Katalog
Yayınlar
- Anneler Günü
- Atatürk Kitapları
- Babalar Günü
- Bilgisayar
- Bilim Teknik
- Cumhuriyet
- Cumhuriyet 19 Mayıs
- Cumhuriyet 23 Nisan
- Cumhuriyet Akademi
- Cumhuriyet Akdeniz
- Cumhuriyet Alışveriş
- Cumhuriyet Almanya
- Cumhuriyet Anadolu
- Cumhuriyet Ankara
- Cumhuriyet Büyük Taaruz
- Cumhuriyet Cumartesi
- Cumhuriyet Çevre
- Cumhuriyet Ege
- Cumhuriyet Eğitim
- Cumhuriyet Emlak
- Cumhuriyet Enerji
- Cumhuriyet Festival
- Cumhuriyet Gezi
- Cumhuriyet Gurme
- Cumhuriyet Haftasonu
- Cumhuriyet İzmir
- Cumhuriyet Le Monde Diplomatique
- Cumhuriyet Marmara
- Cumhuriyet Okulöncesi alışveriş
- Cumhuriyet Oto
- Cumhuriyet Özel Ekler
- Cumhuriyet Pazar
- Cumhuriyet Sağlıklı Beslenme
- Cumhuriyet Sokak
- Cumhuriyet Spor
- Cumhuriyet Strateji
- Cumhuriyet Tarım
- Cumhuriyet Yılbaşı
- Çerçeve Eki
- Çocuk Kitap
- Dergi Eki
- Ekonomi Eki
- Eskişehir
- Evleniyoruz
- Güney Dogu
- Kitap Eki
- Özel Ekler
- Özel Okullar
- Sevgililer Günü
- Siyaset Eki
- Sürdürülebilir yaşam
- Turizm Eki
- Yerel Yönetimler
Yıllar
- 2024
- 2023
- 2022
- 2021
- 2020
- 2019
- 2018
- 2017
- 2016
- 2015
- 2014
- 2013
- 2012
- 2011
- 2010
- 2009
- 2008
- 2007
- 2006
- 2005
- 2004
- 2003
- 2002
- 2001
- 2000
- 1999
- 1998
- 1997
- 1996
- 1995
- 1994
- 1993
- 1992
- 1991
- 1990
- 1989
- 1988
- 1987
- 1986
- 1985
- 1984
- 1983
- 1982
- 1981
- 1980
- 1979
- 1978
- 1977
- 1976
- 1975
- 1974
- 1973
- 1972
- 1971
- 1970
- 1969
- 1968
- 1967
- 1966
- 1965
- 1964
- 1963
- 1962
- 1961
- 1960
- 1959
- 1958
- 1957
- 1956
- 1955
- 1954
- 1953
- 1952
- 1951
- 1950
- 1949
- 1948
- 1947
- 1946
- 1945
- 1944
- 1943
- 1942
- 1941
- 1940
- 1939
- 1938
- 1937
- 1936
- 1935
- 1934
- 1933
- 1932
- 1931
- 1930
Abonelerimiz Orijinal Sayfayı Giriş Yapıp Okuyabilir
Üye Olup Tüm Arşivi Okumak İstiyorum
Sayfayı Satın Almak İstiyorum
18 Kasım 1953 Dün 2 çocuk kitab Köprüde garib bir taşid sergisi törenle açıldı kazası Bir hafta devam eefecek sergîlerde teşhir Atatürk ediliyor için yazılan kitablar da 3 tt hususî v« Ikisi taksi olmak üzere 5 vasıta birbirlerine bindirdiler 7. Çocuk Kıtsb Haftası münasebetıle, Beyoğlu Kız Teknık Olgunlaşma Enstltüsü ve Eminönü oğrend lokall salonlannda hazırlanan çocuît kıtab lergüeri dün törenle açılmıştır. Bunlardan, Beyoğlundakl aerginin saat l l de yapılan açılış töreninde Vali muavıni Fuad Alper, Beyoğlu Kaym^kamı, Mülî Eğitim Mudür veklîi Fevzi Ertem, Millî Esıtımin dığer mensublan, II nci Itıklâl Ükokulu talebeleri i!e Atatirk Darneği Başkanı A. Muhtar Karnral ve d;ğer demek menaubu tyeler hazır bulunmuşlardır. Sergiyi, Fuad Alper, çocuk lcin kitabın degerini beiirten kısa bir kDnuşma üe açmıstır. Buradakl serp y e Amerika, Almanya, Fransa, lngütere, İtalya kültür ataselıkleri Dün öğle üzeri saat 13 sıralarında (çocuk kitablanndan müteşekkil cazib vıtrinlerle iştırak etmişlerdir. Galata kopıusu üzerınde, şımdıye Ajmca, dıs vıtrinlerde Atatürk j kadar eşıne tesaduf edılmemıa bir Derneğinin Kadıköyde acarak bü {tajıt kazası olmaş, üçü hususî, ıkısi yük bir alâka celbettiği Atatürk taksi olmak üzere bes vaaıta biriçin yazılan kıtablar ve resimler ı bırine bindirmiştir. Bu rincırleme teşhir edılmektedir. ı kaza şoyle vuku bulmuştur: ! Emırörü bol^esı Intab sersisi saat I Şofor Nureddin Sumerkcn, idare117 de Ermnönü i^renci lokalinde sindeki 11249 plâkalı taksı ile köpj açümıştır. Törende Mahmudpaşa ve , ru üzerınden Karakay îsUjv&raetiSultanahmed ilkokul öğrencileri ne giderken önünde ilerlemekte ohazır buluDmuştur. Sergide îtalyan lan bir vasıta birdenbıre fren yapve Amerikan kültür ataşehklerinin mıştır. Bu anl fren karjısında, ögönderdiği kitablarla 2 köse yapıl nündeki otomobile çarpmamak için mışbr. Bu sergide kitab safajı da taksi joföru Nureddın de fren yapmı$ ve olduğu yerde durmuştur. yapılmaktadır. Fakat taksinın arkasmdan gelmekKitaba dair veclzeler, renkll