Katalog

• Î • ij i •üiiiiiiiiiıiiiiiiiüiıiiinıiiinııiiHiüiiiüiiııiü! azetelerin yazdığına göre, Sütlüce faciasında bir kasid, . ,. daha doğrusu suikasd olup olmadığını tesbit etmek için esaslı tah«Kurumculuk zihahhüdünü yerine niyeti» hareket nokgetirdi», «hükmünü kikat yapılmaktadır. Çünkü merhum talarmı yanlış seicra etti» yerine Nuri Paşanın Arab devletlerinden bir çip aykırı hedeflere ' «hükmünü. yürüttu», mUyon liralık sipariş almış oldiuhı ve Bütün Hıristiyanlık âleminin, mis ; yorlar. İnanın bana, tehlikelidİM (1) doğru yola çıkınca «Fabrika kumaş imal bu siparişi birkaç güne «kadar ^kmal li asla görülmemiş şekilde sulha teş j Gerçekten de, atom bombası «şişietmek üzere bulunduğu, aynca Pâkisne nasıl gideceği eder» yerine «kune olduğu şu sırada Birleşık Ame rilmiŞ) değildir. Bombayı tekemmül tandan da iki milyon liralık sipariş alni bilebüdi, ne de nereye gideceğini. zari» yerine «teorikı denmesini hiç maş çıkaru:». «Köprü inşa etmeJc yerine rikanın atom bombası bakımından ettirenler ve onun tesirli olduğuna Neden? Çünkü dilin üç katlı bir yapı beğenmedi. «Sermaye* ye karşı «kapi «köprü yapmak» deriz. Demek ki biz dığı söyleniyor. Son feci infilâk ister sah:b olduğu imkânları ve güttüğü inananlar, hayalperest olmak şöyle halinde hacimlı bir hakikat olduğunu taU i semtine uğratmadı da «sermaye arabcanın o gibi kelimelerini ayrı ayrı ihmal ve dikkatsizlik, ister suikasd nemaksadları bütün dünyaya bildirmek dursun, realisttırler. Harekete geçme Eminönü • Unkapanı aratında görmemişlerdi. Yapının esas katı, İslâm ciar. a karşı ikapitaüst» i derhal kabul ifade tarzlarile karşılıyoruz. Öjleyse ticesinde vuku bulmuş olsun, bu gibi ye hazır bombaların hava komufaydalı olur. önceki Türklük: ikinci kat, bin lendi. Neden? Dildea, mantık istenmez, dilde o cins kelimelere lüzuın yoktur. maddeleri işleyen fabrikaları daimî bir tanlığı emrine verilmesi için BirleAmerikanın harbe mâni oîması sahilde inşaaı düşiinülen yol işi lıktan yıllık Islâm kültürü; üçüııcü kat, bir ders almır. Kaidemizi dile öğretemeyiz, Dikkat etmeli ki hiç birimiz gerçek bir tarassud ve nezaret altında bulundurşik Amerika Cumhur Reisinın bır em lâzımdır. Aşağıdaki hakikatleri söyasırdır uğmnda didindiğimiz garblılık de dilin yaptığmdan kaide çıkarıp öğ roiü ohnıyan o cins kelimeleri yazı di mak şartına riayet etmek lâzımdır. tetkik ediliyor ' liyerek Rusya zimamdarlarını uyan ri kâfidir. Amerika, Rus taarruzu haBiz. Amerikada her türlü silâh ve Isulahlar bahsinde bu üç kat^ı ihtiya reniriz. Demek ki dil .sermaye. yi limizde kullanmıyoruz. Onlar kelime linde, bugün elinde mevcud silâhlardırmak bir basiret ve insaniık vaziEminönü ile . Unkapanı arasında cwıa göre üç hedefle yoîa çıkacağımıza, la, Rusyayı Kartacanın âkıbetine göbenimsiyor da değil, ıstılah değil, sadece kuru kalaba harb malzemesi yapan fabrikaları ziyafesidir: münferid olduğu için sahil, rlenizc konacak beton karet ettiğimiz zaman, baltalama harekct1 Amerikanın elinde, Rusyayı, türebilir; eğer zorlamrsa, bu memle zıklar üzerine bir yol VF.pılması ve bu tek hedefle harekete geçtik. Halbuki dil. «sermayedar> yabancı kaidesi olduğu lıitırlar. Meşrutiyet türkçülüğünün zalerine karşı her türlü, sıkı tedbirler her katın hakkını en doğru olarak kendi keti kökünden süpürür, kötürüm eferile yalnız yabancı izafet kaideleri atıliçin ona yüz vermiyerek garbh kelimeyi âcız hale geürmeye yetecek sayıda i yolun altında dükkânlar inşası hakkm veriyordu. der bırakîr. o yabancı şarktan daha munis buluyor. madı, yabancı kaidelerle beraber böyle alınmış olduğunu görmüştük. İBunlar, yeni atom silâhları vardır. da bir Ingiliz firması tarafmdan BeleGene dilin kendi bünyesindeki bir şuur chikmeti vücudleriı bulunmıyan lü askeri müesseseler olmadıklan için, Dilin türkçeciliği: 2 Büyük Rus şehirlerinin aha , Amerikanın, bomDalarım Rus hediyeye teklifte bulunulduğunu yszm'şneticesidir ki «müspet». «menfi>, «man zumsuz kelimeler de kendiliklerinden reîrnî ve sivil polisler tarafından gayet lisi, daha ilk hava akınlarında, kor j defleri üzerine bırakabileceğinı ka lık. Belediye bu inşaatın maîi karşıhğıRahmetli ve büyük Ziya Gökalp gibi tık»... gibi ıstılahlara karşıhk «pozitif». çekidiler. Onlar ancak «icrâyi ahkâm», esaslı surette