Katalog

)encere Birinci gün! Dünde» beri zevk sahibi bir kuyumcunun dikkatle dü" zenlediği bir aydınhk vitrinde dolaşır gibiyiz. İsveç Enstitüsünüa nazik dâveriyle Stockholm'da buhınuyonız. Istanbul Üniversitesi Deniz ve Hava Ticaret Hukııku Profesoni Tahır Çağa, Çetin Altan ve ben.. İsveç bir rahatlıklar ve zenginlikler ülkesi... Böyie resmi dâvetlerin insanlara giydirdiği dar protokol elbisesinin cenderesinden uzakta, dilediğimiz gibi bir davranışın ynmuşakhğı içindeyiz. Mütevazı, sade ve rahat insanlar İsveçliler... Yedi günlük gezi prograrmnı bir projrram olarak değil bir teklif olarak sundular... İstediğiniz gibi değiştirebilirsiniz . diyerek. Ne kendi. lerini beğendirmenin telâşı içindeler... Ne de karşılarındafcini beğenmemek önyargısındalar, İsveç, zengmliğlni sömürgedlik hırsızlığına değil, namuslu ealısmanın alınterine borcIn... Dedelerinin içinde kolonyal ^apkalı haydutlaruı bulunmadığuıı biliyorlar... Ve zenginliklerini hazı geri ülkelerin fakirliğine borçln olmadıklarını biliyorlar. YÜ7 eili vıldan beri savaş görmemiş bir barış ülkesi... Sosyal (füvenliğin ve sosyal adaletin yeryiizündeki pâyitahtı . İnsanlann yarutlanıu bu kadar emniyet içine aldıklan bir baska yer daha var mıdır, bilmiyorum. Gezinin ilk günü pek meshur L.M. Erieson tesislerini dolaştık. Bir müessese ki, birinci sınıf bir mühendisi ile, Çopçüsünün geürleri arasındaki fark üç misli bile değil. En az alan bir isçinin ayda 150 dolar kazandığı bir fabrika riÜMİnüniiz. Ancak bu 150 dolar yalnızca da eelmiyor Varuıları ve öbtir günleri de garanti altına alarak, sağlıklan ve hastalıklan teminata bağlıyan sosyal yardımlarla beraber geliyor. Hayat düzeyini ölçü olarak kullanırsanız İsveç dünyanın Tîbeti. Bu ytiksek seviyede yaçayısı anlatmak için birkaç rakarn yeter de artar bile... İsveçte yüzde 84 ailenin elektrik süpürgesi vardır... Yüzde 63 iinde baz dolabı. Okuma yazma bilmiyen son İsveç vatandası yıllarca ve yıllarca önce sulere omür... Ahalinin yüzde 52'si gehirlerde yasar ve memleketin yüzde 54'ü ormanlarla kaplıdır. Yani millî sınırlar İçinde bir yemyesil muazzam park... Hani sağa sola: Çimenleri çiğnemeyinlz! Çiçekleri koparmaynuz! diye sayısu levhalar koysa* lar Türk olarak sasmam. Nasıl gelmis bu hale İsvttf İste o sorunun karsıhğmı henüx bnlamadık. Kendilerine sorduğumuz vakit, düsünceleri sodan çıkmış bahk gibi çırpımp duruyor; ama bir kesin ve tatminkâr karsılık bulamadım... Belli olan sey Isveçin yüz yıl önce fakir bir tartm ülkesi; bugün ise yeryüzünün en ileri mnhakkak en ileri ülkesi olduğu. Haaa... belli olan bir sey daha var. İsveç bu yüz yılın en as eili yılını sosyal adalet ve güvenlik yolunda yüriimüştür Sosyalist bir ülke İsveç... Sosyal Demokratlar 1920 den heri işbaşmdadırlar. İki meclisli bir demokratik rejimleri var. Birinci mecHste ancak 5 ve flrind mecliste ancak iki koltuk alabihnis komünistler . Arna bu socyalist ülkenin yüzde 92 sanayii özel sektör eündedir. Bizimkmin tam tersi... Orada devlet giriştiği işlerde özel sektörle isrirak halinde... Su işlerinde yüzde 48, demiryollarında yüzde 93, demir ve çelik sanayiinde yüzde 76 hissesi var devletin... Bunun yanroda çalışma hayatına en genij biçimde bir devlet raüdahalesi ancak sosyal adalet ve gtivenHk alanında görülütor. Görüien daha baska seyler de var bveçte. . Devletin özel sektörle olan islerini her vatandaj istediği gibi kontrol edebOir. Bir devlet ihalesi var diyelim .. Vatandaş gidiyor: Verin bakaynn sunun dosyasraı bir göreyim... diyor. (Bizim lokomotifçilerin, vapurcuların ve kamyoncularuı kulaklan çınlasm!) Aynca vergi isleri de apaçık. Vatandaş sorduğunda Maliye kim olursa olsun