Katalog

23 Nisan 1963 CUMHURİYET BEŞ Atatürk'ün Millî Mücadele arkadaşlanndan Cevat Dursunoğlu anlatıyor Tuğgeneral Mustafa Kemal OsmanJı Ordusundan nasıl, niçin istifa etmişti ? « Bu benim Atatürk, Ordu Müfettişliğinden istifa ettiği en kıymetli hâtıralarımdan biridilr. Şimdiye zaman sivil elbisesi yoktu. Bir asker ceketini dar bir yerde kaya derhal avcı ceketine tebdil ederek yan sivil vınlandığını ben görmedim. Bir su bir kıyafete bürünmüştü retini sizc vereyim. Tarihe intikal etsin» diyerek şunları ilâve etti: « Paşa. 8 Temmuz 1919 günü as(Mustala Kemal) Atatürk, 1919 yılında Anacloiu' ya ayak bastığı zaman Ordu Müfettışi idı. 3 Temmuz kerlikten istifa etti ve bu istifayı 1919 günü Erzurum'a geldiğınde sırtında günlük Os aynı tarihte bir tamimle memlekete manlı Ordusu Mirliva ümforması (Tuğgeneral) ve yayınladı. Ve o günden sonra asyaver kordonu vardı. Yaveri Hazreti Şehriyari idı... kerlikten tamamen çekildiği için Göğsünde, altın imtiyaz muharebe madaiyası taşıyor açtkça siyasi çatışmalanna ve tedu. Bu, Osmanlı devletinın bcş muharebe madalya maslarına başladı. 10 Temmuz 1919 sından en büyüğü idi. O zaman orduda üyakat göste da Erzıırum Koncresinin esaslsrırcnlere sırasiyle şu madalyalar verilmekle idi : m tesbit etmek ve başta Başkan Mustafa Kemal Paşa, Ikinci Baş1 Muharebe madaiyası, kan Rauf Bey ( Orbay ) olmak üze2 Muharebe gümüş liyakat madalyası, re 7 kişilik bir heyeti faale teşkil 3 Muharebe' gümüş imtiyaz madalyası, 4 Muharebe altın liyakat madaiyası, edıldi. Bu 7 kişiden beşi Erzurum 5 Muharebe altın imtiyaz madalyası. Müdafaai Hukuk Merkez HeyetinMustafa Kemal'in göğsünde taşıdığı madalyanm den Raif Efendı, Mütekait Binbaşı üzerinde çaprazlama konulmuş bir çift kılıç bulunu Süleyman Bey, Kas'.m Bey, Albayrak gazetesi müdürü Süleyman Ne yordu. Şimdi, bundan sonrasını. Atatürk'ü 3 Temmuz cati Bey, Dursunbeyzade Cevat Bey 1919 da Erzurum'da karşıhyanlann arasında bulunan idi. Bunlardan dördü vefat etmişlerdir. lardan Sayın Cevat Dursunoğlu'dan dinliyelım : Büyük Kurtarıcı şu gerekçeyi ileri sürmüştü: «Mübarek vatan ve milleti parçalamak tehlikesinden kurtarmak ve Yunan ve Ermeni âmâline kurban etmemek için açılan mücadelei millîye uğrunda milletle beraber nihayete kadar serbesl surette çahşmıya sıfatı askeriye ve resmiye artık mâni olmaya başladı^ imzasını taşıyan istifanımede söyı « Cepheyi dolaştım. Mustafa Ke le denilmekte idi : mal'e rastlamad:m » . c Erzurum 8 Temmuz 1335. • Hacı Anestinin bu sözleri ertesi Mübarek vatan ve milleti parçalanmak tehlikesinden kurtarmak gunku gazetelerde ysyınlanmış, ma ve Yunan ve Ermeni âmâline kur,| lümat edinilmek üzere Türk istihban etmemek için açılan mücahej barat subaylarınca tcksir edilerek dei milliye uğrunda milletle beraj ordu kumandamna ve kolordulara ber, serbest surette çalışmağa, sıj gönderilmişti. Atatürk'ün maluma fatı Iresmiyye ve askeriyyem ar| tı olmustu. tık mâni olmağa başladı. Bu ga| 26 Ağustos sabahı, harekât başyei mukaddese için milletle be| lamış, yaban orduları yer yer gerı raber, nihayete kadar çahşmaı tiilmeye ve yok edilmeye başlanğa