Katalog

Boğazın Biricik lncisi CANLI BALIK Lokanta ve Gazinosu Entemasyonl Akrobat TRİO MAFİ Her akşam saat 22,30 da 27 nciyılSayı : 9281 umhuri KURUCUSUrYUNUS NADf Telgraf ve mektub adresi: Cumhuriyet, Istanbul Posta Sutusu îstanbul No. 246 Telrfonlan ümuml Santral Numarası: 24238. Yaa İşleri: 24299, Matbaa : 24290 Ingiliz geldı. Fr, nbis»iik Ketenlerimiz Ketenlerınden DAHA^ÜN ve Ç K O UC^ZDUR Cumartesi 10 Haziran 1950 fstanbul >r Yüniş A. Ş. DP.liIer hariçteki servetler bahsinde mukabil bir teklif ortaya attılar Halk Partisi teklifinin Birleşik Amerikanın akisleri devam ediyor bize yeni askerî yardımı Yolsuzluk tahkikatında nrarurn zamana bakümaması isteğine dokunularak "C. H. P. milletvekillerinin Büyük Elçi, Türkiyenin silâhlı kuvvetlerini modernleştirme hedefine henüz tamamile ulaşılamadıgını da söyledl Yunanistandaki Amerikan elçisi de bu memlekette kanun tekliflerini bekliyoruz,, deniliyor henüz tehlikenin geçmediğini belirtti Amerikanın Ankara Büyük Elçisi Tür kiyenin munzam yardınıa ihtiyacı olduğunu Kongreye bildirdi Hesab azı heyecanh Demokratların ilerî geri söz'erin• • den ntüteessir olan Cumrıuriyet Halk Partisi. yayınladığı bir beyanname ile 27 yılhk gecmişe aid ne gibi suclar ve kötii isler varsa hepsini araştırmasım, bulup ortaya çıkarmasını ve sorumlulan cezalandırmasını hükumetten istedi. Halk Parfisinin teessürünü anlı>oruz. Uluorta iftiralar veya miiphem bir takım isnadlarla karşı tarafı halk gözünde toptan kötülemeye çalısmak dürüst bir mücadele metodu değildir. Bu gibi hareketler memlekcte fayda getirtner, oNa olsa zarar getirir. Demokrat Parti iktidarınm da bir takım asın sözler karşıstnda iizüntü duvduçundan biz şiit»*"* etmiyoruz. Memleketimizde bir kanun ve hürrivet rejimi kurmak. Atatürk inkılâblannm baslıca hedefi idi. Yirmi yedi yıldanberi mütema''iyen o hedefe doğra yüriıdüğümüzü iftiharla söyleyebiliriz. Arada bazı zıkzaklar ve çirkin şeyler yapıldığı iddia ediliyorsa, bunu iki bakmdun inceleyebüiriz: Ferdî b«. kımdan. ictimai bakımdan. Bir ferdin suç işlemesi her devirde ve her yerde görülegelen hâdiselerdendir. Alelâde siitü bozuklar gibi yiıksek memurlar. hattâ siyasi şah'iyetler de kötü işlere burnunu sokabilir. Bunlan yakalayıp meydana çıkarmak ilgili müesseselerin vazifesidir. Suiistimallere kapı hazırlıyan veya göz yumart makamların da sorumluluğu vardır. Tutulduklan zaman bunlan da cezalandırmak gerektir. yirmi yedi yıllık Cumhuriyet devrinde pek büyük siyasî şahsiyetler arasmda muhakemesine lüzum görülenlere, hükutn giyen veya beraet edenlere rastlanmıştır. Her hanşi bir sebeble vaktile gizli kalraış bir suçu bugün bilen varsa .derhal ihbarda bulunmaktan onu kim alıkoyabilir? Bazı Halk Partililere dair ileri sürülen müphem isnadlann doğrudan doğruya CJHP. nin manevî varlığını sarsacağı ve memlekette huzursuzluk yaratacağı muhakkaktır. Böyle bir geleneğin demokrasimize favda getirmiyeceğine biz eminiz. iTİmaî ve siyasî bakımdan şövle denebilir: Yurdumuzda antidemokratik kanunlar çıkarılmış, bu kanunların himayesi altında vatandas haklan çiğnenmiştir. Bizce mühim olan nokta budur. Fakat bu takdirde, yeni iktidarla eskisi arasmda bir hesablaşma muamelesine başvurmak doğnı mudur? 