Katalog

8 OCflk 1954 CUMH1IRÎYFT Bir Amerikan Üniversilesinde Hayat: 3 Amerikalı her üniversiteli masrafını nasıl karşılar? Yazan: Nermin Abadan MERAKLI BAHISLER SEYAHAT NOTLARI Nütehassıslar adlî hatanın önüne geçebilirler rai? 1951 de kocasını zehirlemekle itham edilen bir kadın Seine ağır cezasına verilmişti Kadm aleyhine müthiş deliller vardı. Esasen tevkif edilir edilmez uzunuzadıya itırafta bulunmuştu. Mütehassıs da ölünun vucudunde büyuk miktarda arsenik keşfetmişti. Cinayetin sebebi de aşikârdı: Dul kalan kadm bir sene geçmeden bir çocukluk arkadaşile evlenmişti. Sanık kadın tahkikat esnasında şu ifadede bulunmuştu: Kocamın kahvesine haşerata •karp kullanılan arsenikli bir toz kanştırdım. Tozu bir komşu ile paylaştığı bahçıvan kulubesinde buldum. Polis tozu bulamamıştı. Esasen hâdisenin üzerinden 18 ay geçmişti. Bahçıvan kulubesine âleüerini koyan komşu bu muddet sonunda polise müracaatle bulduğu tozu vermişti. Fakat sorgu hâkimi maddeyi tahlil ettirmeğe luzum gormemişti. Müdafi avukat bütün tezini hükumetin bu gibi tozlara karıştırılmasmı mecburî kıldığı bir maddeye istinad ettiriyordu. Haşerata karşı kullanılan tozlara bılhassa pis kokulu bir madde kanştırılır ki yanlışlıkla içen derhal farkına varsın. Cinayet kurbanının boyle kokulu bır ilâc ıçmesme imkân yoktu. Ağzına ahr almaz farkına varması muhakkaktı Müdafi avukat muhtelif marka haşere tozu da getirmışti. Mahkemede bunları suya atınca su daıma yeşil bir renk alıyor ve pıs koku neşrediyordu. Tecrübe netıcesmde şupheye düşen hâkım, komşunun teslim etüği tozun da suya karıştınlması lüzumunu gordü. Tecrube yapıldı, fakat su boyanmadığı gibi koku da çıkmadı. Kutudaki DD.T. imiş. Bununla adam öldürmeğe imkân yoktu. Vakıâ savcı ölünun iç uzuvlannda arsenik bulduğunu haürlatü. Fakat jürinın içine şüphe girnüşti. Kadın beraet etti. İnsanların kurduğu adalet müessesesi hıç bir vakıt maznunun itirafıle iktifa edemez. Eski zamanlarda Çinlıler mazr.unun yalan söyleyip sbylemedığini anlamak için garib bir çareye başvurmakta idiler. Yalan söyleyen insanın tükürük guddeleri fazla ifrazat yaptığını bilen Çınliler san'ğm agzına bir miktar pirinc tanesi kovarlarmış. İsticrvabdan sonra pirincler muayene edilir ve fazla ıslak olduklan takdirde sanığın yslan soylediğine hüümedilirmiş. Anlaşılan bu bir nevi Amerıkalılann icad ettikleri yalanı keşfetme makinesinin basit şekli ımiş. Şimdi herşey mütehassıslara. ehlivukufa havale edilıvor. Bir cesed buîundtı mtı sorgu hâkimi derhal adlî tabıbe havale ile ölunün uzuvlannı muayene ettıriyor. Cinayet tabanca ile ışlendiyse tabancanm çapı ve markası bellı oluyor. Aynca katıl de ruh doktorlarmın elıne terkedıhyor. Hepsi bu kadar da değil Tahkikat sırasmda ele geçen vesaik yazı mütehassısları tarafından tetkık edılıyor. Kimyevî muayene usullerine, yahud hüviyet tesbıti metodlarına diyecek yok. Fakat hepsi bu ka Minncsota Üniversitesinde 19 bin talebenin istirahati için japılan talebe birliği binasında umumî salon Buyük bir talebe dergisi geçen traktör sürmek, yahud da fabrika sıkı bır arkadaşlık teessüs etmekaynca kâh »ene genclerden «Ürüversiteye, larda işçi gıbı çalışan talebeler tedir. Bu yurdların neler bekleyerek kaydolursunuz?» kışın da lokantalarda garsonluk. modem mımari, kâh îngiliz kolejsualıni ortaya atmıştı. En veciz ve dadüık, tezgâhtarlık gibi çeşıdli ler stilınde döşenmış muazzam yekestırme cevabı bir Amerikalı işlere girişirler. Bu halin smıf geç mekhaneleri, misafır, oyun ve tegenc kız venniştir: tÇok taraflı, me nisbeti üzerınde de mühim te levizyon salonları vardır. Bu tıb geniş kültürlü bir tahsil sevıyesıne siri vardır: Alnının teri ile kaza yurdlarda hademe yoktur; yemek, erişmek ve canlı bir sosyal hayata nılan par3yı üniversıteye harç temızlik v.s. ışlerde