Katalog

VİTAMİNLERİ RATILMIŞ yegâne knvret Bı, C, D9 GIDASI 25 ıncı yıl Sayı: 8 8 1 7 umhuri K U R U C U S U : Y U N U S NADİ Telgrai ve mektub adresl: Cumhuriyet, îstanbul Posta kutusu Irtanbul No 240 Telefonlan Umuml Santral Numana: 24298. Zaa Uleri: 24299. Matbta: 24296 TAMtl DECİSİ »yfeddin Ide Turhan in, bugünkü sosyal b.$pa,hrrus ıçinde tahlili Fıatı: 2§Ö kum». Pazar 27 Subal 1949 Bütçe müzakerelerine Norveç, hududlarını Mecliste hız verlldi müdafaaya hazırlanıyor Dün Bayındırlık, Ticaret ve Ekonomi Bakanlıkları bütçeleri kabul edildi Ankara 26 (Telefonlai Meclis, butçe müzakerelerine bugün de saoahtan geceyarısma kadar devam etlı. Vakit büsbutun daralmış olduğundan Meclisin sabahları 10 yerine dokuzda, oğlelerı 15 yerine 14 te, geceleri 21 yerine 20 de toplanması, bugün karara bağlandı. Bu suretle çaışmalara uç saat daha ilâve edildi. Bu sabah Feridun Fikri Düşünselin başkanhğında toplanan Mecliste Bayındırlık Bakanlığı bütçesinin tümu üzerinde görüşmelere başlandı. İlk SÖJ alan Kemal Zeytinoğlu, Demokrat Parti adma konuştu, ezcümle dedi ki: • Bayındırlık içlerinde şimdıye kadar yap.ılan derin ihmal ve isabetsizliklerin yapıcı bir huvıyet taşımıyan. fakat bir inşaat politikasının. yurdun bayındırlık davasuıın gerçekeşmesınde köstekleyici bir rol oynadığı artık bugün apaçık bir hakikat ve ıstırabh bir tablo olarak karşımızda durmaktadır. En basit, tabiî hâdiselerin bile insanı, hayvanı ve toprağı hâlâ tehdid edebildıği memlekeimizde, duvan vıcdanlaruı sızlamamasına imkân yoktur. Bizı, milletlerarafi durumda en geri plâna atmağa saik olan bu metod ve zihniyet hatalannı, yüksek Meclis önünde açıkça teşrih etrneği, bu davarun müstakbeî inkiçafı ıçın luzumlu addedıyoruz. Yol davası Bayındırlık bütçesi, yol davasının aksatılnıadan yürütüleceği hakkındîkı vaid ve programına da ayak uyduramamıştır. Bu takdirde 9 yılda 25 bin kilometrelik yol yapmasını istihdaf eden yol programına, iktidarm ve mesuliyet mevkiindekilerin bizzat ken dilerinin inanmamış oldufu acı hakikatini öğrenmiş bulunuyoruz. Unutma malıdır ki ,şimdiye kadar büyük ^u iflerine Sarfedilen 120 milyon lira ile 15 yılda yol vergisi diye toplanan 280 milyon liranın randıman hesabları açıktır: muallâktadır. Hukumetçe ehemmiyetle el konulduğu iddia edilen yol davası, bu zihniyet altında programını ve seyrini kaybetmek mevkiindedir. I Bir mukayesc Memleketimızm, milletlerarası yol du rumu itıbarıle Balkan koTiş^larımıza na zaran 20 defa bir gerilık ffsnzarası arzetmekte ve hattâ Afrika devleti olan A r k a s t S a . 4, S ü . l d e V. İNKİLÂP KİTABEVİ Hünevver issizler üyük Millet Meclisinde, Milli Eğitim Bakanlığı bütçesi miızakere edilirken Kars milletvekili Akif E>idoğan, munevver işsizliği rnevzuuna temas etti. Bugün şu ve bu iste erbab bulanuyoruz. Diğer taraftan kapımızı ralıp is istiyenler \ar. Bir miınevver işsizliği karşısındayız. dcdi. Bu mühim mesele, Büyuk Millet Meclisinde, ev\elce de bahis konusu olmuştu. Meclisin 2 şubat oturumunda liseler hakkındaki bir sozlü soruya cevab veren Milli Eğitim Bakanı. 