herkesin ödediği vergiyi bütün çizçileri ile ortaya koymak zorunda... Ve bu 1809 dan beri bir Anayaaa kükmü . Böyie küçiik ip ueları İsveçin nasıl cennet haline girdiği hakkmda küeük koejik fikirler verehilmpkte... Burada demoktmti dticesi palavra savormak için değil. çaft«ma' hayatını riümıltıııtk, emekci>*: '"kkını sağlamak besaplan ve kâr ile kacançlan ortaya dökmek için kullanıbutş ve kullanılıyor. r'ek ö â . . . faveciu hiç mi derdi yok: Dertsiz olur nıu inMakr? Elbette var. Ancak Bu dertler bizim için lüks sayıiaeak basağnlan... Gözle görülür. elle tntulur tek dâva Stockholm'deki mesken sıkıntısı Yuz bin kişi ev kiralama snaya girmiş... Özel sektör apartımancılığa sermaye yatmnıyor. Çünkü bizdeki gibl b«ş on yılda yatırdığı p a n j ı filrT«»maT Stockhohn'de kiralar 1942 ölçülerine Rore ıhliillllllıııın Gene bizim evsahiplerinin kulaklan çınlasın: K l n l a n tahdit dünyanın en demokratik ülkesi İsveçte ne ve ne de mülkiyet hakkına tecaviiz sayılıyor meniaati gerektiğinde devlet tedbirini alır Bu insanlar. demokraıriyi kitaplarda oknnao bir fantezi ve kürsülerden MTrolan balık oltasi halinden çikanp gerçek bir hayat düzeni yapmıslar. bveçlUer İsveçteki hayatı baketmisler. bunu duymasam. su füzefim tilkede baznrsaz olarağım. Ama acaba Türkler Türkiyedeki hayatı bakettnisier mi? Hrflrmn sevmesetn «hak ermişler» diye cevap vereceğim. A*M hayır... Bn uhaynr» ın anlammı İsveçi beraberce dolaşükça daha iyi aniryacağu. CUMHT7R1YET 30 Eldm 1963 r fhaberlen 1963 | llll=|||IIII1ll||IIItlUflltftfIH»lltHtlUnritnttIf1ltllllllMllllttllllIllt»f1liiirMlrKIIIMI1lflllltinilfUII'=flll Tarihl Roman : 101 GÜNÜN KONULARI j ııığıııııııııınıtıııııııuııtiHiıııtııııııınifiıııııııııuııınımıııııtiifnıttfiiHtttıııııııuııtnıııııııııııııı|ıııı r @(S ramsAV 41 ile tnsaat Mühendlat BCRBAM GÖSTN TORTTL İ • j î • Nlsanlandılar 29.1O.19«3 Kavsklıdere Cumhuriyet 15924 bu r«»mi Knuili CumhurıyetımıYazan: vekilet münasezin 40 ıncı yıhnın betının, halk üe bitışındeki genel bu kurumlar »r«durumunu, bir ıında bir iyniyet cumlenin içinde kurmakttn " hebzetlemek mümtstanbul Üniversitesi 19631964 kunduî Fakat bu ozet, bizi, son hurıyetın kefilı, zâmini yapmıstır nuz uzakta tcaldığını »örüyoru*. ders yılına 1 kasım cuma giinü olmadığmdan dolayı Fen Fakültesi konferans salonun radan dermderın duşuncelere de Ve Cumhuriyet, 40 ıncı yılında. Bu iyniyet bu kefıhn kanatları ajtında y»şa d a 1963 yılında dahı Cumhuriyeda yapılacak bir törenle baslıya itecek unsuılarla dolu olaeaktır Evet, 1963 un huzursuzluk ort mıstır, yasamaktadır. tin jıyasl v« sekll demokrasi müeaktır. mı içinde bile Cumhuriyetimiz, b Cumhurıyetimizin, üzerine da esseselerini yürütme zorluklan ç«Üniversite açıhs törenini yeni se yandan pek sağlam hukuk ve s yandığı sağlam ilkelerden bir ıkin kiyoruz. çüen Ord. Prot. Dr. ömer CelSl aset ılkelerınden kurulu bır t cisi; insan hak ve hürriyetleri Sarç yapacağı bir konuşma ile nel uzeıınde Politikayı, bır sahıs v» zümre 40 ıncı yılını ta doktnnidır. Cumhurıyetimizin kuv açacak, daha sonra öğrenciler adı mamiamakta \e fakat, öte yanda menfaatı vetiresi sayan zihniyetin na Talebe Bırliği başkanı söz ala da bızzat bu temel ılkelerın gere vetı, buna da dayalı olmaktan ge hâkimiyetı de, yürütme zorluklacaktır. Birlik Baskanının konuşma tırdığı bu demokrası olma güç lir. Bu doktrin, halk «gememlğinı: nnın ıkinci külll sebebini tafkil «t yürütücusü olari grupların eliyl mektedir. sından sonra tstanbul üniversite lüklerı içinde çırpınmaktadır. uygulanan siyasi ıktidan, baskı si Rektörü, akademik kıyafeti ile Nihayet,. bütün bunlara ek olaCumhurıyetm, bu, ATATÜRK'te zulüm âletı olmaktan