Katalog

< Kasım 1963 6 CUMKUBtYET EKONOMİ •# 4 4 4 4 4 İktisadî geleceğimiz fKiııuıuuıuıııınııuıııuuıııııuuııııııuıırurrrrrııtrrrrrrrnırrmrfmııııııııııııııııııııııııııııınııııııııııııiiintıı 0 Ekcmomimiz çeşit © Ziraat sektörü ge 0 Sektörfer arasında11 zorîuklar içindecrir, bu Hşmezse, sanayileşmeye ki dengesizliklerin önlenzorluklann nasıl bir yön ulaşılamaz. Bu se.ktör mesi, yatırımlar kadar alacağı önemlidir. iverim artışına muhtaçtır önemli görülmelidir. Özel sektör ve dış krediler 11 EkİB taribli Kesnı Gazetede >ayıotanan Tmrk Parast metıni Koruma hakkındaki 17 gayilı kararın eki ile gaten yenı hukumler k M i n n a a , ozellikle Istanbnlan bazı iş çevreleriBdc belırlı bir faaliyet olduğu hı^sedılmektedır. Ancak İS ekim taf rikli gazetemnde de verılen bn karann vankıları, iş çevtelerini asarak, basında heniiz gerektiği sekilde yer almamısfar. Bılındığı gıbı, yenı kararname Türkije CnmbBrıvetı tarıhınde ılk defa «larak, dı* para ve (enaaye piyasalarında» kre* temıni imkânım Devlet tekelinden çıkarmaktadır. Ba bakundan ozel sektirun yabaneı ekvnomilerle şimdiye kadar yapageldiği roal ve hiznct alısverışi, Yabaneı Sermayeyi Teşvik Kanmnı dısında, para ve kredi •perasyonlannı da ıçıne alacak sekilde genişletılmiş olmakta veva bunun IÇİB •nemli diyebileeeğimiz bır adırn atılmış bulnnmaktadıt. Kararname; Hazınenin, yatınm ve kalkınma baakalanrun ve Turkıvede mukım ve burada is yapan gerçek ve tuzei kisılerin f \apacaklan dıs b^rçlanraaların genel ve « e l şartlannı vermek ğ Yoıgn: Prof. Pr. Zeyyot HAT1PO&LU Şurası muhakkak kı, bugun karjya çıkar Mese;â bugun A A D ve dao gormek mumkun olur. plastığımız çeşjtlı ıktısadl zorluk btrçok Avrupa tneraıeketlerind« , tktısadl gelısme buyuk olçüde !ar, bırçoklanmm menıleketımt geltr artısiBLn *i 23 olduğunu dö sanayıın gelışınesi demeknr Farz zın iktisadî ıstıkbalmı çok karatn 'sönursek bizim gelısme hızımum «lflim kı gen kalmış memleket sar gormeğe sevkedebılır Bugün hıç de duşuk olmavacağı netıcesi plâncıları sanayıı kalkındırmak kü iktısadt tablomuz hakıkaten ne varabıürız Nıtekjm 1 Ö ythn ıstesın. Farzedelım kı ssınayı saha 9 0 karamsardır. lktisadi zorluklanmı da yini 17 yı] sonra memlek.e>imıı sında çok Kudretli müteşebbısler zı gösteren şu uç hutusa ışaretle de nufus basma duşen gelınn bır harekete geçsın, ilerı memleketedelım,mıslı artması ıcap eder. 3ugun ,lerde yetışmıs muhendısler, tek, Üç iktisaati zarlak fert ba?ına g«Jırım:z 1800 lıra cj nısyenler en modern bugıleri mem j î e r yji nufusumuz 806.000 vannda olduğuna gore, gelır 1980 lekete getırmi} clsunlar. MemleMevcut nufusumu de 3600 hrava çıkacaktır. Bu ra ket sanayıı kalkınraaya hazırdır. 4 4 4 J ğ \ 0 ıse ayn 4 onemli olabılecek bu veni müessesemn Tarkiyede serotaye pi f f \ f f . 4 4 ' î J J J J \ A A Ihtiyarlık Sigortası Yazan: Neditn GUVEN Yeni vaııyettedır. Her yıl yenıden dunldır. Fılhakıka bugun bır deeceye dıt eden en muh'.ra âmıl ziraat yaya gelen 800 000 msan 15 arama Ikadar mureifeh telâkkı cdıUn ttai sektorunde a;, nı şartlann bulunva*a*ı konİBMi çabalannın yapıldjgı b« g&nlerde ayn bir çagına gelmce bunlara nasıl ıs t« |ya ve Avusturyadakı ortalama ge mayı$ıdır. Zıra sanayıde çalışan ozelligi oldutuna şuphe yoktur. Kararnameyi başJıca üe bakımlır bunun bıraz ustundedır ve veya çahşacak olan