Katalog

7 Mart 1950 CUMHURİYET Telîf hakkına dair konusma ATİNA MEKTUBLARI: Kastamoıtuda İngiliz işçi hükumeti yürükurulacak düğü yolu değiştiriyor sanatoryom Balhdağ mevkiinde 50 bin mctre karelik saha bu sanatoryom için tahsis edilecek Ankara 6 (Telefonla) Kastamonunun Daday ilçesinin Balhdağ mevkiinde, orman içinde 50 bin metre karelik bir sahanın, kurulacak olan bir sanatoryoma tahsisi, Bakanlar Kurulunca kararlaşmıştır. Heybeli sanatoryomu başhekimi, Tevfik İsmailin başkanlığınd3 bir heyet yaptığı uzun tetkiklerden sonra, Anadoluda kurulacak ilk sanatoryom için, bu mevkii uygun bulmuştur. Bakanlar Kurulu, Tarım ve Sağhk Bakanlıklarmın bu husustaki teklifini kabul ederek karara bağlamıştır. Baştaraiı 1 tnci sahifede retle belli olmuştur. Kral ve Kr'aliçe merasim elbiseleri giymişlerdi. Kral açış nutkunu okumağa başlayınca atom enerjisi meselesine sürekli bir hal çaresi bulmak için elinden geleni yapacağını, Birleşmiş Milletleri her alanda desteklemeğe devam edeceğini, atom enerjisi istihsalini kontrolun Birleşmiş Milletler mekanizması vasıtasile teminine çahşılacağını belirtmiş ve hükumetin Avrupa konseyinin başarısını sağlamak için en büyük gayretleri göstereceğini ilive etmiştir. Kral, İngilterenin Amerika ve Kanadadan gördüğü «cömerdco yardım» dan sitayişle bahsetmiş ve silâhh kuvveüer konusuna da temas ederek şövle demiştir: «Bakanlar, Brüksel Paktını ve Kuzey Atlantik Paktını imzalamış olan devletlerle yakın münasebetleri idame ettirecekler ve diğer devletlerle işbirliği yaparak müşterek müdafaa vasıflarını takviye hususunda kendilerine düşen vazifeyi yerine getireceklerdir. Silâhh kuvvetlerin kendilerine düşen mesuliyetleri dünyanın her tarafında karşılıyabilmesi için hükumet lüzumlu olan tedbirleri alacaktır.» Kral, yarın İngiltereye gele:ek olan Fransız Cumhur Başkanının ziyaretini memnunlukla karşılıyacağını söylemiş, daha ionra şöyle demiştir: "İngiliz hükumeti yeni bir Av rupa ödeme sistemi hazırhyacağını ümid ettiği Avrupa İktisadî İşbirliği teşkilâtını candan desteklemeğe devam edecek ve Av rupa Konseyinin muvaffak olması için iktidarında olan her şeyi yapacaktır.» Bütün nutkunda «devletleştirme» kelimesi bir defa olsun görülmemektedir. Yalnız su işlerinin bir an evvel hükumete devredilmesi lüzumundan bahsolunmaktadır. Nutuk, iki meclis tarafmdan dinlenmiş, daha sonra iki mecliste de nutkun müzakeresi başlamıştır. Avam Kamarasında muhalefet namına Mister Eden, iki tarafın aşağı yukarı müsavi bir vaziyette bulunması dolayısile tenkid hakkını daha iyi şartlar içinde kullanmak icab ettiğini söylemiş ve daha fazla dış politika işlerine temas ederek Güney Batı Asyadaki duruma işaret etmiştir. Mister Attlee, çelik sanayiini devletleştirme işinin gelecek ekimde başhyacağını ve atom enerjisi meselesinin hsraretle takib edileceğini anlatmıs, daha sonra on dört sene hapse mahkum olan Fuchs hâdisesine işaret etmiş ve bunun emniyet teşkilâtı hesabına bir gevşeme ıfade etmediğini söylemiştir. Atom casuslan avı devam ediyor Londra, 6 (a.a.) İngiliz emniyet teşkilâtı ve Birleşik Amerika Federal Araştırma Bürosu memurları, atom casuslan avına hafta tatilinde de devam etmişlerdir. Orhaneli Orman İşlelmesi Müdürünün evi bombalandı Bursa, 6 (Telefonla) Orhaneli Orman İşletme Müdürü Süreyyanın evi dün gece meçhul kimseler tarafından bombalanmıştır. Atılan dinamitler mi safir odasına isabet etmiş, oda eşyalarile birlikte harab olmuştur. Diğer odada yatan Müdür ve ailesine bir şey olmamıştır. Zabıta hâdiseye elkoymuştur. Halen üç kişi zan altmdadır. Avukat İsmail Kemal Elbir diin Paris radyosunda bir konuşma yap(ı Tanmmış avukatlarımızdan İsmail Kemal Elbir dün akşam Paris radyosunda «Telif hakkı> mevzulu bir konuşma yapmıştır. İsmail Kemal Elbir. yer yüzünde cemiyet kurulalıdan beri «telif hakkı> nuı mevcud bulunduğunu, Fransız ihtilâlinden sonra da meseleye lâyık olduğu ehemmiyetin verildiği ve nihayet