çalışanlar hep olarak yatıran genc, bundan azamî bızzat talebelerdir. Amenkalı için katılmak için!» Amerikalı çocuklar mahdud bir randımanı almaya bakar. Bu iti her nevi iş şerefli olduğu için halengin sının müstesna ömründe barla her boş dakıkasını kitab o kir bir mejgale yoktur. «Campus* un en kibar ve nazlı ne dadı, ne mürebbiye, ne de ya kumağa hasreder. Neticede sınıf tıh okul yüzünü görmezler. Anne geçme nisbeti çoğu defa %8090 a mesken yerleri, özel kulüblerdir. Bunlardan erkeklere aid olanına ve babalan yetişmeleri ıle en ya yakındır. Bu çetin çalışma şartlanna rağ «Fratemity», kızlara aid olanma kaı şekilde ilgilenirler; temaslan da doğup büyüdükleri mahallenin men yüksek tahsile karşı gösteri ise «Sorority» denilmektedır. Bu çocuklan ile devam ettiklen okula len büyük rağbet devam etrnekte tâbirlerin ikisi de kardeshği ifade münhasırdır. Oysa ki Birleşik Dev dir. Bunun en mühim sebebi bır etmektedir. Üyeler arasındaki gadıplomasının meslekt ye birliği ve dostluğu perçinlemek letler tek başına bir kıt'adır. Ha üniversite yata atılabilmek için bu muazzam sahada ilerlemenin birınci şartı ol için kurulmuş bulunan bu kulüb•filkeyi kalababklaşüran her çeşid duğu gibi vasat gelire de genif öl lerin her biri bütün memlekete ırk, cins ve smıftan gelme insan çüde tesir etmes'dir. 1947 istatis şamil birer merkeze bağhdır. Nilan ile tanışmış olmak, biraz daha tiklerinin gösterdiğine göre üni zamnamelerinın ban maddelerl tubir gorgüye sah:b olmak icab versite mezunu erkeklerin ortala tulmaktadır. İsimleri de mutlaka eder. İşte bu sebebledir ki üniver ma yıllık geliri 4683 dolar olduğu bir kaç yunanca harfinden tereksite veya koleje devam etmek is halde lise mezunlan dahil dığer ış küb etmektedir. Alpha, Delta, Phl, teyen Amerikalı genc tercihan aile başındaki erkeklenn kazancı ancak Kappa Sigma, Zeta, Psi gibi .. Aynı usul kızlann kulüblerine de ocağmdan uzak, memleketin bdşka 2200 dolar cıvarındadır. câridir. *** bir köşesinde bulunan bir ilim «Fratemity» ve «Sorority» leri müessesesini seçer. Boylece hıç taAmerikalı ünıversite talebesmin nımadığı yepyeni bir muhite da kendine mahsus yaşayışı, an'ane mahiyetlerine göre iki grupa ayırhil olmak, üeriki iş hayatında leri olduğu gibi giymişi de tıpik mak mumkundür. Bırüıci grupta kendisine faydalı olabilecek mes tir. Büyük elbise mağazalan her bulunanlar ders randımanı, aile lekdaşlarla yakından arkadaş ol sene sonbaharda kolej modasma mensubiyeti, malî durum, din v * mak imkânlan elde edilebilir. aid hususî kataloğlar bastınp, bü gibi muayyen kıstaslara göre t?kyük «campus» larda moda defıiesi dirl şekilde üye kabul ederler. ÜAmerikanın bin küsur yüksek tahsil müessesesi arasındaki tercih yaptırırlar. Renk, göze çarpan bi niversıtenin bulunduğu şehirde nasıl yapıhr? Bu hususta başta çimler, klâsik ve ahşılmış hatlar oturmıyan üyeler bu kulübün bimalî imkânlar müessırdir. Zira hiç dan kaçınma işte «campus» mo nasında bir veya iki kişilik güzel doşenmiş odalarda oturabilırler. bir üniversite veya kolej parasız dasına hâkirn ükirler. Delıkanlı ve genc kızların çoğu Aynı fehirde bulunanlar ise öğle taljsil imkânlan sağlamaz. Her yerde akademık seviye, müessese sabah akşam «bhıe jeans» lerle veya akşam yemeklerini crada nin ilml şöhreti ve eemiyetin mu dolaşırlar. Mavi ketenden dıkilmış yerler. Çoğu defa 2 5 3 0 yatılı teber zümreleri tarafından gördü olan bu pantalonlar bizim Anado üyesi bulunan bu kulüblerin hağü rağbet derecesine göre trimestr lu şalvan kadar yaygın bir kıya yatı hem rahattır, hem de çok saveya sömestr başında «tuition» fettır. Kız ve delikanlılar bunlar mimidir. Genc kız veya erkekler «dlı bir harç alınmaktadır. Bu harç üzerine ekose gömlekler, mensub arasındaki dostluklar çok sıkı ve lar üniversite ve