Katalog

BUGÛNKÜ IÇ YUZU rkadaşım Burhan Felek, dünkü yazısında, bir Amerikan dergisinde çılcan bir yazıdan bahsetti. Birkaç gün önce Amerikadaki aziz okuyucularımdan Bozkurd Güvencden aldığım bir mektubda, mahud yazıyı ihtiva eden derginin maktuası da vardı. Okuyucıun mekrubunda Garbda bir budediğmizi onlar kü ezcümle şöyle diyordu: Delegeler, müdahale satışları çuk a^ırdanberi hey kürt diye kullanıy.ır • Bir İsviçre gazetesinin, Türklerin tankları bir gelişme gös Gencliğini Suriyede nasıl yürüttükleri hakkmdaki makalesi üzenın henüz zamanı olmadıgını betli teren •Linguütiqu?» geçirdiğ; için arab rinde ne kadar hassasiyetle durduğunuzu Bu Amerikan gazetesinde çıyani dil ilmi» f asöylediler, fakat Ticaret cayı iyi bilen Hârrıi hatırlıyorum. kan yazıyı size göndermemin sebebi de bürih boyunca birbir'e Danişmend. yedi yıl dur. Önune gelen Amerikalı, önüne gelen nle ahşverişe girişirlerken diilerdcki taıtuğınuz ölçü aleti için kantar» d? önceki seri yazılarında bizdeki dergide ve gazetede, sözümona, bir seyahat iemsil cihazı, nm üç esaslı çarkla na ğil kıntar dediler. Hattâ işın garabetine tab» ın arabcada .mektub manasına, mektubu yazıyor. Bu gibi gazete ve mecmusıl işledığini raeyda.na çıkardl. Bu çark bakmalı, o fesahatçiler en ehlî eşyamız bizim <itibar> ın onlarda «ibret almak» alar, yazdığım cevabları maalesef, neşretmlEt konusyonu, dün VE.İİ ve Belcdi krdan biri Phonetiq e, yanj «ses değış dan olan sevgili mendilimizi bile onun diye. bizim thile» nin de Arab dilinde yorlar ve Amerikan mizah telâkkisi için 5 U ye Başkan vckiii Haluk Nihad Pepcyi rre?:>, bu çark. yazıda imlânın. telâf rioğrusu «mindil» dir diye elimizden «çare ve tedbir, karşılığı olarak kulla özür ve af dilsmekle iktifa ediyorlar. Kabul edilen yeni Bulgar komünist rr.et edenlerin eserlerinin basılmasına park Otelde birkaç gün yaşayıp yabancı nin başkanlığında, Belediye Başkan luz:'a tzhritin, uzun kelimeleri kısalt almağa kalkülarciı. nıldığım yazdı. Bizdeki «abes> arabca muhabirlerden işittiği salon fıkralarını, cidansyasasuıda, kültürel hayatın ve san nüsaade etmektedir. muavini Nazım Ard?., Ticaret Ofisi U3^m, hulâsa diller arasındaki mahHarflerle cün'ıüşîeşme: da • karıştırmak., bizdeki «imza» ondi bir mektub şeklinde neşreden şu Nerin Bir yahudi kadını olan Dora Gabi, aun serbest olduğunu kaydeden madmum müdürü Mustsfa Nuri Anıl. Beie îcç farklarmın tesirleri altında is gö Gene fonetık çark», övüteceği ya larda «geçirmek» demekmiş. Hele şu E. Gun isimli şalısa, «Currıhuriyetı te iyice deler de var. Anayasenın biıtün öteki clüne kadar, yani küçük Bulgar Kr3İı bir cevab vermenizi bilhassa rica ederim. ı ceçtiği dıye Iktisad müdürü, Istanbul Esnaf ce ur. ; Diğcri. .Semantique!>, yani .mana hancı kelimelerin harflerils çeşidli cün iki kelimeye bakınız: Bizim «kıyafet. nıaddelsri gibi bu madde de lâfta kal Simon'un Istanbuldan Mısıra miyetile Ticaret Odası, Esnaf Odası, Bu mektubu aldıktan sonra, yazının deg fmesi»; bunda içtimaî. tarihi, ruhî büîler gösterir: Bunlsrdan biri kelimearabcada «z^kâ ve takib» ve biziıı msktadır. Tatbikalta vaziyet şöyledir: güne kadar, bu çocuk kralın mavi göztcptancı, ve perakendeci kasablar mü âıvllerden baçka edebi âmillerin de dca haıf atarak kısaltmaJc: • Serbest, • devlet> orada «zafer» manasına gel imzasına baktım. Bu Nerin E Gun bana Bugiin Bulgaristanda ressamlar, ko leri hakkında şiirler yazıp durmaktaymessillerinin iştiraklerile Vilâyette n.ülum tesiri olduğunu büyük .Lenkist» rast» gibi k2İinıelerde «T» harfini atar. mektedir. bir Türk ismi gibi geldi. Ingilizcede ü münist idaresi taraf:ndan gösterilen dı. Şimdi ise Georgi Dimitrofun kıvırtoplanraıştır. lerden Dauzat (Doza) etrafile izah eder. «jerbesledim, rasladım> deriz. «Harita» harfi kullanılmadığı irin bu acayib Manaların tam tersine dönüşleri: program ve örnek üzerine resim yap cık saçlan için methiyeler ve destanlar Vaii vekili, et konusu üzerinde yapı Mühim rol oynıyan bu edcb: âmiller ki da fye> yi atıp or.u tharta, yapar. B J Senıaııtik çark, yabancı dilierden alıp muharıirin adı, Nerin E. Gun olması ihmağa mecburdurlar. Meselâ komünist yazayor. lacak nâzım saüşlar