Katalog

20 Nisan 1949 r U C M NALINA I Farrereie bir saat =haberieri Yazans Nadir Nadi Paristen \otlar Üsiacla rejimimiz arasındaki siBatılı fikir adamlarının bizi az tanıdığından şikâyet ederiz; fakat yasi anlaşmazhğa dokunmak istetanıvanlara karşı da elimızden geı dim. Bunlann boşaltılması Halifeliği kaldırmıyacaktınız, diği derecede kayıdsızızdır. Meseıa bir Voltaire'in Türkleri sevdiğinı diye heyecanla yerinden doğruldu. Daimî Komisyonun Geçenlerde Türkiye Büyük Milkaçımu biliriz? Bir Lamartine'in Bu sizin için siyasî bir kuvvetü kararına kaldı hakkımızdaki güzel ve içli yazıla Yeryüzundeki milyonlarca müslület Meclisi, memleket sağlığı bakırmdan ne kadarı dilimize çevril mana dayanarak milletler denklimmdan tarihî bir gün yaşadr. VeHalkın toplu bir halde bulundu remle savaş kanunu muvafık, raumiştir? Theophile Gautier'nin İs ğinde şimdikinden daha esaslı bir ğu, yangın ve infilâk tehlikesi ar halif ve bağımsızların oybirliğile tanbula dair yazdığı o her biri oir rol oynıyabilirdiniz. Farrere kanaatindeki isabete bü zeden yerlerin listeleri kaymakam kabul edildi. Herkes Sağlık Bakanşiir değerinde enfes parçalarından tün kalbi ile inanıyordu. O kadar larca Vilâyete gönderilmiştir. Vi lığını tebrik etti. Kimse (bütçe kaç aydımmızjn haberi vardır? Geleeek yıl Fierre Loti'nin ki Fransız idaresinde yaşayan Fas lâyet de bunların tahliyesi için doğ dardır. Paramız yoktur) demedi. yinüncü doğum yılını kutlıyacağız. Tunus, Cezayir gibi ülikeler halkı rudan doğruya karar veremiyere^ Bütün milletvekilleri daha fazlasıBu cümleyi Ciaude Farrere'den nın bile bizden önderlik beklediğin bu hususta Belediye Daimî Ko nı vermeğe amade olduklarını soyduyduğum zaman yukarıki dvşün iddia etmekten çekinmedi. misyonunun bir karar ittihaz etmesi lemede birbirlerile yarışa çıkmı? Halifeliği kaldırmasaydınıZ; için gelen listeleri mezkur Komis gibiydiler. Sağlık Bakanlığmı bu c€!er karmakarışık bir halde zihnido'.ayı biz de me hücum ediyordu. Evet, Pierrs buralara kadar söz geçjrirdiniz yona göndermiştir. Daimî Komis muvaffakıyetinden tebrik ederiz. Gerçi konuşmaLoti de şu karşımdaki Farrere gibi. dedi. ! yonun da bunu Şehir Meclisinin : sırasında, biz hekimlerin ötekiler gibi, hattâ belki onlardan Üstadı kandıramıyacağımı gerçi Haziran toplantısına bırakması ih lar eski bir dostumuza bu veda fazla bir Türk dostu idi. Sadece biliyordum; fakat inkılâbımızın çok timali vardır. Çünkü yüzlerce mü cok bizi batı dünyasına sevdirmeğe ça esash bir tezini savunmadan da sileden istifade için gene iltifatlalışmakla kalmamış felâketli anları edemezdim. Din ve dünya işlerinin essesenin ve imalâthanenin bıaun rını ibzal ederek hücum etmek isdukları yerleri tahliyesi halinde nv.zda bütün varlığım ortaya ko bir elde toplanması yuzünden asırtediyse de lâzım gelen cevabı aldı yarak davalarımız uğruna didin lar boyunca ne felâketlere uğradı bunların nereye gidecekleri bilin ve Meclisteki takdirli ve anlayışlı miş, hiç bir fedakârlıktan kaçın ğımızı dilim döndüğü kadar anlat metnektedir. hava bozulmadı. mamıştı. Gerçi o sıralarda Loti'y msya çahştım. Siyasî bir organ olaYeni tasarıya göre on senede lekarşı kayıdsız davrandığunız iddia rak sahneden uzaklasürıldıktan Milletlerarası Çalışma Heyetinin sis ve idame masrafı olarak otuz edilemez. Onun Fransada gürliyen sonra halifeliğin artık hiç bir fonktefkikleri milyon lira harcanacak. Yani yıldo E€5İ burada tath akisler uyandırı siyonu ka'.amıyacağını, hele dış po Milletlerarası Çahsma Bürosu adma üç milyon lira,. Verem için t u yor medeniyet dünyası adma milli litika hesabları uğruna böyle bir memleketimizdeki iş ve işçi durumunu miktar kâfi midir? Hayır değildir davamıza katılan sayılı desteklermakamdan her hangi bir fayda tctkik eden heyet, dün Tekelin Ciba Fakat bunun umumi bütçe darlığı den biri olarak sevgi ile karşılanıHdeki Sigara Fabrikasını ve Abdürumulamıyacağını söylcdim. Dünya rahman Malta Mensucat Fabrikasını içinde elde edilebilmiş olması ner. Hayatının son aylarında ohalde küçümsenemiyecek bir başaşartları yeni kuvvetlsr doğmasına gezmişlerdir. .. , duygularımızı ulaştıracak yorau. rıdır. Maliye