Katalog

CUMHUHIVE1 uncu DUNYA HARBl AAK aiddir. Tütkiyede neşir hakkı yalnız «CUMHURIYET. • 44 : Ingillz gizli lstihbarat subaylarından: Phlllipp Reynoıds $ehir i =haberlerI Belediye seçimi hazırhğı 1 K Ö Ş E M D E N Türkiyedekî üsîerden Kırıma karsı taarruz Paristeki Sovyet mukavemeti iki gün ancak devam etti. Medeniyoiın ve tarihin en güzel âbidelerindsn biri olan bu şehri tahribden kaçınan müttefikler, Rus'ann üzerir.e doğrud^n doğruya ateş açmıyorlar, battâ hava bombardımanlarma bile başvumrayorlardı. Tayya r elerle mdirilen iki tonluk hafif tankjar, cepheyi geriden vurtn"i:a başlamıştı. Paris ve civannda böylece şiddetli ve çetin bir muharebe cereyen ederken, bir haber aidık: Şimalden inen bir kolla, cenubdcn gelen diğer bir kol Parisi ku ja'mak üzereydi. O zaman, Pahsin manzarası da fcirdenbire farkedilecek kadar değişti: Ruslar, gittikçe ortadan kayboluyorlardı. Bu çekilme hareket' gayet sinsi bir şekilde yapıldı. Nihayet bir gün bakt'.k, şehird» Parislilerden ve müttefik askerlerinden başka kimse kalmamıştı. Rusların, Pariste muharebeyi kabul ederek, daha gerideki kuvvetlerini kurtarrr.avi düşünmüş oldukları anlaşılıyordu. Hakikaten, Paris düştükten sonra Fransanın daha içerilerine doğru ilerliyen müttefik orduları he»nen hemen hiç mukavemetle kar. şılaşmadılar. Yalnız, Belçika hududunda Ruslann şiddetli bir mukavemet gösterecekleri tahmin ediliyordu. Tam bozguna doğru O akşam, Paris halkı bayrarn sabahı sevinçle uyanan bir çocuk gibi çılgın bir neşe içinde sokaklara döküldü. Çok gözyaşı dökmüş olan Paris şimdi bütün acılar:n zfehirini giderecek kadar tatb kahkshaiarla inliyordu. Paristcn Fransanın doğusuna doğ ru uzaklaşan fırtınanm gürültüsünü derinden derine duyuyor, çarpışmslara dsir haberler alıyorduk Aynı zamanda, fırtmanın bundan evvel tahrib ettiği yerlerden de gii tikçe daha tamamlayıcı malumat geliyordu. Lille'de çok şiddetli çarpışmalar olmuştu. Ruslara karşı isyan eder şehir halkı, düşmamn insafsız mukabelesıle karşılaşmış, işgal tarihlerinde misli görülmemiş bir kıta) cereyan etmişti. Yirmi dört saat sonra, Ruslar şehire tekrar tamamen hâkim olduklarını sanrî:klan bir sırada, gökten inen bir İngiliz paraşüt birliği vaziyeti gene Fransızlsrın lehine olarak değiştirmişti. Diğer Fransız şehirlerinde daha küçük çapta olmak üzeıebuna benzer çarpışmalar olmuştu. Haziran başında Ruslar Avrupa'îa tam bozguna uğradılar. Sovyet genelkurmayı Belçika Fransp hududunda göstermek istediği mukavemete muvaffak olamadı. Çünkü müttefikler, havadan indirme lerle ve denizden çıkarmalarla evvelâ Norveçi, sonra Ho'.andayı «3gal etmişler, Belçikadaki Sovjv' mukavemetini neticesiz bırakmışlaı dı. Diğer taraftan, Şimalî İtalyaya da indirme ve çıkarma yapılmıs,tı Kızılorduda isyan Almanya, Asya topraklannd» bozguna uğradığı zaman ordu mü tevekkil bir ruh hali içinde çekilmeye başlamıştı. Avrupa topraklarında hezimetle darmadağın olan Rus ordusu ise, bu sükuneti gösteremedi. Kızılorduda yer yer görülen a yaklanmalar, bir müddet sonra umumi bir isyan halini aldı. Evvelâ işgal altındaki toprakların hal kından isyan gören Sovyet genelkurmayı, şimdi de kendı askerleri nin itaatsizliği ile karşılaşıyordu Öyle olmuştu ki, seli durdurmak için ileri sürülen kuvvetler se.e karışıyor ve bu akınm daha fazla büyümesini temin ediyordu. Haziran sonunda Sovyet ordusu. pek zayıflamış bir vaziyetteydi. Baç komutanhk bunları takviyeye çalışıyordu. Şimdi, Ren nehrinin batı sahiline kadar gelmiş olan müttefik ordulan son ta'.rruza hazırlanırken, Kızüordu da, bozgundan ve isyandan sonra kalabilen mevcudunu toparlıyarak, mukavemete hazırlanıyordu. İkinci cephe Müttefiklerin Rusyaya karşı iki koldan taarruz plânlarınm ilk safhası tatbika başlanıp da batıdan h?'1.2te geçildiği gündenberi, ikin Bir Uğurlamadan Sonra HASAN ÂLİ YÜCEL r 1 ÎTETM NALINA l l l l l 1 MIHINA Komünizmle mücadelemiz 1950 Yazhgı ile yen/ bir hamle yapıyor. 16 ioyfast iatnamen üç renkli fablolorlo süs/en Çıktı!. Dün, «Cumhuriyet» de dahil olmak üzere, bazı gazetelerde Amerikan filosu komutanı ve subaylari şerefine Taksim Belediye Gazinosunda evvelki aksam verilen ziyafetin «İstanbul Drnıiz Komutanı Sabüs duraklarında durup dolmuş yap îşsizlik.. dık Altuıcan» tarafından verildiği makta ışrar ediyorlar. 