kite olan vasıtalardan beşi havanın tab ve resimlerle canlı bir çekılde yağışlı v« yerierin kaygan oluşuntertib edilmiş olan sergiler bir haf dan frenlerini tutturamamışlar, birta devam edecektır. birlerine bindirmışierdir Şoför Nureddinin ldaresindeki taksiye 6768 NATO Genel kar*rg£hı Temıil Koreden hasta ve yaralı kafilesl hususî plâkalı otomobıl. bu hususî otomobile arkasındaki 7350 plâkalı Bürosu Direktorü jeldl geliyor NATO Q«Mİ karargahı TtırJil Boratu II. 8. V. tıt. Temsll Burorundan: başka blr huausî otomobil, 7350 plâDtrektSrü Robtrt Tarquhar«on. dün Kor«d«n dönroelrte olan 25 «r vt 1 a»su. kalı hususî otomobile de 8446 plâm l U da blr ukcrl uçakla »thrimlzt baydan lbartt buta vt yaralı kafllesi kalı taksi, taks:ye de, 6065 plâka g«imlj vt gtf vakft Ankaraya h*rtk«t 28 ka*ım 953 (ünu tzmlrdt buluna. sayılı diğer bir hususî otomobil binttmlfttr csktır. Kaflle mtnaimlc karjılajıacak vt ya. dirmiştir. Böylece beş vasıtadan üMj. rarq\ıhanoa bcfkectte tcmular. 4a buluaacak, b&aı u k « t ttalaltrl gt. ralılar trmir Mtvki haatantdn* ymtırı. çünün ön ve arkaları, birinin önü, larak ttdavl tdllecckltrdlr. HarU vt diğerüıin de arka kımmlan mühim Mcoktlr. Mr r&rq\*tLarsctı 10 kaaım eunu gttnü yarslı olan trltrlmlzin hali hazır du hasara uğramıstır. iarınfc T* blrkat >Un ka. rumları lyldlr. t^.riTint«t lacakur Kore Tugay Komutanının tebrik Vak'ayı gören köprüüstfi leyrOsefer memuru, bes »oförü de yakaMillî Eiitim Mudflrlüğünde dün telgTai111* cevabı amıştu. Dığer arabaların uhib K.ort BlUhlı Kuvvttlar Komutanı yaptlan teplanb Tutsencrıl Kcmal Akkurd Vall vt Be ve şoförlerl sırasile Pol Lukasko, , ttîm E|lnm mamurlan. UkAgrtt ledlyt Rtlat Prof. Gökaya blr mektub Halid Parmaktar, Abdullah Çevik Bkta muıttU*l«cl vt M1U1 EJltlm 8.41li föndtrtrtk Cumhurlyttln 30 uncu yıl. ve Necdet Akyüıdür. Bu garib kaBUİttti«ltrl dün M1U1 IJltlm Müdürlü. dönümü mUna««b«tüt fehrlmlx tdına za etrafında tahklkata baslanmısguodt bir toçlantı yapmışLırdır. çtklltn tcbıik telgrafına tefekkur ttmij TopUntld», Stflık Tt Sosyıl Yardlm vt 11111111 kuvvctierlmlz mensublannın br. nan B*kanlığınca ><»«rliı . mtmurların tıtanbul halkına muhabbct vt Mİam. B« tcklldt rtpor alacaklann* dalr ta. Jarını blldirmlfttr. nnm KgUtzn ttfküatındj. Türk Devrira Oeaklan uyjıiınaojı mtMİtal ttrafıud» Tttrk Dtvrlm Ocaklan Beyacıd Btmt •&rUfUbnUftür. Oc«tmın kunüufunun 1 yıW8nümü dün Valİnln teftişlerl aaat 15 t* B«yaxıd Marrnara lokallndt VaU v« Btltdly» KtUl Prof. Oftkaj yspılan blr törmlt kutlanmıstır. 4un Üakttdardaa Btykoza kadar olao Törtndt. kalabalık blr ocakU ktttlesl •ahayı Ufüf «tmlfttr. Bu t«rü*ltri n . hazır bulunmuftur. Hep blrllktt töylt. rmunda OAkay, ympılan l»l«rl fâadtn n n Uüklâl Marfinı mUtcmkıb. Beyacıd geçinnlf T» halktn diUkltrlnl dlnlcmls. ocağının llk baskanı Adnan Dagıtan tir. Ayrıc» Anadoluhiaarında vt B«y. ocak tdın» kua blr konusma yapmif koyda muhtarlarla. u*uo vt ttraflı fft. daha «onra, N'nahat Nurtddln Egt Kadınlara sarkıntıhk ympmağa rufmeltr yaptr.ııtır. «Prtru Rabthaddlnln açıklanmamıı ta. kalkan bir sarho«a 2 nd ıulh ceza İnşa edikcek ra dep*Ian rafiarı mevruunda uxun vt enttrttan hâklml Abdülkadir Tokuz dün ibBthrin cu laalt ba.tlannda Tty» şt. bir konufma yapmıjtır MUtMkıben ret teskil edecek bir ceza vermistir bekedt Mr t n i i vukutmda gtTektn «Çoruh Mllll ovun eklpt. ffiettrller y»pHâdisesinin mahiyeti şudur; tamlrat yapılıncıy» ludar |«farln <usuz BUflardır Bir mfiddet evvel Beykozda otukalmaması İçin Kdirnekapı Sakızagacı ÜnİT»nit« yayınlan mevkilndt 45 bln. Çapada 15 btn. B«. ran Sabri Kuşkon isimli bir sahıa Onlvtnltt yayın y0n*tmeMJlnlrj 10. jazıdda ÜnlverdU «vluıunda 10 bln, iylce Mtrhof bir vaıfvette gene Bey Feriköyünd» 15 bln. BaJUllmanında I ma4dtalnt fört, RektSrlUktt blr ıati| kozda oturan Râna Sebat isimli bir bın, Altunlud* de I bln m«tr«küplük kontrol