Katalog
Yayınlar
- Anneler Günü
- Atatürk Kitapları
- Babalar Günü
- Bilgisayar
- Bilim Teknik
- Cumhuriyet
- Cumhuriyet 19 Mayıs
- Cumhuriyet 23 Nisan
- Cumhuriyet Akademi
- Cumhuriyet Akdeniz
- Cumhuriyet Alışveriş
- Cumhuriyet Almanya
- Cumhuriyet Anadolu
- Cumhuriyet Ankara
- Cumhuriyet Büyük Taaruz
- Cumhuriyet Cumartesi
- Cumhuriyet Çevre
- Cumhuriyet Ege
- Cumhuriyet Eğitim
- Cumhuriyet Emlak
- Cumhuriyet Enerji
- Cumhuriyet Festival
- Cumhuriyet Gezi
- Cumhuriyet Gurme
- Cumhuriyet Haftasonu
- Cumhuriyet İzmir
- Cumhuriyet Le Monde Diplomatique
- Cumhuriyet Marmara
- Cumhuriyet Okulöncesi alışveriş
- Cumhuriyet Oto
- Cumhuriyet Özel Ekler
- Cumhuriyet Pazar
- Cumhuriyet Sağlıklı Beslenme
- Cumhuriyet Sokak
- Cumhuriyet Spor
- Cumhuriyet Strateji
- Cumhuriyet Tarım
- Cumhuriyet Yılbaşı
- Çerçeve Eki
- Çocuk Kitap
- Dergi Eki
- Ekonomi Eki
- Eskişehir
- Evleniyoruz
- Güney Dogu
- Kitap Eki
- Özel Ekler
- Özel Okullar
- Sevgililer Günü
- Siyaset Eki
- Sürdürülebilir yaşam
- Turizm Eki
- Yerel Yönetimler
Yıllar
- 2024
- 2023
- 2022
- 2021
- 2020
- 2019
- 2018
- 2017
- 2016
- 2015
- 2014
- 2013
- 2012
- 2011
- 2010
- 2009
- 2008
- 2007
- 2006
- 2005
- 2004
- 2003
- 2002
- 2001
- 2000
- 1999
- 1998
- 1997
- 1996
- 1995
- 1994
- 1993
- 1992
- 1991
- 1990
- 1989
- 1988
- 1987
- 1986
- 1985
- 1984
- 1983
- 1982
- 1981
- 1980
- 1979
- 1978
- 1977
- 1976
- 1975
- 1974
- 1973
- 1972
- 1971
- 1970
- 1969
- 1968
- 1967
- 1966
- 1965
- 1964
- 1963
- 1962
- 1961
- 1960
- 1959
- 1958
- 1957
- 1956
- 1955
- 1954
- 1953
- 1952
- 1951
- 1950
- 1949
- 1948
- 1947
- 1946
- 1945
- 1944
- 1943
- 1942
- 1941
- 1940
- 1939
- 1938
- 1937
- 1936
- 1935
- 1934
- 1933
- 1932
- 1931
- 1930
Abonelerimiz Orijinal Sayfayı Giriş Yapıp Okuyabilir
Üye Olup Tüm Arşivi Okumak İstiyorum
Sayfayı Satın Almak İstiyorum
I pencere Not defterinden... llllllllllllllll llllllllllllllll ıııı=ıııııuıııııııııııııııııııııııııııi!mııııııımııııııııııııııııııııııııııııııııui!inıııııııııııııııııuıiııııııı|ıııı i tktısadı Devlet ıhtısas isteyen bir Vazan: ı Işletmecilığinin fakonudıılr ve çok aliyet safhaları evdef» bizatihi bu , velâ icra, sonra tahkik keyfiyemurakabe ve niha tinin de verimliBırbuçuk mılyon üra harcanarak yet ibra olarak uç lik ve müesseriye 1961 yılında bastırılan Istanbul Te merhalede tekemmul eder. mayesıne buyuk zararlar verdırmış ti münakasa edılmisür. lefon Rehberi, hayatiyetini kaybetGeçen yazımızda belirttiğimiz ierdır. 25 senelik. tatbıkatta bunlaVerimlilik murakabesinin aleymiş, kullanılmaz hale gelmiştir. Telefon Idaresi, bu durumu ön • Sistem içındeki muhtelif kademe ruı mütaaddit misalleri vardır. An hine yöneltilen hususlar evvelâ lerın birbırlerıyle münasebetlerı cak şunu da soylemek mümkündür 1 bir masraf konusu olması, diğer lemek için yeni rehberin hazırlıklarına başlamıştır. 1964 yılının son nin ayarlanması» zorluğu evvelâ ki, mevzu diğer memleketlerde de bir deyimle işletmenin iktisadililarına doğru abonelere dağıtılacak bizzat ıcra safhası içındeki merha münakasa halindedir ve kesın bir ğine menfi tesir göstermesi sonra yenj telefon rehberi, Avrupadan leler arasında; sonra da icra safha hal yoluna bağlanamamıştır, fakat } da işletmecilik sahasında çalışaithal edilen birinci hamur kâğıda sı ile murakabe, icra safhasiyle oralarda konu daha uygunlukla cak bir takım teknik elemanların ve daha iyi bir jekılde bastınla «ibra» safhası arasında; hulâsa bu halledümekte, harcanmalar bizde pasif bir ışte çalıştırılmış olmalabırbırleriyle olan ki kadar kesret arzetmemektedir. caklır. Bu arada yazılar daha oku Üç kad^menın münasebetlerinde bir ahengin teİşin çözüm sekli gerek Bakan, rıdır. Bunlardan birincisınin tesnaklı