Katalog

Prof. Dr. FAHRİ AREL Tıb Fakültesi 1 inci Cerrahî Kliniği Profesorü GÖĞÜS CERRAHİSİ 650sahife, 331 şekil. 1950 Fiatı 10.5 lira. Taşraya posta masrafile 11 lira. Başlıca kitabcılarda bulunur. u m h u riyet 2 5 I1CI Q 0 Q TÜRK TARİHÎ ve BANİLERÎ İlk çağda, orta çağda^ son çağlarda Türklerin siyasî ve j K r i zaferlerile cihan tarihindeki tesirlAjHfpe bilhassa Birinci Dünya Harbindejmhadcıların diplomatik politikalarile fiSHf' nasıl girdik, Osmanlı Tııı|nntnrmfcımın inkirazile Türk inkılâbı ve Tüj^ye öumhurıyeti, İkinci Dünya HarbiJM'Cumhur Türklerin siyasî durumlarp^ib*Wfe eden bir Türk tarihidir. Fiatı (250) kuruş Satış yeri: înkılâp Kitabevj^ve *%mum kitabçılarda KURUCUSU:YUNUS NADİ UCÖI Şiyasî partiler seçime Boğazlara dair Rus ihtiyatla hazırlanıyor iddiaları Geçen secimlerdeki atılganîık göze çarpmıyor, propaganda faaliyeti henüz kıvamına gelmedi C.H.P., "Önümüzdeki 4 yıl programı,, adile bir beyanname hazırlıyor. Merkezden teşkilâta seçim için mühim miktarda paralar gönderildi Telgraf ve mektub adresi: Cumhurlyet, îstanbul Posta Kutusu Irtanbul No. 246 Telefonlar: Umuml Santral Numarasu 24298. Yaa İşleri: 24299, Matbaa: 24290 27 NİS&Fl 1950 Amerikan basını bu iddialara cevab veriyor Amerikanın sükunetini muhafaza etmekle beraber kuvvet ve azimle hareket etmesi isteniyor Memleketimize sığınan 8 Bulgann muhakemeleri esnasında çekil«n • 1 Dugumu çözecek miyiz? evletimiz kuruldu kurulah ikinci defadır ki çeşidli partilerin katıldıfrı tek dereceli genel seçimlere giriyoruz. Dört yıl önce yaptığımız ilk denemenin başanlı olduğunu buçun kimse iddia edemiyor. O seçimler bunaltıcı bir hava içinde geçmiş, vatanda; neticeye guvenememiş ve bu yüzden memleket acı duymuştur. 21 Temmuzu idare rdenler hangi düşüncenin tesiri altındaydıUr? Mevki hırsına mı kapılmışlardı? İktidar el değistirirse kendi yerlerine geleceklerin memleketi kotü yola mı sürükleyeceğini sanıyorlardı? Onca etnek pahasuıa gerçekleştirilen Ataturk inkılâblarıııın birer birer uçup gideceğinden mi korkuyorlardı? Dört yıldanberi bu düşiincelcrden her biri üzerinde tekrar tekrar duruldu: mevki hırsını reddetmek şartile ikridar hatibleri sırasına göre bunlardan her birini nıun boylu savundular. Dijelim ki haklan vardı ve ileri surdukleri Lutün faraziyelerin ardında bir gerçek payı saklı idi. N'etice ne oldu? Tıpkı accmi ve tecrubesiz bir hükumet iş başına geçmiş gibi dort yıl boyunca rahatsulık çekmcdik mi? Bir çok işlerimiz ters gitmedi mi? İnkılâb prensiplerimizden en mühimleri çatırdarcasına boyuna esneyip durmadı mı? Halkın hükumete, hukumetin halka sanki birbirlerini tammıyorlarmış gibi yan baktığını görmedik mi? Ankara. 26 (Telefonla) Yaşadığımız günleri, 1946 nın bu devresile mukayese edenler, siyasî partilerin karşıhklı muoasebetleri bakımından mühim merhalelerin aşıldığında muttefiktir. Muhalefetın yetkıli şahsiyetlerinden birı. bugun hususî bir hasbüîal sırasında baskı bahsine t e masla durumu eskisıne nazarao, hiç de vahim bulmadı. Esefle belırtilen cihet. 