ınsanlara gıda min edec«f«? dan degerlendirmek mumkÜBdiir: j En larun ıhtıyaçlanmıaı te | memleketımıı 17 yıl »onunda bu maddelerı lâzımdır. Ziraat sektoO 1964 yılı için yapılan tabminler, nrt hata ve noksan payı min ıçın her yü 600 mılyon doiâr, müreffeh memleltetlerın »«vıye ru bır defa kendı nufusuna yetegnzönunde tutularak Dış Ödemeler Dengesinın 250 rnil»on dolar Jhk ıthalât yapmamıı gerekırken, sıne erıçebılecektır cek derecede gıda maddelen istihaçık vereceğini göstermektedir. Bu açık miktarmın ırzun vadeH, 4 ,bugunku halıyle ıhracatımız 400 Fakat bu ne derecede doğrudur sai etraelı, ıkıncı olarak ker.di ıhtı dü«uk faizli ve hattâ bir süre ödemesiz dıs kredilerle kapatıl 4 : ., i ... yakla?«raa ve plânlamanın hesaplarına ne jacmdaa fazla ıstıhsal ettiğı gıda ması zornnlugu karsısmda devlet, yeni kararname ile özel s«k * [y , o n , °»^ r a !m f »maktadır. Buna ılive olarak her derecede ıtımat edebıhnz' Pıânın mahsullerını sanayı mallarını veya söru ve yatırım ve kalkınma bankalanm önemli bir ödeve çaiyıl 200 mılyon dolir cıvarında dıs dıkkatle hazırlanmadığım, ıyi ha devlet hızmetlennı satın almak ' cırnıış olmaktadır. Bununla birlikte yeni kararname, yalnız 'borç odememı» ıcap etmektedır. ızırlanmış olsa bıle şu veya bu se sureüjîe sana\ı sektorunün emnTürkivenin kısa vadeli finansman açıklannı degil fakat nznn İBu buvük açık nasıl kapanacak beple tatbıkatının ak«adığını her ne vermelıdır Gorulüyor kı buvâdeli finansman ihtivacını da yeni re devamlı isliyebilecek bir j^uî lktisadi mukadderatımızı dıj gun ışıtmekte\iz Şu halde plim tun mesçle, ziraat sektorundekı mekanızma ile kısnıen takviye etmek gajesini gütmektedir. 'yardımlara ısünat ettırmek ne deıbır tarafa bırakarak meseleyi te mustahsıl'.yet arhşı ve zıhniyet Komsumuz Yunanistan, ba mekanizmadan çoktan beri istifade Ziraat etmekte ve özel sektoru, kalkınma ve vatınm bankalan ile bir f jrecede doSrudur? Dı? memleket lorık olarak duşunelım ve evvelâ değışıkhğıne bağlanıvor lere ne kadar zaman daha el aç ıktisadt gelisme mekanizmasını kı sektorü ananevı ziraat teknığı ı!e likte bu konuda olnmln basanlar elde etmektedirler. mak mecbunyetınde kalacagız' saca gözden geçirelım çalışıyor ve kapıtalıst ekonomı ke îenı kararnamenin .yabnan kredileri için keydnğa şartlsr Gelisme zihniyete baglı sımicden aynlarak kendı içıne ka J Bır ziraat memleketı oldu1 arasjnda dıellıkle ikı tanesi ç*k iigı çekic'ıdir: (a) Bu şartlarJumuı balde halkımı^ın belll baş îktı&adi geUşmenın en ehemmı P»l' b« sektör durumunda ise dan birineiıı, alınaeak kredinin «mmayyen bir mal mübayaasına h gıdasını teskıl eden buğdayı dış tyetli vâsıta«ı sanıldığı gıbı ne ta smai gelıçme temm edılemez tahsisi veva muayven bir memlekette kullanılması gibi bağlayımemleketlerden ıthal etmek zo ! D ı( kaynakların bollugu ve ne de Yenı kurulan sanayı sektorunün cı kayıtlar» taşımamanru istemektedır. Ba yargı, yapılaeak bere rundayız. Mevcut topraklanmız sermaye birikme^i yânı yatırımlar memleket dahılınden gıda maddeIanmanın gerçek bır kredi olmasını temin gavesinı güttüğü gibi kredinin kmllanma tereihini de Devletin kontrolüne vermekte J bugunku halıyle halkımızı besle dır. Gelijmemn nihaî âmıhnı in^an sı temin edememesı halinde mâdir. (b) lkinci olarak kararname, yatınm kredileTİnin «bir pro f