Katalog

CLMHURİYET KOMlNTERNf İÇ Yazan: CASTRO DELGADO Ispanyol Komünist Partisi Moskova temsilcisinin ifşaatı YÜZÜ=== («8) Sovyet usulü açıklama Dil Bayraıtıı Açıklama yazıım kaleme aldım. yazıyor ve sonra Alejandro'yu çaDolores Ibarruri ve Anton ile ağırıyorum. « Al bu zarfı, onu Uribes'e göraradaki fikir ihtilâfı olduğunu, milli birlik siyasetine muhalif ol tür. Eğer orada sana bir şey soduğumu, Sovyet rejim ve kırtasi rariarsa hiç bir şey bilmediğini yeciliğine karşı tenkidlerde bulun söylersin. Anlaşıldı mı? Evet.» duğurau tasdik ettim. Bana isnad O çıktı. Koridorda adımlarmm olunan yanlış ithamları reddettim, yalnız bir esasa dayananlsrı kabul çıkardığı sesin şittikçe azaldığını ettim. Bana tatbik olunan müsy duyuyorum. Açıklama yazım Uriyideleri kabul ediyordum. Kabul bes'in eline geçecektir. Artık ne etmeyip de ne yapabilirdim? Hepsi olacağını beklemekten başka yabundan ibaret. Haklı olduk'arına pılacak bir iş yok. Sovyetler Birliğinde kahnalısın! inandığım hiç bir şeyden feragat (Delgato Castro siyasî mahkuetmiyorum; ne söz ve ne de tcnkid hürriyetimden vazgeçmiyorum. miyetinden sonra Sovyet RusyaTeslimiyet göstermiyorum ve tesli dan çıkıp gitmekten başka bir şey miyet göstermeğe de temayülüm düşünmüyor. Moskovadaki Meksika elçisi nezdinde onun mem!ek°yck. Bu açıklama yazısını sabırsızlıkla tine gitmek için istekte bulunms»beklediklerini, onu teksir edip birer ğa muvaffak oluyor. Bir müddet örneğini «yargıç» ların her birine sonra şu mealde bir telgraf alıycr: vereceklerini ve onlardan çoğunun ccGiriş vizesi verildi. Nokta. Meksika az çok vazüı bir fikir edinebilmek elçisini görünüz. Nokta. Quintaiçin bir çok günlere ihtiyaa ola nilla'yı görünüz. Nokta. Aurora. cağmı bilıyorum. Yazdıklarımdan Nokta.» Bu haber karşısmöa hayonların memnun olmıyacaklannı, ret duyan ,aynı zamanda talihini çünkü onlann umduklannın bu ol denemeğe karar vermiş bulunan ve madığın:, fakat kendi aleyhine b*r artık durumu yabancı memleketithamname, abolşevikvari bir nef lerde öğrenildiğinden gizlice «tassini tenkid» olduğunu, ve onun fiye» edilmek tehlikesinin çok aiçinde îspanyol milletinin ve Sov zaldığına kani olan Castro, Dolores yetler Birliğinin düşmanlanna ya Ibarruri'ye hareketine dair bir mek pılan maddî yardım gibi mahud tub yazıyor, sonra elçiliğe gidiyor.) cümlelerin bulunmadığuıı biliyoGeniş bir merdivenden çıkıyoruz. rum. Bütün bunlan biliyorum, fa Biz geçerken elçiliğin Rus müstahkat onlann beni kat'î bir surette demini beni dikkatle süzüyor. Gizli ezmelerine müsaid vasıtalan onlara polis N. K. V. D. nin harekete getemine mütemayil değilim. Şimdi tirildiği anlaşılıyor. Dar bir koridolik emin olduğum şey onlara tev ra giriyoruz, sonra küçük, fakat iyi di için dört gün geciktireceğim bu konforiu bir büroya giriyoruz. Bir tavzih yazısından sonra beni «mu tarafta Meksikalıların Astek kartahakeme» edenlerin hepsinin bilgi lı, diğer tarafta Cumhur Başkanı lerine sunuluncıya kadar bir kaç Avila Sanacho'nun resmi görülügün daha geçeceği, hakkımda alı yor. nacak hareket tarzı hakkında bir «Buyrun oturun, dost Castro.» karar verümek uzere bir yeni topKarşı karşıya oturuyoruz. Aralanü daha yapılmasma lüzum gömi2da üzerinde içi Amerikan sigarüleceğidir. Bu sayede yirmi gün ralan dolu oymalı tahtadan bir kadar rahatım olabilecektir. güzel kutu bulunan bir küçük maOnlar tavzih yazımın, mevkilerini sa var. îspanyol mültecileri nezdinde kuv«Hernandez ailesile çok iyl tanıvetlendirmeğe yarayacağını umu şıyorduk. Onlar cana yakın kimyorlar. Kendimi suçlu saymamak selerdir. İığım onlan şaşırtacaktır. Böyle t Ben de aynı fikirdeyim. olması hakkımda tatbik olunan mü Bir sigara buyurmaz mısınız? eyyidelerin muhik sebeblere da Memnuniyetle.» yanıp dayanmadığı hakkında şüpBir kaç saniye ona bakıyorum. heler uyandıracak ve bu müeyyi Evet, o kendisile konuşuîabilecek delerin haklı olduğuna dair Ispan bir adam. Çakmağının alevini siyolları ikna için «yargıçlanmı» garama yaklaştırdıktan sonra güyeni çareler aramağa sevkedecek lümsiyerek bana bakıyor. Ben kotir. Fakat bunun için bir müddet nujuyorum: geçmesi gerekecektir. Ben onlan «Sinyor Quintanilla, sizi ziyaretialeyhime alacaklan her tedbir için min maksadını arzetmek isterim. yavaş yavaş hareket etmeğe, zık Sizi dinliyorum. zak gitmeğe, uzun uzadıya düfün Baldızlanmdan biri olan Aumeğe mecbur ederek, îspanyol mül rora Abastal'dan bir