Katalog

32 oci yı) sayı 11.650 u m h ur iyet KURUCUSU: TTJNUS NAOt Telefonlar: Umum! Santral Numaraa: 224298, Telgrai vt mektub »dresi: Cumhurıyet Istanbul Yazı Isleri: 224299, îstaubul No. 248 Posta Kutusu Matbaa: 224290 VARLIK Yılbajı sayıa Yakub Kadri, Suud Kemal, Sabri Esad, Sabahaddin Kudret, Bekir Sıtkı; Orhan Hançerlioglu, Fazıl Hüsnü; Salâhaddin Batu; tlhan Demiraslan, Zeyyad Selimoğlu, Zahir Güvemli; Talip Apaydm; Cahid Sıtkı Taraucı ve daha blrçok tanınmış imzalann yazılan, Reşad Nuriye dair hâtıralar ve bol resimlerle çıktı. Sah 1 Ocak 1957 YENI YIL KU OLSUN ÜMİD A IŞIG I beri Kremlin'de başKÖsterea vumuşak hava karşısında Batıhlar kendüerine bir türlü miişterek ve kararh bir politika cizememişler, o havanm niteliğini de gereği gibi ktceleyip sçık bir hükme varamamışlardır. Ortadoğnda ve Doğu Avnıpada birincisi Sovyet teşviki ile, ikincisi Sovyet Rusyava kar^ı pstlak veren ayak'anmalann tam Amerikan • seçîmlerine rastîaması. Batı dünyası hesabr na bir talihsirlik sayıhnahdır. Vnınca bir miiddet bütiin dikkatini iç politika olaylanna çeviren Amerikan hükumeti, bir aralık adeta dünva sahnesinden istifa ediyor bir hal takmmı; re ortalığm karraakanşık bir hal almasına sehcb olmuştur. Ortadoğudaki diktatör bozuntulanrun sebeb olduju tehlikevi önlemek icin İn. Fransa ve İsraü dan belki fyire hesablanmadan, fakat şirpheviz haklı olarak girisilen teşebbüsü sayın Başkan Eisenhotver beğemn*mis, önce ya1 ran ağızla. seçimleri kazandıktan < sonra ise daha enerjik blr şekilde bu teşebbüse karşı cephe almıştrr. Sayın Başkanın Macaristandaki olaylardan ötiirü Sovyet Rusyava karşı aynı enerjiyi gösterememesi hazindir. HiİTiiyeti uğnına kahraman Macar milletinin giriştiği müradele yalnız 1956 yılmm degil. belki yirmind yü«yılın en unutulmaz d«stanlanndan biri olaraktır. Kan içinde boğnlan bu ihtilâlin böylece gecip Rİdeceğini sanmamalıdır. Küçük nıhlu deviet adamlan ve kısa ?öriişlii politika oyıınlan arasında karanlığa pömülmesini beklediğimiz 1956 yılı, Macar ihtilâli sayesinde vann çocuklanmrznı erberliyecefi ışıklı bir tarih olabilecektir. Bn millet. her şeye rağmtn hiirriyetin öldüriilemez bir kuvvet oldufunn en kötü şartlar altında dünyaya ispat etmistir. 1957 ye işte bu fimidin ışığı ile firiyoruz. Istanbulun meşhurlarına göre rfcada bnakhğımız 195< ikarştsında hükumeti tenkid etyılrnı her bakırodan bü raeleri, konuşmalan, hattâ vatanyiik ümidlerle karşıla daşlarla selâmlaşıp el sıkışmalan mıştık. Yeni kunılan imkânı son derece güçleşmiştir. dördüneü Menderes hükumeti bir İktidar politikacılan gittikleri her takım demokratik vaidlerle ise yerde davul zurna ile adam topbaşlıyor, temelli bir hürriyet re layıp kendi partilerine bol bol jiminin yurdumuzda geliştirilme propaganda yaparken, iktidardan sine çalışacağını, ekonotnik kal olmıyanlan kaısılamak. alkışlakınma hamlelerini günün realite mak. bunlara thoş geldin!» desine daha nygun bir sjsteme hağ nıek polisin takib ettiçi yasaklar layacağını, enflâsyon tehlikesini ara/ana girmiştir. Memlekette ikdurdurup vatandaşı feraha kavnş tidann hoşlanmadıgı duvgu ve düşüncelere karşı diiştnanlık, nitnracağını müjdeliyordu. hsyet Üniversiteye de sirayet et1956 yılında bu ümidlerden hiç