Katalog

OSCAR WİLDE Toprak DE PROEUNDİS Burhan Andre Gidin hâtralarile O. Wilde'in hapisanede R. Ross'a yolladığı dört mektub. Flan 125 kuru? İNKİLÂP KİTABEVİ J ne £.0 • • ı c IltCl yil OHVI l * umhuriyet onnc OüUO KURyCUSU: YUNUS NADÎ Telgraf vk mektub adresi: Cumhuriyet, İstanbul Posta kutusu tstanbul No. M6 Telefonlar: Umuml Santral Numaras: 24296. Yaa İfleri; 24299. Matbaa: 24290 r POKE PUÖ£ " / Salı 15 Şubat 1949 7taiik ci dk Sadak Bevin mülâkatı dün Londrada yapıldı Müşterek ilgi uyandıran bütün mevzular etraflıca gözden geçirildi Hedis Btitç» Komlsyonu toplanti hallnde Meclis, bütçe mttzakeresine pazartcsi gflnfl başlıyor Dün de toplanan Bütçe Komisyonu, müvazenei umumiye kanun tasarısını müzakere ve münakasa etti Büteemiz ve paramız • ki aylık bir gecikmeden sonra fl Bütçe Kanunu tasarısı nihayet U birkaç güne kadar Komisyondan Meclise gelecek. O güne kadar şubatın ikinci yarun bir hayli itesüyeceğine göre tartışnıalar gerçi bu sefer de epeyi sıkışık olacak demektir. Fakat eski Hükumetin hesablanna kıyasla yeni bütçede lehimize seksen nıilyonluk bir fark yaratıldığtnı düşünürsek, gene de sevinmemiz gerekir. Zaten idare cihazınuzı kurtaracak olan şekiller değil, zihniyetlerdir. Hükumette böyle bir zihniyet değişikliğinin ilk işaretlerini bazı genc Bakanlar sırası düştükçe veriyorlar. Bu arada prensip olarak bütçe hazırlanışında tasarruf kaygulanna yıldan yıla daha ziyade dikkat edileceğini yeni Maliye Bakanı geçenlerde söylemişti. Bu yıl kullanacağınuz bütçenin Ideal bir bütçe olduğunu künse ileri süremez. Belki önümüzdeki birkaç yıl boyunca da kusurlannuzı bütün bütün gidermek mümkün olamıyacakür. Göz önünden ayırmamamız gereken nokta şudur: 1949 bütçesi, daha önce hazırlanıp doğmadan ölen aynı yıl bütçesine nazaran daha derli toplu, daha nıaksada elverişlidir. 1S50 büfçesi de bugünkünden bir kat daha iyi olmalıdır. Böylece birkaç yılhk bir gayretten sonra. imkânlannın şuuru içinde ileriyc doğru yürüyen güvenli bir yaşayış düzenine biz de kavuşabiliriz. Bütçe derken, paramızın değerini de haürlamamak elden gelmiyor. Türk parasının durumu nedir ve ne olacakür? Saym Maliye Bakanını henüz bu mevzuda dinliyemedik. Gerçi, paramızın istikran gibi çok geniş bir davayı çözmek, yalnız başına maliyemizin sırtma yiiklenmiş bir vazife sayılamaz. Bu iş, hattâ birkaç Bakanlığı da aşan biı hükumet meselesidir. Bununla beraber bir yılhk gelir ve giderlerimizi ayarlamak ödevini gören sayın Rüştü Aksalın bu mevzu üzerindeki fikirlerini öğrenmeyi çok isterdik. Para politikası hakkuıda çok şeyler söylemek, o arada birbirine zıd iddiaları savunmak da mümkündür. Yere ve zamana göre başka başka tedbirlerden fayda aranabileceğine şüphe yoktur. Falan yerde bir devaluation'u lüzumlu kılan şartlar, ayrı bir yerde, yahud bir müddet sonra aynı yerde bir revalorisation'u earuri hale getirebilir. Bir devletin parasma verilebilecek değer ölçüsünii tayin etmek her zanıan hükumetlerin