telgraf aldım. tecileri nezdinde eğw kuvvet onBu telgrafta bana hükumetinizin lann tarafmda ise hakkın da beeşime, kayınbiraderime ve bana nim tarafımda olduğunu zihinlememleketinize girmemize müsaade rinde uyandıracak surette hareket ettiğini bildiriyor. Bu haberin resedeceğim. men tekidini rica ediyordum. Bu doğrudur. Siz Meksikada Açıklama yazım bu gayeye hizmete mükemmelen müsaiddir. Bu ikamete mezunsunuz. Fakat Ameyazı kısa olup el yazısile yanlmış rikan vizesini elde etmeniz gerekedört sahifeden ibarettir. Başlıca kı cektir. Bunun kolay olacağını sansımlan üzerinde durarak onu Ea mara. Fakat mümkün olduğunu kaperanza'ya yavaş yavaş okudum. bul ediyorsunuz değil mi? O da tasvib etti ve sordu; Evet.» « Onu ne vakit vereceksin? Bir an tereddüd ettim, fakat o Bir kaç gün kaıanmağı tecrübe edeceğim. Onlar bekliyecekler bakışile beni sözüme devama davet dir. Ben kendilerine esasta taviz ediyordu. lerde bulunurum ümidile bana kar«Burada durumum pek müşkülşı bu bakımdan müsaadekâr dav dür... ranırlar.» Biliyorum. Biliyor musunuz? Bir gün geçti. Tekrar telcfon E\fet. Durumunuza dair haber çaldı. Beni arayan Uribes"ti İspanyol mültecilerinin sınırlarını « Açıklama yazısını ne vakit aşmış bulunmaktadır. göndereceksin? O halde, durumumu size bey Onu yazmakla meşgulüm. Pek yakmda sana göndereceğimi sanı hude yere anlatmıyayım. Endişelerimi anhyacak kadar malumatınız yorum. var. Selâra. Tam malumatım var. Selâm.» O halde sadece hükumetinize Ertesi gün gene telefon ediyor: ve beni iyi karşıladığınız için sizin Yazınm neresine geldin? şahsınıza şükranlarımı sunarım. Ilerledim. Meksika elciliği sizin de el Aman şunu bitiriver. çiliğiniz sayıhr. Bunu unutmayı Olur.» Yirmi dört saat sonra telefon nız, Castro. .Unutmıyacağım.» tekrar çalıyor . Üç gün sonra bir nıektub aldık. a Bitirdin mi? Bitirmek üzereyim. Teroize Zarfın üzerinde sadece «Enrique Castro'ya» diye yazılı idi. Açtım. çekip sana göndereceğim. Bu, Dolores tarafmdan gönderilen Olur.» Bir gün daha geçiyor. Telefon bir mektubdu. «Meksikaya hareket etmeden önedilmesini bekliyorum. Telefon çace bir çok yıllar parti başkanhğı lınca aleti elime ahyorum. aleyhindeki mücadelen ve partinm « Uribes, sen misin? öğrenmek istediği bir çok şeyler Evet. Yazımı bitirdim. Temize reki hakkında münakaşa ve müzakere yorum. Yarın sabah eline değe olunması lâzımdır...» cektir. Bu mektubda iki şey dikkatimi Peki. Söz veriyorsun değil mi?» çekti. Evvelâ «yoldaş» tabiri kaldı* Bu defa mühletler bitmiş buiunu rılmış, fekat ben merkez komiteyordu. Eundan daha fazla gecikti sinden çıkanldığım halde elân parremen. 12 mayıs. Açıklama ya tinin bir üyesiyim. Ikincisi de Dozısını bir zarfa koyuyor, onu büyük lores, imzasınm üstüne îspanyol bir itina ile kapıyor ve üzerine Komünist Partisi genel sekreteri «Sovyetler Birliğinde îspanyol ko yazmamış. münist partisi murahhas heyctine» Arfccıst var Sehir= =haberleri Dün Eminönü HaVtevinde bir toplantı yapıîarak 18 inci yıldönümü kutlandı 27 Eylul 1950 Cumhuriyet IHEM NALINA MIHINA Donanma giisıii: Donanma Gemiyeti Gülmek... Eğlen.r.bk... Kahkahayla gülmek... Doya doya eğleıımek... İstiyenler yarın matinelerden itibaren ÎPEK SİNEMASINDA b y f ::k Türkçe sözl ü ve taklidli NESİMAÇİ KAHRAMAN GÖNÜLLÜ Şaheser komediyi görmelidir. Başlıca yarafccılan: Red Skelton Brian Donlevy Arlene Dahl ^ Heyecan mı, aşk mı, avantür mü, esrar mı istiyorsunuz? Yarın aksam ELKAMRA'ya gidiniz. GANGSTERLEE ÇENBERİ DOROTH LAMOUR STErtUNG HASDEN'in bu eseri bütün Amerika polis tcskür.tjnı verindsn ovnatan heyecan dolu bir iiimc'ir. Uşakla bugün gelen Paramunt Jurnal ı.Kore Haıbi) klâsik iktisadcıların arz ve taleb ha! buna yakındır. Sanayiimizin kanunu mucibince, taleb azalınca mühim kısmında ise vaziyet bir fiatlar düşer ve bu fiat düşüşü aza mahiyet farkınüan ziyade bir delan talebi arz seviyesine çLkarır. rece farkıdır. Bunun mühim sebebYani oynak bir fiat politikası (üc leri herkesin malumu olduğu üzeretlerin oynaklığı da buna dahil) re bilgisizlik, teşkilâtsızhk ve serve tedbirli bir para siyaseti herşe mayesizlik yani modern teknik va1.3 Fransa yi kendiliğinden yoluna koyar. sıtalardan istifade imkânımız olma1.8 Uruguay Fakat hâdiseler bunun her za yışı ve ziraatte aşırı nüfus kesafeti2.3 A. B. Devletleri man böyle olmadığını gösterdiğin dir. Binaenaleyh on kişinin yapü2.6 Isviçre den, hükumetlerin çeşidli tedbirlere ğını bir