Katalog

14 Ekim 1963 CUMHURİYET Bilgi Köşesi i } (I 4 4 4 4 •» •% ÇOCÜKLAR Haftamn oiaytart: l Avuıtralyanın bassehrı olan Sydney'de yayaiar ıçın yuruyen kaldınmlar yapılıyor. Devamlı olarak hareket halınde olan bu kaldırıraa ayak basan yayalar 213 m. uzunluğundakı yolu hıç ayaklannı oynatmadan asabılecekler Yuruyen kaldırım 1 dakıkada 6000 kısıyı caddenm bır ucundan obur ucuna goturebılecek. Chlcago hayvanat bahçesındekı su aygırları günun bırınde kendılerıne aynlan su havuzunun musluklarını açmayı başarmışlar Az sonra havuz taşıp ortalığı sular kaplayınca, hayvanat bahçesının bekçılerı telâşa duşmuşler, çunku bu su baskınının neden ılerı geldığını bır turlu anhyamamışlar. Nıhayet bu ıçın su aygırlarınm marıfetı olduğunu anlayınca, muslukların bır daha kolay kolay açılamaması ıçın ozel bır tertıbat vaptırmak zorunda kalmışlar fürüyen Kaldırım: SİZİN İÇİN dar d«v«m «der. Rüzgâr neden eser ? i \ \ \ ' Su aygırlarınuı kurnazlığı: Dunyamızı »«ran hava Ubakifinm ytr degıstırmesinden rüzgirlar meydana gelir. Değısık yerlerdekl neaklık farklan yuzunden hava bazı yerlerde çok, bazı yerlerde az ısınır, boylelıkle yuksek ve «lçak basmc bolgelerı ortaya çıkar Isınarak yükselen havanın yerıne soğuk hava kutlelen hücum eder ve bu hava akımlarına bız ruzgâr denz Yuksek ve alçak basınç arasındakı fark ne kadar buyükse, hava akımlan da o kadar kuvvetlı olur ve bızde bu sıd dete gore ruzgârlara değışık adlar venrız Fır tına, bora, kasırga tayfun denz Bisiklet ve otomobil lâstiği nasıl icat edildi. Baycın Kennedy'nin istanbula geiişi ve iîalya daki büyük baraj faciası OYUNLAR Sevgılı kuçuk okujucu'.ar, Bu haftaia, Bırleşık Amerika Cumhurbaşkanının esı Bavan Ken nedv'yı guezl tstanbulumuzda ağırlamakla basladık Bıhvorsunuz, bır çok tabıat guzellıklen ve kıy metlı tarıhî eserlerle bezenrmş oan ulkemızın vabarcılar tarafından znarM edılmesı, bızler ıçın *»ır çok ^akımlardan onemlı ve fav dalıdır Ysisancı lurıst'.er memleketımıze para getırır'er, onların gecelnebılmplen, vemek yemelerı. ne7 p eğlenmelrı ıçın kurula' cak tsısler sa^esınfle bır çok va> tandaşımız ıçın venı yenı ış saha ları, eeçım volları ortava çıkar ve memleketımızde refah artar O nun ıçın turıstlere ıvi davranmah, ınlara her fırsatta yard'm etmelı, onların Tfjrkıyemızde geçırdıklerı tatılden memnun olmalarını ve tekrar tekrar gelmelerım saSlamahyız Bu ba'r.dan sız çocuklar da yararlı olma\a çalı<malı«ınız Bu vıl yurdumuza her ?amankmden fazla turıst gelmış olması, gelecek ıçın çok umıt verıcıdır. Hafta sonuna doğru îtalyada buyuk bır baraj çokme«ı oldu Bılındığı gıbı, barajlar yeryuzundeki başıboş sui,rı ujgun yerlerde biriktırrnek ve bunlardan çeşıtlı yol lardan jararlanmak ıçın yapılmış su depolandır Bır barajın kurulması, çok defa ıkı dag arasından akan bır ırmağın volunu kalın bır duvar ıle kesmek suretıvle yapılır. Baraıların duvarlan bu buyuk su bmkıntılerının basıncına karşı