kolejlerin mahi olduklan üniversitenin ba| harf sürekli olup tesanüd duygulan yetine göre değişir. Minnesota, Mi lerile süslü sveterler, atlet göm kuvvetlidir. chigan, Calüomia gibi eyalet mec lekleri giyerler. Kısın Ue uzun Amerikan üniversite hayatuun lisinin rnalî desteği ve her şeyden paltolardan çok rüzgâr ve soğugj karakteristik bir özelhğini temsil j geçirmiyen spar ceketler tercih önce o eyalete mensub genclere en eden bu kulüblerin asıl gayesi yamükemmel tahsil imkânlan sağla ederler. Delikanlılann kıyafeti ııe r n öbür gün iş hayatında karşımak gayesile kurulmuş «State» kadar perişan ve renkli olursa, kız lıklı münasebetlere girişecek olan üniversitelerde senelık harç 300 lar nezdindeki itibarlan o dereue mühim şahsiyetleri henüz talebe400 dolardır. Buna karşılık talebe artar. Kızlar da paçalan sıvanmış lık yıllarında kaynaştırmak, onlan olarak kabul edilmenin dahi bir pantalon giymedikleri zaman, çoğu iyi aile kızlan ve erkekleri ile taseref sayılan Harvard, Yale veya defa bol, büzgüiü veya plili etek nıştırmak üzere uygun bir zemin Cornell gibi üniversitelerde bu lerle çeşidli renkte sveterlerle do hazırlamaktır. Bu «Franternity» ve harç 800 1000 dolardır. Harç mik laşırlar. Bir genc kızın gardropo <tSorority» lerinin hepsinin birer tan aynı zamanda talebenin devam nun zenginliği, sahib olduğu keşmir «ev anneleri» vardır. İçtüzükleri ettiği fakültenin nevine göre de sveterlerile ölçülür. (Ingdtereden de üniversitenin talebe müşavirlideğışir. Meselâ son derece masraflı ıthal edilen bu cins yünlü sveter ğinin kontrolundan geçtiği gibi, lâboratuvar tecrübelerınin yapıl lerin takmu 5 0 6 0 dolar, yani hepsinin muayyen saatlerde evde dığı Kimya ve Tıb Fakültesinin 180 200 T. L. dır). bulunma mecburiyeti, ıçkıli eğlenharcı Siyasal Bılgiler veya E*** ce tertib etmemek VJ. gibi kaidedebiyat Fakültesine nisbetle daha Üniversiteye kaydolunan her leri vardır. yüksektir. genci meşgul eden en muhım probİkinci grupa mensub kulübler Muayyen bir üniversitenn terci lemlerden biri nerede yatıp kalka ise meslekî sahalara gore ayrılmışhi sadeee malî bir imkân meselesi cağı meselesidir. Talebe pansiyon, lardır. Bunlar daha çok eski medeğildir. Talib olan genclerın mez yurd, kooperatıf, apartıman daire zunlara arasıra bir buluşma ve eski kur üniversite tarafından namzed si ve hususi erkek, kız kulübleri günleri yâd etme nrsatını haolarak kabulü de şarttır. Bu ele arasmda muhayyerdir. zırlarlar. Bu tip kulüblerin müstaAmerikan aile hayatını en yakın kil bınalan pek yoktur. Daha çok me muamelesi esnasında en çok dıkkat edilen husus &özü geçen I şekilde tanımak isteyenlerin bır zaman zaman bazı otellerde toplatalebenin daha önce aldığı notlar, j hususi evde oda tutmaları tavsiye nırlar. profesnrıjnün hakkında verdiği ra olunur. Pansiyon ve kooperatifler«Franternity» ve (Sorority» lepor vesaıre gıbı noktalardır. Ay rîe müşterek hayatın yarartığı bazı rin en mühim özelliğı aza kabunca Amerikanın belli başlı bütün neşeli sihnelere rağmen günlük lunde son derece tıtız davranmalarıdır Bu kulüblerin çoğu zenci ırüniversiteler en iyı talebeleri ken yaşayış bıraz çetindir, zıra bu yerlerde yemek verılmez, talebe kından veya Yahudi dininden olan di campus'larına celbetmek üzere lokantaya devam zorundadır. Esa ları üye yapmazlar, başkaları yalyüksek basanlı Highschool mesen bu gibi yerlere daha çok li nız mascn olanlan tercih ederler, zunlarına parasız burslar teklıf esansını almış. doktcra tezi hazır daha başkalan derste fevkalâde derler. Iayan veya buna benzer ilmî etüdGorulüyor ki Amerikada üniver lerde bulunan olgun talebeler rağ iyi notlar alan üstun talebeleri tercih eHerlor. Her se^enin başmda siteye devam meselesi ksbllıyet ve bet etmektedır. bütün bu kulublerde faalıyet göbilgi