kurulu ttfckkUl ttnü^tlr Kurul. rapmıa oldugu toplantıda al. genc kızı takib edip sarkıntıhk etb.rer depo ln(a«ı Sular tdarol taraiısdıjı kararlan blr UbliJ hallnıje 0. T meğe baslamıştır. <lan ekslltmey* çıkarılmiftır. B vt Fakültt Taiebt Cemlyttlertnt Yakalanan uypınsuz 1TB^'T<1^T ykyınlamiftır Tebllgdt tenrUâtın % 15 Râna, Bakırköye glden* kadar Emnlyet tklncl Şube ıhlâk «abıtau yapılacan vt tatııa 25 kaıımdan ltlba. Sabri tarafından sözle ve elle rar> murları «vveikl gec« •ıbaha k*r»ı, rtn ba?lanaca|ı bildlrümektedlr hatsu edılmiş, nihayet genc kızın Euğaziçlnda bir fuhuf yuvajını ba*polise |ikâyeti üzerıne sarhos mü«Güneysu» vapurunda bir nıış v. üç çlfU uyfuruqls^|a«İ7att» jra. tecavlz yakalanmıştır. Hakkın »aki ' faınuhk Iddiası kalacnıj. kadırüarı Emrau Zührcvljr* •Oün«y»u» vapuru telaiz mtsnuru muamele tamamlanan Sabri dün hastanasın* MvktünlfÜT. Ccmaleddln b*$vurarak Demir ve gatvanize boru buhranı kamaruında S«nol, pollst utl ttyuı. 2 nci sulh ceza mahkemesine sevbulunan bazl ve durusmada sahîdl!» bi}at lflerl demlr vt galvâniı» boru ftın çılındığını lddl» etmljttr. Eırnıın dinlendikten sonra hfikim Itarannı buhranı dolayıaüe sorUam&ktadır. nat. ararjnm>ına bajlanmıjtır. lar blr hayll jruJuclmlftlr. Tlcar«t Babildhmıstir. Oruçgazl Kkokuln kanlıjı uzun muddcttenberl tahsU yap. Sabriye evvelft ısrhosluğu için 2 AtatUrk Bulvarı üztrindt lnja tdllnı&dıgınd&n boru plyaaada ıon dcrac* •z&lmıjtır. Söyleniljlıı» gört bufün ml| olup, Fatıh Uçesint baglı Sar»ç. ay, Rânaya sözle sarkıntıhk yap*ığı tahslı vcriİM bllt alt aydan *w«l mal hanebajı Ukokulu öfrerıcilerUıl lçlndt için 3 ay ve nihayet elle sarkınütoplıyan yenl llkokula, «Oruçgazl llk. hğı İçin de 8 ay ki ceman 13 ay hafelmealn* imkin görulemcmcktcdir. Dıjer taraftan Avrupa flrmaları kr«. okulu« adı verllmistlr. pis cezası verilml^tir. dl Ue ü gormej» yannmimakt» • • Elektrik direğine çarpan taksi r.azJı davrannuktadırlar Zvvelo* İM Şofor R"stem Akycl, ldareslndeki KÜÇÜK HABERLER kuru*» vcrllcn yarım parmak borular 12647 plâkalı taksı ılt tvvclkl gect bu^ün 300 kurufa dabl b^ihınamamakta • Ubaha karşı. Şışhane yokufundan tiır * ATATÜRKtN gtncligt hlUbesint Azapkapıya lnerken. havanın yagiflı oJmaaından. Atatürk kdprüıU üıtrlodt (encligin cevabını hazırlamak vt afilaMustafa Lutfl vefat etti cak mıuabakanın esaalarını tejblt tt. Gtçenlerdc Topkapı Sarayı MUxol tlektrik direglnt blndlrmlftlr. Şoför muhtelli yerleıinden yaralan. mek Uz«re bugun saat 18 dt Hemfcrl. Mudur Muavınhglnden «meklly* ajrrılan ler Cemiyetl merkezınde talebe teşfk. Mustafa Lutfl Turanbckin dün vtfat mi| takal hatara ugramıstır. Kaza tt. küllerl vt Atatürk Demejl mUraesille. cttlglnl teeasurl* habcr aldık KıymatU rafmda tahklkat y&pılrnaktadır. bir tarlhçl vt aynı uunanda blr mujlkl Gazetedler Sendikası kongresi rlnln lftlraklle bir toplantı yapılacaktır. üstadı olan Muataia Lutflnln bütün tstanbul Oaıetecller Sendtkasından * 1. 0. T. B. EDKBİYAT F»külU«! memlckat ıanatkarlaxını y»lnıı (a4at 17/11/İMS salı (ünü akdedlltn kongrt. •empaüal U* Alayköfkünd» usun aaman mlzdt ldart h«yetl ıtçimltri İçin gt. Talebt Cemlyetlnln yıllık kongresi 24 ttrafında toplıyan blr şahılyet olmaaı rcktn nlaab ttmln •dllemtdlglndec kuım salı günü ıaat 14 tt Bey an d Mar bakımından da T«fatı muKlUmlxd« d*. kongrenln 18/11/1953 çarjamb» günü m ı n lokalindt yapılacalrtır. (Ekseriytt otosdıîı takdlrdt 1 araJık talı fünü rin blr teeaıür uyandırmiftır. *aat 14 t bırakıldıgı blldlrlllr. »ynı yer vt »aatte yapılacaktır.) Gün. dezndt tüzük Udllâtı vardır I [ K Ö ş E M D E N 1 IHEM NAUNA M1HINA 1 Kadınlara sarkınfılık yapan bir sarhoş 13 ay hapse mahkum oldo Devlet Baskanımırın 10 kasımda Atatürkun başucunda, Atatürk lçtn soylediği nutku zevkle dinledım. Sonra da dikkatle okudum. Söylendigi finın teessürlerinden uzaklagıp sırf fıkır bakırnından onu tahlil