veya iki kişi yapabildiği 5.Italya başvurmalan ve bu suretle tam iş takdirde 810 kişi işsiz demektir ve Hindistan 55 halini devam ettirmeleri lüzumu bizde bir kişinin yapacağı işi on Havai adalan 8.5 Birleşmiş Milletler Anayasasına da kişi yapmakla işsizlik maskelenmiş 8.9 Filipin D. P. Şchir Meclisi Grupunun geçirilmiş ve bununla devletler olmaktadır. Fakat bu sakh işsizlik 9.6 İran memleketlerinde tam iş halini de bizde kendisini hayat seviyemizin 12.8 dür.kü toplantısı Israil vam ettirmeği taahhüd etmişlerdir. fevkalâde düşük olması şeklinde 15.1 Endonezya İstanbul Deır.okrat Part; Şehir MecÇünkü işsizlik her fenshğın anası göstemıektedir. lisi gmpu dun saat 15 te D. P. Kadıköy Hayat pahahhğının aynı «levre olduğu gibi son harbin de en müLokalinde ik:::ci toplantı»jnı yapmlşVaziyeti bu şekilde tesbit edince içinde yükseldiği memleketler ise tır. Toplantıoa Parti müfettişi Hüsnü him sebeblerinden biri olmuştur. Birleşmiş Milletler sosyal ve eko şunlardır: Yaman, bir kısnrı milletvekillerl hazır Filhakika totaliter hükumetler ış nomik konseyinin mukarreratına bulunmuşlardîr. Topîanuyı İl Başkanı Bu arada bir kaç hafta önce adlî sizliğe çare bulmak va'dile iş başına vereceğimiz cevabın şekli de kenaçmıj, bundan scnra üyeler seçim etra0.3 Isveç fında görüşter ni be:irtm:çlerdir. D&ha çalışma yıhnın bsşlaması dolayısile gehnişler ve yukarıda bahis mev diliğinden anlaşılır. Şöyle ki, o mu0.8 Norveç sonra R:;aset Divanı ile Daimi Encü. Yargıtay Başkanmm sözleri arasm zuu ettigimiz taleb noksanını telâ0.8 Kanada nıen ve İhtıses Kom'.syor.ları stçimlerl da cürüm'erdeki artışı izah edcr fi etmek ve talebi arttırmak için karreratta tavsiye edildiği veçhile 1.1 Danimarka bizde hâd safhada işsizliğin tarifiyapıbnııtır. Geç vakte kadar devaır. 2.Irlanda eden tasnif sonunda Reis vekilliğint ken hırsızlık vakalannın çoğalma en kolay yolu ailâhlanmayı arttır ni mevcud ücretle çalışanların muavukat Ferzan Arar ve avukat Aîâeddin sını issızliğe atfetmesi ancak bir makta bulmu^lardır. Binaenaleyh ayyen bir miktar veya nisbeti işsiz 2.4 Güney Afrika Birliği Nasuhioğlu seçilmisleıdir. Daimi Encü. kaç tıkra muharririnin nazarı dik Birleşmiş Milletlerin teşekkülünde kalınca başlar şeklinde tesbit et3.5 Birmanya men üyeüklerine !se mühendls Selâhad katini celbetmekle iktifaetti ve kişsizliğe meydan vermemek ve böy 3.7 îngiltere din Genç. Mlsbah Ur»z, »vjkat Yekta tisadcılarımız arasında fazla bir lece bu kötülük <aynağını ortadan mek ve tedbirlerimizi ona göre ta3.9 Portekiz yin etmek akıntıyı. kürek çekmekKazancıgil, Cahid Evranoı. Muzaffer Şa. alâka uyandırmadı. Vakıâ ikti3adcı kaldırmak ve milletlerin hayat se ten baçka bir işe yaramaz: hem ethinoğlu ve Ali Çekiç seçilmijlerdir. 4.2 Kolombia lar hırsızlıkla işsizlik arasında sa viyesini yükseltmek için tedbirler 4.7 Fınlandiya Bu meyanda thtısas Komlsyonları yın Yargıtay Başkanının zannelti almmasmı aza devletlerin taahhüd rafımızı, hem de kendi kendimizi 4.9 üyeleri de «eçllmişlerd.r. aldatmış oluruz. Çünkü memleketiIzlanda ği derecede büyük bir korrelasyon etmemesi kararlastırılmıştır. Bir mizde iş yerlerinde ücretle çalışan5.Japonya İl Genel Meclisi C. H. P. olduğunu kabul etmiyebüirler ve leşmiş Milletlerin Anayasasının 55 ların miktarı mahduddur ve bunla5.4 Holanda adaylan meselenin sebeb ve çarelertnin a ve 56 ncı maddeleri bu hususta rın hepsi bile istihdam edilmek 6.1 Brezilya 15 ekimde yapılacak olan tl Genel raştırılıp bulunmasmın kendilerin hükümler ihtiva ermcktedir. Nite imkânını bulsa bizde saklı bir şe6.5 Türkiye Mecliıl «eçimleri için Cumhuriyet Halk den ziyade kriminoloşîlara terettüb kim biraz önce bahis mevzuu etti6.7 Parti»! tarafından gösterilecek adaylar eden bir vazife olduğu kanaatini ğimiz gibi ekonomik ve sosyal mec kilde olan ve kendini medenî bir Yunanistan insana yakışmıyacak darecede dü6.3 Meksika belli olmuştur. lisi de bu maddelerden mülhem o şük bir hayat seviyesi şeklinde izBes ilçedcn gösterilen on iki adayın taşıyabilirler. Bununla beraber ba8.Ispanya his mevzuu açıs nutkundan 1520 larak aza devletlere bu taahhüdle har eden bir işsizlik vardır. Binaisimlerl tl ve bu ilçeterin seçim kurul9.Avustralya gün evvel Birleşmiş Milletler eko rini yerine getirmek için neîer enaleyh memleketimiz şartlarına lanna bildirilmisf.r. Peru 19.C. H. P. adayları şunlardır: nomik ve sosyal konseyinin karar yapmağı