olduğu kadar bir malî imAmerikalı gencler ncampus hakânlar davasıdır. Amevikalı genc yatı» deyince, kız ve erkek yurd ze çarpar. «Rushing. denileıı uye ler bu durumu büyük bir olgun ları ile özel kulübleri kasdeaerler. kabulü merasimi başlamıştır. Bu luk ve anlayışla karşılıyorlar. On «Dormitory» (yanı yaUıkhane) şek muddet içinde (cFratenıity» lar üniversitenin vazifesini lpyıki linde tâbir edilen bu yurdlar unıu «Soronty» lere kabul edılmek ıstenen genc kız ve erkekler kulüble ıfa edebilmesi için bir ürretin miyetle son derece konforlu ve ralerin misafıridir. Her harekctleri, ödeneceğini ıon derece tabiî ve hat binalardır. Bazıları bin küsur | konuşmalan, tavır hareketlen gimakul buluyonar. Parayı tedarik talebeyi sığdıracak buyüklükte olyınışlen bır kelime ile sjahsiyetlen husutunda anne. babalarına ria m a k ] a beraber teşkılâtlan sayesin baştan aşsğı tetkik edihr. Muyük olmayı reddederler. Ameri de bır kışla atmosferi yaratmıyor kavemet kabilıyetlerıni denemek kada kız, erkek çocuk 18 yaşından lar. Her kat «30 40 kadar tale için işkenceler bile tatbik sonra kımseye muhtac olmadan beyi istiab edecek buyüklükte derler. On ddrt gunluk muddetm hayatına istikamet vermeyi bırm dairelere ayrılmıştır. Bu dairelerin sonunda üye alma komisyonu kaci vazife sayi''ktadır. Ünıverfite girış ve çıkış kapılan ayndır M:sa rarını bildırır. Yenı kabul edilen ye girmek mi istıyor? Bir senede fir kabul salonlan da müstakildir. azalar bir sene müddetle kulubün takriben '.500 dolarhk nıasrau mı Bu dairelerin her birimn son sı en yorucu vazıfeleri, servıs, nobetolacak? Kolayı var: Lıseyi bitırır nıfta bulunan bır talebe müşaviri çılik v.s gibi işlerle tavzıf edılırbitırmez yaz aylartnda. olmazsa vardır. Boylece gayet samimî bir ler. Bir sene sonra ise aynı zahokuduğu sömestr boyıınra akşam aile havası kurabilmekte ve bu metler yeni gelenlere yükletıhrl«n çalısır. Yazlan çıftliklerde dairede yaşayan gencler arasmda Demokratik an'anelerin köküne \ DELİ BİR ÂSIĞIN MARİFETİ darla bitmiyor. Bazan beklenmedik zorluklar hâkimlerm işini müş külleştirıyor. Kocasını zehirlemekten sanık bulunan Madam Lajorj Maltayı ilk defa 1950 yazında davasında Doktor Orjila ile kimyager Raspail bir türlü anlaşamıyor şöyle bir görmüştüm. İkinci Dünlardı. Vakıâ cesedde zehir bulun ya Harbinın adanın sinesinde açmuştu ama nasıl olmuş da o çürü tığı yaralar hâlâ duruyordu. Son müş etlerde hâlâ zehir keşfetmek defa bir haftabk ikametim sırasmda da bu yaraların çoğu tamir kabıl olmuştu? Buna rağmen mfltehassıslar bir edümiş olmakla beraber, bazılaçok masumu ipten kurtarmışlardır. n n o da Malta müdafîasmra bir Glascow civaruıda bir yerde bo hâtırası olarak harabe halinde hâğulmuş bir turist bulunmuştu. A lâ muhafaza edildığini gördumdamı öldürenln maksadı hırsızlık Bunlar arasında en mühimmi büveya soygunculuk olamazdı. Çünku yuk opera binası idituristin cebınde bir hayli para buMalta Akdenızde strateji bakılunmuştu. Bir muddet sonra iriyarı mından çok mühim bir mevkıe biri yakalandı. Fakat bu adam da sahib bir denız üssüdür. İkinci turisti ömründe gormemişti. Cinayetin sebebi ne olabihrdı? Mu Dünya Harbinde, İtalyanın Ingılammayı çözen psıhyatri mütehassısı tere aleyhinde harlıe ıştirak etmeoldu. Sanık gayet basit bir adam ^si üzerine Maltanın stratejık ecağızdı. Üstelık de bir hayli myop ı hemmiyeti büsbütün artmışı. Çüntu. Geceleyin turisti birden karşı ı ku Malta, Batı ve Doğu Akdenızı smda görmuş ve korkarak adamı | bırbirine bağlayan, nısbeten dar boğuvermişti. Demek onun işlediğı Sıcılya boğazından geçen yol üzeaslmda cinayet değıldi. Sadece rinde olduğu gibi İtalyadan, Sarmudafaai nefis idi. dunyadan ve Sicilyadan Lıbyaya Müdafaa avukatı için mütehassı gıden İtalyan muvasala hatlannı sm aldandığını ispat etmek