miş. nabza göre şerbet. vermenin biri gerçekleşmemis, hattâ ger doçru bir şey olmadı«pnı söyledi<e!de«rnek sövle dursun, hükiî ği için Ankara Siyasal Biîgiler rnet, k:sa zamanda vaidlerini u Fakiiltesi Dekanı Profesör Feyzimıtmuş. bunlara »deta taban ta oğlu Bakanlık emrine alınmıştır. bana ııd bir yol tutar olmuştur. BiitÜD bu anlidemokratik harepolitikası konusunda MerBankası kaynaklanna karşı ketlerin. bir üyesi bnlunduijumiK lıksız başvurntmıyacağı hükum«>t BMı memleketlerinde hiç de iftîrmnda iîân edildijji halde har «lemTyeceğiınîz tepkflere vol Tiemleketteki cmisyon miktann'n açması beklenirdi. Nitekiın. 1958 ortalarından bu yana. oEjalması önleneroemiş. para bol yılının 'ıığtı karşısmda kendini gittikçe gerek Birleşik Amerikrda. gerek 'mvvetle hissettiren bir mal dar Batı ve Kuzey Avrupada Türkid^ir ıeı ortava cıkmıstır. Bu giiç du yedeki rejim meselelerine rumu yenmek maksadı ile hü cok sert tenkid yazılsn çıkmaVUümleri siddetlendirilen Millî Ko tadır. Avrupa Konseyinde ve Atrunraa Kanunu piyasada geçici lantik Paktında yeri olan memletarafından bir fiat düşüklüğüne yol acmışsa ketimiz, ortaklanmız 1a, sonradan ba7i rnaddelerin or~ ne yazık ki geri kalmış lâalettayin •adan kalktıçı, banlannm da es bir Sark devleti samlır gibi bir tisinden daha pahalı bir hale gel duruma diişmüştür. diçi gürülmüstür. Temenni edelim ki. bn^ün baş* Gene hükumet programında memırriarm tekaüdliiğüne dair şüven vericj tedbirlerden söz edildiği halde bu hususta hiç bir teşebbüse geçilmemiş, tersine, bir kısun yüksek hâkimler re'sen emekliye aynlmak suretile adalet müessesesi zedelenmiştir. Bundan Kmra. pek acele bir şekilde değiş tirîlen Basm Kanunu ile yeni çıkanlan Toplantı ve Gösteri Yüriiyüşleri Kannnu memleketimizdeki siyasî hürriyetleri adamakılh kısmıştır. Gazeteler sustunılmuş. susmıyanlar da pek ağır cezalara hüküm giymişlerdir. Muhalif partilerin toplantı yapmalan, mubalif politikacılann halk layan 1957 yıh boyunca, feçen yl lm hatalarınj diiyelrmek. geriye doğru tehlikeli ıpdisi dnrdurup milletçe özlediğimiz insan hakltn reiimine kavuşm?k imkânını bulalım. Türk milletine o mutlu günleri vaad ede edc işbaşina gelen Demokrat Parti besabına bu. bir vicdan borcudur, Vaidlerinin aksini yapmaya gayret etmekle Demokrat Parti her şeyden önce kendi kendini inkâr edeceğini bilmelidir. Diınya banşını gerçekleştirmek bakımından 1956 bir tereddüdler, kararsızlıklar ve bocalamalar yılt olmuştur. Stalin'in ölümünden Kendi meslekl laTİyenizden 1957 Vekill Ord Prof. yılı bakkmdakl tahmlnlertnlı nelerDr Pahreddln Ke dlr? rim Gökay, sualiHerkes yeni yü içln t&hmln yUrütar mlzl su mesajla Doatlar kecdl anlarınd» bu tahmincevab'andırdı: lerl tartışırl&r. Velhasıl yeni yıla U« 1957 yılınm glli her vatandagın bu bahlste kendi bütun hemçehrile ıvlyeslnaen blr dlyecegi Tardır. rlme «aadet getlr Bj, sehrlmiztn çeşıdll 1 ye « meslnı temenni kollarına mensub klmseter ederlm. 1956 yılm blr neTl yoklama yaparak 1957 tahmln da başlanan çalif leTinl teeolt ettlk. malar 1957 yılında da hızla Bu tahmln>r hakkmdakl hukmü. bir yandan zannana, diger yandan da devam edecektir 1957 yılında bllhassa okuyueulanmıza bırakıp revablan aı m&nevl cepheaen büîün dünyada dlra.