Katalog

CUMHURtYET TARİHÎ TEFKİKA: 13 Mayış 1951 SOLIYMANİ Yazan: Harold Larnb Çevlren: Tevf.k SaduUah =haberleri Tütüncüler toplantısı Şeiiir S O H B E TL \ İHEM NALINA M1HINA On dokuzuncu asır ileri garb mil bile değildir. Cesuruz, ama garb letlerinin Airika ve Asyadaki geri devletleri bizi silâhlamasa, ne bir milletler üzerindeki hâkimiyetlerini tankımız, ne de diğer kanadjmız tamamlamakla geçti. Geri milletleolabilir. Türkiyenin bir buçuk değil, on buçuk milyar liralık bütçesi mileri Geîibolu fenerinde duracak Hafta içinde yapılacak toplantı rin vatanlan ya tsm, yahud yarı Heybetli Galata kulesi tepesinden sömürge haline geldi. olmalıdır. Bunu yalnız medeniyet da Tütüncüler Federasyonu bakıldığı zaman Halicin ağzı öte lar ve Türk limanlanna girmezden ve kültür seviyemizi candaş medeTam yahud yarı sömürgelikten evvel resmî müsaade istihsal edeteşkili meselesi görüşülecek Binde Sultanm bahçeler içinde ikaOn dokuzuncu asır tam ve yarı tünlüğünü elde etmektir. Bunu niyet ve kültür seviyesine ulaştırkurtulmarun tek yolu gerilikten ceklerdi. met ettiği ağaçlıklı burun görünürŞehrimiz tütüncüleri önümüzdeki kurtulmak ve garblılaşmak oldu sömürgelerinin kaderi, ya garb dev meneden gelenek ve göreneklerden, makla, yalnız ilerlemekle, geride Zayıf, nahif Gritti'nin de sesi dü. Bu görünenlerde, ağaç zirveleri ğuna karar veren değilse de bu Ka leilerinin esiri olmak, yahud, Kızil kurtulmaktır. Fakat bu kurtuluş hiç gözümüz olmamakla, geride hiç üzerine yükselen nöbet kuleleri is yükselmişti. Evet ,diyordu, basit hafta içinde Samsun, Bursa, AlaRusyanın esirliği altına girmek mi hareketine sokağı ve cahil yığın bir şey aramamakla gerçeKİeştirebir teferrüat. Fakat bu basit mü çam, Bafra ve İzmir gibi tütün böl rannı ilk gerçekleştıren millet Jâ dir? tisna edilirse, hiç de askerî, cenkçi lan kolayca ele geçiren iki kara biliriz. Türkiyede demokrasi hak ponlardır. On dokuzuncu asrın sonbir manzara yoktu. Bununla bera saadename istihsal edilmedikçe, tek gelerinden gelecek temsilcilerin işkuvvet, şovenlik ve irtica engel ve hürriyetlerinden faydalanman;n bir Cumhur gemisi, Istanbul lima tirakile büyük bir toplanb. yapa larına doğru o da, din ve ırk far Ru.sya oyununu pek ustalıkla ber Süleymanm bir kelimesi, bütün kına rağmen, ileri milletler arasın ojnamaktadır: Iranda mürtecilerin oimaktadır. Çünkü her ikisi de, tek şartı, millî kurtuluş nizamına nına girip yükünü boşaltamıyacak caklardır. ecnebi sakinlerinin Muhteşem Mabaşı, bizim için Rus tehiikesi yok, biri kör bir şovenlik, öteki sakat bağlı kalmaktır. Şovenlerin ve mür Bir kongre mahiyetini taşıyacak da yerini almıştır. halleyi tahliye etmeleri için kâfiy b. Acaba muhterem sefir hazretBu devletler geri dünya^ı arala diyor. Efganistan ve Hindistart da ve yanlış bir dın anlayışı ile, geri tecilerin vicdan istismarlarını sürleri, bu mühim muvaffakiyete mu olan bu toplantıda tütün mevzuundi. Bunlar, İstanbulu fethetmiş oöyle! Çünkü Rus\a, hâkimiyetini mületleri bugünkünden de geriye atle önlemektir. Biz hürriyeti kalan Sultan Mehmedin müsaadesi sa cabele olsun diye mi vergi ödemegi da. karşılaşılan tneseleler müzakere rında paylaşamadılar. Sörr.ürgeleri kuruncıva kadar. bu memleketler doğru sürüklemektedirler. zandıklanmızı kaybetmek için debirbirlerinin elinden kaptılar. Isedilecektir. yesinde orada kalmakta idiler. Bu kabul etmişti? Yalnız Türkij'e rakkası iki yana ğil, serbest murakabe ve tartışma panya, Portekiz ve Holanda, bir ta de bütün haklı davalan tutmaktaCan damanndan vurulan MemBir tütüncüler federasyonunun müsaade sayesinde Türklerle zahidır. Elbette Iran kendi petrol ku sallanmaktadır. Bunu da Atatürk rejimi altında, on yılda yapılanı iki re, esir, at, ipekli ve baharat tica mo çok ehemmiyetli bir imtiyaz el teşkili hususu da görüşülecektir. kım topraklan kurtarsalar da, emyulanndan kendi halkının refahı inkılâblan dediğimiz, Türkü Os yılda yapmak için aradık. reti yapabilmek imtiyazlannı mu de edebilmeğe