Katalog

19 Orok 1950 CUMHURİYET BİR DAKİKA Nahas Paşanın programı efd LHcri Nahas paşa ilc aıkadaşları çalışmahaşlamış ve yeni Mısır Parlâmcntosu da açılmış buluııuyor. Mısırın cn tanınmış başnıuharıLrlerinden biri. onun iş bajına geldtği sırada karşılaştığı durumu şu safırlarla hiilâsa etmektpdir; «Geçen devrin Vefd hükumetine hıraktıeı miras. hakikaten çok açırdır. Çiinkü her bakımdan iflâs ve harabî bırakmıştır. Memlckette emniyct bozuk, iktisadi durum karısık. hırsa dayanan uydurma pahalıl'k yaman, isler ve projeler darmadasınık, Arab milletleri arasındaki münasebetler ve bağlantılar gevsek, Mısınn dünya nıilletlerile münasebetleri berbad bir haldedir. Bundan başka Mısır Güvenlik Konseyinde. Sııdan mcfelesînde siddetli bir ycniltiye uğramış, üstelik Filistin ınesclcsinde başarıdan mahrum olmuştur. Yeni kabinenin sırtına yüklenen miras budur ve kendisinden bcklenen bütün bunların bakkından jrclmektir. Vefd Partisi is hasına ffclir gelmez rjiitün bu işlerle mes«ful olmak içln evvclâ basın biirriyctini ilân etmiş ve Hasın hürrivctini tahdid eden spnsürii hemen kaldırmışhr. Sonra tevkif kamplarını dolduran mevkuflnrı serhcst bırakmak irin bir heyet kurmuş ve örfî idare «lolayısile i>«keri bir emirle tevkif plunanların îslerini sivil mahkemeWe havale etmeğe karar vermişlir. VeM Partisi askcrî idareyi kaldırricıva kadar nmın verdiği yetkiÎPre başvıırmamayı da kararlastırmıstır. Örfî idarenin süratle kaldırılacajma muhpkkak nazarile bakılrpaktadır. Bu yÜ7r!en Mısirda emniycrin süratle kurulara&ına kesin bir 511*011 hesleniyor ve VeMin demh(e ettiği biitiin isleri mnvaffsk!>rtlc ifa edcreâinc inanılıynr. «Vefd». millrtin ekscriyctini lemtil ermektc vc onun adına iş çörrorkt» oMitğımdan biitün ifratlaıın kendiHeinden 7cval bulacağı vc mrmlekerin sükunete kavuşacağı. Vefd biikumetinin de bu emniyeüi FÜkunet içinde va7İfesini ifaya devam edccejH vc muvaffak olacağı anlasıiıyor. Vefd hüknmetiııin Parlâmentoyu açıs ıuıtkunHaki programı hakikattn dnlfundur ve Mısırın dahilî ve haricî lıütiin meselelcrini kucaklamaktadır. Fakat biç şiiphe yok k: buniarın en miihimmi Mısır ve Sudan meselesinin hallidir. Nahas paşa bu iki miihim meseleyi hallettişi takdirde muhakkak ki Mısırın ebedî şükranını kazanacaktır. Kcndisi daha evvel Ingiltere ile Mısır arasında Mısırın istiklâlini sağhyan ve Mısırı İngilterenin işgalinden kurlaran muahedeyi yapmış olduğu sibi Mısın biitiin kapitülâsyonlardan kurtaran muahedeyi de yapmı? ve böylece Mısır siyasî ve ndlî istiklâline kavuşmuştur. Daha sonra muahedeyi tadil için yapılan biitün teşebbüsler neticclenmemis vc Sudan meselesi de Mısırı hosnud edecek bir hal suretine baglanamamıştır. Anlaşılan bu miihim iş de Nahas paşanın ubdesine düşmrkte ve onun bu işi basarması hckleıımcktedir. ingilterenin Mısır ile arasındaki bu mcseleleıi balle taraftar olmadığını söylemek. dosru olmar. Fakat gcçen bpş yıl /arfında İnsiltere. Mısın hakkilc temsil edcn hiç bir sağlam ve kuvvetli hükumetle karçılaşmamış ve bu yüzden bu hükumptlprle bir anlaşma yapılamanuştır. Nahas Paşa ise millî^hir şef sıfatile, evvelki muahedeleri basardığı gibi herhalde yeni anlaşmalan da basaracak. bunlan başarmak Mısırın durumunu hcr bakımdan kuvvetlendirecek ve istikbaline bambaska bir parlaklık verecektir. Şayed Mr. Bevin. Colombo konferansından dönerken Mısıra ıığra.vacaksa belki Inı sırada yapılacak bir takını ihzarî konusnıalar. Keniş şiİBiullu bir anlasmaya zemin ha nrlar. Bununla beraber İnşilte Kıbrıs için Ankarada dün miting yapıldı Baştaraiı I rrtci sahifede çe merkezlerinde toplantılar yapılsabah saat 11,30 da Zafer meyda mış. halk münasib görülen bir mey nmda başlamış ve Halkevi meyda dandan törenle toprak alarak bunları iyi biıer mahfaza içinde Atanında sona ermiştir. Muhtelif istikametlerden akın a lürke hediye etmişlerdi. O sırada kın gelen genclik kafileleri ellerin Türkiyede bulunan Kıbnslı gencde K.brıs adasma sevgi ve bağlılığı ler de hep bir arada Cerrahpsşa belirten ve tahrikleri takbih eden hastanesine giderek damarlarından cümleler yazılı levhalar ve bayrak aldırdıkları kanı bir şişeye dolduIsr olduğu halde saat tam 11.30 da rup Atatürke hediye etmişlerdi. Zafer meydanında yerlerini almış Kıbrısh gcncler. memleketleri yurd dışında bulunduğu için toprak yebulunuyorlardı. Kesif bir genclik kütlesinin dol rine ancak damarlarındaki Türk durduğu Zaier meydanında metinge kanım göndermek suretile hem hem Bü>"ük Ataya hep bir ağudan söylenen İstiklâl anavatana. bağlılıklarını