son asırda beynelmilel sahada bir «Copy Right. yaratıldığmı belirtmiştir. İsmail Kemal Elbir, «Türkiyede yakında Berne Telif Hakkı anlaşma sına katı'.acaktır» demiş ve bu hususta hazırlanmış olan 92 maddelik bir Telif Hakkı Kanun. lâyihasının Meclise yakmda arzedilmesine intizar olunduğunu sözlerine ilâve etmiştir. Millî Eğitim Bakanı Ankaraya döndü Ankara, 6 (Telefonla) Millî Eğitim Bakanı Tahsin Banguoğlu, Konyadan Ankaraya dönmüş tür. Bayar ve Menderes diin geldiler Bastaratı 1 inci sahifede üyeleri. ilçe ve buak başkanlarile partililer karşılamışlardır. Bayar kendisile gönişen bir arkadaşımıza, Adana seyahatinden müsbet intıbalarla döndüğünü. İstanbul teşkilâtındaki meselelet hakkmda şimdilik bir şey söyliyerrk durumHa olrnadığını, basın tem silcilerile yakında bol bol görüşev ceğini söylemiştir. Başkan, D. P. bayrağınt taşıyan bir otomobile binerek doğru Parti merkezine gitmiştir. Bayar merkeztie partililerle ayrı ayrı görüşmüş, ır.uhtelif meseleler hakkmda izahat plmış ve partili arkadaşlarile fikir teatisinde bulunmuştur. Celâl Bayarın jehrimize gelişi münascbetile D. P. teşk*lât<nca hummalı bir faaliyet göze çarpmağa başlanuştır. Bayarırı Istanbulclaki ihtilâfı yatıştıracağına muhakkak nazarile bakılmaktadır. Bayarın İstanbul kongresinde söyleyeecği rıutkun D. P. için seçim kampanyasdımn açıldığına biı işaret teşkü edeceği tahmin olunmaktadır. İstanbul tDşkilâtınm geniş bir tasfiyeye tâbi tutulacağı söylenmektedir. İstifa edenlerin haysiyet divanına verileceği haberleri teeyyüd etmektedir. Yalnız bunun partiden ihrac değil, ancak delegeliklerini iskat etmek maksadile yapılacağı söylenmektedir. Eski il başkanı Esad Çağa muhtemel olarak, Celâl Bayarla bir görüşme yaparak kendisinin ve arkadaşlarımn tezini müdafaa edecektir. Parti mahfillerinde söylendiğine bakılırsa, ihtilâf partiyi asla sarsmaraıştır. Bilâkis, son hâdise, Kenan Öner zamanından artakalan bir kaç kişinin de renklerini göstererek partiden ihraclarını sağlayacak ve D. P. yi her zamandan kuvvetli bir duruma getirecektir. Dün gece D. P. İl merkezindc yıpılan toplantı Demokrat Parti İl kongresinin tarihini teabit etmek için dün gece D. P. il merkezinde bir toplantı yapılmıştır. Bayar, Menderes, Fevzi Lutfi Karaosmanoğlu, il idare kurulu üyeleri ve ilçe mümessillerinin bulundukları bu toplantı geç vakte kadar devam etmiştir. İstanbul teşkilâtı temsilcileri kongrenin 10 martta yapılması hususunda ısrar etmişkr, fakat il idare kurulu üyeleri konrenin daha ileri bir tarihte yapılmasını muvafık görmüslerdir. Bu husustaki kat'î kararın bugvn veıilmesi muhtemeldir. D. P. il kongreleri Ankara 6 ıTelefonla) Demokrat Parti, Ankara, Eskişehir ve Trabzon il kongreleri ayın 12 sinde, Yozgad il kongresi li ünde toplanacaktır.. Trabzon kongr^sinde Refik Koraltan, diğer toplantılarda da parti genel idare kurulundan diğer üyeler buLunacaktır. Bugün İstanbula varmış olan D. P. Başkan Celâl Bayann iki üç gün sonra Ankaraya dön»ceği anlaşılmaktadır. Yunan seçimlerinde kat'î neticeye doğru Baştaratı 1 inci sahifede birden değişmiş ve komünistlerin de destekledikleri bu parti beşinci mevkie düşmüştür. Bu partinin aldığı reylerin büyük bir kısmını Anna, Selânik gibi büyük şehirler temin etmiştir. Sofianopulos partisinin Meclisteki yerlerin yalnız yüzde on ikisine sahib olacağı anlaşılmıştır. Aşırı solcu partinin elde ettiği bu netice dahi hayretle karşılanmıştır. Eski parlâmentoda ekseriyete sahib bulunan Çaldaris'in Halkçı partisi dört senelik bir faaliyet sonunda reylerinin büyük bir kısmını diğer partilere bırakmıştır. Geç vakit aldığımız rakamlar 200 bin reyin daha tasnif edilmemiş olduğunu kaydediyor ve şu neticeleri açıklıyordu: Plâstiras'm Merkez Birlik partisi: 367.000. Çaldaris'in Muhafazakâr Halkçı partisi: 330.000. Sofokles Venizelos'un Liberal partisi: 300.000. Papandreou'nun Sosyal demokrat partisi: 270.000. Sofianopulos'un aşırı solcu <Demokratik