korunmakta idiler. Bu bul etmiyenler, bu imkânı kolay kokunç bir nisbette, milyonlarla sayı ı nın temini şarule konuşmaya muvaia yazı dilinde canlı türiçenin bayraktar «r.egatif», «lojik» denmesini beğenmedi. lay kabül etmiyorlar. Rusya çok u«iniazı meram», «i'mâli desâis» gibi polisler ve detektifler arasında kadınlar da imha edilebilir. t hğını yapan bir türkçü bile ilim düinde, kat etmişti. Çünkü şarklı ıstılahlar canlı dile kadar terkibler yapmak için yaşayabilirlerdi, da vardı. Amerika hükumetinin davct3 Hedefler tesbit edilmiştir, u j zaktır, diyorlar, Amerikan bomba uHaber aldığımıza göre, Ingiliz maliye yani ıstılahlar bahsinde, İslâmhğın hak. mademki terkib gitti, tabiatile onlar da lisi ve misafiri olduğumuz, yanıraıztia çaklar hazırdır, bunların müretteba çakları da yolsuzdur. Sovyet tepkili cileri. bu hususu incelemek üzere ma kı ve devletin Osmanhcılığı zaruretile inen bir köklülük sahibidirler. hükumet memurlan da bulunduğu uçakları, Birleşik Amerika bombarbitti. Dll bu, bin yıiın kültüründeki kelitı gece gündüz tetik üstünde durrui bir Ingiliz muher.disi olan Mister arabcayı esas tutarak «realite» ye şe'nihalde, kapılardan içeri girmek, yalnız dıman uçaklarını oyuncak haline Haklı taraf: melerin yarısını öldürüp, yarısını diri maktadır. : yet» dedi, olmadı; •ideal» yerine «mefbizim için değil, Amerikalüar için de getireceklerdir. Amerikan pilotları, Teyleri şehrimize göndermişlerdir. 3u Rapor sahibinin, Kurum Genel Yazbıraktığı bile oluyor «Derya» müfred kure?> diye kelime uydıudu, sökmedi; 4 Rusya, Birleşik Amerikaya ; bir sürü merasime tâbi idi. hedefleri görmeye ve bu hedeflere u zatin vereeeği rapor üzerine Ingiliz mali «kültür. yerine <hars« dedi, dcvam et olduğu halde ölü, .deryadil» mürekkeb manı tarafından denildiği gibi, «yersaldırdığı takdirde, hiç şüphe yok ki, r..üesseseleri bu yolun inşası için kredi Amerikan ordulannda veya kızıllıaç laş,maya asla muvaffak olamıyacakden göke haklı olduğu» taraf. ıstılah T olduğu haide diri. Gene onun gi'ni .ser» korkunç misillemelere uğrıyacaktır. lardır. Amerikan hava kuvvetleri e açacaklardır. Mühendis, V ali ve Belediye tiremedi. Gencliğimizde Fanl Ahmed teşkilâtında vazife gören ünifornıah olarak müstakil mefhumlara sahib olan ölü, «serdar» diri. Gönül manasma <dil» Bir anlaşmazlıktan ileri gelen her sssen harb edecek halde değildir Başkanı Lütfi Kudarla dün bir müddet • tayyare.» kelimesini bulduğu vakit bır kadın şoförlerin idare ettikleri otomokeşif gibi sevinilmişti. Kelime tuttu da. tek başına hiç kullanılamaz. Hai kelimeleri ya bir tek türkçe kelime ile billerimiri kapıda bıraktınrlar ve bizi görüşmüştür. hangi tecavüz imkânma sed çekmek ilâh... karşılamağa kalkmak, yahud onları buki «dilber» terütaze ayaktadırFakat otuz küsur yıl sonra anonim bu jçin şunu açıkça söylemek lâzım. Ufafcrikanın içinde, sivil emniyet meBu propagandada kısmen komüfırlayışla .uçak> meydana çıkınca «Uy • Şehı gitti «şeh^uvar. durjyor. Su ma karşı lıyamıyan uydurma kelimeler or murlarının ve şoförlerin kullandıkları nutmıyalım ki ilk ve ikinci cihan taya atmaktır. «Appel» e «çağrı» denenasma • âb* kurudu da terkibli «âbı nistlerin parnaa|ı olduğu gibi, kabayare> yere seriliverdi. İkinci Cihan harblerinde, saldıranlar, Amerikalıtelsiz telefonla mücehhez otomobillerle Harbinde uçaklara karşı icad edilen si hayat» gözlere görünmeden akıp duru bilir. fakat «invitation» a karşı aynı gezdirirlerdi. Atölycleri yaya dolaştıîarın gerek imkânları, gerek maksad hatleri sadece iyi malumat alamamak yor. Çünkü lejandı var. H»zır Fcygajn kelime kullanılamaz. Onun canlı 'dilde tan ibaret olan kimseierin de bunda lâha önce •da'£ii tajyare. dendi, terkibları hakkında yanlış malumat almışğımız zaman da, etrafımızı gene iinidahli vardır lı olduğu için çok ffeçmenen «tayyare berin içtiği sudur o. Dil aynı ameliyeyi de yaşayan en tabiî karşılığı «davet» tir formalı. üniformasız polisler lardı. Eğer bu imkânlar ve maksadihata Gene meselâ «vrai.. «reel>, «effectif» türkçe kelimslere de tatbik eder. Ses Şu esas düsturu asla unutmıyabm: dafii. ne çevrildi. Meğer dilin ne yaman lar önceden açıkça söylenmiş olsayve sahib manasma «13» ölü, >ıssır» diri. kelimelerine karşı, Kurumun cevabuıda ederdi ve böylece