göstermişüerdl. Atamarşile başlandı. Bundan sonra söz alan hatibler, türke verilen bu hediyeler halen Yunanlıların isteklerinin yersizliği C. H. P. arşivlerindedir. Bugün ni belirterek Kıbrısm daima Türk B. M. M. ne bir sözlü soru Snergekalacaşını söylemişler ve şiddetle si vermiş olan Meclis başkan vekillerinden Sinob milletvekili CevaLkışlanmışlardır. Bundan sonra kafile Ulus meyda det Kerim İncedayı Parti arşi/>enına gitmiş ve burada da nutuklar rinde itina ile saklanmakta olan söylenmiş ve genclik adma abideye bu hatıralardan bahsetmiş ve ounlara Anıt Kabir inşaatı sırasında bir çelenk konulmuştur. en iyi bir kullanma ve muhafaıa Müteakıben Ulus hareket eden genclik kafilesi Ana yeri bulunacağını ileri sürmüştür. fartalar caddesini takiben Saman İncedayı önergesinde. Başbakanlıpazarma eelmiş ve orada hep bir ğın bu husuyta ne düşündüğiinü likte sövlenen İstiklâl marşından sormaktadır. Fonra genc hatibler şiirler okumuşKıbrıstaki sözde plebisit lar ve mitingin manasını belirton konuşmalar yapmışlardır. Lefkoşe 18 fA.P.) Hemen heMiting saat 14 te vakar içinde ve men bütün seçmenlerüı Kıbrıstaki evvelce tesbit edilen program da gayriresmî plebisite iştirak etükleri anlaşılmaktadır. Tahminen 200.000 hilinde sona ermiştir. den fazJa Kıbrısh Rum «Enosis» Kıbnslılann kanı Ankara 18 (Telefonla) Cum (Kıbrısın Yunanistanla birleşmesi) huriyetin 10 uncu yılında bütün il lehinde oy vermişlerdir. ıiHumııııııııııııııııııııııııınmnııııııiiiııııiNiıınıııııııını Amerikada komünizme karşı plânlar hazırlanıyor Baştarafı 1 inci sahifede bulamıyacaksa da gene ehemmiyetli olacaktır. İrana karşı Rus tazyikı başlamışsa da Iranm dayanacağına Amerikanm itimadı vardıı. Hindistan hakkmda ne düşünüldüğü belli değildir. Hindistanm iyi bir ordusu olmasına rağmen Kişmir mücade'lesi yüzünden ona askerî bir yardım yapılmaması düşür.ülmektedir. Pakistana iktisadî yardun düşünülmektedir. Endonezyaya askerî ve iktisadî yardım jrapılması isteniyor. Dahilî bir takım karışıkıklar buna mâni olmıyacaktır. Fiipin. Amerika için stratejik mahiyeti haizdir. Fakat ona da yapılacak yardım henüz kararlaştınlmamış bulunuyor. Fevkalâde büyük elçi Jessup 6» bugün Amerikanm Urakdoğuda takib ettiği siyasetin esasları hakkında şöyle demiştir: < Amerikan politikasınm esasları şunlardır: 1 Bütün dünyada ve Asyada komünizme karşı barış yolile karşı koymak, 2 Sovyet Rusyanın emperyalizmini önlemek.» Mister Jessup, Çinin bütünlüğünü, bağımsızlığmı, savunmasını ve eşitliğini destekliyen Amerikan siyasetinin devam ettiğini ilâve etmiştir. Truman'ın Stalin'le müzakereler* girişmesi mevsimsiz bulunuyor Washington, 1? (a.a.) (Aip) Amerika Parlamentosu, Atom Enerjisi Başkanı Demokrat Senatör Mac Mahon dün verdiği beyanatta, Amerika tarafmdan, idrojen ve heliumlu «üstün bomba» imâli hakkmda bir karara varılmadan, Başkan Trumanın Stalinle, atom enerjisinin milletlerarası kontrolu hakkında mü zakereye girismesine muhalif olduğunu bildirmiştir. Senatör, basına bu beyanatı, Trumanla yaptığı görüşmeden sonra vermiştir. Mac Mahon, Başkanla yaptığı görüşme konusunun «üstün bomba» ya aid olmadığını söyliyerek, Stalin ile yapılacak müzakerelerin mevsim siz olduğuna işaret etmiş ve buna şahsan muhalif olduğunu bild'r.ıiştir. Alış, veriş Hikâye meşhurdur: Mebus namzedi, seçimlerde rey toplamak için bir köye gitmiş. Usulen başlamış nuftık çekmeğe: a Reyinizi bana verirseniz size yol yaptıracağım, elektrik, su temin edeceğim, köprii kurduracağım.» Lâfın burasında bir köylü «bizim deremiz yok ki» deyince, ateşli namzed. devam etmiş: «Derc de yaptıracaİç İşleri Bakammn Mecliste «her jandarmaya bir otomobil vereceğim» sözünü okuyunca bu hikâyeyi haUrJadım. Oldu olacak, üstad bizleri de unutmasa bari. Tek bir rey için hiç de jena pazarlık değil doğrusu! D. N. Grev mevzuuna dair Mecliste münakasalar Baştarafı 1 inci sahifede ahenkleştirmek için hsz'rlar.an bu tasarımn faydalarmı i>:sh • etti. îşçinin hakkını korumak vce içtimaî adaletin teminini sağlarr.ak maksadile, çıkarılan bu kanunların gayet iyi bir şekilde tatbik edilmesini istedi. Ali Rızn An da, İş kanununun 19 uncu maddesini değiştiren bu kanunla içtimaî adslet prensipinin a verimli bir şekilde tatbik edileceğine inandığmı sövledi. 