Katalog

t CTJMHURİYEI 1 Temranı r ^ uncu sJ D/ASIUOLACAK ktddlr. DÜNYA HARBİ 7 »ubayUrından: Phülipp Reynoids ifazan: Inglllı glzll istlhbarat Tiıtkiyede neşlr haSrtı ymlnız «CUMHTJRİYET. st^nbnlun yıllardanbeTİ halledilemiyen meselelerinden biri de ekmek meselesidir. İstangöremedik. Şu son günlerde «devri bulun ekmeği, ikide birde mühıın Yanm asırbk bir eski hatıra bu sabık yaratmamakla beraber» eski mesele olnr. Bunun bir sebebi, £ıson günlerde birdenbire hafızamhaksızlıklar ve kanunsuzluklarla a rınlara verilen ekmeklik unların da canlandı: Evet yanm asırdan belki bir kaç sene daha ziyade olçılan yaralan bü: dereceye kadar te fenalığı ise, diğer bir »ebebi de, du, Mülkiye İdadisinde (yani lısedaviyi vazife edinen Meclis ye hüku fırınlann iptidailiğidir. Gaıete idade) bir mubassırmuz vardı. O vamet, istıkbalde haksızlık ve kanun rehanelerine kadar getirilen bazı M. Feluc'in vereceği haberi me dan da Auchen yolile Kolonyaya kitler şimdiki ilmî pedagoji usulü tesiri olduğunu iddıa edecek kadar yenlere söylemesi de o kadar tabıî suzluklara yol açması muhtemel o ekraeklerin içlnden ip, çuval, canı Köylüden iki ay içinde, 200 ra'îla bekliyorduk. Anlattı: gidecektik. olmadığı için stnıfta sükutu mu hayalperestler varsa onlaraı halan fazla imtiyazlan şündiden tahdid parçası, böcek vesair iğrenç şeylec milyon lirahk hububat gorülmek gerektir. « Siz yokken Londrayla koçıkar. Bazı ekmekler yenilmiye'ek Fakat şoseye çıkar çıkmaz, kenhafaza etmek, korıdorlarda intızam yallerini bozmasalar ne olur. Gene bir makalede söylediğim ederse pek doğru bü* iş yapmış o kadar hamur veya çamurdur. Bazı satın ahnacak nuştum ve fabrikada grev çıkar dimizi küçük bir kayıktaymışız da halınde yürümek mecburî idi. Bu Bu güzel kararlardan sonra yalur. Vakıâ meselâ Meclis azasının gibi Büyük Mıllet Meclısinin tam mak gibi, kendinizi hakik! bir ko muazzam dalgalarla boğusuyormukaideye en küçük bir riayetsizlut tahsisatmm 1947 den evvelki hadde ekmeklerin vezni noksandır. Toprak Mahsulleri Ofi«i bu sene hemen bir ceza ile karşılaşırdı. Fa zıbp, çizilip henüz bir tesiri göıül istiklâl ve serbesti içinde kendi işmünist olarak tanıtmağa yarayacak şuz gibi hissettJk: Yollar muhacir Ekmekten halkın şikâyeti bitmez. indırilmesi içüı bir teklif yapılgeniş ölçüde hububat mubayaasına kat bazan yaramazlık, nizam aleyh miyen maddeler de yok değildir. lerini kendi tanzım etmesi husubir harekette bulunduğunuzu bil kalabahğından geçilmiyordu. mıştır. Bu teklif aleyhinde bulun Halbuki medeni şchirlerde ekmek Meselâ iktidara gelmeden evvel sunda hiç bü şüphe yok ise de dirdim. Memnun oldular. Sizi bunRuslann isgal ettikleri yerlerde başlamıştır. rilahsullerini topbyan darlığı bü spor rekoru kınnak hamak bu âciz içüı mümkün olma davası çoktan haUedilmiştir. Yaldan dolayı tebrik ediyorlar ve bun ki insanlar, canlannı işkenceden, çiftçiler bunların bir kısmını sür lini alıyor, bunun için zavallı ileri gelenlerinin ağzından yanlı^ dünyanın en mütekâmü demokramakla beraber itirai edeyim ki teş nız medeni şehirlerde mi? Harbin dan sonraki hareketlerinizde de ölümden kurtarmak maksadile, ba atle şehire getirerek Ofise sat mubassır ceza ile uslandıramadığı olduğunu dinlediğimiz bir çok is silerinde bile meclis işlerinin en riî masuniyet imtiyazuıın tahdidı ortasında Afrikanın pöbeğindeki ler henüz değ'ştirilemedı. Fılhakiistediğiniz gibi davranmak salâhi tıya doğru akın akın kaçmağa baş maktadırlar. ve gene bildiğıni yapmakta ısrar ka yukanda söylediğimiz gibi İK faydalı ve realiteye en uygun ol gibi manevî bir feragat o maddî fe Elfaşer kasabasmda bile pamuk ması hususunda hükumetin, Mecyetini veriyorlar. lamıştı. Askert ehemmiyette bir yol Bu sene Toprak Ofisin ilk iki ay eden yaramazlık rekorculanna batidar seli henüz dunılmadan yapı lisi, hâşâ sevk ve idare değil, fa ragat yanında çok yüksek görüle gibi küçük francalalar yemek saaGüzel bir haberdi bu. olduğu için, Belçika hükumeti bu içinde yapacağı mubayaat için tak ğırıyordu: «Taşa mı söylüyodetine ermiştik. Halbuki o zaman M. Felix biraz durduktan sonra: rasını kalabalıktan uzak tutmak is riben 200 milyon liraya ihtıyac var rum?