kovabılecek şekılde hesaplanmışlardır Baraj facıalarına bu yuzden çok ender rastlanır Italvanın kuzeyınde bulunan Vaıont barajı, dunyanın en buvuk barajlarından bırıdır KKilarından bınsını teşkıl eden bır dağın çokmesıyle butun hesapları aşan bır su basıncı, barajın on duvannı yıktı Boylece dışanya taşan mılyonlarca ton su korkunç bır hızla ortalığı kaplıyarak 7 koyu yok etti Bu farıada bınleree lnsanın havatını kavbettığı zannedılıvor Bu acıklı olay butun dunyada bır vardım dayanışmasına yol açmıştır. Turkıyede tahıl urunu yaz aylarında alınır Kakat bırçok yabancı ülkelerde çıftçıler bu ışı oaşka mevsımlerde yaparlar. Tabıî bu o ulkelerdekı ıklım sartlarının da değışık olmasından ılerı gelraektedır Meselâ Guney Afnkada ekınler kasım ayında kaldırıhr Peruda da tahıl urunu aynı zamana raslar Aralık ayında Habeşıstan v* Somalı'de tahıllar olgunlaşmıştır. Avustralyada ve Arjantınde ıse ocak ayında bıçerdoverler faalıyete başlarlar Şubatta Hındıstanın hasad zamanı baslar ve nısana ka Başka ülkelerde ekin hangi aylarda kaldmlır ? Dunlop adındakı bır Ingılız hekımı, bısıkletı ıle hastalanna gıdıp gelırken çok yoruluyordu, çunku kaskatı tekerlekler duzgun olmı yan yoHarın butun gırıntı çıkıntılarında fena halde sarsılıyor ve Dr. Dunlop her hasta zıyaretınden bıtkın bır halde dönuyordu Bır gun Doktorun kuçuk oğlu lâstık topu ıle oynarken, akıllı hekımın bırdenbıre gozlen parladı Sankı neden toplann yapıldığı bu yumuşak ve esnek madde ile bısıkletının tekerleklerını kap lattırmıyordu Dr Dunlop bahçe hortumunıı bısıkletının tekerleklerı etrafına sararak ılk denemeyı yaptı ve çok mefflnun kaldı Kısa za man sonra onun bu parlak fıkrı daha da gelış tınldı ve hava ile sışırılen lâstıkler butun dun vnda, çesıtlı tasıtlarda kullanılmağa başlandı Güney Kutbu Soğuk çdlun mukemmel bır orne ğinı gormek, buz devtını butun guzelhğı ıle sejretmek ıstıyenler ıçın gıdılmesı gereken yer kuzey kutbı* değıl, guney kutbudur Bakın şımdı tam gune> kutbu uzerınde uçuyoruz. Aşağıda gorduğunuz kıta Avustralya kıtasından da buyuk bıt kıtadır Antarktıka Kıtanın uzerını kapladığını gorduğu nuz bu buz başlığın kahnlığı birkaç yuz metreyı bulur Bır mılyon dan fazla ınsana jaşama ımkânı veren Kuzey kutbu \aninda Guney Kutbu, «kutup» kelımesının ha yal ettırdığı butun vahşı guzellığı ıçınde, okjanusa doğru uzanan buzdan yanmadalatı, kar fırtma sı ıle karışık buzlu ruzgârlan ıle insanlara, canlılara me%dan okur Ama dunyanın her kojesıne hâ kim olmak ısteyen ınsan, guney kutbuna karsı da mucadele>ı hıç bar zaman elden bırakmadı Bu mucadele 1911 jılındi Norveçlı kâşıf Amund'en ı'e başlıyor O tarıhte Amundsen 16 kopeğın çektığı kızağı ıle guney kutbuna varmış, bayragını dıkmıstı Kendısınden sa dece dort ay sonra kutba varan ama kutupla mucadele^ınde venık duşerek gerı donemıven fngılız Robeft Scott'dan sonra tam on dort yıl gunev kutbunun sessızhginn hıç bır ınsan bozmarlı