elinde olmadığı gibi, bu hususta güdülecek politikayı çizmek de iş başmdakiler hesabma kolay iş değildir. Muhakkak olan bir şey varsa, devletin itibannı taşıyan bir borc senedi üzerinde gelişigüzel oynamanın o devlete faydadan ziyade zarar getireceğidir. Belli bir paranuı resmî ve hususî ohnak üzere birbirinden ayn iki değeri olması ve ikindnm birinciye KADİR NADİ F Arkast Sa, 3, Sü. i U ~< Ankara 14 (Telefonla) Meclis bütçe komisyonu, bugünkü toplantısında müvazenei umumiye kanun tasarısı üzertnde müzakerelere başladı. Kanunun 21 inci maddesinde Millî Savunmanın getireceği benzinlerirt gümrükten muaf olduğu hükmü vardı. Bunun üzerinde görüşmeler açıldı. Neücede, teklif veçhile Amerikadan Millî Savunma hesabına gelecek akaryakıtlar için gumrük verılmemesi takarrür ettı. 22 nci madde, hazine ve bütçe arasındaki hesabların tasfiyesine dairdı. Uze A r k a s ı S a . 4. S ü . l d e Aaerika, bu kotıujnalara buyuk ehemmiyet veriyor, bu «ünasebetle Amerikaa hukunetiniıı Amiral Conoüy'yi bir Akdeniz Paktı yapılması •eselesi için Vashingtona çağırdığı ileri sürülüyor Londra 14 (BB.C.) Türkiye İ;leri Bakanı Necmeddin Sadak, bugun İngıltere Dış Ifleri Bakanı Mr. Bevin'in Londradaki evinde verilen oğle ziyafetinde bulunmuş, daha sonra Mister Bevin ile ayrıca gorüpnüştür. İki bakanın, Avrupanın emniyetile ilgili bulunan meseleleri, Türk İngiliz andlaşmasını esas tutarak konuşmuş oldııMarı zannedilm«ktedir. Türkiye, Avrupanın emniyeti ve Atlantik Paktı haklandaki tasarıyı bu andlaşma esaslan dahilinde mütalea etmektedir. Nafen ajansına gore Washington, bu konuşmalara büyiık ehemmiyet vermektedir. Atlantik paktmı örnek tutan bir Akdeniz savunma paktını hazırlayacak bir konferansın toplanması ihtimali karşısmda Amerika hiikumeti Akdeniz donanması komutanı Aıniral Conolly'yi Washmgtona çağırmıştır A. P. ye gore Mister Bevin ile Necmeddin Sadak bugunkü konuşmalan sırasmda iki devle: munasebetlerini alâkalandıran butün konulan gbzden ge Arkası Sa. 3, Sü. 6 da. Sadak re Bevin bundan evvelki karfüafmalannda Şarkta karın kalınlığı iki metreyi buldu Vanda 5 4 köy haBa tamamile mahsur bir halde kakh Bir kaç gündür açmış olan hava, evvelki gece sabaha karşı birden bozmuş ve kar yağmaya başlamıştır. Kar, bütün gün aralıklı olarak devam etmıştır. Batıdan kuvvetli rüzgâr esmesme rağmen denız ve kara naklıyatında hiç bir hâdıse ohnamıştır. Dun, gunün en yüksek hararet derecesı 3, en düşük hararet derecesi de 1 olarak kaydedılmıstır. Bugün bütün bölgelerde rüzgâr genel olarak kuzeyden kuvvetle esecek ve 'denizlerifnizdeki kuzey iırtması hafif olarak devam edecektır. Arkası Sa. 3, Sü. 6 da Meclis dün benzine zam tasarısını kabul etti Bir kısım milletvekilleri hayaf pahalıhğma tesir yapacağını ileri sürerek tasarımtı kabulüne şiddetle muhalefet eftiler Kanunun bir senelık olmasmı ve mümkünse benzine yapılacak zarnmın bir mıktar indırılmesini istedi. Şahin Lâçin, yol politıkasmı ınceledi. Bu tasarınm