6 İçki ve uyuşturucu madde hakkında bir haber çıktı. Bu haİşsizlik, su sırada dünyanın her kullanmış şoförlere ara sıra tesa beri Anadolu Ajansı vermiştir, vetarafmı sarmış olan âfetlerden bidüf edildiğine göre demek bu hu rirken de üç yanlış yapmıştır: ri.. Tabiî biz de cihan buhranınm 1 Ziyafeti veren İstanbul Desusta sıkı bir kontrol yapılmıyor. tesirlerinden müstesna kalamayız.. 7 Geçilmesi yasak bütün so niz Komutanı değil, Donanma KoVücud ve kafa kudretini sarfetmekaklardan her araba geçiyor, gidil mutanı Tümamiral Rıdvan Koralğe hazır olduğu halde buna imkân mesi yasak her istikamete otomobil dır. bulamadığı için kendisinin ve aile2 Amiral Sadık Altuıcan İstansinin nafakasını tedarikte güçlük medeniyet dünyasının «Choma^î» zukluğu içinde hepimiz her an ö gidiyor. Hiç kimse de bunlara ağbul Deniz Komutanı değil, Denia zını açıp bir şey söylemiyor. çeken bir çok vatandaş resmî ve dediği iktisadî sıkmüların ve buhlüm tehlikesine maruzuz. 8 Bazılan geceleyin tasarruf Kuvvetleri komutan vekilidir. hususî müesseselerin kapılarını ça ranların doğurduğu işsizlikten büs0 vakit muhterem Salamon Amaksadile küçük fenerleri yakma3 Yanlış haberin yazılış çekU lıp duruyor ve ekseriya da hep bütün başka bir şey olduğu, tamadattonun bu sözlerini biraz mübasinden red cevabı alıyor. Çünkü mile başka sebeblerden meydana lâğalı bulmuştum. Fakat, nizamı, dıklan için gözü zayıf olanlar dai de lâübalidir. Bir komutandan bahortada umumi bir bunaltı var.. Her geldiği anlaşılır.. kanunu hiçe sayan bir şoförün kur ma çiğnenmek tehlikesine maruz sederken yalnız ismini yazmak doğru değildir. Amiral veya tümamiral türlü ticarî ve sınaî kurullar faabanı olmama bir milimetrelik me kalıyorlar. 1 Memleketimizde hiç kimse 9 Bazılan klâkson çalmak ya diye rütbesini de kaydetmek gerekliyet hacimlerini genişletmek şöy nin bir ihtisas sahibi olmağa ehem Yeni İşletme ve Çalışma Ba verilecek ceza ancak cbeş» liradır. safe kalarak acıklı vaziyeti bizzat Şimdi, tasavvur edin, bir mües tecrübe ettikten sonra sayın mil sağı hulul ettiği anda bile fener tir. Yan resmî bir müessese olan Ale dursun, gittikçe daraltıyorlar. miyet vermemesi. Yurdumuzda ka kanlan âlenî vaidlerde bulunHükumetin pek yerinde karan ise nını, gözünü, bacağını, kolunu sa dular. İnşallah bunlann hepsi dü sese, faraza burada dokuduğu ken letvekiline yerden göke kadar hak leri yakmağa lüzum görmedikleri jansın bu usule riayet etmesi va disine metresi 15 liraya malolan bir verdim. Bütün gazetelerin ve mes için tehlike iki misli artıyor. yanlış haber vermemesi yerinde omalüm.. Yaş haddini dolduranlar tılığa çıkanp âlil kalmağa razı 0 zene konulacak.. 10 Yirmi dört saat şehri do lur. ve hizmeti 2530 seneyi tecavüz et lan vatandaş var.. Fakat arandığı Bütün ümidlerimiz kendilerinde.. kumaşa ecnebi bir markamn «alâ lekdaşların seyrüsefer işini hep miş olanlar emekliye ayrıhyorlar, zaman bir duvarcı, bir bahçıvan, bir Eğer dağın arkasındaki ümidimir meti İarika» sını koyuyor, basıyor birden ele aldıklan şu anda kendi laşan bir araba bazan hiç bir yerde motörlü, motörsüz hiç bir konyerlerine de dışandan adam alm dülger, hattâ bir uşak ele geçirile de boşa çıkarsa o zaman gözünü, veya işliyor, onu gene faraza «İn sinden alenen af diliyorum. mıyor. Zira, bütçede tasarrufa ih miyor. Binlerce kız, kadın yarı aç, kanını, bacağını, kolunu müzaye giliz kumaşı» diye metresini 65 li Fahreddin Kerim Gokayın Vali trol heyetine değil, memuruna bile tiyaç var.. yan çıplak serbest dolaşmayı göze deye koyanlar geride kalacaklar.. raya yılllarca satıyor, Vatandaşlan liği ve Belediye Reisliğini ilk der rastlamıyor.. T. M. T. F. Turizm kolu y a a Şimdilik aklıma gelenler bu kaFakat, şu soğukkanlılıkla tasvir ahyorlar da bir aile yanına girip Bütün işçiler hayatlarından beda manen ahmak ve budala telâkki e uhde ettiği sıralarda bütün işler müsabakasını Fikret Evliyagil ettiğimiz durum bazan çok acıklı doğru dürüst çalışmayı çek.lmez vaya vazgeçmeyi göze alacaklar.. diyor ve maddeten milyonlarca li gibi yoluna girmek istidadmı gös dar.. Fazla düşünülür ve derine gikazandı ra zarara sokuyor, tutulup mahke termiş olan seyrüsefer meselesi son dilirse maddeler 20 ye, 30 a, hattâ bir hal alıyor.. Karşınıza perişan bir hal sayıyorlar. Vaka olmuştur Ah şu bazı kanunlarımız! Türkiye Mllll Talebe Federasyonu meye gittiği zaman da ancak beş günlerde tamamile çığıruıdan çık 40 a, 50 ye kadar bile çıkanlabilir. ve meyus bir