ı Şimdi düşünüyorum ki ha lamıyacak bır çok işler olduğunu kat mesaisinde en faydalı yollara cektir. Bu adım #atıldıktan sonra İstanbul vcsika ile çamur gibi ekkabul etmekle beraber partinin ve halkı hakikî demokrasiye en milletvekilleri Ee halk «rasmda «Yalıuz, size bir ricam ve tavsiyem temişti. Fakat muhacirlerin sel gibi dır. Yani bu miktar parayı iki ay lisane tavsiyelerine, temennilerine, meğe benzer bir şey yiyordu. var,» dedi. «Şehrin işçi mahallele akan kalabalığı karşısında hiç bir içinde piyasaya çıkaracaktır. Ofi ricalarına cevab alamıyan herkesın, kuruculan, koruyuculan velhasıl çok ısmdırac3k maddelere işarst farklar yaratan ceza kanunundaki Kırk sene evvel. ilk defa Parise bütün ileri gelenleri ile beraber a etmesi mutaddır. Meselâ daha yeni bazı maddelere de elbette sıra gerinden birindeki bir otele yerleşse emir ve tedbir psra etmemişti. sin böyle 200 milyon lirayı nasıl bu mubassır gibi, karşısmdaki ce dedlerinin çokluğunu çok kere mügittiğim zaman, ekmeklerin nefalecektir. niz daha iyi edersiniz. Bu suretle, Bir müddet gittıkten sonra Lucas temin edeceği merak edılmektedir. vabsız.ıktan içi sıküması pek miim nakaşa ettiğimiz vekâletlerden bır Meclis teşekkül etmeden evvel milsctine, temizliğine ha>ran olmuşhem takındığınız çehreyi daha faı kamyonun idaresini bana bıraktı. Velhasıl ne de olsa şvı muhak tum. Daha sonra, hangi memlckeBir iki aya kadar köylünün pa kündür. Hattâ ben bile geçen se kısmınm lâğvı en kolay tarzda an letvekillerınin teşriî baza imtiyazla hakikate uygun bir hale getirmiş lannm biraz daraltılması lüzumunu kaktır ki temennilerin, haürlatma te ve şehre gittimse, ekmeklerin « Ben bu gekilde gitmeğe ta zara inip bir takım ıhtiyao mad neler zarfında bu sıkıntıyı iki de cak ilk ağızda yapılacak ıslahat olursunuz, hem de nazan dikkati hammül edemem,» diyordu. delerini satın alacağı ve boylpce fa kuvvetle hissetmışim ki üç sene cümlesüıden idi. Yapılamadı; bu ileri sürmüştük. Dünyanın hiç bır ların «Da\ud Peygamberüı kaya pişkinliği, güzelliği dikkatimi çekbizim evin üzerine çekmek tehlikeHakikaten, kanncalan çiğnemek piyasada nisbî bir canlılığın hasü evvel bir sabah gazetesine «Fıkra nun da kimbilir ne iç sebeblen tarafmda halktan bu kadar rnıtı sına» çarpıp orada bir ses çıkar ti. Viyananın ekmckleri borek, bak Bİnden kurtulmuş oluni2.» lar fıkrası» adıle yazdığım bir ma vardır: bunlan bilsek belki de bun yazlarla aynlmış milletvekillerine madığı ve bu «essizliğin karşıam lava gibi bir şeydi. Yalnız 1936 da ten korkan bir fil vaziyetindeydık. olacağı anlaşılmaktadır. kalede ve iki sene evvel bu sü dan bahis bile etmezdik. Fakat bı! tesadüf edildiğini bilmedi^miz da kalanlan manevt bir adem ve Moskovada, çavdar unundan yapılDoğru söylüyardu. Karar verdik: Insan ve eşya ile yüklü arabaların tunlarda • İlâhi ben dcli miydim miyenlerın öğrenmek istemesi ne için talebımizin aykın olmıyacağı ya cehennem uçurumlarına sürük mış ekmekler, bizim Birinci ve İEr.esi sabah ilk işimiz gidip kendi arasından geçebilmek için, son deSultanahmed İ'.kokulunda neler neler yazdım» başlıkh bir kadar meşru ise bilenlerın bilmi nı zannedıyorduk. Bu hususta Mec ledıği zamanlardan uzaklasıyoruz; kinci Dünya Harbinde yediğimiz mıze, münasıb bir otelde oda bul rece yavaş ve temkinli ilerlememiz diploma tevzii yazıda soylenen, yazılan şeylere kar lis Riyaset Divanımn bü hareketinı bunu kabul edelim. mak olacaktı. icab ediyordu. esmer ekmekler gibi, çıtur çıtır, yaDcrs yılı sonu n.unaseDetıle dun Sul şı cevabların, yani müsbet veya men Şehirden ahali başka yerlere taiki saatte on üç kilometre yol anni taşlı İdi. Ruslann beyaz buğday tanahmed Ilkokulunda dıoloma torer.i fî tesirlerin pek az görüldüğünü öfinıyordu. Bunun :çin, istediğimiz cak alabilmiştik. Bu işten vazgeç yapılmıs ve guzel bir nıu»araere verilunundan yapılmıs beyaz ekmeklcri gibi küçük, fakat temiz bir otelde mek istiyecek kadar bıkkınlık ve mıştir. Musamerede Vıli JTuavıiıi Fuad ne sürmüştüm. Yazılan