hakkında karara naye, teşbih, meca?., tchzi! gibi unsur ışı has isimlere de tatbik ediyor. •Aişs» övüttüğü kelimelerin yalnız manala timalini düşündütn ve Amcrikan HaSaray erkâmndan ve ölen Kral Borilerin faşistlerle ne suretle mücadele etvarmadan önce, hazır bulunan deleg^ lardır. Tcmsil cihazmm diğar bir çar/tı • Ayşe. şeklinde üç heceden ikiye in.3rmı değiştirmekle kalmıyor, bu işi büs berler Ofisinden veja Amerikan Assotikleri; veya Stalin'le Georgi Dimitrof un sin yakm clostlarından olan Elin Pelin • Ca!que.. yani taklid krlimeler», bu rek kısalaığı gibi iik hecer.in boyu da bütün koyulaştnarak, sanki o dillerdsa ciatcd Press Ajansı nıuhabiri Mr. Grelerin düşüncelerini öğrenmek istemiştir. portrelerinin ne şekilde ve ne biçimdc ile Aleksandr Balabanof ise, her akşam da bt.fka dillerdeki kaidelere kıyaîla yarıya mer. tFâtıma», şehirlerde Fat öc almak ister gibi, kelimelerin mana envald'dan sormağa karar verdim. Arakral sofrasmda rakı içerek Kral Boris'i Her zümrenin mümessilleri söz alarak, kelime uydur.ma temavjlünden çizilmesi lâzıra geldiği gibi.. ileri ma», köylerde <Fedime» oldu. «Muhara laıını büsbütün zıddına çeviriyor. A ya yılbaşı girdi ve arkadaşım Burhan tanzim satışlarımn hedefine vara"bilmeBugünkü Buigaristanda ressamlar bir hikâye ve masallarile eğlendiriyorlardı. goliyor. Şimdi bu esaslara göre türkc= med» i ; e üç arrveliye geçiriyor: Peysi ve halka mümkün olan ucuzlukta et rabcadan akhğımız «şafak» 1, fesahatçi l'elck de bir Amerikalı okuyucusundaa portreyi müşterek olarak resmetmeğe Şimdi bunlar Georgi Dimitrof için desyedirilebilmesi için alınacak tedbirleri i'ıiizdeki temsil cüıazmın m?ycana gc ŞBmberimizin ismine tıpatıp benzenTesin ieıin o kadar yaygaralarına rağmen, bu aldığı mektub üzerine bu kepaze yazıyı mecburdurlar. Bu, bizzat komünist res tanlar yazıp duruyorlar. tiıdği escri safha safha görelirn. diye eski kültür dilinde •Mahammed», nıillet hep «fecir» manasına kullandı ve yazanın «kötü bir yalancı Türk» olduBuçünkü Buigaristanda tercüme ede izah etmişier. varılacak kararlsr ne osamlar arasında bile şikâyetlere yol Hccelerlc oynayış: lursa olsun, başarı ile tatbikı için ellehalk dilinde .Mehmed/, köy dilinde de onu bir türlü sabahtan alıp akşama ver ğunu. dünkü fıkrasında açıkladı ve Aaçmaktadır. Nitekim gecenlerde Sofyads biyatı da acıklı bir durumdadır. Bulgar€ rinden gelen yardımı yapacaklannı, Memed». nıedi. Farsçada «ön» manasına gelen merikanın Atlanta şehrinde oturan oArab vc Acerrnn: *Hâtır, âteş, âzar. • bir resim sergisinde. Bulgar ressam'ar caya yalnız komünist müelliflerin eser: D ; l i n kararları destekleyecekleriııi bildirmekkuyucum Bozkurd Güvencin benden isâzsd..., diye yukanya boy vermiş b i r durmadan i^lcyen övütme çarkı «piş» i biz .peşimden gel» diye cemiyennin başkanı Aleksander Jendof, leri tercüme edilmektedir. Mütercimlele beraber, müdahale satışının henüz siirü uzun hecelerini budayarak «hat tediği iyi cevabı o verdi. tır, hsrfkri değhftirir: Çarka gırmeden ön rr.anasına kullarurız. Arablar <hala> yı bu kollektif resim yeptırma usulünden, rin ise, tercüme edecekleri eserin dilini zamanı olmadığım, havaların iyi şit ateş. azar, azad.... diye boylarım yarıya ce «dânc, meçale, şem'a, perhiz...• şek tcyze manasına kullandıkları halde biz Benim aynı mevzua dönüşümiin sebebunun mahzurlarLndan Georgi Dimit iyi bilip bilmediklerine de bakılmaz. mekte, bol miktarda hayvan gelmekte, indirır, .pcri> gibi so:ı hecesüe aağıya îindeki kelimelsr çarktan çıkınca: «Ta onu ananın kızkardeşliğinden çıkarıp bi başkadır. Bozkurd Güvenc mektubunrofa şikâvetlerde bulunmuştur. Kollek Yalnız bunların komünsit olmalanna etin de ucuza satılmakta olduğunu ileri uzayanlşrı <peri» dive yukarı kaldırıp ne, msşala. şama, periz» şekline girdi babanın kardeşi yaptık. •Muzahrafat» a da Türkiye hakkında saçmasapan yazıtif şekilde nafii resim yapıldığım belki d?kkat edilir. Bundan ötürüdür ki, şimsürmüşlerdir. kısaltır. .Kusur, gibi yanlama uzaya.T • ler. Bazan aynı ameliyeyi aynı kelimede rabcada tezyinat ve mücevherat mana lar yazan Amerikan dcrgilerine ve gamerak edersın:z'. Izah cdeyün: Kollektif diye kadar tercüme