Katalog

7 AfnstM 1950 CUMHURİYET BİR DAKİKA T Ü R K İ Y Hejf/sefer/frastnd Avrupa Konseyî vnıpa Konseyi İstişare Asanıblesi bugun Strasbourç şehrinde ikinci ıımıımî celsesini açacaktır. Bu toplantida 300 milyonluk bir kiitleyi temsil eden deleeelerin miisbet ncticelere varmaya çalışacaklan muhakJtakrır. Çünkü. ıımumivetle hâkim olan kanaat. dun başlnan görusmelerin Avrupa Konseyiııin akıbeti iizerinde kat"î bir tesir icra edereşidir. Birleşmh Milletlerde ve bilha<;sa Gıivcnlik Konseyinde uzayrp rifmekte olan neticesiz müzakereleri yakından takib eden AvniDa halkının simdi ümidl» Avrupa Konsevine döndiijii jroriilmektrdir. Bn eenis teskilât tesirli bir şekilde islediği takdirde muhakkak ki Birlesmiş Milletlere tfrnek vc avnı zamanda Avnıpada «aclam bir birlik kurarak komünizmp karst fesirli bir cephe tcskiline ön ayak nlacaktır. Bıışün bas.lıyacak toplatılar esnasında phommivetle iizerinde dıırularak brlli başlı mpselclerin şuıılar olarağı anlasılmaktadır: t Bakanlar Komitcsi ile İstisari Asamble arasındaki munasphptler: Bilindiği gibi İ.stişarî Asamble Konseyde üye bulunan memleketlerin parlâmento t^msilcilerinden mutcşekkildir. «Bakanlar Komitesi» ise aynı memlekctlcrin devletlerini (rmsil eden iiyelerin iştiraki ile kurulmuştur. İlk umumî relsede Avrupa Konseyinin bu iki teşekkülü arasındaki münascbctler kat'î bir şekilde <eshit edilemicmisti. Asamhlt, umumiyetle tavsiyelerinin hükumetler tarafmdan dinlenmemiş clma«ından şikâ>ctçi gorıinmcktedir. Şimdi bu ihtilâflı noktanın hal' line çalısılacağı muhakkaktır. Çünkü bu hu^ıısta bir neticeve varılamaması Konseyin. faalnetini realis» bir *afha\a intikal cttirmcsine hcr vakit mani olabilir. 2 Almanyanın tam salâhivetli bir üye devlet sıfatile konseve alınması: Avrupa konsovinin ilk umumî (nplantısmda Almanya temsil edilmiyordu. Halbuki bıısmn Batı Almanya delcîcleri Strasbnurg'da bazır bulunmaktadırlar. Fakat BaU Almanya işgal statüsü Bonn hükumetine dış sivaseti idare husu«unda eeniş salâhiyetler vermediğinden bu hiıkumet Avrupa koneeyinin bir parçası o!an Bakanlar kotnitesinde temsil edilmemektedir Bu vaziyet devam ettiği takdirde «'Birleşmiş bir Avrupada» aynı salâhiyetleri haiz üyeler bulunmi)a« rak. delejreler arasinda fark gözelilerck ve bu hal de Avrupanın realist bir sekilde birleşmesine engel olabilerektir. Şimdiki ha'de anrak Batı Aimanva isgal statiısünün değiştirilmesi ile bu püruz kaldırılabilir. 3 Schuman plânı; Avrupa Birliğinin teşkili hususunda büyük bir rol oynamava namzed bu projenin süratle tathik sahasına konulması Konscyin başlıca gajelerinden birini tcşkil cdecektir. Delegelerin Avrupanın kömür ve çeiik sanayiini idare edecek «Dcvlctlorüstu teskilât» etrafındaki Fransız İnffiliz görüş ayrılığını ortadan knldırmaya çalışmalarına intizar edilcbilir. 4 Demir perde içindeki Avrupa millctlcrinin Konseyde temsil eıilmeleri mcsel"si: geçen umumi celsede komiinist işgali altıııda hurriyetlerini ka\betmiş A\rupa nıillctleriiıin de Asamblede temsil : C(' !ncleri vc bunlara sembolik y ı l c r a> rılması tavsiye edilmiş fakat bu teklif gerekli üçte iki reyi topla^amadığından reddedilmişti. Şimdi a>nı teklifin yenilenmesi ve bu sefer kabul edilmesi de muhtcınel gbriilmcktedir. Avrupa Konseyi İstişare Asamblesi bu meseleleri incelerken hayatî bir ehemmiyet aneden dıger bir meseleye temas dahi edemiyecektir. Bu da. Avrupanın tecaviize karsı silâlıîanmasıdır.. Konseyin statüsü buna mâni olmaktadır. Yalnız milletlerarası durumda mevnıd gerginlik belki ana statüde bazı defisiklikler yapılmasına yol açabilir. Ömer Sami COŞAR tam mânasile millî bir dış politiJakarta 5 (A.P.) Bugun bukanın hakikî ifadesi şeklinde beradan bildirıldığıne göre, Endoneznimsenmiş olduğu kat'iyetle söyleyanın doğusunda bulunan Maccasnebilir. Memleketimizin hemen her san'da Holanda kuvvetlerile Endoyerinde bu munasebetle toplantılaı nezyanın federal ordu kuvvetleri yapılmakta ve bu toplantılar adına arasında çarpışmalar vuku bulmütemadiyen telgraflar gelmekte muştur. dir. Bu toplantılann sayısı beş yüEndonezya ordusu genelkurmay zü aşmıştır. Bunun mânası ise