düsündüklerini sormuş ve göre, insanlann yirminci asnn as20.5 şm CATALCA Burhan Felek: Cumhu laştırıp aza devletlere tebliğ ettiği bu hususta tavsiyelerde de bulungarî nimetlennden karmca kararınAvusturya 27.5 riyet gazetesl muharrlrlerinden, Gaze mukarıeratı karşısmda işsizlik ne muş tur. ca müstefid olabilecek bir seviyetecller Cemiyeti Eaşkanı. Hamdi Rasinı seiesini kendi memleketimiz yö• • Bütün: tktisadcı. Genel Mecls Daimi yi e!de edebilmesi için nüfus baişsizlik yukarıda da işaret ettiği şına düşmesi icab eden millî gelirin Kcmisyon üyesi. Şahsb Ege: Çiftçi Şekcr nünden tetkik edip hazırlanacak Şirketı eskl Pancar Bölge şefi. Reşad cevab hususunda münakaşalar yap miz gibi, bilhassa Amerika ve Inne olması lâzım geldiği tahmin ve Yeke: Dava vekili. Genel Meclls Çatalca mamız lâzım gelmektedir. giltere gibi memleketlerde serma hesab edilmeli ve nüfus başına milüyesi. Hulusi Ener: Tiiccar ve çlftçl. ye yatırımlarının işba haline gel lî gelir bu seviyeye gelinceye kaKARTAL Taceddin özgilder: AvuFilhakika geçen ağustosun on kat. Genel Meclls KarUl üyesl, Harun beşinde kabul edilen bu mukarre mesinden ve yeni yatırım sahaları dar memleketimizde hâd safhada bulmaktaki güçlükten dolayı bir bir işsizlik halinin devam etmekte Tuna: Emlâk »ahibi. SİLtVRİ Izzeddln Uluçahln: Çiftçi rata göre 1951 yıhnın başmdan iti devre istihsalinin tamamının istih olduâu kpbul edilerek hedeflerimiî Mustafa Silivrill; Sigortacı. Hikmet baren yılda bir defa dünyada ış lâk ve sermaye yatırımına tahsis ve tedbirlerimiz ona göre tesbit eBalkan: Genel Mecl.s Silivri üyesi, Meh sizliğe meydan verilmemek ve tam edilememesinden ileri gelmekte; dilmeli ve komisyona cevabımız DU med Töylü: Çiftçi. iş halini (full employment) devam Birinci ve İkinci Dünya Harbinin ŞİLE O t t l Arslangiray: Eczacı ettirmek için hükumetlerin aldık diğer bazı sanayi memleketlerinde suretle bildirilmelidir. Aksi takde beynelmiiel ticaretin muhtelif dirde ücretli işçiler arasında nis çıkmasında mühim âmillerden biri Genel Mecli? üyesl. YALOVA Vasfi Aktln: Tüccar. Ge lan tedbirler üzeıinde durulacak sebebler yüzünden iyi iştiyememesi beten mahdud olan işsizliğe baka olan ingiliz Alman iktisadi rekanel Mecüs üyesi. Hanın Gürel: Çiftçi, takib edilmesi lâzım geien politika işsizliğe sebeb olmaktadır. rak bizde işsizlik yoktur diyip el beti acaba bugün ne gibi bir manGenel Mecüs üyesi. Ekrem Amaç: Avu tesbit edilecektir. Bu cümleden cBizim gibi nisbeten geri kalmış leri ve kolları kavuşturup oturmak zara arzediyor? Şu anda bu hususkat: Eski milletvekili. Ali Kaya: Çiftçi. larak Birleşmiş Milletler sosyal ve ta kesin bir şey söylemek hemen Kriminoloji konferansına katılan ekonomik konseyi, devletlerin her memleketlerde ise işsizHğin asıl se affedilmez bir hata olur. de imkânsızdır. Şimdiki halde nc bebi Amerikada olduğu gibi serdelegemiz döndü yıl istihsal, istihlâk, istihdam hac maye bolluğu değil, bilâkis sermaHükumet bir taraftan akıllı ve îngiltere hâkim bir durumdadır, 1 L« Haye'de <.Cez»ların İnfaz Usulleri, mı, sermayc yatırım vesair ölçdlene de Almanya bütün sahalarda Parsite «Krlminoıoji» konferansına lf bilir ekonomik faktörler hususunda ye yokluğudur ve bizde işsizlik sak ustaca t8n?;inı edılmiş bir para ve lı işsizlik «disguised unemploy kredi politikasile ve uzun vadeli îngiltere ile rekabet edebilecek bir tirak eden İstanbul Üniversitesi Hukuk Fakültesi Ceza ve Ceza Usul Hukuku rakama dayamr bir şekiide varmağı ment» denilen bir mahiyet taşı krediler temin edecek müesseseie haldedir. Ancak münferid branşlardcçenti Dr. Nurullah Kunter, dün An tasarlad.kları hedeflerin ne oliu maktadır. İşte problemin bu sakh rin kaynaklarmı genişleterek sa da vaziyet birinin yahud diğerinin kara vapuru ile şehrirr.ize gelmiştir. ğunu veya bu husustski tahminle mahiyetidir ki bizde işsizlik hava nayiin gelişmesini teşvik etmeli ve lehine veya aleyhmedir. Nunjllah Kunter. kendisMe görüşen bir rinin ne ınerkezde bu'ur.duğunu dislerinin çok defa, başlangıcda ar bu suretle ziraatte fazla nüfus azalMuhtelif istihsal sahalarında însrkadasımıza toplar.tılar hakkında şun neşretmelerini tavsiye etmekte zettiğimiz gibi, ârızî bîr karakte tılmalı ve ziraî nüfus başma istihgiltere ve Almanyanın durumui;u ları söyîemlstir: dir (1). re sahib olmasma sebeb olmakta sali arttırr.cak sun'î gübre ve tek şöyle mukayese etmek kabildir: « Ronferanslara hazırladığımız r«Bu arada her devlet kendi mem dır. pcrları sunduk. ^Türkiyede ?