23 Nisan 1920 den 14 Mayıs 1950 ye kadar biz kocaman bir devrim başarmışız, bunu da cihan tarihinde misli görülmemiş derecede az can kaybı pahasına yapmışızdır (İstiklâl harbindeki şehidler hariç). Devrimler umumiyetle haşin olur. Kanunlar çiğnenir, kafalar uçurulur. keyfî işler görülür, vatandaş haklan inkâr edilir. Bizim otuz yıllık tarihimizde ise böyle bir vaziyet hiç görülmemiş, kütle halinde bir dehşet havası yurdumuzu çok şukür bir gün dahi kaplamamıstır. Mevziî isyanlann yurd biitünluğünü tehlikeye koyduğu anlarda bile vatandaşlan korumak endisesi idareye hâkim olmuştur. Fakat bir çok antidemokratik kanunlar yürürlüğe konmuş ve bu yuzden memleket ve vatandaşlar zarar görmüştür. Bu zararı yirmi yedi yıl zarfmda milletçe ele geçirdiğimiz faydalarla karşılaştınrsak neticenin göğiis kabartacak derecede musbet olduğunu kimse inkâr edemez. 14 Mayısa varmak kolay de/üdi. 1920 de. 1930 da, hattâ 1940 da böyle bir seçim yapmamıza imkân var mı idi? O halde bugün kaîdınlmasına hep beraber can pttıjımız antidemokratik kanunların da 14 Mayısı hazırlamak bakımından zamanında faydalı hizmetler gorduğunu so>lersek paradoks yaptı&unız iddia edilemez. Dedişim gibi, ferdî suçlar bir yana (bunlann hesabı daima görulebillr ve görülmelidir) cemiyetimizin yirmi yedi yıllık şerefli tarihine toz kondurmağa hakkımız yoktur. İktidarla muhalefet arasındaki mücadelenin mevzuunu dünku değil. bugunku isler teşkil edecektir. Yarının daha iyi ohnası ancak böylelikle mumkundur. B Demokrat Parti Başkanlığî Kâmil Gündeş Ankara, 9 (Telefonla) Halk Partisi Meclis Grupu, son karan ıle eski defterlerin kanştınlmasını istemiştır: (Suçlu varsa ceza görsün, müruru zaman kaldmlsın, yabancı bankalardaki paralann, dış memleketlerdeki çıftlıklerin hesabı sorulsun!) Millet Partisinin eski iktidara hücum için kullandığı parolayı şimdi Halk Partisi benimsemiş görünüyor. Muhalefet propagandası, bu teklif) (çok asü bir jest) olarak goklere çıkarmaktadır. C.H.P. Meclis Grupunun karan bugün bir çok şayiaların çıkmasına sebeb olmuştur. Partinin kendi bünyesinde esash bir tasfiyeye karar vermiş olduğu da bu cümledendir. Halk Partisini, bu teklifi yapmağa mecbur eden sebeblerden biri de Sinan Tekelioğlunun Meclis kürsüsünden ortaya attığı bazı ithamlar olsa gerektir. Bugün görüştüğümüz Tekelioğlu, tebliğin ne kendisine, ne de kendisi gibi düşünenlere bir cevab teşkil etmediği mütaleasında bulundu. Ona Sıtkı Yırcalı göre, Seyhan Milletvekili, iddialarını