46 seçimlerinden yadigâr kalan bu tâbirin iç politıka lugatinden büsbütün silinemeyişidir. Silınmek şöyle dursvın, bu seferki seçime, iktidar partısi bile muhalefetin baslosından şikâyetle girm«ktedir. Hazurlık nutukları, bir ara, hem«n hemen bu mevzua hasredildi. Asd mesele, bir zihniyetin tasfıyesi işidır ki; muhalefetin çevreleri. vatandaşlan 14 mayısta bu vazifenin beklediği kanaatindedır. C.H P. aday listelerinde en ziyade bu manzara tenkide uğramıştır. «Bir çok seçkin şahsiyetleri de ihtiva eden iktidar, bu zihniyetin mümessillerin Arkası Sa. 4, Sü. 1 de Halil Ozyörüğün adaylığı meselesi Halk Partisi mahfillerinde, Yargıtay Başkanımn istifa etmesi isteniyor Seçim afişleri asıhyor Partiler şehrimizde propaganda toplantılaruıa hız verdiler Seçim kartlarının gönderme müddeti bu ay sonunda nihayet bulacaktır. Sozlü ve yazılı propaganda 10 mayıs çarşamba gunu sona erecektir. Duvarlara seçim afişleri asılması da 10 mayıs çarşamba günü sabahı sona erecekür. C. H. Parüsi Ankarada hazırlattığı duvar afişlerinden bir kısmını şehrimize getirtmiştir. Bunlarda koyluye yapılaoak yardım ve İnonoınun C. H, Partisi lehinde soyledıği sozler varcır. Afişin birinde şu sozler yazıhdır: «Şiddet ve baskı ile demokrssive çelme takıyorl?r. Uyanık ol. O/unu C. H. partisme ver'» Partilerin gösterdıkleri adaylar hakkmda halk arasında muh telıf tahmınler ılerı surulmektedır. Bu arada İstanbul, Ankara, İzmir gıbı mühim şehırlerde kar ma listelenn kazanacaklarmı, A nadolunun bazı yerlerınde ise yaln:z mahallınce tanınmış şah Demokrasi bu idiyse insanıa «eksik olsun istemem!. diyeceği geliyor. Fakat demokrasi şüphesiz bu değildi ve değildir. Rousseau'dan Jefferson'a ve daha yenilere kadar vecire balinde birçok tarifleri yapılmış olmakla beraber demokrasi birçok geydir. Yerine ve zamanına gore şekilleri değişebilir. Bir memleketteki halk idaresile bir başka yerdeki halk idaresinin işleyişi arasında farklar, hattâ tezadlar görülebilir. Ama bütün bu sistemlerin zaman ve mekân çerçevesini aşan muşterek bir vasıfları vardır ki o da dürust ve samimi seçimlerılir. Seçimlerin şekli değişebilir. Meselâ denebilir ki ilkokul diploması olmıyanlar. yahud yılda devlete en aşağı şu kadar vergi odemiyonler oy veremezler. Bir kısım vatandaşlara seçmek ve seçilmek hakkı tarunır veya tanınmaz. Butun bu prensipler uzunbovlu tartışılmış, bunlara dair leh ve aleyhte cildler dolusu kitab yazılmısttr. Mesele orada değil. Fakat hangi istikamette olursa olsun bir defa kabul edilip sosyal bünyeye maledilen seçim prensipi samimî olarak aynen tatblk edilmelidir. Bu yapılmadıkça, kendimizi yercesine çahşsak da. koltuklanmızı kabartıp boburlensek de halk idaresinden beklediğimiz nimetlerden hiç birine kavuşavnıj acağımıza emin olmalıyız. Şu basit sebebden otürü ki. adına demokrasi dediğimiz o rejim belki totaliter bir rejim değilse de herhalde