Bakanhğı, bütçe enbir iyi ziyaretçi göndermeyi unutm^ yol hazırlıyor. Bir zaır;emn büyük Sağlık Müdürlüğü, çahşmalarma na duygularımızı cümeni gibi merhaleleri aşarak gedevletleri bugün birer birer ikinci, mıştık; ölümünden sonra da bir daha ziyade hız veriyor lirken bu rakamın nasıl elde ediüçüncü plânda şerilerken haIifeliX; İstanbul sokağına Piyer Loti cadSaglık Müdürlüğü, şehrin »ağîık du lebileceğini düşünürsek (Bakanlık desi diye ad taktık. İyi ama bir ten biz ne gibi siyasî bir fayda bek ri'mu için çalısmalarına hız verraiştir. acaba niçin daha fazlasını istemefikir ve sanat adamına, bir büyük liyebilirdik? Atom bombasının ya Bu arada. gszoz imalâthanelerinin konnmda halifeye söz düşev mi? Ne tro'.leri sıklastırılacak, fare mücadelesi, di?) sorusu haklı olmaz kanaatinTürk dostuna karşı alâka duymak ise bu tartışma böylece yarıda kal 6Okaklardaki birikintilerin ilâclanmas:, deyiz. Bu kabil ödenekleri vermek böyle mi olur? Hani iLoti'nin türk dı. Farrere gene Türkiyeye karşı çöp sandıklarının de2cnfeksiyonu ve hususunda Meclis umumî heyeti ilâclanması i;lerinc daha daima cömerddir. Fakat bakanlık Harbde Amerikan ordusu Ge^ıclçeye çevrilen kitabları? Hani Loti duyduğu derin sev^iden bahsetti uçakların ziyade önem verilecektir. lann isteklerini bütçe imkânlarj kurmay Başkaıu olan General ye ve eserine dair deııemeler, ele Loti ile beraber İslanhul sokaklaiçinde birbirile telif etmek "azifs Milli Eğitim Bakanlıği. Marshall, harb sor.undaki raporunmeler, araşUrmalar? Her yıl demi rında, Halie kahvelerinde, Galata aa, Ameıikanın müllefiklerine yapyeceğim o kadarı fazla olur fa meyhanelerinde geçirdiği tath günYurdlarda tahkikat yaptınyor sini üzerine alanlar da daima he sabla mukayyeddirler. Gerçi (faian tığı yardunın 20 miiyar dolar kıykat yuvarlak rakamlı yudönümle leri andı. Bir müddet evvel Oniversite talcoejeye verilmeseydi de buna "eüLse; metinde olduğunu söyledikten sonrinde olsun toplantılar tertibliyerek Basit halkın yüreğime aşıla sile Yurdlar İdaresi arasında ücretler di) denilebilir. Fakat bunu demek ra. şöyle bir hesab yürütüyor: onu anmak ve yeni yetışen nesüleri dığı muhabbeti kimse cradan çıka ve yemek meselesi yüzünden cıkan ihaydınlatmak bizira aydınlara düşen ramıyacak dedi. Bekçilerle, kayık tilâf, Milli Eğitim Bakanının müdaha le istihsal etmek ayru şey olmadı «Amerikan zırhh tümeni 34 millesile yatıştırılmış ve Hükumet. yurd ğına göre öyle zannediyoruı ki bir vazife sayılmaz mı? yon dolaıa donatılabilir. Bir piyade çılarla küçük esnafla yıllarca dost meselesini kökunden halletroek için bir Sağlık Bakanhğı alabüeceği kadaCiaude Farrere'le konuşurken luk ettik. Dilinden anlamadığım bu tasarı hazırlamaya başlanııştı. Bu tatümeninin donatımı ise 10 milyon nnı istemiştir. Bu hakikati oüylece bunlan düşünüyorum ve üstadı ta dostlarla, emin olunuz, salon aris sarı. önümüzdeki yıl kanunlaşmış ve dolardır. Bu hesaba göre müttefikbelirttikten sonra başka bir hakikib etmekte güçlük çekiyorum. to/kratlarından daha iyi anlaşıyor yüriirlüğe konmuş olacaktır. lere yapılan yardımla 588 zırhh tükat var ki o da veremin ferman Bu arada ortaya yeni bir mesele Rafları baştanbaşa kitab dolu ça duk. Türklerle bizim aramızda kuvmen veya 2000 piyade tümeni teşdaha çıkmıştır. Hükumet bütçesinden dinlemediği ve her sene bink.rcer nu gördükten sonra, akla, Türkiye kil edilebilirdi.> lışma odasındayız. Loti'nin ayrıl vetli bir medeniyet akrabalığı se geçen yıllarda Türk basınında, son zamanlarda, 200 bin lira yardım nin bu mütenevvi yardım çesidle:naz arkadaşına bakıyorum. O de ziyorum. Bir Türk köylüsünü ken gbren Eğitim Derneğinin Beyazıd Yur insanı ahp götürdüğü ve V,ir ar.