mekten, asgar) ihtivacını temin jzıhniyptinde aramak lâzımdır Pa mullerını ıhraç ederek luzumlu gı etmekten dahi âcız gıbı gorünu'ra kazanmak isteyen, riske gırme da maddelennı ıthal etmevi son jeye baglı» olmau sartım ileri tflrerek, Devlete, hem yatırımın jyı kabul eden, mevcut kazancını derece zordur. Nitakım eskı tanatahsis yerini kontrol hem de ekonomimiz üzerindeki etki dere 4 yor. tktısadî zorluklarımız bunlardan kullanmaktansa bununla yenıden yi memleketleri ile dış pazarîarda cesini ölçme imkânım tanımaktadır. Bu sartlar, güphesiz, alına f ibaret değıldır Bunlara bırçokla tpara kazanmak isteyen, an'anelerjrekabet etmek ımkârısızdır. Şu cak kredilerin ultısal firetim gâcfimfize yapacağı olumlu etkileri nnı daha ılâve etmek mumkun veıle hareket etmektense devamlı o1 halde gerı kalmış memleketlerde arttıraeak niteliktedir. kolaydır. Fakat yalnız şu uç tane larak yenılık arayan ınsanlar ikti kalkınmanm ılk problemı sanayı 0 Fakat kararnamenin asıl oselliği ve yeruma mnhtaç kısmı si dahi iktisadî istıkbalimız husu(sadl gelışmenın nıhai âmılıdır. ısektoründe çalışanlara gıda madisletme sermayesmi ılgilendiren maddelerıdir. Anlaşılmaktadır sunda karamsar duşuncelere sahıp Bu temel ınsan zıhnıyetı mevcut'desi temin etmektır. Bu da zırai ki kararname, Turkijedeki ticari ve sınaî ısletmetere, isletme olroamıza kifı gelır olduğu muddetçe ıktısadi gelışme nuiu^un praduktivıtesıni artırmak •serroavesı ihtivaçlannı temin için vabancı para pivasalarına da Acaba istıkbalde bu »orluklar nın husule gelmesıne tek bır mâ ile mumkun olur. basvurma imkânım tanımaktadır. Ancak bu ımkânın gerek kul â ekonomının muhteııf sektör tktıiadi kalkınma ile ilpılı muna lanış yerini. gerekse knllanılıs mikUrını duzenlemek uzere «Iç i :n« olacaktır' Artacak mı yoksa^i, 'azalae&k mıdır? Bu sualm cevabı lerı arasındakı muva?enesızlık kasa ve >azılara bakınca sanılır Finansman Fon'u» nnn ararılıjtını koymaktadır. Ba Fon'nn iki onemli fonksiyonn olduğu îörülüy»r. Birinei (l ra iki »ekılde vermek mumkun j tır. Ekonomıyı ıkı kısma ayırsak kı kalkınmanm yegâne volu vatıfonksıyon faız hadleri konasandadır. Kararname, nemleketidür|ve birine sanayı (bunun ıçıne »a rım vapmaktır Bu belkı doğru mizde cari (aiz haddi ile dıs para piyasaiarından istikraı edile | Bırincı yol, 15 yıllık kalkınma nayı, ticaret, munakale v s gırer) dur. Fakat sektorler arasında bicek kredinin faiz oranı aranndaki farkın Fon'a ödenmesini sart | plinımıza bakarak bır neticeye ' ve diğerine zıraat dersek bahıs ko r a z evvel ışaret olunan muvazene kosarak. bir yandan ekonomimiıdeki faiz strüktürünün etkisiz 4 varmak, ıkınci yol ıse teorik olajnusu muvazenesızlığı daha yakın sizlik halı bertaraf edılecek olurbırakılmasını terain ve diger yandan kredi talebinin gereek ih (' rak meseleyi dusunmektir. Ben sa yatırım muhım bir problem or tiyaçlar için yspılmasını tesTİk etmek istemektedir. |> binncı yola kısaca temas ederek | taya çıkarmayacaktır. Kâfı dere1 Fon"un iklnei Snemli fonksiytno, ekonoraiye, bu yolla yapt I daha ziyade meseleyi teorik olarak . cede gıda maddesine sahip bir Ba maksstla laeak kredi ı m o ı kontrolfl altında tutmaktır. Bu maksatla is fI ele almayı tasarlıyorum. memlekette yatırımın hududu çok tikraz edilen kredinin *'ıM »1nin kendisine ikraz edilraesini «srt (' Kalkınma plâmmızda memleke geniştir ve yatırımı istenilen sevı kosarak hem bn miktar fiıerinde mahtemel bir tasarrat yetkl 4 timızin ekonomik ve sosyal lartla | yeye çeçitli para, kredı ve veTgı sini Bnceden alm»kt» hem de soz konns» '.50 nin vansını Sde f r> yakından tetkık edilmek surepolitikası tedbirleriyle çıkarımtk me tarihine kadar nezdinde bloke ederek bu miktann kullanılıUUnbnl Ticaret Odası litöa yı tiyle mıllî gelınmızın her yıl %7 mumkundur. t«tedığimız kadar sını tamamen kendi tasarmfıı altında tutmaktadır. • artabıleceğı netıcesıne ulasılmıslına kadar «ücretliler Geçinyol, baraj, fabrika, mesken T i Bn iki Snemli fonksiyonun, dıs paazrlardan isletme serma ^ tır. Nufusumuz her yıl «o3 arttı1 me Endeksi» ni, > ıınsa edebılirız Gerek hususı, gevesi getirtmek isteyeeekleri nasıl etkiliveceği. her halde Maliye (a) Yüksek memur ğına gore, nuius bâşına gelir, her c y |rek devlet yatırımları için luzum (b) Memur /o Bakanlıgınca yaymlanması beklenen kredi şartlanndan sonra f yıl ° ' 4 artabılecektır. Bu, plân ger |lu finansmanı ıyi bir iktısat poli <c> Isçi \ çeklesırse, ıktısadi geleceğımizin daha ivi anlasiUbilecektir. tikası temin edebilır. Yalnız smaiçin derleyip »yn ayn yayınhiç de karamsar olmayacaSı ortası var kı luıumlu gıda maddeleri larken, ba yıldan sonra yalnu lıstihsalı için gereken tedbirler aea € Ücretliler Geçinme Endek !İınmaz ise gelisme daha b»sta cusi » ni vermeye bsslamıştır. Biraklamaya mahkumdur. lindigi glbi geçinme endeksleri Bu suretle meselevı en temel ve özellikle millî öcret siyasetine en basit cüzune ırca etmıs oluyo Sendika. Grev. Topiu Sözleşme, Sosyal Güvenlik rehber ve destek olmava yararuz. Aeaba mevcut ve mustakbel dıkları İçin, farklı sınıflardaki nüfusumuı için lutumlu gıda m»d çalısmalann yaşama sartlan»delerinı temin etmek memleketıdaki degisiklikleri yansıtabildik miz sartları muvacehesmde çok leri aranda sa|lam ekonomik azor veya imkânsız mıdır? Memlenalizlere kaynak olma niteligiketımizm tabıî kaynakıarı v« zini ka".anırlar. Bu bakımdan yeraatımızın şımdıki ıpridaî duru» ' ni çalışma mevzuatımızın mygu mu gozonune getırılınce gıda mad lanmaya basladıgı bu gunlerde deleri istihsalını artırmanın hiç mevcut endeksler içinde en ıvisi oldaga söylenen Ticaret O de zor olmayacağı tahmın edilebılır. Yeter kı ılgililer iktisadî kaldası tlcretliler Endeksinin yikınmarun gıda maddelerı ıstıhsan« yüksek memur, memur ve lini artırmakla başlayacağını bıltsçi Sigortalan Knrumu Şube Müdürii isçi ayırımına uyularak yayımı sınler ve bu ıstıkamette luzumlu nın devamını beklemekteyiz. Ti az 150 gun prim Sdemls bolunan ligorialılar» Tenl Sosysl SigortaUr Kannn Tasarısının çahşmalan vapsınlar Bu temin earet Odası gibi malî kaynakds avlık bağlarunakta, ancak 34 yıldan eksik jetireceji yenılikler arasında bütün sigortalıedilince gerısı kolaydır ları müsait bir tesekkülün üreher tam yıl için ynkanda belirtilen '.S0. '•** Isrtn en çok uzerinde dmrdnklan, endişelerini rinden 10 yıla vakın bir süre nispetlerine göre bağlanacak gelirlerinden tatktısadi kalkınma rr.ekanizması ' izhar ettikleri «i$orta koln, ihtiyarlık sijortasıgeçtigi İçin sbz konusu endekssarı \ a göre, *ı050 nispetinde indirme ve 60 vadır. Yanlış bılinen ve yayjın sekilde daima teknı tetkık etmek suretiyle öyle zan leri hattâ yenıden düzenliyesından yukarı yaşta avlık bağlanan sigortalılararlanan ihtivarlık sıgortasından bağlanacak nedıyorum kı ^oze başlarken bahi"; rek, bunları ıslah edilmiş bir ra da vukarıdaki nispetlerinde, 60 yasından avlıfın ayda 120 liradan ynkarı olamıvacagı kakonusu etrıgım bedbmlığimız bir j sekilde, millî ekonomımizin hiz sonra doldarmns bulnndokları her tam yas naatidir. Ba kanaat tamamiyle yanlıstır. 