350 bin işçi namma hükumete teşekkürleıini bildirdi. Grev hakkı ve D. P. Bundan sonra kürsüye gelen Salamon Adatto insan hakları beyannamesinde içtimaî adalet pnensipinin tanındığım, işçilerle iş verenler hakkmda çıkarılmı; olan kanunların bu prensipe dayandığını belirterek söze başladı ve şöyle devam etti: « Demokrat Parti programında bir prensip vardır. Bu prensipte işçilere grev hakkı tanınması istenmektedir. Sendikalar kanunu Mec lise geldiği zaman partimiz «rev hakkınm da tanmmasını ve tasarıya ilâve edilmesini istemiştir. O zamanki Çalışma Bakanı Sadi Irmak, İş kanunu müzakere edilirken grev hakkınm görüşülebileceğini söylemişti. Bendeniz İş kanununun dr^ştirilmesini doğru bulmuyorum. Bu kanunun yeni temelIere istinad ederek. yeniden ele aünmssmı doğnı buluyorum.» Salamon Adatto, Demokrat Partinin muhtelif toplantılarında, işçilere grev hakkınm tanınması yolunda konuşmalar yapıldıgını ve Çalışma Bakanı Şemseddin Sirerin bunlara cevablar verdiğini. işçilere grev hakkı tanınınca, elbette patronlara, yani iş verenlere de bazı haklar tanılacağı, kaldı ki. butsünkü İş kanununda iş verene Lukacent gibi bir hskkın tanındığım an lattı. Grev hakkının bu kadar kcrkulacak bir keyfiyet olmadığını. demokrat memleketlerde tecrübeden geçtiğini, grevi İngiltererJn 1871. Belcikanm 187S. Felemengin 1872 ve Fransanın 1861 de kabuî ettiklerini kaydeden Salamon Adatto, her yeni teşebbüse girişilirken. bir endişe izhar edilmesini tabiî karşıladığmı. ancak bu yo'.da ilk adımm atılmasmın geıektiğini söyledi. İşçUcrin hafta tatili Adatto. kanunun bazı msddelcrini deciştiren bu tasarıyı vcrinde bir hareket olarak vasıflandırdı: .Prensir>imiz' iyiye iyi. körüye kötü demektir.. diverek. işcilerin hafta tatili ücretlerinin halledilmegerektiğini de belirtti. Muammer Alakant da: .Dfnokrpsi rejimini memlekette »itbik et tiğimiz 4 senedenberi. i;çi .ik'arı ve zaruretleri scrbeftçe '.nü:i;vtaça Hilmekfedir.» diyerek söze bssladı. Yeni kanunun faydalı clacagını. ancak. gönlünün arzulidığı şekilde işçi haklarının kayıdlanmadığım, işci ücretlerinin asgari r.adlerinin yurdun her yerinde ?ynı olmadığını izah etti. Bu arada Türk işçisinin bir kısmının C. H. P. de yer aldığını eören D. P. nin memnun olducunu. fakat D. P. ye giren işçileri. Hslk Partisinin aynı sekilde karşılamadığını, bu siH demokrat işçilerin, işlerinden uzaklaşhrıldıklarına m:?Mler verdi. maddeiere geçilince görüşlerini bildireceğini söyledi. Çalışma Bakanının dcmcri Bunun üzerine kürsüye gelen Çalışma Bakanı Reşad Şemseddin Sirer: «Halk idaresi mefhumu, be şeriyetin 2500 senedenberi. trrras halinde olduğu bir mefhumdur Yakm ve uzak mazide ve bugünümüzde o sekilde halk idareleri VLTdır ki.» diye söze başladı. Hr.lk idarelerindeki çeşidli şekilleri birer birer anlattı. Bugün için herhangi bir vatandaş işsiz kalırsa. devletin kendisine iş buîmak için çalıştığını, işçi ile iş ver^nler arasındaki ihtilâfları halletticini, bunun daha iyi yapılabilmesi icin, vakmda iş mahkeemleri kanununun Meclise gelecegini belirterek şunları söyledi: tidir. Daha ziyade hukukidir Demokraslde vatandaş istediğ: yerde çahşmak ve çalışmamaka serbesttir. Cemiyet kurmakta, sendika vücude getirmekte serbesttir. Sendikalara verilecek grev ise bir haktır. Buna nası! mâni olunabilir. Bugünkü mevzuatta, iş veren istediği zaman, ş yerini daha önce işçiye haber vererek kapatmıyor mu? Lukavta müsaade ediliyor da, işçinin hakkı olan grev neden kabul edilmiyor. dedi. İşsiz kalan işçiler ' Demirelli. devamla. bugün b:ı çok işçinin işsiz kaldığını, sefalet içinde kıvrandığını anlatarak: Tatbikında çok gec kaldığımı? bir hareketin yapılmasını istiyoruz. İrtica ile vasıflandırılıyor0 dedi. Fuad Hulusi, Türk işçisinir vatanperver, çalışkan olduğunu kendilerinin de bildiğini fakat işcilerin, grev haklarını isteyince. fena bir leke ile damgalanmaktan korktuklarını, işte bunun içindir ki bu haklarını haykıramadıklarını kaydederk işçilere mutlak bir hürriyet olarak grev hakkının verilmesini isteme diklerini, tabiatile bir takım kayıdlara tâbi tutulması gerektiğ ni söyledi. Ve konuşmasını şöyle bitircü: "Maalesef İstanbulda bin lerce işsiz vardır. Bursada da, diğer yerlerde de işsizler vardır. Fakat ortada işsizlik sigortası yoktur. İçrn yanarak arzediyorum. Sefalet çeken bir hayli işsiz vatandaş mevcuddur. Bunun çaresine bakınız. Hükumet, derhal issizlik sigortası kanununu Meclise getirsin. Hiç bir zaman irtica yapmıyor, bugünün ihtiyaclarının karşılanmasım istiyoruz.» Hatib tasanrun yeniden incelenmek üzere komisyona havalesini istodi. Bakan tekrar kürsüye çıkıyor Tekrar kürsüye gelen Bakan. sözlerinin iman ettiği, 'inandığı şeyler olduğunu, Çalışma Bakanı olarak, ne kadar iş başında kalırsa, bu kanaati muhafaza edeceğini, İngiltere Çalışma Bakanının bir konuşmasında. grevleri, bolşevik ajanlarm desteklediğini kaydettiğini, İsviçre Sendikalar Birliğ'nin grevi, gayriinsanî olarak ilân ettiğini, iş ihtilâfİHnnı hallcttikten sonra. greve lüzum kalmadığmı izah etti. Ve devamla: "Kendi hesabıma mcmleket menfaatlerine asla bir fsydası olmıyan bnyle bir meseleyi D°mokrat Parti ortaya atmca yüreğim sızladı. Demokrat Partiyi, bir kardeş parti olarak tanımaktayım. Demokrat Partiyi, memleketin bu gibi âli menfaatlerinde bizden ayrılmıyan bir parti olarak görmek isterdim. Demokrat Parti saflarında grev meselesi or*aya atılınça bazj üyeler, şiddetlp itiraz ettiler. TeSPİlim sadece bu oldu.