alıkoyar yeni ders yılınm açıhs dersini vere gelen hukuk ve siyaset ilkelerını onu kişinin ve toplumun yaranna rak bir baska zorluk ile d* karsı eektir. karsıyayız: 1963 de Cumhuriyetimi sıhhatı ve artık» toplumun vazge bır güç haline getirir. zi, kisi ve zümre eğemenlikleri 8çılmez bır geleneği oluşu, ınsan, Nihayet Cumhunyetimiz. bı tzmirden gelip îstanbulda umıtler verır. Ama öte yandan üçuncu ılke olarak Hulfuk Devlet: tesinde bır halkçı mahiyet ile kur Cumhuınetimızin, bu ılkelerınden ilkesine dayahdır. Bu ılke, insan ma gmacının gerekh kıldığı bir hırsızhk yapacaktı çıkan siyasi ve şekli demokrasinın haklan ile sınırh olan; bu sebeple sosyal muhtevava kavusturma ror Tophanedekı mağaralarda arama nıuesseselerını yürutmede çektiğ baskı ve zulum unsuru olamıyacak luğu da çekmekteyız Çünkü, klyapan hırsızhk masası memurlan zoıluklar; hele bir sosyal munte olan siyasi iktıdarın geıçekten bu 'aca ışaret etmek gerekirse, CumCojkun Şensezen yakalamıslarva kazanmada uğradığı engelle sınır içinde kalıp kaimadığını an hurivetimi?. henüz, ancak mevcut dır. 15 defa askerden firar d?. ınsana acılar verır. Bu umit ve sâbıkah hır:ız Coşkun. îzmırde acıları Cumhunyetın 40 ıncı yılın amağa yarayan ve onu bu sınır düzen içinde gefnilerını yürütebilen tutunamayacağını anlamı? ve silâ da söyle realıst bır duşünce serın çınde kalmağa 7orlayan kontrolu statükocu menfaat Eruplarınm etve temınat muesseselerı ile, Cum kısı altındadır. hını alarak tstanbul» gelmiştır liŞınde onumiize serebiliriz hurıjetın kemâle erme sartını Aynı zamanda uyusturucu madde Ve nihayet, Cumhuriyeti, derook Önce şunu belirtbiliriz: 1963 yı teşkıl eder. İktıdar suııstimalicrın kullanan lilâhh hırsızın Şehrimizratık yollarla bır sosval muhtevahnın getırdıgı büyuk huzursuzluk den dert çekmıs olan halkımız, bu de büyük bir mücevher hırsııiığı âmillenne ra?men, Cumhunyeti nun bu değerını pek iyi kavramış 'a f rtogru «ötürecek aydınlann ata yapıp kaçacağı anlasılmıştır. Sae i de. bir ıkıncı sebep teskll etmız, 4() ıncı yılında da, pek sığlam ır. bıkalınin yanında üç büyük bavul mektedir temelh ve pek kuvvetll bir geliş bulunmustur. Polis. sabıkalı için me geleneği üzerindedir: Cumhurıyetımizin üzerine oturGerçekten. polıtıka kadrolarını gorusturraayı derinle$tirmeye baş duğu bu ılkelerın neden pek sağ Gerçekten, Cumnurıyetnnız, 1963 am bır temel ve pek kuvvetli bır bır sosval muhtevava doğru '.tebilamıştır de, büyük bir huzursuzluk içinde îelısme geleneği teşkıl ettiğını be ecek vpsâne kuvvet. halkın. bu Kömiirden bes kişi çalkanmıştır Burada, bu huzursuz ırtmek ıstersek, dıyebıliriı kı: İste lususta pek kuvvetlı ıhtiyaç ve eluk olaylarını tekerteker zikretme bilhassa bu üç ılkedır ki, Turkıye meller duyup etkı göstermesidir lehirlendi Halkta hu ihtiyaç ve eme'leri de Havaların soğuması üzerine kö den kaynağını söylemekle e dekı siyasi ıktıdar olayını, bır Cum mürden zehirlenme olaylan da ceğiz: 63 de de halâ duydugumuz nurıyet şeklı içinde, tanhî sey ncak. bir ekonomık ve «o val avhuzursuzluk; 1 Sosyal Adadınlatma felşefesı uygulıvarı aybaşlamıstır. Mevsımin ilk zehirlen ıne uygun olarak demokratize et dınlar yaratabilir Ovsa kı. aydınme olayı Emirgân Kavsak sokakta let, Sonyal Güvenlik ilkelerı menın yolu ve sartları olmustuı. Davut Ertan'ın inşaatında cereyan nnde bir modem demokrası kur ağlamlık ve gelişme geleneği o\. arımi7 müthiş bir entellpkf'iel raetmistir. Beton bir odada kömür madan ıbaret olan toplumsal iler na durumu. bu ılkelerin tarihi 'latlığınin bigânelıSı içinde. ne geyakıp uykuya çekilen Ibrahim ltme yonumüzü kişı. zümre, partı eken mııhalefetlerını vapmakta, re uygun bır «lyasi