Katalog

Dünyanın en büyük patronlu, elişi ve tnodel mecmuası 100 sahife 100 kuruş. No. 358 ÇIKTI. umhuriyet KURUCUSU:YUNUS NADT 9 Cl7 ni»İ nCI Teîgraf ve mektub adresl: Cumhuriyet, Istanbul Posta Kutum tstanbul No. 246 Santrai Nunuraa: 24298. Yaz, Işleri: 24299, Matbaa : 24290 T e l e f o n i a r : U m u m î RAHİM STJNTÜK İZÇE TÜRKÇE . LÛGAT En yenl'20.000 teJauk ıstılahlan taşıyan bir lugattir. Bütât teknisyenlerın. mühendillerin, fap subaylarihıh, teknik enstitü Ve okullan öğrefcen ve öğrencilerinin % bütün iş adaıttaruun elinde bulunması zerurî tdan yeıu^bir 'eserdir. i <w \ Fiab cüdB^olarak 759 kifraştur. İ 9A Tflmmil7 I Q RO İNKILÂP KİTABEVİ' Başbakanın demeci yorumlara yol açtı Milletçiler: «Ara seçimler geriye atılmakla Meclîse muhaliflerin girmesi önlenmiştîr)) dîyorlar Ankara, 23 (Telefonla) Başbakan Adnan Menderesin Istanbuldaki son beyanatı, muhalefet çevrelerinde akısler uyandırmıştır. Bilhassa şu cümle üzerinde duruluyor: «Demokratik bir idarenin kurulması bahsinde muhalefetin elinde bize tevcih olunabilecek hiçbir tarız silâhı bırakılnuyacaktır.» Halk Partisı propagandası: «Iki aylık icraata bakılırsa bu sahada fazla hayale kapılmayı> cesaret addetmektedir. Mılletçilerin çevrelerinde ise «ara seçimler bir yıl sonraya atılmakla Meclıse bazı esaslı muhaliilenn girmesi önlenmıştir. Bunlara ve bılhassa bu son olaya göre, iküdar partisi (tariz sılâhlannı) değil, onlan kullanabilecekleri ortada bırakmak istemiyor, demek daha doğru olur.» Bizzat Hikmet Bayura aid olan bu göröş ara seçimlerin Mıllet Partisi tarafından kazanılacağı iddiasını da taşımaittadır. Makalesinde Arkası Sa 3. Su. 4 te Yeni Bastn Kamınuntın hâlâ merlyete girraemiş olraası da şayial ara sebeb oldu. Cumhur Başkamnın bu kanun hakkında vetosunu kullanacagı s oylemyor Kore harbine dair en son gelen resimlerden: İngüiz harb gemileri Kore sulannda Tersane davaııuz Sayın Cumhur Reisimiz Celâl Bayara açık mektub ek muhterem Devlet Reimiz, Cumartesi günü, Taşkılakta yapılan Taşkızak tankerinin denize indirilmesi törenine, Başbakanla beraber şeref verdiniz ve bu gemiyi bizzat denize indirdiniz. Sizin bütün ömrunüz boyunca ilk defadır ki bir Türk tersanesi, boyle 3355 tonluk büyük bir gemiyi denize indiriyor. Sizin gibi denizi, gemiyi, denizciliği. denizcileri, ve denizcilık sanayiini seven, denizcilik adı altında hepsi bir kiıl teşkil eden bu mevzuun büyük ehemmiyet ve kıymetini daha ilk resmi vazifeniz olan İktisad Vekilliğiniz sırasında pek iyi <fcsvramış olan bir devlet adamı için, Taşkızak tankerinin isim babası olmak, talihinizin size kazandırdığı büyük bir bahtiyarlıktır. Bu gemi, sizin zamanınızda kızağa konulmamış olmakla beraber, onun malzemesinin yüzde 70 ini tcmin eden Karabük demir ve çelik sanayiinin temeli, sizin İktisad Vekilliğiniz zamanında atılmış olduğu için, tankerin inşasında, sılin de büyük hizmetiniz sebkat etmiştir. Gemi denize indirildikten sonra yaptığımz hasbıhal sırasında çok doğrn olarak işaret ettiğiniı gibi, demir ve çelik sanayii, sanayiin babasıdır. Ağır sanayi kurulmadıkça, bir memlekette sanayi vardır ve kurulmuştur, denilemez. Sanayii ileri memleketlerin bazılarında demir vardır, kbmur yoktur; diğerlerinde komür vardır, demir yoktur. Italya