mukaddesatım nâmına sö'zj mıştı. îşte bu resimde görüldügü vermiş oldugum cihetle; pekj sırada Atatürk, Kocatepe'de hareâşıkı bulunduğum, silki celili aske 1 ' kâtı idare edcrken bir aşağı bir yu riyyeye bugün vedâ ve istifa ettim. karı dolaşıyor ve şöyle mınldaTuğgeneral rütbesiyle Ata'nın, Ordu Müfettişi iıen çeUilmiş resmi Bundan sonra gâyei mukaddeseij nıyordu : milliyemiz için her türlü fedakârl « Haydi bakahm Hacı Anesti » . lıkla çalışmak üzere sinei millptte Filhakika, düşman siperlerı 6 ncı bir ferdi mücâhit suretiîe bulun. saatte ışgal edıldi. Ve Hacı Anesti makta olriuğumu tamimen arz ve Izmir'de ordusundan emin keyifleilân eylerim. niyordu. Harekâtın tamamlanması Mustafa Kemai » .. üzerine ordusu ile irtibatı kesiiınce harb eden askerlerinın durumunu Dursunoğlu. her zaman, Atatürk' bile gormck kısmet olmadı. Ve oten bahsederken onun hayatına da nun yerine vekil olarak Trikopis ta ir safahatı dile getirmeyi sever... yin edildi. O da; sonradan esir Ve ona ait hâtıralarını naklederken. düştü. en küçük bir hatâ yapmamak için Atatürk Trikopis'i Uşak'ta ayakgayret sarfeder. Bugün de öyle ol| ta karşılayıp kabul ettiği zaman du. Ben kendisine şu soruyu yö' gayet nazik bi reda ile: nelttim : « Sizi butun vazifelerinizi yap( Nutuk sayfa 4647 ) Bunlardan « Peki Hocam, askeri üniforma; mıs bir kumandan olarak kabul ebiri bendim. Aynı akşam ilk top sını çıkarınca ne yaptı Mustafa Ke; diyorum » demış fakat mağlüp kulantımızı yaptık. Bu toplantıda pa mal?.. Evvelden bir hazırlığı var' mandan teessür içınde şoyle cevap şa istifanamesinden birer nüshayı mı idi? » . vermişti : imza ederek bizlere dağıttı. Işte is Dursunoğlu, bu soruyu daha ev« Hayır eksclan?. bir vazifemız tifaname budur • . velden kestirmiş olmah ki, suali daha vardı. Onu yapamadık.» * t .p. Bu sırada Cevat Dursunoğlu, ya min bitişiyle konuşmasına başladı : Kahve ve sigaralar içüdıkten son rısı yıpranmış ve katlanmış bir vc« Paşa, askerlikten istifa ettik ra Atatürk bir arzusu olup olmasikayı uzattı. « Mustafa Kemal • in ten sonra yanında sivil elbisesi yok dığını sormuş, Trikopis de Uşak tu. Bir asker ceketini derhal avcı idadi mektebine gitmek üzere aya~ceketine tebdil ettirerek yarı sivil, ğa kalkmıştı ki Atatürk birden : \ ~bir kıyafete büründü. t Haaa... Az kaldı unutuyor«» 23 Temmuz 1919 günü Erzurum dum. Hacı Anesti beni arıyormuş. j^Kongresini açmağa gelirken resim Ben kendimi tanıtmak için buraya de görülen Jaketatay arkasında idi. kadar gelmiştim. Fakat kendisıni O tarihte düşman istilâsından ve bulamadım. Acaba nerede? Sız bilı jjtahribatından yeni kurtulmuş olan yor musunuz? ŞErzurumda itina ile elbise dikecek Diye sormuştu. Yüzü ıstıraptan Sbir terzi yoktu. Paşa için sivil el^bise arandı. Fakat hiç kimsenin biraz daha buruşan Trikopis sadeŞ ikinci kat sivil elbisesi yoktu. Y»l ce : « Bilmiyorum Ekselans» diye n\ı, Vali, Münir Bey (Akkaya) in S törenlerde giydigi bir Jaketatay ı bildi. Ve refakatındekı subayla bir Mustafa Kem»l'in 8 temmuz 1919 da yayınladıgı Osmanlı Ordusundan. istifa beyannamesinin fotokapisi Svardı. Iste bu elbise