Katalog

\s, Boğazın Biricik İncisi CÂNLl BALIK Lokanta ve Gazinosu Pek yakında Uluslararası şöhreti haiz SİYAH İNCİLER namile maruf 6 kişilik artist grupu Aynca orkestraya ilâveten meşhur WİLLY 27 nciyılSayı : 9302 umhuri KURUCUSUrYUNUS NADÎ Telgraf ve mektub adresi: Cumhuriyet, Istanbul Posta KutuSu îstanbul No. 246 Telefonlar: Umumî Santral Numarası: 24298. Yaa İsleri: 24299, Matbaa : 24290 SEMİH LÛniNçİTABEVİNİN Halk •Uaj^öMJpisinderı, Reşad Ekrem Koçu tarafından hszırİKimış EVLİYÂ^ELEBİ SEYAHXTHAMESİ Cumartesı I Temmuz 1950 2 nci cüd 125 Kr. 3 üncü cild 150 Kr. > 4 üncü cild 125 Kftt 1 inci cüd Wkr. Konseyin ararını dest Karar oredeki hâdiseler esnasında sayın Fuad Köprülünün dün Büyük Mü let Meclisinde verdiği izahat milletvekilleri tarafından uzun alkışlarla karşılandı. Bu meseleye dair Birleşmiş Milletler Genel Sekreteri Trygve Lie ile hükumetimiz arasındaki yapılan temaslan Yüksek Meclis yürekten tasvib etti. Dış Bakanımızın da açıkça belirttiği gibi, milletlerarası münasebetlerde şiddet politikasını kanun dışı sayan Türkiye Cumhuriyeti, dünjanın neresinde olursa olsun banş cephesini vurmayı hedef tutan boyle bir hareketi elbette hoş göremezdi. Hükumetimiz. Birleşmiş Milletler Genel Sekreterinin telgrafına verdiği cevabda milletimizin samimî duygulamıa tercüman olmuş, bu gibi sulh bozucu hareketler karşısında yalnız plâtonik temennilerle jetinmiyeceğini. Birleşmiş Milletler Anayasası gereğüce üzerine aldığı vedbeleri öteki milletlerle ber*ber jri^ha getlnftcK» çahjacağu:*, kesin olarak bildirtniştir. İmzamızı taşıyao bir vesikaya bağlılıjpmızın böyle nazik bir dünya vaziyetinde tarafımızdan bir daha tekran, banş cephesinin kuru Dİr lâf olmadığını göstermesi bakımından aynca mühimdir. Son çeyrek yüzyıllık cihan tarihinde, yazık ki, küçük ve geçici menfaatler uğrnna prensip fedakârIığını mubah sayan bir çok devietler. hattâ büyük devletler gördük. İkinci Dünya Harbi, diyebiliriz ki. daha ziyade bu dar görüşlü opportunist zihniyetin bir esiri oldu. Milletler Cemiyeti hayatiyetini bütiin bütün kaybetmiş bir kadavraya döndürülmeseydi 1939 raciası belki önlenebilir, önlenmese bile demokrasi ve hakkın zaferi çok daha kolay, çok az daha ıstırablı bir şekilde sağlanabilirdi. Birleşmiş Milletler tcşkilâtının ve o teşkilâtı destekleyen büyük milletlerin bu sefer Kore hâdisesi karşısında tuttuklan yol bizce yarın bakımından ümid vericidir. Geçen giin aynı vesile ile bu sütunlanmızda belirttiğimiz gibi tecavüz politikası giitmek istiyenler, cesareti karşı tarafın tereddüdlerinden ve biraz da saflığından alıyorlar. Dur bakalıra, belki yola gelir, belki bu sondur. Canım filân memlcket uğruna da hiç yoktan kan dökmeğe değer mi? Gibi bir zihniyetin bazı hükumetlere hâkim olması ve başkalanna da sirayet ederek genişlemesi totaliter idareleri pek tehlikeli hesab oy unlaruıa zorluyor. Onlar da çaresiz: Bu sefer ses çıkarmadılar, gelecek sefer ne diye ayak diresinler? düşüncesine kapılıyor ve bir tecavüz hareketini bir başkası kovaııyor. Kendi haline bırakılırsa bu sistemin varacağı mantıkî netice, bir tarafın yok olması ve öteki tarafın dünya hegemonyasını kurmaKidır. Barıscı milletler tabiî sonuna kadar susamazlar. Bıçak kemiğe dayanınca onlar da silâha davTanırlar. Bü bir biyoloji 'kanunudur. Geçen harbde Polonya Koridoru hâdisesi, böylece bardağı taşıran darnla rolünü oynamıştı. İstiyoruz ki bu sefer artık hep aynı tarih tekerrür etmesin. Tecavüze karşı