gibi bazılarında ne demir, ne de komür vardır; fakat Italyada ağır sanayi vardır. İtalyanlar, demiri de, kömürü de dışandan getirtmek suretile demir ve çelik sanayiini kurmuş; 51.000 tonluk transatlantiklere, 35.000 tonluk zırh lılara varıncaya kadar gemiler inşa eden müteaddid tersaneler vücude getirmişlerdir. Kömürsüz ve demirsiz Itaha. bu sanayi sayesinde kurduğu tersanelerle İkinci Dünya Harbinden önce dünyanın sayılı denizci devletlerinden biri olmuştur.1939 başında İtalyan donanması 710.000 tonluk 380 gemi ile dünyanın beginci deniz kuvve'i idi. Aynı tarihte İtalyan deniz ticaret filosu da 3.450.000 tonluk 1335 gemi ile dün\a altıncısı idi. Bu filoda 20.000 ton ile 51.000 ton arasmda 10 tane büyük, süratli ve lüks transatlantik de vardı. Bu gemilerden biri olan Rex, mavi kordelâyı kazanmıştı. 1880 de Türkiye, Fransa ile beraber dünyanın ikinci derecede bir deniz kuvvetine sahib iken ve Haliç tersanesinde 6700 tonluk zırhlılar yaparken sonralan deniz satvetine ve gemi sanayiine ehemmiyet vermediği için, harb ve ticaret filolan çok küçülmüş; denizaşın bütün topraklannı ve adalannı, hattâ ecdad kanile sulanmış olan Kumeliyi dahi kaybetmiştir. Rore'de komünistlerin taarruzu Düskürtüldü Amerika, Kore'ye yeni takviye kuvvetleri sevkediyor. Hükumetimîzitt fi'li yardım mesajma vereceği cevab Dış İşleri Bakanlığımız tarafından hazırlandı NewYork, 23 (R.AJP.) General Mac Arthur karargâhmdan bu gece bddirildiğine göre, Tayjon' • un güneyindeki birinci Amerikan zırhlı tümeni tarafından bugün elde edilen muvaöakıyet Kore harbinin bir dönüm noktasını teşkı' etmektedir Genel karargâh, harbin bundan sonra yeni bir safhaya girdiğıni belirtmekte ve şöyle demektedir: «Sabah şafakla beraber komünist lerin giriştikleri büyük taarruz Tayjon güneyindeki hatta yerleşmiş bulunan birinci Amerikan zırh lı tümeni tarafından püskürtulmüş ve düşroanın yinniden fazla tankı tahnb edilmiştir. Birinci Amerikan tümeni bundan bir müddet evvel Kore harekât sahasına gelmiş ve Tayjon cephesinde 24 üncü Amerikan tümenınin yerini almıştı.» Muhabirlerin bıldirdiklerine %ore, bütun gün devam eden kan'ı çarpışmalar sonunda bu cephede düşmanm taarruzlan akamete uğraülmıştır. Cephedeki askerî mujaiudierın beürttUderme göre de, bundan sonra Amerikan birlıklerinin büyük çapta gerileme hareketlerine girişmeleri beklenilmemelidir. Günün ikinci Amerikan zaferini 25 inci pıyade tumen.nın Hanşang Songu bölgesınde düşman tanklarmın taarruzunu bozması teşkil etmiştir. , .. GeneralMac Arthur tebliği, 24 saat Amerikan birliklerinin elinda Türk dostu bir Amerikan senatörü geldi Senatör Cain'in Türkiyeyi ziyaretine hususî bir ehemmiyet veriliyor Rusyanın strateji hatası Sovyetlerin Kore'de giriştikleri hareket 3 üncü dünya harbi ihtimalini azalttı Washıngton, 23 (a.a.) (United Press): Washington'daki milletlerarası gajTiresmî fakat iyı haber alan çevrelerde hâkim olan kanaate göre, Sovyetler Kuzey Korerun Güney Koreyi işgal etmesme müsaade etmekle bır stratejı hatasına düşmüş ve böylece 3 üncü bir dünya harbi ihtimali azalmış bulunmalftadlr. Bu fikirleri ileri süren uzmanlar, Kore ihtüâfının bütün dunyayı alâkadar eden askeri bumânası olduğu kanaatındedirle'. Sovyet Rusya, Avrupadaki peykleri