« dedi. Hasene Hgazm konuşması Hasene Ilgaz da. bugünkü Türk işçisinin memnuniypt verecek durumda olduğunu tebarüz ettirerek, işçinin grev meselesinin aleyhinde bulunduğunu anlattı. Muammer Alakant tekrar söz aldı, grevin işcilerin tabiî bir hakkı olduğunu. bu hak tanındığı takdirde mutlak surette istimal edilecektir mânası çıkarılmaması gerektiğini. Sadi Irmağın Bakanlığı' sırasında, Meclise getirilen sendikaîar kanununun gö rüşülmesinde Gemil Said Barlasın kürsüden: «İşçiye grev hak ki tanınmadıktan sonra, bu kanunun ne mânası var?» dediğin: hatırlattı. Alakant devamla, bugün aynı hükumet içinde yer alan Sirer ve Barlasın ayrı ayrı görüş ve kanaat 1 taşıdıklarını belirterek bir hükumet içinde ik: ayrı düşünüş olursa, parti için de bunun tabiatile mevcud oîabileceğin:. işte bunun içindir ki. tasarımn komisyona havalesi ğerektiğini. belki de grev mevzuun da Halk Partis nce bir karar ahnabilcceğini söyledi. Sehir münakalâtı ısacası İstanbulda umu« mî taşıma işleri haüedil* miş değildir ve her halledilmemiş is gibi en lüaımlıı ve sıkışık zamanda bu za'fını meydana vurur. İki gün evvel İstanbul sehri. bilhassa akşama doğr« hâlâ kimsevin bana izah edemediği sebeblerle bir büyük taşıma ârızaına uğTadı. Taksiler. dolmuşlar. tramvaylar, otobüsler ortadan kalkrı. Eminonü meydantnda binlerce halk saatlprce tıamvay, otobüs bekledi. NaHiren geçen taksiler pek nazlı çalıştıkr. Hattâ bir kısmı Beyoğlu tarafına gitmekten imiina etti. Yirmi beş dakika Eminönü ve Yenicami civarında dolaştıktan ve bir kaç taksiye haşvıırup reddFdildikten sonra polise müracaate mecbur oldum ve tesadüfen e!e e<*"?n bir dolmuşla Taksime gelebildürı. Orada da vaziyet Eminönüııden iyi değildi .Arabalar rasgele ve istedifi yere işliyor. halk çamur ve JTIHIIIşak kar üstünde saatlerce bekleşiyordıı. Önce görüştüğüm dostlarım bana Tepebaşı civarında da ayru tıkanıklığın ve sıkınünın, hsttâ İstanbul Valisinin otomobilini bir miiddej yo'dan alıkoyduğtmu anlattı. O akşam bir şey dikkat nazarımı çekti. Bütün bu sikişıklık esnasında ne şehrin umumi münakalesinin mesuliyetini yüklenmiş olan Tramvay İdarefinden bir müdür. bir memur. bir kaç müferri?. ne gene bunlann tensibile hatta çıkanlmış yarduncı araha, ne de taksileri ve dolmuşları idare eden bir memur göze çarpmıyordu. Gerçi »aat hayli ilerlemistt. Lâkin bir şehrin bu tribi hayari i«leri kalem mesaisi gibi saate bapiananuyaca|ından şehirli çok fürlük çekti. Bu vesile ile şdrayı açıklamak yerinde olur ki: kar. yağmur ve ba nevi se\TÜ?eferi BÜrleştiren ve halkı yaya yürümekten alıko>up vasıta arathran hâdiseler vukua eeldiçi zaman bizim tram\*ay ve otobüslerimiz aksine olarak daha at çalışmakta ve asıl hükmeti vürudünü gö»tereceği bugünlerde. faaliyetini bilmediğimiz sebeblerle kısmaktadır. Bunun böyle olduğunu ve böyl» olmaması lânm geldiğini söyliyecek belediyp otoritelerüniz de mevcud olmadığından. yani tramvıy ve otobüs tarîfelerinitı (am tatbik edilip edilmediğini kontrol edpcek vazifeli bir kimse veya bürn bniunmadıgından bu vasıtalar kâh vatmanlarm, kâh sofnrlerin ve niha>et bir kaç yol müfettişinin tensnıile faaliyetlerini azaltmakta. bıı >nizden hem halk ıstırab çekmrkte, hem idarenin (fpliri eksilmektcdir. İşte ticari zihniyetle çalışmıyan ve jrüya Belediyeye aid olduiju için kontrol da edilmiyen servisler bövle olur. Halbuki. böyle sıkışmış zamanlarda arka arkaya tahrik edi» lerek bir kaç tramvay ve otobüs Eminönünün bir kaç bin hişisini Bebeğe. Ortaköye. Beşiktaşa doğıtt tastyarBjı (ribi. meselâ Deniı>follarının da tsm Köprünün basına yanaştırarafeı bir vaptır akşamları bir kaç sefer yaparak Bebek hartının ağırlıeını hafifletebilir. Ne bileyim. ba «öylediğim tedbirlerin belki aksayacak tarafları vardır; ama nihayet bıınlan münakasa etmek ve bu idarelerin müdüvleri de hali yerinde görmek surerile caıe aramak raiimkündür. Ama biz bürolarunızdan