bloku>: 160.000. Hıç bir parti tek başına bir hükumet kuracak kadar ekseriyet sağlıyamadığından bir Roalls yon kabinesine gidilmekten başka çare kalmamıştır. Bugün en fazla rey almış n!an Plastiras, bu mevzuda ilk demecini vererek ve yalnız Venizelos'un Liberalleri ve Papandreou nun SosyalDemokratları ile bir hükumet teşkil edebileceğıni söyledi. Fakat müşahidler Liberal Venizelos'un seçim beyannamesinde işaret etmiş olduğu bir noktayı hatırlatıyorlar. Bu beyannamesinde Venizelos "Plastiras ile işbirliği yapmam» demiştir. Sakallı komünist Türkiyeye dönmek için çare arıyor Buîtaraft 2 tnci sahifede lerini ifade etmekte v e , şöyle demektedir: « Ruslar kanaatlerinde payri samimidirler. Onlar imparatorluk peşindeler ve Adealizmi menfaatlerine âlet etmektedirler. Onların «Hür genclik teşkilâtı» adı altında yaptıkları toplantılar da gayrisamimîdir.» Amerikalmın ifadesine göre, Aslan, Türkiyeye dönmek için âdeta çırpınmaktadır. Dün açılaıt Kan davası tütün yüzünden feci piyasaları bir cinayet ımıuMmıııılllllllllllllllllillüliraillllllllllllllllinnilllıınıittuu Amiral Ballentine'nin dünkii ziyafeti Limanımızda bulunan Amerikan filosunun Amiral gemisinde dün. misafir donanma komutanı Amiral Ballentine tarafından bir öğle yemeği verilmiştir. Ziyafette, Vali ve Belediye Başkanı Fahreddin Kerim Gökay, donanma komutanı Oramiral Mehmed Ali Ülgen, Ordu Müfettişi Orgeneral Asım Tınaztepe ile diğer komutanlar ve eşleri hazır bulunmuşlardır. Vali ve Belediye Başkanı Fahreddin Kerim Gökay, dün akşam Vali konağmda misafir Amiral şerefine bir kokteyl partisi vermiştir. Midway'daki kabul resmi salı günii yapılacak Pazar günü MidWay uçak taşıt gemiMnde yapılacak kabul resminin tarihi hava muhalefeti yüzünden değiştirilmiştir. Bu kabul resmi, salı günü yapılacaktır. Saat 15.45 ten itibaren Be.şiktaş iskelesinden kalkacak vapurlar, davetlileri uçak gemisine götürecektir. Mamıara ve Karadeniz bölgesinAdana 6 (Telefonla) Bu sabah, de müstahsil fiattan memnun saat 8,45 te, Adliye binası önünde, toprak ihtilâfınm sebeb olduğu Trabzon 6 (a.a.) Bölge tütün kan davası yüzünden feci bir cinapiyasası bugün saat 9 da açılmışür. yet işlenmiştir. Hâdise şöyle olBu yıl mahsulün iyi olmamasına muştur: rağmen fiatlar memnuniyet vericiBir hafta kadar evvel, Kır Ali dir. Trabzonda 340 i!e 270, Akça adında bir sabıkalı bir toprak ıhtiabadda 357 ile 220 kuruştan satış lâfı yüzünden Osman Çevik admda yapılmıştır. Trabzonun bu yılki bir köylüyü tabanca ile öidürmüştütün rekoltesi bes milyon sekiz rür. Maktuiün kardeşleri bu vakayüz elli bin kiloyu bulmuştur. A nın eski Seyhan milletvekillerinden lımlar Tekel İdaresi tarafından yaçiftçi Ömer Biçerin tahrikile terpılmaktadır. tiblenmiş olduğunu iddia etmişlerBursada dir. Bunun neticesi olarak, maktul Bursa 6 (Telefonla) Marmara Osman Çeviğin kardeşi Bayram havalisi Bursa bölgesi tütün piya Çevik, bu sabah saat 8,45 te Adalet sası bugün bine yakın müstahsil binası karşısında Ömer Biçere rast zürraın ve büyük ticarl firmaların iamış, karşısma dikilerek, cKardeşi mümessillerinin iştirakile açıldı. mi para zorüe öldürten senmişsin» 230290* kuruşa satışlar yapıldı. demiş ve tabancasmı üzerine boBakalım bunlar arasında naşalrmağa başlamıştır. Çıldırmış bir Köylü fiattan memnundur. vaziyette olan Bayram Çevik silâh sıl bir anlaşma olacak. Bu anlajİzmitte ma olmadığı takdirde seçimleri Izmit 6 (a.a.) Kocaeli tütün sesleri üzerine orada toplananlara yenilemekten başka çare kalmıda: «Yakanm yaklaşmayın» diye piyasası bugün müstahsillerin ve yacaktır. alıcılann hazır bulunduğu bir tö ihtarda bulunmuŞj ikinci şarjuru Diğer taraftan Plastiras Veda tabancasına yerleştirmiştir. Orenle açılmıştır. Tütünler 280, 270, nizelos Papandreou bloku ta220 kuruştan Tekel tarafından sa mer Biçer bu sııada sol kolurıun rafından bir hükumet kurulsa tın almmıştır. Tüccar da alıma üzerine yıkılmış vaziyette sağ elini havaya kaldırarak: «Yeter öldür bile bu hükumet çok zayıf bir başlamıştır. Piyasa Eçılış merasimidün!