yazılann de nafile idi. Harb içinde, 1942 de, hiç bü tesir yapmadığından şikâoda bulmak zor olmadı. usanc getirdiğimiz bir anda arka bulunjruş ve yavrulara aiDİomalarını Alman denizaltılan tarahndan abyet şoyle dursun en ufak tenkidîi vermiîtır. Eşyamız bir iki bavuldan ibaret mızdan bir gürültü kophı. luka edilmiş olan İngilterede vebir yazının bıle yazılamadıgı isBüyük bir tehlike ti. Yalnız, bunların içinde Lucas'ın Nişantaşı Kız Enstitiisünde sikasız olarak verilen ekmekler de tibdad devrinin şairi ve vak'anüküçük bir telsiz telefonu vardı ki, Cepheye malzeme gotüren bir diploma tevzii bizim bolluk zamanlanndaki franvisi Muallim Naci merhum: en kıymetli eşyamızı teşkil ediyor kamyon kafilesi bize yetişmişti. calalarınuzdan daha nefisti. Nişantajı Kız Enstıtusunden bu yıl du. M. Felix'le temaa imkânını Onlerinde motosikletliler vardı ve mezun olan 140 öğrenciye «Jjplomaları Bütün bu ekmeklerin böyle nefls kaybedecek olursa Londra ile raii kalabalığı yararak yol açıyorlardı. Cun törenle tevzj edılmiştlr. Torende cBir sahife açsam ağlarsın kitabı olmasmda unların iyiliği kadar, eknasebetimizi bu alet temin edecekBu, bizim için, bulunmaz bir ni Vali ve Beledlye Başkanı Prof. Fah. sineden; meklerin iptidaî fınnlarda değil, Kerim Gokay, MiIU tL metti. Yammızdaki sahte vesikalan reddinMurad Uraz ve güzideEğıtlm Mü Lâl olarsun söjlcsem bir fıkra modern fabrikalarda pişirilmesinin düru b.r davetli Bir Rus emir veriyor göstererek, biz de kafileye katıldık kütlesi hazır bulunmujtur. Törenl okul tâbı sinedeu» tesiri aşikârdı. Görünüşü şüpheyi davet etmiye ve yola koyulduk. nıudiresi Mücellâ tncikaya kısa bir hiBir zamanlar bizde de Şişlide bl* beytini söylemişti. Biz hamdolsun cek kadar alelâde bir bavulun içinAkşam, karanlık basmak üzerey tabe lle açmış. müteakıben Vali Prof. ekmek fabrikası kurulmuştu; bu Gokay, Enstıtulerın gayeleri etrafında şımdi içimizi (kitabı sineyı) ade saklı bulunan telsiz telefonu da, ken, Liege'e geldik. Burada mola fabrika şimdi İpekçi Kardeşlerin zahat vermis ve öğrencllere başarı di çıp içimızden derdini (tâbı.sin?yi) diğer eşyanuzla beraber, oteldeki verildi. lemiştır. Bunu da ıtıezıon öâreneılerden pekâlâ ortaya dökebiliyoruz ve film atölyesidir. O ekmek fabrikası odamızda bırakıp çıktüc. Yemekten sonra tekrar yola çık birınin konuşması takib etrristfr. Aynı Bueün Deniz'nlik bayramıdır. mis oldu. Bu itibarla 1 Temmuz nnı bu yola sevkedenlerin isimle neden yaşamadı bilmiyorum. hattâ sayılıp dökülen derdlerSaat onu geçmişti. Hemen yola tık. Kafiledeki bütün kamyonlara sekilde Selçuk Kra Enst tusunden me. İkinci Dünya Harbinin son yılkopan feryadların bazan ka Sayın Ismet İnönü Lozan Bans gününü, Denizcilik bayramı yap rini, Türk denizcilik ve hususî terun olaniara dun merasimle dıpîı n^ları den çıktık. Tam on birde bir gün ev tenbih edılmişti: Fenerler yakılvenlm.«t'r. şebbüs tarihi herhalde hayrrla yâ Iaruıda İstanbul Belediyesl, modern yalar kadar sert eşiklere vurup ge Andlaşmasile Türkan ve Türkiye makta ve kutlamakta haklıyız. velki konağın dnündeydik. mıyacak, sigara içilmiyecekti. Arabir ekmek fabrikası tesisine teşebne gen bize dönmemesini bile is nin en esaslı haklarından birini, Kabotaj hakkından faydalanma detmiyecektü. Kapıyı aynı usak açü ve evvelâ balar birbirlerini on metre mesaEmirgân korusu bugün tiyebilıyoruz. Nitekım «Cumlıurı Türk sulannda Türk bayrağınuı ğa başladıktan hemen sonra, Türk 1933 ten sonra. armatörlüğün m büs etmiş ve bunun makinelcrinl bir odaya alıp bekletti. Sonra geldi, feyle .takib edecekti. Bombardıman halka açıbyor yet» teki makalede (30 ağustos istiklâl ve hakimiyetini kabul ettir deniz ticareti gelişme yoluna girdi. kisafı stop ettiği gibi Devlet Deniz Almanyaya ısmarlamıştı. O zaman önümüze düşüp başka bir odaya tehlikesi, motosikletlerin komalarıEmlrgân korusu bugun halk» açılabu işin, devletçilikten ziyade, hunı uzun uzun çalmalarile bildirile caktır. Şımdıllk cumartefi günlen hal. 1948) o zamanki hükumetin, de meğe muvaffak olmuştu. Türk i Devlet tonajı ve bilhassa yoktan yollan