köylerinde uzun müddetten beri salma yaparak para toplamaktadırlar. Geçen cumartesi akşamı Saltana köyüne gelen Hakimo Çetesi, daha önce haber gönderdikleri 4 hacıdan para almak üzre tertiplere girişmişler, bu arada para •• 'istenen Hacı Ali, oğlu ve a k r a b a . üneydoğu Bölgesinde s o y g u n olaylanna her güırbir yenisi daha eklenmekte ve jandarmanuı bunlarla başa çıkamadığı anlaşılmaktadır. Verilen bir habere göre, dün de Diyarbakır Bitlis yolu üzerinde, içinde Ziraat Bankasına ait 2 milyon lira bulunan bir pikap soyulmak istenmiştir. Şoförün cesareti sayesinde soygun başarıya ulaşamamıştır. Dışişleri Bakanının Moskova seyahatine ve TürkRus görüşmelerine dair haberler günü gününe C U M H Ü R İ Y E T ' t e Son 10 yılda Türk Sovyet münasebetleri Beşinci sahifemize bakınız Dış politikamızdaki son eğilimler inceleniyor VVashington resmî şahsiyetlerine son günlerde Türkiye dış politikasındaki gelişmeleri inceliyen bir raporun dağıtıldığı bildiriliyor Atina 39, (özel Muhabirimizden) Yunan basını Erkının Moskova ziyareti ile bugun de geniş bir şe. kilde meşgul olmaktadır Bu arada ıktidar taraftarı «Elefteria» gazetesı New York'taki muhabirins atfen, Washîngton resmî şahsiyetlerine son günlerde Türkiye dış politikasındaki gelişmeleri inceli. yen özel bir Ingiliz raporunun d*ğıtıldığını bildirmektedir Gazeteye göre, bu raporda Türkiye dış politikasının son eğilimleri inc«lenmekte ve kaydedilen gelişmele» üzerinde durulmaktadır. Raporda ayrıca, Türkiyenin fazla yardıra koparmak için manevraya başvur. mak niyetinde olmadığı Türkiyed» tarafsızlık akımınm köklerinin es» ki ve derin olduğu, Kıbns buhra(Arkası Sa. 7, Sü. 4 de) Adana Belediye Reisi Ali Sepici bulunamıyor Yunanlılar Adaya yeniden askerî malzeme çıkardı Doğu Alman bandıralı bir şilepten 3 kişi denize atlıyarak, bize iltica etti 3 kafadarın kurduğu "Karanlıklar Çetesi #, suç üstü yakalandı Atina Büyükelçimiz dün İstanbula geldi