> diye yalvarmağa başlanıış, durumda kalacaktır. nini müteakıb, Tekel Başmüdürü katil ise: «Demek ki daha ölmedin» Bu gece gayriresmî kaynaklarHendek ve Düzce piyasalarmı da diyerek ikinci şarjuru da boşalt dan aldığim malumata göre milaçmak üzere Hendek ilçesine gitmıştır. Katil .inayeti müteakıb letvekili adedi şu şekilde dağıimiştir. İlk mahsuiü İhsaniye köAdliye binasına giderek teslim ol maktadır: yündcn Ahmed Taşmandan Tekel muştur. Akşam saat 20 sıralaıında Plastiras partisi : 52 İdaresi satm almıştır. duruşmasına başiansn Bayram. ciÇaldaris partisi : 40 Geyve ve Karamürselde nayeti kendisinin işlediğini söyleVenizelos part'si : 43 'Papandreou partisi : 44 İzmit 6 (a.a) Bugün Geyve miştir. Muhakemeye yarın sabah ve Karsmürsel tütün piyasaîan a da devam edilccektir. Bayrsm 21 Sofyanopulos partisi: 23 çılmıştır. Karamürselde tütünler yaşını bitireli tam 26 gün olmuşKoçyas partisi : 15 207, 210 ve 250 kuruştan. Pamuk tur. Canellopoulos partisi: 10 ovada da 200 ve 260 kuruştan satılmıştır. Mahsulün bu seneki mikPROF. NİMBUS ÜN MACERALARI: tarı izmitte 1.600,000, Karamürselde 400,000, Hendekte 1,700,000 ve Pamukovada 100,000 kilodur. Bölge itibarile <Je sekiz milyon kiloyu bulmuştur. Tokadda Tokad 6 (a.a.) İlimiz tütün piyasası bugün açılmıştır. Tekel İdaresi 3S0 kuruştan mubayaa yapmaktadu, Muhsin Ertuğrul Avrupaya gidiyor Ankara, 6 (Telefonla) Devlet Tiyatrosu Umum Müdürü Muhsin Ertuğrul, Millî Eğitim Bakanlığmdan 15 gün mezuniyat almıştır. Muhsin Ertuğrul, çarşamba günü İngiltereye hareket edecek, oradan da Almanyayj geçerek, Devlet Tiyatrosu için getirilecek yabancı rejisör ve mütehassısların temini işile meşgul olacaktır. Muhsin Ertuğrula Konservatuar Müdürü Ulvi Cemal Erkin vekâlet edecektir. Hilmi Uran Ankaraya döndü Ankara. 6 (Telefonla) Bir kaç gündür İstanbulda olan C.H. P. Genel Başkan Vekili Hijmi Uran bu sabah Ankaraya döndü. ir dosrum yana yakıla anlattı. En ciddi ikraz rr.iiesseselerinden birile küruk bir ıraaAtina: 3 Mart Yunanistan se mağa imkân yoktu. Çıktık. Bir küçimlerine pek çok psrti. ve münfe çük kahvede, guya o parti lideri ve mele yaphra. Altı ay kadar bir riden, pek çok sayıda insan iştirak guya ben gazeteci mülâkat yaptık müddet için rehin mukabili iki < Biz. diyor Kocyas. esas itiba bin lira aldım. İlk konuMnada faiediyor dedik; fakat bunlar arasında, esas itibarile, büyük bir fikiı rile komünizme düşmanız. Yaşlan zin yüzde.yedi buruk ettiğini söyaykırıhğı görülmüyor. Hakikat mış partilerin, ister istemez zâfa lemişlerdi. Borcu ödeyip rehinlerimalum ama rivayet muhtelif kabi uğramış, taraflanndan yalnız ko mi çıkarmak istediğim zaman failirden bir şey. Kiasik gazetecilik münistler faydalanıyor. Zaten tec zin yüzde 11 buçuk ,hattâ on ikiyi bakımından seçim mücadelcsine rübe ile öğrendik ki nerede ^dslet bulduğunu görtfüm. Gcrçi bunr.n giren parti ileri gelenlerile konu sizlik, nerede halk hizmetlerinde hepsi faiz değildi. İçinde yüzde yaşup mülâkatlar yapıp sizlere bil ihmal. nerede içtimaî yardım tk rtm rehini saklama ücreti (!). yüzde dirmek vardı. Ben bunlarla konu sikliği varsa orada komünizm neş bir tahmin ücreti. yüzde bilmem ne şup fikirlerini az çok anladıktnn vünema buluyor. Bizim kanaatimi muamele vergisi falan filân on ikisonra bir de baktım ki herkes synı ?e göre sırf bu yüzden Yunanistan yi bulııyordu. Bu gerçi benim için kafada. Bütün yollar Romaya çı da komünizm daima gelişme imkâ yıkını değil; ama halısuıı. kebesini, kar gibi, aj"rı ayrı yollardan hcrkes ; nı bulmuştur. Bununla mücaJe e iktidrra gclmek istiyor. Huıâsa?