Kıtanın tek hâkımı gene ayıbanklan ile mımcık bocekler oldu Kıta nm etrafını çevrelıyen buz dağı kemerınde fok balıkları, balınalar, penguenler gene keyjflefrınce vafamava devam ettıler BUZDAN EVE ILK KD1 GIRECEK Kuçuk esktmonun derdi buyuk. Henıen buzdan evıne donmek istiyor. Ama yolunu kocaman bir ayı kapamı; Ne yapmajı? Oyun iki kişi ile ojnanıyor Oynnculardan biri taşını eskimonun jaıuııdaki, oteki ajının yanindaki be>az yuvarlağa yerlejtiriyor. Oyuna eskimo başlı\or. Ve ta$ını istediği çizgi uzerinde bır siyah yuvarlak oteye goturuyor. Sonra sıra a\nı şekilde a>ı\a geliyor. Ve o>un boylece de\am edijor. Sırası gelen çizzilerdeıı aj" nlmadan bir \u\arlak ilen>e gidi>or. Eskimonun ojunu kazanması içın ayıja jakalanmndan evine donmesi gerek Ayuıuı «la eskimo.Mi jakalaması. Yani tajuu eskimonun oldugu yuvarlak ÜMrine getirmesi. Kntnplann hiç degişrne\en drko> runu renklendiren, neşelendiren tek canlılar pengoenlcrdır. tnsanlara ait herşeye büyük bir )l;ı ?<)»terir, onlann her har»ketini dikkatle teyrederler. AV KOPEĞI Bır numaralı resımdekı patronu kesıp kalın bır resım kâgıdı üzerıne kopya edın. Noktalı yerlerden katlayın. Yuzün ve kuyruğun «X» isaretli yerlerını ıçten yapıştırın. (2. resım) Kopeğın sırtını ve kuyruğunu oklarla gostenldığ. şekılde kesın Kopeğın üzerine vuracağınız açıklı koyulu bır kaç leke eserınızı tamamlamanıza yetecek. Şimdi yapılacak ış onu etajennızın veya kutüphanenizin itınalı bır yerıne yerleştırmekten ibaret. »••••••••••••••••••»#•••»••••••»••••••••••••$ Bn deveknşn resmini bir kalemde çıkarabilecek misinız bakalıra? Tani kalemınizi kagıttan bıç kaldırBir alıp deneyinis, • î madan zor birkalrraolmadıfını jöreşev <?••»••••••••••••»••»•••••••»»••••••••••••»••< Hiç de ceksiniı. Bir iki defa çizdikten sonra daba kolaylıkla çiıebileeeksiniı bn deveknşnnn j BİLMECELER î Arkadas toplantılarında nasıl vakıt geçıreceğınizı bılmedıgınıı zıman, bır de su oyunu deneyınn: Alnınıza dolu bır bardak su yerleştırerek yere oturmak ve avağa kalkmak Tabıı bardagın plâstık olması ve yerlerın kolay sılınmesl veya sudan zıyan gormemesı faydalı olur. Isterseniz bu o>unu kum dolu bır kıbrıt kutusu ile deneyebilir, maharet kazanmak ıçın çalışabılırsınız Maüye Bakanbgı Hesap Uzmanlan Kurulu Giriş Smavları SINAV TARÎHt: Ya7ilı sınavltr 9. aralık 19«3 pazartesı fünu Ankafada ve tstanbulda vspılacaktır. FAKÜLTE ve AKADEMİLER: Sınava gırebılmek ıçın Hukuk, Sıvasa! Bilgıler, îktısat Fakültelerını, Iktısadî ve Tıcari tlımler Akademılerını ve bunlara esitlıgı MılH Eğıtım Bakanlığınca 'kabul edılen jabancı fakülte, akademı ve okulları bıtırmış oJmalıdur STATÜ GÖNDERİLİR. Sınavlara gırıs şartlarını ve sınav konularmı riokumlu olarak gosterır statu yukarıda sozu edılen oğfetım kururalarından ve Hesap Uzmanlan Kurulu Ankara, Istanbul, fzmır GTUD Burolanndan sağlanabıhr îstıyenlerın adreslefıne gondenlır. BAŞVURMA Sınaı lara gırmek