ıyorur. fer^âmlık hlslerin'n hâkim olmaaını »• lnsanlarm blrbirlerlni daha çok •eTmelerınl, topluluk mâşerl Tlcdanını «edeleyen hidlselertn tekerrUr etVALİ GÖKAYTN MESAJI meroeslnl Uiu Tanndan düertm " A r k a s ı Sa. 4. S ü . 1 d e tdanbul Vallal TC Beledlye Re!» 1957 nası! geçecek? Parti liderleri 1957 için ne diyorlar? 1956 yılına toplu bir bakış ve 1957 yılı hakkmda düşünceler, tahminler, ümidler (C. H. P LİDERİ) İsmef İnönü jdaredter Yunan kancılan ile suç ortağı mahkum oldu Hristodulidis 3 sene 13 ay 10 gün hapse, 191.500 Kra para cezasına; Sabty 3 sene 3 ay 20 gün hapse, 1S6083 lira para cezasına, çarptınldılar Yunan Konsoloslufunun resmî müh rünü havi zarflarla yuxt dışına milyonlarca liralık Türk paraa ve dövizi kaçınrken suçüstü yakalanan ve 1. 10. 1956 tarihindenberi 1. asliye ce za mahkemesinde yargılanan konsolusluk kançıları Hristodulo Hristodulildis'le suç ortağı Sabatay Bencua'nm duruşması dün sona ermiştir. 9 celse devam eden duruşma sonun da kaçakçılar ağır hapis ve para cezalarına mahkum edilmişlerdir. Dün sabah saat 10.20 de kalababk bir meraklı huzurunda karar 1. Asliye Ce J za Hâkimi Tarık Gürcan tarafından açık olarak okunmuştur. I Kaçakçıların suçunu sabit gören mahkeme, kançılar Hristodulo'yu 3 sene 13 ay 10 gün hapse, 191.500 lira ağır para cezasına, mahkumiyet müd, deti kadar da ticaret ve memuriyet vazifelerinden men'e mahkum etmiştir. I Sabatay Beneua ise. 3 sene 33 ay 30 gün hapse, 186.083 lira 20 kuruş ağır para cezasına ve daimi olarak ticaretten men'e mahkum edilmiştir. Her iki karar temyizi kabil olmak kaydıyla verilmiştir. ' Sabatay avukaü Edip Bilener, mü vekkili hakkmda verilen kararı der hal temyiz etmiştir. Hristodulo da kararı temyiz edeceğini söylemiştir. Döviz kaçakcılan, kararı gayet saDün mahkum olan Hristodulidis ile kin dinlemişler Te soğukkanlıbkla suç ortağı Sabatay mahkemeden karçılamışlardır. fikarlarken Olıylar ve çekis (D. P. LtDERİ) melerle dolu 195S îktidar Partisi Başkanı, geçen '?nesi gidlyor. Ço yü olduğu gibi bu yıl da sualzulecek çet'n me seleler ve türlü lerimize cevab vermemıştir. ihtima 1lerle dolu 1957 senesl glrl. yor. Bu' lkl levha ır»5inda geçmistekl ıstırabUn (C. M. P. LİDERİ) valrıı ders alme*1 1955 te beliren düşımceslle müm kun olacağıni U. ümldler. l»S» dfi mid ederek yeni yeni bir siddet hayılı kutluyonız. rekâtıle sondürül Geçen yıl dun mü« ve memlek* yada dn politika timlz insan hakâlemınde, bizim ihtiyarımırda olmıyan lannın aydınlattıümld vertci ve ümid kırıcı safhalar gı blr ülke olgeçü. Dış politika âlemlnın bugun maktan süratle udahı. büyuk meeslesi sulhun tetisi ve zaklaçmıştır. bozuİTnası tehhkesi olmakta devam eBir taraftan redıyor. Sene sonuna doğru iırtına dal jtm karanlığa gogaları blzira sahiller'mizın yakın açık mülürken dığer ti lannda patlamıştır. Butun dlkkatimız raftan kaba bi' le zlhinlerimlz hâdlselerin içine dalmış gurur atrr.osferinin ve bsğlı olduğumuz munasebetler ve beslediğı totalıter ittıfalkarın her biri üzerinde ayrı tep zihniyet. hürnyekilere veslle vermiştir. te karşılık saydığı madd! refahı da Dd senedenberl iç huzurumuzun ve rr.emlekete getırememiştır. Böylece. artan maddl ve manevî dış mıınasebetlerimizln ehemmlyetli bir konusu haline gelen