hakikatte 80 mıljonluk bütçe açığınm bir kısmını kapatmak ıçin getirılmiş olduğanu söybdi Senihi Yiirütenin mutaleası Senıhi Yuruten, De\let DeÜstadın, İstanbul Üniversitesi niz ve DemiryohEiında hattâ Edebiyat FaküJtesinde bir ğunu da söyledi. Alınacak Ismail Ruştıı Aksal canlı nakıl vasıtalanndan da \ erginin, Turkiyede 8251 i kamyon, 1615 ı boyle bir verginin alınması duşunülmiprofesörlüğe tayini bekleniyor otobus olmak uzere jekunu 10 bini bu \erek, sadece benzinden alınmasını !an bu vasıtaların nakledeccği eşya ve doğru bu'madı. Yol vergi^ınin 1329 Ankara. 14 (Telefonla) Pakistan Arkası Sa 3, Sü. 1 de Büyük Elçımız şaır Yahya Kemal insanlar uzerıne yukleneccğını ifade etti. Beyatlı erıeklıye aynlmıştır. Şairın, İstanbul Üniver=ıtesı Edebiyat Fakültes nde bir profesörlüğe tayın edılmesı muhtemel görülmektedtr. Ankara 14 CTelefonla) Benzinden alınacak yol vergisi hakkmdaki kanun tasarısı, Meclisın bugünkü toplantısında uzun ıızadıya müzakere ve sonunda kabul edildi. İlk söz alan Dısan Yalçm, '^enzinden alınacak verginin umumî hayata, sanıldığından daha fazla tesirleri olacağım rakamlar ve nüsaller vererek anlattı. Yol davasında daha önce halledJmesi geıekli meselcler oldu Malije Baianı Norveç Dış Bakanı da dün Bevinle oörüştii Londra, 14 (B.B.C.) Norveç Dış Washington'da, gerek Londarada yap tşleri Bakanı Doktor Lange, bugün tığı konuşmalardan merrınun olduMister Bevin ile gorüşmüş ve gö ğunu söylemiş ve «Amerika bizi hiç Arkası Sa. 4, Sü. 7 de rüşmeden sonra gazetecılere, gerek Lutfi Kırdar mülâkatı Patrik, Vali ile uzun bir görüşme yaptı Athenagoras Yahya Kemal Kontünistlere dair Meclise elçilikten emekliye yapılan iki ihbar avrıldı Kravcenko davasında kızı! sahîdîer dinlenildi İkınci Dunya Harbinin en heyecanlı serguzeş'i Etîsyadan kaçmış bir generafin Rusyayı nradafaası dinleyicüeri pek giildürdü Royal Oak ıırhhsı Scapa Flow'da nasıl batırıldı? İlk tedrisat umum müdürü, Sabahaddin Alinin köylülerin ihtilâline dair bir eserini köy enstitülerine tavsiye etmiş, komünistlikten mahkum Görgü Karamut da hapisten çıkınca Ziraat Fakültesine l ^^••^"•••^••^^^ " tayin olunmuş! ^••^^»••^^•^^•^« leri de bu sene tamamlanr Ankara 14 (Telefonla) nuşür. Bu enstıtumüz, iyi bir ı Bmin Soysal (Maraş) m, sözışleme devrine girnüş bululü sorusuna, bugunkü Mecnuyor. Hasanoğlan Koy Ensliste cevab veren Millî Eğitım ütusünde tahkıkat yapümışBakanı Tahsin Banguoğlu. tır. Kusurlular ve suçlular köylerde bölge okulu olarak bulunmuştur. Tahkikat evrainşa edilmış olan binalardan kı, halen disiplin komisyo235 jnin, içinde bulundukları nundadır.» köylerin okulları halinde çahşüğuıı, bunlara umulduğu Banguoğlu, Emin Soysalın gibi civar köylerden öğrencı dordüncü sorusunu da şöyle gelmediğini, bununla beraber cevablandırdı: Patrik ve İstanbul Valisi mülâkatı bölge okulu olarak düşünül< Bu soru ,daha ziyade bir müteakıb yanyana memiş bazı köy mekteblerinın En"» bilmecedir. Diyorlar kl: «Böybir kaç köyün okulu vazifesini gördü le bir kitabı tavsiye eden bir adama ne Patrik Athenagoras, dun sabah saat ğünü, bunlarla beraber 69 bölge okulu muamele yaparsuı?» 