daima denız ve hava kuvvetlerile vurmazor bır keyfiyettir. O sadece juriyi ğa müsaıd bir mevkide ıdi Malşupheye sevkedebilir. tanm lehınde olan bu vazıyrt' Bır davada üç yazı mütehassısı mukabil bu kuçuk adanın buyıuc nuı raporunu dicık dıdık eden bir Sıcilya adasına ve İtalyan çızmesıavtıkat mütebassıslann vardıkları nin burnunu teşkil eden Kalabrya neticeye esas olarak aldıklan üç yanmadasma çok yakın olması, yazı ömeğınden birinin esasen bir notere aid olduğunu ispat etmesi aleyhmde çok muşkül bir vaziyet doğuruyordu. üzerine maznun kuıtulmuştu. Malta, vurduğundan çok fazla Uzun tecrübelerine rağmen adlî yumruk yemeğe mahkum, fakat tabıbler de hataya düserler. Bunlardan biri ölünun boynunda gör nakavt olmaması elzem dayanıklı duğu izlerın boğularak oldürüldü bır boksöre benzıyordu. İtalya, harbe gırdığı zaman, heğüne delâlet edecegini iddia ediyordu. Halbuki aynı izleri bir çok nüz tam seferber ve harbe haar hastahklann bıriktığı artık biün bır vazıyette bulunmıyan Maltamektedır. Avukatin bu yoldakı bıl yı bır baskınla zaptetmek cür'et gisi sayesınde maznun adli tabibin ve cesaretini gösteremedi; yalnız raporuna rağmen kurtulmuştu. bazı hava bombardımanlan ile aBir kaç sene evvel Lyon'da cere dayı rahatsız etti. Buna mukabil yan eden bir davada hakikati ge Maltada üslenmiş olan İngilız dene müiehassıslar değil, hâkım bul ruz ve hava kuvvetleri, İtalya ile mağa muvaffak olmuştu. Neyron Libya arasındaki muvasala hatlaısminde biri Giray admda bir arnnı vurmakta büyuk faaliyet goskadaşına yirmi milyon emanet et1942 kamişti. Gıray parayı iade ettığini termeğe başlamışlardıiddia ediyor ve bu yolda alacaklı sım başına kadar Libyaya gıden nın verdiği makbuzlann fotografla 883 İtalyan gemi kafilesine suüstü ruu gösteriyordu. NeyTOT ise pa Ingılız gemılerının hücumlanndan ralan almadığını ve hic bir zaman başka, İngilız uçaklan 253, denizmakbuz vermediğini ısrarla söylü altılan 202 hücum yapmışlardı. Libyaya geçiş meselesinin anahtayordu. İş yazı mütehassıslanna havale n Maltarun elmdeydi. Alman edıldı: Neyron haksız bulundu. italyan başkumandanlıklan 1942 Çün^ü mütehassıslara göre mak başmda Maltayı zaptetraek karabuzlar kendı elinden çıkmışb. Bu nnı verdıler. Rommel'in İskendekadarla iktifa etmıyen hâkım Gi nye ve Süveyşi zaptedebılmesi rayın elinde bulunan alacakh ta için, ordusunun geniş ölçüde ıkrafından yazümış diğer mektubları mal ve iaşesi, bilhassa nrhfi birda kendine vermesmi istedi Hâ liklerıne bol akaryakıt yetiştırji^ kim mektublan tetkık edince mak mesi lâzımdı Bu da İngıliz hava buzdaki kelimelerin birer bireı ve deaizaltı kuvvetlerınin italyan mektubdaki kelime'.erden kopya gemi kafilelenni vurmak için fayedildığini gördü. Sahtekârlık aşikârdı. Yazı mütehassıslan vakıâ dalandıklan Malta üssünü ele geyanılmamışlardı ama azkalsın sah çırmekle mumkündü. Maltanın Mıhver tarafmdan «abü, tngiliztekânn oyununa geleceklerdi. Ekspertiz ne kadar ince olursa lenn Mısınn müdafaası ve Libya olsun dikkatle takib edilen tahki savaşlan için lüzumlu ikmal madgeçırdikleri Cebelitakatuı yerini tutamaz Evet, mute delerini hassıslar adaletin tecellisi bahsinde nk îskenderıye yolunu da tamamühim bir yardımcıdırlar, fakat mıle gemi kafılelerine kapayacaktı. hiç bir zaman onun yerini tutamaz Almanlann ve bilhassa Maltaya lar. karşı yapılacak taarruzun en ağır yükünü yüklenecek olan İtalyanlann hazırlanması için, adaya 6 ay sonra, yanı temmuz ayında taarruz edilmesi kararlaştınlmısü. Bir Mihver kurmay heyeti taarruz plânı hazırladı. Evvelâ Giridde olduğu gibi paraşütçü kuvvetler adaya indirilecek; sonra Maltanın güneyindeki Marsa Scirocco (Sirokko körfezi) ne çıkarrna yapılacak ve Maltanın kuzeyindeki küîük Gozo adası da ifga] edilecekti. Bu aırada Romınel bütün Libyayı geçirerek