Kıbru meselesi ıztırablanmıza. bir de dünya sulhum 1956 yılında da bUi cıddi olarak kay tehdid eden kanlı hâdiselerin ve tehlikeli ıhtımaHerın zehri katılmıştır. gılandınnıştır. Bütün bu ümid kıncı çartlara rağDif polıtıkanın iç bunyemızdeki aksi men, yeni yılın yurdumuz %e dünyc her şeyden once, normal demokratik için bir sulh ve gükun ve refah yılı teamüllerln çerçevesl içinde muhalefe olmasım Allahtan temenni eder, vatln ve basımn umunıi muzakerelerle tındaşlarıma sağlık ve saadetleı bllgi sahıbı olmak ve vazife lfa etmek dilerim. Adnan Menderes F. L Karaosmanoğlu (HÜRRİYET PARTtSİ LİDERİ) « 195T yılının g esıgindeyiz. Geride bıraktığımız 365 gtlnün hâtırası pek gönül açıcı, ferahlık verici olma Osman Bölükbaşı Memleket nOfusunun en az yandan fazlasını tem stl eden muhalefet, milletin hak ve hdrrlyetlert 1çin çetın bir mOcadele içindedlr Bu yoldakl gayret lerimiz daima D P. Meclia Grupunun maruz kalmaktadır. mukavemetıne hflertmiz, en hayırhak En haklı tektavsiyelerimi» dahi anlasılmaz bir ısrarla reddedilmektedir Bunun'.a beraber, vatandas »ağ duyusunun herşeyi gayet duru ve berrak olarak gördügünü biliyoruz. Bütün uyutucu tedbirlere raSmen. millet, hüküm verme günü gellnce iradesini izhar edecektir. B^yadaki tahavvülâtın daima iyiya doğru olması bir f:zık prer.slpıdir. 1leri gidı* tabildir. Gayntabü olan. gerlye zorlamadır. Şimdıye kadar hıçbir (geri zorlama) muvaffak ol«mamıştır Kısa bir müddet için muvaffak olmus görunse dahl bu, mn» vakkartir. Insanlar hürriyete Uyiktır. Bflhassa Türk railleti, bu liyakatmı müteaddid misallerle ispat etmistir. 1956 yıhnın dıç hâdiseleri de üzücfl Arkası Sa. 5, Sü. 3 te • Arkası Sa. 5 Sü. 4 te Osman Bölukbaşı NADİR NADİ İstanbu! yeni yılı sieş'e ile karşıiadı Sergi Sarayında tertib edilen Yılbaşı * eğlenceleri biiyiik rağbe) gördü Dün gec« şehrln eğlence yerlerlnde halk 1957 yi coşkun bir şekilde, neşe içerlsınde karşılam^tır. Dun sabahm altısmdan ltlbarea kadın berber".erinln önünde kuyruk yapan kadmlar berber dukk&nlannı devamlı sure'te, Sde*a nefes almmaz hale getlrmlşlerdir Şehrin latlnasız bütün Bemtler!rnde hararetll blr alış Teris olmuş, dükk&n lar devamlı satış yapmı^tiT Kapalı çarsı, Mısır çarşısı. Emlnonü, Karakoy ve Beyoğlu mıntaSalannda »eyyar satıcılar, dukkâneılar kadar lş go rerek senenln en hararet'.ı blr gününü yaşam'şlardır. Akşanı üzerine doğru dükkinlardakl alı» verls »on haddîDi bulmus, bu »ra da bllhassa çlçekçl^r büyük olçüde aatış yapmıştır. Tacesl 6 liraya ka dar satılan karanflllerden. dünkü satıs'.ardan sonra çıçekçllerln ellerlnde stok kalmannıştır. Saat 21 00 e dogru hususl ve taksllerden mürekkep kafıleler şehrin belllbaşlı eflence mahallerıne akmıya baslamışlardır. Renk renk ampulleTİe ye çiçeklerle donatıian eğlence yerlermde, ioiallerde Bnceden bmblr güçlükle ay.rtılmış masalarda yer alan çiftler gecenln baslangıcından ıtlbaren 1957 ye kendülerlnl n«şe ioerlslnde hazırlamaya Arkası Sa 5. Su 3 te Yeni yıl nıesajlaii Dnlles «yeni yıla ümidlerle girmekteyiz» dedi; Rus diktatörii ise tehdidler savunıyor Washington: 31 (a a ) Amerikan Hariclye Vekill John Po«ter Duliea y» nt yıl znünasebetUe su beyanatı nefretmlstlr. «Tenl blr yıl daima yeni fıraatlar Te Umld