realıte yaDoğan. Nihat Doğan, Beyler Do etemenhSı çıkarları ile kapayan atmalarından gelmektedır Gerçek le avdınlatma görevinı verine geğan, Celâl Çakır ve Ismaiî Kaya eskı ıktidan devirerek, bu yönü en tâ 1807 lerde Tanrısal mahıyetli irmekte. ne de, halkçı bir espri müesseselen yolu ile gece başka bır ışçı taraiından ko Tt Mayıs çınde politıka kadroları ile temas HahfeSultan Mutlakıyetinın sarsılma halinde bulunmuslardır. Hasta açık tutmak ıstiyen tezin karşısıe işbirliğine gırmektedir. masından beri, Türkiyede, sıyasî neye götürülen isçiler tedavı altı na: 2 D. P nın yıkılmasmdan duvulan öfkeyı ıstısmar ederek, ktidar demokratize bir ıktidaı *** na alınmıslardır. vaktiyle D P. nin verdiklennı ve. Ima tarihi akışı ıçıne gırmistir. Fakat. j!7 Mayıs ve onun eseri Kuru yemiş piyasası vaadeden ve bu yol ile ste bu üç ılkedır kı, ıktidan. ta. ıeldn edecegı kıtlevi kuvvetlerın 2' ıhî «eyrine uygun olarak, tam ve 961 Anayasası, Cumhuriyetin canlandı 40 yıhnın başlangıcında, büon safhasiyle aemokratize et1983 yıhnın son iki ayına gir Mayıs ile bağlı kalmağı kabul et ün bu zorluklan yenecek unsurmeye başlamamızla beraber kuru miyen egemenliğinı kurmak isti mıştır. Böylece Türkiyede, bır siarla Cumhuriyete hayat kaynajı Ve bu iki te asi iktıdan vemiş piyatası canlanmaya >üz yen tezin çıkması gellstırme geleneği zın karsılasmasından doğan huzur. erleşmiştir. 1963 de Cumhuriyeti lmakta devam edecektir. tutmuştur. asl kuvvetler, Türkiyede, halkı. Dış memleketlerden başta fındık suzluğa, iste bu huzursuz ortam mız. bu geleneğin içindedir ama lâyik bir toplumun, çağolmak üzere badem, Antep fıstıfiı, çınde kolaylasmıs gibi güzüken Fakat buna rağmen, Cumhuriyeas medeni ve iktisadi müna!eb'"tkayııı ve visne kurusu. fıstık. erik. yeni bır ıhtılâl ımkânlarından yamiz, 1963 yılında da siyasi ve şekeri içinde yaşıyan. yaşaması gerekuru üzüm ve ıncir ile nâreneiye rarlanarak otoritecitotaliterci bir demokrasi müesseselerini yürütrejim kurma akımının getirdigi en bu lâyıkük ve çağdas medetalepleri artmışiır. rahatsızlıgı da eklersek, Cumhuri. le zorukları içinde kalmıstır. Söy 1 ve iktısadî münasebetler kavMal talebinde bulunan firmalar yetimizin 40 mcı yılını, pek huzur > kı: amlarının gereklerı ile bağlı kaara^ında Almanya. Fransa. tngiltesursuz geçirdiğini görürüz. Cumhuriyet, yukarıda gosterilen acak olan, kalması gereken halre ha«ta gelmektedir. •'Falcat, bu duruma rajm«n, rea ç ilkenin teşkil ve ıiade ettiği bütünü ile kavramaktan, ifalist görü?. bizi hemen sn^kya gö ir temel ü/erine, hukukl yapı,;re e etmekten uzaktırlar. Şekjl hutıirür ki Böyle bir huzursuzluk aztri e.«âsîar olârak, küvvjfte o uk açısından, bu.kurumlar, seortamı içinde bile. Cumhuriyeti. urmustur. Fakat, siyast ve şeklt m dönemlerindeuhalkı elbeMt ıfa mız, 1963 de de, pek sağlam huku emokrasinin; doyurucu bir pare etmektedirler. Elbette, halk ile k! ve siyasi ilk«ler. pek kuvvetli âmento kurma; bunun içinden u kurumlar arasında bir temsili | : bir geli'im çizRİsı üzerinde yaşama hhyetlı ve muktedir hükümet çı ekâlet münasebetı vardır. Kakat, " geleneğinı devam ettiımistir: arma; sonra bunların ikisini iskrarlı ve kuvvetli icra uzvu e n Gerçekton. Cumh'irıyetimız, şimBugün akşama kadar jurdumuznda, sıhhatli münasebetlere toklU hava: Marmara, Ege. Karadentz diye kadar öyle ilkeler üzerine na; bütün siyasi ıcralan, her şeb61geler) T« Akdfnlztn Batı kfsimt» riayannııs ve bunlan, bilhassa önrt ile Ankara. (,'ankın, Esklşehir il. cü ve zmde kuvvetlerı teşkil eden i kamu yaranna ırcâ etmeye <ailiyetli siyasi partiler mekanizIrrlmlz rr çeTreleri çok bulutlu ve »ra sıra hafif ja£mnrla. dtter yer