kabaşkanı albay Sımatupang ve Tümrarımızın mılli vicdan ve iradenin general Scheffellar, bu gece Endotam bir ifadesini teşkil etmekte oinezya radyosunda konuşarak her Ancak Marshall plânı ve askerî ması hakikatıdir. iki tarafa da ateş kesmelerini tavMuhalefetin bu mevzudaki *en sij'e etmışler, ve böylece lüzumsuz yardımla teyid edilmiş olan Birleşık Amerika ile karşıhkh münase kidine gelince: Yapılan tenkidlerin kan dokülmesini durdurmak istebetlerimizın dunya şartlaruıın git şekle aid olanlarına karşı lâzım ge mışlerdir tikçe ciddiyet iktisab etmesile mu len cevablar verilmi r tir. Ancak kaTumgeneral Schefellar ve Endovazı şekılde yürutulmuş olduğu da rann esasına taalluk eden kısım nezyalı Albay Kavvılarang radyoiddıa olunamaz. üzerınde durmakta fayda vardır. da neşredılen tebliğe göre MaccasEfeas iizerinde tenkid yapanlar san'a hareket edeceklerdır. Bu sebebledir ki büyük dostuAlınan kanşık haberlere nazaran, muz Amerika ile olan munasebet Koreye «silâhlı kuvvetler gönderlerimui her bakımdan esash suret mekten kaçmabilirdik. kaçmmahy savaş cumartesi sabahı bir haftate ele almak lüzumunu duymuştuk. dık..» fikrini müdafaa ediyorlar. dan beri cereyan etmekte olan Kore hâdısesınin gosterdiği inkişaf «Birlesmiş Milletler Anayasasının huzursuzluğu müteakıben başlave bu mevzuda hükumetımizin bi 43 üncu maddesine göre yapılması mıştır. Savaşa karışanlar, Federal Endolınen kararı almış olması mes^ie lâzım gelen anlaşmalar yapıltnalerimizi yeni baştan ve büyuk bir mıştır. Binaenaleyh tecavuz karşı nezya kıtalarile eski Holanda kraldıkkatle ele almanm ihmali asla smda her mületin ne suretle hare lık kuyvetlerme mensub kıtalardır. caız olmıyan bir zaruret olduğu ha ket edeceği ve ne kadar kuvvet kıkatmı bir kere daha teyid etmi} göndereceği bu anla^malarla tesbit tir. olunmamıştır ve nihayet Birlesmiş Paııs 6 (R.) Avrupa Konseyi Bugün için söyliyebileceğimiz an Milletler Güvenlik Konseyi emrincak bu zaruretin çizdıği yolda yü de bir müşterek genelkurmay ku İstişarî Asamblesi bugun ikinci urumekte olduğumuzu ifade etmak rulmamıştır. İşte Kore hüdisesi mumi celsesini Strasbourg şehrinde ten ibaret olacaktır. munasebetile Güvenlik Konseyın açacaktır. Bu topl^>ntıya iştirak edeBu munasebetle iktidara geldi ce bize yapıknış olan müracaat ve cek olan delegeler bu akşam Strasğimiz gundenberi,, bilhassa son za davete bu sebebler ileri sürülerek bourg'da bulunmaktadırlar. Bunlamanlarda Amerıkalı dostlarımızın menfi cevab verilebilir bu su rın arasında tanmmış bir çok siyav e meselelerimizin mütaleasında gös retle müzakere kapüaruıı açarak işi set adamları da vardır. terdikleıi anlayış vaziyetini de muayyen olmıyan zamanlara kadar iki gundenberi çalışmakta olan burada teşekkür ve memnuniyetle uzatıp sürüncemede bırakmak müm Avrupa Konseyi Bakanlar Komitesi kaydetmeği bir vazife bilirim. Asamblenin gundemini hazırlamışkün olabilirdi» demek istiyorlar. Atlantik Paktı Bu tenkidlere temel olan gdrüş tır. Sual: 2 Atlantik Paktına alın ve ziniyet bizim görüşlerimizle mamız hususunda vaktile yapılmıs tam bir tezad halindedir. Birlesolan müracaatın neticelenmemiş miş Milletler teşkilâtma vücud veolmasını nasıl mütaiea edersiniz? ren tecrübe ve fikirlere bağlıyız. Cevab: 2 Sayed böyle bir müDünya barışınm ancak kollektif Bruxelles, 6 (a a ) (Reuter): racaat yppılmamış olsaydı vaziyet emniyet tedbirlerini tatbika koyaKatolik kongresinden çıkan kaşimdiki kadar ciddî olmazdı. Bu cak teşkilâtın isler halde olmasile bine üyelerini sokakta beklesözlerimle Atlantik Paktına girmcğe sağlanabileceğine kaniiz. Bu itibar mekte olan Kral taraftarlanndan taraftar olmadığımızı veyahud o zala kollektif emniyet tedbirlerinin müteşekkil kuçuk bir grup «yaşaman bu pakta girmek talebind» bu lunmamamız icab ettiğini ifade et felce uğramasmı intac edecek bir sın Leopold, Kralı satan hainlcı istıfa etmelidir» dıye bağırışmalarmek istemiyorum. Maksadım şu.iur yol bizim politikarnız olamaz. Bir takım sebeb ve bahanelerle da bulunmujtur. ki Atlantik Paktına girmek için vâki taleblenmızin kabul olunmaması dünya sulhunu koruyacağına inanSavunma