karsüık bir miktar Toplantıda yalnız tütün tacirle perial ehemmiyetlerini kaybettiler için faydal.anmahdır. Elbette Sümanhdan daha iyi Türk ve bir Av Demokraside daha iyi, daha doğpara ödemegi kabul ettiğini izaha rini değil, tütün müstahsillerini de ve Avrupanın ortanca ve küçük hafaza ediyorlardı (1). Fatih sadece veyş kanalmda yabancı kıt'alar j rupalı kadar garblı küacak büyük ru, daha iradeli bir yapıcı aradık. *eslimiyetin bir ifadesi olarak Ga calıştı: Kıbns adası için on bin, alâkadar edecek kararlarm veri devletleri sırasına girdiler. Yirminci asnn başlangıcında U bulunmamah, Mıs;r kendi toprak | harekete borcluyuz. Türkıyede, bir Demokrasi, bir çok yobaza izin lata Kapılan anahtarlarmm kendi küçük Zanta için de beş yüz düka leceği anlaşılmaktadır. zakDoğu yüzünden Japonya ve ları üzerinde tam hâkim olmahdır. I takım zararları görünse bile, ne verilip de bunlar okuma yazma bileine gönderilmesini ve namaz saat altını senelik «kira» vermeği kaEusya birbirlerile boğuştular. Ge Elbette Efganistan Patanları hâki ı şovenler iktidarı ele geçirecek ka miyen halkı üfürüğün ilâcdan iyi lerinde Müslümanlan tedirgin eden bul etmisti. Ilâve etti: Malive Bakanı şehrimizde miyeti altına a'.malıdır ve elbelte dar kuvvetü. ne de mürteciler, ge olduğuna kandırırlar ve Tıb Fakül Biz hiç bir zaman vergi ödekilise çanlarınm indirilmesini taleb Maliye Bakanı Hasan Polatkan, dün, ne bu asrın ikinci dekannda BirinAnkaradan şehrimtze gelmıştir. Baka ci Dünya Harbi çıktı: Çar Rusyası Pakistan Patanlan kendi hâkimi ! ne Iranda olduğu gibi, şefleri bevaz tesinin kaldınlması hakkında bir mis değiliz. etmekle yetsinınişti. İşte böylece nın yarın Defterdarlıkta gellr vergisi çöktü. Kayzer Almanyası çöktü. yeti altmdan cıkarmamalıdır. El kefen eiyerek millet meclisi önün cereyan yaratırlar, Tıb Fakültesini Gritti de te?ı .gediğine koydu: Marco efendiler Osmanlüann migörüşır.eler ve Evet Bugüne değin demek is etrafında anlaşılmaktadır. incelemeler Habsburglar Avusturyası dağıldı ve bette ikisi de, Efşanistan Patan'.ar de toplarup dilediklerini dikta edo kaldırmanın tabiî bir şey olduğu ieeafiri olarak kalabilmiıler, fakat hiç yapacağı bir kaç devlete bölündü. Yan «ö işinde Pakistanı tuttuğu için, Pa cek nüfuzîudurlar. Bolşeviklik ;se, ğildir. Medrese açmak da böybir zaman yannm ne gettracegini temiyorsunuz. Çoruh şilepinde de kaçak (Hemen llâve edeyhn M ScUmly» mürgeler arasındaki Osmanlı salta kistan Hind meselelerinde Hindu Türkiyede kendi kendini itiraf ede le. Arab yazısı da böyle. ŞapHakikatin yüzüne vurulması kestirememişlerdi. Venedik Sefiri kışlasında muslukların bozuk olduğuna eşya bulundu natı da bu harb üzerine tasfiyeye lara karşı kendisüe birlcjmediği miyecek kadar lânetlemedir. ka da böyle . ceki bir aıilzade olduğu için Şanlı Memmo'yu bir hayli üzmüştü. Kıbve suların boşuna aktıgını iddla etmiGümrük Muhafaza Demokrasi, bir garb rejimidir. yornm. SeHmtye en büyük kışlamıı Cumhuriyetin deniz kudretinin in nsla Zantanın el'an Venediğe aid ları tarafmdan ÇoruhTeşkilâtı memur uğramıştır. Fakat Birinci Dünya için Ingilterenin düşmanı olmaiıTürkiye, Mustafa Kemal vaktinfileplnde yapı Harbi, daha zaferlerinin birinci yı dırlar. kiraz bulmakta, buna karşıkk, Türk olduklanna göre bu adalan kirala lan ajama neticesinde masa örtülerl, , de, geri milletlere gerçek kurtuluş Bir millet kafasınm garblıhğı ka olduğu lcin onn ralsal gösterdim.) Bu gibi su kaçıran bozuk musAmerika, bütün bu geri memle | y o lunu göstermek için eünden gel dar bu rejime bel bağlayabilir. Delerin derme çatma denilebilecek fi mak adı altmda ödenen para da ver yağmurluk, ve nylon eşya e l e geçlr^l. lında iradelerini Türk millî ihtilâline dikta edemiyecek kadar da ketlerde, demokrasiyi teşvik etmek diği kadar örneklik etti. Bunun bir mokrasi tabii haklardan değil, ka luklara karşı, bütün resmî binalarîolarla her gün biraz daha uraktaki giden başka bir şey değildi. büyük Avrupa devletlerini zayıf tedir. O