dısarı burnumuru çıkarmazsak. her şeyi beylik sisteınde idarede devam edrrsek en lüzumlu zamanda İstanbııldaki nakliyat işte geçen ak« şamki tribi durur. Bunun çıkar yolu, İstanbul umumi nakliyatını salâhiyetle tanzim edecek bir büronun tesisidir. Bu büro şehrin banliyo trenlerinden. Halic vapurlanna. hususî ve Belediye otobüslerine. Boğa« ı vapurlarına. tramvaylara. hattâ dolmuslara kadar tarifeler, aktarma saatleri. durak yerleri vesaire>i tayin ve tesbit ve bu kararlarm lâvıkile tatbik edilip edilmediğini kontrol edecektir. Bu nlmazsa İstanballunun nakli tesadüfe ve bu işi sörenlerin keyfine. yani pamukipligine bağlı kalacaktır. B. FELEK Valinin Tüccar Derneğinde dünkii mühim konuşması Baştaraft 1 inci sahifede Topîantıyı açan tzzet Akosman çehrimizin iktisadî derd veya meseleleri üzerinde bir konuşma yapmıs ve bu arada Liman idaresinin Belediye veya belediyelerin de iştirai ettiği muhtar teşekküller tarafından idare edilmesinin doğru olacağıru, uzun senelerdenberi devam eden imar faaliyeti sırasında muhtelif ticarethanelerin veya hakikî iş muhitlerinin de yıkıldığım, fakat yerlerine yenilerinin yapılmadığını anlatmış. bütün bunlardan hüzün duyulduğunu belirtmiştir. Müteakıben konuşan Moiz, Tekinalp ve Mehmed Sipahioğlu da Denizyollan, Elektrik. Tünel, Tramvay ve Otobüs İşletmelerinin kötü vaziyetlerinden bahsetmişler ve nak liye meselesi üzerinde tenkidlerde bulunmuşlardrr. Daha sonra vaki davet ve rica üzerine kürsüye geîen Fahreddin K rim Gökay mühim bir konuşma yap mış, kendisine faydalı olabümek için bütün gayretini sarfetmekte olduju bu mutena şehirde bir iş yapmak arzusunda olduğu zaman daima mütehassıs arkadaşlarile. o işin üzerinde uzun seneler meşgul olmuş iş adamlarile teması bir vazife bildiğini anlatmış ve Ticaret Odalarının. Smaî birliklerin, Tüccar Derneğinin müştereken bir plân hazırlamalarını, şehrin sanayi ve ticari derdlerinin hal çarelerini gösteren bb'yle bir raporu memnımiyetle karflıvacaâın: bildirmi?tir. Şehrin derd lerinin çok olduğunu tebarüz ettiren V'ali ve Belediye Başkanı. bir araıık toptan eşya flatlarmın düçüklü&ünP mukabil perakende fiatlarmdaki yüksekliğe işaret etmiş ve umum! ticaret ahlâkma temas ederek namuslularm namussuzlar karşı=ında elbirliği yapmalarınm fcir zarurei olduğunu anlatmışfrr. Daha sonra imar plânı, liman vaziyeti ve iş yerleri hakkmda vamlan ^enkHleri cevablandıran Vali ve Belediye Başkanı. İstanbul Hmanının Haydarpaşada yapılacağmı. imar plânı üzerinHe hassasiyetle durdueunu ve Unkapan; köprüsü ile Meyva Hâli Erasındaki yerin ticarî saha olarak ayrıldığını bildirerek sözlerine nihîyet vermiştir. Avuslurya ile barış andlaşması Baştarafı 1 inci sahifede halde Avustıırya ile harb devri hesablaruıı tasfiye üzerinde ısrar etmektedir. Batılı devletlerin kanatine göre Rusya, Avusturya sulh muahedesini geciktirmek ve 90 gün rarfmda Avusturyayı tahliyeden içtinab etmek istemektedir. Sovyet Rusya, Avusturyadaki işgal kuvvetlerile irtibatını sağlamak için Macaristan ile Rumanyayı da işgal etmektedir. Bu memleketler, Yugoslavya ile henıhudud olduğundan Sovyet Rusya bütün bu havaliyi boşaltmağa mecbur olmamak için Avustur>a muahedesini geciktirmektedir. Amerikanm protesto notası Washington, 18 (a.a.) (Afp) Avusturya banş andlaşması görüşmeler:nde vukua getirilen engeller dolayısile Birleşik Amerika hükumeti Sovyet Rusyaya bir protesto notası göndermiştir. Yeni Amerikan silâhları Sarre bölgesine dair Acheson'un demeci Washington 18 (Radyo) Dış İşleri Bakam Mr. Acheson buçünkü basın konferansında Sarre havzasından bahsetmiş ve şu sözleri söylemiştir: « Sarre bölgesine bir dereceye kadar muhtariyet verilmesi ve iktisaden Fransaya bağh olmaaı hususunda Fransız noktai nazarını destekliyoruz. Seleflerim Mr. Byrnes ve Mr. Marshall da aym şekilde hareket etmişlerdi. Sarre bölgesinin durumunu sulh konferansı kararlaştıracaktır.» Fransanın Sarre madenlerinden istifade şekli hakkmda bir şey söylemiyen Mr. Acheson'un bu demeci, İngilterenin noktai nazar:na tetabuk etmektedir. Fransada M. Schuman da Fransa kabinesine. Alman liderlerile Sarre havzası hakkındaki konuşmalarma dair rapor vermiştir. re de mühim bir seçim arifcsinde olduğu için iki taraf arasındaki konusmaların seçimin neticesi alınmasından «*>nraya kalması muhtemeldir. Fakat seoimin neticesi her ne olursa olsun İnçiltere hükumetinin Mısır ve Sudan meselelcrini halletmeğe son derece istekli olacağı şüphe görürmez. Elhasıl Nahas Pasanın bir kurtarıcı ıribi Mısınn başına geçmiş olduğu ve