ııç!ulı;ğun nik vasıtalann temini kolaylaştırıl Kömür ve çelik sanayiinde, Schuiçtimaî sebeblerinln araştınlması» mev. leketinde işsizliğin bir tarifini yaBugün bizde büyük küçük sana mah ve bu arada belki başka biı mann plânı sayesinde Fransa ilç> zuundakl raporumus alâka toplad.. pacak; ya'ni o memlekette ne za yi yerlerinde çalışan işçinin mikta yazımızın mevzuu olacak Amerika birleşen Alman endüstrisi îngiltere Kararlarm alınmasınria müessir ol1 dı:k. Gelecek seneki Kr minoloj . kon man işsizük olduğunu gösterir oir rı yarım milyonu bile bulmaz. Her lıların «knowhowj> dedikleri zirai sanayi mahfillerinde dikkat ve alâkriteryum tesbit edecektir. Şöyie kesin bildiği bir hakikat, nüfusu bilgileri halka yayacak teşkilât bir ka ile takib edilmekte, Alman magresi W25hingtonpda yapılacaktır.» ki dünyanm her yerinde, her zaman muzun büyük kısmının ziraatte ça an evveî kurulmalıdır. kine sanayiinin rekabeti Cenubî Mısır Elçilerinin Paris toplantısı Bu arada Beynelmiiel İmar ve Afrika ve hattâ bütün CommonMısır Elçîlerinin Paris tnplantısma şu veya bu sebeblerle bir miktar hştığîdır. Bugün Amerikada bir ziiştirak eden Mısırın Ankara Sefiri işçi işsiz k^lır. Ancak bu işsizlerin raat işçisi, ziraat haricinde çahşan Kalkınma Bankasından ve Marshal) \vealth camiasında hissedilmekteMuhammed Emin Fuad. dün şehrim ze sayısı muayyen bir yekunu veya 13 ilâ 15 kişiyi besliyebilecek mah yardımından temin edilecek kredi dir. dönmüştür. mevcud işçi sayısınm muayyen Oir sul yetiştirmektedir. Bizde ise bü lerle yollar, limanlar, sulama tesiAlmanyanın yeniden dünya paElçi kendisile görüşen gazetecilere nisbetini aştığı takdirdedir ki o tün bir aile çoluğu ile çocuğile tar satı ve Sarıyar elektrik santralları zarlarına sürdüğü cam ve optik matcplantı hakkında sunları söylenıiçtir: • Pariçte Mıst Elrüennin mu\?A memlekette hâd safhada bir i^sizlik lada çalışır da ancak kendi yiyece na benzer tesisler yapılmalıdır. Bun mulâtı ile otomobilleri bu gibi intcpîantılarından bir.r.e iştlrak ettim. bahis mevzuu olur (2). İşte her ğini yetiştirebilir ve bir miktar da lar iktisadda «extermal economies>) giliz mallarının sürümünü hissediBu toplantıdan makssd. Mısır Hariciye memleket kendi bünyesine göre bu ziraat sahası haricinde çahşan mah tabir edilen istihsal masraf.annı lir derecede düşürmüştür. Vekilinin Amerikaya yapacağı seyahat nisbet veya rakamı tesbit edecektir. dud miktardaki şehirlinin azığmı azaltıcı bir rol oynarlar ve bu da Alman kimya sanayii eski şahiten biitün elçilerin görüşme imkânını İşsizlik ibresi bu nisbet veya miktemin eder. Amerikada ziraatte iki iktisadî gayelerle gelecek namuslu kasına varamamakla beraber İngılsöğîamsktı. Toplantılarda Hariciye Nazırı da hnzır buîundu. Mısırın hnrici tara erişince, para, ücret, kredi ve el 15 baş için ise bizde iki el şöyle yabancı sermayeyi teşvik eder. terenin ve Isviçrenin bir çok piyapclitikasını alâkadar eden bütün mese sermaye yatınmı sahalarında alına böyle bir baş içindir. Daha başka salarmı tehdid etmektedir. Fakat leier bir daha gozden geçirlldi.» cak tedbirlerin ne olacağı evvelden bir tabirle biz ziraatte, başka mem(1) Konseyin mukarreratı «New bugün Alman kimya sanayii serMısır Elçisi, bundan sonra Ankara tayin edilecek ve ibre bu noktayı leketlerde bir kişinin yaptığı istihYork Herald Tribune» ün Pariste maye yokluğundan mustaribdir. vtpuru ile yaptıgı yo'.culugu anlatmış gösterince bu tedbirler ya otomasali aşağı yukan on kişiye yaptır tabedilen Avrupa baskısınuı 11 eyDiğer sahalarda bilhassa tekst'l Denizyolları geml'erinin Akdenizde büyük bir itibar gördüğür.ü belirtmiştir. tik olarak tatbik mevkiine kona maktayız. Kırtasiyecilikten dem lul 1950 tarihli nüshasının iktisad sanayiinde yüksek maliyet masrafcak veya hangi tedbirin ne derece vururken «işe göre adam değil, aAnkara vapuru dün geldi ilâvesinin 11 inci safihesinde var lan ile bağlanan Alman endüstrisi Denizyollarının .»Ankara» vapuru, dün ye kadar ve ne zaman tatbik edi dama göre iş yarattığımız» ı söyler dır. Ingilterenin yüksek kaliteli mallaleceğl ilgili makamların takdirine dururuz. Halbuki biz kırtasiyecilisaat 14 te 430 yolcu, 105 ton yük, 11 oto(2) İşsizliğin tarifi mufassal bir rile asla rekabet edebilecek dururamobil ile Batı Akdeniz seferinden dön. bırakılacaktır. ğin