da, İkinci Dünya Harbinin götürdü. mokrasınin adcd kuvretuıe gü manlan arasında yolcu ve yük var olan armatörlerin tonajı tedri sonuna kadar, topallayrp durdu. susî sermayenin harb içinde böyle Burada geniş bir masa vardı ve cekti. kın gezebıleceğı bu konı bılâhare hafnakliyatından tutunuz da balıkçılı cen artarak Türk bayrağı taşıyan 1937 senesinde Alman tezgâhlanna bir fabrika tesisine haklı olarak Bombardıman tehlikesi herkesten tada ıkl gün halka açık bulunacik'ır. venerek söyienen, yazılan sözlere, arkasında üç kişi oturuyordu. İkisieğer bu sözij" • ve yazılar muhale ğa kadar bütün denizcilik üşlerini gemiler 1933 te 110.774 safi tona ısmarlanan 4 yolcu, 3 Marmara ti teşebbüs ve rağbet ermemesinden ni taruyorduk; fakat ortadaki bi faz!a bizi korkutuyordu. ArkamızRumen Sefiri ve Konsolosu fetten veyahuct müstakıllerden eel görmeği ve bunlardan favdalanmaâı yükseldi. Fakat hâdisatın garib ve pi ve 2 şehir hatb vapuru bü yol dolayı Belediye trrfmdan yapılzim için yabancıydı. Bu, yuvarlak da on ton benzin bulunduğunu dümemlcketlerine gittiler cu gemisi müstesna geldi. O sıra mak istenildiğini kabul etmek lâmiş ise, bir aldırmamazlık göster yalnız Türk vatandaşına ve Türk kafah, ablak suratlı, otuz, otuz beş şündukçe, bunların infüâkı zihrıiHumen Elçisl Dlmıtro i!e Eumen diğini ve fakat bu adedin değişme bayrağına hasreden kabotaj hakkı, acı bir cilvesile 1 Temmuz 1933 eü larda kurulan Denizbankın ısmar zımdır. Nitekim Belediye, kendisiyaslannda bir adamiı. Rus olduğu mizde bir kâbus gibi canlanıyor ve Konsolosu ve karısı memleketlerine nü, 2239 numara'ı kanun mucibinlamak üzere olduğu vapurlann si nin ekmekçilik yapmasına mevzuailk görünüşte anlaşılıyordu. Sağın her an yüreğimizi ağzımıza getiri g tmışlerdır. Bur,dan evvel de Buıgar mesini istiyenlerin değişmeyi bil Lozin Andla'nasile tpmin ce Türkıve sahiHerin îe yolcu ve mesi lâzım geldığıni yazmıstık. Işte olmakla beraber, 1923 te 34,902 safı ceşidli eşya tasımak inhisarı Devlet parişi, dedikodu yüzünden uzayıp tın müsaid olmadığmı görerek moda «bizim» Vandewell Yoldaş, so yordu. ve Çekoslovak Kocsolosları memıeketdediğimiz oldu: Bütün ihtarlsıa, tondan ibaret olan o zamanki tica Denizyollan İdare<nne verüdi. O gitti ve İkinci Dünya Harbi çıktığı dern fırını Mahrukat Olisine devlunda da Moreels Yoldaş oturuyorÇok geçmeden korktuğumuz ba lenne g:tmişlerdi. içüı geri kaldı. Daha evvel Alman retmek istemişti. Fakat devlet, Altemennılere kulaklannı tıkayaıı, ret filomuzun ihtiyacı karsılamağa du. şımıza geldi. Tiirk dostu bir Yunanlı tarihten itıbaren de deniz ticaret tezgâhlsnna ıstıarlanmış olan üç manyaya harb ilân ettikten sonra, gözrerini kapayan hükumet dayan kâfi gelmiyeceği düşünülerek bu Bir gün evvelki başkanımız bizi gâzeteci şehrimizde Cehennemden bir sahne hakkın iki vıl sonra tamamen Türk filomuzun bir kolunun yani arma büyük yolcu vapurunun teslimi, bir fınnın makinelerinden bir kısmı, haîifçe gülümsiyerek karşıladı ve Yıınanistamn Akropolis gazeteşlnin dığı aded kuvvetini kaybetti ve bu Saat gecenin biriydi. Lucas ya sahıb ve başmuharrırı. Nasos Boıts z, aded bir sel halinde karşı tarafa geçmesi kabul ediimişti. törlüğün terakki ve ink'şah durdu. kaç ay müddetle gecikeceği ıcin, yollarda kalarak kayboldu. Asr! fıEusa takdim etti. Onu da bize: mna yasla*nmış, ayukluyordu, Di dün şehrimiîe gelmi?tlr. Boylece 1 temmuz 1926 günü, ka Armatorlei'in ker.dı ara'atıııdaki mukavele feshcdildi. Bu gemiler, nn da yapılamadı. Harbden sonra aktl. Biz yazıcılar bu gürultülü se«Kızıl Ordudan teğmen Orlov» dişiddetli rekpbeti önlemek ve mun sonra başka bir Alman fiırnasına makineleri tamamlamak veya yeni reksiyon bendeydi. Birdenbire yaGazetesınde daima Turk Yunan lfaı yatağına girmiş, yer.eş botaj hikkı Türk'bsvraS'na intikal ye tanıth. nımızdan. komasını uzun uzun öt dosthığunu destekliyen yazll&r yazdı miş, berrak bir nehir halinp etti ve o günün denizcilik bayramı tazam pcsta seferleri yaumak gibi ısmarlandıysa da harbin başmda bir ekmek fabrikası ısmarlamak yoTeğmen Orlov iyi fransızca bil türerek bir motosiklet geçti. ğını söyliyen gazetecl, Kore hâJ sesibeklemeden kaleme olması kabul edildi. 