ıstıyenler dılekçelerını 5 12 1963 gunu akşamına kadar, Ankarada Malıye Bakanlığı Hesap Vzmaniarı Kurulu Başkanlığına gondermehdırler (Basın 17843 A. 11960/15158) I. T. U. Makina Fakültesi Dekanlığından: Açagıda isımlen, adetlen muhammen b*delleri ve muvakkat temınatlan >azah âletler 4936 sayılı kanunun 59 maddesı gereğınce a"n avrı paısrhk surebyle satın alınacaktır Bu hususta hazırlanan şartnameler ve dosyalar İTÜ. Makina Fakultesı Selcreterlığinde her gün mesaî saatlen dahılınde gorülebılır Pazarldc 31101963 persembe günü saat: 14 00 Muhasebe Mudurluğunde yapılacaktır. Aletin Adı Buhar Kondanserı Akarvakıt Tankı •Hassas Manometre Mıromanometre Adedi 1 2 2 1 Mubammen Bedeli 8 000 15 000 15 000 11 000 TL TL TL TL de ÎTU. açtı. Onu daha baskalan Ukıp et. tı. Ve nıhayet 31 ekim 1956 da. guney kutbunda \apılacak ılmî araştırroaların ılk cncu»u olarak pı lot Conrad Shınn uçagını guney kutbuna mdırmeyı basardı Bu kutba ınen ılk uçaktı. Gunev «ut bunun havadan gerçek fethı de bu tarıhte basladı Bugun AntarKtıka kıyılarmda ve kıta ıçınde ıstasyonlar kurmus on ıkı mıllete mensup bılım adara lafı insanlara gelecekte daha fay dalı olabılmek ıçın çeçıtlı tetkıklerde bulunuyor, çalışıyorlar. Antarktıka, dığer kıtalara, bu la talar arasında kuzey kutbu gıbi bır bag olamıyacak kadar uzak. Ama kımbılır bılım adamlın u> yeslnde gunlerden bir gun msanSonra 1928 de Amerıkalı Byrd, ların iyı kotu gunlerı iç*n bır dıv Guney Kutbu seferlerını yenıden rak halıne gelebılecek. Mu\ akkat Terainatı 600 1125 1125 825 TL TL TL TL Bn ba\kuşu dıkkatle incelersenız Dünvanın tanınmış uç âhıdesını kaç yaşında oldnfnnn bir arada enruvorsunuz. Rnnlarır balabılir mısıniz? hesaplayabilirsiniz. (Basın 18407/15162) 10 Eylül çekilişinde Büyük Senesonu Çekilişinde tstanbulda,.. Feneryolunda DAIRESI BEDAVAf^YAHATI f^ kazanan talihliler: Dpnıze ve Koroy» nazır, modern ve sağlam yapılı, itina fle inşa edilen tş Bankasının Senesonu Çekıiışi tkranıı\e Apartmanları, ftfte balkonu, Cömme banyosu v« dolaplan, şirın mutfa^ı, kullanışlı tertibı ile yaz ve kış zevkle oturabileregıniı hayahnızdekı aıle yuvasıdır. Agnc*: 6 talıhlıy* 100.000er 100 adet 5.000 lira 175 adet 1.000 lira ve 24000 adet çaşrtli para Ikramı MÜNİH'e ÜNİ A H M E T Ö N D E R Necati bey Cad A K R NAA FRANKFURT'A H U R İ Y E O R H O N TuranCad I T N U SA B L Otelde ikamet ikramiyesi kazananlar RIFAT ÇIKILIOĞLU ESKIŞEHIR İNCİ ARSAL ANTALYA ALİ ERTEN ANTALYA, YILOIZ SİOİ İZMIR Bakkallar ikramiyesi çekilişinde; 500 . TL. sı kazanan HASAN SEVİMLİ İSTANBUL 200 . TL. sı kazananlar İPA BEYOĞLU İSTANBUL ZİYA YILDIRIM ÜSKÜOAR NKOLA KİRYAKİDİS KURTULUŞ MEHMET YILMAZ KADIKÖY HÜSEYİN SARAÇ TAŞLITARU JB=« 3U ÇEKİLİŞ İÇİN TASARRURAPINiZt 26 EKlM TARiHiNE KADAR IŞ BANKASINA 100 . TL. sı kazananlar HÜSNÜ AYAN KÜÇÜKYAÜ NAZİF AYRANCI ZEYTİNBURNU AHMET DEMİR TAKSİM YAKUP GÜLYÜZ TAŞLITARLA JRFAN GÜRDAL FENERBAHÇE 'incılık. 544S ^.o^J