Bakanı Henri Moreau'memleketimıze karşı muhtemel her dığımız tedbirlerın tazammun ede ya, yumruklar atılmıştır. Numahançi bir tecavüzü adeta cesaret ceği taahhüd ve külfetlerden ka yişçiler İmar Bakanı Pierre Deguai'i lcndirici bir hareket olarak dahi çınmak bizim şiarımjz değildir. O dovmeğe teşebbüs etmişlerdır. telâkki olunabilir. Böyle bir netice kadar ki muhtemel tecavüzleri önliBelçika tahtı varisi evleniyor asla arzu olunmadığına göre, bu yecek teskilât mevcud olmasaydı, "Bazı basın haberlerıne gorc, vaziyetin yakın zamanda ıslahını bunu yaratmak için elimizden gelen Prcns Baudoin, Prenses Elisabeth tabıî ve zarurî görmekteyiz. bütün gayretleri sarfetmcği dünya de Merode ile nişanlanmış bulunMilletlerarası siyasî dunım bil suîhunu olduğu kadar millî mevcu maktadır. hassa son hâdiselerin ışığı altında diyetimizin korunmasınm da en Tevfik Rüştü Arasm mütaiea olununca tecavüze karşı esaslı şartı olarak knbul edivoruz beyanatı teşkil olunacak cephenin çok daha Kudus. 6 (a.a.) Bugün öğlesıkı eseslarla tskviyesi lüzumunda den sonra Kuduse gelen Turkıycnin hiç kimse şüphe ve tereddüd gösteUzlaştırma Komijyonundakı yeni remez. delegesi Dr. Tevfik Rüştü Aras, Kore meselesi hakmda aldığımız France Presse ajansma ajjğ.'' ıkı karar nasıl sulhun korunması gayesini istihdaf ediyorsa Atlantik Pak Baştarafı 1 inci sahifede bej'anatı vermiştir: « Orta Doğuda devamlı bir batına girmemiz zaruretini ifade eden tedirler. Son zamanlarda Doğu bu sözlerim de gene sulhun korun Berlinde Kominform temsilcileri rış kuıulması Türk hukÛT.etmın ması maksadına bağlıdır. arasında yapılan toplantının da bu menfaatı icabıdır. Türkıyenın ccki Dış İsleri Bakanı olarak cdınaıpınj Üçüncü cihan harbinin hiç bir mesele ile yakından alâkadar oltecrubeden de istıfade ederek Israman vâki olmamasım bütün sa duğu zannedılmektedir. Bu toplanraıl Arab müzakereleri hususunmimiyetimizle temenni ederiz. An tıda alınan kararlardan biri Batı da Komisyonun gayretlerıne yeni cak, eğer üçüncü cihan harbi m'J Almanyadaki halkın isgal makambir hamle venlmesıne yardım edckadderse böyle bütün dünyaya şı larına karşı harekete geçmesini tebileceğımi umuvorum » mil bir felâkette Türkiyenin ne min idi. kadar nazik ve ehemmiyetli bir du • Bir komplo haberi Dün geceki boks maçları rum arzedeceği asla gözden uzak Batı Almanya sosvalıst lideri Ankara boks karma takımı dün tutulamaz. Dünyada öyle kihd nok Schumacher'in verdiği bir habere akşam ilk karşılaşmasım Besıktaş taları vardır ki, bunlar hem zayıf. göre, Doğu Almanya komünıstleri boksörlerıle yaptı. Musabakalar, hem teminatsız bırakıldığı takdirde Batı Almanya idarecılerini kaçırBeşiktaş kulübunün Şeref stadıntecavüz hem kolaylaştınlmış, hem mak için geniş bir komplo hazırladaki yuzme havuzunda yapıldı. Oltahrik edilmiş olur. Bu hakikatle mıslardır. Bunların aynı zamanda dukça kalabalık bir seyirci kütlesi rin dikkatle gözönünde bulunduru Batılı işgal idaresine mensub yük önünde cerejan eden müsabakalarlacağına ve tecavüze açık kapı bı sek rütbeli bazı şahıslan da kaçır da, Aııkara karması 8 musabakamn rakılmamak yolunda esash tedbir mayı tasarladıklan ilâve edılmekte dördünü kazandı. İkisıni kaybetti. ler alınacağına inanıyoruz. Kaldı dir. Bu komplo hakkında geniş bir İkisınde de berabere kaldı. Ankaki, askerî kudreti malum olan Tür rapor Müttefik isşal makamlanna ralı boksörler haftaya Galatasarayla kiyenin, şimdiki dünya şartlan i tevdi edilmiş bulunmaktadır. karşılaşacaklardır. çinde Atlantjk Paktına girmesi, bu Paktm kurduğu emniyet ve savunPROF. NIMBUS'ÜN MACERALAR1: ma sistemi için ancak yeni bir kuvvetlenme unsuru teşkil eder. Kore karart Baştarafı 1 inci sahifede Anayasası ve bunun yanında 1939 yılmda İngiltere ve Fransa ile memleketimiz arasında akdedılmiş olan ittifak muahedesinden ibaretti. Ahdî vaziyette ^u anda henaz bir değisikhk vukua gelmiş değüdir. Bunun dışmda ise Amerika ile sıkı dostluk munasebetlerimiz dış politikamızın esas unsurunu *eşkıl etmektedir. Dış politîkd mevzuunda Endonezyada çarpışmalar Basbakanın demeci başladı Akılsız talebeler Zelzele oluT. Alınacak