demokrasi hiç Onun için bu defa bu konuya çok ehemmiyct vermemiz gerekiyor .Halkın reyine hürmet etmek, sandığa atılan pusulaların öylece oradan çıkmasını sağlamak ve bu»un bo>le olduğuna dair halka guven sağlamak şarttır. Şimdi elimizde hukukculann beğendiği bir seçim kanunu var. Bugüne kadar hukumetin de baskı metodlarına başvurduğu pek duyulmadı. Fakat kanunu tatbik edeceklerin vazifesi muhim olduğu gibi. hukumetin de son dakikalarda vazi>etini değiştirm°mesi lâzımdır. Buçunc kadar çok yazdık, çok sb>ledik. demokrasi. birbirme geçmiş irili ufaklı sa>ısız çarkların işlettiği nazik bir makinedir. Bir yeri bozulursa her tarafı birden aksar. Bunlann da en basında seçim Ulerini >ürüten mekanizma gelij or. Bir defa bunu dogru dürust kuralım ki halk idaresinin oteki güçluklerbıi yenmeğe sıra gelsin. Bugünku şartlar altında seçimleri • hangi partinin kazanacağı meselesi bizce o kadar muhim değildir. Seçimler dırıltısız sızıltısız bir ^eküde sona erdirilebüecek mi, mesele buradadır. Ankara 26 (Telefonlai Yargıtay Başkanı Halil Özyorüğiın Demokrat Partı listelerinde, iki yerden aday gosterılınesi. büh^ssa iktidar muhıtinde şaşırtıcı bir tesir iiyand:rmıştx. Buna karşılık Yargıtay Başkanlarından Ali Himınet Berkinin C H. P. adayları arasında yer alması sağlarımıştîr. Bununla beraber, Halil Özydrügun şahsiyeti, dahil olduğu lıstelere müessir olacak dunımda gorüldüğunden iktidar çevrelerindeki endişe henüz devam etmekte ve yer yer infial eserleri görülmektedir. Halen baskı yaptığmdan şikâyet edilen idare âmirlerinden bazılarının dahi hem C. H. P. lıstelerınde, hem de vazıfeleri başmda olmasına rağmer., Yargıtay Başkinı aleyhıne bir hava yaratılmak isteniyor. Nitekim, bugünkü Ulus'ta sıyetlerın seçileceğı ıddıaları da çıkan bir yazı Halil Özyörüğü isortaya atılmaktadır. Seçim lısHalil Özyoruğun Hajdarpaşa tıfaya davet etmekteydi. Sonuna Arkası Sa. 4, Su. 3 te garında alınan bir resmi imza yerire üç yüdız atılmış olan makalenin. mohün bir şahsıyet ta daire başkanlarından mürekkeb rafır.dan kaleme almdığını oğren inzibat komisyonunun toplanarak dim. Aynı zamanda koyu partiliğı hâdıseyi tetkık etmesi. vereceği le de tanınmış olan bu devlet ada kararla da adliyenin bugüne kadar mı, üç yıldızlı imzasıle, şu noktayj uzerine toz konmamiî olan şeraf da haürlatmakadır: «Yargataiin Arkası Sa. 3, Su 4 te Washington 26 (a.a) Amerikan basmı, son Sovyet hareketlerinin Washington aleyhindeki faaliyetlerin artınldığına bir îşaret olduğu fikrindedir .Bu hareketler 8 nisanda Balük denizinde bir Amerikan donanma uçağının düşürülmesi. Boğazlar hakkındaki istekler, Trieste'den Amerikan askerlerinin çekilmesi teklifi ve Çekoslovakyadaki Amerikan habsıler bürosunun kapatılmasıdır. Gazetel«r. bu hareketler karşısında Amerikanın sükunetini muhafaza etmekle beraber kuvvet ve azmini göstermesini ileri surmektedirler. Boğazlar Washington Post gazetesi, Rusyanın dış siyasetini tahlil eden biı basmakaksinde Boğazlar hakkında şöyle demektedir: <Bo|azlar meselesinde Rusya, bu su yolunun halen tâbi bulunduğu mevzuaün yeniden gozden geçirilmesini ele almakta ve bu arada Amerlkar Londra 26 (B3.C.) Bulgar tel ve 1948 senesinde Trvkiy«ye iltica saldırganîığı hakkında ithamlarda graf ajansuun bu gece bildirdiğine eden bir Bulgar uçağında bulunan bulunmaktadır.» 