da dünün tarihi misyonu! hayli faydası da olmuştur. Fakat zanılan liyakatlerdendir. Gritti iğnelemeğe devam etti: da oturanlann dikkatini çekmek ve âeniz yollanna ulajmakta olduğuÇimento fiatlan yükseliyor devletler Demokrasi hürriyetleri ise, içeride j oralarda, demokrasi hüıriyet'eri Çimento fiatlan dıj piyasalarda yük düşürmüştür. Kuvvetli &u görüyor, anlıyor; fakat kabul Dikkat ediyor musunuz, dedi. Bir çok memleketlerde sandıga bir iki müfettiş tayin ederek karve itiraf etmek istemtyordu. Buna Bu i?in ne derece nezaketle, izzeti »elmektedlr. Bu yükselme bilhassa safında Amerika öne geçti. Bre irtica kuvvetlerinin, ve dışarıda, iç I g e ü r gelmez, şoveniik ve irtica me oy atmak için ilkokul teıbiyesi gör ;ı yakadaki bu gibi binalann muskarşılık Luigi Gritti: nefsimizi rencide etmemek husu ttalyan. l»veç ve Yugoslavya malların zilya dünya ikinci büyük devlet anlaşmazlıklan pek iyi kullanan j deniyetçi kuvvetleri sindirecek ka mek şarttır. Amerikada sandık luklannı muayene ettirmek surerila da kendini göstennektedlr. liğine adayhğmı koydu. Rusyanın işine yaramaktadır. «unda ne derece itina ile yapıldığıdar ayakta ve sağlam kalmıştır. Ne heyetinin seçmene Amerikan ana su kayıblaruıı önlemeğe çabşrnak Abnanyaya verilen sıparlşlerden de Bizler İçin ihtiyardır, lervetleri nı farkediyor musunuz? Bunda Piri henüz bir haber olmadığına göre, çiBirinci ve Ikinci Dünya Harbi Bu demokrasiler, ya, istismamı bizde olduğu gibi, eski müessesele yasAiına dair bir îikıi olup olma Sular İdaresince bir vazife telâkki •ve ihanetlerils meshurdur, dlyorlar; Pasanın değil, muhakkak Sultan mento lthali güçleşmig demektir. arasında en büyük hâdise, tam ve oligarşilerin iktidara gelip milleti ri yıkabilmişlerdir. Ne de bizde ol dığını sormağa da hakkı varmış. edilmelidir. Yerll çimento da blrkaç gündenberl yan sömürgelerin istiklâl savaşla soymalannı (Çinde ve Frlipinlerde duğu kadar, garbcı ve milliyetçi, Biz hepsinden vazgeçtik. TürkiyeSüleymanın parmağı vardır! derdi. 2 Yollarda su borulan patlar. Y» Memmo'nun incellği, diraye ton bajına dört lira atmı;tır. ndır. llk defa Türkiye, bir yan olduğu gibi.) ve bu yüzden gözden milliyetçiliğini garbcılığmdan ve de siyssî faaliyetleri idare etmek id Hele ağır kamyonların, şose silin. Marco'nun Balyos tanymın yalGalatasaraylılar pilâvi U sömürgenin tam bağımsız bir dev düşmelerini, yahud şövenlerle mür garbcıhğını milliyetçiliğinden ayı diasında bulunan partileri, medtni dirlerinin, tanklann, geçenlerde iflızlı salonundaki ciyafttind*, Chl • î Kendisinin hiçe sayılmasına Calatasaray L.sesl mezunları. an'anean şarabın» batrnlmıj karaca eti, bfitün bütün kızan elçi, zeki piçe vi pilâvlarını, 3 hazlran pazar gUnil let olabileceğini ispat etti. İkinci teciler ve bolşevikler elinde sarsılıp ramıyan aydın takımı yetiştirebil yet davası gibi bir temel nizam Kandilli ile Küçuksu arasmdakl asmeselesinde belli bir kaç rlisipline falt yolu sapanla sürülmüş bir tardoldurulmus süğlfin, Mannaranın adeta «aldırdı. Bu Süleyman, Gen okul blnasında yiyeceklerdir. Senelerce büyük hâdise, Rusyanın yeniden çökmelerini (Iran gibi), kolaylaş mişlerdir. Türkiyede yıktıklanmız yeniden bağlayabiliriz. Yirminci asırda §e laya benzeten Etibank makineler! emsalsiz kılıç babğı, Boğazın ista tUhomme pax excellence (2), bu aynı «ıralarda tatlı hatıralar yasamıj büyük bir devlet olmasıdır. Rus tırmakta ve her iki halde de Kızıl kurulmağa, zayıflattıklarımız ise riat devleti olur mu? Sorarım size, çok ağır vasıtalann geçtiği zayıf kozu, Oporti sarabına meze edile ahidnamenin hnzasından sonra ken olan blrçok Galatasaraylı pazar günü ihtilâli, ilk yıllarında, her yanda hâkimiyete yol açmaktadırlar. fırsatını bu olur mu? Olsa da böy^ devlet ya ve nahif yolların altındaki su bocek zarif mantarlarla süslenmis © disine btr hedly» vermiştL Bu he tekrar bir araya gelroek Galatasaraylı millî istiklâl hareketlerini tuttu. Geri milletler hâlâ geridirler. garbcı ve milliyetçi takımı