edilen eserlerin hiç Belediye murahhasları da müdahale Iarı «u» daki uzatmayı atmak surefile iki defa yapar: •Bcnefşe. nin «menek sir.a geldiği halde bizde süprüntü ma zetelerine göndcrdiği mektubların neşolarak yapılması istenilen bir resmi bir edebi kıymeti yoktur. şe. oluşu yibi. Dii bu, csnı istedi mi bol nasına gelir. Farsça «ssrbest» in *bafi rcdilmemesinden şikâyet ediyor. Gazejibi Bugün Bulgaristanda gösterilen film satışlarui'.n henüz zamanı çelmediği fişmanhktan kurtarır ve .tâbut» gerçı müşterek olarak bir kaç ressam söylemişlerdir. birinci hecede yukarıva .ikinci hccede keseden kelimelerc ilâve harfleri ihsan b.ığh» demek olduğu meydanda iken teler, umumiyetle cevab neşrinden pek filmleridir. kanaatinde olduklarını yapar ama. maddeten bunların beraber ler de umumiyeile Sovyet buyurıır: «Kehrüba» nın •kehlibar», biz onu tam tersine tbaşıboş» hale ge hoşlarunazlar, ama Amerikalı dostlanuzayan kelimelerde ise hem boyçabşması mümkün olmadığından. ilkin Amerikan, Ingiliz. Fransız filmlerinin Fakat Ticaret Ofbinin, tlinde tuttuğu «ttmcnna» nın «temennah> olması gibi. tirdik. Ali Seydinin kamusu bile yazar mız bilmelidirler ki tuhaflık yapacağu i hayvanları daha uzun müddet beslemedan hcm enden budama yapar. Işe bir ressam başlar. Muayyen bir yere pösterildiği çok nadirdir. Bulgaristan Harflerin yerlerini değiştirmek sure ki bizim güzel ve lâtif> manasına kul diye bizim millî izzcti nefsimizle oynaHeva, ehali, ebdal. nemaz...» gibi kadar bu ressam çahşır. Onun bıraktığı halkı arük güzel ve insanî filmler gör ğe mütemoyil görünmediği anlaşılmaktile «Lenkist» lerin «metathese» dedik landığımız ra'na> nın aslı arabcada maları, bühtanlar ve iftiıalarla dolu tadır. Vali vekili Ankarada Ticaret Bakelirnelerin ilk ve «katre. gibi kelimeyerden bir başkası devam eder. Nihayet msğe hasrettir. Günlük hayatta olduğu kri hüneri göstererek kelimedeki ses «ahmak» demekmiş ve bizim gene küfur yazılar neşretmeleri de. zerre kadar bu resim veya portre. üç, dört el değiş şibi gösterilen filimlerde de, top, tüfek, kanı ile görüştükten sonra avdetinde et lerin son harflerindeki ince heceleri kaleri birbirine takdim ve tehiı etmek su isnad etmsk manasına kullandığımız dostluğa yaraşmıyan en hafif tabiriletirdikten sonra bitirilir. Bu suretle vs sesleri duyulmakta, cinai ve işkenceli komisyonu yeniden toplanarak gerekli Unlaştırarak onları: Hava. ahali, aptal. kararlar alınacaktır. katra. şekline soktuğu gibi «behane» retile muziblikler yapar. "Nimtenı m ttekfir. arabcada •günahı ortadan kal çok saçma hareketlerdir. pılan resimler, basmakalıb koıklJ.if hâdiseler seyredilmektedir. Bu filmlerde cinsinden gelimelerin de herrı ilk. bcm «Mim> inı «nun» la becayiş edip «min dırmak, manasına geıirmisl mefhuma uygun olmskla beraber, sanat in<=an ruhunu yükseltecek hiç bir vasıf Hem bu gibi münasebetsiz. hattâ düşscn hecelerini «bahar.e, diye kahnlaş tan» diye güzel bir köylü ceketi yaraKaideler ve lasarruf: bakimından hiç bir kıymet ifade etme yoktur. manca yazılar yalnız Atlanta'da çıkan tır. Iştiha. nın .ti» derken yaptığı çutırarak ayni cümleyi iki defa tatbik eMana değiştirmekte onlann kaidele dergiye münhasır değildir. Gene dünkü Bulearistanda kitab basımı da millimektedir. Bir sanatkâr olmak bakımınbeğenmediği için sondaki der. Bu kalmlaştırmanm akrine «heca, kurluğu rine de karışaralı istediğimiz gibi ta Cumhuriyet'te NewJersey'de hakkıdan bunu pörcn ve farkeden Jenlof lestirilmiştir. Yani komünistierin tasvib ^a. yı «he> ile değiştirerek <iştah. diye heman...» gibi kalın sesli kelimeleri de sarruflar yaptık. Arabcada «talebe» is raızda konfcrans veren, Türkiyede yaşave müsaadesi olmadan hiç bir şey baBaşhakan Georgi Dimitrofa: daha düzgün ve derlitoplu bir kelime sılamaz'. . Knllcktif olarak resim yapmak iyi Ticarcthane. yazıhane. d»po ve meskeıv hece, hrmen, diye incelestirir. Bazan n.eydana getirir. «Râsuht» un «te> si ilc teyen manasına «talib» in cem'i idi, biz mış, mutaassıb bir hırisüyan kadının neticeler vermivor. B°nim yapmağa Musiki ise tamamile geridedir. Yeni kiralarının serbest bırakılması lehinde C.H. mâye. âyine. fâide. hâin, gâib, divar...» • hı» smı mücadele ederken, ayrıca u de okuyan manasına müfred oldu. «Ha yumurtladığı yâveler. NewYork News baş!