derhal Musta likte Atatürk'ün yanından ayrıldı. Sfa Kemal'e giydirildi. Vali Münir ZBey, uzunca boylu ve biraz da şişEEmanca oldugu için, resimde görülj=düğü gibi Mustafa rKemal'« eibige Sbol geliyordu » . X Elimizde bir üçüncü fotograf da5 ha vardı. Bu fotoğrafta Atatürk Ko 5 catepede düsünürken jörülmekte •Şidi. 5 Bunun hikâyesi de şöyledir : • Büyük taarruz baslamadan iki ay Ş Eonce Yunan orduları başkumandanı ŞHacı Anesti bir îngiliz askeri heSyetiyle birlikte cepheyi dolaşmış, E( Temmuz 1922 ) . 5 Izmir'e döndüğü zaman gazeteciSlerjn sorduğu : 5 « Cepheyi na?ıl buldunuz? Türk Eler taarruz edebılirler mi?» şeklinEdeki soruyu Îngiliz askeri heyeti Ebaşkanı ?öyle cevaplandırmıştı : E « Eğer Türkler bu cepheyi (ken Edı cepheleri) 6 ayda delebilirlerse ~6 saatte delmiş kadar iftihar eder:bilirler » . E Bu arada yabancı gazeteciler Yu jjjnan Baskumandanı Hacı Anesti'ye S.ftiyle bir sual sormuşlardı : E « Cepheyi dolaştınız, Mustafa Ş Kemal'e rastladınız mı? » Ş Fakat mağrur kumandan Türkün Sbir süre sonra bir yanardağ gibi Sşahlanabileceğini aklına dahi getir rraedcn müstehzi bir eda ile şöyle Eböbürlenmişti : Yazan: Said Arif Terzioğlu « Mustafa Kema! Paşa, 3 Temmuz 1919 da Erzurum'a geldiği vakit Mirliva üniforması sırtında idi. Bu üniformayı askerükten istifa tarihi olan 8 Temmuz 1919 tarihine kadar giydi. Ve ziyaretlerini bu elbise ile yaptı.» Dursunoğlu. Atatürk'ten istıfası konusuna değinince, Mustafa Kemal'in is'ıfa ettiği gün kendisine Atatürk'ün, Osmanlı Ordusundan istifa ettikten sonra imzalıyarak verdiği istifa beyannamesinın bir sureSİydffti ilk sivil elbise ile ahnmış resmi lini arsivinrlen çıkardı ve bana uzatarak : ARÇELİK DİĞER BÜTÜN MARKALARIN TOPLAMI KADAR BUZDOLABI SATIYOR.. ...ve işte bu sayede ARÇEÜK daha ucuzdur! Arçelik, seri ve devamlı Imalâf yapıp ucuza ğ den kalite bakımından piyasanm en mükemmel buzdolabım daha ucuza satabiliyor Aynca Memleket alanına yayılmış özel Arçelik Servis Istasyonlan ve Arçelik gibi kudretli bir Fabrikanın 5 yıllık Garantisi Arçelik alıcıian için ilâve bir teminathr. 8 AYAK PEŞfN 2 0 AY TAKSİTLE Büyük Knrtarıcının Kocatepe'dc düş" jürken çekilmiş meşhur fotoğrafı Istanbul Akaryakıt Bayileri Cemiyeti Başkanlıgından Akaryakıt perakendeci kâr hadlerinin bu günkü kifayetsiz durumu ile yapılan ve yapılacık teşebbüsleri görüşmek üzere 13 Mayıs 1963 Pazartesi günü saat 14.30 da Istanbul Ticaret Od«sı salonunda Cemiyetimizin fevkalâde kong^^sinin yapılmasına îdare Heyetimizin 16/4/1963 tarih 8 sayılı toplantısında karar verilmiştir. Üyelerimizin behemehal tesrifleri rica olunur. ÎDARE HETETÎ (İlâncılık: 1806/5649) İşçi Sigortaları Kurumu Istanbul Satınalma Müdürlüğünden: 1 Kunımumut Balhdağ Prevıntoryumu ihtiy»eı için: 2 adet kasap buz dolabı 5 adet 10,5 ayak buz dolabı, 13 adet su sogutma cihazı * Ktpalı ıgrf usulü ile satın almacaktıt. 2 Satınalma işi 2/Mayıs/1963 perşembe günü, saat 15.00 de Müdürlüğümüzün bulunduğu Beyoğlu, Bahk Pazarı, Kalyoncu Koüuk Caddesi. Mallı Han, Kat: 4 deki 2 numaralı Satınalma Komisyonunda yapılacaktır. 