Katalog

r P E Y A Mİ S A F A TÜRKÇE İZAHLI FRANSIZGA GRAMER Okuma Lugat Tercüme Gramer Tatbıkat ve Konuşma Tam gramerle birlikte Fransızcayı ke.jı '.endine dgrenmek için EN KOLAY METOD Fiatı 150, cildlisi 200 kuruş. İ N K İ L Â P K İ T A B E V I umhuriyet 25 ıncı yıl Sayı: 8848 Telgraf ve mektub adresi: Cumhuriyet, İstanbul Posta kutusu Istanbul No 246 Telefonlar: Umuml Santral Numarası: 24238. Yaa İşl«ri: 24299. Matbaa: 24290 KURUCUSU: YUNUS NADÎ Atlantik Pakünın Akdeniz ve Irana Bayar diyor ki: "Yeni bir dünya harbi patlak verdiği takdirde Türkiyenin kadar uzatılması işi de görüşülecek tarafsız kalması güçtür,, de Atlantik Paktına giriyor. Batı Bir cihan harbinde Portekiz Birliği devletleri, müşterek manevra yapacaklar Türkiye tarafsız Hoffman'ın kalabilir mi? Sovyetlere «Kuzey Atlantik Paktı dışında kalışımızın doğuracağî kayıblar Akdeniz Paktına girmemizle telâfi olunabilir» D. P. Genel Başkanı bir Âyan Medisi kuruimasına dair görüşünü anlatıyor Dış Işleri Bakanlarınm Atlantik Paktı dışında Vaşington toplantısı kalışımız kar^ısında D.P. Çarşamba 30 Marl 1949 2 kinci Dünva Harbinde olduğu gibi l l üçüncii dunya harbinde de tarafstz U kalabilir miyiz? Ve tarafsız kaltnak istemek bizi harbe sürükleıunekten kurtarabilir mi? İkinci Diinya Harbinde tarafsız kalabilişimizin en mübim sebebi devlerin yolu üstünde buhınmavışımızdır. demiştik. Filvaki. o harbin bııtün devamı müddetince biz. birbirlerile çarpışan büyiık devletlerin tam geçmek mecbnrivetinde olduklan stratejik yollar üzerinde değildik. Harbin birinci safhasında, Almanya Doğuda Polonya ile, Batıda Fransa ve İngiltere ile çarpışırken biz Ahnanlann taarruz yolu üstünde dejildik. Meselâ Belçika gibi yol üstünde olsajdık, asla tarafsız kalamazdık. Harbin ikinci safhasında, Akdenizdeki mücadele sırasmda, Mihver devletleri Mısıra ve Süveys kanalma yalnız Babdan taamız etmeği kafi görmfişlerdi ve hu istikametten mııvaffak olacaklannı kuvvetle umid ediyorlardı: nitekim. Elâlemeyn'e kadar geldiler. İskenderiye ve Süveysi almalarma ramak kalmıştı. Ba saretfe Süveys iîhTyapılan tutrbâe" biz, anlann taamız yolu üstünde bulunmadık. Eğer Mihver Süveyşe Doğudan hücum etmek istescrdi, biz katiyyen tarafsız kalamazdık. Harbin üçüncü safhasında. Mihver devletleri Sovyet Rusyayı vurmağı karmrlaştrrmışlardı. Bunun için sağ kanadlanni, herhangi bir taamıza karşı korumak için, Yugoslavyayı, Yunanistanı işgal ederek Ege denizini İngiliz donanmasına karşı kapattılar. Bundan sonra, Tıirkiyenin de tarafsızhğını temin ederek Sovyet Rusyaya karşı taarruza geçtiler. Ahnanya ve müttefiklerinin Sovyetler Birliğile karadan geniş ölçüde temas sahalan vardı. Biz. yolun üstünde değildik. Onlaruı bizimle harbederek geçmeğe ihtiyaclan yoktu. Eğer kuvvetli bir Mihver donanması me\cud ve Akdenize hâkim olsaydı. Mihvercilcr Boğazlan zorlayrp Karadenize geçmek ve Rusyayı oradan da vurmak isterlerdi. Fakat İtalyan donanması deniz hakimhetini Ingilizlerden alamamıştı. Bu \azivet karadan olduğu gibi denizden de bizi Mihverin yolu ustunde bulundurmuyordu. Harbin ddrdüncü safhasında. Almanja ve ortaklan. Müttefiklerden pek buyük yardım çoren Ruslann karşısı.