1944 te lisc talebesinin azami haddine vararak 29 bine çıktığını, bu miktarın yavaş yavaş döşerek 19 bine indiğini söyledikten sonra, bunıı: «bir bakıma bir hayırlı aıalnıa» olduğunu ilâve ederek sriyle demisti: «•Teknik ve meslek okullarımız. genclerimizden nıühim bir kısnıını kısa zamanda çahsma sahasına atmıştır. Bu vaziyet, Universitelerde izdihamı ve ileride işsiz münevverlerin birikmeeini Snliyecektir. İstanbulda 1944 te 9800 olan lise talebesi 1948 de 6800 e düşmiiştür. Sözlii soru sahibi milletvekilinin, , İşsiz münevver zümresinin çoğalmasından tehlike olarak bahsettiler ve lisede talebe mevcudunün azalmasına adeta teşekkür ettiler. Memlekette münevver işsizlerin çoğalmasile bunlarm hükümetın basına gaıle olmasmdan endise ediliyor. Halbuki benim Millî Eğihm komisyonunda 9 maddelık bir katehlikeye isaret ettim. Teklifimde nun tedbirleri düşünülmüstür Demesi üzerine Millî Eğitim Bakanı önceki sozlerini şöyle açıkladı: « Liselerımizde talebenin azalmasına ıtlak ile sevinmiyoruz. Yalnız Universite ve yüksek okulların yetiştirdi^i genclerle hayatın taleblerini ayarlamak trecburiyeundeyiz. Yctışen genclerin sefalete düşmelerird önlemek. onlsra > ş göstermek hukumetin vazifesidir » Sayın Tahsin Banguoğlunun gazeteınizin 23 subat tarihli sayiMnda cıkan bejanatmda. kcndisile gorüsen arkadaşımızın .Yüksek okul mezunları is bulmakta zorluk cekiyorlar: bıt hnsusta ne düşüniiyorsunuz?. suaüne de su cevabj vermişti: « Üniversitelerimizdeki talebe fazlalığı, bilhassa Hukuk ve Edebiyat Fakültelerinde goze çarptyor. Bu fakültelerimizden mezun olup da is bulamn an gencîerimizin sayısı arrmaktadır. Edebiyat Fakültesi mezunlarını yavas yavaş ihtiyac ölçüsünde kendi kadrolarımı'a elarak öğretmen yapacagız , Millî Eğitim Bakanının gerek Büyük Millet MeclİMndeki izahatı. gerekse ça?etemİ7deki be\anatı ile temas etriği münevver issizliğinin muhim bir memleket meselesi nlduğuna süphe \oktur. Fakat memlekette bir münevver bolhığu karsısında olmadıshmız da meydandadır. Münev\er işsizliği denilen sev, devlet kapısından baska ^erlerde. serbest hayatta i* btılacak tarzda münevverler vetismemesinden ileri gelhor. Yoksa liselerin ve üniver^itelerin yetistirdikleri genclerle henüz memlekette hir münevver isbaı \ücude gelmis değiidir. Liselerimizin ve bazi faJülteleri>nİ7İn yeti'tiıdiği genrler, memleketin uraurai havatında keneilerine is bulamıyacak vc ancak deviet kapı s ında h<7tnet ve vaîife alacak surette j etisiı orlar. Bu da, bir taraftan daraltmak istediğimiz memur kadrolarını. diğer taraftan genisletmek zaruretini doğuruvor. Binaenelevh