entelhiensıyaya ve onun dayanağı ası içinde tutma gibi meseleleriolan sosyal kategorilere öyle be. ier az bnlutln (eçecek. rüzgârlar ve müesıeselerını yürütmede. detlstk Tönlerden hafif olarak ese nımsenmıştır ki. arttk. bunların cek, hava sıcakhklan dttne nazaran dışına çıkmak. başka prensipîer ek büyük zorluklar çekildiğl de dejHfmiyecrktir. ü?erine dayanan bir devlet hayatı, şikârdır. Ve yukarıda sÖ7 konusu ŞEHRrMİZDE bir siyasi iktıdar vetiresi empoze dilen huzursuzluk da, bir yönü Sehrtmlzde bugün havs, psrçalı bu etmek ımkânsız hale girmiştir e, bu siyas! ve sekll demokrssı lutlu ge^ecek. ruzgârlar poyrtzd&n orCumhuriyetımızın, üzerine daüesseselerinı, demokratize Cumt» kuvrette esecektlr. Bu arad» bozı fcölgeler ar yağış alscaktır. En yüksek yandığı bu taîlam ilkelerden binn uriyet siyasi ıktidar kavramının sıcaklık 16. en dttşük 10 derece ola cifi; halk egemenliğin» dayalı bır ereklerine göre yürütememekten caktır. temsili hükümet «istemidır. Tur elmektedir. Bu zorlukların neler ADANADA kiyenin sıyaseten Batıhlaşması ha. Metcoroloil kayıtlarına göre bugun reketlerı, müt«merkiz HalifeSul en ıbaret olduğunu bır bır gösermeye de kalkmıyacağız. Yalnız. | Adaas ve clvannd» hava, mubtemelen Uk saatlerde az ve parçalı bulut. tan hükümeti sistemini, bir temsili unun derin külli sebeplerini işalu, dglcden aonra GUneybatıdan or hükümet sistemine doâru kaydır etle yetineceğiz. başlamıştı Bu itıbarla, ta kurvette ersecek, günün en yuksek makla Böyle bır yürütme zorluğu her hava «ıcaklıgı 26 derece clvanrida bn. temsill hükümet anlayışı, Türk si. lunaeaktır. yasî zevkine. çoktanberı girmısti. ieyden önce. lâik ve çağdaş medeDUnkU en ytıksek hava «ıcaklığı 26. denebilir. Fakat ATATÜRK ve i ve iktisadi münasebetler toplu••••••••»•*•••••* •*«•« »«•«••• % en düsük 13 derece olmustur ıu olma gereklerine göre rejkilât onun Kuvayi Millıvecıleridir ki nması söz konusu olan ve bu Kadın Hastalıklan Cumhuriyetin kurulmasından 4 yıl îreklerle bağlı kalacak olan Dr. Operatör • | Ekim 30 Cemaziyelâhır 12 öncedenberi, bu temsill hükümeti. halk egemenliğine dayatarak. Cum Halk» ile türlü halk katları i: mevcut organıze siyasî kuvhuriyetin gerçek bir sıhhat içinde yaşamasının sartı olarak yerleştir etler arasındaki âyniyetsizlikten ;ç 1 % g Meslekl tetkikatta bulunmak İ mişlerdir. Nerede ise, yanm asrı elmektedir. Mevcut organize sı üzere Avrupaya gitmiştır. | V. 1 6 29'11 58!14.49|17.08il8 42) 4 40 I bulacak olan böyle bir siyasi zevk ekiüerin altındakj gerçekler ile ıterbiyesi: halk egemenliğine da emokratize lâyik sosyal Cumhuyah temsili hükümet ilkesini, Cum riyetin ideaüeri açısından bakınca Cumhuriyet 15927 , Üniversite cuma günfi açılıyor de Cumhuriyetimiz Prof. Bahri SAVCI "Akrabam bu kadına bir görüste âşık olmuştu,, Polini. dayın hakkınd» » r . fedllmis olan ba ıBıleri memnaniyetle karşıladı, mnsmelesini İ derhal defiştirdi| »evgili dayım, ailemizin sa| nına lâyik olan »eyi yaptı. aile! mizin mazisi mefahir ile dolu ; dar. Buna bütün Ispanya ssbit• tir. Rica ediyorum, Sinyorina, : Polini müdahale «tmek İste. sözlerime yanlıs mâni vermeyin, kat'iyen sizi mnahaze etmek iste: di: memistim. Hayretimin yejinc ; Banları ne için anlatı«rbebi dnrnmn bu kadar canlı ; yortttnnt? olarak tasvir etmenizden ileri cel : Şövalyelerim, istediler, e misti. Harikvlâde jüzel bir ka: ğer anu etmiyorsann sasanm. dınsınız, fakat bir erkek ka; $övalyeler: dar muhakemeli konnsnyorsn Sizi dinilyoraı, pek me> nuz, tebrik ederim. Siıi dinliyoraklı seylerden bahsediyorsu ruz. nuz. Rica ederiz, devam edi. Boscoli niz Vay saklaban vay, ne gttzel Dediler. Marrarita şahane de tevil etti. föğsünün