ı etmek için siyaset sahasına atıldık evini barkını rehin edip borc para bu. Bu arada en enteresan parti. Kominform filân gibi haricî teşek a!an!ar için acınacak bir durumdur. bence sevgili dostumuz (yalnız külleri bir kenara atın. Fakat Yu dedi. Benim, bankacılardan dostlaşahsan değil, Türklerin halis dos nanistanm içindeki muhtelif teşek rım var. Bu mevnıu onlara açtım: tu) Kocyas'ın kurmuş olduğu p=r küller bu fırsatlardan istifade !di Haklıdır. Lâkin elimizdeki Bantidir. İsmi «Müstakil Dcmokrat'.ar yorlar. Hiç bir zaman ezilmiyorlar, kalar kanunu bizi bu hale getirmişCephesi» diye tercüme edilebilecek hattâ zaman zaman inkişaf imkâıu tir. Daha fenası var. Gazetelerdeki koca koca ilânları görmüyor musuolan bu yeni parti henüz 45 güniük buluyorlar. Memleket menfaati ba nuz? Önce bir evden başlayan piolduğıı halde, halk nazannda, çok kımından muzır bulduğumuz bu yangolar, ikramiyeler, şimdi evler, büyük bir sempati kazanmışt:r tehlikenin önlenmesi lâzımdır. Bi apartınıanlar, ar«.alar, handise kaPartinin lideri olan Kocyas vakti'e zim gayemiz bu.» dmlara birer kora .erkeklere teiH müteveffa Metaksas hükumetlerinde uzunboylu nazırhk etmişti. Harb Kendisine. şimdiki hükumetle, duvaklı gelin de tedarik edeceğiz. ve acıkh işgal senelerindenberi si esas görüş farkları olup olmadığım Aramızdaki rekabet biri bn hale yasî hayata öylesine pek karışmı soruyorum. «Hayır, diyor, esaslı getirdi. Dünyanın hiç bir yerinde ; yordu. Fakat bu sefer ken'l 'iini hiç bir siyaset farkı yok. Valnız böyle bankacılık, bankalarda böyle coşmuş ve bahscttiğim partiyi ku kararlarında ve icraatında bütün tezgâhtarlık edilmez. Ama ne yapararak yeniden siyasete atılmış bul diğer partileri zayıf buluyoruz.» Iım, bu da kanun icabı. Bankaların dum. Bütün bu patırdı gürültü Kocyas'a seçim işlerinde hüku verecekleri ve alacaklan fair kaarasında Kocyas'ı tipik bir Yunan metin vaziyetinin ne olduğunu sor nunla ta>in edilmiş. Borç para verpolitikacısı addettiğim için. ayn dum: «Çok cenülmen (tabir aynen mek için müşteri aramağa hacet ayrı bin tanesile konuşmaktansa, dir) davranıyorlar, dedi. Hiç bir yok. İktisadi ve içtimaî durum onun, samimiyetine inandığım fi faaliyetimize mâni olmuyorlar. halkı o kadar tazyik ediyor W, bekirlerine, başvurmayı tercih ettim. Hattâ her türlü kolaylığı gösteri ğen beğendiğine para ver. Onun için o taraftan rekabete girişmeğe, yorlar.» Randevu vermişti ama, ben mı Bu, esasında iyi bir şey. Kocyas faizi indirmek gibi rafbet unsurlan geç kaldım o mu erken çıktı, «1aramağa hacet yok.Lâkin ikraz edehasıl sabah on buçukta evinde bu partisine namzed olarak gencîeri ceğimiz paraları halktan toplamak ve tercihan siyasete karışmarnış, lamadım. Telefonla aradılar. Psriçin aramızda rekabet var. Hele tisinin merkezinde imiş. DostaTie, olanlan seçmiş. Yani 250 namze paranın eksildiği şu sıralarda. Faiâ otomobilini gönderdi. Bindik, git dinden 220 si hayatı hiç bir zaman arrtıramayınca i? yalnız müessesetik. Bir cadde üzerinde bir bin.nın politikaya karışmamış genclerden nin şöhretine dayanıyor. Onun için birinci katı. Geni? bir oda. Masa ibaret. Hesablara göre bu parti 42 bu ikramiyeleri icad ettiler. Halbumasa üstüne yığılmış. Herkos çalı ilâ 50 mebus çıkarmak niyetinde ki bu da dolayısile verilen faizin şıyor. Gelenin gidenin haddi hesa bulunuyor. Lâf aramızda diğcrleri miktarım çoğaltmak demektir. Lâbı yok. Ortadaki masada, bir de de öyle. kin kanunun bunu menermemis olHaydi hayırlısı... baktım, bizim Kocyas oturuyor. O masmdan istifade ediyoruz. GerçJ kalabalık ortasmda oturup konuşDOĞAN NADI bankalarda bu sayede 800 milyon lira kadar bir mevduat toplandı, lâkin bu paralar memleket ticar! ve sınai kalkınmasına. gelişmesine sar Baştarafı 1 inci sahifede fedibnez. işte sizin dostıınurun şizaman geleceğini sormakta idi. kâyet ettiği gibi yüzde 10 . 