savın Tahsin Baneuoğlunun sövlediâi sribi «Yetistirdiğimiz münevver genclerle bavatın taleblerini ayarlamak me<b'jrivetinde\ İ7.» Yoksa her >ıl lise1 lerden ve üniversitelerden yetisen binlcrle jencin COETI >a devlct memııru olacaklar. \ahid da i=«iz kalarak sefalet cekecekkrdir. Bu çesid münevver issizlerin hesabsız artı c ı. bir cnk eavrimemni'nlar > etisti>ecektir. İste Büyük Miîlet Mecli^inde bahsi gecen tehHke Oslo da Rusların bir iki gün içinde yeni bir harekete geçmesi bekleniyor, askerî jnanevralar sona erdi Hatibler sa işlerile yol programını tenkid ettiler, devletçilik sınırlaraıın tayin edilnesi istendi, bir milletvekilinin kullandığı ((İhanet,9 kelimesi de fırtına kopardı Meclis bugün de toplantyor Cemil Barlas tenkidlere cevabında Ramanda günde 58 ton petrol istihsal edildiğini söyledi Ankara, 26 (Telefonla) Ekonomi ve Tıcaret Bakanlığı bütçesi, Mec lisin bugün öğleden sonraki oturumunda hararetlı görüşmelere sebeb oldu. Bir çok hatibler söz aldı. O kadar ki yalnız Ekonomi ve Tıcaret bütçesi üzerindekı görüşmelere, bir kaç günün kâfi gelmıyeceği anlaşılıyordu. Akşama doğru verilen bir yeterlik önergesi ımdada yetişti. Bu bütçe de, gecekı oturumun başında çıkanldı. İlk söz bermutad, Demokrat Partı sozcüsüne verıld;. Hakkı Gedik. pek uzun bır konuşma ile bu Bakanlığı alâkalandıran bütün meselelere dokundu. Eltonomı ve Tıcaret BakanD.P. nin teklıflerının Günaltay hukumeti tarafından yerine getırilmesınden mütevellıd memnunıyetıni belırttı ve sözlerine şöyle devam ettı: • Arkadaşlar, Tıcaret ve Ekonomi Bakanhklarına aıd bütçeler, Yüksek Meclıse ayrı ayrı takdım edılmış, Tı Arkası Sa. 3 Sü. 5 te Kremlin'in yeni bir taarruzu Fransu ve İtalyan komünistlerinin, Moskovanın emrile Atlantik Paktıru baltalamaya çabştıklan ileri sürülüyor Londra 26 (B3.C.) italyan komünist lideri Togliatti «Giomale della Serra> gazetesinin bir muhabirine yapüğı beyanatta şöyle demiştir: «Sovyet ordusu bir tecavüz harekeüni defederkcn italyan topraklanna girerse, italyan milleti onunla biaiik olup rmitecavize lâyık olduğu dersi verecektir.» B. B. C. nin Roma muhabiri, geçen salı günu Fransız komünist lideri Thorez tarafından söylenen sözlerin, Togliatti tarafından tekrarlartnuş olmasının Italyada derin bir intıba bıraktığını kay detmekte ve şöyle demektedir: «Konunfonn tarafından verilmiş bir emir gereğince bu sdzlerin sarfedildiği anlaşılmaktadır. Thorez'le Togliatti'ıijn sözlerı Sovyetlerin Atlantik paktına kirşı yeni bir taarruza gırismiş olduklarını ğostermektedir.» Diğer taraftan Napolide yapılan Hr kuT eimasırKİaTnfihîrn Tnftrtarcla EÜâh ve cepane bulunmuş ve 10 kişi tevkif edilmiştir. Arkast Sa, 3, Sü. 1 de Norveç kayakçı birlikleri mane% ı a csnasında Londra 26 (B.B.C.) RusNorveç ve RusFin hududlarında Kızılordunun buyük manevıalara giriştiğini bildıren