~c!'sım bir resmı. öteki meslektaşım rrnjsiki eserleri, yalnız Georgi Dimit Pörtisi Grupunda beliren ceroyan üzerine. cinsinden kelimelerde, iki ayrı ameliyeyi fak bir ameliye ile, .hıs yı da <kaf, a deme» hizmet eden manasına «hadim.in adlı derçinin yeni Rum Patriğinin patTicaret ve S^nayi Odi.ının bu 15yani uzunları kısaltmakla inceleri kabozuyor Çünkü benim düşünce ve ri rofa. kızılorduya ve partizanlara ithaf İstanbul çevirip kelimeyi kaşa Eurülebilecek cem'i iken onun çokluk manasını da rikhaneden dışarı çıkamıyacağı hakkmİprle alâkalı meslek heyeti, idare hcyetimn teke indirdik. Bunun aksine «ev daki saçmalan da gösteriyor ki Amerikirlerim öteki arkadnşımınkine uymu olunmaktadır. Bugün artık kışlalarda, teşebbüse gecmesini istemiştir. Kıraların ser ınlaştırmayı birleştirerek onları «mava, .'aitık. haline kor. lâd. onlarda cemi iken bizde müfred kan basını Türkiye ve Türkler aleyhinyor. Bmıun taMi bir neticesi olarak, okullarda milli Bulgar marşlan söylen j best bırikı'.ması halinde memlekette korkun, ayna fayda, hain, kayıb, duvar» şekKelimelerdcki tanınmazlık: oldu. Onun müfredi olan «veled» i ise de sık sık neşriyat yapmaktadır. yapıİFn resimler ruh ve manadan mah mez olmuştur. Yalnız rusça ve komünist bir hayat p^hshlığımn birdcnbire çahlsnaca inc» cifte kavrulmuş bir biçime sokar. Tüi'kçenin fonetik çarkı asıl büyük öfkelendiğirniz zaman hakaret kelimesi rum bir halde çıkıyor.» demiş, şikâyet şaıkılar söylenmektedir. Bir yabancı gını beiirten meslek heyeti. böyle bir ka Türkçenıizin fonetik çarkı aynı ikizli NewYork'taki basın ataşeliğiraizin rarın. ad?.!etsiz olacağı neticesine varmıştır. lüneri çeddeli kclimelere de tatbik e hüneıini yabancı kelimeleri, kendi va gibi kullanıyoruz. Bazan da arabca cemi te bul'jnmuştur. Sofya sokaklarında gezerken, dinlediği Meflek heyetinin bu husustaki teklifi. dün derek: •Hammal. kassab. hammam...» zifeıi icabl ses bakımıncan halli hamur olan «büdelâ' yi müfred olarak tam ne yaptığını bilmiyonım. Fakat orada şarkılara bakarak, burası Sovyetler Odapın Uîrumi İMeclis topîantısında pörusulBu hâdire m^tbuata kadar aksetti. çalışaıı arkadaşlarımızın, Amerikada inKendisi de Vıir knmiinist olan ressam Birliği başkenti Moskova mı, yoksa nıüştür. Umıırni Meclia uyelerinden bir kıs kclimelerinin hem şeddc» lerini atıp ederek, Ur.ınmıyacais hale getirmokte Tüık hanceresile <budala diye aldık da tişar eden 2000 kadar gazete ve dergi gÜ5t?rîr. «Sihriç, riçal, tennur...» Sırahem bovlarını budayar?k onları baonun müfredi olan •bedil» i semtimize lar cemiv?ti başkanı Jendofun, kollek Bulgariîtanm merkezi Sofya mı, diye nıı, bu meselcye temas ederek. Hükumetin ile başa çıkcmıyacaklarını da kabul etticareth.Tne, ya^ıhane. depo ve mesken kira mal. kasab, hamam» sekline kor. F?kat silc bunların türkçerie aldıkları şekil: bile uğratmachk. Bazılarının müfredletif resim vamlmasırm mahzurlan hak şüpheye düşer>!. larınm serbest bırakılması halinde en az fcoyları uzun değilse yalnız şeddevi at fSürnıç. reçel, tandır.. Üç kelime daha: rini kullandığımız halde cemilerini de mek lâzınıdır. Amerikan basını arasınkındski bu makul itirazına rağmen. ko Bulgar tiyatıolarında oynanan eser 15 bin kiracının mpskenlerinden olacagını, vetinsenir: .KOTC. ni^et. he • Ç'evrep, hoşab, mihmaz;. Türkcedeki ayrıca müfred yaptık: «Veli ve «evli da kendi kasdî ve gayrikasdi yanlı^larırnüniçt partisi gene bu şekilde resim ler de komünizm idedojisıni taşır. Yerli esasen böyle bir kararm bugıınkü sartUra nıakla nı düzeltmek için gönderilen mektulı: «kere, îekilîerini kestirebildiniz mi? Yorma ya», •asıl ve «usul» gibi. Bazılarının yaptırmakta ısrar etti. Çünkü. bu dü ve yabancı klasiklerin oynandığı çok uymadısını tebarüz ettirmi;lerdir. Netıcede ivye...» cinsinden kelimeler ları vc yazıları nfşretmiyonler çok olrr.ak için söyleyivereyim: tÇorab, hocem'ini gene müfred eibi küllahmâkla şünce. Georgi Dimitrof un yüksek (!) nadirdir. Piyeslerirı ekserisini duğuna görc, basın ataşeliğimizin vaziSovyet Umumi Meclis. Oda İdare Heyetine bu ış livet. hodiye. olurkr. saf, Mahmuz., Had: ustanın .