çok eski tarıhlerdenberi tekrarladığına gore, Halkçılar bugünKü arzularıru iktidarda iken pekâlâ izhar ve tatbik edebilirlerdi. Tekelioğlu, bilâkis meselâ Atıf İnan meselesindeki soruşturma raporunun azaya tetkik edecek zaman bırakmadan müzakereye konulduğunu söyliyerek dedi ki: (Benim duyduğuma göre Halkçılar bu sureüe kendi aralarmda bir tasiiye yapma kararını izhar etmiş oluyorlar. Kötüleri ayıklamak niyetindedirler.) Demokrat Parti Meclis Grupu mahfillerinde ise muhalefetin karan dikkate şayan mütalealara yol açmıştır. Bilhassa memleket dışındaki servetleri meydana çıkarmak için şöyle bir formül bulunmuştur: cBankalann mevduat sahibleri ile mevduat miktannı ifşa etmiyecekleri muhakkak olduğuna gore, öyle bir meydan okuma hayli ucuz bir kabadayılıktır. Acaba umumi efkâra karşı «şayed varsa, devlete Arkası Sa. 3, Sü. 2 de A. Menderes dün yapılan gizli seçim neticesinde Parti Başkanı oldu Ankara 9 (Telefonla) Demokrat Parti Genel Idare Kurulu bu akşam saat 21 de toplandı. İçtima, en yaşlı aza sıfatile Milli Savunma Bakanı Refik Şevket İncenin başkanlığında yapılmıştır. Toplanüdan Arkası Sa. 3, Sü. 3 te Adalı Halil pehlivanm mezan başında dün yapılan merasim (Basın Foto) Washington 9 (A.P) Birleşik Amerikanın 6 elçisi Kongreyi, Amerikanuı müttefiki dost devletlere askeri yardım sağlamaya davet ve teşvik etmişlerdır. Dış İşleri Bakanlıgı bugün büvuk elçUerin tavsiyelerini açıklamıştır. Birleşik Amerikanın Türkiye Bdyük Elçisi George Wadsworth, Tur« kiyenin silâhlı kuvvetlerini modernleştirme hedefine henüz tamamile ulaşılamadığ:nı ve munzam Amerikan yardımma ihtiyaç olduğunu kaydetmiştir. Bdyuk Britanya Elçisi Lewis Douglas. Birleşik Amsrika için şimdi tereddud edip yar Arkası Sa. 3, Sü 4 te Resmi Dairelerde yalnız Atatürkün resmi bulunacak Ankara 9 (a.a.) Ba§bakanhktan bildirilmiştir: Yeni Cumhur Başkanı, resimlerinin devlet dairelerıne asılması mese!esinin bütçeye munzam ve oldukça ehemmiyetli masraflar yükleyeceği sebebile bu teamüle devam edilmemesi, ancak Türkiye Cumhuriyetinin kurucusu sıfatile Büyük Atatürkün portresinin resmî d&ire ve müesseselerde şimdıye kadar olduğu gibi bulundurulması arzusunu izhar etmişlerdir. Meseleyi tefekkür eden Bakanlar Kurulu, sayın Cumhur Başkanının bu teklif ve arzularım yerinde görerek karar a'tır.a almışür. Üç milletvekili 1950 Kırkpınar için Meclise güreşleri başladı yapılan miiracaat Güreşlere yazılan 134 pehüvandan Bunlann komünistlikle lekeli bulunduklan ve seçilme yeterliğini haiz olmadıklan iddia ediliyor Başkan Truman deste ve küçuk ortaya ayrılatıların ilk seçmeleri yapıldı Bati Atmanya ite ticaretimix Yeni bir anlaşma akdi için önümüzdeki hafta Frankfurt'ta müzakerelere başlamyor Frankfurt 9 (A P.) Türkiye ile Batı Almanya arasındaki yeni ticaret müzakerelerinin muhtemel olarak önümüzdeki hafta