1M5 yılında, o zaman Birleşik göre Bulgar Dış işleri Bakanlığı 8 kışinin ıadesıni istemiştir. Arkasx Sa. 3, Su. 7 de Arkası Sa. 3, Su. 2 de Turkiyeye ikinci bir nota gondermiş Bulgaristan, Turkiyeye bir nota daha verdi Sof ya, Bulgar uçagındaki mültecilerin iade edilmesini yeniden istiyor Bulgar Dış İşleri Bakanlığı, bu notasında Türk hükumetinin düsmanca hareketlerinden bahsetti İşçi kabinesi iki tehlike atlattı 5 oyluk bir ekseriyet Attlee hükumetini istifadan kurtardı Londra 26 (B B.C.) İngiliz işçi hükumeti bugün, 5 senelik iktıdar devresinin en tehlikeli anlarmdan birini atlatmıştır. Benzin fiatlarının artürılması ve kamyon mubayaasuıa resim konulması meseleleri hakkında bugün iki defa reye aıüracaat edilmiş, her ikisinde de Att Arkası Sa. 3, Su. 3 te Yeni pallar Berlin sokaklannda f l i l w jıııı u | , yapan Baü Almanya polisi Donanmammn takviyesi Dün gece Amerikadan dönen Amiral Ginder yeni yapılacak yardunm ümid verici olduğunu söyledi Amerikan Yardırn Heyeti Türkiye Denız Kısmı Başkanı Amiral Gınder dun gec« saat 21,45 te uçakla Washingtondan şehrimize gelrrişür. Amiral Ginder şu beyanatta bulunnvuştur: Balıkçılığımızın durumunu ıslâh Amerikalı mütehassıs, Türkiyenin balık ihracı ile dünya pazarlannda büyük bir rol oynıyabileceğini söyledi memleketi olan ve uç tarafı denizle kaplı bulunan bu bölgedeü balıkçılığm durumunu tetkıki faydalı gordüm. Ankarada alâkalılarla bu tnevzuda geniş görüşmeler yaptık. Bu sahada çalışan arkadaşlarm hep sinin işlerinin ehli olduklarını mem nuniyetle müşahede ettım. erlinde kızıllara karşı acele tedbirler alımycr 1 ı ,r ı ..tiı«j<J^J»r« . ~ ~ r r ı~ ~ir~ı I ~ M ~ M ~ I « ır ı İktisadi Işbirliğı idaresi (ECA) Yunanıstan kısmı balıkçılık mutehassısı Mr. Moore, dun uçakla Ankaradan şehrimize gelmiştir . Turkiye>re hususî bir ziyaret yapan Mr. M. Moore, kendisile göriışen bir arkadasımıza Ankara seyahati ve Türkiyede baLkçıhğın durumu hakkmda geniş izahat vererek şunlar: söylemiştir« Turkiyeye tamamile hustısi bir ziyaret yapmakla beraber, bu fırsattan istifade ederek bir balık Turkıyedekı balıkçılık endüstrısırun gelışmesı maksadıle hazırlanan raporları gozden geçırdım. Raporların merr.leketın bün Arkası Sa. 3, Siı. 6 da r P.T.T. Genel Müdürlüğü 19 mayıs 1950 tarihinde satışa çıkarılmak uzere tiraji 60 bin aded 250 kuruş kıymetinde bir uçak pulu hazırlamıştır , İsviçrede bastırılmış olan ve diğer pullardan büyük olan bu pullar uçak postası maddelerine Jcullan'lacağı gibi mevcudü tükeninciye kadar tedavülde kalacak ve istıyenler adi ve taahhüdlu maddelerde de kullanabilecektir. Yuka