Mısır topraklanna girmişti. Elalemeyn hattını yarmaya hazırlanıyordu. Hitlere Malta taarruzunu İskenderiyenm zaptından sonraya bırakmayı teklif etti. Rommel hatâ etmışti. Muarızlan lskenderiyeyi zaptedemediği gibi, Maltanın zaptına da mâni oldu, dıye onu şiddetle tenkid etmişlerdir. Son harbde Malta nasıl müdafaa edilmişti? Yazan: Abidiıt Dav'er manına çıkanlabilmışti. Maltaya yapılan hava hücumlarının şiddetinden orada üslenmiş olan bütün Ingiliz filosu da, Cebelıtank veya îskenderıyeye çekilmeğe mecbur olmuştu Mıhver uçaklan o kadar çok hücum edıyorlardı kı uçaksavar batarj'alar hemen hemen hiç ateş kesmıyorlardı. Bunlara muhımmat ve uçaklara akar>'akıt yetıştirmek için 5 İngıliz denızaltısını şılep gibi kullanmak mecburiyeti hasıl oldu. Mayısta vaziyet çok kötüleşmişti. Bır İngiliz ve bır Amerikan uçak gemisınin getirdikleri Spıtfıre av uçaklan üç güntük muharebelerde savaş dışı oimuşlardı Fakat 9 mayısta başka uçaklar geldi ve bunlar, 10 gun hücum eden 45 duşman bombardıman uçağına ağır kayıplar verdirdüer. 19 Mıhver uçağı muhakkak, 12 tanesi muhtemel olarak düşürülmüş; 14 tanesi de hasara uğratılmıştı Fakaf adanın iaşe vazıyeti çok fenalaşmıştı. Mayısta adayı zıyaret eden Ingılız OrtaDoğu Bakanı, Maltanın açhktan teslim olmak meeburiyetınde kalacağını Londraya bildirdi. Adaya yardım için haziranda biri Iskenderiyeden, dığeri İngıltereden iki büyük kafile yola çıkarıldı. Kuvveth fılolar himayesinde gonderilen bu kaıfleler, İskenderiyeden yola çıkanı zayiatla geri donmek zorunda kaldı. Ingiltereden gelen kafılenın 6 büyük şilepinden yalnız 2 tanesi adaya varabildi. Bununla beraber bombardımanlardan bunalmış; ikmal ve iaşe bakımından büyük darlık içinde kalmış olan Maltaya bu iki gemi yeniden hayat venruşti Tıpkı olmek üzere olan bır adama bır oksıjen torbasının can vennesi gibi. mayın gemisl mühim miktarda süt hulâsası getirmeğe muvaffak olmuştu Çocuklan sütsüzlükten kı rılan Maltız kadınlan dört gözle bekleyıp durduklan sütü getıren geminin önünde rıhümda diz çökmüşler ve çocuklannı göklere doğru kaldınp bağırışarak Allaha şükranlannı ve Manxman mürettebatına teşekkürlerini bildırmişlerdîr. 1942 kasımında Amerikan ve İngilız kuvvetleri Şimal Afnkaya çıktıktan sonra, Malta tamamîo kurtu'.muş, hattâ 1944 başmda ışık söndürme tedbıri bile kaldırılmıştı. Harbin devamı müddeünce Maltada 3215 defa hava hücumu alarmı verılmış, adaya 14.000 ton bomba atılmış, 20 000 bina ya ta mamıle tahrıb edilmiş veya hasrra uğramıştır. Mıhver hava kuvvet'eri Malta goklerınde 1126 uçak. kaybetmış, bunlardan 236 tanesi uçaksavar bataryalar tarafından duşürulmüştür. Maltada liîenen Ingılız hava kuvvetleri de 568 uçak kıybctmişlerdir. Malta, bazı zamanlar aclıktan âdeta can çekışmıfse de pçk buyük gayretler ve çok ağır kayıp. larla adaya yiyecek ulaştınlmı^t:r. Bu sayede her defasmda tekrar canlanarak Libyaya ikmal ve rşo malzemesi götüren Mıhver gemtlerme hucum etm.stır. Malta hava kuvvetleri 500.000 tonluk Mıhver gemisini batırmış veya hasara uğratmışlardır. 1942 ekım ayında a itibaren Malta uçaklan bütün M hver gemi kafılelerine hücum ederek 8 inci Ingılız ordusunun taarruzunu desteklemişlerdırBir Fransız amirall Maltanın kahramanca müdafaası hakkında, şoyle dıyor: «Büyük Britanya için bu küçük ada dünyayı kurtardı denıldiğı gibi küçücük Malta adası için de pek haklı olarak Akdenizi kurtardı denilebilır.» 1942 ağustosunda Cebelitarıktan 11 şilepten mürekkeb bır kafile kuvvetli bir filo himayesinde Maltaya hareket etti. Uçak gemilerinınin himayesinde bulunan bu fılo ve kafile savaşlar ve zayiat vere vere Maltaya vardılar. 9 şilep Ynzısı 7 Tirt sahıfern<zde ile bir uçak gemisi. 