11 de İstanbul Valı ve Belediyft Reisi mevcud olduğunu, köy okulu halinl Kitab, 1943 te Sabahaddin AU tara Dr. Lutfi Kırdarı, makamında ziyaret alan bölge okullarından bir kwmmm Arkası Sa, 4, Sü. 6 da Arkası Sa, 4, Sü. 7 de yemekhane ve yatakhaneleri boç olduğunu beyan etti: c Bazılarmın tahribata uğradığı da vâkıadır.» dedi; şöyle devam etti: < Tarım Bakanı arkadaşımla bir tetkik yapmaktayız. Binalan müsaid olanlar da bir nevi tarım kurslan açmayı düşünüyoruz. Ariflye Köy Enstitüsüne 24 saatte 50 ton verecek arteziyen fcuyulan bulunmuştur. Kanallzasyon iş Modada üç sporcu kampn tüyler firpertici Balıkesirde Üç küçük çocuğu canavarcc parçalayan bir katü, cmayetleri bunlann zavalh babasına yüklemek istedi; baba, kendisini savunduktan sonra olduğu yere yığıldı Bir tarafta iştihalı iştihalı yemek yiyen güreşçiler, bir t&rafta hanl harıl çalışan Galatasaraylılar, diğer tarafta acı acı düşünen Vacker'liler... bir duruşma Kravcenko davasına aid Paris gazetelerinde çıkan bir kroki Paris 14 (R.) Kravçenko Lettres Françaises davası dorduncu haftasır.a gırmış ve bugünkü celsede komün.'.T dergi tarafından gosterilen şahidler dınlenılmiştir. Mahkeme salonunda evvelkı celselerde olduğu kadar kalabalık bir dinleyici kütlesi bulunmamaktaydı. Dün ortadan kaybolduğu şayiası çıkan Kravçenko da mahkemedeydi. General We>gand'ın >al%nlaması Celse açıldığı vakıt başkan Durcklieim General Weygand tarafından gonderilen bir mektubu okumuştur. General Weygand bu mektubunda, müdafaa şahidlerinden Ingiliz parlamentosunun işçi üyesi Zlliacus'un bundan eyyelki celsede verdiği ıfadesini katiyetle rseddetmcktejdi. Zlliacus şöyle demişti' «Harbin başır.da, \Ve\gandm Surıyedeki genel karargâhım ziyaret eden gazeteciler, Baku bolgesinin harıtalarını görduklerıni ve Weygand'ın Suriyeyi müdafaadan ziyade Sovyet Rusyaya taarruzla ilgilcnmekte olduğunu söj lemışlerdir.» Bu îddianın asılsız olduğunu kaydedcn Weygand mektubunda föyle demekteydi: «Zlhacus'ün, ifadesini verirken benden bahsettiğini gazeteler vasıtasıle oğrendim. Zlliacus'un iddialanm resmen Arkası Sa. 3, Sü. 3 tt Royal Oak Churciu.il, bu zırhlıyı batıran Alman denizaltısının muvaffakiyetini överken «bir cesaret harikası» kelimelerini kullanmıştı İngilizler hâdisenitı içyüzîînü şimdi ifşa ediyorlar. D6rt gün sürecek bu yazı serisinin ilk parçası bugün ikinci sahifemizdedir. Balıkesir, 14 (Telefonla) Ivrindinin Kalçova köyünden 15 yaşmdaki Musa Yıldınmı, sevgilisile arasmdaki sırra vakıf diye köy civarında iple boğarak, kollarını bıçaklıyan ve öldu dıye orada bırakıp, kardeşi 8 yaşındaki Remzinin peşine düşen, onu yakalayıp ırzına geçen, sonra da Arkatn Sa. 3, Sü. 5 te Galatasaraylı iutbolcular, eşofmanlarını giyinnu? antrenmanlarma gidiyorlar:, Yazısı 4 {incü sahifemizde J