barışçı milletler daha başlangıcda prensipe sımsıkı bağlansm. Harb mukadderse. onu onlemeğe raten imkân yoktur. Fakat hiç değilse açgözlülere cesaret verıı^ek, onian istemiyerek teşvik etmek çibi hatalara sapmamak banşçı roilletlere düşen bir vazifedir. Hür milletler nizamını yeryüziinde yaşatmak istiyenler bu nizam uğruna beraherce jrelmeği mutlaka göze almalıdırlar. Herkes tehliksnin kenrti kapısmı çalmasmı beklerse mütecaviz teker teker engelleri orUdan kaldırabilir ve sonra vakit çok gecikmiş olur. ıyoruz çarpışan cereyanlar Ankara 30 (Telefonla) Büyük Millet Meclisinin bugünkü toplantısında Kore savaşı ve Güvenlik Konseyinin bu hususta vermiş olduğu karar muvacehesinde hükumetin durumunu izah eden Dış İşleri Bakanı Fuad Köprülü bu tecavüz hareketinin dünya sulhuna karşı bir tehdid teşkil ettiğini kaydetmiş ve bu mesele hakkında Bü:leşmiş Milletler Genel Sekreterinden alınan iki telgrafı okumuştur. Bu teJgrafların birincisi, Kuzey Kore kuvvetlerinin geri çekilmesini «Amerika, ferdlerin hiirriyeti esasından ve kapitalist bir ve muhasamatın deıhal durduruliktisadi nîzamdan aynlmadan, sosyalizmin bazı ideallerini masını istiyen Güvenlik Konseyitahakkuk ettirmeğe muvaffak olmuştur» nin ilk karan idi. İkinci telgraf ıse Güvenlik Konseyinin Güney Koreye yardım edilmesini istiyen kaFilmlerden, mecmualardan. renk saat eğlenir ve nihayet sekiz saat ran havi bulunuyordu. li fotograflardan tanıdığımız Ame dç istirahat mi eder?. Eugün, heBu karann sonunda şöyle denil rika, hak'V:>'"> sambalar, rumba men, bir çok genclerin, bilhassa iar, raspalar memleketi midir; ora «tküçük hanım^ lann burunîannda mektedir: Sa. 4, Sü. 3 te Arkası Sa. 3. Sü. 2 de da, insaı sekiz saat ça'ışır; sekiz Ankara, 30 (Telefonla) C.H.P. de ıslahat teklif eden broşür dolayısile rivayetler alıp yürüdü. Bu teklif bidayette 1516 kişilik bir grupun düşüncelerinden ibaretti, altındaki imzalar bugün yüzü bulmuştur. Kunıltayda muhtelif cereyanlar çatışmakta olduğundan bu teklife karş: da şiddetli bir kampanya açıbnıştır. Bazı çevreler bunu doğrudan doğruya İsmet İnönünün genel başkanlıçı aleyhine bir çıkış telâkki ediyorlar. Hattâ Kurultayın, liderin Ker H. Partisi Kurultayııufa Islahat taraftarı olanlar çoğaldı. Bir grup,' ıslahatçılara "Neo faşistler,, adııu verdi Dış İsleri Bakanı, dün Mecliste bu hususta mühim izahat verdi, ve Trygve Lie'ye gönderilen telgrafı okudu KöprıHümin Medisteki nutkundan: "Birleşmiş Nilletler şartına bütün kııvvet ve samimiyetle iştirak bizim için sarsılntaz bir esas teşkil eder,, Diğer bir hizib, gruplar arasında uzlaştırıcı bir zihniye* ile şimdiden faaliyete geçti. Matbu listeler ortaya çıktı kınuldanışında ayağa kalkıp oturmasını, o\\ teklifin reaksiyonu sayanlara da raslaruyor. Bazı işbirlikçilerinin mizaçlan bakımından bu grupa «Neofaşist» ler adını verenler de var. Teklifin mürev\riçlerinden olan Dr. Sadi Irmak, bu münasebetle açjklamalarda bulundu ve dedi ki: « Bizim kanaatimizce siyasi bir partinin programındaki ana prensipler ne kadar parlak Arkası S a . 