şsb Türkiyeye yapılmakta olan AmeriAmerika ile İngiltcrenin Sovyet rinin her birinden azamî istifadeyi dvı. 1945 hesablarında 48 bln lira açık üstadı gibi deniz subayı idi. O da dime meseîâ Virginia'h bir Amerimahalleyi süratle saran miithiş biı kan yardımı ve bilhassa Marshall Rusyaya yaptıkları yardıma gelince, nasıl temin edebileceği sorusu gelvermis, fakat Yurdlar İdareslnde yapıyangın şeklinin mütemadiyen tah Plânı konusu hakkında müteaddid onun gibi romancı oldu, o da onun kahdan şüphesiz daha yakm bululan değişiklik ve esaslı bir tasarrufla ribatını arttırmakta olmasıdır. S(inmektedir. Bu soruyu cevablandır Sovyet Rusyayı Almanya karşısıngibi akademiye girdi o da bizi ta rum. yazılar çıkmıştır. Bu yazıiarın bamağlub olmaktan kurtaran yarbu açığın 30 bin lirası şimdiden kamak için, evvelâ Türkiyenin esa5 nıdı. sevdi ve bizi tanıtmaya se. : paıımıştır. Ayrıca, aylık ücretler, 80 düımek için elimizde kâfi ;:u bu zılarından, Amerikan yardımınm dımların azamctini gostermek için, O konuşuıken ben etrafıma göz davasının ne olduğunu meydana dirmcğe çalıştı. Fakat biz irikılâbcı lıradan 75 liraya indirilmiş ve yemek lunmazsa bu yangının da mütema hakikî mânasmı ve Türkiyenin, re 1 çıkarmak ve bu memleketin ne se evvelâ, Amerikanın 11 miiyar dolar TürMer bir gün bu adamla aramız gezdiriyordum. Bunca yıl aramızda ler, 82 çok düzelmiştir. Bu durum diyen büyüyeceği aşikârdır O h l alist bakımdan bundan neler bekyaşıyan üstadın odasında bize dan nazarı dikkati celbettiğinden Milli Eği de ne yapmalıyız? Evvclâ §unu beble yabancı yardıma ihtiyacı ol kıymetinde yaptığı yardımm şu kıı'ikan harb malzemesi fazlası stokdan bir kara kedi geçtiğini sandık, sa bilânçosuna bir göz atmak ye» bir hatıra yok muydu? Ötede beri tim B.ıkanhğ! tahkikat yapmak üzerc söyliyeyim ki üç yıl önce vcı em liyebileceğinin tamamile anlaşılma larından yaptığı mubayaat için 10 duğunu tespit etmek lâzımdır. daha doğrusu hilâfetin ilgasını tenter: Amerika, Sovyet R r r : .iya dığı görülüyor. Gelecekteki Türk bir heyet gbııdernıiştir. de küçük Çin vazoları, Japon esTruman doktrinine göre yapılan milyon dolar ve Amerikan gemileri haftası tosis edildiği zaman sçıtan kid et'.i diye ona kızdık adını an14,795 uçak, 7,056 tank, 51,505 jip Amerikan münasebetlerile Türk tampları vardı. Fakat İstanbulu ve propaganda savaşının (bir çok hafeatın alınması için, Birleşik Ame yardunın sebebi olan askerî güven otomobili, 8,218 uçaksavar top. 252 Mal sahibleri, hâlâ kiraiara maz olduk. Zaten Loti'yi de «eski 1 ekonomisinm inkişafı bakımındsn, Türkiyeyi hatırlatıcı hiç bir $e> talar girjf ) bii* gösterîştJbit ibartt rika Deniz Komisyonundan 6 mil lik meselesinden başka, Türkiyenin ağır top, 131,633 makinelitüfek, zam ümid ediyorlar ıejiır.e hayranhk. suçu ile afaroz gözüme ilişmiyordu: Bir aralık kogerek Amerikah ve gerek Türkioıin, hakiki problemi, millî ekonomisini etmeğe kalkanlanmız göriirmemiş ridora acılan kapmın yanında biı Mesken ve ticarethane kiral;»rına zam olduğu iddia edildi. Halbuki o pro Türkiyenin esas ihtiyacları ve bu yon dolar kredi açılmıştır. Şu ci375,883 kamyon, muhtelif tipte ve heti belirtmek geıektir ki, bu kre geliştirmektir. Bu gelişmenin ta tonajda 509 harb gemisi ve 1 milyapılmasını reddeden Meclis Tâli Ko paganda bir gösteriş için değil, miydi? Şarklılığa ve geriliğe aid yazı görür gibi oldum. memlekete yapılmakta olan Amemisyonunun bu kararı, kiracı raevki yangının dehşetini herkese anlatdi ve borçlar, bir arada mütalea hakkuku uğrunda, Türkler yabancı yondan fazla tonajda 95 ticaret gek'isuılardan biri de fikirlerle duy•1 Bizim levhalar değil mi? diya inde olan vatanda.«ları sevindirmişür mak içindi. Herkes yangıru poıü rikan yardımından azamî derecede edilirje, Türkiyeye yapılan Ameri memleketlerden mali ve teknik .nij misi vermiştir. Diğer malzeme ile guları birbirinden ayıramamaktır. Vaziyctten pek memnun olmadıSı nasıl faydalanılabileceği hakkında zaheret taleb etmektedirler. Bukan yardımınm hiç de küçümsenham madde, cepane, petrol, yiyeîek, Her adamı yaşadığı devrin kalıbı sordum. Bizden bir yadigân olmah anlaşıîan Gayrimenkul Mal Sahibleri yor, fakat dehşotini kavnyırrnyornunla beraber, şu ciheti belirtmek sarih bir fikir edinmeleri ga; ot du. Halk arasmda (vereml™ sıva:; Farrere titrek ayaklarile yeringiyecek ve teçhizat da ayrıdır. miyecek bir rakama vardığı göiçinde görmeğe bir türlü alışamıyoDerneğinin Başkanı Asaf İlbay, dün kendlsile görüşen bir arkadaşımıza dernekleri) kurulması bütvin Aııa önemlidir. Bu ay Mar?ha'.l plânı rülür. Bu memlekete yapılan Arae lâzımdır