3 Bu işe ait idari ve evsaf şartnameleri her gün. mesai saatleri dahilinde 2 nuraarah Komisyon Baskanhğmdan bedelsiz olarak temin edilebilif. 4 Idarî şartnam» esaslanna göre hazırlanacak kapalı tek lif zarflannın belirtiİen günde, en geç saat 14.00 e kadar. makbuz rnukabilinde 2 numaralı Satınalma Komisyon Başkanlı gına tevdii veya belirtilen gün ve saatte Komisyonda buluna cak şekilde posta ile gönderilmesi lâzımdır. 5 Postada vâki gecikme kabul edilmez. 8 Kurumumuz Artırma, Eksiltme ve Ihale Kanununa fıbi olmayıp. ıhaleyi yapıp, yapmamakta veya dilediğine yapmakta serbesttir. (Basın: 5818 5S17) 2.750 LİRA AYDA 1 Q 5 LIRADAN 3.300 LİRA Ereğli KÖmiirleri İşletmesi Müessesesi Müdürlüğünden: 1 Müessesemizin Zonguldak'ta Merkez Atelyeleri sahasınd» bulunan Lokomotif Deposu binası ile Merkez Atelyesi Binasının çatı örtüsü için teklif ahnacaktır. 2 Bu örtü Madenî levha, muhtelif tecrit maddeleri veya »air kaplama ve örtü malzemesi olabilir. 3 Tecrit edilecek Lokomotif Deposu çatısı takriben 600. m2. ve Merkez Atelyesi binası çatısı takriben 3350. m2. dir. Her iki çatı da betonarme v« şet sisteminde inşa edilmiş olup yer yer çatlamış bulunmaktadır. Bu çatlaklar üzerine yapıştırılan kanaviçeli tecrit jeritleri, faide vermemiştir. 4 Istekliler örtülecek çatıları mahallen görecekler ve teklif ettiklerı örtü cinsine göre Lokomotif Deposu için ve Merkez Atelyesi binası için ayrı ayrı toptan götürü veya birim fiat esası üîerinden fiat tekliflerinde bulunacaklardır. 5 Teklifler 3 ay opsiyonlu olaeak ve imalât beş yıllık bir müddetle garanti edilecektir. fi Teklifi uygun görüldüğü kendisine teblig edilen istekli. 7 gün içinde kat'i teminatı vermek suretiîe sözleşmeyi akdedecektir. Teminat miktarı 2490 sayılı Kanuna göre hesap edilir. Mukavelc masrafları istekliye aittir. 7 Tpklifler 10.5.1963 Cuma günü saat 12.M ye kariar makbuz mukabilinde Müessesemiz Baş Müdürlüğüne tevdi edilmiş o lacaktır. Poftadn vaki gecikmcier kabul edilme*. 9 Zsrflıır aynı gün saat 15.00 de Müessesemiz lnşaat MudurluĞıindp acılarflktır. P M;i"stpt^mİ7 ıbalrvi yapıp vapmamskta serbesttir. (Basın: Z. 92 3853/5614) Ereğli Demir ve Çelik Fabrikaları T.A.Ş. den: Şirketimizin iş yeri olan Karadeniz Ereğli'sinde çahştırılm»k üzere aşağıdaki personele ihtiyaç vardır. Alâkadarların Ereğli'deki Personel Şefliğine müracaatları rıcn olunur. 1. Itfaiye Okulu mezunu olmak. Itfaiye Çavuşu 2. Profesyonel şoför ehliyetine sahip olmak. 3. Yangın söndürme, arazöz, motopomp ve ıt faiye cıhaz ve malzemelerinden çuk iyı an lamak. 4. En az 5 sene tecrübesi olmak. 5. Yaşı 2535 arası olmak. 1. En aı: lise mezunu olmak. Sigorta memuru 2. Ekspertiz raporlarından çok iyi anlamak 3. Hasar sigortasını çok iyi bilmsk. 4. tngilirce iyi bilmek. 5. En az 5 sene tecrübeli olmak. CBasın: 5932 A. 3633,5616) OİKKAT: 11>.2 nyak Arçtlik Buzdolabı peşin 3.200 lira veya ayda l!«) lirariaıı 20 ay vadeli 3.800 lıradır. l\ot: Bu flatiara ambaiâj. nakiiye ve sigorta masraflan dahlı dejild Genel Sstır.ıları BEKO TICARET A. Ş. istıkiaı Cafldist. No 319, lel « 3 b 00 BURLA BİRAOERLER ve Şsı. Hezartn Cartrfesı. No 8163 Galata, Tel. U 47 20