3 , S ü . lde K Rektör S a r ç ' m Amerika intıbaları Japonyada Aaaerika kara birliklerine mensub crler bir tatbikatta Amerikatı kara askerleri Kore savaşına katıldılar Truman, ikinci bir emirle bütün Kore yarımadasmın havadan ve denizden bombalanmasmı taleb etti NewYork 30 (R.) Başkan Truman bugün verdiği yeni bir emirle Amerikan kara kuvvetlerinin de Kore savaşına iştirak etmelerini istemiştir. Başk?n Truman bu mühim karan, Beyaz Sarayda kabine üye'.eri. Genel Kurmay Başkanları ve Parlâmentonun siyasl liderleri ile bir toplanti yaptıktan sonra vermiştir. Başkan Truman aynı zaınanda Amerikan hava kuwet!evinin Kuzey Kore'de de gerekli hedefiers hücum etmelerini ve Amerikan donanmasının da bütün Kore yarımadasını abluka alüna almasını istemiştir. Şimdiye kadar Amerikan deniz ve hava birlikleri yalnız Güney Koredeki hedeflere hücumlar yapmak Arkası Sa. 3. Sü. 5 te Kayahbay hâdisesine dair dün 4 a a şahitlerin itadeteri alındi Denizcilik Bayramı Şevket Moctn Sümerbankm CJLP. ye verdiği Muzafferin kardeşi Nesimî, vak'anm cereyan tarzı etrafında geniş malumat verdi paralar Tekirdağ milletvekili Şevket Mocanın buna dair sorusuna İşletmeler Bakanı dün Mecliste cevab verdi bank tarafmdan 1950 yılmda Hallc Partisine yapılan bağış miktarüe memurlara verilen primin ne sebeb le indirildiğine dair Tekirdağ milletvekili Şevket Mocanın sözlü sorusuna İşletmeler Bakanı Muulis Ete, bugünkü Mecliste cevab verdi. Bakarun izahlarma göre, C.H.P. Genel Sekreterliği, Sümerbanka yazdığı mektubda, Partinin yıllardanberi korumakta olduğu muhtac çocuklara yardım için bağışta bulunulmasını ve mümkünse geçen yıla nazaran daha geniş bir yar« dımın İş Bankasındaki carî hesaba yatınlmasını istemiştir. Keyfiyet idare meclisme arzedilmiş, Bankaya bağlı müesseselere tevzi edilmek üzere 50 bin lira verilmesi takarrür etmiş ve bu para C.HP. nin İş Bankasındaki hesabına yatınlmıştır. Bundan ayn olarak halkevleri açılış yıldönümünde tertîb Arkas% Sa. 4, Sü. 4 te Ankara, 30 (Telefonla) Sümer Bugün Taksimde ve Barbaros âbidesi önünde tören yapılacak Bugün Denizcilik bayramıdır. Kabotaj hakkının Türk gemilerine geçtiği günün yıldönümü olan 1 Temmuz, bugün bütün denizcilerimiz tarafından kutlanacaktır. Bayram münasebetile evvelâ Taksim meydanında, sonra da Beşiktaşta Barbaros abidesi önünde tören yapılacak, bunu Moda koyunda yapılacak yanşlar takib edecektir. Kabotaj hakkını elde ettiğimız tarihten itibaren Türk denizciliği büyük bir inkişaf göstermiştir. Bugün Devlet Denizyollannın elinde ufak tefek gemilerden ve şehir hatları vapurlanndan maada 36 vapur vardır: Tarsus 9459, Giresun 7279, Ordu 7279, Trabzon 7279, Ankara 5210, İstanbul 5276, Ege 5275, İzmir 4875, Çorum 4765. Karadeniz 4731, Cumhuriyet 4179, Tan 4026, Aksu 3905, Günej'su 3845. Tırhan 3088, Kadeş 3085, Etrüsk 2992, Erzurum 2539, Dumlupınar 1991, Konya 1745, Sus 1500, Marakas 1500, Anafarta 1354, Çanakkale 1332, Mersin 1186, Antalya 1091, Ülgen 929, Bursa 929, Saadet 819, Bartın 741, Seyyar 719, Arkası Sa. 3, Sü. 6 da Behice Boratı ve N, Berkes beraet ettiler Ankara, 30 (Telefonla) Gorevlerini kötüye kullandıklan, ders lerde talebelerine aşırı sol telkinlerde bulunduklan iddiasile yargılanan Dil, TarihCoğrafya Fakültesi sabık doçentlerinden Behice Boranla Niyazi Berkes hakkında 4 üncü Asliye Ceza Mahkemesince verilen mahkumiyet karan, Yargıtay 4 üncü Ceza Dairesince sanıklar lehinde bozulmuş ve dosya bu sefer Birinci Asliye Cezaya verilmişti. Bugünkü duruşmada bozma karan okunmuştur. Bunda sanıklar aleyhinde gösterilen de Muzalierin eşi ve arkadaşlarile bir arada alınan bir resmi Muzaffer Kayalıbayın esrarlı ölüm hâdisesinin tahkikatma istanbul Savcıhğmca devam olunmaktadır. Dün, hâdise ile alâkalı bazı şahidlerin ifadelerine müracaat edilmiştir. Bu arada Muzaifer Kayalıbayın kardeşi Nesiminin de ifadesi alınmıştır. Muzaffer