12 ile Başkan. Sadi Irmağı göremeyince: eshasa kiralanır. Bundan ne çıkar?. uî ı t[vj.vıSvg «ilk altı ay asteğmenliktir». Üsteğ • Soru düşmüştür. Esasen bahsettiği Vallahi azizim birimki bankacılık men 6 yıl, «havada ve denizde 5 j kanun da gelmiştir» dedi. Tekeli değil, eskiden babalarımızm maaşyıU. Yüzbaşı 6 yıl «havada 5 yıl». oğlunun Seyhan ilçesinin su işine larını kıran sarrafların yaptığı iştir. Binbaşı 6 yıl • havada ve denizde 5 dair sualine İç İşleri Bakanı: «Cey Tam ismini söylemeğe dilim varmıyıl». Yarbay 6 yıl «havada ve de han içme suyu ihale edilmiş, mü jor. dedL nizde 5 yıl». Albay 3 yıl, tuğgene teahhid işe başlamıştır> ccvabını Bu dosrumun söylediklerine ilâve ral, tuğamiral 3 yıl «havada iki yıl», verdi. Tekelioğlu da teşekkür etti. olarak bankalajımız gazetelerde her tümgeneraî, tümamiral 3 yıl, korgeneral, koramiral 3 yıl, orgeneral, Yargıç, »avcı ve yardımcı gün vadeli mevduata yüzde 6. vadesizlere 4 buçuk faiz verildiğini oramiral 3 yıl. larının terf ileri ilân ederlerken yakınlarımdan biriMaddedeki hükme göre, bu süreler harb kuvvetleri gen3İ Aekara, 6 (Telefonla) Yar nin vaktile İngilterede bulunduğa komutanlığının göstereceği lü gıç, savcı ve yardımcılarının ter zaman bir bankaya yatırmış olduğu zum üzeırıne yarısına indirilebi filerinde geçen sene esas tutu yüzden az İngiliz lirasını sakladığı lir. Diğer hususî hükümlerle kı lan hususların, önümüzdeki yıl için bankaya her sene bes sterlin dem alanlar ve kazaî, idarî ka içinde de yürürlükte kalması uy vere vere paranın yarıya indiğini ve daha fazla erimemesi için ora» rarlar netice^i nasıbları düzel gun görülmüştür. tilenler dahi terfıleri için bu südaki bir dostuna verdiğini hatırlareleri fi'lî olarak tamamlamağa dım. Herhalde İngiliz bankasınm mecburdurlar. Gen« tasarıdaki İkramiye çekilişi Çocuk Hesap bu harekeri manasız değil. Çünkü hükümlere göre, hiç bir subay, larına tahsis edilmiştir. yüzde en fazla üç faizle ikraz yamensub olduğu sınıfın kıtasında pamıyacağını diişünen banka ne rütbesine aid asgarî müddetır! diye faiz verip para alsın .Bize geen az üçte biri kadar fi'lî olarak iincc, para faizi o kadar yükselhizmet etmedikçe terfi edemez. mişrir ki; bankalar yüzde altı ile Terfiler, her yıl 30 ağustos Zakadar bankamızda para çağırmakta. bu da yetmediği fer Bayramı günü o yıl için mu akjr.mına açılacak en az 50 lira bakiyeli için üstelik mevduat sahiblerine teber kadrolardaki açıklara, her evler. apartımanlar, arsalar hediye sınıf ve rütbe için terfı muva Çocuk Hesapları bu çekilişten etmektedir. Bu hal görülmüs şey faydalanırlar. zenesini sağhyan mahrut esasdeğildir ve memleket iktisadiyaü larının, mevcud subay adedine için endise ile karsılanacak bir hasgöre, icab ettirdiği nisbetleri geç tahktır. Böyle giderse bususi scrmemek şartile yapılacaktır. Her mayelerin artık yüzde 34 gibi norrütbe mevcudiyeti tahdid eden mal kâr getirecek teşebbüslere para bu nisbetler, bir cetvelde göste 150 lira bakiyeli çocuk hesap yatırmalarını beklemek safdillik ları diğer ikramiye çek:lişlerine rilecektir. Kanunda mevcudun olur. Böylece bir taraftan iktisadî mahruta intıbakına daır hüküm de katılırlar. teşebbü?ler daralır, azalır, öte yanler de vardır. dan emiak fiatları düşer, binalar harab olur ve halkın elindeki avucundaki de faize gider. Seçimden iki gün evvel bir parti liderüe görüşnte Yazan: Doğan Nadi Bankalarımız'n bali Subaylara aid terfi kanunu tadil ediliyor Dünkü Meclis 31 MART 21NİSAN TÜRKJYE İS BANKASÎ I H4NINEÜ Mart S a y i3i Paf ; ^sile beraber B. FELEK MEVLİD Finike çşrafından Kâzım oğlu Musa ^^^ RIFAT BAHARIN ölümunün 40 inci gününe tesaduf eden 8 mart 950 çarşamba gunu öğle nam^zından sonıa Beyoğlu Ağa catnünde müteveffanın aziz ruhuna Mevlidi Şerif ckunacaktır. Kendisin seven aile ve dostlarile arzu edenlerin camiye îeşrifîeri rica olunur. Albert Lebrun öldü Paris, 6 (R.) Fransanın eski Cumhur Başkanı Albert Lebrun Yenicede 73 yaşında zatürrieden ölmüştür. Lebrun, 1932 de bir cinayete kurYenice 6 (a.a.) Yenice bölgesi ban giden Paul Doumer'in yerine tütün piyasası bugün açılmıştır. geçmişti. FİEtlar 200225 arasındadır. Çıktı İstanbul TAN Matbaasi Hattâ, şöyle bir on altı yaşlannda iken, bir çocuğa karşı hususî bir alâka duyar gibi olduğumu