insan diküiyor: ve her gün de olup duruyor. SizFakat işin en göze çarpan nok Turizm kolu tarafından, Üniversitelller lira cezaya mahkum oluyor. Efendim, diyor, aylardanberi den hizmet istiyene soruyorsunuz: mış görünüyor. Artık, direksiyonda arasında açılan y a n Biz çoktanberi söyleyip durutası şudur: Bu dar ve intizamsız Teknik Üniversite İnşaat müsabakasım, İnsanı çileden çıkaracak bir va Oğlum sen ne gibi işler yapa yoruz, Adliye Vekilimiz başvurmadığım yer kalmadı. KimFakültesi son Halil ziyet.. Evet, kanunlanmızın zayıf oturan, ne profesyonel, ne de ama sokaklara bu kadar otomobil fazsınıf talebelerinden F.kret Evliyagil se feci vaziyetimle alâkadar olma bilirsin? tör hiç bir şoför, hiç bir nizam ve Özyörük, geniş yetkisi ve bilgisi ile maddeleri tez elden değiştirilmeladır. Bundan sonra seyrüsefere kazanmıştır. Turizm kolu. müsabakayı dı ve bana en küçük bir ücret muYan sinirli, yarı hiddetli cevab tasdik ve tekid ediyor: Kanun lidir. Sade patent kaçakçılığına aid kanun kaydına uymağa kendini çıkacak taksi ve hususî otomobile kazanan öğrencimlzl önümüzdekl hafta kabili çâlışabileceğim bir iş göster veriyor: larımızın ekserisinde pek çok ek değil, mağşuş gıda maddeleri sa mecbur tutmuyor. ancak münhal vukuunda müsaade içinde tetkiklerde bulunmak üzere medi. Nihayet, âyâlimi ve yavru Ben her şeyden önce bir Türk sik ve aksak noktalar var.. Bazı 1 Bütün arabalar şehir içinde verilmelidir. Hususî keyif erbabını Fransaya ve Ingiltereye gönderecektir. tanlara, halkı her ne şekilde olurlanmı açlıktan öldürmemek için vatandaşı sıfatile size müracaat emaddeler tamamile «antidemocra sa olsun aldatıp ihtikâr yapanlara nizamî sürat ölan 30 kilometre de bilmem ama, bu tahdid, taksi §0Muallimler Cemiyetini^ yapılacak ameliyatla ona muhtaç diyorum. tique», bazı maddeler de tama vesaireye aid cezalar mutlaka çok, ğil ya, onun iki mislinden daha förlerinin de işine gelir sanırım.. tetkik seyahati bir zengine faydasl olur ümidl.e2 İdarî ve içtimaî teskilât ek mile «philanthropique»! Çünkü araba fazlalığmdan rekabet ama pek çok şiddetlendirilmelidir. hızh gidiyorlar. gözlerimden birini satılığa çıkar sikliği. Muallimler Cemiyetinden: Cemlyetl«Philanthropic» in lugatteki mâ O zamana kadar da böyle bir suçu 2 Dolmuş ve taksi diye aynl çoktan kemal haddini bulmuş ve miz tarafından Bursaya üç günlük bir dım, bu arzumu gazeteye yazınızf.. Çalışmak istiyen var.. Böyle a nası malumdur.. «insanlığı sevme tetkik seyahati tertib edilmişür. Haremış iki çejid araba yoktur. Her a geçmiştir bile.. Başka bir gün yakışıklı bir de dama ihtiyacı olan müessese veya ve insanlan koruma» mefhumunun olduğu tebeyyün edenler hiç olperşembe günüdür. Bir de gene bir takımlarını kız ket 10 ağustos salı akşamına kadar Ka. mazsa teşhir edilmelidir. O Sanayi raba her yerde istediği gibi dolmus likanlı müracaat ediyor: yıd de» aile de mevcud.. Fakat bunlar bir karşılığı olduğu gibi «mürüvvet ve Birliği üyesi kimmiş.. Niçin yaal yapıyor, arzu ederse pazarhkla, dıracağım ama devri sabıkta ha vam g ağustos edecektir. Haftalardanberi ben ve ailem türlü yekdiğerlerini bulamıyorlar. atıfet» kavramının da mukabili olutfederse taksimetre ile hareket tır, gönül, veya menfaat çekme Seyahat kadrosu mahduddur. Fazla yoksulluk ve sefalet içindeyiz. Çün Hükumetin devri sabıkta işçile larak kullanıhr. Biz de burada mıyor, neden korkuyoruz? etmek serbestisine sahib bulunu saikleri altında rast gelene ehliyet tafsilât lçln hergün İT den »onra cemikü boştayım.. Herhangi bir hizmet rin hayrına hizmet pardesi altın «Philanthropique» kelimesi ile eluCanımız Tannya emanet! yor. verildiği rivayeti herkesin ağzında yet merkezine mür&caat veya 26166 ya olursa olsun yapmak istediğim hal da kurmuş olduğu teskilât ve Ba tufkâr ve atıfetçi» demek istedik.. 