haberlerin yayınlanması üzerıne Nor\'cç askerî makamîarı memleketin savunmasiie ilgilı tedturleri almışlardır. Dort gündenberi devam eden Norveç askerî manevTalarmın bugün sona erdiği açıklanmaktadır. Pasıf korunma kuvvetleri de manevralara iştırak etmışlerdir. Birçok Norveç şehrioe hava akınlan ya Arkası Sa. 3, Sü. 2 de "' I Uİudüğdo yapüan dün Kesif bir sis ve şiddetli bir iipi aiiında cereyan eden müsabakalarda Avusturya birinci, Türkiye ikinci, Yunanislan iiçiincii olduiar Türk • Rui. Beynelmüel Kızılhaç ' Komitesinin Başkanı şehrimizde Sanıklar, dünkü muhakeme esnastnda sınırında bir hadise Bir kaç vatandaşımız, bir Rus botu tarafından zcrla kaçırıldılar Artvin 26 «Hususiı Turk Rus smırında 22 şubat gunü, bir kaçırma hâdısesı olmııstur Hopanın hudud koyunden bir kayıkla balık avma çıkan bır kaç vatandaşımız, ansızın gelen bir Rus botu tarafından durdurulmuşlar ve zcrla bota alınarak Rus kara sularına kaçırılmıslardır. Koyun muhtan da kaçırılanlar arasmdadır. Çoruh valılıği hâdise etrafında temaslarma başlamıştır. Müsabakalara katılan Avusturyalı kayakçılar otelin salonunda Bursa, 26 (Telefonla) Bugün Uludağda kesıf bır sıs tabakası ile karışık kar fırtması başlamıştır. Fırtına göz gözü görmıyecek derecede şiddetli bır tipi halınde devam etmektedır. Buna rağmen üç mılletin (Avusturya, Yunanistan ve Türkiye) kayakçıları arasında kapılı ıniş musabakası yapılmıştır. Askerî telsiz ve tellı telefonlarla tesıs olunan ırtıbat yarijların çıkış ve inişlermi muntazam surette tesbit edebılmıştır. Telsiz telefonlardan biri radyoya 88 kısa dalgadan yarışın cereyan şeklini kronometre ile nakletmıştir. Varış yerınde Ankara ve İstanbuldan gelmiş olan kadınlı erkeklı (150) kadar seyırci toplanmış bulunuyordu. İlk olarak kadınlar arası müsabakalarına başlandı. Sıra ile Avusturyalı kayakçılardan Analiz birınci, Avusturyalı dünya şampiyonu Erika ıkıncı, Yegâne Çobanoğlu üçüncü, Arkast Sa 4, Sü 6 da Hürriyetiebediye tepesinde mavzerle öldürülen kız Dünkü duruşmada sanıklar, hiçbir şeyden haberdar bulunmadıklarmı söylediler Kasım ayınm 11 inci gecesı. Hürrıyetiebedıye tepesinde bır cınayet işlenmış ve nıjanhsı ile otomobıl gezısi yapmakta olan Hamıyet Merd adında 23 yaşmda güzel bır genc kız, iki er tarafından mavzerle vurularak öldurülmüştü. Bu hâdisenm failleri olarak yakalanan Mustafa Ulus ile Ah Ceylânm muhakemelerine dün sabah İkinci Ağırceza Mahkemesinde başlanılmıştır. Celsen;n açılmasını müteakıb sanıkların hüvıyetlerı tesbit edilmiştir. Mustafa 1924; Alı Ceylân da 1928 doğumlu olduklarmı söylemışlerdir. Bundan sonra, sanıklar hakkında tanzim edilen sorgu yargıçlığmın ıddianamesi okunmuştur. Iddianamede, sanıkların mezkur yerden geçen otomobılleri durdurtup ıçindeki kadınlara tecavüz edıldığını bilmelen üzerine mavzerlenni alıp pusuya yattıkları ve karşılanna