çnkuruna inen kolDiye söylendi. Amiral Fallanıyesinin elmas tası ile oynadı. cini belli etmemeğe çalışarak giıl Evet, nerede kalmıstım? dü. Yaşlı cerrab tebessum ettı. Valânsiva'da iki de kadın yolŞövalyeler, güzel kadına takdır cu vardı Bunlardan biri cevadolu nazarlarla baktılar. Marfa hir tacirı Andrade'nin karısı rita ayni »otukkanlı tavrıyle, Po Verina idi. Verina'nın güzelliği lini'ye te^ekkür ettikten sonra : dillere destandı. Bir vakit'ler akrabam Moncada bu kadına Fazla bir şey söyliyecek de bir gorüşte âsık olmustu. Diğcri ğildim. Hikâyenin esasen sonuna ise kızım Sarita idi. Beni gör çelmiştinı. Valansiyanın âkıbetı meğe Koma\a geliyordu Va malum. Sieilya sularıııa eîrerkcıı lansıva'nın Barselona limanınCochadiablo, âni bir baskın ile dan bareketinden bir jün evvel zaptedilerek \cdeje alıumıştı. gcmide mükellef bir ziyafet Kaptan Antonio Alvaro, muavi verilmisti. Dsvetliler arasında ni Barbiano ve biricik kızım sev Salado çeçidi zaferi dolayısiyle gili Sarita Cezayir'e götürülmüs biivük bir sohret kazanmış olan tü. Asilzade Ferrario ve Şövalye şö\alye Alfarezo Garcia da var Oon Pedro maktnl duşmiislerdi. dı. Gtrek Alfarez ve gerekse Verina'nın âkıbeti ise mcthuldü. Valânsiya ınn ünlü silisorlarn Antonio, aylar .sonra, Saray Nanın kumandanı şövalve Oon zın Stefano ve Oran Vali«.i MarPedro, aynen biraz evvelki genç ki Commarcs'in tavassntları ilp sövalve ıribi konuşmuslardı. hüyük bir fidyei ntcat karsıh Barbaros ve arkadasları zincir. ğmda kurtuldu. Barbiano, Türk ler altında Barselona sokakla lerin hizmetine (firdi. Bnçün Akrında dolaştmlacaklardı Sieil dcnizde «Şanlı Kadirgalar» adivya Genel Valisi Hu?o de Mon le anılan Sinan Reisin koraan ficada'nın adı zafer için kâfi bir losunda bnlundugnnu s5.vli.yeiv teminattı. Cczayir istilâ edile ler var. Belki dofcru, belki yancek, Türkler Knzey Afrkidan lıs. Cezayiri istilâ için adı bile bir daha gelmemek Uzere fırla. kâfi addedilen Moncada'ya jelintılıp atılacaklardı. ce. siı de biliyorsunuı ki, Türk korsanları karşısında korknnç Sövalyelerde heyecan ve me bir hezimete nğramıstı. rak artmıstı Polini sordn: Şövalyeltr, züzel kadınm ko Bunları nereden bilivormınnz? Adeta Valânsiya sefinesin nuşması için ısrar ettiklerine na de bizzat bulunmuş (ibi konu dim olmnşlardı. Netlcenin kendı aleyhlerinde çıkacafına ihtimal suyorsunuz, cidden bayret... vermemialerdl. lUyret edilecek birsey yok, Marrarita : dostum Polini. Bnnları erkekce ddSüsemfdiSi için gemisini Kimse üzerine almasın. Barbarnslara kaptıran ve onla ben bir hatırlatma yaptım. Arrın oline esir düşen Valanslya tık maziyi unntabiliriz. Hava ae nın kaptanı Antonio Alvaro'nun kadar güzel değil mi? Gökyüzü agzıııdan dinliyenlerden işittim, yıldızlarla dolu. kızım Sarita'nın Cezayirden yolDedi. Amiral Falanieini, hâsıl ladığı mektubnnda da hemen olan boğuk havayı dagitmak için hemen ayin seyler vardı. Müs konovu dffistlrdl. Ispanyanın en trrih olunuz Polimi, dayınız giizel şehrinin Barselona oldnju Frrrario' bir tspanrol asilzade. na söyledi. Fakat bir iki dafti.«ine yakışanı ıj ^ ı . Don Pedro ka sonraJtspanyad» ancak bir ile Ttrraber kanrîrnanca döfüşe kaç lîfıf£n¥*r>Uditi meydana çA rek «ldü. Namı elbette ebedi tı. kalacaktır. Arkası var Küreğe çakılmışlardı Tolenlardan biri tmparator Ş»rW ken'in mntemet adamı asilzade Ferrario idi. Sieilya Genel Valisi Moneada'ya hükümdarın talimatı İle beraber on bin duka altnnu (ötürüyordo. Ferrario asilzade Pollnl'nln 6» daymdır Hava sıcakhklan değişmiyecek TOPTANCI TÜCCARLARA Fabrikammn Fully Fashîone Tesislerinde faaliyete gcçen makinelerle imalâtta sağlanan istihsal fazlalığı sayesinde bun dan böyle Fully Fashioned düz, erkek gömlekleri 5 O T. L. Fully Fashioned desenli qömlekleri erkek RAİFE YÜCE ( *1 • â ı 1 A Fabrikada toptan «atifina başlanmıştır. 