getlrir. Bu yıla da yeni ümid lerle glrmekteylî. Sovyet komünizm latlkbalte alsteml olmadığı anlasıimıstır. İBtikbal lnan ma, düşünrce ve tercll» etme haklan na aahlb olanlarmdır. Macar halkı bu nu en lyl şekilde ispat etmiştlr On blr aeneden bert bu memleSete aşılamaya çalışılsn komunist doktrlnln» rağmen, halk layan etmlş, Dlnlerce in san hürrjvet meş'aleslnl aydınlatmait Meşhnr ve tanınnanış 100 okuyucu arasında bir anket Geçen yılın en mühim beş olayı 1957 ııin ilk snrprizi! Falctlar diyorlar ki Tramvay, otobüs, Tünel ve havagazi fiatlanna bu •dbehtan itibaren zam yaptUı Tramviy, otobüs, tflnel v« havagazi flatlanna »ra yapıîacafı hakkındakl söylentiler tahakkuk etmış, 1 E. T. T. Idaresl bu »abahtan itibaren yeni lamlı tartfenin tatbikine başlamışUT. Arkada bıraktığunız 195S yılı çefidli Bu auali bi? bellrU bir (eUc koydui İç T« dl$ ol*ylarl» dolu geçtl. Tenl yı ve şor> dedlk: lın Uk gününde bu oiaylann blr nerl 195S yılının b«f mühlm ol»yı hangi büinçoeuau yapmat lsteTen okuyucu îerldlr? Unmus kendi kendllertne »oracaklarMuayyen blr n«tlc*ye T»r*bilm«k dır: 1956 d» neler oldu? Arkan Sa. 4. Sü. 7 de Metronun inşasına 1 nisanda feaşlanıyor İnşaatı Bayındırhk Bakanlığı yaptıracak, Istanbul Belediyesine ya hediye, yahud da borçlanmak suretile devredecek Arkast Sa 5 Sü. 3 te Bu tarüe^e göre, 1 inel mevU tracnvaylarda siriller 2S, talebeler 10, erlcr 5 Immş, 2 n«i mcvkl trajnvaylar<J« »iTfller 20, tatebe vc crler 5 kuruş Sdiyeceklerdlr. Otobüslerde siviner 11 kıf« tçin SO, 34 kıta içln 40, 58 kıfa için 80. 78 kıfa için 60. 9!0 kıfa için 70 kuruş vereceklerdır. Florj'a hattı 80 kuruş olarak tesbit edilmiştir. Otobüslerde talebelerden 16 kıfa için 15 kuruş. 710 kıfa içm ?0 kuruş Arkası Sa. 5 Sü. 3 te (Yazısını 3 uncü sahifenin 6 re 7 nci sütvnunâa bjil«cak«ntzj Aldığımız mâlumata göre. 1957 seMüdur muavinı Saffet Gürtav ile Annesi nisan ayınm 1 inci günü tstan karaya giden Fransız firması mümesbul metrosu inşaatına başlanacaktır. silleri dun donmüşlerdir. Inşaat taMetroyu, projeji yapan Fransız fir mamlandıktan sonra hükumet Metması inşa edecektir. Metro bilindiği royu Istanbul Beledıyesine ya hedigibi Mecidiyeköyüe Beyazıd ve Ye ye, yahud da borçlanmak suretile nikapı arasında insa edilecek ve ilk devredecektir. hesaplara göre 3 yılda tamamlanaMetro 200 milyon liraya çıkacak. caktır. bu paranın 100 milyon lırası doviz Vali Gökay bu mevzuda dün bir ar olarak, 100 milyon lirası da Fransızkadasımıza yu beyanatta bulunmuş ların memleketimizdeki bloke paralarından ödenecektir. tur. €İ9ST yüı İçinde tstanbul metrosunun inşaatına b*»lanacağını hemşeh rilerimc mfljdelerim. Metro insaatı en kısa zamanda bitirilecektir. tnşaatı Nafia Veklleti yaptırmaktâdır. Bu yılın Birinci günü İstarbul halkına ilk müjdemi ve'iyorum. B I R D E N İ Z K A Z A S I Dün limanda bir kaza oldu. Silme mal ile dolu bir sandal yaHemîehrilerimin sevineceği hsberler Jagün dördüncü sahifcl. nından geçen bir motörün dalgası ile su alarak battı. Bu sandalın yükü neydi biliyor musu957 yılı içinde birbirini takip edecekokuyunuzl nuz, Yüzle.'ce torık... Denizdon çıkan, gene denize döndu' Resim, batan sandalın tir.» gosteriyor. Elektrik ve Tramvay Idaresi Umum Yeni Resimü Ronıaiiımız