ederek aolamağa çahştım. Inkılâblanmızın ruhunu teşkil eden; tek parti, çift partı, çok parti, ne durumda olursak olalım. millî hayatımızın ılerleme yonünü gosteren ş« cümleler, beni üstünde tuttu: (Kendisine (Ataturke) rehber olan prensiplere göre »hakikî mürşid ilfandlr.» Milletlerin hayatmda muasır ve hakikî ilim ve onun yarattığı vasıtalar ise ancak Garb medeniyetinde bulunabilir. Türkler, bu muasır medeniyet camiası içinde yerlerlni almalı, kendi lfadelerile devam ediyorum: tTıirkiye Cumhuriyetl halkı tamamen asrî ve bütün mana ve e;kâlile roedenf bh içtimal heyet haline gebnelidir.») Atatürk ıçın Garb, bir ooğrafya terimi degıldı. Onun realist gözlerı, Uzak Şarkta garbı, Afrika baüsmda Yakın Şarkı pek açık gormüstü. Bıliyordu ki Caponya Garb ve meselâ Fas, Şarktı. Şu halde Şark, Garb onun için neydi? Atatürk için Şark, Garb, bir görü», bir anlayış, bir yasayıstı. Ba görüş, bu anlayıs, bu yaşayış, Müspet Öme dayanıyordu. Onuncu yıl demednde «Müspet tlim^ sözlerini söylerken »esinin en yuksek tonıle bağınaı, milletine bu hakikati iyi duyurabilmek içindl. Hurafeleri, yanlış lnanları, ilkel görüsleri silip temlzllyecek tek vasıtanın Müspet Bilimde olduğunu en açık ve *aypakhğa düsmeden anlayanımız, Atatürktur. Atatürk. bu inanında. bir türlO almaga alısamadığımıı anlamlle polltikasının teınelinl buldu. Hayatının degişmer prensipi budur. Kurduğu EMlTarih Fakültesinin alnına yazdırdığı tEn hakikî mürsld, Uimdir.» Özdeyisi aynı kanaatin ifadesidlr. Hattâ mubalâğah Üadesidir. Bu cümledeki ten» de, «hakik!» de fazla kelimelerdir. Fakat o fazla kelimelerle, «öylemek istediği gerçeği, muhatablannm göz lerine büyültücü bir mercek altından göstermek lstemiştir. Büyük fiklr »damımıx Ziya Gökalp, aosyal kanaatlerinl «u üç eaasta toplamıstı: Türklesmek, tslftralaamak, Muasırlaçmak. Atatürk, Ziya merhumun bu flkrinl tutmadı. Ona «Türkçü müsünüz?» diye soruldugu vakit «Türküm» demekle yetindi Bu üç eıaataki tleçmek, laşmak» imn'k»lml etmedi. Bizim için Türklük demek olar. Mılhveti ve dirlmlz olan Müs• ; "•(%•• • GARBLİLİK «** Yazan: tsveç tankerinin kurtarılması münasebetile on günlerde Dumluptnar Naboland çatıjmaaı münasebetU* l«veç lilerle biraz fazla mesjiıl oldum anıa buna onlar sebebiyet veriyorlar. U~ te bngünkü yazuna da gene İsveçli lerin bir talebi vesUe te$kil etmijtir. On gün kadar evvel, Aiada Isminde 9400 tonluk akaryakıt yuklü bir İsveç tankeri geceleyin Marmara adalarında kayalara oturdu. Bu kazaya uğrayan geminin murettebatından biri, tankerin kuvvetli bir deniz feneri bulunan Marmara adalarında kajalara bindirmesinin $ebebini anlajamadığuu bir gazeto muhabirlne so>lemi;; belki d« kaptanımrz sarhoştu dcmiştir. Tankerin karaya oturmasının sebebi kaptanın sarhoşluğu olup olma dığı bizi alâkadar etmez. İsveç gemisi, kayalara bindirir buıdirmei S.O.S. işareti \erdiğinden Denizcılık Bankası gemi kurtarma işletmeslnin İmroz ve Kilyos tahlisiye gemileri, hemen tankerin yardımına koştular. Fakat pojraz fırtması şı idetle devam ettiği için kazazedegemiye sokulup kurtarma işine başh>amadılar. Bu gemiler, havanın sukunet bulmasına intızar ederlerken İs\eç sefareti, Dı§ İşleri Bakanhğına müracaat ederek gemiyi kurtarmak için Pire limanında bulunan bir İsveç tahlisije gemisima kaza mahalline gelip Türk kurtarma gemilerine yardım etmesi içın mu&aade istedi. V'ani açıkçası İsveçliler, siz Turkler tankerimızi kurtaramıyacaksınız. Musaade edıa de bu işi biz yapahm demek isüyorlardı. Böjle bir talebi kabul eU meğe kanunlarımız nıusaıd ohnadığından Dış İşleri Bakanlığunız, İsveç sefaretinin teklifini reddetü. Filvaki, kabotaj bakkının Turk bayrağuıa intikalile beraber Turk sulannda gemi knrtarma hakkı da Türk bayrağına inhisar ettiğinden o zamana kadar ecnebi tahlbiye gemi leri tarafından yapılan bu kârlı iş de, sermayesinin yuzde 70 i devlete aid bulunan Gemi Kurtarma Anonim Şirketi tarafından inhisar halinde yapılmağa başlanmışh. Bu şirket, sonradan Deniz banka ve Denizbankın ilgasından sonra, Devlet Denizyollan ve Ljmanlan İşletme İdaresine ilhak edilmiştir. 