bu kötü geleneğini bir kişinin şekilde Birleşmiş Milletlerin neşret da değildir. müçtür. Tam iş halinin teminl İçin tedbir yapacağı istihsali on kişiye yaptır! îngiltere dış ticaret servisınm tiği «National and İnternational Gem'.nin 223 365 l ra hasılât yaptığı bu seferile gelen yolcular arasında mil ler üzerine Birleşmiş Milletlerin makla ziraaatte tatbik etmekteyiz. Measures For Full Employment» ingiliz Alman rekabeti hususunletvekili Osman Kapani, Hazlne Umum neşrettiği raporda, ücretle çalışan Kömür istihsalimizde ve diğer ma adlı eserin 1315 inci sahifelerinde da neşrettiği raporda «şimdilik» Müdürü Nail Gidel, Prof. Haşjm Refet, işçiler arasuıda muhtelif memleket den cevherleri istihsallerimizde de verilmiştir. kaydı ihtirazile bir tehlike mevcud Prof. Mahzar Usman, Prof. Reha Kan lerde gerek mevsim temevvücleri, olmadığı, fakat Alman dış ticaretine tar, Ressam Kenan Temizan, Roma Tü. gerekse bir işten ayrılıp diğer oir açıkça prim verildiği ve îngiltere tün kongresine iştlrak eden Miinir hükumetinin bu hususa dikkat etErkrr.en, Fransada bir tetkik gezisl ya işe nakil için işten çıkmalar (tupan Ankara Dil Tarih Fakültesine men. ruover) yüzünden % 24 nisbetinde mesi lâzım geldiği belirtilmektedir. sub 50 talebe vardır. bir işsizliğin daima mevcud olacağı Bitaraf müşahidler ise prim verilYunanistanda Tiirk sanatkârla. tesbit edilmektedir. Demek ki samesine imkân oteıadığuu ileri sürnayi memleketlerinde ücretle çalımektedir. Bunlann görüşüne nazanna gösterilen alâka Yunanistanda muvaffakıyetli bir tur şanların % 2 ilâ 4 ten fazlasmın işCoğrafî durumu bakımından, Is plânda bir çok sosyal tedbirlr>r de ran dış ticsrete prim vermek milne yapan Şehir Tiyatrosu artistlerinden siz kaldığı hallerde o memleket için rail, birbirine zıd menfaatlerin çayarlara vabestedir, bundan başka yer ahnaktadır. Şevkiye May, dün jnırda dönmüştür. işsizlik problemi kendini göster tıştığı bir memlekettir. Orta ŞarAlmanyanın bütçesi zaten işgal maBütün muhacirlere iş temin edeŞevkiye May, Yunanistanda kendislne buyük bir hüsnü kabul gösterildiğlni meğe başlamış demektir ve bu hali km zengin petrol kaynaklan siyasî bilmek ve memleketi mamul mad kamlanrun kontroiü altında bulunıslah için muhtelif sahalarda tedbir entrikalara sebebiyet verdiği gibi, de ithalâtına bağhhktan mümkün maktadır. Türk dostu, Yunanlı gazeteci Mamakisin her vesile ile Türklere elinden gelen ler alınacaktır. Alman sanayü düşük ücretler ve bu devletin topraklan üzerinde Ya mertebe kurtarabilmek için hükuyardımı yaptığım, Türk sanatkârlarıMalum olduğu üzere bu tedbirler hudilik, Müslümanlık ve Hırİ3ti met her çeşid yerli sanayii teşvik makul kâr hadlerile çahşmakta, nın Yunanistanda büyük alâka topladığını, Yunan haftımn Türk sanatkâr sanayileşmiş memleketler için e yanlık gibi üç büyük din de çarpış ve himaye etmektedir. Şurası mu böylece İngiliz sanayiinin hemen larını «ık sık görmek istediğlni söyle sasuıı İngiliz iktisadcısı Lord maktadır. Memleketin nüfus vaziye hakkaktır ki, teşebbüslerin hepsi her branşını tehdid etmektedir. rr.iri'.r. Keynes'in nazariyelerinden almak ti de karışık bir manzara arzstmek faaliyetlerine uzun müddet devam Bir kadına sandalda tecavüze tadır. Buna göre meselâ bir mem tedir; zira muhacirlerin eski sa edemiyeceklerdir; zira bazıları çok cını karşılamaktadır. Çalışabilecek leketin yıllık millî geliri 100 kinlerle kaynaşması kadar bizzat yüksek maliyetle çalışmaktadır. Da durumda olan muhacirlere iş temikalkanlar yakalandı Evvellcl aksam Ortaköy açıklarında milyar liralık bir yekuna baliğ o kendi aralarmda anlaşması mesele ha düşük maliyetle çahşan diğer te ni meselesi de henüz hallolunmuş bir tecavüz hâdisesi clmuştur. Havva luyorsa ve o memleket bu millı si de İsrail devleti adamlarını dü şebbüslerin faaliyeti ise memleket değildir ve işsizlik son zamanlarda adır.da blr kadın riecat vapurunda bir gelirin % 80 nini istihlâk ediyorsa bakımından çok faydalı olacak, ile artmıştır. tomdıgını aramaga plrmis, bulamayın geri kalan % 20 de sermaye yatı şündüren önemli olaylardan biridir. riki senelerde dahilî talebi karşılaIsrail devletinin kuruluşundan on 1948 de tehlikeli bir durum araeca geri dönmüî. bu arada gemlnin tayfalarından Husen ile Sefer gemlnln rımlanna tahsis edilmclidir ki yıl ay sonra dört yıllık bir iktisadî plân dıktan başka mamullerin ihraç im den enflâsj'on durdurulmuş