vasıtasile bir taarruz düşündüğü takdırde şu muşkulâtı goze almahdır: Arkası Sa. 4, Sü. 1 de Arkası Sa. 3, Sü. 2 de Çalışrna Bakanlığma bağlanan fabrikalar Bakan Hasan Polatkan. devlet sanayi şubelerinde, Çalışma Bakanlığuun teftiş ve murakabesi haricinde hiç bir iş yeri kalnuyacağını söyledi Ankara 23 (Telefonla) Çalışma mevzuatırun tatbık ve kontrolu fabrıkalann bağh bulundukları Ba kanlıklara verıldığınden, çeşidli ellerde idi. Bihndiği gibi Meclisin son toplantdannda kabul edilen bir kanunla makine ve kimya endüstrisi kıırumuna devrolunan Kınkkale, Ankara ve Istanbuldaki fabrikalann her bakımdan kontrolu A r k a s ı S a . 4, Sü. lde Büyük bir Türk d>stu c'~n Amerikalı senatör Mc.Cain Yazısı 4 ur.cu sah.jec.e Atlantik Paktı üye devletleri toplantısı On iki memlekelin lemsildleri harb isiihsallerinin arttırılmasını görüşecekler Hürriyet şehidlerinin aziz hatıralannı anmak için dün Şişlideki Hürriyet âbidesi önünde bir anma töreni yapıhnıştır. Yukarıdaki resim, bu tören esnasında alınmıştır. (.Yazısı 3 üncü sahifemizdedir) Londra 23 (Nafen) Salı günü Atlantik Paktında üye bulunan memleket temsılcılerının iştirakile burada açılacak olan Atlantik Paktı konferansı bu memleketlerin askerî istihsallerini arttırmalannı hedef tutacak ve bu husustakı plânlar ve projeler üzerinde çalışmalara girişılecektir. dir. Temsilcilerin Kore hâdiselerini gözönunde bulundurarik suratle harekete geçmelenne intızar edılmektedır. Lozan'ın 27 inci yıl donumu Bugün Lozan anlaşmasının 27 nci yıldonumudür. Bılindıği gibi Lozan, millî iradenin yarattığı Misakı Mıllınin bütün dünyaya kabul ettirılmesidir. Meş'um Sevr'den sonra, Avrupanın kötürüm adamma genc bir varlık halinde dünya muvacehesindeki hakikî yerini aldıran Arkası Sa. 3, Sü. 2 de Çalışma Hasan Polatkan Kral Leopold'a karşı mucadele başlıyor Sosyalistler, Krala karşı mücadeleye devam edeceklerine yemin ettiler Deniz ciliğin anası tersanedir, gemi inşa sanayüdir. Biz 1908 denberi, yeni gemiler yapabilecek bir tersane kuramadık. Buna bir çok sebeb gbsterilebilir; yapılmıyan her iş için bir değil, bir hayli sebeb ve mazeret bulmak kabildir. Nâciz fikrimce bu başarısızlığımızın sebebi, denizciliğe tam bir iman ile inanmayışımız ve hazır yiyicilik gibi işin kolay ve zahmetsiz tarafını tercih edişimizdir. Azim ve inanld işe başlamış olsaydık, bugün 3350 tonluk bir tanker değil, donanmamızın ve ticaret filomuzun muhtac olduğu gemilerin çoğunu kendimiz yapabilirdik. Nitekim biz, 1855 de harb ve ticaret gemileri yaparken kendi kabuğuna çekilmiş olan Japonya, Amerikan toplarının tehdidi altında zorla kapılannı Batı me Kral Leopold, Brüxel°e muvasalatında ihtiram kıt'asını teftiş ederken deniyetine açmış, kayıktan başka Brüksel 23 (A P ) Kral Leo şamı yemin etmişlerdir. Fakat crugemiler yapamazken 50 yıl sonra. pold'un Belçıkaya donmesine ıtıraı ma gunü Belçıkanın kurtuluşu gunu ABİDİN DAVER eden sosyalistler mucadelelerıne olduğu için ertesi günkü tatılde Arkası Sa. 3, Sü. 3 te Arkası Sa. 3, Sü. 5 te devam edeceklerine cumartesi ak Bu mühim toplantı için şimdiden temsılcılerin Ingıliz başkentine gelmeye başladıkları bıldınlmektedir. Muhabirlerin belirttiklerine göre, aynı zamanda kuzey Atlantik bölgesinin savunma plânlan da