ıda mağlub olmağa başladikları zaman, vaziyet tersine ddnmüştü. Artık Sovyet Rusya müteamz vaziyetindeydi Fakat Almanvajı mağlub etmek için takib edilecek stratejik yol. Türkiyeden ve Boğazlardan geçmiyordu. Ruslar. belki Bulgaristana girdikten sonra, fırsat bu fırsat di'ip Türkiyeje de Uarruz edebilirlerdi. Fakat Türkije, İngilterenin müttefiki idi. Bu sebeble bolşevikler, bize karşı dişlcrini gıcırdatmağa ba;lamakla beraber, İngilterenin muttefiki ve diğer müttefiklerin dostu olan Türkiyeye karşı taarruz edeınediler. Yarının harbinde höyle olabilir mi? tjçüncü dunya harbinde çarpışacak devletler iki grupa ayrılmışlardır: De Arkası Sa. 3, Sü. 4 te CUMHURIYET ağır hücumu «Hitler'in hareketleri, Politbüronun teşebbüsleri yanında gölgede kalmaktadır » NewYork 29 (R) Bu akşam beyanatta bulunan, Marshall yardım programmın ıdarecısı Paul Hoffman, Sovyet Rusyayı şıddetle ıtham etmış, banş uğrunda sarfedılen gayretlenn Kremlm tarafından baltalandığını sdylemis ve demiştir ki: « Dünya hâkunıyetini ele geçirmek için Hitler tarafından girışilmiş hareketler, Pohtbüronun teşebbüsleri yanında gölgede kalmaktadır. Sovyet Rusyanın gerçekleştırmek istedığı ruya şudur: Balıkesir 29 (Hususî surette g:dea arkadajmuz Ferdi Öner bildiriyor ) Atlantik Paktı dışında kalışuruz uzerine yapılan neşriyat dolayısile bu meseledeki göriişünü öğrenmek istediğimiz D. P. Genel Başkanı Celâl Bayar, bize şunlan söyledi: « Yeni bir dünya harbi patlak verdiği takdirde memleketimizin, bu ba» direnin dışında ve biihassa tarafsız kalması güçtür. Bilâkis. harb \ukuunda Arkasx Sa. 3, Sü. 2 de Tamir ettirilecek olan anıtlardan: Rumelihisan Trnnuuı, verdiği ziyafette Churchiîl ile kolkola (Radyo Foto) Londra 23 (B.B.C) Paris gazetelerinin Washlngtondald muhabirlerine gdre Dı? İçleri Bakanları Amerikada toplanmalarından faydalanarak şu mestleleri goruşeceklerdır: 1 Atlantik paktınm doğu Akden'2 ve İraas iadar usatüması v»ya y M M bir pakt hazırlanması, 2 Balkan meselelerl: Ruslar «Hür Makedonya devleti, ni üân ettıkleri takdirde batı memleketleri bu hareketl naEil karşılıyacaklar? 3 Fıhstinde Yahudi devletinde komunistlerın iktıdsrı ele geçırmeleri ıhtimali karşısında Orta Doğunun strateİk djjrumu ^, .T • . Londra 29 fBB.C) Atlantik pak rıle hareket edecek polıs devletleri Arkası Sa. 3, Sü. 5 te Arkası Sa. 3. Sü. 6 da Türk istanbulun 500 üncü yıldönümiLİ Ânkarada toplanan komisyon, bir kutlama prograraı hazırlıyor Ankara 29 (Telefonla) îstanbulun 500 uncu fetıh yıldönümünü kutlama programını hazırlıyacai olan komisyon, ilk toplantısını bu sabah 10,30 da Millî Eğıtım Bakanlığında, Tahsın Banguoğlunun başkanlığında yapmıstır. Komisyon, Bakanlıklar, Üniversiteler, Türk Tarih Kurumu, Türkiye Turing ve Otomobil kurumu, BasmYayın genel müdürlüğü ve İstanbul Belediyesi