ve hakayıgı ile kadını taklbe koyulmuslar lık millî istihsalin her cüzü bir hazırlanmıştır. Bu plâna göre, her kânı da sağlanabilecektir. yat pahalılığı 1949 senesine nisbetls ve zorla kadının sandalına geçmisler kullamş yeri bulsun. Fakat muhte şeyden evvel mesken buhranı önIsrailin îngiltere ile olan iktisadî bugün %12.8 düşmüştür. dir. Hâdiseden haberdar edilen zabıta lif sebebler dolayısile bu % 20 nin lenmeye çalışılacak (bunun için ve malî münasebetleri yavaş yavaş Şurası muhakkaktır ki, genc Iskua bir takibden »onra mütecavizleri hepsi sermaye yatmmîarına gide 194950 bütçesine 18 milyon Israil çözülmeye ve bugün eski mandater rail devleti bir çok. iktisadi ve malî yakalamıstır. mezse müteakıb istihsal devresin lirası tutarında bir tahsisat kon devletin yerini Amerika ahnaya güçlükleri en kısa zamanda yenmede bir evvelki devreden kalma he muştur), Neceb çölü ikamete ve başlamıştır. İngllterenin mandater ye mecburdur. Bu müşküller araZİLHİCCE 14 ÇARŞAMBA nüz tahsis edilmemiş ve harcamp ziraate müsaid bir hale getirilecek, olduğu zamanlarda Londra malî sında ticaret bilânçosundaki açtk, istihîâk edilmemiş metalar bulun sanayüeşmeyi geliftirmek için haro piyasası Israile yabancı sermaye te ihracatın az ve ithalâtın çok olmaduğundan istihsalde aynı kapasite madde ihracatı teşvik ediltrek kar ; min eden yegâne merkezdi. Bugün sile tediye bilânçosunda meydana ile devama lüzum kalmıyacak ve şıhğında makine getirilmeye çahşı ise Amerikan sermayesi ve yaban gelen pasif sold ve devlet bütçesinazalan taleb karşısmda istihsal de lacak ve yollann inşasına büyük cı memleketlerde yaşayan Müsevi de harblerın ve ordu masraflarınm V. | 6.53 13.05 16 28 18.59 20.32 5.13 edilecektir. 3u lerin nakdî yardımları Israilin he tevlid ettiği büyük meblâğlar sayıazalacak; millî gelir düşeceği gibi bir hızla devam E. ]11 53 6.05 9.27 12.00; 1.31110.13 işsizlik de başgösterecektir. Vakıâ iktisadi tedbirlerin yanında aynca men hemen bütün sermaye ihtiya labilir. Dil bayramınm 18 inci yıldönümü münasebetile, dün saat 15,30 da Eminönü Halkevinde münakaşalı bir musahabe yapılrmştır. Seçkin ve kalabalık bir dinleyici kütlesinin iştirakile yapılan toplantıyı Halkevi başkanı Kemal Çilingiroğiu açmıştır. Bilâhare Dil ve Edebiyat şubesi başkanı Doğan Aker VI ncı Dil Kuruitayının çahşmalan üzerinde geniş izahat vererek ezcümle: « Nihayet ifrat ve tefritten kaçan orta yol bulunmuş, 17 yıldır dil davasına karşı yapılan tenkidler VI ncı Dil Kuruitayının verdiği isabetli kararlarile Dil Kurumuna verilen akademik şekil mutedil ve tnakul bir görüş olarak karşılanmıştır.» demiştir. Daha sonra hazır bulunanlar tarafından sorulan sualler üzerinde karşılıklı konuşma ve fikir teatilerinde bulunularak toplantıya son verilmiştir. Türkiyede işsizlik Blrleşmiş Nüfetler Ekonomik ve Sosyal Neclisitıitt işsizlik hakkındaki tebliğine cevabımız ne olmalı? Yazan: Dra Mehmed Oluç Bugün garb memleketlerinde gerek gazetelerin ve gerekse bir çok içtimai ve iktisadi meselelerle meşgul ilmî neşriyatm üzerinde ısrarla durduğu en mühim problemlerden biri de işsizlik meselesidir. Bizde ise her çeşid neşriyatta, böyle bir davamız sanki hiç yokmuş hissini verecek derecede az zikredilenbu mevzua ânzî bir şekilde temas edilmektedir. Meselâ filân veya falan imalâthanenin veya fabrikanın ışçilerini tasfiye etrr.eleri halinde şu veya bu istihsal şubesinde bir işsizlikten veyahud da üniversıte mezuniarının ilkmekteb muallimiiğine talib olmaları takdirinde oir münevver işsizliğindtn zaman îaman dem vurulmaktadır. Fakıt mesele umumi bir şekilde pek az ele alınmışür. Dünyada hayat pahalılığı 1949 senesinde, Beynelmüel Iş Bürosunun istatistiklerini temin ettiği 34 memleketten 23 ünde hayat pahalılığı yükselmiş, geri kalan 11 memlekette ise bir düşüklük görülmüştür. Ocak 1949 ocak 1950 arasında hayat pahablığmda düşüklük müsahede edilen memleketler şunlardır: onanma haftasında. geçen sene olduğu gibi bu '"' yıl da, tesadüfen memlekette değilim. Fakat bedenen memlekette olmayışımın ne ehemmiyeti var; memleket içimde. ruhumdadır. Onun için 27 eylulün, Barbaros günü. Donanma günü elduğıınu unutmadun ve 27 eylule yetişmesi dileğile bu yazıyı yazıyorum. 27 eylul Barbarosun o şanlı Preveze zaferuıin yıldöp'rnüdür. Bu zaferin 400 iincii yıldömimü 1938 e rastlamıştı. Bu günü kutlamak İçin Cumhuriyet sütıınlannda yazdığun yazılar, büyük Atatürkie o zaman Başvekil olan sayın Celâl Bayann dikkatlerini çekmiş ve o zaferin kutlanraasuıı ve Barbaros türbesinin etrafının açılmasını emretmişlerdi. 