3 Mahmudpaşa, Voyvoda cad dönüp dolaştığma ve bazı kazalar telefon edilmesi rica olunur. de çahşacak bir yer bulamadım.. Vali ve Belediye Reisi Fahred desi, Çarşıkapı, kanlıklardan birinin işçiye faydası Beyoğlu caddesi da bu söylentiyi teyid ettiğine göGazetelerde çıkan bu habere bir Kanımı, bir kolumu ve bir bacaolması şöyle dursun daima zaran göz gezdirin: «İstanbul Bölgesi Sa din Kerim Gökayın yaptığı ilk ba gibi dar, dolambaçlı ve mânialı re takside çalışan ve hususî araba ğımı muayyen bir bedel mukabili dokunmuştur. İşçi hâlâ sağlığma nayi Birliği idare heyeti üyelerin sın toplantısmda herkes şehrin ve yerler dakikalarca tıkanıyor. kullanan bütün profesyoneller ve ihtiyacı olanlara satmak istiyoruro.. muzir yerlerde çalışır.. Hâlâ niza den tanınmış bir zatın da ortağı bu umumun menfaatini sağlıyacak di4 Taksim meydanı bir «dön amatörler yeniden imtihana tâbi Gazetede ilân ediniz! Niishası 10 kuruştur mî iş saatinden fazla çalışır. Hâlâ lunduğu bir patent kaçakçısı şirket leklerini döküp sayarken İstanbul baba dönelim!» alanı halindedir tutulmalıdırlar. Bu vatandaşlar mubalâğa yolu hastalık zamanlannda yardım gör fyakkında takibat yapılmağa başlan milletvekili Salamon Adatto da a Aynı otomobiller pek kısa fasıla Abone şeraiti rurktye Haric Bu işin içinden başka türlü çıkılnu tutuyorlar ve palavracılık edi mez. Hâlâ istikbali karanlıktır. Hâ mıştır. İstanbulun daha bir çok sa yağa kalktı: Z8O0 • 5400 • ile aynı yerden bir «atlıkarınca» mak ihtimali yoktur. Milyonluk bir Senelik Bir ayhk 300 Kr. 600 Kr. yorlar sanmayınız.. Yeis ve ümid lâ, ölümünden sonra ailesi perişan nayi işletmelerinde de yapılan bu Sayın Doktor, dedi, İstanbul arabası halinde geçid resmi yapı şehrin sâkinlerini barış zamanında Üç ayhk 800 • 1600 > sizlik insana her şeyi yaptınr.. Sa olmak tadır. şekil patent kaçakçılığını önlemek, halkı her sabah evinden çıkarken yorlar ve kaçmak dolmuş yapm her gün evden çıkarken: Altı aylık 1500 • 2900 • de bu türlü fedakârlıklan değil, 2800 • 5400 • Bu kadar acıklı halleri önliye alâkadarların ifadelerine nazaran ailesi erkânile, çoluğile, çocuğile caya kadar bu hal devam ediyor. Acaba akşama sağsalim döne Senelik hırsızlık ve cinayet gibi kötü suçmiyen idarî ve içtimaî teskilât, işçi zannedildiği kadar kolay değildir. hazin hazin kucaklaşıp vedalaşıyor.. 5 Tâ Ankaraya kadar hey°t cek miyim? D ! K K A T ları bile.. ye iş bulma gibi nijbeten ehemmi Çünkü bu işlerle yalnız üç müfettiş Çünkü akşama sağlam ve sıhhatte gönderip cezaların ağırhğından şiDiye mütemadî bir heyecan ve Gazetemite çör^erilvv evrak ve yaıılaf Lâkin, bizdeki işsizlik meselesi yetsiz görünen bir mesele ile meş meşguldür. Sonra da patent ka* dönüp dönemiyeceği malüm değil kâyet eden şoförler bu cezalan ver üzüntü içinde yaşatmaya da hiç nefredilsin, etiilmesin iade olunmat nin, derinden incelenmek eartile, gul olur mu hiç? sakçılığı yapüğı anlasılan firmaya dir., Bugünkü seyrüsefer bajıbo tneğe razt oluyorlar da gene oto , kimsenin hakkı yoktur. tHrüardan mesullyet kabul edilmez. Albert Gabriel, Fransız dostlanmız arasında hususî bir kıymet taşır. Çeyrek asırdan fazla bir zamandanberi onu Türk üniversitelerinin mensublan kadar, gezip dolaştığı camilerin imamları, meyzinleri, kayyumları; ecdad tür mekle uğraşan bir millet ci cephenin nereden açılacağı meolarak yalnız Türktür demişler ve Belhrak ediliyor ve vakit geçtikçe da İl ve ilçe seçim kurullannın belerinin türbedarları; şehir dışına tanıtmıştı. Bu tek taraflı şöhretimi ten geldiğini söylemekle kalmışlar. kurulmuş kârvansaraylarm komşü zin yerinde olup olmadığı, bizde «Hindce söylüyorum ama aslım ha büyük bir sabırsızlıkla bekleteşekkülü için bugiin aslî ve su köylüler de onu tanırlar. Ku medeniyet kabiliyetinin varlığı ve Türktür» dediğini farsçasile öğrenniyordu. yedek üyeler seçilecek laktan öğrendiği kırık, fakat sevim ya zayıflığı davasma kadar götürü dikleri zaman onlardaki sevinci taMüttefik genelkurmayhğı, ikinci 13 eylulde yapılacak belediye se li bir türkçe ile onlara hitab eden lüyordu. Omrümüzün her dakikası rif edemem. Bu genclerin içinde cephenin nereden açılacağım umumî olarak tesbit etmiş, fakat yerinin çimleri için hazırhklara başlanmış Gabriel, bu saf yürekli vatandaşla nı muharebe meydanlarında geçir hekim, mühendis, edebiyatçı vardı. kat'î surette tayinini sonraya bı tır. Seçim işlerini idare edecek olan rımız için bir yabancı olmaktan diğimizi sananlar ve bu esassız sa Millî meseleler bahsolunduğu zarakmıştı. Avrupanın doğusundan a il ve ilçe seçim kurullarının teşek çıkmıştır. Onlar, sarının ağarmışı nıya uyanlar, gözlerile gördükleri man «ben mühendisim, veya hekiçılacak olan bu ikinci cephe bah külü için bugün kur'a ile aslî ve saçları, daima içi gülen mavi göz muhteşem mimarî abidelerini gör mim, Mevlânâdan bana ne?» denisinde Balkanlardan mı, yoksa Tür yedek kurul üyeleri tesbit edi'.e lerile, adının verebüeceği