olacaktır. minine matuf ıdi. Bu kademeler gerek yüksek sevk ve idarecılerın ' biti bir hayli zorluk arzeder. AyYeni rehber de, eskileri gibi alnca mevzuu her memleketin hufabetik sırayı takip edecek, mes den tcra safhası, bilfıil işletmecilık «kemal» seviyelerine bağlı kalmak susıyetine göre değisik sonuçlara lek gruplarını içıne alan kısmı bu ile bunun bir iki kademeli sevk tadır. Çünkü Bakanın salâhiyetle | ve idare ve nezaret merhalelerını ri kanunlarla ne kadar kesinlikle gidebilir. Bilhassa işletmeciliğe lunacaktır. ihtiva eder. tesbit edilirse edilsın, bir ihtilâf yeni girmiş, iktisadî" düzenini büCerrahpaşa'da ikinci Kulak tşletmecilikte, yani bir ıktisadı halinde. Bakan haksız dahi olsa, tün cihazlariyle iyice tesis edeme hareketin ilk yaratıldığı merhale siyasi mülâhazalarla kanunun sa mis memleketler için işletmeciliBoğaz Burun Kliniği de bırtakım tedbirlerle Devlet u rahatleri Bakan lehine olarak bir ğin biitün cihazlariyle murakabehizmete girdi «ullerınin sert tesirlerini önlemek tarafa itilebilir. Bunun içindir ki. sinde fayda vardır. Hele bu mura tstanbul Üniversitesi Tıp Fakül mümkündür (meselâ bizde divan biz mevzuda dâha ziyade «şahıs kekabe fonctionel olarak ve ihtisastesi Profesürler Kurulunun «ldığı murakabesi, münakasa v müzaye mal seviyesini» bir müeyyide olalaşmış yani murakabe kademee bir karar gereğince Cerrahpa?ada de formaliteleri gibi). Ancak bu rak görmekteyiz. sinde görüşler ve metodları teesda bir Kulak Boğaz Burun kli safhada bütun zorluk evvelâ işin tarafından îcra safhasının en yüksek mer süs etmiş bir organ niği açılmıştır. Böylelikle Tıp Fa. ehüni bulmak «onra da sıkıcı ve îşletmecilik sahaları kültesindeki Kulak • Boğaz Burun yakın müdahalelerı önliyerek ehli cil olan Bakan ile murakabe saf yapılırsa. klinikleri rayısı ikiye çıkmış bulun ne çalışma ımkân ve hevesinı te hasınm en yüksek mercii olan u kısmen millileştUilmiş olan mem maktadır. 10 yataklı yeni kliniği mın etmektir. Yukarıda ışaret et muml heyet münasebetleri de hal leketlerde murakabenin müesses Prof. Dr. Hikmet Altuğ yönetecek tiğimız ve ayarlanmasını gerekli ledilmis degildır Hele bizde tkti organlarca yapıldığına dair müAyrıca tir. gördüğümüz münasebetlerin ak sadi Teşekküller Umumî Heyeti, t"addit misaller vardır. saklığı burada başlar. tşletmenin Millet Meclisini temsil etmesine kâh yemınli murakıplar kâh umu Bir okul müdürii aleyhinde bağlı bulunduğu ıcra kademesi ragmen direktif verme yerine Ba mi heyet mutakıbı misillü tâyin dâva açıldı kanlardan daima «temenni»lerde olunmuş kimseler tarafından saAvcılar köyu tlkokul Müdüru • yani iktisadî teşebbüs merkezi bulunan bir mekanizma olarak iş dece defterler üzerinde bir bilânŞükrü Kafaoğlunun Milli Eğıtım ya kendı inisiyatifi veya Bakanlıço ve kâr ve zarar hesabı tetkiki Müdürlüğü emrıyle kamp yeri ola ğın tesirıyle ışletmecıye mudahale lemiştir. Halbuki bir amme serma ile iktifa edilmesi misalleri de yesinin selâmeti ve âkibetinin ba rak bildirilen köy okuluna yerle» lerde bulunur, bunlara mütehassıs vard*. mek üzere gelen iki öğretmen aile oldukları sahalarda lüzumlu sey his konusu olduğu halde Umumi sini içeri almaması yüzünden h»k yaliyet salâhiyetinı bırakmaz, ne Hevetin «temenni» hudutlarını as Ancak Türkıye'de, iktısadi ışletticesinde işletmenin verimlerinde maması, tıpkı Millet Meclisi Umu meciliğin, 1960 a takaddüm eden kında dâva açılmıştır. Ayrıca olayı köy muhtarının da aksaklıklar olur. Halbuki bunlar m: Heyetinde olduğu üzere, Ba ve bugün hâlâ tesirleri hissedılenbir zabıtla tevsik ettiği bildirilmif kesın bazı çalışma şartlarının tesis kana karsı daha müessir davran anormal çalışma yıllarındaki tah ve tesbitiyle kolayca