biz alâyı vâlâ ile doAskeri hava kuvvetleri komutanlıbir «veto hakkı» varmış. İstemediğini dı, belki iki büyük harbe de mâni Akıl manasma «us» bin yılın ötesinde olduğu gibi birinciye «doğru», ikinciye laşırdık. Bu fabrikalaım, Devlet Reisiolmuş olacaklardı. [ ğına mensub 50.000 Amerikalı ile bi Dün saat 14 sularında Taksimde feci bir kabul ett'remiyorsun. Uçaksavar) de çömriip kaldı. «uslu. ise esas manasım «gerçek» diyelim, fakat üçüncüye, yani nin oturdıığu Beyaz Saraydan daha sıkı nince dil bu sefer şıp diye kabullenivcrBu sebeble, Stalin'in etrafında bu ı rincı sınıf 360 bomba uçağı, tarihın kaza ohnuşlur. bir kontrol vc muhafaza altında olduğuTünelden Şlşliye gitmekte olan bir tram di. •Mayimahruk»; telâffuzjarı guç iki kaybetmekle beraber dipdiri. Dil dar «effectif» e «edimsel» demek? Onun ka nu görmüştük. lunanların, Alman împaratorunun, j en yıkıcı harb kuvvetini teşkıl etkiki ve füli» manasma geldiğini o uyvaya Taksimdeki eski tramvay duragınm mektedir. Muhasamat başlar başlaizafet keüme, kıyafetleh ağelh meşlahlı, Hil zihniyetliliği sevmez. Yabancı Hitler'in ve Tojo'nun etrafındakiler j maz, karada hernangi bir düşmanın önünden geçtitl sırada atlamak isteyen Var ger.c vetosunu kullanıp durmaktadır, terkiblerine amansız düşman olduğu durma kelime anlatabilir mi? Hem ticaFabrikaUrın içinde resmî ve hususî tarafmdan işlenen hataları tekrar et j tuhi adlı bir kadın. muvazenesini kaybetmış tâ kalbgâhma saldırmak kudretine, ve romorkun altına düşmüştür. Tekerlekler «akaryakıt» denir demez tâbir hemen halde meselâ harcı âlem» in izafeüne ret hayaümızla bankalarımızda zaruri detektiflerin işçilcr ve meınurlar aramelerine mutlaka mâni olmak lâbir miJlet, ilk defa olarak sahib bu altında kalan kadının bacaklan k«ilmi;tir. cik umumun malı oldu. Oldum olasıya fazla basmamak ve ayınını çatlatmamak ve doğru olarak frenkçesi kullanüıp du sında gizlice çahştıklarım da öğrenzımdır. Rusyamn idaresini ellerinde ran o ıstılah yerine uydurmaya başvur miştik. Bu suretle sabotaj hareketleri lunuyor. Vartuhi. derhal Alman Hastanesine kaldırıl • terki teslihat» deyip duruyorduk. Fa şartile. harcâlem» diye kullanılmasıtutanlar, batı Avrupaya el uzatırlarmak neden? Rapor sahibinin gene me asgarî haddc indirildiği gibi. bütün bu nnışsa da az sonra ölmüştür. na pekâlâ izin verir. Yarın, Rusya anî bir taarruza gelıh Rıikı tsılâhsızlamna» yı ortaya atınEa, Amerıkanın mukabelesi, atom selâ «inclination» a karsıhk olan «eğilVarlık içinde fakirlik: takyidata rağmen sabotaj yapmağa teMillî Eğitim Bakanı dün gitti ca.. Belh dil, uydurma ve zoraki olmageklinde, ani ve kat'î olacağmı bil çecek olursa, harb uçakları bir kaç me» nin aynı zamanda «inhina» manaşebbüs çtmek cür'et ve cesaretini gösFransızcanın üç ayrı kelimesi: se comsaat içinde havalanabileceklerdır. Birkaç gündenberi setuimizde bulunan Milli dıktan sonra, halis türkçeleri, yani temelidirles. sma olan «fleXion» a karşılık gösterileHedefleri Rusyamn kalbgâhı olacak Eğitim Bakanı Tahsin Banguoğlu. diin sabah me! katın hakkını her şeyden üstün gö poser = terekküb etmek, se combiner miyeceği itirazını Kurumun lugat kol terenler de başarı elde etmeden kolayDünya harbi veya barışı, tek tatır; hamuleleri de çeşid çeşid atom Milli Egitim Mudürlüjune giderek bir müd rüyor. Ezelimiz onun uıerine kuruldj = imtizac etmek, s'unir = ittihad et başılığı da kabul etmek zorunda kaldı ca yakalanıyorlardı. raflı haber alan bir avuç Sovyet devbombalarından mürekkeb bulunacak det meşgul olmuş ve ögrenci velilerinin si O hakta toprak üstündeki ağaçları tu mek; Kurumcular üçünü de .birleş ğından hemencik birinci için «eğinim», Insilterede ise, o meşhur Scotland let memurunun. elindedir. Rusların, kâyetlerini dinlemlştir. Bakan. Muallimler mck» le karşıiadılar. Üç ayrı mefhumu tır. ikinci için de «büküm» denebileceğinın Yard, göze görünmeden ve varlığını Birli£ine mensup bir beyeti de kabul ede tan bir loprakaltı derinliği var. yalnız son harbde, kara orduları tabir kelimede eritmek yoksulluğu neGüdük kelimeler: Bu bomba uçaklarının, hedeflerine rek, kendilerile Birlik işleri üzerinde görüşuygun olacağı cevabını veriyor. «İnhi lıiç hissettirmeden çahşıyordu. rafından başanlan işlere dayanarak den? Sekiz sene evvelki