üstai» j beraber müfredini de başka manıda fesi akır.tıya kürck çekmekten ibaret karihalan mahsulüdür. Bir ressam, bir eserleri teşkil eder. Bunların arasında lerle uîraşması, ve ge'rekirse Hükumeti ikaı Harekelcri değiştiriş: etmefi hakkında salâhiyst verilmcsini karardan, '.bcdavaj nın •badiheva> dan çıkkullandık. .akraba» ve «karip.; .kibar. kalıyor dcmcktir. sanatkâr olmıyan Georgi Dimitrof'vı. tabiî, Puşkin, Gogol, Dostoyevski, Tur laşt'ırmıştır. Kareke, yani .Arab elif'oa» sır.da «üsüğını kestirdik. Fak»t pençeşenbih» ve .kebir. gibi. resmin ruh ve manadan mahrum oluşu geniev, Tolstoy gibi hakikî Rus klasikiin, esrc, ötre, denen üç ses. Eski imAtlanta ria çıkan This VVeek MagaBerç Türkerin yeni vazifesi den «perşembe» nin, ımağnatıs» tan Hem ses. hem mana değişmesi: alâkadar etmemektedir. Onca mühim lerinin adı bile ağıza ahnmaz!. âdn bunlaruı harfleri olmadığı için ınıihnatıs» ın, «bâdinganı dan «patlızinc'de soysuzlaşmıs, bir yurddaşm, yaEski Afyon Milletvekili Berç Türkerin ınün turkçenin fonetik çarkı, zahmetsizce ve • Fonetik» ve «semantik» çarklarının olan şey, güzel sanatlar fikrinin bile Bulgaristanda artık, hakikate hizmet hal hııd d . T müstear bir ad kullanan bir bulunan Ziraat B.mka<ı İdare MecUsi c?n» ın çıktığı akla gelir mi? Hele büsikisi birden işleyince kelimelerin hem kollektif esaslar dahilinde, komünizm eden, eski bağımsız, hür gazetecilik de âzaîıgına tayir.i hakkmdaki Bakanlar Kurulu canı istedikçe, o harekeleri altüst edi bütün muiir.ma şekline girenler: «Cö lâfzı, yani dışı; hem manası, yani içi de Türk diişmanımn kaleminden çıktığı prensiplerine uygun olarak yer etmesi yoktur. Halen Sofyada: Hükumetin or kararı yüksek tasdıka surulmustur. ordu. Fesshatoüerin .galat. galat. diye rrerd> in «civsnmerd» den, "Sİftah. ın ğişiyor. Arablarrn halef ve vekil mana söylenilen yazıda, arkadaşımın gösterdir. en çok kızıp avaz avaz bağırdıkları bunganı olan «Vatan Cephesi^; komünist Otobüsten düştüler • istiftah. tan, at sırtma konan şu bilsına kullandıkları «halife» bizde .kalfa. diklerinden başka daha bir çok saçmaBugün Buigaristanda en çok Stalin'in, partisinin orgaru olan «Işçi Davası»; kıUıdı: «Çimen» değil çemen, «hcsabı diğimiz .haşa> nuı «gâşiye» den, kadınŞoför Kerimin idaresindeki 3060 plaka saoldu, huy ve mahluk manasına «halika» lar var. Lenin'in, Molotovun, Georgi Dimitrofun zıl çiftçilerin orgam olan «Çiftçi Bayradeğil hissb, ıtercüme' değil terceme, yıh Eyüb Kereîteciler otobüsüne. Balattan larımızın bu kadar asır iydiği »rarşaf. n nın cem'i olan «halâik» ten «halayık» 1 Bir Türk topçusunun yetişmesi işinuı ve diğer Bulgar veya yabancı komünist ğı.; Zveno siyasî grupunun organı olan gecmekte iken atlamak Isteyen Orhan i!e m'jhtemel» değil muhtemil. «tedarik» >çâdırşeh» ten ve «çapraz» ın «çebü çıkardık. Farsçada efendi, zengin ve hü o topun imali kadar uzun sürdüğünü liderlerinin portreleri yapılmaktadır. <Izgrev Tan», Işçi sendıkalar birliğinin îrfan ad'.armda iki gene. duçerek yara'anm.ş değil tedarük. «nöbet» değil nevbct. i rast> tan gelmesi. kümdar manasına gelen «hâce» bizde ve Ankarada bir motörlü kıtanın geçid Bugün bu resimlerin sayısı Buigaris organı olan «Trud. gibi gazeteler, ve lardır. Yaraiılar. Cerrahpaşa Hastanesine pestimal. değil peştümal». .ayal» değil i Mana değişmeleri: kaldırılmışlardır. «hora» dir. Ayışığı manasına «mâhtâb. 1 ıcsmi yapabilmcsi için bütün taksi şotanda yüz binleri geçmektedir. Her diğer bir çok komünist dergileri çıkyal... Kelimelerin şekli ve telâffuzu olduğu «maytab» a çevirip alaya aldık. «Kına» förlcrinin yollarda çcvrilip toplandığmı İşi o kadar azıttılar ki yürekleri çarpdükkân, her mağaza. her devlet dairesi, maktadır. veya hususi bürolar, bu resimlerden bir ıran o en tatlı heyecan için «aşk» değil gibi kaldığı, yani fonetik bakımından yı «hina> dan, <aktar> 1 «attar» dan, «be yazan bu gazeteye. Türkiycdeki AmeriMuhalif gazeteler çoktan kapatılmış, Ç KÜÇÜK HABERLER ^) • ışk>; insan oğluna teselli veren o çn onlara dokunulmadığı halde manalarınm kâr» 1 «bikâr» dan, «muşamba» yı «mü kan askerî heyetlen crhânı acaba cekaç