hallolunması ması gerekir. Burada da yine ribata frağmen verimlilik bahsintir. cŞahsi Kemal» seviyesini biz ilk de ilerlemesinde murakabe cihaMilli Eğitim Müdürlüğünün yazı mümkun hususlardandır. lı ikinci bir emriyle mirafir öğretîcra safhasının ikinci kademesi şart olarak görmekteyiz. Umumi 7inın büyük rolü olduğu, muraka menler daha sonra kamp mahallı olan iktisadî teşebbüs merkeziyle yetle hem icra, hem murakabe be edilen icracılar tarafından daokula alınmışlardır. son kademe olan Bakanlık arasın merhalelerine muhatap olan. Baka hi, teslim olunmaktadır. 500 kilo kaçak et ele geçirîldi daki münasebetler mevzuun en nın tolerans sahibi olduğu ve tkMurakabe cihazının bizde YükAlınan tedbir ve kontrollara rağ kritik noktasını teşkil eder. Filha tisadî Devlet îsletmelerinin bir men kaçak et satışının önüne geçı kıka nazarıyatta mümkun gibi gö Bakanlık şubesi olmadıîı gelrçeği jsek Murakabe Heyetinin bilhassa lememektedir. Son iki gün içinde rünen «sıkı ve sarıh mevzuat vaze ni suurunda yerleştirdiSi 2ün ra j işletmeeılikten gelmiş elemanlaya'pılan kontrollarda 500 kiloy* derek» bu iki kademe «rasındakı hatlığa kavusacağımız muhakkak : rın murakabe metodlarına intibak yakın kaçak et ele geçirilmıştır. I larından sonra geliştirilen görüs salâhıyetlerm hudutlannl kesınlik tır. ufukları ve çalışma usullerı mem Etlerın bir kısmı sağlığa zarar le tesbite • âdeta • imkân yoktur. tktisad' sahaya yat*ılmış âmme lekette yepyeni ve ilmi bir muverıcı gorulmüş, sahiplerı hakkın Âdeta dıyoruz, çünkü teşekkiılu da koğuşturma açılmıştır. Bu ara temsil eden tdare Meclisi veya sermayesinin, âmme hizmetlerine ! rakabe tekniğini kurmuş, heyettghsis edilenler haricinde olarak j ten hususı sektörün gerek işletda kaçak et kullanan bir lokanta • bizdekı tatbıkata göre Umum bir de verimlilik vasfının en iyi ;mecilik getekse murakabe cihaziki gün kapatılmıstır. Müdurluk salâhıyetlerı kanunen şekilde tahakkuku diğer bir zor [larına dağılan elemanlariyle bu Bakırköy'de dolaşan hayalet kesinlikle tesbit edilse dahi bir «iBakırkoy semtınde hayalet dolaş yaset adamı olan Bakanın bu ııfat luk konusudur. Çünkü iktisadl »ı 'metodlar bugun serbest piyasanm olarak tıgına dair evvelki gece sabaha la veya bir hegemonya iddiasiyle hadaki âmme sermayesinin, sade hizmetine ve menfaatine edilmek i yayılmııtır. karşı polise bir ıhbar yapılmıştır. icra safhalarına mudahalesi önle ce selâmetle muhafaza încirlik asfaltı civarında tertibat cememektedır. Bunda. ıcra safha değil, birçok hallerde «iyi bir iş j Yukarıdan ben verdığımiz izahalan polisler sabaha karşı saat 03.00 sının bir kilid mevkii olan Tesek letmecilik.le en iyi verim verme lardan anlasılmaktadır ki İktisadl sıralarında yarıçıplak bir şahsın kül îdare Meclislerinin kanunlar si de matluptur. Devlet tşletmeciliğinde. hususi knllarını açarak boş arsalardan bi la istiklâli teyid edilmis olmasına Verimliliğin tetkik ve tahkiki sermaye işletmecilığinden ayrılan rinden çıktığını ve Londra Asfal rağmen • tatbikattaki aksak teşkil cidden nezaket arzeden ve derin noktalarda, elan katiyete ve saraPlânh Ekonomi Semineri LÂnanımıza geıen tına doğru yurüdüğunü görnröşler ier dolayısıyle Bakanın' karsısında hata' varmamış birçok mevzular Yakın ve Ortadoğu Çalışma Etıs dir, Keodi kendirte ,hir »eyler mı ^ y p a ^a.vıf kalm,as ),,b.^jVca sebep. Geçen, .