seri yazılarda müştür. Tahsin Banguoglu. ögleden sonra. na. ya «büküm» denmekten daha uy Bizim askeri fabrikalarunız. sıkı bir Fakat bulunan ıstılahlar türkçe olmakhesab yürütmekte olmalarından, Bir ulaşıp ulaşamıyacaklanna gelince, İstanbul Erkek Lisesini ziyaret ederek. oğbu cins misaller vererek türkçeyl ne muhafaza altında olsalar bile, Nuri gunsuz ne olabilir?. ls beraber yüklendikleri mefhumu tam leşik Amerikanın atom kuvvetini buna, hiç tereddüd etmeden müsbet retmen ve talebelerle hasbıhal etmiştir. derece fakirleştirmekte olduğumuzun Paşa merhıimun fabrikası gibi hususî ifade edemiyorlarsa dil onlara yan yan cevab vereceğiz. Son harbdeki emsaldikkate almamalarından korkulur. Tahsin Banguoglu, aksam Ekspresle Ankatercüme sahasında anlaşılpcağını anlatVarılan sonuç: müesseselerin resmî ve hususî emnibakmaktadır. Vaktile Muallim Nari, Kendi emirleri altında yüzlerce tü siz yararlıkları bilinen birinci sınıf raya gitmiştir. mıştık. Bu seferki seride «türkçenin Büyük bir «ingilizce türkçe > lugat i yet memurlan tarafından daimi bir • âbide» yi ortaya atınca kelime bir âbimürettebat, üç senedenberi, Birleşik menlik kuvvet varken, Avrupa haMısıra çiden Üniversiteliler 7enginlıği, fakirliği» vazısı vesilcile de hazırlamakta olan müsteşrik H. C. Ho no7aıct altında tutulduklarını sanmıyode gibi tuttu Boyile de. sesile dc dclâzinelerinin, sadece bir zabıta kuv Amerikanın bir taarruza uğraması Tekcl mütercimlerinden Akil Sertin bu ny'nin dilimize dair bir yazısından ev ! rum. döndüler let ettiği mefhuma çok yakışıyordu. Ona Amerikanın vetinin muhaftezası altında, gözleri ihtimali düşünülerek, fnkirleşrrck hakkında üç yıl ön?e Dil yelce bahsetmiştik. Ingiliz müsteşriki. • Bııgünkü şartlar altında bu çeşid Sömeştr tatilinden fnydalanirnk J.Iı^'ioa önüne serili olduğunu görüyorlar. biricik düşmanının sanayi şehirleri bir tetkik gezis: yapmıs olaa îstaiıbul Üni karşı .an:t> ı koyduk. Fakat bu, âbHo Kurumuna yolladığı raporla aldığı ceva JI istanbul Muallimler BirHeinin son Dil tabrikalann sahibleri de, >alnız beknin ancak yarısını söy'üyor. Yunus EmBuna bakarak, fazla zarara girme üzerine bombalarını atma talimi yap versıteji İktisad Fakııltesi t.'ietrlerinden 22 d~=yayı asıllarilc göndermek lutfunda Kongresi vesilesile türkçe yazdığı ikinci çiler değil, böyle hususî memurlar rcnin Ba'ı Anadoludan Doğuya kadar maktadırlar. Diğer bir tâbirle, bu kisilik kafile yurd.i dönmüstür. den bu hazineleri ellerine geçirecekbulunduğu için ibretle okudum. O ra bir makaleyi «İş» Mecmuasma gönderdi. Talebelerin Mısırda iken parasız ve aç ka dört, b^ş yerde mezan vardır. İşte on pora «lueat kolbaşısı» tarafından verilsn O ne düzgün türkçe o. Muhterem müs kullanarak kendi müesseselerini ballerine hükmediyorlarsa ve Amerika mürettebat, muhtemel Rus hedefletalamalara ve suikasdlere karşı muhalar?k mahalli resmi makamlara müracaat lara anıt kabi^^ denebüir. İçinde cenın mukabelesini, Avrupada bulunan rinin hepsini, aynı zamanda bu heedip. yardım btedikleri hakkında bazı gaze sed yok, sadece anmak için yapılmış hir ccvabı rapor sahitine bildirirken Türk teşrik bu yazosında da en çok zenğinls faza etmelidirler. deflere ulaşacak yollarL durmadan az sayıda asker kuvvetine bakarak tel^rde cıkan haberlerin a^ıhiT olduçu an mezar. Süleymaniye camii bir âbideıer Dil Kurumu Genel Yazmanı. Hasan Re şip duran türkçenin öztürkçecilik naMagni lasılmıstîi. ölçüyorlarsa, daha da fenasından incelemektedir. Moskova, şid Tankut 17 mayıs 1946 tarihli ve 523 mına fakirlcştirilmesine yanıp yakılBu haber. gidon genclcrımiz âbidesidir. Ona «anıt. deyiniz, bak kelitogorsk ve Sverdlovsk, bu mürette arasırda derîn bir toessıiı uyandırnv.şîır korkulsa yeridir. r.umaralı tezkeresinde şöyle diyor: Bu maktacır. «Savaş^ harb ve cenk karşıT.e ne kadar güdük kalır. Tecrübe veccvabın sizi tntnıin eâip etmiyece^ini lığı olamaz. Çönkü savaşmak miitlctka Gcne bu bakımdan mütalea edilin bat için, Birleşik Amerika şehirleri Milletlerarası Banka MümessiK rine •dcneme^, ilk bakışta tam karşıiık İçtimai siyaset konleransları kcstiremern Fakat bence siz bazı nokta silâh kullanmayı icab ettirmiyor. Biz ce. bazı Rus generallerinin, Ameri kadar malumdur. Taarruz halinde, gitti 5rn:!!yor. F^kat «tccrübeli adam» yeriİstanbul Üniversttesi tçümaiyat Enstitüsü krda ycrden göke haklısınız. Çünkü va ilâve edelim: «Mübalağa cenk oldu» tâkan m sivil ahaliye karşı atom silâh kendilerine çizilmiş olan hedefe ur Brrkaç giuı ev\ el piemleketimize geierck n£ tdcnemeli» diyebilir miviz? Tecrüiş vc işçi hayatımızı aydınlatları kullanacağına inanmadıkları gö laşacak yolu, ellerile koymu?