da zannediyorum. Tifoya yakalandığ: tarihi hatırlıyorum. Az üzülmemiştim. O sıralarda bana bir parça alâka göstermiş olsaydı, beni beğendiğini bir nebze sezinleseydim, çekinaen ve acerra hislerim. öyle sanıyorum ki ciddî bir rabıta haıine gelebilirdi. Evvelki kuımların hulâsatı rfl. Bilirsin ki seni severim. Hele, Genc bir kız olan Belkıs, babasının ölümünden sonra, nmcosının evinde yengcsi Mediha ve amcasmm kızı Ferhunde ile oturmaktadır. O gün Mediha hanım Belkısa bir kısmet çıktığını haber verir: Belkis bu kısmetin kim olduğunu bulmağa çahştr. Yengcsine, eve gelen erkeklerin isim'crini sayar. Bunlar bir doktor, Server Bey adında birisi, bir de Nedim Sabittir. Talibin Nedim Sabit olduğunu anlayınca Belkıs karar vermeden evvel btraz düşünmek ister. Yengesi ve Ferhunde, Belkisın Nedim Sabitle evlenmesine tarajtardırlar. 'Belkıs, Ferhundeye Nedim Sabitle ne için kendisinin evlenmediğini sorar ve gözünün büyüklerde olduğunu söyler. Bunun üzerine Ferhunde birdenbire sinirlerine hâkim olamıyarak ağlamağa başlar. Bu sefer Belkıs onu teselliye çalısmaktadır. (Roman devam ediyor.) Söylediğim söze çok nadim olmuştum. Yanma oturdum, yüzü yastığa ömülü olduğu için ancak saçlarını okşayabildim. Fevkalâde muntazam tuvaletinin bozulacağını düşünmeden, bu ipek gibi yumuşak. parlak Eaçları rastsele her tarafmdan öptüm. Ferhundeciğim, şekeıim. ağ'ama. Rica ederim, yaşlarını artık seni k.skanıyorum sanırsan aldanırsm. Sen her türlü yüksek emeller beslemeğe lâyıksın, çok mesud olmak hakkındır. Senin saadetin hiç kimseyi benim kadar sevindiremez... Ağlama, benim güzel Ferhundeciğim... Lâfları geveliyordum, bu şekilde, daha uzun müddet devam edebilirdim. Fakat Mediha yenge, bir omuz silkişi ile ve âmirane bir bakışla beni susturdu. Ötedenberi hayranı olduğum meşhur soğukkanlılığını, o dakikada, hiç şüphesiz kaybetmişti. Yavaş yavaş süku Sen benim lâflarıma aldırma Fernet bulmağa başlayan kızının • o hundeciğim. Hiç bir kıymeti yok, muzlarını, okşayıcı bir hareketle benim söylediğim sözlerin. Ben deli yakaladı. Ferhunde, nihayet başını dolu söylenirim. Annen de dedi ya, kaldırdı; dantelâ yastık yüzü bu za^en! ruşmuştu; altında göz yazlarile ısBu taşkm pişmanlık sözleri, Ferlanmış sarı atlas kılıf gözjküyordu. hundenin dudaklarmda hafif bir Ferhunde, utangaç bir ec!a ile: tebessüm yarattı. Aile işlerinin hiç Kendimi tutarr.adım. ku«uru birinden uzak kalmak istemiyen ma bakmayın, dedi. Bugünlerde si Ponpon, üçümüzün arasına sokuldu, Ferhundenin kucağına zıpladı, nirlerim biraz bozuk. Fakat. göz yaşları tamamile din oturdu. memişti. Ferhunde sessizce ağlıyor, Ortahk kararıyordu. Tüy gibi in?işen gözlerinden, yaşlar, arkası ce, buğulu gölgeler, salınun sedef kesilmiyen damlalar halinde dökü ve bak:r kakmalı şarkkârî pahalı lüyor, yanaklarında incecik bir iz mobilyEPinın renklerini ve konbırakarak aşağı süzülüyordu. turlarmı bulanıklaştırıyordu. A^Ben bu göz yaşlannın sebebini yaklarımızın altında serıli büyük hâlâ anlayamıyordum. Onun. böy Acem halısının renkleri yavaş yale içini çeke çeke, masum masum vaş silikleşiyor, Uvanda asıh aviağlayışı fenama citti. Vicdanım bir zenin billurları. eruptan kaptıkları kere daha sızlp.dı. Fcrhundeyi te ışık kırıntılarile pembeler giyiyorselli etmek için devam ettim: lardı. Ben sebeb oldum bu hale işte! j Tül perdeden, bahçeyi görüyor «CUMHURİYET» in TEFRİKASI: 3 v/////////m//////////^^^^^ Erenköyüne, babamla beraber =ık sık gittiğimizi çok iyi hatırlıyorum. Yaz akşamları, geniş bahçelerindeki çamların alürıa sofra kuruîur, akşam yemeği yenirdi. Şu dakikada, çam dahna asılı mavi avizeden cökülen ışığın altmdaki o sofrayı görür gibi oluyorum. Çocukluk hstıralarımın arasında. bu manzaranın büyük bir yeri var. dum. Bu şubat akşamında, bahçe. tabintin bu seneki müstesna cör.