^»fta İcjç^e . j J vârdiT, ve bunlara her memleketjelen mallar arasında 36 ton matitüsünde 5 gün müddetle devam rıldanan orta yaşlı adam, yof üze tir. Böylece bizde Bakanlar bazen te, memleket bünyesine uygun Operatnr Dr. lcıne yağı, S5 ton oto lâstigi, 504 edecek plânh ekonomi konusu ile rinde duru > garip hareketler yap İdare Meclisindekı • tek tük te) tedbirlerle, hal çareleri aranmaklon deroir saç levha, İS ton kana iigıli bir semtner tertıp edilmıstır tığı bir sırada yakalanmıştır. Yapı cellit «ahiplerini ve' bilhassa Utadır. Mevzular liberalizmin mah riçe, 20 ton toz boya, 61 ton Oto ve Pazartesi güniinden itibaren baş lan soruşturmada yarıçıpltk ada mum Müdürleri, ekseriya lüzumzurlarının izalesi veya, amme ve. tamyon »k««mı, 86 »det katnyon, lıyHcak olan bu seminere tstanbul mın Bakırkoy Akıl Hastanesinden ] suz müdahalelerı yüzünden, harca J Nışanta? Valı Konağı Cad 63/1 müstehlik menfaatlerinin korun55 adet otomobil, 308 ton kostik so t^nıversitesi ögretım üyeleri. Ens kaçtı|ı öğrenilmiştir. Yakalanıp mışlar ve yine bu müdahalelerle l e l : 48 32 34 ması gerektığı haller sebebiyle, i», 244 ton parafin, 105 ton traktöı t\tü ögretim üyeleri. Devlet Plân cipe bındirildikten sonra da devam işletmelere, dolayısiyle, âmme seryeni yeni işletmeıerin millileştiril redek akıamı ve 787 ton muhtclif lama Teşkilâtı uzmanları ile Ame lı fekilde kahkahalarla gülen arikan A t.D. ıi7man!an istirak ede dam tekrar hastaneye götürülmüşmesine gidıldiği hallerde bütün tsva bulunmaktadır. ceklerdir. tür. Halkın hayalet diye şikâyet dünyada daha da onem kazanmak D.D.T. içen kadın zehtrlendi tadır. Konular, konferans, panel ve yu ettiği akıl hastasının adı tesbit oFener Akılhoca Sokak 3 sayıda varlak masa toplan'ılan sekünde lunamamıştır. Bizim görüşümuze göre âmme sturan 30 yaşındaki Cemile Saydık tertip re tanzim ertilmistir. sermayesinin sıhhat ve selâmetini sehirlenmistir. Cemile öksürük ilâkoruma ve verimliliğıni artırma:ı y«rine D.D.T. içtiğinden evinde da en mühim unsur bu sermayeyi fenahk geçırmiş ve ifade veremiisletmek, sevku idare ve muraka^ecek bir durumda Balat Musevi MEVLİT be etmek durumunda olan kimse Hastanesine yatınlmıştır. Olayı polerin butün hareketlerinde bir hu Kıymetll annemlz is tahkik etmektedir. susi sermayedar alâkası uyandıra ZEKİYE KÂHYA'nın cak ve yaşatacak her çeşit tedbiDoğuda hava sıcaklığı ve rtevglli ablamız rin afranması ve tatbikidir. SAİME KÂHYA'nın Gaüba iBc ö m Diyojen: eBen Mr dünya vatandasıyım...» demis. Avuç içi kadar Atina... Atina sokakiaruıda bir fıçı... Ve fiçmın içinde yaşıyan bir dünya vatandaşı... MiLâtUn dört yü>. yıl önce bu sözü söyliyebilmek önemli olu gerek. Ve Diyojenden binlerce yıl sonra Yirmmci Yüzyılda da hir Amerikalı: Bea bir dünya vatandaşıyun... deyip Birleşmiç Milletteru» bahçestne çadırını kurmuştu. Şimdi nerelerdedrr, ne yapar bilmiyoruz. Ancak yeryiiziiuftn en uıak noktaları btfe artık birhirine o kadar yaklaştı ki, insanlar farkına varmadan kendilerini birer dünya vatandaşı gibi hissehneye başladılar. En uzak collerde bir tilki aksırsa, radyo. televizyon, telgTaf, tclefoto... derken şıp diye nlay gözl e r M z » onÜB« serüiyor. Guo geçtikçe miOetler daha da içli dljh yaşanıaya baş.lıyaeaklar. Insanları bu noktaya getiren sadece bilim »• teknikrir. Galiba «İnsanlar âletlerinin âletteri olmuşlardır» sözü çok doğru... Yeni makineler yeni toplumlar yaratıyorlar. *** Tücesn ne nrnıan: İgler luml? diye aorsanız, gikftyet eder. Ben şh»*y« kadar başka türlüsüne raslamadım. Âdet mi olagelmiştlr ralatunak bilemem. Bir de başka tekerleme vardır ağızlarmda: Nerde efeadim o eski günler kaljnadı artık... Halbuld 0 <erid günler» diye hasretle andıklan zamanlarda da hallerîai Mrduğumuz zamaa aldtrmuz eevap bir afltâyetin ifadesiydi. Her neyse bn tevimli feleneği seçenlerde bir tttecar »rkad»s Abdatlah CeMetin bir sözü ile devam ertlrdi. Nasılsın, iyi miain, seremonisinden tonra boş bulunup: İjler nasıl? diye «ordnm. Yüzünfi buruşturdu: Nwıl olacak birader! dedi. Sanki körfer diyarmda mnm taririyiz. *** Bilindiği