çasına Turkiyenln iküsadı durumu hakkında tetkik bede devamhlık, denemede ire şöyle o\r hancı dillerden çevirme yapaa bir zat, biri bizim .«folklor» umuza kadar in tarafır.dan mak rnaksadile hazırlanan konferansların blbiliyorlar, hattâ, harekâtm, hangi c^ii akınını engclleyen darlıkları ve gemş miştir. Gene müsteşrik «söylev? «nurincisi, bugün saat 18,15 te Eminönü Halkrülür. Diğer bazı kimseler, Ameve temaslarda bulunan Miüeilerarası İmar yoklayış tnanası var da ondan. •Muvaıtrikan uçaklarının yan yolda durdu hava şartları içinde cereyan edece ve Kalkınma Bankası Gencl Müdür Miiavini kat e bedel «geçici» deyip duruyoruz. îikleri herkesten evvel sezer.» Genel tuk» un. «yabancı» «ecnebi» nin, «bas evinde Prof. Kessler tarafından verilerektir. rulabileceklerini sanıyorlar. Bazı ğini, mantığa dayanarak tahmin ede Mr. L. G?mcı dün sabah PanAmerican Halbuki muvakkat geçici, değil aksine Y?.;manı iki defa tebrik edebiliriz. Bir mak» «tabetme» nin karşılığı olamıya (Zonguldak ve Karabükte İş ve işçi hayauçacile Tahrsna müteveccihen şehrımizden taraftan kendi Kurumuna karşı rapor cağını söyler. Gene ilâve edelim: Kitab tıı mevzulu olan bu konferansa herkes gelekimseler de var ki, bazı Amerikan bilmektedirler. Geceleyin her şey u syrılrrîiş ve hrva meydanmda Hazine Genel muayyen bir müddet kalıcıdır. «Geçici» generallerini taklid ederek, kontrolu yurken, bazan, bomba uçakları, bir Müdür Muavini Nahid Alpar tarafından uğur ise durmadan gider. «Hulul. e «eçiş sahibini tutmak gibi bir hakseverhk müellifine «yazan> denir mi? Bir inbiiir. gösterdiği için. diğer t?rsftan dil fakirli san kâtibine dikte ettire ettire bir kitab Bir gene, sevdiği metresini kendi ellerinde bulunmıyan silâhla Amerika, bir Avrupa veya bir Uzak Ir.nmıştlî. mek, nüıuz' a .geçmek> deyişimiz de Şark şehri üzerinde, 10.000 metreden Mr. Garner. Tahrandan Kahireye geçecek böyle. Hulul ve nüfuz girdikleri yerde ğinin en çok tercüme sahasında belli müellif olan o değil. Dil inkılâbı davasile rm ehemmiyetini küçümsüyorlar. ağır surette yaraladı olacağını gördüjv için. telif eder, kitabı yazan kâtibdir, fakat Bu şartlar altında ya tam malu uçmaktadırlar. Bunun sebebi, bu şe Cezayir ve Kazablankaya ugradıktan sonra iz ve tesir bırakırlar. Dün sabah Galatada Bankalar caddesinde Türkçeleri bıyola çıkmanın sonu dili böyle fakirleş kanlı bir vak'a olmuştur: mat bu gibi hatalı hükümleri düzelt hirleri belirten işaretleri, radarla Amerikaya dönecektir. Yanıltan cihet: rakmıyor. Demek ki ıstılah olarak gütirmek mi olacaktı? Şehremininde Çukurbostanda bir gecekonmeye yetecektir, yahud da, icabında, ayrı ayrı tesbit etmektir. Meselâ, fi Hüseyin Rahıninin ölüm vıldönümü düktürler. «Seyyale» yeıine «akım». Akif Sertin raporunda iki mühim hududa oturan Maiımud Sumer adında bir atom bombasını kullanmak lâzım lân Amerika şehrinin topoğrafisi, şaBugtin k'.ymetli roraancımz Hüseyin Rnh olmadı. Elektrik seyyalesi; akan yok, susiyet birbirinden ayrılmıyarak yekdiAsıl facia: gene, bir müddettir beraber yaşadığı Keışılacak derecede, Stalingrad topoğ mi Gürpınarın ölüm yıldönümüdür. Bu mü parlayan. aydınlatan, tramvayını, trenigelecektir. ğerine karıştırılmış. Raporuna başlarTutulan yanlış yolun vardığı sanuç ban Kangal admdaki kadından dört gün evnasebetle. Heybeliadüdakl mezan basında rafisini hatırlatmakta, filân nehrin Birleşik Amerikanın Rusyayı imni önüne katıp götürme var. Dilin â ken: «İfa. icra, infaz, imal. inşa. » gibi yalnız bu ceğil, asıl dram mektebleri vel aynlmıştır. Mahmud, Kezbanın bu ânl yapılması kararlastırılan tören. havaların ha etmesi imkânı, şu iki suale ve rıhtımlan, radarda, Dniepropetrovsk bozuk gitmesi yüzünden nisar» ayına bıra bide*. «tecrübe>. .muvakkat», •hıılub birbirincen ayrı msfhumların türkc/î miz.de oynanıyor. Herkes, gerek «ikti ayrıhşından teessür duymağa başlaımş " e yerlerden yaptığı soruşturmalarla nhtımlarına benzemektedir. rilecek cevabda aynen yaalıdır: kılrr.'