tane bulundurmak zorundadırlar. sahib ve müdürleri toplama kamplarına * GÜZEL San'atler Akadenıisi Resim, Hey pırıltıh hassamız için •hayal» değil hi dcğişmesi. Bu işi ele alan «semantik şammâ» dan, «ibrik» i «âbriz» den, vab vermiyecekler mi? Bunların arasjnda. son zamanlara kasürülmüştür. Bu vaziyet karşısında halk kel ve Süsleme Bölümleri Öğrenci Dernegi yal; mızrablarından kanadlı nağmeler çark» ne cilveler göstermez. Farsçada «revani» yi «rügâanî» den, «beygir» i dar Yugoslav Başbakanı THo'nun porGecenlerde sabah gazctelerimizden iç ve dış olaylardan tamamile habersiz genel kurul toplantısı, önümü.deki cuma gü uçan saz için crebab» değil rübab. içi «pehl = asker», .van = muhafız> ma «bârgir» den, «hekim» i «hakîm» den birinde. hava ordumuza tepkili uçaklar tresi de bulunuyordu. Fakat Tito kokalmaktadır. Eğer Ankara, Londra ve nü saat 14 îe Akademide yapılacaktır, minforma ihanet ettikten sonra onun • İSTANBUL vapuru, yarın saat 12 deen keyifli iksirle dolu kadeh için «piyâ nasına geldiği için ikisinin birleşmesin çıkardık vc Acemin yaya manasına 'pi verilmesi ve donanmsmızın takviyesi Amerika radyolan bulgarca neşriyat le» değil peyâle: karanlığı kovan lâm'oa den hasıl olma «pehlevan» onlarda «ku yade» si yürüye yürüj'e Arabistana gi hakkmdaki yazılarundan şikâyet eden portreleri her taraftan toplattırılarak Balı Akder.iî seferinden dönecektir. yapmasalar, Bulgar milleti de Rus mil Gündemde. Ana Nizamnamenin görüşülme!çin .kandil» değil kındil, her şeyimizi mandan. cemekken biz kispeti giydirip dip «beydak. şekline girip oradan da bu muhterem Amerikan komutanlaı ının yakıldı. leti gibi tam manasile manevi bir ka si, yönetim kurulu ile başkan seçıloıesi, ve onu güreş meydamna çıkardık. Arabın tıpış tıpış Türkiyeye gelerek «paytak» Türk askerlcrini ve ordusunu küçük Bu saydığımız komünist liderlerinin ranhk içinde kalacakür. dilekler vardır. düşürmeğe yeltencn kendi gazetelerine • yara» marjasına kullandığı «cerahat> oldu! portrelerinden sonra, komünist partisi Sofyada bir «Millî Kültür Odası. da cevab vermelerini bekliyorum. bizde irin manasmadır. Bizim «kibrii» nin hayatım tasvir eden resimler gelir. I Türkçe, Fransızca bilen Arkası Sa, 4. Sü. 3 de REBİÜL'EVVEL 5 ÇARŞAMBA Bundan başka. gencleri angarya olar?k ihdas olunmuştur. Buna, kültürle hiç bir ilgileri bulunmıyan komünistler ve çalıştırdıkları ve bulgarca «Brigadiri» ! c ' • det'.ikleri gönüllü işçi ekiplerinin hayatı komünistliğe hizmet eden kimseler üye na dair resimlerle bazı manzaralar gelir. olarak ahnmıştır. Burada nefis yemekm ler yenerek, bol bol Stalin'in, Lenin'in 15 inci Sayısı ve Musiki Takvimi Çıkmıştır. Bütün bunlardan sonra artık BuigarisKendini her yıl en az bir defa, Vasatl ] T 26 12,20 14.44 1B,54'18,3O 5.40 I Çınar Han GalaU. Tel: 44087 ve Dimitrofun ilmi kabiliyetleri haktanda eüzel sanatlann mevcud olduğuMARMARA MATBAASI Cağaloğlu Yokuşu 382 çevrendeki Verem Savaşı Dispan"^^î JT33 7.25 9,47 12.00 JL38^12.18 kında konferanslar verilmektedir. nu. bilmem iddia etmek mümkün müserinde kontrol ettir. Bu kültür odalannda Dimitrofun besdüı? lemelerile dalkavuklan için yiyeceğin Buigaristanda. bugünkü komünist ida her türlüsü bol bol vardır. Fakat Bulye bedava bakılmıYa«u palikarya resinde edebiyat da ağlanacak bir dugaıistanm hakikî münevverleri, Bulgar yacak. Pansıman mı. rumdadır. Güzel sanatlar ve basm ve milleti gibi aclık ve sefalet içinde. topYarabbi sen bişu kadar para. Muyaym bakanhğı. ancak Elin Pelin, Aleklan.a kamplsrile hapisanelerde çürülirsin! Nedir bu basandr Bslabanof, Dora Gabi gibi komüayene mi, şu kadar mektedir. şımıza gelenler? nist yazarlarm, veya komünistliğe hizkuruş. Apse açma* Kimi kalkar, Amı, şu kadar.. n>erika gazeteleriEğitim Derneği Kız Talebe Haluk Nihad Pepeyi ne yazı yazar, aleyUzaktsn baimca Yurdunda yeni bir hâdise oldu dün Ankaraya gitti himizde ağzma getam bir medeni ceTürk Eğitim Derneğinin Cağaloğlundaki İstanbul Vali ve Belediye Başkan Vekili leni atıp rutar. KiIstanbul gazetesinin yazı işleri odaHaluk Nihad Pepeyi, İç İşleri Bakanlığınırı K12 Talebe Yurdurda dün bir hâdise olmuşne musallat hastahkların mütehassısla miyete