1926 danberi bü maksadla neşredilcn bu inhisar ikmal edilmis olduk'sn halde, bir lundaki muhtelif teşebbusler de anin Fvıı emellerini açıkça gcstermesl gelmesini miyordu. Tercümanhğı Moreels miktar safra tasıyacaklan baha kim kaldı. Derhal frene sarılarak kamyonu bakımından faydalı oldugunu sozler.ne yapıştık. Tavsiyeler, nasıhat he. yıl, 1 Temmuzda Denizcilik kanunu, hakikatte Devlet Yoldaş yapıyordu. ları İdaresini bimîve gav?sini gü nesıle reddedıldiler. Harb içinde, durdurdum. Evvelki gün, gazeteler asrl bir ilave etmıştır' Kıbrıs me<;elesinın ise ler, ihtarlar ve tenkidlere koyul bavram'nı kutluyoruz. Söylediğine göre hareketlerimiz Turk Yunan hukumetlennın ara'.a duk. Bunlara yazı ile, yani hükudüyordu. Fılvaki armatörler volcu eski ve daima tamire muhtac, sayı fırınm, daha doğrusu bir ekmek Bu sarsıntıya Lucas da uyandı. İstiklâl Harbinde kahraman oriyi karşılanmıştı ve bize gizli bir Ondan sonra, saatlerce sürecek rında yapacakları andlaşma lle hallet metçi gazete sütunlarında cevab dumuzun ve fedakâr milletimizin taşımaktan mpneciildıkten ba^ka si ve tonaj itibarile kifayetsiz bir tica fabrikasının İstanbul Valisi ve Bemelerlnl lstemektedir. istihbarat vazifesi verilmesi kararret filosile büyük sıkınü ve ıstırab lediye Reisi Prof. Fahreddin Kerim kadar tnühim hâdiseler bir iki saplıp almadığımızı bilmiyoruz. Fa kazandığı askerî zaferi, çetin bir lepçilik de çok ağır tahdidlere tâbi laştırılmıştı. niyenin içine sığdı: Gümrük resimleri değiştirilen kat zaten yazı ile alınan cevablar siyasî ve diplomatık •nücadelcr'en tutulmuştu. Armatör şileolerinin çeki'di. Aımatör gemileri Ulaştır Gökay tarafından temeli atıldığıru 1 Bunu duyunca içimden: «Kama Bakanl'Ğmın emrinde, fena bir yazdılar. Bu modern ekmek fabriBen kendimi derhal dısan atmışmaddeler dan ziyade fi'len verilen cevablaı sonra tamamlıvan Lozan barış zafe İstanbul lımarma naklet*ik eri eşder!» dedim. «Bize her iki taraf da tım. Şımdi etrafta bombalar patbşekilde idare edildi. Çok yükpck kasını Belediye dejil, galiba adı ya, tek cinse indiriîmi'sti. 9 000 küsur maddeden lbaret olar mühimdir. Meselâ bu sütunlarda ri, kabotaj hakkını Türk bavrağına gizli istihbarat vazifesi veriyor.» limanı haric olmak şartıle en çok ücretler venlmek suretıle eski bir oÖrnek Ekmek Şirketi» olan bir yor, mermiler vızıldıyor, tayyareler gumruk maddclerinden 80 kadar madKızılordunun öğrenmek istedikleri uğulduyordu. Sonra, kulaklan sa denin gumrük rüsumu bugunden itl parü liderlıeinin başvekille aj'nı sağlamadan önce Türk limanlan a üç Turk limanından bir veya iki kaç İngiliz şilepi kiralandl. hususi teşebbüs yapmaktadır. Şirzat uhdesinde birleşmesini mübaren bazı değişiklige tâbi tunılmuş dafaa etmiştik. Bu arzumuz yerine rasında daha çok vabancı vapur Türk lımanına azamî üç cins eşBu seferki vazifemiz şuydu: ğır eden. bir infilâk duyuldu. ketin temsilcisi, Vali ve Belediye Nihayet 1946 sonlarmda devlet lar işliyor; İstanbul gibi büyük li yanm tasınmasır.a müsaade edilTayyare benzini yüklü büyük bir Anladım: Bizim benzinler havaya tur. Bu res'mler kısmen indirilml} kıs geldi ve hakikaten yeni iktıdar Reisine. gösterilen kolaylıklardan men de yiıkseltümiştır. Bu kanunun manlanmızda Yunan bandıralı ro mişti ama memVot f;preiinm bel tonaiını artt:ımak içüı te^cbbüse dolayı teşekkür etmiştir. Bu zatm kamyonla Coblens'ten Amhem'e uçmustu! tatbikine bugünden Itibaren başlana partisınin demokrasi icablannın et> morkörler bile çalışıvor, Cubuklugirişilerek mahud Ansaldoya 8 gekadar, Ren nehri boyunca gidecek Çalılar arasında saklandığım yer caktır. kuvvetlisini bu suretle yerine ge daki gaz depolanndan İstanbula kemiğini teskil eden İstanbul lima mi, Holanda tezgâhlarına da 6 şehir verdiği malumata göre temeli atıve oralarda gördüklerimizi kayde den gayrühtiyarî gökyüzüne baknı istisna edildici içüı. bu müsaadehattı vapuru ısmarlandı. Ansaldo, lan asrî ekmek fabrikası, şündilik Türk gemilerine yabancı kaptan tirdiğini