6OT. L . ^liminilHIIHIHIIUUIIIIIIIIIIIIIIIIIIIiniMIIIIIIIIIIIIIIIIIMIMIIIIIIItllMIIIMIHnillllllllllUIIIIIIMIhllllHIIIIIUUIIIIIIIIIIIUİIIIIIIU = aCumhuriyet» în l'efrikan: 11 di. Gosselyn'ler birkaç yıl Hindistan'da kaldıkları için, evin içi sıra sıra pirinç kaplarla, Uint isi işlemelerle, oymalı masalarla dolnydu. Kapalıçarsıdan alınmıs acaz şeylerdi bnnlar; nasıl olmuş da banları ta oradan boraya kadar getirraeye değer bolmnslar, sasardınız. Jalia'nın kafası çabnk işlerdi. Çok geçmeden anladı ki, Albay hiç iatifini bozmayordn, Bn. Gosselyn de sıkılgan görünüyordu ama, öyleyken, ikisi de inceden inceye onn süsüyorlardı. Kafasında bir şimşek çakar gibi oldn: Michael onn eve annesiyle babası çozden geçirsinler diye getirmişti. Niçin? Bnnnn bir tek nedeni »labiHrdi. Bnnn düsflnünee yöreti hop etti. Sonra, gSrüyorda ki Michael annesivle babasının üzerinde onnn iyi bir izçi bırakmannı dört göıle bekliyordn. öyleyse, nvuncu kız yanını çizlemeliydi. Bnnnn üzerine, kendini zor lamadan. asın kaçmadan, sırf hoslarına gideceğini btldiği için, sakln bir fcfiv hayatı yaşamı?. saf, alçak «önüllü, temiz bir kız sibi görünmeye baçlsdı. Albay!a nirlikte hahçeyi çepeçevre do laştı, onun hezelyeler, kn?konmazlar Bzerine anlattıklannı çabucak kaVrayıveriyormOs gibi lur tavırla dinledi; Bn. Gosselyn"in çiceklerı vazolara koyma <ıci3 yardım etti. orurma odası nı doldaran cicili bicili seyle rin to7iına aldi. Ksıdınla k«nn surben Viichael'den sdz actı. o nun ne hiiyük bır anlavısU o^ ııadıfmı ne kadar sPAildifini < m l»»tı sriİTpllîf'nı eöUVrp r'ksrH' Baktı ki kadının oğluyla koltnkları kabarıyor, ona eılgıneasına tutkun olduğıın» belli eder se kadının pek hosuna gidecegini anladı. Talnız, buna büyuk bir incelikle yapaeak, gizlemeye çalışıyormuş ama elinde olmadan belli edivermif gibi davranaeaktı. Bn. Gosselyn : «İlerlemestni is teriz elbette» diyorda. «Tiyatro hayatına atılması bizim pek hosamnza gitmemisti, çfinkfl bizim aile, her iki yandan da, askerdir; ama, kafasına koymnş tn bir kere.» «Evet, anlıyerum ne detnek istediSinizi.» «Biliyorum benim kızlığımdaki gibi değil. bnnnn şlmdl pek önemi yok ama, ne de olsa klbar bir ailedendirj» ~ «A, çok iyi kimseler de bu gün tiyatroda çalışıyorlar yanl. Eskisi gibi degil.» ~ «Yo. biliyorum. OîİBinnn sizi barava getirmesine çok sevindım. Önce biraz korkmuştum. Yapmacıklı, biraz da.. ken dini beyenmis biridir sağlam. diyordom. Sizi g5ren hiç de «an neye çıkmış demez.» Julia içinden : «Elbette 0e< mez!» diyordu. «Kırksekiz saattir az mı köylü kızı rolü yapı* erum!> Albay onunla afaktan nfafa sakaiaşmalara başladı, arada,sıradatakılarak kulağını çimdikli .vorâ'â. Jnlia. cıvelek bir tavırla, «na söylf tatlı tatlı bir haktı : v « o. çapkınlık istemrm. bs kın. Alhav'» diye haykırdı. «O vnnrn Uır.ım d'»e hana hpr istenuz galiba.» Bn. Gosselyn, gülümsiyerek : «George, George» dedi .Sonra Ju lia'ya döndü. «Eskiden beri mat hiş çapkındır!» Jnlia içinden : «Vallahi, ner deyse yelkenleri snya indirivere ceğim» diyordn. Bn. Gosselyn ona Hindistan'ı anlattı : O kara kara usaklar pek tnhaf şeylermis ama, kibar tabaka pek hoşmnş Ingiliz snbay lar, Hintli memarlar falan. öyleyken, gene de insanın anaynrdnna hiç benzemiyormas. Ingtltereye döndöklerine Syle aerinmis ki. Jalia ile Miehael Paakalya'nuı ertesi günfi dönmek zorundaydı • £ lar, çünkfi o aksam oynnian var S di. " Fabrikaları nâncılık: 5829/15306 KAZOVA PROF. NTMBÜS'UN MACERALAB1: = Ş€v;g€N; Jnlia Albay*ın hiç de ssnıldı5ı kadar