ilhamdan mezden gelebiliyorlardı. Göklere, lebilir mi? Asırlar boyunca Türk kiyeden mi harekete geçilmesini ta cektir. Her ilçenin adalet dairesin haberdar bile olmaksızın, onu bir taşlaşarak yükselen zarif minare kültürüne tesir etmiş, dünya çayin etmek için hâdiselerin cereyan de ayrılacak salonda çekilecek ku sıyanet meleği gibi karşılarlar. Çün lerimizi, şamdan mumuna benzeten pında böyle büyük bir adamı kayşeklini takib etmek daha muvafık raya siyasî partiler mümessillerıle kü bu uzun boylu, çet.refil türkçeli, ulema ve küçük bir kasabamıza betmek; vatandan bir parça kayUmuraî Meclis azaları iştirak ede babayani adam, bilhassa bizim mi göre yapılmış, fakat büyük bir şe betmektir. «Bizim için Shakesgörülmüştü. rr.arimize âşıktır ve daima onların hirde olsa ona da güzellik verdire peare, Hindistandan mühimdir» diSovyet orduları 'Avrupada kuv cek! erdir. etrafında, içinde, hattâ üstündedir. cek bir camiyi hor gözle görüp yen İngiliz, meğer ne kadar haklı vetli bir mukavemet gösterselerdi imiş? Hindistan gitti, İngilizlik duşüphesiz ki ikinci cephenin, OrtD Çalışma Bakaııı bugün geliyor Prof. Gabriel'i Ankara Palas sa gösteren estetler az değildi. «Bu Çalışma Bakanı Hasan Polatkan bu lonlarında gördüğüm son aylarda eser Bizanstan mülhem, bu eser ruyor. Onun yerine Shakespeare'i Avrupaya daha yakın bir noktadan meselâ Yugoslavya veya Yu «bah Ankaradan şehrimize gelecektir. son profesörlüğünü tebrik etmiştim. kiliseden örnek alınarak yapılmış, kaybetselerdi İngilizlik ne hale düşehrimizde kaldığı zarnanistan açılması lâzım gelecekti Bakan fabrikaları gezecek müddet sen Şimdi o, yalnız Fransanın en bü bu eser İrandan veya Hindden şerdi. fında ve isçi Halbuki, bir taraftan Avrupa mil dkaları temsUcilerUe temaslarda bulu yük bilgi merkezlerinden biri olan kopya edilmiş» diyenleri dinleyip Tıpkı bunun gibi Türklerin meletlerinin gizli mukavemet ve is nacaktır. College de France'ın profesörü ve kabul edenler: otorite sayılmakta deniyet eserlerini sözde, yazıda, yanı, diğer taraftan müttefik orSağlık Müdürünün diinkü İstanbul Fransız Arkeoloji Ensti devam ediyordu. renkte, şekilde ve hacimde tanımadularınm çok şiddetli taarruzları tüsünün müdürü değil, Ankara Dil tetkikleri Türklerin medeniyetleri ve me ğa mecburuz. Başka türlü, millet karşısmda bütün kudreti kökünfakültesinin denî istidadları olduğunu yazıp ruhu, geriye, ileriye, geçmişe ve Sağhk ve Sosyal Yardım Müdürü Dr. ve Tarih Cografya den sarsılan Kızılordunun verdiği Faik Yargıcı. dün. yanında Sağlık de fahrî profesörüdür. İlk ilim ça söyleyenler de vardı. Fakat delil geleceğe uzanıp yayılmadan doğabozsun, buna lüzum bırakmıyordu ekipleri olduğu halde. koylerdeki tet. lışmalarına Mısırda başlayan Prof. leri, bütün dünya efkârını tersine maz, yaşıyamaz. Sevmek için tanıŞimdi Sovyet takviye merkezi kiklerine devam etmişlir. Bu arada, Gabriel, bizim için talihli bir tesa döndürecek kadar objektif değildi. mak, tanımak için bilmek lâzımDoğu Avrupada değil, Batı Rusyada ha?ta görülen vatandaşlar hususi vası. düfle Türk esevlerinin çekiciliğın Ya büyük insan Loti'ninki gibi dır. Vatan, bilinerek sevilen, sevitalarla hastaneye kaldırılmıslardır. bulunuyordu. den kendini alamamıştır. Once güzel, içli, derin, fakat edebî sa lerek ölünen bir kutsal ülküdür. İzmir Fuannda açılacak Onun için, ikinci cephe taarruTolon Oğullan, sonra Selçuk Oğul tırlarda; yahud Disraeli'ninki gibi İşte Prof. Gabriel'in bu makalesi, Alman paviyonu zunun doğrudan doğruya Rusyaya îzmir Enternasyonal Fuarındaki Al ları, daha sonra da Karaman ve siyasî hareketlerde, veya Henri de öğretme ve bildirme bakımından karşı yapılması en muvafık hare man paviyonuna aid hazırhklarla meş. Osrr.an Oğullan onu büyülemştir. Regnier'nin Vakitlerin Aynasına okunmağa değer bir ehemmiyetteket olacaktı. gul olmak üzere Dr. Ribell dün sehri O kadar ki benim yeni unvanını aksettirdiği müphem hayallerde idi. dir. Onda babası Osman Gazinin mize gelmiştir. Dr. Ribell «Türkiyenin tebrikime her zamanki lâtifeci ne Böyle arka arkaya sıralanmış koca Karşılıklı kesip biçme son demlerinde Orhan Beyin zapAylardanberi biliyorduk ki, A Almanyaya bilhassa ticari sahada cok zaketile cevab verdikten sonra cildlerle, fazla okumak sevmiyen tetliği Bursadaki anıtlardan Muelzem olduğunu belirtmlştir.» merikalılar Türkiyenin Karadeniz Konya civannda bir