j'akışan, momi, durup durur sından mürettibhanesine kadar, tekmil vâki daveü urerine dün al;;amki trenle Ar tur. Kâdise sudur: rını bir araya toplayan sıhhat müesse dern, iktisadî filâ:ı karayp gitmiştir. Cağalnshı Kız Talebe Yurdunıın 6ğle ve ken, kâbusîu bir bina, bu ilânın sahifeye konduğu gece, sesi demek olduğuna ve bu müessese, falan bir tedbir. Hattâ denildiğine göre Vali Vekili Ankarada bazı mühim terrss akşanı yemekleri Kadirga Erkek Talebe Yuruykuda sayıklarca herhalde bir elektrik kontağı ile zifiri yerinden karkıp, dünyaya tam da bu bu tedbir çok eskiden bile düşünülmüş lar yspscaktır Bunların başında Türk Ta dund?n bir kamyonla getir:ilmektedir. İd sına. Sevres muahedesini hortlatmağa karanlık hale gelmiş olacak ki, Beyoğlu mevsimde gelmek gibi bir hesabsız ha de, tatbik edilmiyormuş. Acaba niçin? leb< Derneği işi t;("!mek'.ed?r. diaya co're, dün yerr.ek kszanlsrından blrl kalkar. Haydi bunlara şaşkınhk diyeatmosferini temsil eden efzun neferi. Eund^n bsşkn. Ticaret Ofifinin ct n.üda kErr.yonun ıçine dökülmüş ve oradan <;aşam pazan mozalak yığırunın zavallıh rekette bulunan ikiz nevzadı beşiğinde Herhalde memleketin içtimaî bünyesi ha'le satıçlan kararı karşısında kasablann murlu b\r halde tekrar kazana kor.ularak. lim, taşkınhk diyelim, aşkınlık diyelim. kapılardan süzülüp kimse görmeden sa ğını andırıyor. Bu memleketin eski ziyaret edemiyeceğine göıe, ikiz nevza kaldırmamış olsa gerek. E, bu içtimaî bünyede bir değişiklik mi oldu? Muve celeb'erin cephe almaları meselesi de Eö '.alîbeye yedirilmek istenmistir. Ya şu Istanbulda çıkan fransızca gaze hifeye kurulmuş. günlerinde, evlerden çırağ edilen emek da, hastaneye doğru yol göründü deruşülecektir hakksk. Herhalde zenginleştik. kalanBundan haberdar olan talebe. Yurd İdare tede gördüğümüz ilânın acayibliğine ne Lâkin, Pariste bar açan Beşiktaşlı mektir. tar kalfalara, konak sahibleri, bu kadar İ£tanbul Vüâyet ve Belediyesine aid bazı sini bu hareketinden dolayı şiddetle protesto isim verelim? torlaştık, bedava hastaneye tenezzül Kirye Erestratyadis, sana ne demeli? kömürün yirmi mislini her sene hediye Haydi çocuklanm. kolkola girin, tı eden kalmadı. işlerle zabıtanm müş:erek mesaisi ve birleş eln.işltrdir Eski bir gazetedir, adıru duymayan Efzun neferi resimli ilânın gazetede yollarlardı. Hey gidi günler hey! tirilrnesi ;şi. Emniyet Müsteşarı sıfatile Hapış tıpıs hastaneye gidin. raporunuzu Diğer tarattan. T. E. Derneği yurdlarından luk Nihad Pepeyinin Ankarada meşgul nlakalmamıştır. Fransız dilile yazar, ama çıktığı gün, eğer sahiden Beşiktaşta oalıp kömürcü amcaya götürün, ona di Hoş, onun orası evliyayı umurun biKimin hangi ihcağı iş'.er arasında bulunmaktadır. Vali Ve ^eçilen birer tcmsilci. yurdlarda Bon günözbeöz Türk adı olan «istanbul > u be turuyorsan. Beşiktaş halkının yüzüne leceği iş, biz varakı mihrü vefamıza baîerde vuku bulan hâdiseler etrafında Meryin ki: maline veya vurdum kili iki gün sonra Ankar.Tdsn dönccektir. kalım. keze izahat vcrmek üzere dün akşam An ğenip benimsemiş. böylece, belki de bakabildin mi? duymazlığına kur Kömürcü amca, işte sana tam teRüşvet isteyen sahte mühendis karaya gitmişlerdir. bizden olduğunu anlatmak istemiştir. Diyorîar ki, hastaneler parasız; zenBaktm ha? Oyle ise yasu palikarya! ban olduğu pek de şekküllü hastaneden istediğin raporu Kurtuluşta oluran Muhiddin adında Dir Aksini iddia etmiyoruz. Zaten iddia etbilinmiyen biçare Ticaret Odasının bütçesi şrenc, kendısıne makine mühendisi süsü vegetirdik. Henüz adım attığımız bu dün ginler, fakir gözüküp anafordan tedavimediğinıiz içindir ki, 2 ocak tarihli sa Tam teşekkül ıerek Galatada bir fınna gitmiş ve makînehalkm, mevlid şekerı yada, böyle tam teşekküllü işler göriil ye tenezzül edecek kadar gönülsüz. işi kabul edildi leri gözden geçireceğlni söyliyerek 25 lira yısımn ikinci sahifesinde gözümüze ilialır gibi kömüı düğüne şahid olduğumuz için pek bah düzene koymak için bundan başka çare Bir ahpabım vardj. Gün görmüş, iyi rüşvet alırken yakalanmıştır. İstanbul Ticaret ve Sanayi Odajı Umumi şen bir ilân, parmağımızı ağzımızda bıaldığı bugünlerde, tiyanz. Yahuz, bir ufak tehlike geçir yok. yaşamış, fakat sonradan fakir düşmüşMecllsl, Odanın 1949 yıh bütçesini kabul etraktı. dik. Hâlâ da geçiriyoruz. Şayed soğukşöyle bir vaka duyiyi ama, bu şehirde, bedavaya tenezmiştlr. Bu arada Veremle Sava? Demeğine tü. Bir gün, yolda rasgeldim. Onüsıra Denizli, İsmet tnönü Lisesin. 