dbl Hindiştanda bir eköz dâvası var. Nerede yok ki? diyeeeksiniz. Öküzler veya benzerleri. dünyanın her ycrinde mesele olmuşlardır. Hintlilerin .hepsi değil büyük bir komı ökÜ7İeri kntsai «aydıklarından yemezJer. Bunun getir<Uği çeçitli dertlerle mücadele halindedir Nehru ve arkadaşlan... Geçenler4e bir hintli Unıdıktan soyle bir fıkra dinledik: Londrada bir İngiliz, Mr hintli dostunu yemece dâvet eder. ' Ve azizlik olsun diye «ofraya biftek (etirtir. Hintli hiç tınmadan bıçağı, çatalı alır eline. eti afiyetle yer. İntiliz: Peld ı m ı dosrnm... diye sajırır. ne yediğinijri biliyor BKVunOZ? Öküz eti ianrnm. Hanl Sktizler «irin l«tn kntsaldı? Hintli gene ayni fütursuz eda ile: A*i» dostum, diye cevap verir, bizim için Hint Skii'l ri kutsaldır. Bu yediğhn İnjriliz okirai... *** Bir tamdık: AHahaşkına, dedi, ortalıkta bir sosyaJiım lâfıdır dolmjtj w . gn nenin neddir? Bir iyi tarif etsene bana! Sen, dedim. önce kapitaüzmi bir iyi tarif et! Ondan sonrm ben de sana sosyalizmi anlatayım! Dnrdu. Şajırdı. Dü#ndil, Yutkundu. Deofadeki balık ribi, içinde yasadığımız uıyun farkında değilif çofcumoz... Önce kapiUlizmin ne olduğunu bir öğrensek, sonra omm tenkidiyle başhyan sosyalizmi kolayca anlıysbUiriz. Herjrün fazetelerde yüzlerfe defa secen kelimelerin çoinnun manasmı çoğtımur bilmiyoruı. Ve bilmedijjimiz kavramlar flstünde de durmadan ahkam yiirütiiyonız. Yalnır Kazete oknyanlar için söylemiyorum... (tazeteyi çıkaranlar. yani Mder de bn httkrnün dıjında deei =haberlerl IMisadî Telefon rehberi yetıideıt düzenleniyor | İktisadî Meseleler İ DÜŞÜNCELER ÜŞÜ ıııııııııııııııııııı n j devleîçiliMe zorluklar Suat ARAY İGörülen lüzum üzerine Yazan: Baha Arıkan Tflrkiye Cumhnriyeti Emekli Sandığı Kanunnnnn, fimme vicdanında «görülen lüzum fizerine» diye adlandırılan, meshnr 39 uııcu maddcsi, Anayasa Mahkemesinin incelemesinden geçmiş ve bu maddenin (B) bendinin son fıkrası, Yüksek Mahkemece iptal edilmiştir. Her tfirlü yanlış anlam ve açıklamalardan kaçınabilmek için, önce Emekli SandiCT Kanununun, bu madde bakımından geçirmis olduğn safbalara göz atmak lâzımdır, Türkiye Cnmhuriyeti Emekli Sandığı Kanununun ilk sekli 17/4/1949 da yavınlanan 5434 nnrnaralı Kannndur, Bu kanun 39 uncu maddesiyle iki yeni ve mühim hüküm getirmiştir. Bunlardan birisi 30 yılı ve 55 yaşını doldnrmus olanların istekleri üzerine emekliye ayrılabilecekleri kaydı, ikincisi ise 30 hizmet yılını doldurmuş olanların, kurullarınca lüzum görüldügünde, yaş kaydı aranmaksızın emekliye sevkolunacakları hükmüdür. Ancak .'4^1 numaralı Kanun bu hukiimden, yani knrullarınca lüzum gorüldügünde emekliye sevk yetkisinden, bazı kimseleri istisna etmiş idi. Bunlar da Yargıtav, Danıstay, Sayıştay Başkan v e üyeleriyle Yargıtay Başsavcısı, Danıstay Baş Kanun Sözcüsü, Sayıştay Savcısı, seçilmiş belediye Başkanları, illerin daimi komisyon üyeleri idi. Esastn yargı müessesesinde ilk gediği açan, yani kazai kuvveti, icra kuvvetinin yetkisi altına sokan kanun, bu kannndur. Çünkü, Yargıtay Başkan ve üyeleri istisna edilmis olmakla beraber, birinci ve ikinci sııııf hâkimler, Adalet Bakanının bir sözü ile emekliye sevkedilebilmek babtsızlığını bu kanunla elde etmiş bulunmaktadırlar. Bununla bera^jer bu kanunun, adalet mekanizmasında gedik açmıs olmasına rağmen, teselli veren bir noktası mevcut bulunmakta idi. Görülen lüzum üzerine emekliye sevkolunan her memur, Danıştaya gitmek, karan iptal ettirebilmek yetkilerine sahip bulunuyordu. nin üçünctt bBIümfl «iktidann yapısı» »dını taşıraakta ve yasama, yürütme. yargılaraa diye üç kısma ayrılmı» bulnnmaktadır. Bn bölümiin ilk satırlarında deniliyor ki: «Huknk dev letinin temel nnsnrn bütün dev let faaliyetlerinin, hnknk