1951 martından itibaren de 5842 numaralı kanunun 10 uncu maddesile Denizcilik Bankası gemi kurtarma işlerini deruhde eımiştir. Bu madde şudur: • Madde 10 Banka, bütün denlzlerde gemi kurtarma vt yardım ljlerlıü yapmaga yetkihdlr Banka. Karadeniz. d«, Şlle feneri Ilt Karaburun lenerl arasındakl Türk kara sulan İle Ege Denizlndt Bozcaada ve İmroz adası sahiUerl de dahil olmak Uzere Baba,. bumu Ilt Sarot körfezlnde Klllmll mev. il\ aruındakl Turk kara sulannda vt bu lkl hudud arasında kalan Karade. nlz ve Çanakkale bogazları İle Marmara denlzlnde kazaya ugrıyan. harb gemi. leri barıc. 300 rusum tonılatosundan yukarı gemllerln ve yüklerınln kurtar. ma. yardım lşlerlnl Tekel sekllnde yap. makla gbre\lid!r» İ İsveç sefaretinin bu kanundan haberi yok ki Marmara adalarmda karaya düşen Aida tankerini kurtarmak için bir İsveç. tahsiliye gemisinin çalışmasını istemiş ve pek haklı olarak red cevabı almıştır. tsveçlilerü» böyle bir teklifte bulunmalarının bir salkı gemimizi siz kurtaramryorsunuz. Biz kurtaralım; demek ise diğer blr saikı da sudur: Kazaya uğrayan bir gemiyi kurtaranlar, kurtardıklan gemiden Arkas% Sa. S, Sü. 2 de HASAN AL1 YUCEL iümanlığı doğnı anlamanın iik |artını, ıçınde yaşadığımız «asır» ın ana fıkjrlerıni tanımada buldu Atatürk, bunda yerden göke kadar hakh idi. Çünkü «Milliyet», XIX. asır garbında doğup gerçeklesmif bir fıkirdi. Tiirlü mücadelelerden sonra vicdan hürrıyetine konu olan tdinı, ancak Garbda en doğru hürmet ve hayat yennı almışü. Garblı mantığma uymamış kafalar için milhyet, bir klan, bir aıle, bir »oy, bir kabıle, bir bolge ahlâkını ve bütıınünü gosterebılu di. «Erzurum, Erzurumlularındır», «Sıvas, Sıvaalılanndır» şeklıne gıren bir Mahalhcilik: Regionalısme, milliyet fıkri sanılabılirdi Nıtekim bunun biraz genışi, «Anadolu, Anadolularındır.» dusturunda gorulür. Bu fikırler, turlü xamanlarda ıfade ımkânlarını Dulmuşiardı ve Atatürk, Selânikte doğduğu ıçın bu düaturda gösterilen hududun dışuıda bırakıhnak istenmıstı Buyuk Nutukta bunıjn acı hikâyesi vardır. Halbuki gerçek milliyetin bu 'lüşünüjler olmadığuu ve «Teşkılâtı Esasiye Türkü» lâfının bir gerilik remzi olduğunu kavramak için de Garblı düşünüşe yüksehnek lâzımdı. Bu medeniyetçi milliyet anlayışı, âleml kendine düşman edici, kıncı, ayıklayıa, uzaklaştırıcı, parçalayıa olmaktan bizi korumuştur O anlayısı bize Atatürk getirdi. Ölümunde Rum, Ermeni, Yahudi vatandaslanmız, bizden daha az gözyaşı dökmediler. Atatürk için o zaman yapıbnış müsabakada, zannederim, ikincilıği bir Ermeni kızımızın ağıt yazısı kazanmıştı. Din meselesi için de durum böyle olmuştur Teokratik Osmanlı nizamı, türlü kaypaklıklarla tidarei maslahatçı» düsünüsler içinde yuvarlanıp giderken Atatürkun lâik anlayışı. rmdadımıza yetıştı Beş mi, on mu hâ!â bilemediğimiz milyondaki Alevî vatandaslanmız, bu pren sipın anayasaya girmesıle rahat ne fes alabıldiler. Aşağı görülmekten, dmsiz, zırdık beüenilmekten kurtuldular. Alevî Sünnl ikilığı Cum huriyet devrinde kalkmıştır. De'let elinde din. günlük hayatın en basit gosterilerine kadar müdahale eden bir baskı olmaktan bu devırde yakasını sıyımu?tır. Atatürk, «muasır medeniyet» ve «asrij sozlerim sık sık kullanmıstar. Falih Rıfkı anlatmıştı: İstiklâl mücadeîesini takib eden ikinci devrede bir parti grupu içtimaında başkanhk kürsüsünde oturumu idare eden Ataturke rahımetli Naım Hâzım muzakere konusu metninde Beçen «asrî» kelimesinin ne olduğunu sormuş. Atatürk. kursuden aşağı ığilerek şdyle cevab vermış: Asrl demek, adam obnak, adam olmak demektir. Bu tarıht cevab. hâlâ içinden «neyiz?», «nereliyız?» diye tereddüd geçirenlere, hitabı devam eden bir hakikati söylemektedlr. Bu