halk yılacaklardır. DavetlyeleT lan masada, aynı Luigi Gritti, müs diye gerçekten zarif ve lnce idi! E lar Cemlyetl ile Mekteb kapısından te Lenin'in davası şu idi: «Geri mıl Yani bugünkü medeniyet dünya ğmları içinde itibardan düşürerek şar mı? Bu devletin halkı esirlik rulan sık sık patlar ve bu patlaklanlnnı, mln edilebilir. letlerin milliyetçi hareketlerini tu smdan değildirler. Ancak dünün iktidan hükmü altına almağa ça ten kurtulur mu? lardan işlek caddelerdekilerin bila tehzi ifadesi, «kemiksiz» dili 1 » vet, ipekli bir mendile 1 Dlg«T taraftan Gatltasaraylılar Ce tarak garb devletleri hâkimiyetla teknik ve kültürünün yaratabilece lışıyor. şikemperverler fofrasında bir Uke kesik bir Insan başıydı bu.. Söylen Türkiyede ırkçılık olur mu? So tamiri az çok geç yapılır. Ücra malet gibi oturuyordu. Herkesin hür dlğine göre bir asinin koparılmış, miyett Bajkanı Hilml Daragenliden ög. rinden kurtulmalanna çalışmalıyız. ği kuvvetlenmeden mahrumdurlar. Biz dahi ya kurtuluruz, ya kur rarım size, ırkçılık bu koca mılleü hallelerde ise patlayan bornlardan cıetini kazanmıj olan eski Venedik müteaffin başı... Gazi bilmem kim rendlgimiıe göre, Galatasaraylılar Ce Garb hâkimiyetinden kurtulan bir On dokuzuncu asırda garb hâkimi tulmayız. îşin şaka götüren tarafı bir vilâyetlik bir aşirete indirmek sulann günlerce aktığı yörülür. Sumîyetl: çok hayırlı bir karar almıştır. geri millet, hiç şüphesiz, bizim hâsefirlerinden Andrea Gritti'nin bu adında birinin. lar İdaresi bu patlak borulan da yeti altına girmemek gibi, yirminci yoktur. ten başka neye yarar? O da şudur: Göçmenlere yardım olmak Adalı bir Rum kadınından doğma pi Gazalinin bajı. Uçüncü Vezir Uzere, bir göçmen çocugunun Snümüz kimiyetimize girer.» asırda Moskof emperjalizminin aKarmı çuvala sok. Ne o? Ahlâk! hemen görüp süratle tamir ettireYirmi milyonuz. Avrupa kıt'açi, bir piçle meşru evlâd arasında bir Ferhad Paşa Suriyeden getirdi. dekl yıldan ltlbaren Galatasaray Lls tkinci Dünya Harbi Avrupanın yaklan altmda çiğnenmemek için sında Almanya, Fransa, Italya ve Mezar duvarlarma mum yak, ya cek tedbirleri almahdır. fark gözetmiyen Türklerle sıkı fıkı tste sizin nezaketli Süleyma «inde okutulma»ına karar verilmlytlr. lntihar etmiş olması demektir. Bu de tek yol, bugünkü medeniyet Ispanyadan sonra geliyoruz. Fakat hud demirlerine adak ipi bagla. Ne 3 Üsküdar ve Kandilli IskeleKur'a ile seçüecek bu çocuğun llseyi dostluk tesis etmek ruretile kendi nın ızm bana verdiği hediye! dünyasından olmaktır. Garbh ol bu nüfusun verimi, üç milyonluk o? Din! Okumağı bu kadar kolay lerinin yanında datma tankerlerin bltirlnceye kadar bütün tahsil masral harbde Almanya düştü, Ingiltere gururunu tatmine çahjüğmdan, İs düştü, Fransa düştü, Italya düştü, maktır. Onun kültür ve teknik üs bir Avrupa devletinin yansı kadar laştıran, türkçeye bu kadar uyan su aldıklannı görürsünüı. Bunlar Sefir yüzünde garib bir Içmi lan Cemylet tarafmdan ocleneeekrlr. tanbuldaki ecnebiler gözünde yan zaz'.a ellerini elbiseainin geni) etek yazıyı kaldır. Ille arabın yazısı di Adalara ve limandaki gemtlere su UzakDoğuda Japonya düştü. Rusya dönme telâkki edilir, Venediklile lerine sildi: ye tuttur. Ne o? Milliyet! Sonra da verirler. tstanbul tarafının suyu bn ve Amerika ayakta kaldılar. Bu KOcük Haberler rin tabirile, Türklerin kaba saba MEVLİD bütün bu kafalan, orta çağın cen ayın sonunda, yeni yapılaa isâle düşen devletlerin hâkimiyetleri al Bittabi teşekkfirle kabul etmek âilini konuşurdu. Marco Efendi, • İSTANBUl, Ünlver»:tesl Talebe tındaki geri milletler de birer biMerhum Hacı Bekir Efendl mahdumu net satıcılan gibi, okutmadığımız, hattı sayesinde, bollaşacağma göre, Giritti'den Türklerin tırlannı elde mecburiyetinde kaldım. Piri Paça Birllğln'.n Anadoluyu fnen ve «kren rer ya tam istiklâllerine kavuştuHacı Ahmed Kfendt torunu aydınlatmadığımız zavallı »af ve te arrtk su tankerlcrine de karsı yaedebileceği ümidile, istanbulu Ve başım cezaya