Kayalıbayın kardeşi neler anlatıyor? Nesimi Kayahbay dün akşam gazetemize gelerek hâdise etrafında bir arkadaşımıza şu izahaü vermiştir: < Ben o tarihte «hâlen bulunduğum» Sümerbank Defterdar fabrikasında memurdum, bu arada Yüksek Ticaret Okuluna devam ediyor ve talebe yurdunda yatıp kalkıyordum. Ağabeyimin ölüm haberini duyar duymaz vengem Olganın biz ona Umid derdik. Oturduğu eve gittim. Yengem bana şunlan söylemişti: « Tokatiıyandaki eğlentiden sonra Haldun Tandoğan kendilerile bir kahve icmesi ve boş bulunan dairenin gösterümesi için Muzaffere ısrarlarda bulundu. Nihayet kocam Muzaffer bu ısrarlara dayanamadı ve vaktin çok ilerlemiş olmasına Valiler arasında nakil ve tayinler Ankara 30 (a.a.) Oğrendiğimıze göre: 1 Iç IşIeri Bakanlığı Özlük Işleri Genel Müdürü Yahya Eryetkınin Afyon Valiliğüıe, Tekirdağ Arkast Sa. 3. Sü. 8 de r Valisi Raif Tekin Çanakkale Valiüğine. Muş Valisi Suphi Aktanın Tokat Valiliğüıe, merkez valisi Burhaneddin Tekerin Kocaeli Valiliği Arkası Sa. 3, Sü. 4 te \y Istaabnl Sergisi Bngfin Açılıyor I Arkası Sa. 3, Sü. 2 de Milletlerarası Bebek Sergisi Açıldı") Hidrojen bombasııtın tecrttbesi Bu bombanrn yakında Eniwetock adasında infilâk ettlrileceği söyleniyor Washington, 30 (a.a.) Atom Enerjisi Komisyonu üyelerinden Pr. Smyth'üı, hidrojen bombasının gelişmesinde bü\'ük terakkiler kaydedildiğüıe dair yaptığı demec Washington'daki alâkalı çeirrelerde bu bombanın evvelce verilen haberlere uygun olarak, bu yaz tecrübe edilmesi ihtimalinüı bertaraf edilemiyeceği hissini bırakmıştır. Hidrojen bombası tecrübesinijn^ yakında yapılacağı kanaatinde olan bazı atom âlimleri, Başkan Trumanın Güney Korenin komünistler tarafından istilâsına karşı koymak yolunda karar verirken Amerikan atom faaliyetlerinin halihazır safhasını nazarı dıkkate almı? olmasını ihtünal dahilinde bulmak Bir Mevlevi tekkesi basıldı Tarikat kıyafetleri ile yakalanan müridler hakkında te.'vibata başlandı Dün akşam üzeri Fatihte bir med resede faaliyette bulunan bir Mevlevî tekkesi Vıasıîmıştır. Savcılık, Fatibteki Eftalzade tekkesinde oturan Muharrem Özdemir admda bir şahsın 14 arkadaşile birhkte Mevlevî âyüıleri yaptıklannı haber almış ve mahkame kararile dün akşam anî bir baskıa tertib edilmiştir. Baskında Muharrem Ozdemir ve arkadaşları, tarikat kıyafetlerile yakalanmışlardjr. Sanıkların hepGüzel Sanatlar Akademisüıde talebs olan ıkiz kardeşler YELDA sinin 2025 santım sakalları vardır. ve BERNA ASKAN. İstanbul Sergisinde Marshail plânına tahsis edüBunîar hakkında takibata başlan mı§ paviyonun güi§ kapısındakı levhaya son §eldi vermektedârler. nustır, (Yazısı 3 üncü sahifemizdediri NADİR NADİ S. Sarper dönüyor HewYork, 30 (R.) Biıieşmiş Mı^ctlerdeki başdelegemiz Selim Saıber bu sabah PanAmerican uçağ ile Türkiyeye hareket etmijtir, *• İstanbul Sergi ve Spor Saraymda Kızılay menfaatine Nedim Akçer tarafından hazırlanan milletlerarası Bebek sergisi bugün merasimle açılacaktır. Sergide 57 milletin bebckleri, kendi hususi paviyonlannda tcşhir olunmakta ve Türk bebekleri aynca büyük bir yer tutmaktadırlar. Bu bebeklerin bir kısnu satılık. olduğuadan, halkunu bunlardan istüade edebileceklerdir. Dün basın mensublanna gezdirilen sergide hakikaten harikulâde güzel bebekler ve bebek kompozisyonlan vardır. Sergi, büyük bir zevkle hazırlanmıştır. Resim, Türk bebeklerinin teşhir edildıği bir köşeyi ve bebekleri hayranlıkla seyreden canlı bir bebeği göstermektedir. tadırlaı,