cevabı almağa muhtac olanlanmız A T A T UR K (15. Ölüm Ydı Hatırası) İlk baskısı çıktığı gün tükenen bu essız eserin azaldıkça kuvvetlenecegiz, lerUyeceğiz ve Atatürkun ifaret etügi «muasır medentyet saviyesine» yük •eleceğiz. Yüz tene önct. 1851 ta blzi bir Avrupa devleti sayan, fakat ntdense yüz sene sonra Atlantık Paküna girme meselesmde bunun tersinl düşunme gafletıne düşen Ingiliz Hariciyesi, gene Atatürk vesüsslle, zekı ve sevimli Kraliçelerinin bizi doğru anlamadaki mceliğini gözden uzak tutmasın!.. Kanun! Sultan Süleymana yazdıgı mektubdaıü ruhtan anlar ıfadesil* Türklerin »ev gısinl elde eden Elızabeth I in, onun gıbl sezgisi kuvvetlı kızı Elizabeth n., Devlet Başkanımıza söyle dıyor: «Britanya miUeti, Atatürkun dev let adamı vasıflarını ve müştereken mensub bulunduğumuz Garb ideallerile iki memleketimiı arasındaki dostluğun takviyesi hususunda yaptıklannı hayraniık ve minnettarhkla daima anacaktır.» Genc Kraliçelerinin bu anlayışuıa katılacağmdan şüphe etmedığımız Britan>a milletine ve onun duygularına tercuman olan Majesteye biz de hayran ve mınnattar olduk. Ataturke inanan bizlerin bütün gayretlerimız ve butün çahşmalanmız, hep aynı idealleri, milletımiz için ve o yoldan insanlık için gerçekleştirmek amacıle harcanmaktadır. Bız, yaş3tıcı manada Garplıyız ve Garplıhğı bu manasile beşeriyet için saadet geüricı bır inanmanın ifadesı belliyoruz. Esasen Atatiırk. Türk milletine Garbın son üç asır içinde reva gördüğü haksızhklara karşı ko/manın birinci şartı olarak Garblı olmayı kabul etmemış mıydi? Garbh için hak, kuvvettir. Yanıldım:.. Kuvvet, haktır. Öyle veya böyle, hiç değılse hakkı kuvvet haline getirmekten baska çare var mı? Atatürkun ölümıle yarıya bölünmüş olan 30 Cumhuriyet yıh, bu prensipin gerçekleşmesi emeklerile doludur. Kendi millî benliğlmizi içinde geliştirdığimiz medeniyet havası, Garbındır. Onunla nefes ahnadıkça boğubnak, zorunlu bir netice olur. 2. baskısı bugün çıktı. Bütün yazılar Uk defa nesredümektedir. 150 rcslm arasında 29 i Uk defa nesredilmektedir. Atatürkun 333 tarihinde yazdığı 6 sahifelik bir mektub Uk defa el yazısile nesredilmektedir. Atatürkö ölüme mahkum fetva vt hükumetin tir. eden beyannameei M EVLİD 19/11/953 perfembt günü yanl cuma aks&mı yatsı namazından sonra Öıkudar Baglarbatı Catnl. lhdt merhum İSMAİL HAKKI KAZDAL'ın ruhuna Mtvlldl Ştrtl okunacak aruz edenlerln tesrlf ttmelerinl rlca ederlm. Ba.buı tarafından Velatllt blılerl büyük blr tleme duçar eden Iatanbul ümum Sigor. U Şırketl Idare Mecllsl Relal m cenazc meratimlnt lttirak ttmek vt taılyet telgraf vt mektublan göndermek »uretllt ve blzzat «lyaretlerllt »cıUrımızı paylajmak lutrunda buhman nmh. terem dottlarile »ayın müen«*aU ayrı ayrı tejekküre kederltrlmiz m&nl oldugundan sükran ve mln. nettarlığımırın değerll gazetenlzle yayınlanmasını rlca ederlı. Merhumun Esl ve Allesl TEŞEKKÜR kliselerilt bu eserde nesredUmi| İçindekilerden bazılan: Atatürk Enver Pasa rekabeti? En heyecanlı v» linirli anı Hz. Muhammed hakkındaki fUdrleri Ağladıgı bir gün Kema! yerlnin hikâyesi Rauf Bey Ali îhsan Pasa ve dUctatörlüğü hakkında sozl«ri Hissi iptal edilmeden nasıl ameliyat olmuştuT Nuri Conker, Atatürkun taklıdmi yaparken nasıl cflrmu meşhud hallnde yakalanmıştı? Troçkinin tstanbul» gelişlne slnlrlenmesi ve daha pek çok bugüne kadar bilinmiyenhâtıralar... MAHMUD NEDİM OYVAR Dordüncö Tümtn Komutanı Oenercl Hiiml Belenln oglu Tıb FakUlttai dor. duncfl unıf taltbealndtn mueaslf blr kaza neücesi Hakkın rah. metlnt ktvuşmujtur. Cenazeal bugünkü çarşamb» günü ögleyi müteakıb eenaze namazı Teşvlklye Camlınde kılındıktan sonra Ferlkfiy mezarlıgına defnedllteek. tir. Allah rahmet tyllyt. ÖLÜM Ebedî Atatürkun Ebedî Hatırası 80 sahife 100 Kr. DOCANBELEN Mubarek Mevlidi Nebevi kandili Sanat ve KültOr Mükâfatlari Fapı vt Kredl Bankasınıa kaTulusunun onnncu jnldönümd münasebetile