temsilcilerile Eğitim Bakanlığı musteşarı, Talim ve Terbiye heyeti başkaıu, Güzel Sanatlar, Eski Eserler ve Müzeler genel mudürü, İstanbul Milli Eğitim müdürü ve Arkeolojı Müzesi müdüründen müteşekkildir. Millî Eğjtim Bakanı, toplantıyı İstanbulun fethinin eheanmiyetıni belirten sözlerle açmıs, Malâzgırd muharebesinin, İstanbul fethımn ve Istıklâl Savasınm Türk tarihinde bırer donüm noktaları olduklanna işarei etmiş, İstanbul fethinin 500 üncü yıldönümünün, kültür ve imar hereketleri arasında kutlanması gerektiğini söylemiştir. Bakan, zamanm kısalığı ve maddî imkânlann darlıgı gözönünde bulundurularak tören hazırlıklarının realıst bir görüşle yapılması, başta Fatib. külliyesi olduğu halde Rumeli ve Anadoluhisarlan gibi birinci sunf anıtlann tamir ettirilmeleri. o devre aid bütün gü Uıtıumî seçimlere hazırlıklar Partüerin radyodan istifa. deleri bir şekle bağlandı Dış ticaretimizde görülen durgunluk piyasayı sarsıyor Tadrler, yeni anlaşnalart beğenmiyorlar, resmî makamlar ise bir müddet daha beklenmesi Cikrinde! Marshall yardım programının ruhuna uygun olarak yapılan son tıcaret ve odeme anlaşmalaruım arzu edildiğı şekılde işlem«diği ve bunun böyle olmasmın piyasayı hakikaten sarstığı, tar.ınmış tacirlere atfen soylenebılır Bizinı için bırer kı>Tnet ifade eden Avrupa memleketlerile yaptığımız tıcaret ve bdeme anlaşma,larının akdınden sonıa aradan epey zaman geçmış, fakat Almanya, Belçika pıvasalarma tutun hanc hemen hemen üıracat yapılamamış, İtalyaya ise ancak bir mıktar mal sevkedılmiştir. Dış ticaretimizden sikâyetler İstanbulun ithalâtçı ve ıhracatçı tacırlerl, ajou zamanda ve aynı şartlar altında ımzalanan yeni anlaşmaların işlememesinden şikâj'etçidirler. Almanya A r k a s ı Sa 4 . S ü . l d e Ankara 29 (Telefonla) Yeni seçım kanunu için hanrbklara başlanıimış olduğu |U gunlerde siyasi partilerin radyodan istıfadelerı meselesl de Meclij komisyonlarında bir şekle bağlanmaktadır. Basın yaym teşkilât kanununu görüşmekte olan tâli komisyon, Başbakan Yarduncısı Nihad Erimin de işti Arkasx Sa. 3. Sü, 2 de C. H* P. Medis Grupu Çaldaris'in verdiği mühim beyanat Yunan Kralı ile Tito bir seneye kadar •iitteCik olacaklarmış Londra 29 (a.a.) (Reuter) Daily fiki olması varid görülmektedir. Daily Mail'in Corinthe muhabirinin Mail gazetesi tarafından Yunan D:ş İşleri Bakanı Çaldaris'e atfen neşredilen bildirdiğine gore Çaldaris, Yunan çetebir mülâkatta, Yunan Kralı Paul'un bu cilerinin harbi kazanmaları mümkün seneye kadar Mareşal Tito'nun mütte Arkası Sa. 4. Sü. 6 da Eski Alman sefarethanesi binası Israil'i tanımamız Musevileri sevindirdi Şehrimizdeki zengin Museviler, İsrail Konsoloshanesi yapmak üzere eski Alman Sefarethanesini almak için teşebbüse geçtiler Turkiyerun İsrail devletini tanımağa karar vermesı, şehrimizdeki Yahudıler arasında büyük bir sevinc ve memnunluk uyandırmıştır. Tanıma karannın duyulması üzerine Yahudiler, hemen bir takım hazırlıklara girişmişlerdir. Bu arada bazı zengin Muse^iler, Israil