kendisini büyük muvaffakıyetler beklediği göze çarpmaktadır. ömer Rıza DOĞBUL 19 Baştarafı I inci sahifede hızlı uçaklara karşı kullanılacak otomatik uçaksavar topları da bulunmaktadır. Lodge, bu raporu muhtelif üslerde yaptığı tetkiklerden sonra hazırlamıştır. Raporda çeşidli silâhlar h:ıkkında şu tafsilât verilmektedir: Yeni uçaksavar topları 24.000 n:etrede saatte 1600 kilometre süratle uçan uçaklara tesir edebilecek kabiliyettedir. Bu toplar on dakikada atışa hazır bir vaziyete gelebileceklerdir. Yeni bir silâh da alçaktan yapılacak uçak taaruzlarına karşı kullanılacak olan «Swetrun> lardır. Bunlarla beraber kullanılacak diğer teçhizat da tekemmül edince u çaklar için hava geçilemez bir hale gelecektir. Ayrıca pivade birlikle Baataraft 1 inci sahifede rine de 44 milimetrelik yeni uçaksablı şekilde yapılması gerektiğisavar silâhları verilecektir. Şavunrr.a ağını hiç bir uçağın dir.» Bakan verdiği cevablarda Anıdgeçmesine imkân olmadığı raporda Kabir inşaatı için Meclise yeni biı kaydedilmektedir. tahsi=at kanunu getirileceğini hab?r vermiştir. istanbul Viyana hava Bütçe komisyonu bundan sonra «eferleri başlıyor UÎEştırma Bakanlığı bütçesi üzcBelgrad, 18 (a.a.) (Afp): rinöe görüşmelere başlamıstır. K ma! Zeytinoğlu Bakanlık bütçesinBugün Belgradda bildirildiğins de bulunan ve bir işletme zihniyegöre, Birleşik Amerikanm Avustile calısması gereken bütün umum turya ve Almanyadaki işgal bölmüdürlüklerin iktisadî işletme pren gelerini Yugoslavya ile bağlıyasipine uvgun ve nuvazi olarak facak ve Yugoslavyadan geçecek aliyette bu!unm?lan. çalışmalannhava hstlarını tesbit etmek ü da istikbali düşünmeleri lâzım gelzere. Birleşik Amerika ile Yu digini. b*jnun işletmelerin randıgoslavya arasında 24/12/1949 ds manı üzerinde mühim bir faktör imza'.anan geçici hava anlaşması olduğunu söylemiş, politik mahigereğince Amerikan şirketine yetteki taliblere hükumetin mukaaid tek motörlü bir uçak yarın vemet göstermesi lâzım gelirken Viyana İstanbul hattmı tesbit Halk Partisi kongrelerine motörlü etmek üzere ilk tecrübe uçuşu tren veya hususî katar tahriki suyapacaktır. retile bu zihniyetin zedelendiğinÖnümüzdeki pazar günü Cons den bahsetmiştir. Zeytinoğlu Adatellation tipi dört motörlü bir u pazarı va^on fabrikası inşaatının çak da bir tecrübe uçuşu yapa iyi kontrol edilip edilmediğini de cak, bu iki uçuş müsbet netice sormuşrur. verdiği takdirde gelecek haftaAhmed Remzi Yüregir, Hasan dan itibaren muntazam seferler Polatkan, Abidin Potoğlu da kobaşlıyacaktır. İstanbul Viya numuşlardır. arasında, gidiş geliş, haftada 6 Görüşmeler yarın da devam edesefer yapılabileceği tahmin edil cektir. mektedir. Bayındırlık ve Ulaştırma bütceleri elrafında müzakereler Bir İspanyol gazetesinin memleketimize dair yazısı Missouri zırhlısı dün de kurtanlamadı Norfolk. (Virginia) 18 (A.P.) Missouri zırhhsını kurtarmak için sarfolunan bütün gayretler şimdiye kadar boşa gitmiştir Gemi bır taraftan boşaltılmış ve kurtarılması için yeni vesait kullanılmasına karar verilmiştir. konuşma tarzma 0 kadar uygun mu kabele etti ki. Jacqueline nin.ıettar kaldı. Fakat doktor, bu anî Jeğişiklik karşLsmda hayret etse yeri vardı. Nitekim, doktor Duan, birdenbire lâkırdı\T değiştirdi: Demek ki benim de faydam dokunuyormuş, öyle mi? dedi. İşte sizi eski bir sırnaşık âşıktan kurtardım. Jacqueline, oyununun rneydana çıktığını görünce kızardı. Kocasına karşı duyduğu minnet hissi. derhal kayboldu. Ta içinden «sizden nefret ediyorum» diyen sesler yükselijordu; Jacçueline, bu sesleri, dudaklarınm ucunda zaptediyor, ağzmdan cıkmalarına mâni oluyordu. O zaman, tekrar kazandığı hürriyetini kullanmayı aklına koyduğunu doktora göstermek için, Belford'un mevcudiyetinden istifade etmeğe karar verdi. Bu sırada, Belford da şöyle düşünüyordu: <Vallahi eskisinden daha güzelleşmiş! Foyamı çok çabjk meydana çıkarttığıma, bir erkeğin yüzünü ağartacak bu mükemmel avı kaçırdığuna hata ettim. Maamafih, ümicîimizi kesmiyelim. Onun bu kaba saba heıifle me=ud olamıyacağını tahmin edecek kadar tecrübe sahibiyim.» Ja=queline'le göz göze gelmağe bir kaç defa tejebbüs etti ve biraz evvel karşılaştıkları zaman ge.ic kadnın takmrtığı kindar tavrın dercce derece azaldığını görür şibi oldu. Walter, karı kocamn gitmsğe «CUMHURIlET,. in edebî rotnanı: lazan: Concordia Merrel Birden, kulağına. derhal tanıdığı genc ve neşeli bir ses geldi. Siz irurada mısınız, Jackie? JactJueline başuu çevirdi. kendini TValter Belford'un karşısında buldu. Hiç beklemediği bu tesarlüf karşısında, genc kız kıpkırmızı nldu. Walter, bu şaşalayışı. derhai, genc kadının, kendisini görmekten ıleri gelen sevincine yordu. Belford, bir ay taşrada kalmış. daha o sabah dönmüştü. Orada iken, JacClueline'in evlendiğini duymamıştı. Alacaklılarmın ısrarları fazla sıkıcı hale geldiği için. ailesine sığınmağa mecbur olmuştu. Borçlarını ödeyebilmek üzere, annesinden, bir kere daha icabı kadar para çektikten sonra, kendisine uygun gelen parlak hayatı sürmek üzere gene Londraya dönmüştü. Resmî nişanlı rolünü tekrar almasma müsaade etmeğe, Jacqueline'in âmâde olduğundan şüphesi yoktu. Tatlı bir sesle. mınldandı. Sizi gördü.