knral larına uygun olmasıdır. Bu nyçnnlnfu saflayacak makanılar, yargı organlandır. Tasarı, bütün devlet faaliyetlerini, kaideler hiyerarsisi içinde kaza! mnrakabeye tfibi tntmnş bulunmak tadır.» (1) Bu açıdan hareket eden yüksek mahkeme, ayrıca Anavasanın «tdarenin hiç bJr eylem ve işlemi, hiç bir halde yargı mercilerinin denetimi dısında bırakı!am3Z.» biik. münü taşıyan 114 iincü maddesine de dayanmaktadır. Haklk» ten Anayasanın bn maddesl, Ida renin hiç bir eylem ve isleminin, hiç bir halde y«rgı mercilerinin denetiml dışında bırakı lamaz hükmüyle açık, her tiirlü tereddütten âri bir seUildc, devlet faaliyetlerinin kazai nıu rakahesini kabul etmiş bulnnmaktadır. Yüksek mahkeme, tnezkur fık ranın iptâü için, Anayasanın 31 inci maddesine de dayanmakta dır. Bu madde. herkesi mesrfl bütün vSsıra ve yollardan faydalanmak suretiyle yar«rı merci leri önünde dâvacı veva dâv'alı olarak iddia ve savnnma hakkına sahip kılmaktadır. • Kanunun «Görülen lilznm tize rine knrnmlarınca emeklive sevk» hükmü bâki kalmtvtır. Ancak hâkimleri emeklivp xc\k edecek makam, artık Adalet Ba kanı değlldir. Yüksek Hakimler Kurulu. bıı yetkiyi kul'.anacak, ve bu kurnlun kararları Danıstay önüne götürülebllecektir. Di ttr personel için de vaziyet bfiv ledir. Onlar da, Danıştaya miiracaat edrbilmek hakkı ile, hak sız bir eylem ve işlemln knrba nı olmaktan knrrnlmnş vaziyettedirler. Re'sen emekliye 11/7/1963 tarihinde yayınlanan sevk ise, haklı «ebeplere dayan 6122 numaralı Kanun, memurlar mak ve kazaî murakabeye tâbi aleyhine, öldürücü bir vuruş gi olmak üzere, kurumlann ellebi bir adım daha atmış bulunrinde bulundurulmssı lüzumln maktadır. Bu kanun, 39 uncu maddedeki eski hükmü ve istis bir yetkidir. Bu İptal karan dolayısiyle naları muhafaza etmekle beraber, 30 hizmet yılıııı, 25 hizmet üzerinde durnlması lâzım gelen yılına indirmistir. (B) bendinin önemli ibr nokta vardır. Anayason fıkrasına ise, öldürücü vnrus samızın 152 nci maddesi, iptal diye adlandırdığımız, şu hüküm hükümlerinin geriye yürümiye. ekleıımiş bulunmaktadır: «Bu cefini, yani eski huknk tâbirivfıkra bükmüne göre re'sen emek le, mâkabline fümnlfi olamavaliye sevkedilenler hakkındaki cafı hükmünü koymnştur. Ba kararlar katidir. Ba kararlar a İptal ksrarı netieesi olarak, sâleybine hiçbir suretle, kaza mer kıt iktidar zamanında bn fıkracilerine baş vurulamaz.» nın kahredici satırına boyunlaBundan sonra çıkan 6422 nu nnı verralş olanların, Danıştsymaralı Kanun ise, kannnnn bu da dâva hakkı olnp olamıyahükmünden istisa netmiş oldu eajh, möhlm blr mesele teskil ğu kimseler, yani Yargıtay, Da etmektedir. Ancak yine Anayartıştay ve Sayıştay Başkan ve sanın 132 nel, maddejri, gSrfllmek üyeleri haklarındaki istisnaUrı te olan dâvalar hakkında, vart» kaldırmıs, böylelikle, gerek sama mecllslerince dabi müta. hâkimler ve gerekse memurlat lâa beyanını yasak etmiştir. Biz için, müracaat edilecek hiçbir de bn yasaga nyarak, yüksek merci bırakmamıstır. mahkeme kararının bir hüküm • mü, yoksa dâva bakkı doğuran Su kısa açıklamadan da anla hir âmme intizamı meselesi mi şılacağı üzere hükümet, bütün dnrmayadevlet persoııeline, tamamiyle olduğnnun üzerinde keyfi arzusu içerisinde istediği cak, bu hu'ustaki düşüncelerimizi, Danıştayın vereceji karar gibi tasarruf edebilmekte, ve : a) 25 hizmet yılını doldurmuş lardatı «onraya bırakacağiz. olan her memuru, yaş haddine (1) Temsilciler Meclisi tutanabakmaksızın, emekliye sevket gı: Sayı: 35 Sah. 5, 6. mek, hakkını elinde bulundurmakta, b) Bu sevk kararı aleyhine herhangi bir kaza merciine müracaat etmek hakkını devlet perSEVİM ÇALKAN sonelinin elinden almaktadır. İle Danıstay, kendisine arıedilmiş olan bir dâva dolayısiyle