34 bln lira. insaatı tamamlanmakta olan Şişli Beşiktaşlı Kirye Erestratyadis, Paris bir merkeb gidiyordu. Merkebin strtın dum: tan donarsak, kendl tam teşekküllü vü zül edecek kadar alçakgönüllü zengin camiine 10 bin lira tahsis edilmesi uygun te bir bar açmış. Adı Olemp. Gazeteye Bir ailenln ikiz çocuğu olmuş. ilk se cudümüz memlekete iki evlâd kaybet sayısı, hakikî yoksulun sayısına nisbet da, yatak yorgan, mangal, teldolabı giden yetişenlere: görülmüştür. verdiği ilânda, buradan Parise gidecek bi bir iki parça ev eşyası vardı. Ayak vinc ve saadet anlan geçince, aileyi bir tirir. Mürüvvete endaze olmaz, kısmeü edilince, tüyler ürpertecek kadar korDerneğimizin 911949 pazar günü, sa Oda, ayrıca Esnaf Hastanesinin açığı olan olanlara mı, yoksa Pariste olup da franüstü konuştuk. «Hayrola, nereye böy telâştır almış. Çocuk bu, sıcak ister. mize kaç yüz dirhem kömür düşüyorsa j kunc bir netice karşısında kalmaz mıyız at 9,30 da. Üniversite Loka!ind« fevka 70 bin lirayı da yakında Hastanenin İdare sızca «Istanbul» gazetesini okuyacaklale?» diye sordum. Evden taşındığını Alâkadar makama başvurmuşlar, kö verin de, şu tam teşekküllü vücudümü j dersiniz? Heyetine gondeıscektir. lâde kongresi yapılacstktır. Duyarulur. ra mı, her kime hitaben ise, bir ilân ve söyledi. «Eşyan bu mu?> dedim. Şöyle mür istemişler. Doktordan rapor, denil zü Azrailin pençesinden kurtaralım, siHele bu yoksullar arasında, yoksulGündem: riyor, bu lokantasını tanıtmak istiyor ve cevab verdi: «Benim eşyamdan ne ola miş. Raporu derhal almışlar, götürmüş ze de dua edelim: Allah, bu memlekete. luğunu söylemekten, fakir ilmühaberi 1 Yeni idare heyeti seçimi, tam teşekküllü kafalar ihsan etsin. methediyor. Ne diye methediyor, bilir cak, tabil bu bir yorganla bir dösek, ler. Işte, demişler, ikiz evlâdımız dünalmaktan utanan acaba kaç bin kişi 2 DUekler. misiniz? «Pariste, Beyoğlu atmosferini benim eşyarru taşır bir esek!> yaya geldiğine dair istediğiniz rapor. amin, diyelim! vardur? bu lokantada bulacaksınız» diye. Fena Istanbullunun kış yakacaği, bizim Alâkadar makam: Her boyayı boyadıktan sonra fıstıkiYarun teşekkül Avustralya buluş değil. Değil ama, Kirye Erestrat fakir ahpabın ev eşyasına döndü. Zem•% Yoo! demiş. Bu rapor muteber deye dayanmağı akla getiren bu tedbiri ORHAN SOYSALLI yadis bu Beyoğlu atmosferini şöyle tasheride, ev başma iki yüz elli kilo kö ğii. Tam tejekküllü hastaneden rapor MERİNOS YÜNLERİ Tam teşekküllü hastane hikâyesi. son düşünürken, bir zamanlar, bu memlevir etmiş: Ustünde rakı karafası, zar mür. Bazan yolda, bu kömürcağızı ta getirmelisiniz ki muteber olsun. Bu raNıkahlandılar. günlerde ortaya çıkan «hastaneler üc kette, kışın sıcak diyarlara göçemiyeERGÖN LİMİTED fincanı ve kadeh bulunan bir bar tez şıyan arabacıklara rasgeliyorum. Için porla size kömür veremeyiz. retli olacak» rivayetini hatırıma getir cek kadar sakat ve hasta leyleklere İstanbul 29/12/948 gâhı başında, tabureye oturmuş, ayağı deki bir avuc kömürün acıklı hali, seyGa 1 a t a Tam tcşekküllü hastane demek, insan di. Rivayet de gerçekleşmiş deniyor. mahsus hastaneler yapan büyük ecdaçarıklı bir efzun, kadeh kaldırryor. yar yemijçi arabasında artakalmıs ak vücudünde ne kadar uzuv varsa hepsi Bundan sonra, hastanelerimkde, kimse dımı, içim yana yana haürladun. Bulgar ressamı bir tabloyu tek başııta yapamaz! Sehir Dil Davasında Kat'î Karara Doğruf IHEM c haberleri Et komisyotıu Türkcedeki tasarrufun I CUMHURİYET 5 Orak 1943 NALINA MIHINA Amerikan basmındakî hezeyanlar! dttn de bîr Rejim. kollektif resim prensipini kabul ettiği için tablonun bir kısmını bir ressam, geri kalanmı ise başkaları çizerler Yazan: Sfefan Mmçef Sarbakof kararavaramadı tatbikat Ismail Yazan: losu Habih Sevük Ticaret Odası, kiralara zammı iste^iyor l 5 DAKTİLO ARANIYOR E R G Ö N LTD. j TÜRK MÜSİKİSİ DERĞİSİ'nin I Yazan: Hamdi Varoğlu ı