şüme ne kadar sevindim! Eskisinden daha güzelsiniz! Bu hayâsız genc adam. onu hayatından, diledigi zaman uzaklaştırjp Çeviren: HAMDİ VAROĞLU diledigi zaman tekrar yamna aiabileceeini mi sanıyordu? Parlak bakışları sertleşti. A! Mösyö Belford. nasılsınız? Ne zamandır görüşmedik! Doktoru kolundan çekti. ilâve etti: Ronald! Kocam doktor Duan'ı tanıyorsunuz, değil mi Mösvö Belford. Belford'un afzı bir karış açık kaldı. Ne? dedi. Nasılsınız. Duan? Bakıyorum, isler son süratle göralmüş! Jacqueline en tatlı tebessümile cevab verdi: Şimdi modern sürat boyle!.. Size tesadüf ettiğime çok memnun oldum, Mösyö Belford. Allaha ısmarladık! Böyle dedikten sonra. ayrüdı, kocasile beraber yürüdü. Belford, onların masasına yakın bir masaya oturdu. Genc kadın. bütün hareketlerinin göz hapsine a.lındıŞını hissetti. Rolünü mükemmel surette oynadı ve kocasile. hararelli bir sohbcte dalar gibi ya^msğa muvaffak olriu. Duan da onun bu Madrid. 18 (a.a.) (Özel): İspanyanm başşehrinde çıkan "Madrid) gazetes:, Cumhuriyetçi Türkiye hakkmda bir makale yayınlamıştır. Bu yazıda ezcümle şunlar söylenmektedir: «1949 senesi, Türkiyenin büyük devlet olarak tanınmasüe doğu Akden:z bölgesinde tarihî bir devir eherr.rr.iyetini iktisab etmiştir. Bir taraftan Müslüman âlemi ile olan münasebetleri ve diğer taraftan Avrupa Konseyine kabul edümesi, Türkij'enin tekâTabutta dirilen ölü mülünü arttırmış ve Akdeniz ile • Hiç bir zaman mılliyetçilikReggio da Calabre, 18 (a.a.) Ortadoğu arasındaki coğrafi ve ten ayrılıp, kozmopoiitliğe dünmi(Afp): Vücudü tamamile katılsiyasi köprü rolünü takviye et yeceğiz. Hiç bir zaman ırnraa yer dığı halde ölmüş sanılıp tabuta miştir. n vermiyeceğiz. Müslüman bir devkonan bır kadın, altı saat sonra letiz.. Fıkat hiç bir zaman löiklikYeni Bulgar kabinesi kendine gelmiş ve açık duran ten dcnmiyecegiz.» tabutu başındaki ailesinin gözü Sofya, 18 (A.P.) Bulgar parReşad Şemseclriin Sirer. bir devönünde kımıldamağa başlamıs lamentosu bugün Vasil Kolarov'u tır. Ailesi efradı ödleri patlıya yeniden Başbakanlığa seçmiştir. let olarak işçi ve iş verenlcr araoynadıklarını, rak sözde ölüyü bırakıp kaçmış Yeni kabineyi kurmak ödevi Ko smda hakem rolü böylece greve ihtiyac hasıl olrnılardır. larov'a tevdi edilmiştir. yacağını. grevin tabiî bir neticesi davrandıklarmı görünce, yanlarma hihdi; hayatını bildiği gibi kuliaa olan sınıf mücadelelcrine nsla >er yaklaştı. mak kararında idi. Duan bunu re verilmiyeceğini. işçilere tanınması Umarım ki Jackie. dedi. ziyare kadar erken an!arsa o kadar iyi o istenilen grev hakkınm buuünkü tatbikatta âdil bir tahkim mekatinize gelip hürmetlerimi sunmama lacaktı. izin verirsiniz. Yeni adresiniz neBu konuşma devam ettiği kadar. nizmasüe, yürütü'düğünü, ! u medir? Duan, orada yokmuş gibi, hep sus kanizmadan işçi ve iş veren'erin fazlasile memnun kaldık'.amu anJacqucline. hiç hayret emaresi gös muştu. Fakat JacQueline, otomob'le latü. Bakan bu arada. Türk ifçisigirip vanına oturunca: teımeksizin kartım uzattı: OnümÜTdoki salı akşamı, bir nin daima memlckctin myrına ça Kabul günüm perşembedir, dekaç samimî ahpsbım j7emeğe gelc lışan. iyi ile fenayı tefrik eden cüdi. Gelirseniz memnun olurum. rüst kimseler olduğunu naracsıle cekler. dedi. Belford. sevincle cevab verdi: temin etti. Teşekkür ederim. Ama, eskiAslına bakılırsa, bu akşam yemeFuad Hulüsi srcv hakkınm den olduğu gib, arada sırada bera ğini hemen o anda düşünmiiştü. tamnmasını istiyor ber akşam yeır.