Frankfurtta başhyacağı bugün Türk Ekonomik misyonundan bildirilmiştir. lanmıştı. Türk misyonu sözcüsü yeni müzakereler neticesinde TurTruman dün söylediği bir kiye ve Batı Almanya arasındaki nutukta bu programın ana ticaretin genişliyeceğini belirtmiştir. Eski andlaşmanın süresi 30 hahatlannı açıkladı ziran 1950 de sona ermektedir. Eski andlasmada gözönünde tutulan 50 Colombia, (Missouri) 9 (a.a.) milyon dolarhk kontenjan şimdi Başkan Truman Missouri Üniver1949 iptidalannda iki memleket den aşılmışsa da. sözcü bu fazlalık sitesinde verdiği nutukta, Birleşik arasında 50 milyon dolarhk bir ti miktannı tasrih edemiyeceğini söy Amerikanın kabul ettiği banş ve caret andlaşması akdedilip imza lemiştir. Arkası Sa. 3, Sü. 2 de Amerikanın hürriyet progratnı Nazım Hikmete aid istidayı şöhretli Sovyet yazarlarma imzalatamadım 1O Bir kaç hafta evvel Parisin bütün duvarlanna yapıştınlan ilânlar halka büyük bir müjde (!) veriyordu: Komünist Ce Soir gazetesi en büyük Sovyet yazarlanndan biri olan Ilya Ehrenbourg'un bir eserini neşre başlayacağını okuyuculanna bildiriyordu. Ehrenbourg'u okumamış olan komünist var mı? Bana sorarsanız bu kalem esnafını tarudıktan sonra içimdeki eserlerini okumak hevesi birdenbire ve tamamen söndü. Ankara, 9 (Telefonla) Seçimler sırasında bazı yerlerde yolsuzluk yapıldığına dair Büyük Millet Meclisine bir takım dosyalarm sevkine devam edilmektedir. Bu arada Yüksek Seçim Kurulundan gelen yeni bir dosya muhteviyatına göre, doğu vilâyetlerimizden birinde seçimler şiddetli bir idarî baskı altında cereyan etmiştir. Bu itıbarla bahis mevzuu vilâyette seçimin yenilenmesi istenmektedir. Bu dosya da pazartesi günü Tutanaklan Inceleme Komisyonunda incelenecek ve bu hususta hazırlanacak olan rapor cuma gününe kadar Mec lise verilmiş olacaktır. Yapılan müracaatte milletvekili Pehlivanlar seçilen üç zatın, komünistlik şaibesile lekeli bulunduklanndan, seEdime, 9 (Hususî surette giden çilme yeterliğini haiz olmadıklan arkadaşımız Eşref Şefik bildiriyor) iddia edilmektedir. Bu sene Kırkpınar güreşlerinin seyirci bakımından geçen senekiler kadar kalabalık olmıyacağı anlaşüıyor. Çiftçi ve köylülerin boş olduklan mayıs ayında yapılması mutad olan Kırkpınar güreşleri köylülerin toprak ve ekinle meşgul olduklan bu aya tehir edildiğin İşleri geciktiren memurlar Vali, bu memurlar hakkında bütün Vilâyet ve Belediye dairelerine sert bir taminı yolladı Vali ve Belediye Başkanı OrcL Prof. Dr. Fahreddin Kerım Gökay işlerin süratle görülmesi için daire"" lere şu tamimi göndermistir: 1 Vatandaşlar; derdlerıri burada anlatamadıklan veya izahlarla tatmin edilmedikleri için Bakanbklara miİTacaat etmckte ve Bakanhk da alâka ile bu konulan İl veya Belediyeden sormaktadır. Vali ve Belediye Başkan muavinleri de Bakanlıktan gelen bu soruyu aid olduğu dairelere tevdi Arkası Sa. 