konsolosluğu yapmak üzere Gümüşsuyundaki Alman sefarethanesini saün almak için teşebbüslere girişmişlerdir. Bankalar caddesindeki büyük bir binsda ıkamet eden 30 Muse\>i ailesi, burası satm almamadığı takdirde oturdukları bınayı derhal tahliye edeceklerini bildirmişlerdir. Ankara 29 (Telefonla) Büyük M31let Meclisi iç tüzüğunde, komısyonların çalışmalarını kolaylasürmak bakurandan değişiklıklere luzum olup olmadığı mevzuu, CJîP. Meclis grupunun bugıınkü toplanüsında da ele alınarak u» zun uzadıya gdrüsüldü. Söz alanlar, daDün gelen mülteciler, komünistler tarafından memleketfanizde ha verimli bir usulun konmasına dair açhk ve sefalet olduğu yolunda propaganda yapıldığını, söylediler mutelealannı serdettiler. Hazjrlanaa raporda, bir tasarının doğrudan doğruBulgaristandaki komünist tethisinden münist tazyikmdan kurtulmak çok zor ya birinci derecede alâkalı olduğu kokurtulraak maksadile memleketinıize dur. Yabancı memleketlere ilticalar. ırdsyona havale olunması lüzum görüormanlann yeşermesinden lurse diğer bir komisyona sunulmast sığınan Bulgarlann adedi hergün biraz biîhassa uygun görulüyordu. Bu işler, başkanlığu» • daha artmaktadır. Dün de hududu ge sonra fazlalaşacaktır. çen yedi Bulgar şehrimize gelmişlerdir. Arkası Sa. 3, Sü. 3 te Arkası Sa, 3, Sü, 7 de Bulgarlar, kendilerile görüşen bir arkadaşımıza isimlerinin ve resimlerinin gazetelere geçmemesini, aksi halde Bulearistandaki ailelerinin komünistler tarafından dldürüleceklerini söyliyerek, memleketlerindeki son durum hakkında şu izahatı vermişlerdir: « Memleketimizdeki komünist zulmüne daha fazla dayanamadık. Yaşama şartlannın ağırlığı son haddini bulmuştur. Bir ekmek 120 levaya, (Türk parasile 600 kuruş), bir kilo et ise 300 levaya (Türk parasile 15 lira) satiimaktadır. Harbden evvel ise bir kilo ekmek 5 leva, etin kilosu da 4060 levaydıÇiftçilere hayat hakfa. kalmamışür. Halkm kısnu azamı hür memleketiere kaçmak arzusundadır. Fakat ko Bulgaristanda Türkiye aleyhindeki propagandalar Dünkü toplantıda, Doğuda Arkası Sa. 4, Sü. 7 de kurulacak fabrikalar meselesi görüfüldü Ulaştırma Bakanı şehrimize geldi Bakan, demiryolları bilet ütretlerinde tenzilât için tetkikler yapıldığmı bildirdi Rusyada bir casusluk şayiası Beş Rus subayı, bazı askeri vesikalan Trabzon Komutanına verdiklerinden kurşuna dizilmişler Yunau Kıal ve Kralijesi, nedamet getiren eski Yunan komünistlerinin omuzlannda Haleb şehrinde intısar etmekte olan tarafsız «El Havades» gazetesi BelgradBakan, dün Posta ve Telgraf ^şlerini tetkik edeıken dan aldığı şu haberi yayınlamıştır: • Batum Rus limanır.da bulunan Yu~ Ulaştırma Bakanı Dr Kemal Sâtır teıkıklerde bulunmuştur. Kendısüe gögoslav haberler bürosu muhabirinin dün sabah ekspresle şehnmıze gelmıştir rüşen bir arkadaşımıza Bakan şunlan bildirdiğine göre, askerî bazı vesikalan. Bakan, dün sabah Denizyoliannda, oğ Eoylemigtiı. Arkası Sa. 4, Sü. 6 da leden sonra da P. T. T. müdürlü Arkası Sa, 4, Sü, Arkası Sa, 3, Sü. 5 te