şt r. Tören günü ayrıca ilân edile cinsinden kelimeleri, eğer karşılıkları rr.izde tek «yapmak» kelimesüe kar dars da olanlar. şerek «vazife» de bu muhtellî Taarruz plânının gizli hiç bir ta cektir. hep öyle güdük kalırsa, yaşayıp dura şılandığını söylenıesi doğru değildi. lunanlar, gerek «iş. le uğraşanlar, sözün onun Galatada. Arabcamilr.de bir fabrikada 1 Birleşik Amerikanın elinde, çalıştığını öğrenmistir. Dün sabah saat 8 e halen, yeter derecede kuvvetli, kâfi rafı yoktur. Ruslar harbi göze alır İhtiyarlık Sigortası kanun projcsi caklar. Fakat .tetkik» yerine incele Onlar hakikaten hep «yaprr.ak» ükri hayatla didişenler, bıraktıkları mek dogu Galatada Mertebani sokağında Kezbalarsa, B29 uçakları, geceleyin han:e.| türkçesi arabcasındar» kat kat miktarda bomba var mıdır? 2 Bu etrafında birbirine yakın kelimelerdir. kısası. vaktile mektebden çıkıp şimdi nın yohınu bekllyen Mahmud. iilhakika az Çalısma Bakanlığı tarafından hazırlanan bombalar, Sovyet kuvvetlerinin can valanacaklar, takriben 10.000 metre thtiyarhk Sigortası projesi. İstanbul Üniver kuvvetli olduğu için derha! baştacı Onlar, dile zenginlik vcrmez, lüzum tebde neler olduğunun tabiatile farkın sonra onunla karşılaşmıştır. Mahmud. Kezyüksekten uçarak bulutlarm arkası sitesi İktisad Fakültesinc gonderilmiştir. Faoldu damarlanna atılabilir mi? ?uz bir kalabahk getirir. Hem biz on da değiller. Onlaruı gözleri önüne, dil bana eve dönmesini ihtar etmiştir. fakat Kezban, kendisinden artık ona hayır gellan bir tek «yapmak» la ifade ermi davasının son safhası olan mektebi ol miyeceğini bildirerek, başka bir hayat Bu iki suale de ancak «evet» ce na kabil olduğu kadar sığınacaklar kültece teşkil edilen bir komisyon, proje hakDildeki adalet: dır. Mürettebat, hedefe yaklaşırken kındaki mütalealarını yakında Bakanlığc yoruz. Her biri için ayrı tâbirler kulla duğu gibi arzetmek bu seri yazalar için arkadaşı seçmesini söylerr.iştir. Mahmud, vabı verilebilir. bildlrecektir. Üç katlı yapının haklarını kendiliğin nunz. «Taahhüdünü ifa etti» yerine ta son borcu da ödemek olacak. bu yoldaki tekliflerini tekrarlamış, fakat Teknik teferruatın gizli tutulması radarlannı işletecektir. Tam hedefe g«nc kadın, aynı ısrarla reddetmiştlr. Söden bilen dil. türkçede olduğu gibi, diEdebiyat Gecesi tabiî olmakla beraber, Amerikan a isabet bahis mevzuu değildir; her azünü bir türlü dirdetemiyeceğLra anlıyan zira Edebiyat Fakültesi Talebe Derneğinin ter ğer katların hakkını vermekte de tam tom bombasının tamamen olgun hal tılan bomba tesirli olacaktır, Mahmud Sumer, yanına aldıgı bıçağını çede bulunduğunu herkesin bilmesi ge atom harbinde, sanayi merkezi ile a lıblemis olduğu 'Edebiyat Gecesi• 11 mart bir adaîet gösteriyor. Yunus Emre gibi Çocuklara faydalı kitab kerek, gene kadını 7 yerinden yaralayıp, cuma gecesi, Taksim Belediye Gazinosunda ermiş bir şairin: Gönül çalapın tahtı hali arasında fark yoktur. Bir fabrektir. kanlar içinde yere yıkmıştır. yapılacaktır. çalap gönle bahtı» diye güzel sozler 1945 de, Hiroşima'da tecrübe edi rikanın tahribden kurtulmasmın o Kâdise yerine gelen polisler, Kezbanı ümidsöylemesine rağmen dil «çalap» ı atıp Olimpiyad filmi. dün gösterildi siz bir halde Beyoğlu Hastanesine kaldırmı;len bomba, bir defada 66,000 kişiyi fabrikayı işletecek adam kahnadıkOlimpîyad filmi. dün sabah Ar sinemasîn «Allah» a yapışü. Ziya Gökalp da bir ları Mahmudu da kanh bıçağile yakalamışimhaya yeter kudrette idi. 1948 de, tan sonra, hiç ehemmiyeti yoktur. da. basın monsublarile Üniversite Talebe Meşhur Alman çocuk yazan (Grimm Kardeşler) den dilimize naklelardır. Sorusturmalara Savcılık elkoymuş, Rusyayı âciz hale getirmek için Birligi Oyelerine gösterilnüştir. Talebe Bir çok manzumelerinde kullanmasına rağEniwetok'daki tecrübe infilâklannMahmud tevkif edilmiştir. den (Sezai Attilâ). Tanesi 50 Kr. İst. Ankara Cad. No. 143 dan sonra verilen resmî bir rapor atom bombalarile kaç defa atış yap lıği, film hakkında bugün bir beyanname men «yahaç, a aldınş etmeyip «Peygamber» i bağrına basar. <Kitab» yeriDüzce Hükumet Tabibinin şöyle diyordu: «Harekât, Amerika mak icabedeceği meselesine gelince, neşredeeektir. ne «bitiğ> mi? Eline almak değil, göz nın, atom silâhlan sahasmdaki du henüz emsali olmadığı için bunu tahbir mektubu İzmir Şehir Tiyatrosu rejisörü bile atmaz. Orta kat için böyle olduğu rumunun son derece mükemmelleşti min etmek kabil değildir. Fakat müDüzce Hükumet Tabibl Hilmi Arsandan Üç gündür şehrimizde bulunan îzmir Şehir gibi üst kat için de öyle. Garbdan bir ğini teyid etmiştir.» tehassıs askerlerin yaptıkjarı hesaba Tiyatrosn Rejisörü Avni Dilligil. bugün uçakaldığımız bir melrtubda, «Vatandaştan tesürü ıstılahlar geliyor ki ne öztürkçede, Çınar Oteli kahve ve büfesi, Halk Lokantası, methal büfesi ve sabş davi ücreti isteyen Hükumet Tabibi» başlıklı Harb biteliberi, yeryüzündeki en Ifiöre, Birleşik Amerikanın bir tek la Izmire dönecektir. Rejisör, Istabulda ne bin yılın kültür dilinde karjjılıkları müddet zarfında İzmir Şebir Tıyatyazımıza cevab verilmektedir. Hükumet tadükkânı kiraya verilecektir. İsletme eşyası demirbaş olarak verilmekteüstün atom mütehassısları Birleşik İTiava akımnda Rus şehirleri üzerine kaldığı rosunun r.oksanlarını telâii maJuadile bazı olmadığmdan dil, onlann yerleşmelerine bibine göre. kendisine müracaat eden vatanbombalarının çalısmalarda bulunmuçtur. dir. Taliblerin 27 Mart 949 Pazar günü Kaplıcalarda Termal Limited OrAmerika ülkesinin muhtelif yerlerine atabüecekleri atom daştan yarasının tedavisi İçin «510 liralık hiç ses çıkarmıyor: Enerji, veto, diktatahrib kuvveti, İkinci Cihan Harbindağılmış bir halde, gece gündüz, son taklığmda yapılacak pazarlıkta buluıımaları. ilâc ve tıbbî maİ2eme« tedarik etmesini istör, kroki, komplo, manevra, kozmopoİki yeni basın davası derece mükemmel teçhizatlı mutead de, her iki taraf kuvvetlerinin kultemiş. Fakat o, «reçete yazılmak üzere buMîllet mecmuası, Türk harflerinin kabul lit, sürpriz, hattâ oportünist.. lıınduğu sırada, tehevvürle kapıyı kapayıp did lâboratuarlarda çalışmakta ve landıkları tekmil infilâk maddeleri ve tatbikına dair kanuna aykırı olarak 3 gitmiştir.» Dildeki adalete bakrnalı ki eskidendünyada eşi bulunmıyan vasıtalardan nin tahrib kuvvetine hemen hemen mart 1949 tarihli sayısında Arab harflerile yazılmif bir mektubu yayınîamıj oldugun beri karîihklan olduğu halde frenkçefaydalanmaktadır. Hanford ve Oak müsavi olacaktır. MEVLÎD Ridge'de elde edilen muazzam ilerle Readers Digest'ten hulâsa edilmiştir) dan, gazetenin sahib ve yazı isleri mudürü leri de tutan kelimeleri hak itibarile Cemal KuUy hakkında Savcıhk Basın Bu müsavi gördüğü için her ikisinin de İlçe idare kurulunca verilen 10/1/949 gün ve 29/139 sayılı men'i mumeleri taril etmek için kelime bulSevgili babamız rosunca bir dava açılmıştır. gönderilmişse de yaşamalarına musaade etmektedir: Iti hakeme kararımn müştekisi olan Polikaryos Şaşati'ye mak imkânı yoktur. Los Alamos yay(1) Cumhuriyet, 20 subat 1949 saOrd. Prof. Dr. HULÛSİ BEHÇET'in Diğer taraJtan Aziz (Nusret) Nesin taralasında binlerce fen adamı, sırf bu yısmdaki tktibaslar sütununa mü fmdan çıkanlan «Aziznâme» adlı jiir kltaı^ = kredi, müdür = direktör, ta bulunamamış olduğundan tebliğat makamına kaim olmak üzere keyfiyet Hakkm rahmetine kavtıştuğunun senei dev(2899) riyesine musadif olan 8 mart 1949 salı günü, kuvvetli silâhların istihsalile uğraşı racaat. bından dolsyı bir müddet evvel takibat açıl biî = normal, gayritabii = anonnal, ilân olunur. mıs ve kltab. Savcıhkça toplattınlmıstı. sanatkâr = artist, yazıhane = büro, yor. Teşvikiye camiinde. öğle namazını müteakıb Tahkikat ikmaJ edilerek. Aziz (Nusret) Ne timsal = sembol... Orta katla üçüncii Düğtin sırasında döşeme çöktü Mevlidi Şerif kıraat edileceğinden arzu B U A K Ş A M Hiroşima'dan üç sene sonra, bu sin hakkında Cumhur Başkanına hünnete Şehremininde Tatlıkuyu caddesinde B«hçct edenlerin teşrüleri rica olunur. dağ gibi mesai yığınınm, sadece bir Süteîer isminde birinln oturdu^u 3 numaralı münafl nejriyattan ve Hükümetin manevî şah katın bu cins kelimeleri şimdilik pekâlâ Kızı: Güler Tunca fare doğurmak için vücude getirildiği evde düğlin töreni yapllırken, kAİabalığa ta sîyetini tahkirden dolayı 3 üncü Sorgu YaT yanyana yaşıyorlar. İlerde hanğisi üsDsmndı: ^îuslih Tunca tün gelecek? «Umde» kelimesi prensip> akla sığar mı? hammül ederr.iyen döşeme çökmüştür. Çök gıçlığına