3, Sü. 4 te yağlanıyorlar den, civar köylerden eskisi kadar akın olmuyor. Bu sabah Kırkpmar güreşlerine mutad merasimle başlandı. Evvelâ Atatürkün heykeline çelenk kondu. Sonra Pehlivanlar Tekkesi Şey hı Cemaleddinin mezan, bunu müteakıb Adalı Halil Pephlivanın kabteakıb Adalı Halil Pehlivanm kab Arkası Sa. 3, Sü. 6 da Ehrenbourg'la Romada tanıştığım dan komünist olarak ne derece dürüst (!) bir adam olduğunu takdire fırsat buldum. Nazım Hikmeti hapisten kurtarmak maksadile banş taraftarlan kongresi azalanndan imza topluyordum. Istida bilâhare Unesco'ya verilecekti. Ruslar henüz kâğıdı imza etmemişti. Ben de ısrar etmekten çekiniyordum. Ruslann buyüklerıne danışarak fikirlerini almadan evvel en basit bir istidayı dahi imza etFransjz komunist partisi scfleri bir numayis esnasında Faris sokaklarında mek cesaretini gosteremiyecekleriNADİR NADİ ni bilmez değildim. Fakat Sovyet heyetinde bir çok ileri gelen yoldaş bulunuyordu. Ehrenbourg'dan başka Fadeev, Vanda Wassilevska ve daha başka simalar heyette yer almıştı. Zaten kongre de Fadeev'in idaresi altında cereyan ettiğinden arkadaşlarının istidayı imza etmeleri için müsaade vereceğini tahmin ettim. Yanımda oruran Ehrenbourg'a altında bir sürü imza bulunan istidayı verdim ve kendisini müşkül bir mevkie düşürmemek için (meğer bu adam kös dinlemiş) derhal imza koymasıru is'temiyerek kâğıdı sonra alacağımı söyledim. Ehrenbourg'un bunu reddetmesi beni pek hayrete düşüremezdi. Fakat o öyle garib bir şekilde hareket etti ki ben de şaşırdım. Bir kaç saat sonra istidayı iade etmesini istediğim zaman bana ne söylediğimi anlamamış gibi: Hangi istidadan bahsediyorsunuz? Demesin mi? Şaşkmhğım geçtıkten sonra kâğıdı gene ısrarla iste Arkası Sa, 3, Sü. 6 da ABAKASI Güzeller, fotograflarmızı yollamakta geçikmeyiniz! Güzellerin resimlerini, parasız çekecek fotografhaneler: Beyoğlunda Foto Sabah, Foto Süreyya: Kadıköyde Foto Suad, Ankaradgflf oto Etem; v Izmirde Foto Can, Adanada Foto Ve Türkiyenin ilk güzellik kraliçesini 1929 da seçmiştik O zamanki müsabakamız büyük alâka uyandırrmş, buna 125 genc kızımız iştırak etmış ve bu müsabakalar 1933 e kadar arahk='z dev^rn etmişti. Okuyuculanmızın da hatırlıyabıleceklerı veçhile 1932 güzeli Keriman Halıs, Türk kadınının güzelliğini bütün dünyaya tasdık ettirmış ve yapılan beynelmilel müsabakada Dünya Guzeli seçılmişti. . Şimdi. 17 senelik fasıladan sonra, İtalyadaki «Mılletlerarası A\Tupa Gfizellik Müsabakası» resmî komitesının teklifi I f e ^ e 1929 daki teşebbusumüzu yenıden ele aldık. Bugün, güzellik müsabakaları. bütun dünyada .ker yıl tekrarlanan bir âdet hükmünü almıştır. B^ı musabakalarda kazanan ve ona iştirak ederMguzeller, üzerlerınde bütün dunyanın alâkasını topladıklan ıçın milletleri hesabma mükemmel bir propaganda vesilesi de teşkil etmektedirler. , Arkası Sa. 4. Sü 7 de