ki, yukarıda bahsedilea ruz. Yüzüncü doğum yılı kutlanan den kalkü. İngiltere de Sovyet Rusyaya 7,411 muhtelif tipte yardımlardan hiç doluyu kaplayan bir fikir halinde birinci yılını doldurmustur. Bu iüşuıılp.n söylemiştir: Bende daha kıymetlisi var! bir adam bizi elbette nihayet elli kan yardımından bahsedihrken, bu biri yalnız başma, gelişme gayele uçak, 5,218 tank, 9,348 motörlü tatecelli etmiş ise. nihayet Büyük x Birkaç gün evvel Ankaraya cönbarla. umumiyet itibarile Amerikan Dedi ve kütübhanesinin önüne doğ yıl öncesine aid kıymet hükümlerile d«rciğimiz. heyet, buraya döndü. He Millet Meclisinde ilk defa ^sıih ve yardımı konusunu ve bilhassa M?ı • onuncu tipe aid yardım bazan rinin tahakkukuna kâfi değildir V8 şıt, 6,141 radar ve telsiz cihazı, 9,267 ölçecekti. Değişen dünya ortasında ru yürüyerek bir çekmece açtı. Ora yet üyelerinin verdikl^ri bilgiye göre, eırf yabancı yardım ile de bu pro'o muhtelif çapta top, 13,000 mayin ve tahsis edilerek verem için bir öde shall plânım gözden geçirmenin za unutulmaktadır. kendi çevresini bile yadırgıyan bu dan çıkardığı bir mahfazanın için mesken ve ticarethane kiralarına inTürkiyenin umumî iktisadî geliş lem halledilemez. Bu itibarla, Ame torpido, 28 harb gemisi ve pek çok nek ayrılmış ise bunlar kendi l:enmanıdır. zam yapılması sanatkârdan başka türlüsürm bek de parlak bir kılıc yatıyordu, onu tikal devresi içinde mesini gözönünde tutan üçüncü rikan yardımı çesidlerinden her cepane, ham madde, malzeme, lâsdine olmuş değildir. Verem haffası lemek onun açık yürekliliğine inan bir kenara bıraktı, sonra elini tek hususunda söz almmıştır. Mesken s? vesair gösterilerin mahsulüdür. OIki memleket arasında sıkı işbir tipteki Amerikan yp.rdımile, gayet biri, umumî ekonomik gelişme he tik, ilâç vc askerî teçhizat vermişhiblerinin bugiinkü fena durumlarım rar mahfazaya sokarak bir şey damamak olurdu. gözönünde tutaçağına inandığımız Mil nun için onlar berhava olmuş liği lüzumuna inanan ve Türk eko ilçili diğer bir yardım şeklinin de deflerine kısmen hizmet edeceğin tir. Nihayet bu demokrat devletler İşte Farrere'le konuşuyorum ve ha buldu. let Meclisinin. bu hususu düşünerek, emekler değil, meyva alınmış birer nombini tetkik eden bir Amerika gelecekte bunlara ilâve edilmesi den, bunlardan faydalanırken, bu Almanyayı mütemadiyen bombala Ne olabilir? muayyen bir nispet dahilinde kiraları fidan sayılmalıdır. Bugün Irıaııoul h sıfatile, iki makalelik bir seride, görüyorum ki o da sönmüş artık muhtemeldh: Baskan Truman'ın eihetin Türkler tarafından ön plân mak ve Avrupaya mükemmel suDiye düşünürken onu bana u arttıracağım urmıyoruz.» tarih olmuş bir hayatın gölgesile da bin beş yüz veremlinin sıra Türkiyeye yapılmakta oian Ameıi programımn dördüncü maddesinde da tutulması lâzımdır. rette mücehhez ve daima dolgıın beslenerek yaşıyor. Sağ olsayd; zattığını gördüm. Bu. gümüş saplı, YarHımseverler Cemiyeti. mnhtac beklediği söyleniyor. Sıraya cirme kan yardımınm muhtelif tiplerinı, mcvcudlu 91 tünıen göndermek subahsetciği nispeten az gelişmiş dünUmumî iktisadî bir gelişmeyi mey Loti bugün doksan dolkuzunu ta zarif bir kırbacdı. Gümüşün üzetniş, otel, han, hamam köşe'orinde Amerikan yardımından faydalaııır va memleketlerine yapılacak Ameretile ikinci cepheyi açmışlar ve ilkokul talebelerine eşya dana getirmek mevzuubahis olunca rinde Türk üslubunda işlemeler mamlamış bulunacaktı demek. O «okaklarda dolaşarak hepimize ken, Türklerin gözönünde tutmalan ıikan teknik muzahereti PrograSovyet Rusyayı hezimetten kurtardağıtıyor evvelâ müfredatlı ve iyi tasarlanhalde acaba Farrere kaçmda? Hiç vardı. gereken mülâhazaları ve nihavet, mın dördüncü maddesinin ncden «okaklarda ş mışlardır. Yardırasevenler Cerniyeti. şehıimiz mış, Türk ekonomisinde mevcud Bunu 1922 de Mustafa Kemal değilse seksenine basmıs olmamalı ilkokullarındaki muhtac yavrulara muh mikrob saçan açık veremlilerin sa Türkiyeye yapılan bütün Amerikan ibaret olacağmı tamamile kestiımek şartların dikkatli tetkiklerine dayaBolşevikler, ellerini çenelerine vermişti, dedi. Sakaryada kullanmı? Bakıyorum, ellerinde hele atelif yardım!?rda