tertib ettiği reslm, afiî, mnsikl, senary* T« kttltür mHkâf.tl^n"!!! teslirjt müddetleri, alikahlartn Istefl ttzerlne, Ş a b a t 1954 Mmnna kadar u ı a t ı l m i f t ı r . YAFI n KREDt BANKASI Istanbul Mürtulugı.nden 19 J0 kasım 1953 tarihlne ve 1373 senesl RebUevvt. llnln 11 vt 12 slne muasdif perfembe aksamı (cuma gecesl) Mubarek Mevlldl Nebevl oldugu llan olunur. Kasım 18 Rebiülevrel 10 $tnıddln eiendl Ilt GUlıüm hammın kızı Slttmünün 40 ıncı gUnünt ttsaduf tdtn 19/11/953 p*r»embt günU ögle nama. tını müteakıb Beflktas Slnanpa;» Ca. mlindt okutturulacak Mevlldl Ştrlft akraba dost vt din lhvanlannın ttjrüleri rlea olunur. ME VLİD HATİCE TEPE'nin ...GE monogramı bolunan Turk malı bir ampnl, General Electric Şirketinin 75 senelik ilim vetecrfib» einin mahsnlüdür. UZERİNDE GENERAL0 ELECTRİC Bu memleketin ampulüdür. CUMHURİYET NUshasi 15 kuruştur Abone şeraltl Türkiye Haric Beneilk Altı aylık Oç aylık Blr aylık Ura Kr 42.00 22 50 12 00 4.50 Ura Ki. 81.00 43.50 24 00 900 V. | «.51 [11.59 1433 16 48 18.24 5 08 K. | 1 02 ; 7.10 9.44|12.00| 1.35| 12.19 Omnimpeı TEL. 4 * i t 1 İSTANIU1 D t K K AT Gazetemlzt gOnderlien evrak vt vmnlaı nesrcdllsls tdlimealrj ladt olunmaa. Üanlardan mesullyet kabul tdlbnta Cumhüriy«t'iı TEFRİKAS1 EYAZ nareleri beğenmiş mi idi? Rabia hala: Hepsini gösterdim, dedi; ama, onu, asıl, Salarlıya götürmek istiyorum. Biliyorsunuz, benim orada küçük bir çiftliğim vardır. Kendim alâkadar olmam. Vaktile, dedeleri babamın yanında çalışmı? olan tanıdık bir eileye kiraya vermişimdir. Onlar sürerler, ekerler, hayvan beslerler. Çok iyi insanlardır Geçen gün gene: «Misafiri Ue beraber bekliyoruz» diye haber göndermişler. Buraya kadar gelmişken, Feyzanın orasını da görmesi lâzım. Açıklık, havadar, güzel yerdir. Banka müdürü «Salarh» nın nerede olduğunu sordu: Boğazköy tarafında mı? Değil. Karahisar yolunda. Uzak mı? Hayır, araba ile 34 saat kadar tutar. Faruk: Ne zaman gldecekslniz? dedi. Bilmem. Daha karar vermedik. Feyza n« vakit isterM. Doktor, yan gülen, yarı yalvaran bir yflzlt: Ne olur, benl de götürün Rabia hanım, dedi. Bu gezintivi pazar gunü yaparsanız ben de gelebUirim. İhtiyar kadm pek sevindi: Aman ne iyi olur. Ben dt erkeksiz oralara kadar nasıl gideceğiz diye düsünüyordum. O kadar memnun ohnuştu ld, lnanamıyordu: Sahi geleceksiniz, değü ml? Müsaade ederseniz, çok müteşekkir olurum. Epeydir kırlara. açık yerlere hasretim. Şehlrde bunaldım. Mühendis Ferid: Maşsllah. sana neler oldu böyle, diye saştı. Hastalarım, sevgıli hastaneni nasıl bırakacaksın? Pazar günü ben de herkes gibı tatiüm. Monşer, bana anlatma Geçen sene bütün yaz bir defacık Paja fabrikaama bile getiremediydik seni. Fatma, doktorun hafifçe kızardığını gördü. Zaten akşamdanberi onun heyecanı, Feyzaya karsı muamelesi gözunden kaçmamıştı. Hayret ediyordu. Birden, Liva kumandanının henımı: Bakın, dedi; görüyor musunuz? Belkıs de burada. Dans ediyor. Rabia halanın gözleri merakla kalabalığı araştırdı: Hani? Nerede' Şurada. Şimdi bize doğru gelıvor. Yanında gri esvabh bir adam var. Galiba fabrikada çalışan genc muhenr!İ5İerden biri. ihtiyar kadın gösterilen çıftı ıyice süzdü. Sonra, iğreniyormuş gibl başını öbür tarafa çevirdi: Terbiyesiz! Gelmeğe utanmsmış! Feyzaya da anlattılar. Bu Belkıs. eskHen küçük bir memurun kansı imis. İki sene evvel kocası ölmtiş. Zaten kirns&iz bir kızmı?. Burada yerleşmiş, kalmış. Terzilik etmeee başlamış. Ama, genc, güzel kadm, rahat bırakmamışlar. Evvelâ bir muallim «evleneceğim» diy« aldatmı?. Ve bir gün bırakıp kaçmış Sonra. daha bir kaç macera... Derken. işte böyle ortanm malı oîmuş. Binbaşı onun bu vak'asını duymu«;tu Genc subavlardan birisi Belkıse kur yapıyormuş. Bu sefer kadm kendini nîzs çekmiş Madem benl beğeniyorsun, beni nikâhla» diye 'utturunca, teğmen: «Âlem kendi metresile bile evlenmiyor. Ben başkahımın metresini nasıl alırım?!» diye