2 kruvazör, bir Şüphe uyandıran noktalar muhnb batmıştı Gerçi İtalyan deKrıvitskiy'in arkadaşlan da aynı nızaltılan batınlmıj, uçaklan da düşürülmüştü ama Maltaya 11 ge fikirdeydıler Avrıca onun «Benl miden yalnız 3 tanesi malzeme ve ofdurenler, hâdiseyi intihar jribl gostermek isterler, sakm inanmayiyecek getırebilmiş, dığerleri ym!» diye. tekjar tekrar söylediği söeleri hatırl'yorlardı. Eylulde Mihver hava taarruzlaDiğe taraftan, vukandaki mek« nnın hafıflemesı uzenne Maltada tubda. üzerınde dikkatle durulacak yeni bir İngüa fılosu teşkü ectik bir nokta vsçdı: Krivitskiy «Wamişö. Bu târihren sonra da Maî shington'da hiç bir işim yoktu» ditanın gene denizalülar ve sür'atli yordu. Halbuki kansı da, arkadaşmaym gemileri tarafından ikmal lan da onun Washington'a niçin ve iaşesine devam olunmuşur. Ka gittiğini biliyorlardı: Yukanda ansımda 40 mil sür'atli Manxman lattığımız gibi, Nevr York'tan Virginia'ya taşınmak istiyqfdu. Fakat ondan önce, Amerikan tebaasına geçmek için yaptı&ı müracaatin neticelenmesini bekliyordu. Hükumet merkezine de bu işi hızlandırmak için gitmişti. tst Borsasımn 7/1/1954 flatlan Washington'a girmesinde böyl* bir sebeb varken, orada fchiç bir 100 Dolar 280.30 280.30» işi» olmadığını söylemesi garib de1 0 um U u«, ğil miydi? (io !cvı<.rt rrmno M US M DS Garib olan bir nokta daha vardît 100 riortn 73 68 40 73 «8 40 Kendisine tabancayı temin eden luu Belçlk* (nui|ı 1 öo >(« arkadaşınm sdrını yazmasına ve 10* Drmnnu n a» *3»« bu hâdiseye onu kanştırmasrna ne 100 tsvet Kuı S4 \l 50 S4 12 50 lüzum vardı? Kaldı ki, tahkikat esnasında, tabancayı Washinetonve lAMVİLAl da bir dükkândan aldığı tesbit e% 1 FAİZLI IAHVILLKH dildi Tezgâhtar, tabancayı da taSıvar . Erzurum 1 21 25 nımıştı Cesedin, kendisine adını Sıvas Erıurum 2.7 21 80 * Walter Paref diye veren adama aid 1941 Demlryotu I 24 50 oîduğunu da söyluyordu. 1941 Demıryolu II 24 00 • D Yolu IU 25 00 Polis, bu nokta üzerinde fazla M1U1 Mudaf» I 24 50 durmadı ve tabancayı kimden teM11U Mudala» n 23 75* darik ederse etsin. intihar maksaMllll Müdafaa [II 25 70 MllU Mudııfa IV 24 00 • dile aldığını kabul etti. Halbuki, .o Zıraat Bankası I 22.57 • zamana kadar üzerinde hiç bir vaZir*ât Bankaaı 10700 * kit tabanca taşımamış olan Krivitso PAI/.IJ kiy bu tedbire. tehlikeyi daha yakından hissettiği için nihayet lü1951 Dennlryolu VI 110 00 K»lkınına I 106.50' zum görmüştü. Kalkınma U 11U.00 GELECEK YAZI: G P. U nun Kalkınma ITJ 108 50 • cinayet usullerinden: Zorla intihar 1948 lstikr«ıı I 110 00 Demir Perde d?şında kızıl cinayetler r KOKS Bir İtalyan generali ise Maltaya saldırsaydık bu hareket, sonu tam bir boğulma ile neticelenecek fecf bir macera olurdu demiştir. Maltanın zaptına karar verilmeden evvel de ada havadan sık sık bombardıman edihrdi; taarruz karan verildikten sonra bir Alman hava kolordusunun İtalyada yerleşmesi üzerine bombardımanlann fiddeti çok arttınldı. 1942 nisarunda adaya 6700 ton bomba aüldı. 1942 nin ilk 6 ayında Malta buhranlı, hattâ ümidsiz günler, haf talar geçirdi Yiyecek «zaldı. MüBirleşik Amerikada Kolorado'da E>enver şehrinde Diana Davis himmat azaldı, akaryakıt azaldı. adında bir kıza âşık olan Frec Lilly, rakibi Paul Brown ile bahse gi Maltada üslenen denizalülar İsajrunrışmiş, bir cevizi oturduğu evden kızın evine kadar bunıu ile dürterek kenderiye üssüne gihnek götüreceğini, bu işı 24 saat içmde başarabileceğini söylemiştir. Paul da kaldılar. Adanın müdafileri ve Brown da «bu bahsı kazanrsan, iki hafta Diana'yi sana bırakırım, ara halkı dayanıyorlardı ama takviye, nıza girmeğe çalışmam» demiştir Fredd Lilly bahsi kazanmıştır. ikmal ve iaşe talebleri ekseriya yeYukarıdaki resimde, Fredd, cevizi sevgilisinin bahçesine sokarken rine getirilemiyordu. Adanın tagbrülmektedir. arruz kapasitesi çok zayıflami|tı; Mihver Libya ile muvasalasını pek veya iş hayatında karşılaşmca, aykırı düşen