memnuniyetle gördük. petrol taşıyan küçük yelkenli tek nin amelî hiç bü faydası olmadı. decektik. Verilecek vesikalar bize tık. Havada müthiş bir muharebe bu gemileri yapmjdı. Sonra gemiler giınde 35.000, ileride 50.000 sıhhî, alınmıyacak yolumuzdaki bütün hava meydan oluyordu ve ben bunu, sanki »ineDiğer taraftan eylulden evvel bu nelerde dahi çeşid çeşid, renk renk Böylece Lozan Andlaşmasile ya dörde indirildi. Bu İtalyan firması, temiz ve pişkin ekmek çıkaracakCeroi adanılarının yeterl ği ve ticaret yaz yenilenecek olan muhtar ve ecnebi bayraklan dalgalanıyordu. larına girmek imkânını sağlayacak ma perdesinde «eyrediyordum. bancilardan kurtanhp Türk bayra iki tane Marmara tipi gemiyi yeni tır; kâğıd ambalâilarla satışa argemilerinın leknık durumu hakkındak: ü. Fakat, benzinimizi ancak yolcuKaranlıkta, tabiî, hangi tayyare tuzuklerin tadılı için toplanan komı^'on belediye seçimleri için yeni kanu Bütün bu vabancı gemilerin ve va ğına intikal eden kabotaj hakkı. teahhurlarla ancak «on zamanlarda zedilecek olan bn ekmeği hattâ daluğumuzun son merhalesinde bo nin kime aid olduğunu tayin etmek Liman fdaresınde çahfmalarına devarr. nun hemen Meclisten geçirilmesini sıtalann şiddetli rekabeti karsısın1933 Denizcilik bavrammda Devlet teslim etti. Fuad Zincirkıran heyeti, ha ucuza satmak imkânı da olaşaltacaktık. Son günlerdeki da Türk deniz ticareti inkişaf edeimkânsızdı. Fakat, dört, beşi düş etmektedir. Denizyollan Genel Müdurıı hatırlatmıştık. Denizyollannın inhisanna verilmiş Isveçten 2, Amenkadan 17 yolcu, caktır. Kızılordunun öğrenmek istedik tükten sonra kalanlardan bir çoğu Cemıl Parman, gemılerimizde ecnebı gazetelerden sevinçle öğreniyoruz mivordu. Yalnız rahmetli Sirketi oluyordu. *Bu inhisann volcu nak yük gemisi ve tanker satuı aldı. Or İstanbulun ekmek meselesini hal leri bilhassa şunlardı: nun şarka doğru kaçışmdan anlaşı tebaalı kaptanlara da vazife verJme ki bu kanun da Meclisten tatilden Hayriye Boğaziçinde vapur işlet line aid kısmı hâlâ devam etmek taya çıkanlan mesr.edsiz dedıkodu yolundaki bu ilk adımın kendi zasini kabul eden bir teklıfte bulunmuş Cepheye yapılan sevkiyatın ma lıyordu ki ka$anlar Rustu, kovala vebu teklil komlsyon tarafından red e\vel gecirilecektir. Bu mühim da mek imtiyazını ahnış olduğu ve litedir. Yalnız armatörlerin elini lar \üzünden bu semilerden 10 ta manınrta atılması bir doktor ve prohiyeti, zırhlı kuvvetlerin miktarı, yanlar da İngiliz. valann bu suretle derhal halledil yakatli ellerde hususî bh müesdedılmlştir. kolunu bağhyan tek cins esya nak nesinüı, bilhassa 6 yolcu vapurunun fesör oîan Vali ve Beledive Reisi» hava meydanlarındaki tayyarelerin mesi veyahud halline tevessül sese olarak çalıştığı İçin, maruz Bu müihiş hava muharebesi bomTrabzon vapurundaki anza li inhisan 8 inci Büyük Meclis ta tamir ve tadilleri uzayıp gitti ve mizi çok memnun ve hattâ bahtisayısı ve cinsleri, ordu harekâtının bardımandan daha kısa sürdü. Düş edilmesi demokrasi namına bu fi kaldığı bir çok güçlüklere rağmen, memleket milycnlarca lira zarara yar etmiş oldağuna şüphe yoktur. Bugün tzmire hareket edecek olan kirleri müdafaa eden kalem erba terakki ve inkişaf edebilmisti. Şun rafmdan geçenlerde kaldmlmıştır. istikameti. uğratıldı. Bunun mesulij'etini araman tayyareleri nasıl bir iki dakika Trsbzon vapurunun sllindlrinln ekzos Aralannda tröstler knrduklan T» Devlet Denizyollan İdaresini hi yan olmadı. Mühlet kırk sekiz saatti. Bu müd içinde bombalarını üzerimize bırak borusu patlanııştır. Bu yuzden gemiııin bını hep birden memnun edecek diki De\rlet Denizyollan İdaresinin bazı fınnlan çahştırmadıklan t e det sonunda Brüksele dönmüş ola mışlarsa, İngiliz tayyareleri de on bugün hareket etmesi çüphelıdir. Eğ?r mahiyettedir. Bu memnunluk bazı büvuk babası İdarei Mahsusa ile maye eden ve Türk deniz ticavatür halinde soylenen fınncılanBu arada armatörlere hiç bü hicaktık. Lâzım gelen diğer talimatı lara karşı aynı süratte bir yaylım «Trabzon» Izmir sefenne kalktmazsa lan için bu hayırlı islerin baaanl babası Osmanlı Seyrisefain İdaresi retüıüı nıkisannı durduran bu mızın tröstü bir tarafa bırakarak yerine 1 Temmuz Bayramını takib ede mış veyahud basanlmak üzere olmaye ve yardım yapılmıyordu. ve iahte vesikalan verdikten soıı ateşme geçmışler ve, kelımenin tam cek davetlilere tahsis edilen fOrdu» v»de, muntazam «eferler yapan bir aşm devletçilik zihniyeti, en son şirketler kurmalan ve bu yeni ekn : cTalihiniz ve yoîunuz açık ol manasile, onlan geri püskürtmüş, puru hareket ed«cektlr. 