korknlacak bir adam almadı&ını çördü Oldnkça ktsa bovlu. zayıf bir adamdı: tujrusnp içinde bir ytizü, kısa ke Jilmis ay saçlan vardı. Czerinde, yıpranmı» deÇerli bir sey ha li cöze çarpıyordn. U m n caman elden ele dolasmıs eski hirma denî paranın özerindeki asın mıs kabartmayı andınyordn Narikti »ma, biraz uzak d u m vordn Jalia sahnede edindiÇI bilgilerden dolayı. albaylan «ert, zalım kimseier sanırdı ama. ba hiç de oyle deÇildi. Şn tcibar, oldnkça sognk sesiyle ba adamın bagıra bafira emirler rerebileceğini ınsan aklmdan bile seçiremiyordu. Gerçektr de. Albay Gosselyn. nastan basa baaanlarla dolu bir meslek hayatindan »onra, bir rütbe daba vfikselerek emek'' olmnsta. vıllardan beri de, bahçesindr çalısarak. klfibflnde hriç oymyarak. haystmdan raemnon. yasıyorda. «Times»okar, pszarlan kilueye gider, çay toplantılannda knnstna arkadaslık ederdi. Bn. t^Mselvn nznn boyln. fenif y«ntlı, yaçlıea bir kadmdı. Kocanndan daha nzan boylnydu; onnn için, hep bırvnnn daha kısa gSstermege çalısıyormns gibi bir hali vardı. Cami vıkılmışsa da mihrap verinde kalmıstı; bakınca. «eskiden güzel kadinmi9> derdiniz Saçlarını nrtadan syırmıg. enseoinde topnz yapmısti. Eskı Yunan tannçalannı andıran bir yflzü vardı, boyln boslu da bir kadındi; onnn için. ilk karşılasın« a insana pek heybetli eeliyor• dn ama. Julia çabncah anladı: Pek sıkılgan btr kadındı DavranısUr, tntnk. aa$kıneaydı. Pek de »atafatlı eiyinnıisti; elbiselertnde eskı taman 1si bir tenırinlik vardı kt ons hJç gitmivordo. Jnlia biç sikilcan dejfHdi; o nnn İçin. bo Taslı hadının ezr lip büzfl'rKiîünfı cordökçe âde ta aayorda Belllydı kt kadıncağn Smründe hir »ktrisle ko nusmamıstı. simdt icind» bu Inndnjhl durnmd» nasıl davran ması gerekti^o» hılrmıvordu. Evleri hiç de büvök değildı Defne çtvrilı bir bahçe içinde mermer ban»""1» ufak bfr ev Paaar aksamı, yemekten son ra, odanna çekildi: Tazılaeak mektnpları rarmış. Bir iki d»ki ka sonra Bn. Goaselyn de «Gi deyim aşçıya bir bakayım» dedi İkisi yalnız kalmıslardı. Micha el, arkasını ocağa dUnmös, ayak ta dnrayordu. Bir eigara yaktı «Burada gânlerimiz pek dar t«n reçti korkarım. Canın nkıl mamıştır insallah.» «Yo, hariknlide geçti.» «Annemle babam mfitbis ne yendiler senl. Çok sevdiler.» Jnlia, içinden: «Vallahi, rok çalıstım kendimi levdirmek irin» diyordu. «Ne biüyorsan*» diye sordn. «A, görüyorum. Babam SÖT ledı hana: Srni pek hanımha nımcık bnlmas; oyTincn kıya hir hpnzemivnrmıiKsnn \nner df «pnin icin prk aklt h^sınr)> dlyor.> \rka«ı va? s E S = E E NAZİME NADİ Oenel tayır Müdttrtt Sahlbl Cumhuriyet Sayısı 25 Kuruş Türkıye Llra Kr. Senellk « aylık 3 ayUk 75.00 4 00 22.00 flartcl Ura Kr. 150.00 80.00 44.00 ECVET GÜEESİN \ AZ) tslennl flılen ld»r« «den • Sorumla Mttdür ANKARA BLKOSU : Atatürk Bulvan. Yt ııeı Ap YENÎŞEHİH Teleıon : 12 »5 44, 12 0S* 20. 12 09 66, 17 57 35 DOGU İLLERİ BÜRUvSU : Fatlh Paşa Mahaüesl Şeftnlıgpçicl Sokagı No. 5 Dlyarbakır Telefon: 1081 GÜ.NEY İLLERİ BÜRd.SU : Küçüksaat Hcydanı Edlrne Hanı ADANA Telefon : 4530 Bu gasete. BASIN AHU\K YA l SASrna uymayt taahhüt etmlstlr. " Grtietemlze gonderllen yazılar konul»un. Ironulmaaın lade «dUzncs. * [ISnUrd»n mesulıyei k»bul olunV * VECDİ KIZILDEMİR * Ah. <^itlIlllllIt||llllIIIIIIIllllIİIIlllMlllItlIIlllllllll|f||IIIIII tlllinilllf l i l t l l l l l l l l i l l l l l l l l l l l l l l l l l t l l t M l M l i l l l l l î l f Iİ ı;JitiltlflllIllltlfiMIItmil|]ltllllllllIllllllilllll|tlMIII(llllllll!llUIl) IM tliîıılt^C llân ıs |prl iı;ln s «llân nnı^Kl \iİ7imdır z&rfin Basan ve l'ayan CUMHURİYET Matbaacılık rm Gazet*cıllk T. A. $ Cafaloglu Balkrvl Solcalc No. 3941 »»"•tTtrtM"""TIT•••n«,ın..,l>İ