ginneden reddetme kalkındırmasının llk faallyeti olarak lar, yahud kavuşma yoluna girdiFERİDUN KÖKÜDURU'nun miz halkın arasına sal. Ne o? De kadaki Elmalı bendinin mahdud sume imkân yoktu Fakat üç Azrail 1949 »enestode Soganlık kflyünü zlyaMayıs Sayısmdaki nedik cumhuriyetine tercih eden ler. vefatımn kırkıncı gününe rastlıyan mokrasi? Rahmetli Rıza Tevfiği yundan değil, terkos suynndan veretinin üçüncü bu gayri meşru veledi ziyafetine adma yemin ederim ki bu kelleyi bugün Soganlık yıldönümü münasebetllı mayısın 13 lnd salı günü Şljll Camiln kaldırsam da: « Sen bu akılla rilmelidir. köyu Kalkındırma Derbazı yazılar : neden bana hediye etmeği münaBüyük Avrupa devletlerinin ve hassaten davet etmişti. mUteakıb ruhuna bay. Sarkıntılık (Prof. Ferid Hak de lklndi namazını Mevlidi Şertf oku zor iyi olursuntı hikâyesini anlatÜmid ederim ki Sular tdaresmia sib gördüleı? Anlayamadım. Siz he seği tarafmdan tertlb edllen k6y Bir Japonyanın elinden kurtulan Çin, lthaf edllmek Uzert ramına, tstanbul Ünlvenite Talebe hrsam... kı) İyi bir eş olabilir misiniz? nacaktır. değerli Müdürü bu tavsiyelerimizi Şarabla ve muvaffaklyetinin gu fikirdesiniz Luigi? llgl 100 kljlllk bir Oatvenltell kafllesl millt istiklâlini pek az tattı. Rus rurile kızıştığı bir sırada Memmo nüfuzu altında Kızıl Perde arkası Erkekler sanşmlan mı tercih e NOT Galiba Sinobda çıkan bir nazan dikkate alırlar. Bir müddet mülâhazadan sonra İle lstlrak edeeektir. Akr*ba ve dostlarl llc anu edenlerln coşarak yeni ahidname sayesinde Gritti dört parmağile işaret ederek: gazeteye benim bir yazımın iki fık•• DENtZYOLLARININ Yozgad fllepl na girdi. Şimdi Rusya, Afrika ve derler Belgevşekliğinin sebeble teşrlflerl rica olunur. * Venedik için senede on binlerce rasını almışlar. Nasıl neticeye bağ Dört madde istihrac ediyorum bugün Fılyosa glderek Amertka İçin Asyada henüz kurtulmıyan mem ri ve önleme çareleri Cinsî müplk demirl yükllyecektlr. Şllep tahmill leketlerdeki milliyetçi cereyanlan nasebette sancı duyan kadmlar düka altını tutarında ticaret hakkı sefir hazretleri, dedi. ladığımı gösteren fıkralan almamflteakıb hareket ed«cektir. elde ettiğini söyleyince Gritti'nin tutarak garb hâkimiyetlerini veya Göğüslerin pörsümesi nasıl önle mışlar. Maksad yazımı okumamış (Arkas\ var) veledizinası bu kadar büyük kaandlaşmalannı tasfiye ettirmeğe nir vs. vs. 68 sahife 50 kuruş. olanlara benim kanaatlerime dair MAYIS 13 ŞABAN 7 MEDİIM ŞEN zanca mukabil ne kaybetmiş oldu(1) Belgrad dönüfünde, hUkumetlnln L^ uğraşıyor. Hangisi serbest kalırsa, yanlış telkinlerde bulunmak! ğunu sormaktan kendini alamadı. tebrikâtınt arzetıneğe gelmi? olan Raonun kendi hâkimiyeti altına girUe Üstelik bir kaç da iftirada buküza elçislnin dileğile Raküzalıîar tlhmesini mukadder sanıyor. FilipinFAHRİ DURUK.'VN lunmuşlar. Memmo: «Hiç, yahud hiç mesa tiyacları için bugday satın almak mülerde, Endonezyada, Hindistanda, besinde» cevabını verdi. Teferrüat saadeslne ve Memaliki Osmaniyenln büBenim böyle oyunlara gelmediğiNişanlandılar. tranda, hepsinde kızıl ihtilâl yuvaKeten 30 , Emprime 35, kabilinden bir madde kabul ediver tün liman ve pazarlarında reslmden mi anlamalan için gazeteyi çıkaraV. 1 5.45 13.10 17.06 20.18 22.06| 3 42 Ankara 135951 nıuafiyeie nail oldular.» (Bak: Hamlan kunılmuştur. Dağlarda çeteler, ipekli 40 liraya dikilir. mişti. Ahidnamenin yeni hükmü mer). (T.S) nı da, yazıyı yazaru da mahkemeye E. 1 9.28, 4.53' g.4912.0O[ 1.49 şehirlerde gizli açık partiler vardır. AR Sineması Sok. 11 icabı, bundan böyle .Venedik geverdim. F. R. A. «Bunda muhakkak Sultan Süleymanm parmağı var» Gözden geçirme Falih Rıfkt Yazan Birkaç tavsiye de bizden! Jj gtanbul Sular İdaresi, Anadola fl yakasınm suyu hakkrnda gaII letelere bir ilân veriyor. Bu ilânda «Elmalı bendinde âzamî seviyede su toplanmış olmakla beraber mevsimin kurak gitmesi dolayısile mevcud suynn yaz sonuna kadar kifayet etmemesi ihtimali vardır, denüerek abonelerin suyu gerçek ihtiyacdan fazla