ders. Seylâb olur. Alınacak ders. Kurakhk. Alınacak ders. Kıthk bolluk. Hep alınacak dersler. Şimdi de, Balikesir yangınından »alınacak ders ten bahsediliyor. Bıktık artık. Ahnacak ders mers kalmadl. Su oltaydı jelâket önlenecekti. O kadar. Bir memlekeün suyunu temin etmek için de yangına mı ihtiyac vardır? D. N. Oüzellik Kraliçesi M Ü S A B A K A S I Bir seyriisefer kanunu lâzım emleketin hali yanguıJİan çıkmış, jeni bir eV Uurmaya başlamış aileye benzijor. Maddl ve manevi birçok medeni, hattâ hayatl vasıtalardan hâ lâ mahrumuz. Bu mahrumiyctin sebeblerinin, neden hâlâ ortadan kalkmadığını araştırmaya mahal vok; her cemiyet müstahak olduğu idareye nail olur. Bu değişmez kaidenin mazlumlan ve mesulleri hep biziz. Işlerimizde bozukluk varsa kendi eserimizdir. Bozuklukları yapanlar da kendimiziz. Bizde ithal malı idare ve idareci çok şükür! yokrur. Bu sütunlarda birkaç defadır, seyrüsefer işlerinden bahsediyorum, Şehir Meclisi azası, seyrüsefer komisyonlan üyesi ve nihayet yaya bir gazeteci sıfatile şehrin damarlarındaki cereyanm bozukluklarını görmekteyim. Bunu gdrmek bir hüner değildir. Gördükten sonra yazmamak ise kabahattir. Yazılanmı okumuş olan bir kariimizden Ziraî Donatım Kurumu Müfettisi Kâzım Giineş Beyden bir mektub aldım. Bu zat şehir içl seyrüseferden ayn olarak, onun kadar mühim; fakat maalesef, tamamen Mhibsiz bir durumda bulunan sehirler arası seyrüseferi bahis mevzuu ediyor. Enteresan bulduğum mektubonu aşağıya naklediyorum: Muhterem Felek Beyefendi, Uzun zamandır yaalannızı (saka v« cidd!) Cumhuriyet'te takib etmefcteyim. Makalelerinlz uasinda bllbassa sehlr v seyrüsefere çok yer verdıgiıüı malumdur. Şehlr Meclisi azası olmanız dolayısile bu bahisle çok IlgUenmenizi tabiî bulmak icabeder. Yalnız ben, umurr.a malolmus bir halk muharrlrl olmanız hasebile, biraz da, son senelerda çok artan, sehirler arası otobus va kamyon nakhyatı ile meşgul olmanm rica edeceğım. Mesleğim lcabı, her zaman, lcabında kamyon, otobüs ve trenla olnrnk uzere, sehlrler arasında sık sık seyarıat etmekteyim. Eon ramarüaıda şehırler arasında :şliyen kamyon va otobuslerın yaptıklan kazalar çok arttı. Bu kazalarda da bir çok vatandaslar hayatlarını kaybetmektedlrler. Bu ka« zaların çok defa dıkkatsikhkten. lhmalden ve lâuballlıkten ileri geldigl muhakkaktır. Bundan bir hafta evvel otobusle yaptı gım bir yolculukta, otobüsün hareket saatt gelip geçtıği halde, geceyt geç vakıtlere kadar içerek ge« çiren ve sızıp kalan soforu hâlâ uyandırmağa çalışıyorlardı. Tabıî, blldır'.len hareket saatlnden ancak bir saat sonra kalkabıldık. O da mahmurluğu ve bedenî yorgunlugu üzerinden akan bir şoforle. Keza, frenlerın bozukluğu, rotların muayene edılmemesi. ehliyetsla ve fazla olarak kendine pek fazla güvenen çoforler, fazla hamule ve insan almak g bl sebeblerle husule gelen kazaları onlemek için bu kaza âm'.llerl lızer.nde durmak lâzımdır. Ben mart ayında Ankaradan Konyaya otobusla gldip geldım. Konyada tatbik edılmekte olan bir usul butun şehır ve hattâ kasabalarda tatbik edıllrse bu kazaların çok azalacağıra tahmin etmekteyim. Bu usul şudur: Konyadan hareket eden her otobıısun frenlerı, takım kutuları. ecza dolabları ve diğer teknik hususlar Belediye tarafından mıitehassıs •lemanlar vasıtasile kontrol edılmekte .'e uygun porıılenleujn hareketlerıne miısaade olunmaktadır. Bu usulu başka yerlerde gormedlm. Her vılâyet ve :asabad<ın kalkan veya geçen vasıtaların arzettigım şekilde kontrola tabi tııtulmaları çok Isabetli olacaktır. Ben öyle kamyon ve otobuslerle seyahat ettım kt bazısl 1936 mod»li ve frensız. baz\ları da durmak için 100 merreden fren yapmağa baslıyan vasıtalardl. Bunlar eğer hareket mahallertnde veya gectklerı kasaba ve şehirlerde bah. settlgım kontrola tabi tutulsa ldıler supheslz hareketlerıne musaade olunmıyacaktı. 