bulımmaya karar ver yısı bundan çok fazladır. O ha'de yanlış anlaşıianını. için henüz pek erkendir; bununla nan, Türkiyenin gerek dünya eko koyup biraz düşünürlerse akılları yaklarında fazlaca titremeler var; mış. Görüyorsunuz. akademisyen mişti. Bugün saat 10 da. ilk olarak bir programla başlayan yeni verem yardımınm en yani Marshall l piânı dahilinde Tür beraber bu program tatbika konul nomisindeki durumunu ve gerek yatar ki İkinci Dünya Harbinde, oturduğu yerden güçlükle kalkı kılıcımm yanında saklıyorum. Ha bir heyet. Kasımpaşndaki 9 uncu tlk mücadelesini alkışlamakla beraber kiyenin rolünü ve bu hususta şim duğu zaman Türkiyeye Amerikan memleketin ekonomik potansiyel kendilerine verilen silâhlar ve yackula gidecck ve yardımlara oradsn yor. Bütün dikkatine rağmen ku yatımın en kıymetli hediyesidir bu Heyet, daha sonra di bu programın süratle tahakkuku ciye kadar yapılan tecrübeleri in profesörlerile teknik uzmanların lerini dikkatle gözönünde tutan vc pılan yardımlar, üçüncü dünya laklarının da ağır işittiğini pek giz benim. Kılıc belki şu kırbaca na ba^layacaktır. ğer ilkokullardaki talebelere de esya için çareler aramak, bulmak ve celemeğe çahşacağım. celmeleri. Türk ögrencilerin. tek nihayet Türk hükumetinin, ekono harbinde kcndileriııi yere sermek leyemiyor. Bununla beraber göz zaran daha barışçıdır, fakat onu daöıtacaktır. qöstermek de her Türk hekimine nik tahsil için Birleşik Amerika hü mik siyasetinin bir cüz'ü olarak ha için de kullanılabilir. Atom bomAmerikan yardımımn leri ve yüzünün çizgileri şaşılacak bana hediye eden adamm dehası düşen bir vazifedir. Garsonların yüzde onu kumeti hesabına Amerikan üniver errladığı bir program akla gelmek bası da caba! önünde duyduğum hayranhk ıki üç tipi derecede genc kalmış. Tiz ve maBen. İstanbulda bin beş yüz açık Garsoıüar, Şikâyet Bürosuna mürasitelerine gitmeleri ve Türkiyede tedü% Türkiyenin nereye gitmek isdenî sesi ona ayrıca enerjik bir hal şeyi birbirinden ayırmama engel Şimdiye kadar 3 tipte Ameriksn caatle yüzde onların kendilcrin? ve veremliyi defaten ortadan kaldıraveriyor. İLoti'nin doğum yılını öğ oluyor. aıdımı Türkiyeye teşmil edilmiş bilhassa ihtiyac hissedilen teknik tediğine ve oraya nasıl ulaşmak tarilrr.esi için Belediye nezdinde yaptık rak hem bu hasta vatandaşıarı kur Heyecanlanmıştı. sesi titriyordu. ları teşebbüse cevab verilmediğinden 6awurunda olduğuna dair soruları renip de zihnimde bazı tahminlere tarmak, hem de sağlam vatandaş ir. Buniaruı birincisi «Truman kitablarm tercüme ettirilmesi ve yollanması kuvvetle cevablandrran böyle umumî biı görünürde, mevcud değildir. Bahgirişmesem karşrmdakini seksenlik Son yazdığı Joe XX. Yüz yıl adlı şikâyet etmişlerdir. Belediye, bu işin lann aşılanmasını daha küçük bir ,oktrini. adı verüen plân gereğin Türkiyeye program mevcud olmadıkça, muh setmekte olduğumuz plân, Türk ebir pîri fani saymaya imkân yok. romanmdan bir nüshayı imzalaya İş Kanunu hükümleri dahilinde nalle hududa irca etmek kabil olduğuna • e yapılan askerî yardımdır. Bu muhtemeldir. dilmest icin î=tanbul İş Dairesine mütelif tipteki yabancı yardımları, va konomisinin bütün şubelerince, ihİlkönce Boğaziçine dair yüreğin rak bana verirken: ip yardımm neden ıbaret olduğu kaniim. İzah edeyim: Nihayet, Dünya Bankasının Tür rılması arzu edilen umumî ekono Geleeek sene yazacağım Kİ racaat edilmesini tavsiye etmiştir. de yanan hasretten söz açtı. timamla, realist bir cepheden vo erkesçe malumdur: Umumî gaHaydarpaşada vaktile Tıbbiye Bir kumarhan^ daha basıldı kiyeye açacağı istikraz, sırf Ame mik hedefe uydurmak güç olur ve işbirliği ile hazırlanmıs bir eser ol Kont Ostrorog'un Kandillideki tabda uzun uzun Türkiyeden bahTophanede Lüleci Hendek sokağında mektebi binası iken şimdi lise ola esi, askerî ve bahrî teçhizs.tın rikan yardımı telâkki edilemezse sakat kalır. sedeceğim. memleketinizi benim yalısı gözümde tütüyor dedi. Oramahdır. Halide aid 15 numaralı evde son gün rak kullanılan muazzam bir bina önderilmesi ve Türk silâhlı kuv de, böyle bir istikrazın, gayesi ekoda geçirdiğim emsalsiz akşamları için de kucaklayınız. lerde kumar oynandığı