koordıne edilecektir. Zannedıldiğine gö re, Başkan Truman'ın hazır olunması hususundaki tavsiyeleri bu konferansta nazarı itibara alınacak ve esliha istihsali bakımından nokBerlin, 23 (A.P.) Doğu Berlin 1 feten, hava polisi ismini vermiş 1 pagandalar yapılmaktadır, Batı Almanyadaki komünist a sanların tamamlanmasına çalışılali Alman komünistleri halen ma lerdir. Baü Berlindeki kaynaklardan ve lehtan kaynaklar Ruslann deniz caktır. lik olduklan kara ve deniz ordurilen malumata göre, Doğu Berlin polis teşkilâtını torpidobotlan ve lanna ilâveten yeni bir hava orLancaster House'da yapılacak odusu kurmağa başlamışlardır. A deki siyah üniformalı kara polis dığer gemılerle teçhiz ettiğini bıl lan bu konferansm dört veya beş Arkası Sa. 4, Sü. 1 de gün devam edeceği zannedilmektemerikan enteligens subaylannm bil teşkilâü 175,000 kişiye çıkartılmış dirdiğine göre yeni teşkilât diğer ve fevkalâde askerî talimlerden Rus bolgelerindeki teşkilâtın ay sonra piyade silâhlan ve tanklarla nıdır. Komünistler, yeni teşkil et teçhiz edilmişlerdir. Deniz polisi teşkılâtı Doğu Altikleri hava kuvvetlerine, kara ve deniz ordulanna verilen kara po manya hükumeti tarafından reslisi ve deniz polisi isimlerine iza men ilân edılmiş ve vazifesinin demokratik cumhuriyetm gemilerıni korumak olduğunu bildırmişti. Bu teşkilâta taraftar toplamak içuı Rus tahakkumundekı yerlerde pro Rusya, Aîmanyayı siluhlandırtyor Bir cinayet iddiası Yusufeli ilçesi köylerinde bir muhtann işlediği cinayet hakktnda şimdiye Jcadar tahkikat açılmamış Ankara 23 (Telefonla) Yusufeli ilçesinin Sangedil köyunden Mehmed Sankaya adında bır vatandaş, köyünde cereyan eden bir katıl ve yaralama hâdısesınin tahkiksiz kaldığından şikâyetçidir. Aynı zamanda Mıllet Partısuıin ocak başkanı olan Sankaya bu hu Arkası Sa. 3, Sü. 3 te Kara ve deniz birliklerinden sonra şimdi de hava kuvvetlerinin teşkil edildiği bildiriliyor r İstanbnl Valiliğine Yusul Ziya Öniş Cetiriliyor J Gazeteciler bayramı Bugün, gazeteciler bayramıdır Bu munasebetle, Gazeteciler Cemiyeti şu beyannameyı yayınlamıştır: «Turkiyede sansurün kalkmasının ve Türk basınının hümyete kavuşmasının yıldönümü olan 24 temmuz günü, «Gazeteciler Cemiyeti» tarafından «Gazeteciler Bayramı» olarak kabul edilmiştir. Bununla beraber, sansürun kalktnasmdan bugüne kadar geçen 42 sene zarfında, Türk basınmın hürriyet içınde çalışması pek kısa zamanlara inhısar etmiş; bunun haricinde memleket matbuatı zaman zaman, sansürden daha ağır baskılara maruz bırakılmıştır. Fakat, butun bunlara rağmen, Turk gazetecisi inandığı memleket hizmetı yolundan asla aynlmamış; bu uğurda her türlü mihnet ve meşak İzmirde bir kadm 4 çocuk doğurdu Bir batında dört doğum memleketimizde ilk defa vuku buluyor îzmir, 23 (Telefonla) İzmirde Etüer mahallesinde 1265 inci sokakta oturan hurda demir satıcısı Mevlud Susurlunun aslen Kemalpaşalı olan karısı 33 yaşında Ayşa Susurlu dün gece yansmdan sonra Doktor Behçet Uz hastanesinde 4 çocuk doğurmuştur Susurlu aılesi 15 senedenberi evhdırler ve 4 kız çoctıklan daha vardır. Yeni dör Cumhuf Baskanı Bajar, İstanbul Valiliğine getirilmesi takarrur eden Yusuf Ziya Önişin elini sıkarken Arkası Sa. 3, Sü. 4 te Arkası Sa. 3, Sü. 2 de (Yazısı ücüncü sahıjemiade)