sarfermemeleri ve bilhassa bahçe suhunamalan rica edildikten» sonra «beklenilen yağmurlar yağmadığı takdirde önümüzdeki aylarda o zaman ilân edilecek ihtiyat ve tasarrul tedbirlerine başvurulacağı gibi mevcud suyun ancak zaruri ihtiyaclara sarfını temin için bahçe sulanmasına hiç bir suretle müsaade edilemiyeceğini ve buna göre gereken tedbîrlerin şimdiden alınması lüzumu» bildirilmektedir. Bir kaç tavsiye de bizden: 1 Resmî binalarda, karakoüarda, kışlalarda, mekteblerde musluklar ekseriya bozuktur. Sular boşuna akıp gider Meselâ Selimiye kışlası gibi, bir tümen askeri alabilecek büyük bir kışladaki musluklar şayed böyle bozuksa ve sular boşuna akıp gidiyorsa, bu yüzden zayi olan suyun her gün ne kadar met» reküb tutacağnu kestirmek giiç değildir. Atay r SEKSOLOJİ (2) Fevkalâde zarif, lnce adam. (T.S.t fTURÂLİ I •• Oksürüğü keser. J EDIBEKEZER Evet doktorcuğum. Dört gün Bir heycanlı haber... bir şok... Şimdi Beyefendi. Burada.. di kanrsa karşısındaki de öyle haredür ne yemek yiyebiliyorum. ne Hatırlamıyorum... yalnız... ye bir kapalı kapı gösterdi. ket ediyor. Ekseri saat sekize doğuyku uyuyabiliyorum. Yalnız?.. Üst katta raı,besliyorsunuz? ru kabuklarına çekiliyorlar... • Geçmiş olsun. Bir büyük sev Ama tahmin etmem.. Evet efendim, alt katta kâfi Çok güzel ,tebrik ederim.. Lâda mı? Neyi?. güneş yok. Bunlar nazık şeyler... kin Abdullah Beyefendi, bunların Ne münasebet! İnsanın sevda Yani o hadisenin bu neticeyi Malumu âliniz. beslemesinde ne fayda var. dan midesi mi bozulur. vermesini... Necmi dayanamadı: Beyefendimiz.. Evvelâ güzel Ne yedin? Sen onu ölçemezsin. Anlat da Affedersiniz, Abdurrahman vakit geçiriyoruz.. Sonra da siz on Herkesin .yediğini.. bakalım... Bey... lann isimlerine bskmayın.. Sümük Açık söyle kardeşim. Doktor Vaktin var mı?. Abdullah bendeniz.. lü falan değil... Biz bunları (ses Senden başka bekleyen yok.. Estağfirullah, Abdullah Beye Deve... rahat dinlerim.. bir kahve içer mi aşina bana seslendi... «Nasılsınız fendi, bu hayvanların ismi yok mu? (Gülerek) Değil beyefendl, beyefendi! görüşemiyoruz» ben de sin! bulamazsınız. Müsaade edin de si Nasıl yok efendim.. «Hürriyet», cevab verdim; «Teşekkür ederim» Uykum kaçar. ze göstereyim. Hem bendehaneniz «Kaptıkaçtı», «Kartopu», «Ser Ayol zaten dört gecedir uyu gözümü çevirmeden tekrar seslendi de bir kahve içmiş olursunuz, hem seri». «Bu taraflara hangi rüzgâr atü?» mıyormuşsun. Hayır onu demiyorum.. Cinsi de hayvanlanmm göriirsünüz. Pek ben de «Biraz hava almağa geldik» Şey etmesin. ne hayvanın.. Boynuzlu mu, boyGempatik şeylerdir. Birşey etmez... birer kahve dedim. Eh orada bitseya!. hayır... ne idi o eski hâlim? Ey beyefendi, eşek beslemek bile dünyanm paraadam oturduğu masadan kalktı, nar Birbirimize baktık. Necmi gö? nuzsuz mu? içelim. Sen anlat.. küçük bey ne yapıyor.. sı. Hem faydası yok, değil mi efen etti... Boynuzlu Beyefendi; ama boy Efendim beş gün oluyor. Bu gilesini aldı, bizim masaya doğruldu. dim. Eşeğin eti de yenmez. İyidir hamdolsun. Mektebe... nuzu görünmez... Birbirimize: Haydl görelim beyefendi... gün ne? İnek mi besliyorsunuz? Dört yasında mektebe gider Aaa! Ne tuhaf şey.. Hani şey Rahatsız etmiyelim. Tamam ... dedik.. Necmi de: Cuma. mi? gibi... Hayır efendim. Bendeniz İnek Aman doktor beyefendl. Ne Hah... geçen cumartesi günü.. Aman beyefendi! Bozmayın Bizimki istiyor, ama gönder ten korkanm. Küçükken mahalle münasebet .Ben size karşı minnetGüiümsedik... Ve nihayet ev sanezdindesin? Muayene edeceğim. öğleden sonra.. hava güzel.. öğle adamı.. ne olur? diye ısrar etti.. miyoruz, Daha küçük tabit mizde bir sütçü Bayram vardı. O tarım. Buyurun... hibi razı oldu.. Yandaki kapıyı: lendi) kızım... Limon getirsene!.. Evvelâ yediğini yemediğini söyle den sonra.. beşe doğru Boğaza gi adam geldi çöktü.. arkasından iki Yine ağaçlara tırmanıyor mu? nun ineği beni kovalamıştı, kaçar Bismillâhi.. diyerek açtı... ve: Kalktık. Çay paralan verildi. Bekledik, küçük kız limcn gedeîim