1 Temmuz duğundan ileri gelirse de bazılan vapurculuk lşletmesinden ziyade darbesini de 1850 de kurulmuş olan 1946 da rahmetli Receb Peker ka mek fabrikasına benzer modern tıbinesinın kurmağı vadettiği Marıtim •un,» dlyerek uğurladılar. Beyramımn takibine de «Trabzon» tah içhı de kendi fikrinin yürüdüğü önce Bahriye Nezaretine, ionra da Şirketi Hayriyeye indirdi. İlk Türk darmadağın etmişlerdi. Bankası ki gayesi armatörlere nnlar vücude getirmeleri cok yesı» edilecek Ve gernl Modaya kadar bir Bizl bu tehlikeli yolculuğa götüTayyareler uzaklaştıktan sonra, rbmorkör taraftndan çekilerek tldecek zannını verdiği için aynca tatmin Harbiye Nezaretme bağlı bir devlet denizcilik şirketi ve aynı zamanda kredi sağlamaktı unutulup gitti. rinde olnr. Bu suretle velinhnetrecek olan benzin yüklü muazzam saklandığım yerden çıktım: Bizün tir. edici bir karakter taıır. Halbuki deniz nakliye İdaresi İdi. Sultan ilk Türk şirketi olan bu müessese leri olan İstrnbul halkına, Allahut kamyonu verilen adreste bulduk. benzin kamyonunu cıraktığım yerhükumet mehafili bu icraatın ga Hamid devrinde ferd! veya «irket 7 nci Büyük Millet Meclisi tara Nihayet 194849 da armatörlere insanlara en büyük nimeti olan ekgemi almak içüı döviz müsaadesi Burası küçük btr boya fabrikasının den yirmi beş otuz metre boyunda Büyük Çekmece şenlikleri zete makaleleri ve bizler gibi dj» halinde armatörlük diye bir şey fından ve sayın General Ali Fuad verilebildi. Armatörlerden malî va me?i temiz, sıhhî ve pişkin yediravlusuydu. Ben de, Lucas'ta ağır muazzam bir alev yükseliyordu. Bu pazar günü saat 14 te Büyük Çek jandan nasihatçilerin «özlerile ol yoktu. Cebesoyun Ulastırma Bakanhğı za ziyeti müsaid olanlar, bugüne ka mek suretile onlar da bize mecazi kamyonlan ldare etmekte ustaydık Tehlikenin geçtiğini işaret veren mecede fenlıkler yapılacaktır. Bu mü madığıru esasen programlan (vakıft Lozan Ban( Andlaşmasile kabo manında çıkanlan bü kanunla yok dar, 30 küsur gemi satın aldılar ki mâpasi'e vclinimetlik etmiş ve ve bu hususta milletlerarası ehli motosikletler gene rüzgâr gibi do nasebetile pehlivan gureflerl Te daha hükumetin ve partinin halka teb'.iğ blrçok gösteriler yapılacaktır. Şenllk. ettiği programda böyle maddeler taj hakkı Türk bayrağına lntikal pahasına satın alınarak bütün va aralannda 7500 den başlıyarak hayır duamızı kazanmış olurlar. yetnamelerimiz vardı. Gene öyley laşmağa başladılar. O zaman yolun lerin h&sılatı Klnueıiı ÇocukJar Yurdu ve inhisar ettikten «onradır ki y« purlan, iskeleleri, bmalan ve Has 11,000 tona kadar büyük şilepler Halk arasında eskiden, ekmekçi ken. bu devâsâ kamyon bizi ürküt üzerini bir kalabalık kapladı. Tel kampına tahsis edılecektir. yoktu ya) icabı olduğunu pekâlâ banea bayraklann şiddetli rekabe kSy tamir atölyesile Devlet Deniz de vardır. Bu da gösteriyor ki eğer beygirine vclinimet diye şaka etü, diyebilirim. iddia edebilirler. Maamafih bu gü tinden kurtulan Türk denl« tica yollanna devredildi. Saym Generali hususl teşebbüs, Devlet Denizyolla denler vardı. Fınnrdaruruzdan oa sizle haber verilen imdad postaları Püeus Sabahaddinin ölümiinün İnsan seli zel kararlarda kendi yanlarının da reti içüı inkişaf imkânlan elde edil ve Cumhuriyet Halk Partisi iktidasozümü o mânaya almamalarmı riderhal yetişip, yaralılan taşımağa ikinsi senesi olnnı hünaye icin. Bize kamyonu teslim eden adam başlamıştı. ca ederim. Büyuk Türk mutcfeUciıi Sabahaddtn saydı, Türk ticaret filosu 1933 ten aynı zamanda bir de harita vermisbeyin ö'.umür.