°ği yemek. tiyatriya Onceden haber vermemiştiniz gitmek gibi eğlenceler yapabiiir ki! Aksi tesadüf oldu. Fuad Hulusı Demirelli, Baka: miyiz? yoksa Demek ki. evde bulunmıyacak nın şahsî fikirlerini m , parti programlarındaki esasları Belford'un bu hâyaşızca ısrarı kar sınız, öyle mi? şısında. JacÇue'ine, insiyakî bir is Işittiniz ya, o akşam için öz mı müdafaa ettiğini anlamadığıj'an duydu. Fakat öcünü almağa verdim. nı kaydederek söze başladı: «Yiı karar verdiği için. nefsine hâkim minci asrın ıkinci yarısına gir Acaba Belford'dan özür dileyjoldu. dik. 1950 senesindeyiz. Hâlâ Bamez misiniz? Bakalım! Bir akşam, belki oJacflueline, ona soğuk soğuk kan, grev hakkını bir irtica vasıtası sayıyor.» diyerek Demoklur, diye cevab verdi. baktı. rat Parti programındaki deviet Gününü şimdiden kararlaştı Siz arkadaşlarınızdan özür diçiliğin sınırının çiz:lmesi, hususi ralım... Salı sünü, olur mu? O gün lerseniz daha iyi olmaz mi? teşebbüsün yapacsğı işlerin taboş musunuz? Duan öfkelenmeğe başlamıştı. Genc kadın sinirli sinirli cevab Bu değersiz adamla. benim e yin edilmesi prensipinin yer.alverdi: vimin dışında nasıl hareket ederss ması karşısında C.H.P. nin kon F.vet. akşamına boşum. niz edin. Ama onu evimde görmek gre kararile bu prensipi programına geçirdiğini, devlet müesse Alâ. O halde. salı akşamı, 3aat istemivorum. Anlaşıldı mı? selerinden başka yerlerde çalıyedide. Savoy otelinde. Hay hay. Kabul! JacCiueline, şoföre. arabayl dur şan işçiler de bulunduğunu anJacÇueline çok sakin konuşuyor durmasını söyledi, kocasmdan ay latfı." du: fakat yüreği her zamankindcn rıldı. Demirelli: <.Bugün İngilterede daha hızlı atıyordu. Hâdiselerin bu Salı akşamı oldu. JacOueline tu Sosyalist b / hük'jmet vardır kadar hızlı inkişaf edip İTendisini valetini bitirmek üzere idi. Büyük Sosyalist umdeleri tatbik etmekvaziyet almaza zorlıyacağını tahmin bir itina ile giyinmişti, aynadaKİ tedir. Grev hakkı bugıin îngilettremişti. Ama. netice itibarile, hayalini pek beğendi. terede tatbik eetilmiyor mu? t§diledigi gibi yaşamak hakkına £açüer ıcın £rev hzkkı bır gaıan Bundsn sonra Bakan bir daha söz aldı. Ve işcilerin ücretli hafta tatili meselesile iîgili bir kanun tasansmın. tetkik edilmekte olduğunu açıkladı. Komisyon sözcüsü Hulusi Ural da, ileri sü Başîarafı 1 inci sahifede » rülen mütalealara cevablar vererek tasarımn kabulünü istedi. cîevri ise işsizliğin bir gaile mahiyeNeticede tasarımn komisyona ia tini aldiğı sıra idi. thracatı çoğaltdesini istiyen öneree oya kondu, mak %e ithalâtı azalimak İşçi Parkabul edilmediğinden maddeiere tisinin en belli başlı hedeflerindeo biridir. Parti tekrar iktidar mevgeçildi. kiine gelirse çimento. şeker, su, soŞehrinıizde issizlik artfı ğuk hava depoları tesisleri ârruneye Şehrimizde işsizlik son günlerdo maledilecek sosyal sigortalar umuycniden artmaya başlamıstır. ÇallŞ mileştirilecek, herkeee iş temini ma Bakanlığının İstanbul teşkilâtl sağlanacak. her ev ucuz ve bol gıbu derde müessir olamamaktadır. daya kavuşacak. hulâsa İşçi PartİEİ Bakanlığın. şehrimizdeki iş ve işçi barışı temin için realist çalışma" bürolan şimdilik. bir iş icin müra larına devam edecektir. Beyannacaat eden vatandaşlarm ancsk 3d mede İşçi Pârtisinin Sovyet Rusya reslerini almakta ve iş sahası açıl ile de anlaşmağa ve elbirliği yapdığı zaman kendilerinin çağırılaca rrağa âmâde olduğu belirtilmekteğını vadetmektedirler. Bu vaziyette dir. büroya günde yüzlerce iş arayan başvurmaktadır. Müdürlük. el, kol Yunanistandaki posta işçisine iş bulmakla beraber; kalimemurlan grev yaptılar fiye ve fikir işcilerinin ^i'racaatlerini cevablandıramamaktadır. Atina, 18 ("a.a.) (Reuter): 4000 Yunan posta memuru ücret Bu arada. şehrimizde S50 Ticaret okulu mezunu halen iş beklemekte lerinin arttırılmasını istemek üve sinemalarda kontrolorlük için de zere bugün grev ilân etrr.işlerdir. İngiüz İşçi Partisinin beyannamesi 600 kişi sıraya tâbi tutulmuş bulunmaktadır. Maruni Patriği öldü BetlkUfta. merhump Hocs Cavid« Hanım torunu ve hukukcularımızdan Londra 18 (B.B.C.) Birleşmiş Ahmed Hekimoğlu e§ı, Beşiktaş BarMilletler nezdindeki Polonya tem b&roı okuhı öjretmenlerinden Birleşmiş Milletlerdeki Polonya delegesi Amerikaya iltica etti Beyrut 18 (a.a.) CAfp) Maruni Patriği Elias Şedld 78 yaşında olduğu halde Kerkükte ölmüştür ÖLÜM (Arkast var) silcisi heyeünden Rudzinsky bugün istifa etmiş ve Mister Ache.=on'a bir mektub göndererek karısile birlikte Amrikaya iltica ettiklerini bildirmiş ve Polonyanm hürriyetten mahrum olmasuıa mebni hür bir memleket olan Amerikaya bağh kaimak istediğıııı söyletnijtır. Hakkın rahmetine kavu^muşHır. CenaztA 19/1/1950 perjembe Jür.j bğ\e n a . msztıu Büteakıb Tejvikiye camiinden kaldınlarmlc FerlkSy kabrıstanına def« nedlleccktir. Oluz teneye yalkın öğret«ıenlflc rnMİeJLnde çalıksniıgı. tıtiz. BBlle h»yatinı fed» etrrus nUn merhuırseye Allahtan rahmet. aılesıne sabırtar diltrlz. FEYZİYE HEKİMOĞLU