zabıta taraiın vardır. Bu bina bin beş yüz, hattâ Letîerinin yetiştirilmesidir. Ayrıca Hükumet, yardım taleblerile ilBöyle umumî bir ekonomik geDiyordu. nomik gelişmeyi temin olduğuna unutarnıyorum. Hâlâ îstanbulun dan haber ahnmış, Emniyet İkinci Şulişme plânııun mcvcudiyetini belir gili olarak, memleketin ekononük Bakanlığile NADİR NADI be memurları, evvelki gece buraya âni iki bin veremliyi barındırabilir Türkiye Bayındırlık göre, bunun da üçüncü yardım karüyası ile avunuyorum. ten bir emare yoktur. Müteaddid gelişme ihtiyacları hakkında bir Umumi Yollar bir bajkın yapmışlardır. Neticede 8 Şimdi böyle bir binayı on beş. yir Birleşik Amerika teşorisi çerçevesine girmesi müm devlet idareleri ve teşekkulleri, me çok değerli projeler hazrrlarruştır; Lise i (1) tarafından tahakkukuna kumarbaz suçüstü yakalanrnı?lardır. mi milyona bile yapamayız selâ Demiryolları, Denizyolları, ta fakat bu projeler, umumî iktisadî Kclidle, cürmümeşhud halinde yakala olarak kullanan Millî Eğitim Ba girişilen müşterek bir program ge kündür. Türkiyeye yapılan Amerikan nan kumarbazlar Adliyeye verilmişler kanhğı bu binadan memnun değıl reğince yol inşaatı için 5 milyon rım veya senayi müesseseleri gibi gelişmeyi gözönünde tutan iyi tad:r. yardımınm kullamhşı teşekküller tarafından. kendi öz sa sarlanrmş bir programa uymadıkça. dir. Çünkü o lise olarak değil, Tıb dolar sarfedilmiştir. Türkiyeye yapılan Amerikan var haları dahilinde tahakkukunu arzu koordinasyonları bakımından nokZmımetine 60 bin lira geçiren biye mektebi olarak yapılmıştı. İkinci tip Amerikan yardımı, daHer nedense feda edüdi. Şimdi ge ha umumî bir tâbirle Marshall plâ dırrunm en az anlaşılanı ve en fazla ettikleri gelişmeler için, tasarları =an olur ve topyekun ekonomik ih« bir memur sucunu itiraf etti Hâl Postanesinden 29722 lirayı ve rek inzıbat, gerekse idame ve ıdare nı olarak bilinen Avrupa Kalkm münakaşa konusu teşkil edeni olan mış bir çoik plânlar mevcuddur. Fa tiyaclar ve gelişmeye nazaran nisMarshall plânını daha teferruatlı kat bunun bu münferid gelişme pro betsiz kalır. 32259 liralık pulu zimmetine geciren bakımmdan lisenin çok zahmeüi ve ma Programı (E.R.P.) dir. 23 nisan 949 cumartesi saat 15 ten 19 a kadar bir şekilde inoel«meden evT.el. Ame jelerinin müfredatmı ihtimamla komemur Mehmed Zeki Andiriç; Millî külfetli oluşu her tarafta söyleniTürkiye, Amerikan yardımından Bu tip yardım, A\rupa devletleKorunma Savcıllğında suçunu itiraf yor. Halbuki burası mükemmel biı rikan yardımmm Türkiye ta ordine eden, tâli projeleri, bir k\iJ azamî istifadeyi sağlamaya çalışırTaksim Belediye Gazinosu Salonlarında danslar, şarkılar, ine, müşterek işbirliği yolile, Avetmiştir. Duruşmasına bugünlerde Dorafından kullanılıs tarzı hakkında olarak mütalea edilirken, ekonomi ken, tabii caizse, münferid ağaclar kukla ve çeşidli eğlenceler. kuzuncu Asliye Ceza Mahkemesinde verem hastanesi olabilir. Lodosa rupa ekonomisinm İkinci Dünya birkaç umumî mülahaza yürütmek nin gelişmesine uyduran ve ekono' yüzünden ormanı ilımai etmemekarşıdır. Poyrazını Nümune hasbaşlanılacaktır Davetiyeler: Yenipostane karşısında Zeki Sporel ve BeyoğHarbinden doğan tahribat ve sar yerfnde olıır. minin bir bölümünün diğer bölüm lidir. Bu halde <orman» yani esas tanesi kapatır. Etrafmda ikametAvrupa ve Dünya Federasyonu iunda Necmi Rıza, C. K. M., Kitab Sarayı Müesseselerinden, çrnüdan dolayı uğıadığı zararlan I lerin gelismesine engel olmamasın mesele memleketin umumi ve iyi gâh yoktur ve askeri müesseseieı Amerikan yardımmın muhtelif Cemiyetüıin toplanhsı Kadıköyünde Altıyolağzında Merkez Eczanesinden temin edilir. bertaraf etmek için gösterilen gayAvrupa ve Dünya Federasyonu Fik ve hastanelerle çevrili olduğu için retleri destekletneğe matuftur. Bu tiplerinin nelerden ibaret olduğu1 sağlayan topyekun bir program koordine edilmiş ekonomik gelişmeye olan ihtiyacıdır. Buna nazar:ni Yayma Cemiyeti Başkanlığından: etrafmda ikametgâh yapılması ılebundan sonraki makalede MarCemiyetimizin yılhk umumi heyet ride de bahis konusu değildir. Yaıan ekonominin her hangi bir şutoplantısı. 