kârvansaray lere de hiç değilse resim seyrettire rad I. in camii incelenmekte, miFilistinden dönen Musevîler sahillerinde mühim üsler kurmuşdan ve onun bugünlıü fena duru rek, canlı ve bugün yaşamakta olan marî kuruluş ve seziş bakımından B r müddet önce Filistine büyük bir lardı. Rusyaya karşı girişilen «üs sevir.cle gltmiş olan şehrimiz Musevl. mundan bahsederken kendisıni anıtlara dikkatlerini çekerek sana kıymeti üstünde durulmaktadır. tün harb» de de bazı atom bom lerinden 26 sı daha dün geri gelmiştir. dinleyen bizler; fransızca konuşan tımızın varlığına ve orijinalliğine Bu incelemeler, yazarı Osmanlı mibalarının buralardan atılmış ol Gelenler FiHstinde hcyat şartlaur.în bir Türkün ıstırabını, ihmale isya inandıran, Gabriel olmuştur. Onu marisinin esasına aid meseleleri Vekümez oldu^unu söylemişlerdir. ması muhtemeldi. nını gördük. Yurdumuzdaki anıtlar bir hakikatin, hususile kendi haki gözden geçirmeğe sevkeder. Bu aZonguldağa giden öğrenciler için içi sızlayarak para ve imkân katimizin kâşifi olarak daima min nıtların ya kiliseden bozma veya 20 haziran sabahı radyolardan İstanbul Ünivcrsitesi Edebiyat Fakül aramada beni ve bu işte çok hiznetle anacağız. bir haber aldık: kilise taklidi olduğu fikrini ele alır tesi Dekanı Prof. Dr. AIi Tevfık TanTürkiyedeki üsîerden Kınma kar oğlu. asistanı Erol Tümertekin ve Cof meti ve emeği olan Hâmid Zübeyri Vakıflar Dergisinin ikinci il ve şöyle der: şı hava ve deniz kuvvetlerinin müş rafys subesinden yirm; kişilik bir öğ.bile gejiycrdu. dinde «Bursada Murad I. camii ve «En büyük hata, Osmanlılan terek bir taarruzu başlamıştı. rencl kafilesi. tetkiklerde bulunmak 1927 den 1933 yılma kadar İs Osmanlı mimarisinin menşei mese Anadolunun heyeti umumiyesinden zere Zonguld3ğa hareket etmistir. Prof. V.nbul Darülfünununda müderris Bu taarruzun Rusya ve peykleri lesi» hakkındaki etüdünü her ayn tutmaktır; böylelikle Osmanlıüzerinde ne büyük bir tesiri oldu Tanoğlunun bsşkanlığındaki heyet. kö bulunan Gabriel, 1931 de neşrettiği Türk aydını okumalıdır. Bunlar, o larla merkezî ve şarkî Anadolu mür havzasmda İki hafta kaldıktan ğunu anlamakta gecikmedik. «Anadoluda Türk Anıtları» isimli türlü millî meselelerdir ki, hangi Türkleri arasında bir Çin seddi spnra şehrimİ7e dönecekfr İki gün sonra idi, muhtelif kayilk büyük eserile ilim âlemine meslekte ve işte olursa olsun, insan farzedilmiş oluyor. Esaslı hatalarnaklardan gelen haberlerden öğyeni ve kıymetli bir abide kazan kendi milletinin değerlerini tanı dan biri de Garb fatihlerinin hiç Küçük Haberler j rendik ki, Doğu Avrupadaki Rus dırmıştı. Bunun arkasından ya mah ve bu değerler hakkında toplu küllüre malik olmadıklarını ve Bipeyklerinden bir çoğu isyan ha•k MUALLİMLER Cemlyet^ tarafın ymladığı büyük cildle beraber Sı fikirleri olmahdır. Bir iki sene önce zans medeniyetinin idarî ve bediî lindeydi. Senelerdenberi Sovyet dan Bursaya üç günlük bir tetkik se vas, Divrik, Kayseri, Amasya, To Londrada bulunduğum sırada sahada onlara ne verirse hepsini istibdadı altmda kıskıvrak duran yahati tertib edilmiştir. 8 ağustos salı kat ve Niğde gibi Selçuk merkez ziyaretime gelen talebe gencler, tetkiksiz ve tenkidsiz kabul ettikmemleketlerden ilk olarak Lehis ükşarruna kadar seyahate iştirak ede lerindeki Türk mimarî eserlerini benden «Mevlânâ» nm Türk olup lerini zannetmektir. Sözlerimden tan ayaklanmıştı. Gizli bir Leh rad cekler kaydedüecck ve 10 ajustnsta itina ile tetkik edip bütün dünyaya olmadığını ve Türk olduğunun ne Bizans sanatının bu sahadaki tesirhareket olunacaktır. Şeyahat hakkında yosunun bildirdiğine göre, şimdi ccmiyetin turizm Kurosundan lâzım tanıtmıştı. Daha sonra Van, Ahlat, ile sabit olduğunu sordular. Ben de lerini inkâr etmek istediğim aniamemlekette karşılıklı bir kesip biçmalumat verilrr.ektedir. Diyarbakır, Mardin, Urfa gibi doğu onlara, 1932 de neşrettiğim Rubaî şılmasm. Fakat teessüs etmiş nime hareketi cereyan ediyordu. Fa* T. M. T. Federasyonu tarafından ve güney doğu şehirlerimizde S^ei tercümelerinde ssh bulunan par zamlarda olduğu gibi fethedilen kat Avrupada Rusların işgali altıra tnglltereye yapılacak geziye katılacak çuk eserlerile uğraştı. aDoğu Tür çayı okudum. Hemen yeni harflerle memleketlerin hissesi kat'iyyen ilk düşen Lehistanın, bu işgal es öğrenciler bugün saat 10 da Beyazıdda kiyesinde Arkoolojik Gezmeler» bu