ün iklnci genesı münaseitibaren büyük bü inkişafa mazhar GELECEK YAZI: Ruslann plânı beti'.e dun saat 17.30 da Marmara Loti. Yolumuzu bu haritaya göre tesolacaktı. bit ettik. Louvain'den Liege'e, ora Londraya bildiriliyor. kalinde Muallimler Birliği tarafındsn bir toplantı yapılmiftır. Pr«ns Sab«Son zamanlarda Devlet Denizhaddlnin kızı Fethiye hanımın da hazır yollan ve Limanlan .İdaresinin, bir bulundugu toplantld» söı alan hatibler, ticaret müessesesi gibi işlemesinı Sabahaddîn beyln llmî ve insani eephe«ağlamak maksadile iktisadî devlet sini bellrten blrtr konusma yapmısH E R P A Z A R s a a t 14 t e n 20.30 a k a d a r y e g â n e f a s ü o k u y u c u m u z C A N A K Ş İ T üı istirakile lardır. teşekkülü haline konulması için Dir ve tanınmıs saz üstadlarından mütejekkil K Ü M E F A S L I ile birlikte • Y>zlık vanfe prn?ıanıını takdim ediyor. kanun tasanm hazırlanmıştı. SeDün aksamld rangrn '4 TEMMTJZ SAYISI ÇIKTI cimlerden evvel, Maliye Bakanhğı Dun saat 17.30 da Çakmakçılar yoBu sayıda : bu ise çelme taktığı içüı tasannın kuşuria. Yeni Handt bir yangın çıkmıştır. Hanın içinde bulunan kezzap kanunlaşması geri kaldı. •jr Çocuk yapmamak içüı ve asid ardiyesinin ateş almajı üzerine Bevnelmilel şöhreti haiz Mısırh akrobatlar Nihayet, son zamanlarda Marshall •4c Napolyon'un cüısî hayatı yangm genişleme lstldadı göstermistir. Bırkaç defa İnfilâk olmuttur. ltfaıye plânının tiraj hakkından faydala •jr Sadakatsizliğin sebebleri kopuk cıhazı kullanarak atefi k>sa bir rulmak suretile idare, ecnebi tez + Kadın göğüsleri zamanda baatırmıştır. gâhlanna muhtelif tonajda gemiler •jr İnkişaf edememiş erkekler Tarabyadaki Sipahi Ocağı ve liman vasıtalan ısmarladı. •jf Homoseksüelliğin sebtbleri yangını tahkikaü Bu arada yeni gemi yppabilecek ; •4/ Ayrıca 10 enteresan yazıvı ve Tarabyadaki Slpahl Ocağında ruhur Meçhur Zigan Fantazist Dansörler bir tersane kurulması da unutulup ' Prof. M. Şekip Tunç. Prof. Rasim eden büjuk yangın tahkikatına Sarıgitmi; bulunuyor. Fabnka ve ha Adasal Prof. Ferid Hakkı Sayyer Savcılığınca devam ohınmaktadır. vuzlar mevcud gem'lerin amirip." men Doç. Dr. Kâzım Ansan. Ur. Dün müstahdemlerln lfadelerıne müracaat edllmljtir. Ayrıca dün kejif yapMEFHARET yBLDIKIM yetişememektedir. AHMED ÜSTÜN Perihan Altındağ Sözeri Kemnl Çağlar gibi tanınmıs inuamak için yangın yerine gıden uç kijiCELAL TOKSES S a• Türk denizciliğinin Cu'nhuriyct | lardan nkuvunuz. Saz lik fen heyetı, yangın İçin . için devam tfmafl Şençalar Bağlama iisUdı devrindeki tarihcesi bunJ =n ibaretKanun Keman : NECATt TOKYAT ettLğinden kesfini yapamamıstır. Paviyonunda ŞEMSt YASTIMAN tir. Bugün 1 Temmuz bayrarmnı SAİM ÖZSOI Kanun : Ahmed TATMAN Keman A. Y Ü C E kutlamak hakkımızdır ama 1923 RAMAZAN 15 CUMARTESİ ) Cümbüs : Kadri ŞENÇALAR ş i R i r Klaroet tenberi bir servet refah ve dövız Zurna : Piyano : H A Rt K A Esber KbprüIÖ Kanun Oıicestrası. PEK YAKINDA kaynağı olan Türk deniz ticaretini EMİN TANINMIS t • Keman : Haydaı TELHÜNEB ÜsUd Hasan Tabsln Darbuka 3 ÖNFP. S inkişaf ettımek volun''aki çalıjâ x x ^ .x İkinci Fasıl: HALK ŞARK1LARI x a Büinci x . Fasıl: Hİ CA Z * w m malarımızla iftıhar etrrck haVlfimız TERZİHANESİ o değildü. İnşallah, bundan sonra. Muhtelif fabrikalardan İngiLz İ l â v e t e n saat 1 8 d e n 2 0 , 3 0 a kadar ü s t a d aanatkâr R A Ş İ D R I Z A V. | 5 3C 13.18 17.18 20 45 22 47 3 14 denizciliğimiz daha iyi inkişaf kupon kumaşlan getirdiğui Cenubi Amerıka jarkılannın en büyük muganniyesi E. ] 8 47 4.33 833 12.00| 2.021 6.27, T i y a t r o ı u , y i r m i kifilik t a m k a d r o j u i l e • • • • P r o p a m tam 7 saat devam eder eder. sayın müşterilerine bildJrir. $ehir =haberleri Toprak Ofisi başladı GÖRÜŞLEK HEM NALINA MIHINA Almanya üzerinde İngiliz . Rus hava muharebesi azı A. Yazarr ve Modern ekmek fabrikası 0 ° ADNAN ADIVAR Denizcilik Bahisleri Türk deniz ticaret filosu 1 Temmuz Denizc'lik Bayramı münasebetile Yazan: AMdin Dav'er f TAKS1M BELEDIYE KAFKAS GAZ1NOSÜ f İÇKÎSIZ SAZ CAĞALOĞLU ÇIFTESARAYLAR BAHÇESINDE "AKEF 5 KARDEŞLER,, BALES1 'İVANO JANİCO,, « TR İ 0 MA L 0» DANS KOMİK ABELLEDERER "İSSA 9ERERİA I DİKKAT ' 1