12» limıktar azalır. Kalkınmıs memleket metine sanmakta gecıkmemesı için '«1 artırma yapılır. ra as?ari bir olçüdur. Yeni kannn tasansı ile lerm içinde bulunduğu bazı zorluk temenni olunur. bu miktar dahi 250 liraya çıkanlmaktadır. thtıŞimdi, 5417, 6!>00 savılı Kanunlarla kabnl ları duşunecek olursak bedbinliğı varlık Siçortası, kannnlann koydngu hukümleedilen usullere ve yeni tasandaki sisteme göre mız nıkbınlığe ınkılap edebilır. re ve esaslara gore kıdem, alınan ücret nazarı hessplanacak ihtiyarlık aylığını bir misal ile ıtibare alınmak suretiyle hesaplanır. Kıdernin izaha calısalım: muddetine, ahnan ücretin miktarına göre artar Sıgortahnın Prıme esas Yıllık brflt veva eksilir. Fakat her ne olurs» olsun, asgari çalıstıfı yıl brflt aylık kajtaneı olçimün altına düşmex. savısı yekunu kassnet Memleketimizde; thtiyarlık Sigortası tatbi2 19800, 450. katına ait buşüne kadsr yürürlüfee giren iki 3 500. kannnla kabul edilen ayn iki «istemle aylık İMM, Î1S0İ. tahsisi cibetine gidilmiştir. 3 eoo, 3 700, 25200, Bu kanunlardan birincisi ve ilki olan Ml" 3 800. 28800, sayılı Kanunla prim esası kabul edilmistir. Tâ! Geçen ıalı gunu Ingılterede Ford fabnkalannda çalı950, ni sigortalıhk saresince gerek işveren ve gerek343M, S şan 48 000 ışçi ortalama %5 oranmda bır ücret »rtışı tld« 1106, se sigortalı tarafından ödenen primler toplamı3 S99tt, etme konusunda anlaşmaya varmışlardır. Şımdı bir yandan nın '»26 si yıllık gelir olarak besapUnır ve bu1250, S 45000, Hazıne dı£er yandan Çahsma Bakanlığı olayı yakından ıznun da 1/12 ci aylık gelir olarak tahsis edillrdi. 1500, 54000, S lemektedırler 1 '6/1957 tarihinde yurfirlfiSe giren ve halen Bır sure once, ucret artıjlarının mıllî ekonomi üzerinde 26 2TT300.tatbik edilen 6900 sayılı Kanun ise sigortahlık yaratacağı etkılerder. endıse eden Ingnız Hukümetı yıllık süresince sigorta primlerinin besabına, esaı tuM17 sayih Kannna göre, prim nispetleri ucretler ıçın en yuksek artış haddı olarak "o3,5 oranmı testulan kazançlannın, sigortslık süresine bölümü •'•4 isveren ve ',»i te sigortalı hissesi olmak üzebıt etmıştı. Gerçekte dok ışçılerı, daha once, haftada 40 suretiyle elde edilecek yıllık kazancın, bakımr« */>S idi. Bn misale göre sigortahlık süresinla mükellef kimsesi olanlar için *ı5S si, geçinsaat çahsma hakkını elde ettikleri zaman, iş saatlerımn deki prime esas kazanç 277300. lira oldugıtndirmekle mükellef kimsesi hnlonmıvanlara da mdırılmesı dolayısıyle ashnda tesbıt edılmış olan °'»3,5 6idan, bunun >.g hesabtile primi 22184, liradır. '•35 i nispetinde yıllık ihtiyarlık geliri bağlanırını hafıfçe asan. bır ucret artışı elde etmı? oluyorlardı. Bunnn S20 si olan 4436,80 lira da siçortahva nır. Bunun da 1/12 si aylık geliri olnr. Ford olayı, re«mi otontelerı soz konusu anlaşma hukum • bağlanacsk yıllık gellrdir. Bu gelirin de l l î « Yeni tasarı; sigortahlar lehine olarak ilk