1936 modeli bir Ford kaptıkaçtı önümde, fren'lzllk jnjzünden bir kopnjye a^ılı kaldı ve içindeki 8 1 0 yolcu da muhakkak bir ölumden tesadııfle kurtuldular. Bu yolda bir makale yazarak llgllllerin nazarı dıkkatlerinl çekmenlzl rica eder. bu vesile İle »aygılanmı sunanm efendtm. Ziral Donatım Kurumu Mufettişl Kizım Gunej Avrupa Konseyi Belçikada bir Bakanı yumrukladılar Kominform, merkezini değiştiriyor Başmakaleden devam olan komünizmle mücadele için rlesmiş Milletler Teskilâtının himayesi altında bir polis kuvveti teşkili aynı mahiyette değildir. Bonn hükumetinin, Amerikan teklifini iyi karşılamamakta hakkı vardır. Ciinkü Alnıan işçi hirliklerine dahil Almanlann kendi otoritesindcn çıkıp Amerikan işgal kuv vetleri karargâhınm emrine geçmesi, Batı Almanya federasyonunun hükümranlık haklarına aykırıdır. Bonn hükumetinin, bu fırsattan faydalanarak kendi otoritesi altında bir Alman ordusu teşkilini sağlamağa çalışacağını tahmin etmek yanlış olmaz. Almanyayı işgal eden galib Müttefikler, Almanyanın karasulan dışına çıkan Alman jtemilerine kendi millî bayraklan yerine uydurmasyon bir bayrak çektirmek gibi manasızlıklarda devam ediyorlar. Limanımıza gelen Alman vapurlan hâlâ bu bayrağı taşıyorlar. Beş yıldanberi işgal altında bulunan ve hâlâ sulha kavuşamamış olan Alman milleti. tahiidir ki bu gibi muamelelerdcn dilgirdir ve şimdi de, işbirliklerindeki evlâdlarının omuzlarına bir karabina takılarak Amerikan işgal kuvvetleri karargâhının emrinde. Fransanm meşhur yabancı lejyonıına ben/er bir şekilde istihdamına razı olmak istemiyecektir. Okuyurularımız hatırlarlar ki, Sovyet Rusya ve pe>kleri karşısında bozuimuş olan dünya kuvvet muvazenesini tckrar kurmak için Müttcfiklerin Almanya ile Japon>anın silâhlannıalarına musaade etmelerinden başka çare olınadığını bu sütunlarda bir kaç defa belirtmiştik. Buna en çok muarız olan Fransadır. Fakat Fransa da, kızıl cepheje karşı mücadele için esaslı surctte silâhlanmak, İkinci Dun>a Harbinden cvvelki kuvvctini bulmak hususunda düne kadar nazlanıp durmaktaydı. Demokrasi cephesinin kara ordusu bakımından Avnıpada ne kadar zayıf olduğu ise meydandadır. İkisi zırhlı olmak üzere 12 tiimenden ibaret olan bu Müttefik kara ordusunun, Sovyet Rusya ve pe>klerinin muazzam kuvvetlerle japacaklan bir yıldırım taarıuzu karşısında bir kaç gün içinde silinip siipriılercklcrinc Kore harbinden daha iyi bir delil bulunamaz. Sov\et Rusya, biij iık bir orduyu silâh altında tuttuğu. Avrupa ve Asyadaki bütün peyklerini. 450 mihon nüfuslu Çin de dahil olmak üzere, mütemadiyen teçhiz ettiği, Doğu Almanjada bir komunist Alman ordusu vücude getirdiği halde, demokrat Müttcfiklerin, kızıl tehlikenin azameti karşısında akıllarını başlarına toplayıp Almanya ve Japonyanın silâhlanmasına bir takım sebeb ve bahanelerle müsaade etmemeleri. hayret ve esef ediIecek bir gaflettir. Fakat Amerikan Senatosunda ortaya atılan fikir, müteveffa Roosevclt'in bugiinlere kadar devam eden büyük hatasının Bir hatanın tamirine doğru 67 ŞENOL TAYLANLAR 68 GÜLİS SABIRDİLEB Fjto S">yah Isianbiil r• Beyoğlunda > Şişlıde Kadıköyde E^kişehirde Dıvanyolunda Güzellerin resimleriıti çekecek fotoğrafhaneler Foto Sabah Foto Süreyya Foto M. Özen Foto Suad Foto Özen Foto Şen Ankarada Izmirde Adanada * Düzcede Usküdarda İzmitte Foto Etem Foto Can Foto Venüs Foto Model Foto Kenan Foto F. Seyrek Amerikan filosu bugün gidiyor Amerika bize iki denizaltı veriyor Baştarafı 1 inci sahifede Baştarafı 1 inci sahıfede şehnmizde bulunan Hava Kuvvet ıynı tiptedir. Yeni denizaltılann leri Komutanı Korgeneral Muzaf asıflan şöyledir: Bu gemiler, Afer Goksenin bugün saat 13.30 ds merikanın harb içinde yaptığı ve 94445 te hizmete giren Gato tipi maiyeti ile birlikte Leyte uç^k gemisıne gıtmiş ve gemıyı iki saal kinci seri denizaltılanndandır. 