çıkan ilk otomobılde bulunan Hamiyet Merdi, şehvet hırsıle kaçırmaya teşebbüs ettıklerı, ancak şoforün otomobili Paul Ruegger Ankaradî Kınlay Baskanı harekete geçırıp kaçmaya teşebbüs Ali Rana Tarhan ile birlikte Arkası Sa 4. Sü. 6 da Ya2i5t 3 üncu sahijede f Gemal Nadirin öliim yıldönümünde (Bugun büyük sanatkâr, sevgih arkadaşıvuz Cemal Nadir Güler'in ikinci olüm yıldönümüdür. Onun aziz hâtırasını anarken eserlerinden gunün mevzulanna en uygun bir tanesini yeniden sütunlanmıza gecriyorvz ) r Dünkü futbol maçları j Hü'umet ve beledi^e dairelerinde lıusu'î müpsspselp'de iki iic memur <tl mak için acılan her imtihana bes altı \Ü7 ge"cin istiraki. ivi bir alânıet degildir. Resmî ve husttsi müesseselere. gazete idaıevıane'erine her gün müracaat eden ve lıer nc is olnrsa vaparım^ diyen. fakat roğuntın hic bir iste biİETİsi ve ihh«a«i olmıyan fencleri. bol bol veti«tirmekte fa>da değil, mahni" vardırTeknik okuliar ve sanat okullarile en«titüleri. münevver issizler meselesinin halline dnŞrıı atılmıs ivi bir ^adımdır. Fakat frencliei. sanat sahibi ve teknisyen olmsğa daha fazla tesvik etmek icin baska tedbirler de almak Iâ7tm geidiği anlasıinor. Bn tedbirl<ı arasmda Sanat Enstitüleri mezu^larmın yedek subay olroalarnı da ten'in etmek hııs«Dün lik maçlarma devam olunmuş Fer.erbahçe Istanbulspor maçı su da vardır. O zaman Spnat Enstitulc SarıLâcıverdülerin 20 galibiyetıle netıcelenmıştir Vefa ile Beykoz ise 2 2 ABİDİN UAVFK berabere kalmışlardır Maçların tafsilitını 2 nci sahüemizde bulacaksınız. Rev Arkası Sa. 3, Sü. 4 îe am, dünkü Fener Istanbulspor masından bir intibadır. NuaUimler Birliğinin Zaro Aganın kongresi UOlıkyegeni Bursada Mevlud Bursa, 26 (Hususi) Şehrimızde 40 binden fazla vatandaşa çiçek aşısı yapılmıştır. Bu arada 105 yaşlarında Feth:ye ismınde bir kadınla meşhur Zaro Ağanın yeğenı olduğunu söylıyen Mevlud Kabasakal da aşılanmışlardır. Nüfus kaydma göre 1245 doğumlu olan bu dinç ıhtiyar, yaşının kütuğe yanlış kaydedıldığıni söylemekte ve asıl yaşının 140 a ya Arkası Sa. 3, Sü. 2 de İstanbul Muallimler Birliğinin, Muallimler Federasyonuna iltihakı kararlaştı İstanbul Muallimler Birliğinin ya Yenid'en di§ çıkaran Mevluda rıda kalan genel kurul toplantısına dün saat 15 de Emmönü Halkevı çiçek aşısı yapıldı konferans salonunda. devam edilmış t.r. Mükrimin Halılın başkanlık ettığı kongrede, ilk önce federasyon meselesi görüşülmüş ve îstanbul Muallimler Birliğinin Ankaradaki Muallimler Federasyonuna ilhakına karar verilmiştir. Müteakıben düekler faslına geçilmiştır. Söz alan bir öğretmen, yardımcı öğretmenlere mua>Ten bır hizmet süresinden sonra, asıl öğretmen olabilmek hakkınm tanuımasını istemiştir. Bir başka Arkası Sa. 3, Sü. 4 te (Az memur çok iş) sistemi, halkı masadan masaya kurtaracak, Arük bir masa başmda bekliyeceğiz demek! dolaşmaktan