olan 369,73 lira avlık gelirdir. lerini de yenıden gozden geçirme^e sevk etmış bulunma^' ise ciriste ve onn takibeden teerübesiz senelertadır. Bununla beraber yapılan jorumlar hükümetm,' 6900 sayılı Kannna göre ise; 277300, lirade umnmiyptle düsük olan kazançlardan bağlaverımh'ık artışı oranında yer alacak ücret yükselmelerine nın siçortalının sigortahlık süresi olan 26 yıla nacak geliri kurtarmak için İhtiyarlık aylıjh taksimi sonunda yıl vasatisinin 10665, lira olkarjı olmadığını gostermek+edır hağlanmasına hak kazanan ve geçindirmekle dugu, bunnn da '.50 si olan 5332.50 lira sigortamükellef kimsesi hulunan sigortalılaTa, işden hnın yıllık geliridir. Ba miktann 1/12 si olan avrıldığı taribten 5nce, maluliyet, ihtiyarhk ve 444^7 lira aylık geliridir. nlüm siîortaları primi ödenmis son on takvim Yeni Tasstrıya göre ise; işden avrıldıgı taO İ 3 y '. Doğu blokunun ekonomik faalıvetlermı yakından izlivılının prime esas tatulan kazanç toplamı en ribten Sneekl 10 takvim yıllık devrenin en yükyen yabaneı uzmanlar, Doğu Avnıpada sosyalist ülkelerin vüksek olan yedi takvim yıhna göre bulnnacak sek 7 yıllık kazsneının yukarıdaki misale göre kurduklan ekonomik isbirügınin (COMECON) 195561 yılortalama yıllık kazaneının »'tM »i, gecindirmpkyılhk ortalaması 16028,57 liradır. Bunun ' .50 Fİ ları arasında Sovyet Rusya lehin* işledığini müşahed» • • * le mükellef kimsesi bulnnmıyan slgortahUra olan 8014^8 lira yıllık gelir, bunun da l ' l ! si mişlerdır. da • 4 ı nispetinde yıllık ihtiyarlık geliri ve •0 olan 667.85 lira da aylık gelir olarak hesapianır. bunun da 1 '13 sinin aylık gelir olarak hesapI : Yapılan tahlıllere göre 195561 yıllan arasında Sovyet Tnkanda ber üç sisteme göre hesaplanan lannıasınt kabol etmiştir. Rusvanın ıhraç malları için COMECON'a uye komunist yıllık ve aylık gelirler hiçbir kesintiye tâbi olBu üç sisteme göre hesaplanacak ihtiyarlık memleketlerın odedıklerı bedel, aynı mallara batı ülkelemadan net olarak ödeneeek miktarlardır. avlıfı misaline çecmeden evvel. ihtiyarlık aylırının odecnğmden 1.400 mılyon dolar daha fazladır. Bazı Görülöyor ki; kıdem, kazanç ve dieer sartSının bafclanmasına ait şartlan kısaca bellrtuzmanların kanaatır.e gore ise sosyalist ulkeler arasında lar aynı kaldığı halde yeni tasarı kanunlaştığı rnek faydalı olur. ticaret ve fıat mekanızmasmm ozelhkleri vardır. örneğın takdirde birinei sisteme nazaran 298,12, ikinei Bn sartlar : Macarıstan, Sovyet Rusyaya ıhraç edilen bazı mallar için sisteme nazaran da 223,48 lira sigortalılar lehia) 60 vasını doldnnnak (yeni tamnda kadunya pıyasa fıatlarından daha yuksek fıatlsr üzerinde ne ayhk gelir artısı sağlanmaktadır. dınlar için 55 tir.) anlaşmalar yapmıştır. Sosyalist memleketler arasındakı Yukanda Izahına çalıstıçımız ihtiyarhk ayb) En az 35 yıldanberi sigortalı olmak, fıat anlasmalan batı ulkeleri ara=ında olduğu glbi cere>an lıŞından favdalanma şartlannı verine getiremec) En az .î000 ?