193S denberi Barbarosun Preveze zaferi, her yıl 27 eylulde kutlandı. Barbaros için blr abide dikilmesi yolundaki dileğim de kabul edildi, 194647 de, İnjriltere ve Amerikada olduğu gibi, bizde de bir Donanma günü kabul edilmesini teklif etmiştim. Rahmetli Receb Peker, benden bir program projesl istedi. Onu hazırlayıp kendislne gönderdiğim gibi Cumhuriyet'te de ncşrettim. Nihayet 1948 eylulünün 27 nci günü Donanma günü olarak kabul edildi. Fakat o gün için yaptığım programın yalnız bir maddesi tatbik edildi; Donarma Beşikta} önüne demirledi ve halkın harb gemilerimizi ziyaret etmesine müsaade olundu. Geçen sene de Donanma gününde fazla bir şey yapılmadı. Bu yıl nasıl bir program hazırlandığını bilmiyorum. Fakat bizde bu gibi törenler ve günler klasik blr şekil alır. Her yıl, muayyen makam sahiblerinden mürekkeb olarak teşekkül eden komisyon, hiç bir yenilik araştırmıyarak eski programı temcid pilâvı gibi tazeler. Halbuki Donanma gününde, Barbarosun abidesi önünde bir kaç heyecanlı nntuk söylemekten vc blr dc geçld resmi yapmaktan başka, pek çok şeyler yapılabilir; hem de yalnız İstanbulda değil, bütün mem lcket ölcüsünde... Hem Donanma gününü, Türk deniz ktıvvetlerinin bayranı günü halindo kutlamak, hem de Türk denizciliğini, milli müdafaamız bakımından muhtac olduğumuz kudret ve kifayete eriştirmek için, bir Donanma Cemiyetine, benim tasavvur ettiğim yeni adile bir Denizcilik Kurumuna lüzum vardır. Bu kurumun gayesi, gemi almak için millctin hamiyctine müracaat etmekten ziyade, donanma ve denlzcilik için propaganda yapmak olmalı: bu propaganda içeride ve dışarıda yapılmalıdır. Memleket için* deki propagandanın hedefi, donaıımanın ehemmiyet ve Iüzumunu tebaruz ettirmektir. Bizde yanlış bir kanaat olarak hava kuvvetlerinin deniz kuvvetlerini sıfıra indirdiği düşüncesi hâkim olmağa başlamıştır. Halbuki atom bombasına rağmen, donanmanın gene var olduğu ve var olacağı kabul edllmiştir. Her silâhh kuvvet, kendi elemanı icinde vazife görüyor ve görecektir; tbirbirlerine sıkı bir yardım ederek. Harirdeki propaganda, bilhassa dcst Amerikada yapılmak gerektir. Amerikan kongresine, devlet adamlaruıa. Amerikan malbuatma sbnderilecek ingiiizce broşürlerle Türkiyeniıı elrafı denizlerle çevrilmiş iki yanmadadan mürekkeb olduğu, Karadenizden gelecek bir tehdide karşı koyabilmek için kifayetli bir deniz kuvi'etine muhtac bulunduğu anlatılmak lâzımdır. Şimdiye kadar askerî yardım tahsisatından Türk donanmasma verilen gemilerin, ihtiyacınıızı karşılamaktan ^ok uzak olduğu ispat edilmelidir. Bunu bir Donanma Cemiyeti veya Dcr.izcilik Kurumu, resmi hükumet makanılarından daha iyi yapabilir. Işte bu sebeblerledir ki saym Devlet Reisimizin himayesi ve fahrî baş kanlığı altında bir cemiyet kurulması lüzunıunu donanmasuıı yeniden ihyaya çahşan Fransanın bir köşesinden tekrarlamağı kendime bir vazife bildim. Şunu da ilâve edeyim ki böyle bir kurumun nizamnamesi ve progranu hazudır. İngiltereyi geçiyor Kendisini denize atan kadın Dun saat 16.30 sularında Adadan dönrr.ekte olan Haydarpaşa vapuru Moda ' açıklarından geçerken. yolculardan bir k;:d!nm kendisini denize attığı iarkedJmiştir. Vapurda bulunan EmrJyet Dördüncü Şube memurlarmdan Cemaleddin Ş mşek hemen işe vaziyed etmiş ve denize bir s^ndal indirilerek kadın baygın bir halde Eudan çıkarılnnçtır. Pelis bu arada ksptandan HRydarpa?aya yansşmasını rica etmiş ve vapur sefer hilâfına Haydarpaçaya vansşarak baygın vaziyetteki kadını cıkprtmıştır. Kadın derhal Kümune hastanesine kaldırılarak tedevi altına ahnmiîtır. Yapılan tahkikat sonunda kadmın Büylikderede Dereboyu sokağında 24 nuuıaralı evde oturan Fofo olduğu anlaşılmıştır. Fofo sabahleyin kccaslle kavga etmiş ve kendisini kovrrası üzerine evden çıkıp gitmiş, karsrsız bir halde blndiği vapurda geclrdigl ani bir buhran neticesinde kendisini denize attığı anlaşılmıştır. Israil devletinin iktisadî durumu Pul çalan hırsızlar Takslm Cumhuriyet caddesi S3 No. da Tekel ve pul bayiliği yapan K. Şahinogiunun dükkam evvelki gece sabaha korşı kepengl kırılmak suretile içeri giren hırsızlar tsrafından soyulmuş ve bin liralık pul çalınmı;tır. Zabıta meçhul hırsızları arajtırmağa bajlamıştır. Fevziye Seıer iie M. Nafi Tulun Nikâhlandılar. Ezine 25/9/950