dedik.. bizim çocuklarla be de arkadaşı geldiler.. biz dört kişi. melisin! . Hayır.. şimdi bu tarafta otur ken kuyuya düştüm. Buyurun efendim! dedi. İçeri tirdi.. Fakat: Yürümeye başladık. gelenler de üç.. olduk yedi.. hal haraber.. • Istersen yemediklerimi sayaNecmi sordu: ... Emirgârun köy içine doğru çı girdik... Ha>Tet.. Necmi kendini tır sorduk ama gelgelelim.. herifin duğumuz için.. Babacım.. Ne olur. (Hürriyet) e yım. Rüşvet yemedim, dayak da he Çocuğun mu oldu?? Boğuldunuz mu? Ha! Gerçek beyefendi.. siz kan kaldınmlı yolundan üç yüa tutamadı... kim olduğunu bir türlü leçemiyordokunma!. dedi. Hayır canım. Gazeteci genc nüz yemiş değilim. Miras yemedim, Hayır Çingeneler kurtardı, metre kadar gittikten sonra sağa hayvanlan ne yaptınız? ? Aaa! Hayvan besiiyorum dedum.... Çocuğun göz;er;nde lısfif bir ısarkadaşlar var da.. Bu yaşta zılgıt yenmez. Ben düşmüşüm. Orada dolaşırken saptık. Biraz yürüdük. Sol tarafta diğiniz bu muydu Beyefendi? Hangi hayvanlan.. laklık bile vardı.. Herif iştflıa ile, hatta hırsla nar Canım sizin koyunlan? Necmi?. Çingeneler görmüşler. Birisi inmiş, bir küçük evin kapısını çaldı.. a Yaş bahsini kurcalama. Diye sordu.. Küçük odanın içinde gilesini çektikten sonra birdenbire: Merak etme yavrum.. Dokun Onsuz olur mu? beni kurtarmış. Sonra pedere iki çıldı karanlıkça bir avlu... Ev sa üç tane teneke leğen.. Marul kabuk Peki.. Daha ne yemedim. t Ey daha nasılsınız doktor bemam... Diyen Abdullah Bey, kö Vasfi ne oldu? mecidiyeye satmışlar. Kimsenin başını yemiş değilim. Necmi imdadıma yetistl... lan ile dolu.. Ve bu marulların ühibimiz seslendi.. yefendi! demez mi?.. Ben afalladım.. şedeki Leğenin içindeki marullan Ofsayd oldu.. O pek malum değil.. Ucuz satmışlar. Sattılar efendim. Çoban yok. Fatus ^nisaferler geldi. Boy zerinde irili ufaklı.. Belki yüz tane gülecek oldum.. Necmi lâfa karıştı... Negibi? Ciddî söylüyorum. Haram ye Evet o zaman hayat ucuzdu nuzlulan göstereceğiz. Hadi kmm. kadar sümüklü böcek.. Ağır ağır karıştırdı. Yapraklann altmda kaot yok... çayır.. İyidir beyefendi. Yakmda Avbuksuz bir iri salyangoz istira Atinaya sokmadılar.. Yunanis medim, başka şey de haünma gel Aman efendim Nasıl çayır beyefendi. Bir mecidiyeye bir kuzu rupaya tetkikata gidiyor, diyince yok... bu sene havalsr. Biraz sonra küçük kızcağız geldi. dolaşıyor.. Başlarını sağa sola sal hate d3İmış g;bi hareketsiz durutana turneye gidiyorduya!. miyor. satarlardı. lıyorlardı.. tabii ben artık doktorluğa angaje Sarışın, mavi gözlü.. yorlardı. Birini aldı.., Üzerine limon İşitmedim... Yediklerini say. Demek keçi besliyorsunuz? Sattılar beyim sattılar. Evet Beyefendi. Beslediğim hay sıktı.. Hayvan hafifçe kıvraını ve oldum. Anladım ki; bizimkileıin Hepünizin ellerimizi öptfi. Evet.. giderken çevirdiler. Yoook.. Keçiyi nerede zapte Kızartma, turşu, biberli şeyBu sefer Necmiye döndü.. vanlar bunlar.. Ne yapalım bizim köpürdü.. Ve Abdullah Bey, oHuniyeti yan herifle, yan benimle Neden? Annen nerede? ler, fasulya, istakoz ve akrabası, Sizi gözüm .sınyor ama nere deriz efendim. Konu komşunun akudretimiz at gibi, it gibi hayvan ğu g:bi ve bryuk bir iştiha ile süalay... Annem, neneml* İkballere git beslemeye müsaid değil.. midye... aman sayamıyacağım dok Anlaşılamadı.. den... siz İkinci jubede bulundu ğaclannı yer. Ben ağzımm tadını Bu söz üzerine adamın • gözlerinuz mu? • müklüyü ağzına atmasile berpbsr Merak ettim.. aldım. Bir kere bir Maltıs keçisi al tl.. tor midem bulanıyor Bunlan ne ile beshyorsunuz? ben öğürmeye başladım.. İşte dok Onu sonra görüşürüz, müsa parladı. Sen biz* kahve... Hayır, ben shlâk zabıtasında mıştık. Çok süt verir dediler. Der Hele bir uzan bakayım... Marul, salata, yaprak.. değil torcuğum.. Tamam dört gündür.. mi Oh, âlâ beyefendi. Benim de ade et de şu hikâyeyi bitireyim.. ken kayınvalide Malta humması Ben karsıladım... Muzaffer Şevkinin muayeneha bir de hususi araba bulduk. Ben bazı maruzaüm olacak, ne zaman bulundum.. mi efendim.. Başka