ün maluliyet, ihtiyarlık ve etmemekte ve daha çok ekonomılerın gelisme ıhtıyaçlarımis olan sigortalıiara; siçortalılık sürelerince ölüm sigortalan primi odemis olmak. na gore karsılıklı tesbıtler yaüilmaktddır. Burunla bırlıkjerek kendilerinden ve gerekse isverenlerden Yukarıdaki (b) ve (c) hendlerinde yazılı te venı olarak \ayın!ar>an bır eturide Sovyetlerın uye ulalınan primlerin toplamı hiçbir kısıntıva tâbi sartlardan birıni veva her ıkisini yerine getirekelerden fazladan tah«ı! ettıklou 1,4^0 mı'.von doıara kartatulmadan 60 vaslannı doldurdukları tarıbte raemış olmakla beraber sigortahlık süresi 15 • kendilerine, vefatlan halinde kanuni hak sasılk avnı don»m , ç n i e 170 mılyon aolar fazla odemede 34 yıl olan ve her yıl için ortalama olarak e» hiplenne aynen ödenecektir bulundukları kaydedümektedır. TÜRKİYEDE YAP1 SORUMLULUĞUNU KİMLER YÜKLENİYOR Türkiyede yapı sorumluluğıınu kimler yukleniyor? Bu flgi ç d â d soruntm 1961 yılı istatistiklerine göre genel sonuçlan şöyledir: Yap: sayısı itibariyle ele alırursa Mimar ve Mühendisler yapılan yapılann % 23,8 inin sorumluluğvınu yüklenmişlerdir. Geri kalanın % 30 una yakın kısmma ait sorumluluğu ise fen memurtı ve ehliyetli kalfalar üzerlerine almışlardır. Yüz ölçümü itibariyle incelendiği zaman, mimar ve muhendislerın 1961 yılı toplam yapı yüz ölçümünün yarısına yakın bir kısmmın sorumluluğunu aldıklannı görüyoruz. Fen memuru ve ehliyetli kalfalann deruhte ettikleri yapılann yüz ölçümü ise % 23,8 dir. Bu genel sonuclar, şehirlerin nufusuna göre değişmektedir. Küçük şehirlerde fen memuru ve kalfalann yaptıkları binalar. buvuk sehirlerden faziadır. Devlete ait vapılar ise çoğunlukla Yuksek Mühendis ve mimarlar tarafından perçekleştirildiğinden, yüz ölçümü oranı içinde bunlann payı da yükselmektedir. Şurasını da belirtelim ki yukarıdaki istatistikler Beledivelerce verilen yapı ruhsatlanna före düzenlenmiştir ve gerçeği ne ölçüde aksettirdikleri belli değildir, Ayrıca Belediyeler smın dışında yaşayan milyonlarca insanm konut ihtiyacı düşünülürse Türkiyenin sosyal konut problemi ve kalifiye eleman ihtiyacı daha iyi anlaşıür. Geçinme endeksleri ve bir temenni ÇAL1ŞMA HATAT1MIZ Sigortalar İîjçiierimizyurd dışmdaD döviz gönderdikleri takdirde kendilerine dtişük faizli mesken kredisi açılacak Ankara 5, (özgen Acar bildiriyer) Yurt dısındakı ışçılerın sosjal guvenlıklerının sağlanmasını ve avnca tedıje bılânCosu açıklannın bır olçu ıçınde gıderılmesıni ongoren bır kanun tasansı, Maliye Bakanlığınca hazırlanmaktadır. Tasanr.ın anahatları ozetle fU noktalarda toplanmaktadır: 1 Yurt dısmda bulunan isçilerle belirh bir sure içinde belirli miktarda bir dovızi, Turkiyede gösterilecek bır banltaya gonderdıklen takdirde kendilerine uzun vâdeli, duşük faızli meiken kredısı verılecektir. 2 Türkijede bulunan ailele rine bakmak zorunda olan ve bu sebeple bankaya para yatıramıyan işçilere de aynı haklar şu sekilde tanmroaktadır: îsçıler, parayı ailelerı yerm» sbz konusu Bankkya gonderecekler ve yakmlan, işçinin iznine baglı olarak bu bankadan uzun vâdeli olarak borclanabileceklerdir. Boylece, Almanyad» 30 bini asan Türk işçıleri ile dığer Avrupa ülkelerındeki isçilerımızin bulunduklan yerîerdtn kullsnılmış oto. buzdolabı ya da meı lek malzemesı getirmeleri onleneeek r» kendilerine geleceklerl için sağlam bir garantı »a|lanmış olacaktır. Anahatlar tlglUİBr tarafından belirtildlğlne g6r« tasannın anahatlan b«lli olmuf. ancak gondarUecek para nın miktan ile luresi uz». rinde henüı kesin bir durum ortaya çıkmamıstır. îlâve edıldiJin» gore bunun iki yılhk bir ıür« içind» 5000 liraaın gönderilmesi ve 40 bin lirahk kredl venlmesı sekhnde