1525 kadar gezdikten sonra avdet et Washington tonunda ve tam yükle 825 standard tondadırlar. Sualtı miştir. Amerikan denizcilerinin âdetlerı onajlan 2300 dür. Boylan 95 methılnfına Leyte uçak gemisinde bü e, genişlikleri 8^5 metredır. Bu yuk bir merasimle karşılanan Ha emiler 120 metre derinliğe dalabiva Kuvvetleri Komutanımız, gcıri ecek surette inşa edilmişler; fakat arb içinde daha fazla derinliklere. den ayrılışuıda 15 pâre top atışı ile lattâ 180 metreye kadar inmişler» selâmlanmıştır. lır. Su üstünde beheri 1625 beygir Korgeneral Muzaffer Goksenin uvvetinde 4 Dizel elektrik motör şehrimızde bir kaç gün daha ka rupile azamî 20 mil süratleri varlarak bazı teftişlerde bulunacaktır. ır. Tecrübelerinde 21 mili de geçİzmir Belediyesinin Amerikalılar mişlerdir. Su altında 2700 beygir şerefine verdiği ziyafet uvvetinde çift elektrik motörile Izmır, 6 (a.a.) Dun akşam İz ızamî yollan 10 mildir. Samıçlanna mır Belediyesi. şehrimızde bulunar ldıklan 300 ton akaryakıtla su üsdost Amerikan filosu komutanı A ünde 10 mil süratle seyir nısıf kumiral W. G. Switzer ve maiyeti urlan 1012 bin mildir. Seyir nısıf subayları şerefine saat 21.15 de Şeuturlannın 27,000 mil olduğu hakhir Gazinosunda bir ziyafet verında da malumat yayınlanmıştır miştir. Bu malumat doğru ise, çok uzun Şehrin bütün tanınmış şahsiyet aman yakıt almadan denizde kalerınin hazır bulunduğu ziyafet, ge labilirler demektir. Bu bakımdan ceyanstndan sonraja kadar neşe ve ok kifayetli gemilerdir. Su altında a 5 mil süratle 95 mil mesafe kasamimiyet içinde devam etmiştir. edebilirler. tashihi yolunda bir adımdır. DeSilâhlarına gelince, 127 milimetmokrasi cephesiııin ve Birlesmiş Milletler Teşkilâtının karşısına elık bir top, 2 tane 40 İık Bofors dikilmiş olan tehlike ve düşman, uçaksavar topu ve 2 tane de maartık ne Almanya, ne de Japonya finelıtüfekle mücehhezdirler. Ana dır: Avrupa ve Asj ada 800 milyon ilâhlan ise 6 sı başa, 4 ü kıça atış insanı, daha ziyade cebren kızıl apabılen 533 lük 10 kovandır. 24 bayrağın altına toplamış olan ko orpido taşırlar. Torpido kovanlamünir.m ile kızıl çarlıktır. Bu ya nndan mayin de atabilirler. O vakın tehlike ve korkunc düşman kit 40 mayin alırlar. Harb zamanı, karşısında, demokrasi cephesi dün mürettebleri 9 subayla 66 erbaş ve yada mevcud kuvvetlerin hepsin erdir. Radarla da mücehhezdirler den faydalanmalc zorundadır. İtal Amerikan donanmasında bu gemiyaja yapılını; olan muameleyi Al erin bir kısmı tadil edilerek sualb raanya ve Japon>aya da tatbik üratleri arttırılıp 14 mile çıkanlederek bu iki milleti kendi safla mış; dalış müddetleri kısaltılmış, rına almak, Müttefikler için en â Amerikalılann Snort adını verdikkilâne yoldur. Amerika ile İngilte eri Şnorkel nefes borusu ile teçhiz renin, hatta Fransanın bu realiteyi edilmislerdir. Bize verilen iki gemianlamaları zamaııı gelmiştir. Ame nin tadil edilenlerden olup olmadırikan Âyan Meclisinde ortaya atı ğı henüz malum değildir. lan fikrin yürüyüp kuvvetlenmesi, Bu gemiler de gelip donanmamıza kızıl tehlikeye karşı bir tedbir ola ltihak ettikten sonra, denizaltılarak çok tenıenniye değer. rımız, 6 Amerikan tipi, 2 Alman ABİDIN DAVER tipi, 3 İngiliz tipi ve 1 İtalyan tipi lmak üzere 12 tane olacaktır. Eski denizaltılanmızdan 2. İnönü ile Saarya ve Gür, muayyen ömürlerini doldurduklanndan kadro harici edılmişlerdir. Sual: 3 Sizin aldığınız resml malumata göre Koreye yardım kararımızın memleket içinde ve dışındaki akisleri neler olmuştur? Cevab: 3 Karanmızın memleket dışındaki tesirlerinin çok müsbet oîduğu açıkça görülmektedir. Hürriyet ve sulhu seven bütün memleketler karanmızı heyecanla karşılamışlardır. Kararımızın memleket içindeki akisleri de tamamen müsbettir. O kadar ki bu karann Toprak Ofisinde suiistimal tahkikafı Ankara 6 Telefonla) Toprak Mahsulleri Ofisinde bazı suıistimallerin vuku bulduğu zaman zaman şayi olmakta idi. Bu şayıalar üzerine Ticaret ve Ekonomi Bakanlığı müfettişleri Ofiste tahkikata ba^larruşlardır. Bir aydanberi devam eden bu tahkikat bazj neticeler vermiştir. Ofis Genel Müdürü Necati Topçuoğlu, Personel Müdürü Cenan İyigun, Ticaret İşleri Dairesi Müdürü Sabri Ügar, yapılan bir ihbardan sonra tahkikat neticesinde suçlu görülmüşlerdir. Bunlarm haklarında hazırlanan dosya savcılığa verilmiştir. Şehrimizde çıkan bir gazete, bugun, savcıhğa verilen dosyanm takibsiz kalacağını çünkü suçun Af Kamınu şümulune girdiğini ve arnme davası açılamıyacağını iddia etmektedir.. Hâdise hakkında fikri sorulan Ticaret ve Ekonomi Bakanı Zühtü Velibeşe şunları soylemiştir: •t Ofiste bir takım suiisrimaller olduğuna dair bazı ihbarlar yapılmıştır.. Fakat bu ihbarlar enemmiyeti haiz değildir. Buna rağmen bir aydanberi Ofisin