2841949 perşembe günü nıbaşmda tam teşkilâtlı Nümune shall plânını ve bu plândaki Türbesinin seri gelişmesi tâli ehemmisaat 17 de Liman Lokantası salonunda hastanesinin bulunması hasebile kiyenin ro'.ü ve hissesini teferruyettedir. yapılacaktır; bütün âzamızın hazır etlı bir. şekilde inceliyeceğiz. bulunmalarını ehemmiyetle rica ede d'ğer ihtısas şubelerinden faydaYabancı yardımı kuilanmanın Sonuraou tip Amerikan yardımı lanmak gerektikçe hiç bir müşkünz. istilzam ettirdiği masi'aflar !ât yoktur ve biraz tadilâtla bir an daha genel bir kategoriye dahilAmerikan yardımınm kullanışila \ da bin beş yüz, hattâ iki bin hasta dir: Türkiyenin ekonomik gelişKüçük Haberler ilgili olarak son bir umumî mülâSayısmdaki yazü ar bir hazinedir. alabilir. Bütün müsaid şartların mesine yardım. Bu sonuncu yardım haza şudur: Neticede Türkiyenin Dün çıkh. Çıkaran: A R İ F B O L A T tipine ithal edilmesi gerekîi ihra* TÜRK Kültür Ocağı tarafından yanmda aleyhte söylenilecek iktUadî gelişmesinin, ancak memtertiblenen «Şimalî Katkasya Kültür halen maarifin de müşteki olduğu pat İthalât Bankası kredileri daleketin bizatihi kaynaklarının müGecestıt, bu akşam Eminönü Halkevin bir kusuru vardır: Tavanlan çok hil bugüne kadar, 36.000.000 dolara saadesi derecesine uyan bir inkişaf de, yarıa akşam da Kadıköy Halkevinyüksek olduğundan ısıtma işi mas baliğ olan özel krediler bu fasıla de yapılacaktır. takib edebileceği hiç bir zaman (Bu yekun, Marshall plâra •k EDEBİYAT Fakültesinin .Eğlence raflı oluyormuş. Senede 200,000 li girer unutulmamalıdır. Ya'tnncı, yardım günü» toplantısı dün Martnara Loka rahk kömür yakıvormuş. Tavanl&r. gereğince İhracat İthalât BankaYannki PERŞEMBE Günü çıkıyor Birf haricden tedarik edüebilecek linde saat 14,30 da yapıUmştır. bu kadar yüksek olmasaydı elli bin sının verdiği 30.000.000 dolar dahil emtia, malzeme, mnkine ve teknik * MUHTELİF tüccarları dolandır liralık daha eksik kömür yakacakt, olmayıp, bu para münhasıran MarBu nüshada : S. Savçin, Tevfik Aıarad, İbrahim Alâeddin müzaheret sağlıyabilir. Fakat TürIki Hindli çocuğun, danseden bir ayı ile beraber aileledığı iddiasile yakalanan Kemal Peker. Birinci Sulh Ceza Mahkemesince tev i'akat bu biricik mahzur acaba gö ehall plânı projeleri için sarfedile Gövsa, Zeki Ömer Defne, Şemseddin Kutlu, Celâl Tahsin. Sadeddin kiyenin muhtac olduğu emtia için, lerinden uzak yaptıkları eeyahati ve başlarından geçenleri anlaze ahnamıyacak kadar büyük mü cektir.) Ayrıca Türkiyeye, Ame Kaynak, Kâzım Nami Duru, Mithat Cemal Kuntay, Yesari Asım, Kan yardım tahsisleıinden haricde dokif edilmiştir. tan meraklı ve heyecarüı çocuk romanı. İçerUinde 27 resım dür? demir, Osman Kemalî, Muhiddin Raif, Nebil Fazıl, Faik Türkmen. Arkası Sa. 4, Sü. 1 de vardır. Tercüme eden: Nermin Yaşaroğlu. Karton cildli ola(•) Eobert Kerwin, Amerikan ikti Refik Suna, Ali Rıza Seyü, Zuhurî Danışman, genc yazarlar. Cemaziyerâhır 21 Çarşamba Bunu zannetmiyonız. Çünkü bı rak 100 kurnş. sadcılarındandır ve elyevm memlekemüecsesede yılda beş bin kişi le iktisadi tetkikler yapmaktadır. Reıim'.erinizin iyi olması için davi ediise tedavi edilen hasts ba timizde (1) Askerî yardım programı hakkın şına on lira fazla ^arfedilmiş ola da daha lazla teferruat için. Amerika cak ki. bu hiç biı şeydir. Halbuk Dıs İşleri Bakanlı|ının ocak 1949 da Bu çocuk kitabının içinde 12 masal, 17 resim vardır. MuhDört renkli sekiz büyük sahife 15 kuruş bu bin beş yüz yaıağa biz anca Kongreye sunduğu Yunanistan ve Türv. | S"l3 13,13 17,00 19,54 21.31 bî^ GİDİNİZ. telif milletlerden seçme en güzel masallardır. Tanesi 50 kuruştur kiyeye yardım hakkındaki 5 inci rapo beş yıl sorua kavuşabileceğiz. Be îstanbul: SİNAN Matbaası ve Neşriyat Evi. Tel: 20159 "Îİ. 110,20 5,20 907 12,00 1,39 8 J 1 fisyoğlu Galatasaray. Tel: 10108 runa bak. • yılda yirmi beş bln kisiyi tedav Ahmed Halid Kitabevi Tehlikeli yerler Yurdda süratlen . azetemizin bugiinkü baş"i uiakalesinde, Boişeviklerin j] Amerika, İngiltere, Kanada gibi harb gücü kaynakları büyük devletlerin dahil bulunduğu Şimal Atlantik paktının Avrupa cephesine taarruz edemiyecekleri hakkın29 lukta on beş santilitre yerine on a