olacagı tnh» mın edilmektedir. öte yandan, t«*annın dığ«r Snemli bir amacı da gondenlacek bu döTİzlerin tedıye çostınun kronik açıklan ıında önemli bir tayda lağlama ııdır. Bilindigl üzer* Yunani»tandan yıllarca onc« göçetmiı Yunanlıların anavmtana gönder dikltrl paralar, devletin görünmiven Ihracat kalemleri araamda 5nemh bir y«r tutmakta v« tediy* biUnçosunda olumlu bir unsur olmaktadır. Turk işçilarinln de gondereeekleri bu div vizl» aynı durumun sağlan^cagı Te her yıl ortalama olarak 1010 milyon dolirhk bir dövı* gelirinln elde edılecegı ifade adilmektedir. Ta««nnın T.B.M M. nm bu dönemi içinde yururluge gırmesi beklenmektedir. konut sahibi olacaklar Yurd dışjn Sosyal Kanunaz ME N E DIR f DUNYADA HAFTAN1N EKONOM1S1 Ücret artışı (CSC s European Coal and Steel C o m m u n i t y ) Avrupa Kömür ve Çelik Birlifi Batı Almanya, Belçıka, Fransa, Holânda, îtalya ve L\i*E5emb\ırg taraf\ndan 1951 nısanında Romada ımzalanan ve 1952 temmuzunda yururluğe giren bır andlaçma ile lrurulmuştur. Miletlerarası kapıtalıst entegrasvonun en yuksek şeklıdiT. Üye ulkelerdekı komür ve çehk uretimi uzer'nde tam bir denetletne kurmuştur; fiyatlan tesbıt eder, üretımı sınırlar, sermaye yatınmlarını düzenler, altı üye ulkenin komur, demir çehk ve hurda pazarlarını tek bir paıar halinde pekıstırir ve bu endustrılerdekı emek maliyet lerini (ücretlerı) aynı seviyeye getırecek ıedbı;leri alır. Milletlerarası bir a n d l a ş m a ile kurulduğundan ECSC ksr» tel anlasması kararlannın noil letlerustü ( supra natıonai ) ya •a özelliği olup mılli kanunlar üzennde oncelikleri vardır. Doğu blokunun ekonomik faaliyetleri (COMECON vey» CSIEA Council for Matual Economie Assistance ) Karsılıklı Ekonnmik Yardım Kuruln : Doğu Av rupi'nın ba'lıca sosyalist iil kelen arasında kurulan bir ekonomık işbırhğı organıdır. ATürk Llrası New YorVtakl 1 Dolar = 10 52 TL değerıni muhaf^za macı, üye ulkelerın mill! k«lkınma plâuları arasında işbir etmektedlr. lsviçre'de TL değerlnde bir değişme olmamıçtır Ylne alı«lığı ve beraberlığı sağlamaktır larria 1 tsvlçr» Frangı = S.W? TL ve sa'hslarda 1 Isvlçre Frangı = 2 325 TL. dır Bu alanda ilk adımlar üye ulkelerde, 1956 1960 dönemine ait makıne imalstı, demir ve rle mirden gayrı madenler, komür, petrol. kimya ve hafif endüstrilerle tanm gibi başlıca ekoLâstikler için nomik çahsma kollarındaki plân hedefleri arasında bir i*araş&rma lâboratuvarlanmn SOD buluşu birliği sağlannak üzere atılmıs tır. Daha sonra 1958 Mayısında yapılan toplantılarda ılk denemelerm ışıgı altında 1961 1965 donemme ait ekor.omık plînlarda gıttıkçe gelişen sosvahst ijbolumu, uretımde ışbırlı»ı ve ıhtisaslasmayı sağlayacak tcdbırlenn alınması tavsıye edilmiştır. 1958 dekı tavsıysleru u . < eun olarak bugun da COMECON s uye ulkelenn l^S'.e ka darkı mılli ekonomik planlan arasmdakı ı^bırlıjim =aj' >m=U uzere genıs olçude ı^biıhjı japılmaktadır. Faal 8006/ 162M New York'ta Zürih'te (Isviç (Dolar olarak) re Françı olarak) Holânda (100 Florin) 28.000 119,00 121.00 B. Almanya (100 D. Mark) 25,200 107,50 109,50 tsviçre (100 ts. Franffi) 23.300 Fransa (100 F. Frang^) 20,600 86,50 89,00 İtalya (100 Liret) 0,162 0,680.70 Belçika (1 B. Frangı) 0,020 8,508.70 İngriltere (1 Sterling) 2.825 11.95 12.15 A.lî.D. (1 Dolar) 4.294,33 Türkiye (1 TL.) 0,095 0,330,43 SÜPERKAUÇUK