bir dava açılmıştır. le eşitlik kldia etmesine rağmen dil *** Caddede bulunan cesed Amerikalıların azimkârlığı ve icad me sırasında Muamıner Ertaç ve Besmiye Aytun adındakl kadınlar yaralanarak Haseki Çemişkezeğin Renk köyünden 32 yaşında frenk kelimesine hak verdiğinden şarkh Sevgiii kuım fikrini bilenler, çaresiz, şu neticelere Hastanesine kaldınlmışlardır. Mehmed Ya$ar olduğu tesbit edilen bir sah kelime ortadan çekildi. «Ih*aiyat> ın o varacaklardır: Birleşik Amerikanın Tenor BJOERN FORSELL ve ERİKA FORSELL'in iştirakile BEHİRE ALAĞAŞ'ın sın. İstiklâl caddesinde bir köşede evvelki kadar kıdemi vardı, öyleyken «istatiselinde. yalnız bir değil, muhtelif örgece cesedi bulunmuştur. Cesed, ölüm se tik» onu yeniverdi. «Şahadetname» yi Hakkm rahmetine kavuştuğunun kırkıaneklerde atom silâhlanndan kâfi bebinin tesbiti için Morga kaldınlmıştır. • şadetname» diye türkçeleştirdiğimiz cı gününe musadif olan 9 mart 1949 miktarda mevcuddur; 1949 bombası «diploma> ya yenildiğini görüyoçarşamba günü Beşiktaş, Hazımeiendi da. 1945 deki bombadan en az bir çok EW FAYDAU r KÜÇÜK HABERLER "\ halde ruz. Yann da bakarsın şarklı kelime, camiinde, öğle namazmı müteakıb Mevdofa daha kuvvetlidir. KİTAP garbhya galebe çalar. Dil ki sabırlıdır, Jidi Şerif kıraat eculeceğinden arzu • * • YAHDIM Sevenler Dernegi ratih ŞuSağduyunun gerektirdiği hesablaı beklemeyi biliyor, onun işine karışılır edenlerin teşrifleri rica olunur. besi yararına bu akşam Çemberlîta5 sinemaMeşhur iki Inbunlardır, halbuki, atom bombasının j YARIN AKŞAM • • • • i ^ " " sı salonunda. Müzeyyen Senarın da iştirakîle mı? Annesi «şişırildiğine» ve «kat'î netice veremi j giliz metodunbir konser verilecektir. Dilin elâstikiyeti: Nafia Onar yeceğine» atom taraftarlannın «ha dan faydala• KABATAŞ Llsesi Mezunlaı Dernegi, Bugüne kadar gördüğünüz Dil cnas> lara ve cdoğmatilt» ökirlere yalperest» insanlar olduklarına, klâ | narak mcyda26 mart cumartesi günü saat 15 te fevkalâde büyük macera filmlerinin saplanmaz. O, Türk kökü, şark kültürü, bir toplantı yapacaktır. sik ordular ve donanmalarla eski za 1 en muazzamı na selen 60 SÎNEMASINDA garb mefiıumu diye mutlak bir tercih * BEYOĞLU Halfcevinden: Evimizde baman harblerine dönebilmek için i le, keman. piyano. biçkldikiş ve Türk muparçalık moyapmıyor. «Amel!» yerine «pratik» denVAHŞİ DİYARLAB, VAHŞİ MACERALAR KAHRAMAN1 bunun lâkırdısım işitmemek daha ; Nüshası 10 kuruştur eıkisi derslerine kayıt devam etmektedir mesini hoş gördü de ona kıyasen «nadoğru olacağına inandırmak gayretile dern erkek biçkisile tayîstekliler. her gün Ev Bürosuna mür?crr Hanc rurkıvt Abone şeraiti IÇUi bütün dünyada geniş bir propagan yör, manto öğreten bu kiedebilirler. IttD daya girişilmiştir. Rusların böyle tabı Londradan dipioraalı Bu aylık 3OU K i . 600 Kr NERMİN ARIK | \ bir propaganda yaymakta menfaat S. ÖZBEY haarladı. Usul Cemaziyel'evvel 8 Salı Üç »ylık On binlerce iıuan, on binlercs hayat, on binlerce macera UOO • 1600 . leri olduğu aşikârdır. Fakat Ameriile 1500 • Alb ayuk 2900 • ve tariflerin sadeliği yüzünden az zaTÜRKÇE SÖZLÜ ka atom enerjisi komisyonu başkam GâmeçU Sernüii «SO0 ı MOO * David Lilenthal şu sözleri söylediği manda büyük rağbat kzzanan bu sanat Baş Rollerde: Amerikanın en büyük Sinema Yüdızı HASAN ÇAKIR D I K K A T eserini görüniiz veya broşür isteyiniz. sırada bu propagandaya inanan pek SPENCER TRACY Nikâhlandüar. Gazetemize gönderilen evrak ve yazılaı büyük hata eder: «Netice itibarile, Adres: S. Özbey. Jstiklâl Cad 139 ve Vasati ] 6.24J12.2İ,15,40 18,08,19^7: 4,45 RİCHARD GREENE NANCY KELLY bu sun'i depremin pek de tehlikehJ tkbal Kitabevi Ankara Cad. Bez cildlisi 5/3/M9 Ezani |12 16] 6,17 9J2J12.00 1JOU0.37 bir şey olmadığmı sÖ3'lemf>§e haslı 20 li'adır. tlânludan tneıuliytt kabul edltoez. ^ Sovyet Rusya niçin harbi göze aîamaz? İKTİBASLAR Sehir haberleri GİDİŞİN SONU İki köprii Yazan: CUMHURİYET 8 Mart 1949 davasmda kat'î karara doğru NALINA Baltalamalara karşı arasında yapılacak yol İsmail Habib Sevük Diin tramvay aHında kalan bir kadın bacakları kesilerek öldü L N A V İ I YALOVA KAPÜOALARINDÂN: Beyoğlu Kaymakamliğmdan: A T L A S ' da VİYANA OPERETİ TERZİLERE ÇARDAŞ FÜRSTİN Yarın a k ş a m : Y A R A S A İ P EK CUNHURİYET KARA Gİ > E S