bir mütalea vardır. Bu üç devlet, bilhassa Amerika, üç buçuk santilitre bulunması bir şey farketmez. Belki biraz da içkiyi >mokrasi devletlerinin tophanesi, azaltmağa hizmet eder. Alkolizm .ersanesi, diğer her türlü harb saile veremin müttefik olduğu unu nayi fabrikası, ham madde antretulmamalıdır. Sigaranm da teneffüs posu, teçhizat debboyu ve yiyecek tmek kabilken bu parayı nasıl çok diıme'i ve fakat gene eski fiatla cihazım bozduğu düşünülürse bu, ambarıdırlar. Harbde kullanılan ve satmak. Keza müskirat şişelerinin iki başlı bir verem mücadeîesi de zaferi kazandıran 20 kadar strate;örebiliriz? jik ham rnaddenin hepsi boi bol bu Mekteb binasını hastaneye çevir muhteviyatını yüzde on azaltmak mek olur., memleketlerin elindedir. Dünyanuı Ben bir fikir ortaya atıyorum ve ve gene eski fiata satmak. Bu azaltmek basit bir şey değildir. Yapılaen kuvvetli sanayicileri gene bu bunun doğruluğuna inanıyorum. malara mukabil fiat sabit kalaca:ak tadüât ve içinin malzemesi için devletlerdir. îlbette büyük paralar lâzımdır. Fa ğmdan hem daha az içki ve sigara Belki bunların tatbik kabiliyeti olup olmadığı üzerinde bir çok dü İkinci dünya Harbi içinde, yalnız çmek suretile verem aleyhine bir kat bugün bu paralan sarfa başlaşünceler ileri sürülebilir. Veremie Amerikanın yaptıklarma bir bakıak allı ay sonra hastaneyi açmak kazanc sağlamak, hem de her pasavaş, sadece bir hükumet işi de nız: ketin iki sigarası, her şişenin yüzıc bin beş yüz vatandaşı birden ğil, aynı zamanda ve belki daha de onundan elde edilecek paralan Uçak: 294.000, buraya kabul etmek kabil olacasziyade bir halk işidir. Bir alkol veTop: 800,000, tır. Oyle zannediyorum ki böyle bir verem mücadelesine tahsis etınek ya sigara tiryakisi &jnı parayı ödeMakinelitüfek: 2,725.000. ş için munzam tahsisat veımekte nekadar yerinde bir hareket olur mek şartile içtiği sigarayı veya alDonanmaya gelincc. harb içinde Büyük Millet Meclisi tereddüd et Tekel Bakanı bir verem mütehas kolü yüzde on azalürsa ne kaybetsısı olduğu için bu teklifimi pek iyi Amerikanın yaptığı gemiler şöymiyecektir. miş olacaktır? Hiç! Bilâkis hem Hattâ bu tahsisatı bütçeyi sars karşılayacağına kaniim. Bu suretle kcndisi sıhhatini kazanacak,. hem ledir: 8 zırhlı, 2 muharebe kruvazörü, madan bulmak da mümkündür. tereyağmdan kıl çeker gibi hasılat de hasta yurddaşlarını tedaviye 13 ağur kruvazör. 33 hafif kruvazör, Geçen gün Cumhuriyet'te, arkada elde etmek kabil olacaktır. Esasen yardım etmiş olacaktır. Deıdin çok 137 uçak gcmisi, 352 muhrib, 498 şım Doktor Muzaffer Şevki Milli sigara tiryaküeri sigara sayısmdan büyük ve imkânlarımızın mahdud refakat nıuhribi, 55 süratli nakiive ziyade paketi . mikyas olarak tupiyango varidatının veremle mücatarlar. (Nekadar sigara içiyorsuI oluşu düşünülürse hic bir fikir ü gemisi, 203 denizaltı ve 109,642 tane dele işine tahsisini istedi. Çok yerinde olan bu teklifi alkışlanm nuz?) diye sorduğumuz hastalar, zerinde durmadan ceffelkalem atı muhtelif tekne, yani hücumbotu, lamaz ve atılmamalıdır. Belki va karakol gemisi. aramatarama geİlâveten verem nücadelesine çifte ekseriya bir veya bir buçuk paket tandaşlarımız içinde daha müsbe misi. mayin gemisi, çıkarma gemihizmet demek olan bir tedbiri arze gibi bir cevab verirler. Keza alkovaridat membalan bulabilenler o si vesaire. Bütün bu yeni inşaatın liklerin de (29) luk ve (49) luk gideyim: bi ucuzluk günlerinden kalma öl lur. Onlar da fikirlerini bildirsefer yekunu 8 milyon 200 bin tondur. Sigara paketlerinin içinde yirırn Ayrıca 1939 da 12 milyon ton olan sigara vardır. Bunu on sekize in çüleri vardır. Binaenaleyh içtiği çok isabetli olur. Amerikan ticaret filosu 1945 te 56 milyon 800 bin tona çıkmıştır. Bundan başka. Amerika. kendi müttefiklerine dc bir hayli ticaret gemisi vermiştir. ent savaşîitı Bolşevikler astronomik rakamları unutmasınlar! Yazan: Dv. Kemal Saraçoğlu ek careler ÜNÜN MEVZULAR1 , Türkiyeye yapılmakta olan Amerikan yardımları ' Yazan : Robert Kerwin ÇOCUK BALOSU HERKES İÇİN ocuklar İçin c DA1\SEDEW AYI KARBEYAZ ile GÜLK1RMIZI EDEBİYAT ALEMİNDE YENİ BİR HAREKET ZENGİN İKRAMİYELİ EDEBÎ MÜSABAKA FOTO SABAH'a