bütün muamelâtı müfettişler tarafından teftis edilmektedir. Henüz mufettiş raporları hazırlanmadığı için bu konu etrafında fazla söz söylemek doğru ve yerinde bir hareket olmıyacaktır. Toprak Mahsulleri Ofisinde suiistimal vukuunun tesbitinden ve suçlular hakkında müfettişlcıce tahkikat dosyası hazırlanmasınrian sonra, Genel Mudür Necati Topcuoğlu bu vazifesinden alınarak üumerbank idare meclisi üyeliğine nakîedilmiştir. Diğer adı geçenlcrin de Toprak Mahsulleri Ofisinden baska bir daireye nakledılecekleı ı anlaşılmaktadır. «CUMHURİYET» In EDEBÎ TEFRİKASI: STA UVERCİ yazan: KERtME NADİR Şahizer ma'nzun bir hal almıştı. Fakst sozlerimin hakikatinden ziyade, inadcıhğıma inanmış gibiyJi ve kendi kanaatinden şaşmadığını ifade eder şekilde hafif hafif başını sallıyordu. Netice itibarile, bu meselenın onu hakikaten üzduğü anlaşılıyordu. Seni memnun etmek için ben her şeye katlanmaya hazınm Şahizer, dedim. Lâkin bundan ne çıkar? Senin dilediğin şey, bir formalıteden ibaret değil elbet! Şüphesiz yavnım. Şu halde biraz daha bekliyelim. Senin bize aşılamaya azmettiğin iyi niyetler sayesinde, belki zamanla her şey düzelebilir. Evet ama... Elini elimden çekti. Tekrar alevlere doğru çevrilen bakışlarında büyük bir iç mücadelesinin aksi vardı: Ecmel uzun zaman bizimle kalmayabihr. Kendisini istiyen genclerden birisile yakında evlenmesi mümkündür. Pek tabii değil mi? Bence .. daha tabii bir şey j labilirdi .. Ne gibi? ı Ne gibi Şahizer? Onunla sen evlenebilirsin! Derin bir sükut .. Bu sükut içinde Şahizerin sesi meçhulden gelen bir seda gibi akis yaptı: Bugün hayatta en büyük emelim budur Iskender. Birden onu kollanndan tutup kendime doğru çevirdim ve gözlerine bütün ruhumla indim: Samimî misin? Evet! Her üçümüzü de bedbaht edecek bir emele gönül bağladığında? Bu, her üçümüzü de mesud edebilecek tek yoldur. Hayır Şahizer. Ne kendini, ne de beni aldatabilirsin. Bizim saadetimiz bambaşka emellere bağhdır. Bunlar artık münakaşa mevzuu bile olamaz. Benim kalbim, ölünciye kadar, bütün umidi sadece hüsran olsa da,, yalnız sevdıği varlık için yaşayacaktır. Fakat... fakat o senden, ebediyen kendisi için yaşamanı istemedi ki! Istenmeden verilen şeyler daha kıymetlidir, değil mi? Kalbim sevdamın en yüksek nöbetleri, sıtmalan içinde yanıyordu ve o anda Şahizerin varlığı benim için yalnız hayata değil, hayattan daha fazlasına bedeldi. Orada, keyifli keyifli yanan ocağın karşısında, bir mesud gecede yıldızlar soluncıya kadar başbaşa sabahlamış olduğumuz divan üzerinde kelimelerin artık manasızlaştığı büyük, derin ve esrarlı bir sükuna daldık. Bu sükun bizi birbirimize sararken, gözlerimizden akmıyan yaşlar, gönüllerimize bir saadet çiyi halinde yağıyordu ve kalblerimiz birbirinin üzerinde değil, sanki birbirinin içinde çarpıyordu. Nihayet Şahizerin şöyle fısıldadığını duydum: Ben de yalnız .. yalnız bu ebediyete muhtacım!. geldi! demesi artık benim evden uzaklaşmamı dilediğine yeter bir delildi. Ben evde yokken neler olmuştu? Neden amcam bana, orada ancak bir misafir olduğumu hatırlatmak lüzumunu duymuştu? Bunun sebebini hemen anlıyamadım ama, sonradan her şey bütün açıklığile gözlerimin önüne serildi. Ben yokken neler olmamıştı ki? Ve görüşüme gnre bütün olaylarm mihveri, şu Cazibe adındaki yeni hizmetçinin varlığile ilgili bulunuyordu. Amcamın nabzına şerbet vermekte, onun etrafında pervane gibi dönmekte fevkalâde liyakat gösteren bu kurnaz kadın, evde bir hizmetçiden de fazla bir şeydi. Ve bir takım salâhiyetleri haiz bulunuyordu. Amcam onu, Şahizerin ölüm dirim anlan yaşadığı, bayatını tehdid eden tehlikeler içinde bulunduğu sıralarda eve getirmişti. Gözüme batan şeylerden biri de, o günlerden kalma bir alışkanlıkla, bu kadının Şahizere hâlâ bir hasta, bir âciz mahluk muamelesi yapması, onun üzerinde hemen hemen bir otoriteye sahib bulunması oldu. MeseJâ Şahizer bir pencere açmak istese, derhal mâni oluyor: Olmaz hanım, hava soğuk! diyordu. Yahud Şahizerin Ecmelle birlikte yaptıklan bir gezintiden bahsettiği sırada. sözünü kesiyor: O gun bir guzel yorulup terle xxn Eve temelli dönüşüm amcamı nedense pek memnun