ve aslmda Almanyaa* kayıpla temin ediyordu. Halbudaki gizli talebe derneklerınden müşküllerini büyük bir anlayış kl Rommerin Elalemeyn'» karfi mulhem olarak vücude getirilen içinde halledebüiyorlar. Bu kulübyapmağa hazırlandığı son taarrubu kulübler hakkında uzun boy lere taraftar olanlara gore, bu müzun muvaffakıyetsizlığe uğramalu munakaşaıar yapılmıştır. Ü esseseler sosyal temas bakımmrlan sı için Ubyaya giden ikmal kafi niversı'ede mutlak bır hurrıyefin eşsız bir fırsat yatağıdır. lelerinin »iddetle vurulması ve ^e hâkımiyetıni tesis etmek ıstevenBuna mukabil meselâ Columbia milerin batınlması lâzımdı. lngiller, bu teşekküllerin lâşvını taleb Üniversıtesı ırkçılık davasım güteden veyı Iskenderiyeden Mal edıyorlar. Fakat «Franternity» ve den belli başlı kulübleri nizamna tayı gönderilen ikmal kafileleri de «Sorority» ler bugün Amerikan melerini tâdil etmek veyahud cam Mihver ve bilhassa Alman hava âmme hayatında müessir birer pus'ta icrayi faaliyet edememek kuvvetlerinin hücumlarile büyük faktördür. Üyelerinm yaptıkları şıklan karşısında bırakmıştır. Her kayıplar verıyorlardıBazan bu teberrularla niee hastane. mekteb üniversıtede mahallî branşlan olan kafilelere İtalyan filoları da. deveya kütübhaneler kurulmuştur. bu kulüblerin birer millî bırlığe nizaltılan da hücum ediyorlardı Üstelik tahsil yıllarında bu ku bağlı olduğu gozönünde tutulunca, Bir defasmda Maltaya gönderilen iüblerde arkadaslık etmiş olan davanın hiç de kolay olmadığı an 25 000 tonluk ikmal ve iaşe maddegencler virmi sene sonra siyaset lagüır. \ «inden yalnız 5000 tonu Valetta li 194£ l ı t i k r u ı II 108 5 0 ' 1948 tahvllt 11200 % b PAJZLJ TAtvILLEh 1938 lkramiyell 1941 M. M Ikr. Demiryelu IV tkr 1941 Demıryolu V 1951 Uhviu Zlr&st B a n k u ı m Zıraat Bankâsı IV Ziraat Bankası < ^ fAİZLİ 1949 BnııK 22 75 23 00 111 70 • 110 00 110 00 102 55 * 102 10 • 102 30 106 00 ' TAHVtl I tahvill Istanbul yapıl t»IlmatnaıtiMİnin 24 ünctf maddesi dejlsürllnr.iştir. Talimat. nanenin bu maddesi. yenlden pı şektL, de tesblt edümlştlr«Bu talimatnamede kabul edilen yük. fekllkleri tutmak Ozere mevcud bina. lar ürerlne kat llâve edlldiğl takdird» merdiven ve aydmhk glbl bina dahıll ve arka bahçe ınesafesi gibi bina dısı kısıralar hakkındakl bu,, tallmatnama hüktimlerl yalnız Uive edilen kıstm. larda aranır > Yapı talimatnamesinin bir maddesi değiştirildi T C. Merkeı B»nkMi 244 00* G«r»ntl Banfc 130 00 ObHI»«V"> *'«* l.Vl c M Yapı ve Kredl B»nk 17.00' tş Baııkası 50 oo Akbank. TH. A. 13 20 Tıırkiye Kredl Bank. 126 50 Aslan clmento 43 00 Şark Değinnenlerl 37 50 ' Osraanh B. 110 00 % A0 Htne And 95 00 T Tlcaret Bankası 6 10 rAKIS HORSASI ALTIN FtALTI 433 000 Fr. <1) kilo altın 375 Fr (1) Dolar SKRBKSI PtVASADA DÖVİZL.EH Sterlln efektii PransiT frannı (M) Dolar etektlf Dol«r M. W. favlçre lurm.«cn Accont •^ARRAFI AROA A1 1400.1425 ı™1 55S.558 5S1.562 131132 15no JSMJ İthalâtçı taclrler. talebnaınelprin döviz olduğu zaman kabul edilmesini istiyor tthalâıet tüecar, talebnamelerin an. eak dövjs mevcudu müsaid olduğu zaman kabul edllmesfnl ve nihayet on bea gun Içtnde dövİ2İerm verümesinl Is'emektedlr. Dovlz musaadesi gectif. takdlrde flatlann da değişmesi gerektıği buna seî beb gösterilrrektedir. Bu vazlyette ds iş yapmak zorlajmaktadır, Tatbikatta bu gibi geclkmeler yüzünden fintı değışmls ve bunun neticesi olarak bozul. muş ljlere sık sık rastlanmaktadır. r hr. Necib Dinç t Cumlmıtyct Ate. Gulden Kiilce KAI.IN Harrnd 3?"'50. ^flOO A2İ2 23500.29750 Saat 15 te tesblt edlrdı ı*ı IÎ.I'MIC! BotMda muameıe gfirenlerdlr. Elektrik ve Fizik »edavileri mütehassısı Beyoğlu. Lâle sınemasi yanı 7375 Sekban Apt D. 9. Muavene saatleri 912 T>1° ^^m Telefon: 42?« • * • L HAHZ CEMAL Mfitehaamı LOKMAtt SERtBf DrfıltİTe m Dtrmnyoln U4 ^ B