ORHAN AYYER Anayasa Mahkemesine başvnrNlsanlandılar. muş, «re'sen emekliye sevkedi5.T.1983 lenler hakkındaki kararlar katî dir. Bu kararlar aleyhine hiç bir suretle kaza mercilerine baş (Basın 11650/10212) vurulamaz» fıkrasının Anayasa bükümierine aykırı oldnğunu iddia ederek. bu fıkranın iptâ lini istemiştir. Anayasa Mahkemesi, 30/1/1963 tarihli karan ile ba fıkrayı, A nayasa hükümlerine aykırı hu • srak iptâl etmiştir. Yükse'. Mahkeme, iptâl kararı için, rac seleyi her seyden önce, Temsilciler Meclisi Anayasa Komisyo nunnn genel gerekçesi yönünÜâncıhk: 3564/10196 den ele almaktadır. Bu gerekçe } HAYRİ OAYAS < «•bfdlyet* lntlka! «iişlnin 52 d ve 7 cl gününe müsadlf 8.1.1963 Cumarteti güntl lkindl namazını moteaklp Bakırk&jr Kartaltepe ea mllnde azlz ruhlanna lthaf edllmek Ozere Mevllt okutularağından. akraba, do?t ve arkadaşlan tle arru edenlerin tPŞTİflert tica olunur. KAHYA AİI.ESI biraz azalacak Üâncıiık: 3563/10195 (Cumhurlyet 10199) BB aksama kad»r Eg» bölgetiıtla uhll keslmleri Ue Marmara bölsesl ptuçalı bulutlu. diğer bölgcler parçalı çok bnlutlu, ara sıra Mğanak yafıslı eeçecek, rttzgarlar büttin rnrrta knzey re dotu yönlerden haIM, Marmarada orta koTTette *secek, hara sıcaklıklan düne nazaraa doğn böUelerimlzde blraz azalacak. dlğtr bölçelerdt 6n«mli dettşüclik gostenniyecektir. Çehrünlzde sıc»klık bugün blras daha yükselecek. rüBgftrlar poyrazdan haflı olarak esecektlr. Tatif beklenmemektedlr. En ytiksek aıcaklık J O derece olacaktır. MEVLİT LiRA M e r h u m oşlm. Galatasaray ve Senjosef li"»;e'l reslm ögretmeni azız rulıuna lthaf olunmak üzere. vefatının k ı r k ı n c ı gününe rastlavan 7 . 7 . J963 Pazar günü. İVtndi namazından sonra tanmmış hâfızlann ve mevllthanlann iştirakl İle, Şişli camllnde mevllt okunacaktır. Kendiıinl tanıyan ve sevenlerln. arkasır.dan bir d u a göndermek lsteyenlerin tesrlflerinl rlea ederim. Eşl: J Belkıa öz»lt»n • (Cumhurlyet 10198) ŞÜKRÜ ÖZALTAN'ın Sayın Bay Doktor Uzun zamandır yokluğu hisaedilen ŞEHRlMtZDE BUGÜN YAGlŞ BEKLENMİYOR AKROFOLUNE SURPARYL SURPARYL SURPARYL Ampoule 50.000 U Ampoule Forte comprime Suppositoire TEMMUZ 6 SAFER ÛKBABA <Hi*t c&e yeniden piyasaya arzedilmistir. TÜRKFAKMA Ş«. E. 2.13! 4J2|12.18[16.19|19.44|21.45 \ 6.29! 8.49, 4.241 8.35U2.OO 2.01 II s| s £ I < SAYFAIARIARTTIL. Cumhuriyet 10210 BAY OSCAR: 3 UUMHUKIYr meselesı filân olmasın? llâçlar çofaldı. Allah o doktor öyle mi kıx? Avrat mefelela eczacının gözünfi kör etsin. si ne olmasın? Bnnn böyle azdınyorlar ilâç Topal'ın karuı: vere vere... Git, bak bakalım... Bilmem, dedi. Gideceğim, onnn için ha Bn «bilmem» deyişte de bir zırlanıyornm ya... şeyler vardı. Büsbütün knşknGenç adam bankacının kanlanarak fisteledi: sına yiyecek gibi baktıktan ton Bilirsin, söyle. Söyle ki ben ra odasma gitti. Anneıi hâlâ ?azan; OKHAJN KEMAJL ennn Nedim gibi babannın ağ•SylenİTordn: nna nın avradının ahret bacısı. Hem tnkârdan (teHyor«nn Ne dfl: Kart teke, aıgın. ben tana de tncesnln, hemşerimlı. EI Vallaha bilmem Pamuk ab Hemserimit yavrnm. Sondim. Bir $ey varcs aranuda. kv yapaeagımı bilirim! mi7. la, bilsem . laîıma çalınırsa eve (elme, ba ra çek da namuslo adam... Bankacının karuı hayretler Glyinmişti. Telâsla odadan Aranııda gizli bir şeyler Bu yaştan sonra onnn k6na çörünme Nedlm. Allahın içindeydi. Hiç bSyle beklemiçıktı. Koridorn söylenerek (ecaldnfnna berkes göyleyip dartışeye çekilip, elinde tesbih... hınbir ismi hakkı iftn aeni yeryordn koıkoea fabrikatör Ne ti: yor. rtyle detil mi at«? Pamnk abla vallaha bilde vurtta barınmaı ederiro dim ağanın evini. Şu içinde o ... Avrat boşamak ba? Ben mem. Bilsem söylemem mi? Büyük ofal hınçla bakıyorbılmıj o l ! tnrdnkları oda enbirl. Aı Snce Bir