ıerd liği saye«inde, yer yer yeşil bir ilkbahar taklidi yapıyordu. Ferhunde, bu lâtif manzara içinde, yere bakan gözleri, muammah oturuşile bir küçük kraliçeyi andırıyordu. Saçları, altın bir hale gibi başını kuşatıyor, Ponponun yumuşacık tüylü sırjını okşıyan eli, salonun loşluğu içinde, canlı bir ışık gibi kımıldıyordu .Ben de. bu arada, gizli emellerini keşfet»iğim Mediha yengenin maksadını anlamağa başlıyordum. Servetin temin edebileceği bütün saadete ermiş bulunan Mediha yenğe, kızı için asil bir koca tahayyül ediyordu. Onun tek za'fı, tek fakat çok büyük za'fı asalete düşkünlüğü idi. Kökü maziye kuvvetle dayanmıyan ,ferdleri arasında, rütbelere, unvanlara, payelere sahib şişkın isünli kimseler bulunmıyau ailele |ri. sıra insanlardsn sayar, itiraf etmcmekle beraber hor görürdü. Ferhundeyi, kendi ölçüsüne göre asil bir kocaya verecek olursa. kızının üstün bir mevkie ve eşi az bulunur bir saadete kavuşacağını umuyordu. . Galiba, bu zihniyeti kızma da aşılamıştı. Çünkü Ferhunda, bütün talibleri tereddüdsüz reddediyjr, kimseyi beğenmiyordu. Çjkan talibler de inadma, babaları, büyük babaları, dedeleri, paşalıkla, sadrazamhkla, şeyhülislâmlıkla falan alâkası olmıyan kimselerdi. Ferhunde .kendisinl Isteyen erkeklerin birinden birini, kişizade olmamasına rağmen acafba beğenmişti de ,annesinin asalet illeti yüzünden reddetmeğe mecbur olduğu için hayal sukutuna mı uğramıştı? O akşam, içime böyle bir şüphe girdi. Düşünmeden söylediğim sözler, kızcağızda belki de acı bir haürayı Daha sonraları da. babam beni Ama, Nedim, çocukl'jğundanberi görmek için mektsce geldikre ongidip geldiği bu evde bana bir ar ları da beracer getirirdi. Bu k3{akadaş muamelesi ediyor, başkaları balık ziyaretçüer pek hoşuma sidiNakleden: HATICE VILDAN na karşı nasıl hareket ederse bana yordu. Çünkü, Hasan Sabit E?.in canlandırmıştı. Büyük bir yürek ' karşı da öyle davranyordu. Genc hanımı çok şık .çck zarif bir hanur;kız olarak hulyam, tapılırcasına se efendi olduğu irin. ziyaretime se'iüzüntüsü ile: Ferhundeciğim. şekerim. seni vilmekti; hayatın bana mukadder şi koltuklar:mı kr.bartıyordu. ı'ıssevdiğimi nasıl isbat edeyim? de kıldığl âkıbctte, Nedim Sabitin hiç dim Sabit ds .aramızdaki yaş fardim. Gidip kendimi bahçedeki ha ' dahli olmıyacae: kanaatine vardım, kım. belki erk?k çocuklara has bir vuza atayım mı? | onu düşünmek'.cn tamamile vaz gururla pek fazla buluyor olmalı Oof! Bu mübalâğah sözlerin geçtim. idi ki bana ki';İJ:ük bir çocuk mııyok mu? I Şimdi. hi beklemediğim. hiç ar amelefi ediyor, h?r gelişinde tsna Peki! İstersen Nedim Sabite zu etmediğim bu evlenme isteği, şeker. çikolats. pasta nev'inden hevarayım ha? Razıyım, sen ne ister tapası bozuk bir bomba gibi, düştü dis!er getiriyordu. sen yapacağım.. ğü yerde ,patlamsdan kalakalmış, O tarihte. Nedim bana senli benli Yengemle Ferhunde, ceva'^ ver Ü7.erimde hiç bir t?i • yapmamıştı. hiiab ederdi. Fakat ben "onunla dameğe vakit bulamadılar. ı^ebile Bu evlenme ta.lp'oi beni heyecan ima «siz» diye konuşurdum. Benâen teyze içeri girdi. landırmak şöyle dursun, boşuboşu altı yaş büyüktü; demek ki on iki Konuştuğumuz bahis, üzerimde naırahatsız etmişti. Hattâ bende bir yaşmda bir kız çocuk, on sekiz yabir tesir yapmarr.ıştı. Çok sakin, çok tecessüs duygu.sıı bilo uyandırma çıncia bir delikanhyı, kendisinden fütursuzdum. Fakat Ferhundeye mıştı. Çünkü Nedim Sabiti, pek ço hayli eski bir nesle mensub gibi görüyor. böyle ulu orta bir vaadde bulun cuk yaşımdanberi tanıyordum. Nedimin babası, benim babamın Aradan seneler geçti. Yaşım büduktan sonra .birdenbire hayata karşı bir tiksinti duydum. Adeta, ve amcamın arkadaşı idi. Daha u yüdü. on altısına cactım. Günün bir felâketle karşılaştığım intıbaı facıkken. • babamın bana anlattığ: birinde, bir de baktım ki, Nedimin eski günlere aid hatır?lar arasına. bana karşı muamelesinle büyük bir içindeydim. Niçin acaba? Nedim Sabitten büsbütün hoşlan Hasan Sabit Bey adı daima kan değişiklik var. |şırdı. Sonraları, yaz, kış oturdukları mıyor değüdim. (Arkası var)