farisî metni yazdılar. Farsça faik değildir. Bu hisse hiç bir raki Birlik bır.asında toplanacaklardır. nasmda maruz kaldığı komünist ine * BAKANLIĞIN daveti üzerine An isimli hüyük eserini verdi. nBoğaz metni yazmalannın nesebini sorun man abidelerin heyeti mecmuasile zaliminden, tam mânasile intikam karaya giden Milli Eğitim Müdürü içinde Türk şatolan» bunu takıb ca öğrendim ki, orada bulunan tamam kaynaşan mükemmel bir almağa karar vermiş olduğu anla Murad Uraz, dün sabah şehrimlze dön etti. Artık Prof. Gabriel, türlü de İranlı talebe arkadaşları, Mevlânâ tip vermez. Hakikatte daima bir müştür. nın Fars olduğunu iddia etmişler; benimseyiş ve adaptation vardır. şıhyordu. * FRANSIZ Elçisi M. Lecuiller bu virlerinde Türk mimasirini tanıyan GELECEK YAZI: Üçüncü harbin giinlerde şehrtmizde bulunan Fransız en salâhiyetli bir ilim adamı, bir türlü deliller getirmişler, bizimkiler İster Murad I. camii. isterse iki sonu: Sovyetler Birliğinin sonu. edibi Claude Farrere şeref.ne bir resmi otorite olmuştu. Onlan birer birer kabul tertib edecektlr. incelemiş, rölevelerini yapmış, ölŞehir Hıfzıssıhha Enstitüsü İSTANBUL vapuru dün 124 yolcu çüp biçmiş, fotoerafilerini almış, ile Doğugüney Akdeniz seferine çıkinşaatı ilerliyor hasılı Türk mimarisinin memlekem^ştır. Fdtihtelci su kemerlerile Atatürk * FRANSIZ Büyük Elçisi şehrimizde timizde ilmi bir metodla anatomıköprüsü arasında ve Bulvar üzerinde tarafından 1 1 Ağs. 950 C U M A akşamı inşa edilmekte olan Şehir Hıfzıssıhha bulunan tanınmış Türk dostu ve mu sini vücude getirmiştir. Enstitüsü binasına aid inşaat ilerle harrlr Claude Farrere'in jeref ne 9 Bu kadarile bile biz Türkler için miştir. .İnşaat bu senenin sonuna kadar ağustosta bir öğle yemeği verecekt r. büyük bir kıymet ve ehemmiyet tamamîanacak ve 1951 yılından itibaren Kıymetli ses sanatkân NECMİ RIZA AHISKAN'ın iştirakile bir taşıyan bu araştırmalar. mühim bir ŞEVVAL 23 PAZARTESİ Şehir Hıfzıssıhha Enst.tüsü. 1leri mem. akşam yemeği tertib edilmiştir. Aynı zamanda Taksim Gazinosuneticeye vanyordu. O netice le leketlerdeki benzerleri gibi yeniden nun yeni varyetesi de sayın davetliler için gösteriler yapacaktır. «orijinal bir Türk mimarisi var teşkilâtlandırılaralc faaliyete geçecektir. Hıfzıssıhha Enstitüsü Direktbrü Dr. NuMAZİNİN E S İ R L E E İ Biletler Dernek alâkalılan tarafından 8 Ağs. 950 gününden mıdır, yok mudur?» meselesinin reddin Onur, yenl înşaatla bizzat mesitibaren her gün 20.00 den 24.00 e kadar (Taksim Gazinosu kaDaphne du Maurier 350 Krş. cevabı ortaya çıkıyordu. Eski düngul olmaktadır. Enstitü; bllhasıa esnaf pısında emre âmade bulundurulacak) İstanbul Kulübünde, Park Y A L N I Z L I K yanın bir çok geniş alanlannda aV. ] 6.02 13.20 17.13 20.19 22.0« 4.03 tarafından satılan hileli ve mağşu; gıda Cıtelindo tedarik mümkürı olacaktır. talanmızuı sık sık at ojnatmaları, A. J. Cronin 200 Krş. maddelerini teabit hususundaki faali. E. 1~9~43 5.00 8.53 12.00|~T46; 7.44 Batı âleminde bizi yalnız dövüşyetini genişletecsktlr. ARİF BOLAT RİTABEVİ Yardımsevenler Derneği Beyoğlu Şubesi Taksim BELEDİYE Gazinosunda izim komünizmle mücadelemiz, zayıf ve sistetnsizdir. Komünistlerin hür asır sonra inşa edilen selâtin ca riyeti hürriyetle boğmağa çahştıkmileri nazan itibara almsın, Os lan malum ve mücerreb olduğu manlı mimarisi, yabancı bir mek halde biz, demokratik hürriyetler tebin abidelerinden mülhem ol adına bu silâhı onlann eline verir makla beraber asırlar zarfında bi ve istedikleri gibi kullanmalaruıa riken ananelerini bütün hallerde müsaade ederiz. muhafaza etmiş ve tamamen orijiMemlekette kapahca bir tarzda, nal eserler vermiştir.» muhtelif şekillerde komünizm proBu son hüküm, bizim için mü pagandası yapan 17 gazete ve derhimdir. Birbirinden müteessir ol ginin bulunması, bunun en büyük mamış sanat eseri, beşer tarihinde de\\ dir. Konrönistler, kendi zeyoktur. Aslına giderseniz ilk kub hirlerini vatandaşlara aşılamak için beyi düşünen insan da en büyük her şekil ve kıyafete girerler. Din mimar Yaradamn eseri olan dağları düşmanı olduklan halde dindar ve taklid etmistir. Türk mimarisi, tâ zahid görünürler. Hürriyet düşmaorta Asyadan başlıyarak, daha ta nı olduklan halde hürriyet âşıkj rih öncesi devirlerden bugüne ka rolünü oynarlar. Barışuı baş düşdar her çağda eser veren bir me manı olduklan halde, banşseverlik deniyet