Yangında mesuliyetleri görülen ndaki resimde yeni pul görülmek süvari ve ikinci kaptan 3 gün hapse mahkum oldular, cezalan tedir. tecil edildi Ruslann kışkırttıklan Alman komünistlerinin «Berlin yürüyüş» e hazırlandıkları bildiriliyor uzerine Çocukları Koruma Kurulunutı Toplantısı j ı Londra 26 (B3.C.) Bir mayısta Sovyetlerin kontrolu altmdaü Aîman komünist genclik teskülerinin Batı Berlinde hâdiseler çıkarmalarma inttzar edilmektedir. Komünist himayesi altındald Doğu Almanya genclik federasyonu idare meclisi, Berlin Belediye Başkanı Ernest, Reuter'e mektubla mürac<i2t ederek kendİ6İna«a Sovyet kesiminde toplanscak olan genclerin Batı kesimlerinden geçmelerine ve spor tezahürleri yapmak üzere <Olimpiyad> stadyomuna gitGeçen hafta «Bosphonıs» adın melerine müsaade etmelerini rica daki Norveç vapurunda çıkan yan etmiştir. Fakat Batı Berlinin Algında mesul görülen geminin sü man idarecileri bunun kabul edilvarisi ve ikinci kaptanı hakkmda açılan davaya dün Kadıköy Asliye ceza mahkemesinde b&kılmıştiT. Sabah saat 10,30 dan akş,am 15,30 a kadar beş saat suren duruşmada, savcıhkça yapılan uazırlık ve ilk tahkikat neticesinde suçlu gorülen mezkur geminin süva Arkası Sa. 3, Sü. 6 da Iktisadî İşbirliği İdaresi Türkiye Norveç gemicileriniıt muhakemesi « Aınerikada bulunduğum müd det zarfında ilgilerle görüşmeleT yaptun ve hepsmde Turk bahriyesinin inkişsfı ve kaydettiği terakkilere karşı büyuk bir alâka muşahemiyeceçird biı kere daha tekrarla de ettim. Washingtonda Amiral Sfaertnan ve Londrada Amiral Ccnmışlar'jr. Hamsin yortusunda tynı ko aslry ile görüşmeler yaptrnı ve Tttrk münist teşkilâtının Berlin üze lsahriyesinde tatbik edilmekte olan Arkası Sa. 3, Sü 4 te Arkası Sa. 3, Sü 4 te ingiliz generalinin dün yapüğı zsyaretkr Misafir komutan, Tank Okulunu gezdi, şerefine ziyafet verildi R. Dorr'a yardımcı olarak bir iktisadcı geldi Haride ticaretimiz Dış Ticaret Dairesi Başkanı, dün basın mümessillerine izahat verdi Ankara 26 (Telefonla) Dış Ticaret Dairesi Başkanı Munıs Faik Ozansoy, bugün Bakanlıkta bir basın toplantısı yapmış ve gazetelecdc Sikmış o2an dairesıni alâkadar edcıı Arkası Sa. 4, Sü. 2 de NADİK NADI Çocukları Korutıa Danışma Kurulunun toplantısı evvelki gun Ankarada Milli Eğitim Bakanhğında yapılmıştır. Resimde Kurul üyeleri toplantı halinde görülmektedir. icra komitesi başkanı Mr. R. Dorr'a yardımcı olarak tayın edilen Mr. Henry Mıtchell dün uçakla şehrimize gelmiştir. E.C.A. nın müteaddid işlerinde ça lışan genc iktisadcı Mr. Henry Mitchell, dün Yeşilköyde kendisile görüşen bir arkadasımıza şunları söylemiştir: « Memlek.etinize ilk defa peliyorum. Güzel İstanbulu uçaktan doyasıya seyre çalıştım. Marshall buradaki tatbıkatı ve mem leketiniz hakkında bilgim çok az1 dır. Burada bir çok şeyler öğrene j ceğim. Russell Dorr'la, plânın ta j hakkuku için elimden geldigi ka1 dar £alışacağun.> Misafir generalin Çankayada Inonu ile birlikte çekilen bir resmi