etmiş görünmüyordu. Vâkıa kavuşmamız çok sevincli olmuştu; ama, ben bu sevinc gösterisi altında onda gizli bir tasanın mevcudiyetini hemen sezmiştim. Nitekim, söziin bir sırasını getirip de bana ciddi bir öekilde: Oğlum, artık senin de evlenip ayn bir yuva sahibi olma sağın miştiniz... Bir daha öyle uzun gezmeler size yasak! Haberiniz olsun!. diye yara şaka, yan ciddî çıkışıyordu. Hele amcama aid meselelere kayıdsız şartsız hükmetmekte idi: Beyefendinin gri elbisesini yarın temizlenmeye göndereceğim. Beyefendinin frenk gömleklerine iki yedek daha ilâve ettireceğim .. Beyefendi için bugün dilberdudağı yapacağım .. Beyefendi için mezelik havyar aldım... Amcamın artık o meşhur titizliklerinden, hırçmlıklarmdan eser bile yoktu. Bilâkis ağzı kulaklarında, keyfi yerinde idi. Vaziyeti bir derviş sabrı, bir melek tavn ile karşılayan Şahizer de hasta bir çocuğa karşı gösterilen müşfik alâka nevinden bir alâka ile merbut görünüyordu. Onun yemeğini kendi elile tabağına koyuyor, etini, göreğini kendi bıçağile kesiyor ve sık sık, içinden gülen gözlerini onun görünmez bir hicranı gizleyen tath bakışlannda dinlendiriyordu. Bu halinde, ona karşı haksız ve suçlu oluştan küçülüşün ve bunu gizliden gizliye itirafın ve nihayet onun affına, cömerd ve makul hazımkârhğına sığınışın ifadesini bulmak mümkündü. Fakat bütün bu vaziyet beni hayretler içinde bırakmış, neşemi kaçırmıştı. Ve birbirini takib eden daha bir takım âsâb bozucu sürprizler, hakikaten amcamın benden çekinmesıni tabii kıldıracak mahi yette idi. Bunlar arasında en başta, Şahizerle yatak odalarını ayırnıış olmalan geliyordu. Fakat niçin?. Şahizerden »ebebini sordum. Bana evvelâ kaçamak cevablar verdi: Bu bir mesele değil Iskender! Ayn odalarda yatan evliler dünyada yalnız biz miyiz? Kaldı ki, bizde, hastalık gibi mühim bir mazeret de araya girdi... Cevabının beni tatmin etmediğini görünce, daha samimi olmak lüzumunu duydu: Amcan gibi çetin bir erkekle ben uğraşabilecek bir halde değilim artık yavrum. Ne olsa, bundan böyle yarım bir insan sayılınm... Onun dilediği kadm olmaktan çok uzağım ve çok yorgtuıum... Düşün ki on üç senedenberi evliyiz ve on üç gün lâyıkile istirahat etmiş değilim! Evet... Şimdi pek rahatım.. Cidden rahatım Iskender... Gönlün de rahat mı? diye sordum. Gözleri dalarak: Hemen hemen! diye gülümsedi. Hem niçin olmasın? Sen her şeyi benden daha iyi bilirsin! Işin içyüzü senin zannettiğin gibi değil! Biz şimdi amcanla çok iyi anlaşmış vaziyetteyiz .. Her oırimiz kendi sahamızda büsbütün serbest kalmaya, şahsî hayatımıza tamamen sahib olmaya karar ver dık... Okuyucumun ileri sürdüğü muayene sistemi, memleketin her yerinde cari olması lâzım gelen umumî bir seyriisefer kanununun çıkarılmasile kabildir. Çünkü bir belediye veya vilâyetin verdiği karan, öteki kasaba veya vilâyet tanunaz. Sonra, bir çok vilâyetlerden gelip geçen vasıtalarm da ayn ayn hükümler cıkaran yerlerde ayn ayn muamelelere ve sartlara tabi olması da do&ru de<91dir. iki sene evvel bir umumî seyrüsefer kanunu tasarısı hazırlanmig olduğunu öğrenmiştim. Memleket ve halk için cok lünımlu ve faydalı bir ve^iita olan bn kamınun vakit geçirilmeden çıkarılmaM. gerek see hir içi. gerek şehir d'sı s yıiiseferi tanzim edecek ve şüphfsiz bir cok kazalaruı önüne gececektir. Fsna bu mevzuu hahrlattisı irin okıutıcumuza teşekkür edeıim B. FELEK Kore'de kat'î savaş hazırlıkiarı famamlandı Baştarafı 1 inci sahifede viyeler sevkehnekte olduğu bildiri'mektedir' İki uçak gemisi daha Kore suianndaki müttefik deniz birliklerine katılmışlardır. Askerî müş^hidlerin kanaatince, Kore harbinin sekizinci haftası Amerika'ıların lehinde başlamaktadır. Simrliye kadar her türlü dest^kten m&hrun olan Amerikan bir« liklerinin bun<tan sonra tanklar V9 ucaklar taıafıncl=m mütemadiyen takviye edi'.eceklrri muhakkaktır. Emekliye ayrılacak orgeneraller Ankara, 6 (Te'efonla) Oramiral Mehrred Ali Ülgenden "sonra, Orgeneral Salıh Omurtak ve Orgencral Hakkı Akoğuzun emekliye avrılma muameleleri ikmal edilmig tır. Onumüzdeki hafta içinde daha dört orgeneralin emekliye ayrJacakları soylenmektedir. Arkası var