şey yemiyorlar.. demi düzeîterrıiyorum.. oldu. Keçiden geçti diye sattık Müsaade edin de içmiyelim... (bir tanesini eline aldı) bakınız.. Haaü Belki de oradan tauıyonesinde sırt üstü yattım. Midemin böyle arabalara binmem ama ısrar Zaten mahalleli de mazbata yapMuzaffer Şevki güldü: rum. İsminizi bağışlar mısınız? bütün nahiyekrine baktı. Acı yok,ettiler. Bastık gaza. ver elini Emir Şu üzerine kırmızı işaret koyduğum tıydı. Sokakta akasyalar yapraksız Dsha bir kaç gün sürer. Kar Reşid Karakaçan.... âğn yok, lâkin... dört gündür ne gân... kalabalık. eh bir çay içmek Kartopu iki gün evvel kardeşini deşim sen hsta deği'.sin. öteki he Evet efendim. Teşerrüf ettim kaldı. Ne ise başunızdan attık. Oyesem çıkanyorum, üstelik uyku lâzım... şöyle çinann dibine oturkaybetti. Sıcaktan öldü. nun için keçi beslemem. Bendeniz Abdullah Oduro. da yok... Vahvah» Allah size ömür ver rif hasta... Sonradan görmediniz duk. çaylan ısmarladık.. hatta kftmi? Memnun oldum. Siz de biz Koyun da pek süt vermez. De Dört gün evvel neyemiştin? sin. ğıt helvası bile aldık. Hava güzel den misiniz? mek eti için besliyorsunuz. Ayol dün akşam yediğini ha ama deniz kenan serin oluyor. Allah cezasını versin. Sjnra Cümleye efendim.. Hemen ço Hayır, benim Kapahçarşıda Yok efendim. Koyun da o da brlamıyan adamlara böyle şey soluk çocuk gittik.. Aldığımız yere anl.ıttılar.. Adamuı bccek merakı Ama iyidir, bilseydim, ben de bir örücü dükkâmm var. Burada da pisliktir .Bizim bakacak adamımız rulur mu? varmış. Hatta akreb, örümcek, çedefnettik. gelirdim.. kayınvalidenin evindeyiz. Beyefen yok. Kışın da onlara yem mi yekirge beslermiş.. Nasıl şey bilmem Yani mutadının hilâfına bir Bunlar dişi mi, erkek mi? Evet çaylar gcldi.. şöyle bir dinin tavsiyesi üzerine tebdili hava tişir? Küçük hayvan bizimki.. yere gidip yemek yedin mi?? Henüz cinsiyetlerini farkede ki'... kaç yudum içtikten sonra karşıdaj^diyoruz. Efendim hayvan besli Tavşan... Ne münasebet? Doktor sen ki masalann birinden birisi bana Derken bende tekrar... Deniz tutmedim. Yalnız bazılan küçük olduyorum. Öyle tavsiye buyurdular Değil beyefendi.. benl bilirsin? Dışarda yemek ye ısrarla selâm verdi... tanıyamadım; ğundan dişi zannediyoruz. Henüz ma alâmeCeri başladı.. Dcktor heÇok faydası oldu. Istifadeli sey Köpek... mem. Evde de yediklerimiz ma ama selâmını aldım.. ve fazla da koç katımı da olmadı.. Bakınız.. Şu men atropin iğneleri yapmamı tavtesril. Bendenizin de keşfim var. Burası Yok efendim. Ne münasebet? Peki Beyefendi. Buyurun e na.. Bu «SerserİD dir. Bütün leğen siye etti. Çıktım.. Ve hâlâ kendiraa lum.. ısrar etmedim. başka taraflara bakmüsaid hayvan beslemeye. Arada Necmi bana söz bırakır mı? Kus mu? Kanarya filân? fendim. Her basamağı ayn bir şi eri dolaşıyor.. Efendim bunlar gü ge!emedim .. O halde mide sinirlerin, daha tım. Çocuklar sordular «tanımıyo Bir ay sonra.. değil mi beyefen yanş falan da oluyor. kâyet iniltisi çıkaran ahşab merdi neşi pek sevmezler. fakat lâmba Hayır efendim değil. doğrusu âsabın bozulmuş.. bir si rum» dedim. Biraz sonra farkmda di? Necrniyi iri soruyorsunuz.. Onua Sordum: Necmi, aman Abdullah Bey bl veni çıküktan sonra bir aydınhk dan hoşlajîiyorlar. Sonra efendim hali benden beter.. Vasfi: yasî münakaşa filân.. olmıyarak yine o tarafa bakmıAt mı besliyorsunuz? Ben ses çıkarmadım. Adam devam rader, söyle şunu pek merak ettim. ve tahta sofaya vardık.. Be'n sor aralarmda hususî bir de lisanlan Hayır, hayır.. öyle jeyler yap şım. Gözlüklü, çipilimsi, oldukça etti. Beyefendi sizin sayenizde şimöi Ayoi onun plâkisi olur, dedik Hayır efendim. Bizde övle şey Efendim bizimk' daha faydaü, dum: tığımız yok.. var.. Boynuzunun birini çıkarırsa çe hastalanıyormuş.. Siz hiç böylederbeder bir adam olan bu meçhul rahatça uyuyoruzn. Aman efendim yapmaya kudret mi var? Bugün Hayvanlan görmiyecek miyiz? öteki de öyle yapıyor.. İkisini çı sini gördünüz müydü? daha sakin bir hayvan.. L J HAYVV> MERAKI j Burhan Yazan: Felek