cevab vermij. Feyza: Zavalh! dedi. Fatma da ona acıyordu: Kocası öbrıese idi, şerefli bir kadın olarak kalacaktı, her halde. H:yatın ksrsısnda mücadele etrreğe aîı^mamış. zayıf cahil ve safü. O mual'im onu kandırdı. Merdivenm kcna ına go'uıdü; bir adım attırdı. Sonra bir kere lnmeğe başlayınca, basarnaklar birbirini takib sder, zaten. (Arkau »arf i Feyza, önündeki viskiden bir kaç yudum daha aldı. Şimdi, etrafı 'biraz dumarüı goruyordu. Faruk karşısında idi. Ona gülümsüyordu. Bakın, bu, Maarif Miidürü Şu köşedekiler Mektubçu Beyler. Liva kumandanı: Orların yanında ayakta duran zabıt, bızıra askerî hastanenın başhe Benım hyatımda, diyordu, 5 rakamı dalma mühta blr rol oyItimi Aynı zarrar.da ope. ctordür. Karısı da öbür tar^ftakı yeşılh. O namıştır. 5 mayısta doğdum. Yani. beşıncı ayın beşinde. Bej çocuklu numuzJen geçen beyaz tuvaletli kız Albay Nuri Beyın kızidır. Bır bir aılenin beşinci çocuğujum. 5 şubatta evlendim. Şimdi de sokağıtegn.enle nışanhdır. mızın 5 numaralı evinde oturuyo1 um. Valinin masasında oturan kalantor, şişman beyi, kendi de şimdiye Fatma böyle tesaduferin çok defa vukua geldiğinl söyledi. Meselâ. kadcr gormemışti. Merak etti. Kocasına sordu. O da bilmiyordu. Napoleon'un bütün dmru adalaıla alâkah idi: Korsika adasmda doğEdnka maauru: muştu; adalı bır kızla evlenmi^tı Elbe adasrna sürülmüştü. Sonunda Ben tanıyorum, dedı; «S» mebuslarındandır. Ankaradan geldi da Sainte Helene adasmda olmuştü. Onun hıkâyesıni anlattı: Bir.başı, Güigünü dansa davet etti. Feyza, genc kızın tdeta iste Bu zat, harıcıve memuru imiş. Son intihabatta namzedliğini koy miyerek kalktığına dikkat etti. M hzun, üzgün bir hali vardı. Genc mak içın Vekilden bır kaç gün izın ıstemı? Vekıl: «Hayhay, demış, kpdın, bu gece. onu tenısteki kadar guzel bulmuyordu. Spor kıyafetUe fakat yazık olacak. Şerefh bır mesleği, diplomatlığı, tehhkelı ve kötü sıhhatli ve sağlam, goze pek hog görünen vücudünü, tuvalet hantalbir ig olan polıtıka için terkedeceksiniz. Bu, evindeki temiz karısını, bir luştırmıştı Beli fazla, kalındı. Boyanmak da tabil taravetini bozmujtu. so.cak kadını uğruna bırakrr.ağa benzer.» Adam: «Evet, diye cevab Liva kumandanı ile hanımı, mütebessim, iftUıar dolu müşterek navermiş; hakkmız var. Fakat ne çare ki sizin bulunduğunuz yere eri zarlarını kızlarmdan ayırmıyorlardı. şebilraek için en kısa yol, bu.» Sıska, yanakları çökük, kısa boylu bir adam yanlanna gelip teker Gühiştüler. teker hepsinin ellerim sıkü. Ferid beye: .Efendim», «velinimetim» diye Bando, m^lum parçalanndan birini çalmağa başladı. Gene herkes hitab ediyor, karşıda, utanarak gülümsiyen karısı ile kızlarını göskalktı. Birden, dok or da Feyzanın karşısına dUdldi: tererek: «Bizimkiler de burada» diyordu. Caketinin üst cebinde stilo Dans eder mısiniz hanımefendi? sunun, kurşun kaleminin çengellerı parlıyordu. tnşaatta çalışan ustaKendUerine bir jol açarak piste çıktılar. Sanki ellerinin hafif te başı idi. Ailesine, etranndakilere gösteris. yapıyordu: Görüyorlar mıyması onları dünycâan ayırıyordu. Muzik, bu salon, her şey harikulâde dı? O, mühendisle, patronla, hususî hayatta, bir baloda da ahbabhk İdi. Dans epey uzun sürdu. edçcek kadir dosttu. Yerlerine döndükleri vakit Rsbia halayı masada bulmadılar. GülRabia hala, GüUüzadelerin masasında ancak 1015 dakika kaldı lüzadelerin kücuk oğlu gelip onu kendi yanlarına davet etnuşti. ihtiyar Yeğenini yalnız bırakmak istemıvoıdu Hemen yerıne döndü. kadın zaten burada sıkıhjor uzaktan uz.ğa onlarla âşinalık ediyordu. Zavalh Banka müdürü tekrar sandalyasını gerı çekıp sıkışmağt O, gidince, Banka muduıu sand=Ics'nı yaklastırrrvş. r^h^'lanrştı ııecbur oldu MühenHıs Ferid beyle ghı§iığı ıktısadi munakasaya daha şevkle deLivi kıır • 'nının hanımı Fcyz .va, şehrin gezilecek yerlerini gövam ediyordu. rüp!görmsdığuü soruyordu: Pasa fahrikasına gıtmıs miydi? Çüte mi