parcasıdır. Düşüncelerini maskesi ile karşımıza çıkarlar. Yaldaima aksiyonda gösteren atalan nız safdil insanlan, matbuaya amız; tuğlada, taşta, demirde, tah şın hürmet besliyen, yani gazete. tada, çinide, yani renkte ve şekilde dergi ve kitabın her yazdığına inainandığı fikirlere vücud vermiştir. nanlan değil; münevver, aklı baTürbelerimiz bu bakımdan ne ka şında, muhakemesi yerinde olandar manalıdır. Kıymetli arkadaşım lanmızı bile aldatırlar. mimar Şehabeddin Uzlukun mahKotnünizme Karşı Mücadele adile rut koptalan orta Asya mimarî ,Te intişara başhyan milliyetçi siyasî leneğine bağlamak konuşundaki dergide «Moskova radyosunun teince.emesini pek alâka çekıci biı şekkürü» başlıklı $öyle bir haber lurum. Nitekim Prof. Gabriel i e okudum: Ankara Tarih fakültesinde fahrî •Harb hazırlıklarını gizlemek ve büprofesör olarak verdiği «Türk Mc tün dünya mllleüertni «ldatmak için zar Anıtları» na dair olan konfe Rusların teşebbüsü ile geçen yıl kururansında bu cihete dokunmuştur. lan ve bu yıl Stockholm'da toplanan <Barıj Taraftarları Dalmi Komitesi» Vardığı netice, kesin, açık ve doğ komünist taamızunu maskeleme faali< rudur: yctinl arttırarak imza toplamağa baş«Selçuk türbeleri ekseriya iddia lamıştır. Mezkur komltenln Türkiye Büyük edildiği gibi İran sanatının kopyası Millet Mecllsine yaptığı müracaat ceveya değiştirilmiş bir şekli değil vabsız bırakılmışsa da. Ankara milletdir; tam manasilc orijinal bir Türk vekili General Selâhaddin Adil. Barıs icadıdır. Bu çeşid türbeler, Türkler Kom^tes'.ne yazdığı mektubda kendiletarafından iskân veya zaptedilmiş rlne baîarı diliyerek tesebbüslerinin inianl olduğunu blldlrmiştir. memleketlerde biricik mezar tipi •Moskova radyosunun bildirdiğin* olmuş ve bütün ülkeleıde asırlar göre, İstanbul, Ankara. Aydın, İzmir, boyunca yaşamıştır.» Bolu ve Silrdde Stockholm çağrısı İçin Olgun yaşlarına erişmiş olan imza toplanrnakta imlş. Moskova radmuhterem üstadı, bu derece yakm yosu yorumcusu Erdem komiteye başarl dillyen General Selâhaddin Adil il* dan tanıdığı ve tanıyarak sevdiği çağrıyı imzalıyanlardan Ord. Prof. Dr. memleketimizden aynlırken en iyi Mazhar Osman. edib Ercümend Ekrern dileklerimizle uğurlarız. Çıkaraca Talu, milletvekili İnc« Alemdaroğlu il* ğı ilmî dergiyi dört gözle bekle Slnarı Tekelioğluna teşekkür etmistir.» Muhterem dostum, Ercümend Ekmekteyiz. İsmini olduğu gibi yazarem Talu arakadaşımız, geçenlerd» rak Anadolu koymasını, yalnız onun şahıslarımıza cömerdce kazan bir yazısında, bu banşseverlik çadırdığı dostluk duygusile değil, ha Qırısına aldanarak komiteye mek» kikat sevgisile de kendisinden rica tub yazdığını, fakat bunun bir koederiz. Prof. Gabriel'e karşı besle münist banşı olduğunu anlar andiğimiz şükran hissi, şimdiye kadar lamaz hemen ikinci bir mcktubl» vücude getirdiği kıymetli eserleri ilk mektubunu hükümsüz bıraktıyanında Türk mimarisini ilim ko jını yazmıştı, Gerek Ercümend Ekrem Talu arnusu olarak alacak genc Fransız tilmiz ve muakkiblerile kat kat ar kadaşımızın, gerekse Moskova radyosunun teşekkürlerine mazhar otacaktır. lan diğer zatlann komünistliğe en .jiiçük temayülleri dahi olmıyan Öğrenim yurdlannın yeni milliyetçi, yurdsever vatandaşlar ol yönetmeliği duklanna kimsenin şüphesi yoktur Millî EJlüm Bakanllgl İstanbul Yüksek Öğrenim Yurdları Müdürlügünün Fakat onlar, karşılanna çıkan bayeni yönetmellğinl hazırlamıştır. Bu nşscverlerin, banşçı maskesi takınybnetmeliğe göre, yurdlardakt asocak mış kızıl harbciler olduğunun farlarından kimse parasız yemek ylyemi kına varamamış, hakiki banşseveryecektir. Yurd'.ar Müdürü Sami Akyol, yurdlar hakkında çıkan muhtelif ri lik duygularile onlann maskeli 0vayetler hakkında 5u izahatı vermiştir; • ununa gelmişlerdir. « Yurdlar idaresince tahsil olunan Bu hâdise de gösteriyor ki her kıyıırd ücretleri alındıkça her ferde ayrı hk ve kıyafete giren, beyaz ve yeşil birer makbuz veri'.mektedir. Müdürlük emrinde bulunan kamyon ve kamyonet her renge boyanan, 17 gazete ve çadeee yurdların hizmetinde olup. özel dergi çıkararak, cemiyetler kuraişlerde kullanıldığı varid degildlr.» rak masum ve safdil vatandaşlan jehirlemeğe çalışan kızıllara karşı. kuvvetli ve sistemli bir «ekilde mücadele etmek ve onlann hürriyeti hürriyetle boemalanna meydan veı memek lâzımdır. İki harika Roman Ajansm üç yanlışı • w w Yazan AHMED HİDAYET REEL CUMHURIYET