yandan da pisman olmnşonnn ağzının tavanına.. deyyns! dn. Sanki baba o, Nedim aga Riivük otul odaya cirdl, anakahvaltı yapıldığı belli, ynvartu geldiğine. Bu kadının, ba da ognlda da, isledigi bir raç Radınlann ağlaşarak dertlessına sordn. lak hamnr tahtası, üzerinde soyca Nedim ağadan çok üstün dolayısiyle dayak vemekten mekte oldukları soldaki otnr Ne olmos he? kadının pire için yorgan yakakirli çay bardaklan, peynir ekkerknyordo. ma odaşının önünde durdn: tnvan kadın oğlona dflndü, caeını biliyordn. Keske o öfkeymek kırıntılan, kocaman bir Vok oğlum, dedi. AllaJıın ... Sen hiç kaygi çekme ba le gelip açmasavdı. kışkırtırcasına: çinko tasta pastırma çöfeni, d o | bin bir ismi hakkı için yok ara cı, ben onon bnrnnndan fitil fi Bilmiyornm, dedi. tfte baKadın hâlâ: ranmış pastırmalar, yerlere ıamızda bir sey. Tövbe vallaha. tii getirmezsem benden reıili banız, işte siz. Sornn, »ğrenin. Var var. dedi. Bugün evçılı ekmek nfaklan .. Ne olabllir? Bn vastan »onra yok. Tööbe. Avrat boşamak! Topal avradını babanııın yüıfln den çıkmıyaraktı guya. Tatar bana ayıp dejtil mi? Yüz verdik Aliye, geldi kustu Pamnk ablaaaaü! den hosamamıs olsa, Topal'ın böreği istediydi de, bol sarmıBir | " v | e r sezen büyük oglq: halıya. Sen hiç üziilme bacı. Tâ Içerlerden derinden derine avradı sahah sabah kaikıp gelsaklı olsun dediydi. Bir çalımıSen benim göziim avradımın Ayıp olan nedir? mez!. na çplirip ipi kırdı. Ona sora yılışık bir sesti. Pamnk Hanım ahret bacısısın. Bu ev senin eNedim a£a büsbötün saşaladı: cevapladı: Cıktı eitti. ragım ben! vin. BeJendiSin odaya yerles. Hic. vani... Ne var kııız? Nedim a$a bövük oflona yal Oda kapısına sritti, seslendl: minnet bile etme Topal'a. Elimiz Toksa varırcasına baktı: Tatarın suyu büngül bfin uzun, kolnmnı nzun şükfir. Ahmeeced! Vallahi haberim yok o| Ne vokcan? gül kaynıyor! Haydi hosça kalın! Büyük nçlu pantolonunu filân Aranııda avrat mavrat... inm. billShl yok. Avradını bo Gcliyorum! Çıktı citti. givinmisti. Hazırlanıyordn. Gel Töbe o()nm. Ben aptesli. sadıŞını bile şimdi daydom. Ne Topal'ın karısına riöndfi: di: Pamuk Hanım nedense inaornelv bir insanım OpncliŞSim bilirim ben? Biiyür anııe? Kızlar tatar döküyorlar. namıvordu korasının bu iüten de yapmadım da Tnbr valla KOçük araya girdi: Babanın pe^iııi hırakma ha>di biz de gidip yardım e hahpr«İ7 nlusıına Kart dnmuha! Slmdı lider nnun atzının Anam sana o Topal'a ba n dek! " zun elı olnıasa. n Topal it av \3vrıını. O kart trl>«Tİen v ^ Içine ., Rfvvns. Avrat hossmak kadar yfis verme der dnrnrdn. hulannurum hen. l\1ısa>ının radını nnsa^s>mazrfı Kli olmıva da ne demekmis? Rn^adıfci kim Ne diye kulak aımudınT üitündf \ıııp lıaplar. «iispİFrlp eli varrti «ım np? Saltın avrat Ba sefer kilcUk oSlnns dflnııııııımıııımıııııımımımımınııııtımiHMiımımı ıniüiım.ı' KANLI TOPRAKLAll m letrikası: 67 PROF. NTMBUS'ÜN MACEBALAK1: Sahıbl NAZİME NADt • Umum! Neşrlyat Müdünl Cumhuriyet Nüshası 25 Kuruş Türkiye Hartcl Llra Kr. Ura Kr. Senelik « aylık S aylık ECVET GÜRESİN • Yazı lflerinl flilen ldare eden Mesul Mfldür Gaze'.emlze gondertlen yazılar k(v nulsun, konulmasm lade pdllmez. tiânlarclan mcsuliyet kabul olunve Hân tflprt lcln. zarfın Ah"ne» vp\a "llân Servİ5t» knnmp^ı Iğzımdır. VECDİ KIZILDEMİR * 75.00 40.00 22.00 150.00 80.00 44.00 AKKAKA liCKt>SU : Atatürk Bulvarı, Yeneı Ap YENtŞEHlK Telefon : 12 «s 44. 12 «•> w. 12 09 fifi. 17 57 35 * DOGU İLLEKİ BÜKOSl) ; Inönü Caddesı lşmen Han DtYARBAKIR TPİpfon ıIOM KÜÇÜksa^t Mfvddnı tdlrtı^ Halıı ADA.NA TPİpfoD : S550 * Bu gazfte. BASIN AHLAK YA SASI'na uvmayı taahhdt ptml;ti' GÜNEV tLLKKl B(ROSIJ ; Basan ve Xayan CtTMHLTRlYET Matbaacıhk ve Gazeleclllk T. A. Ş. Csgaloglu Halkevl Sokak No. 3941