Katalog

r BABA EVİ 100 K u r u ? Canlı ve güzel hikâyelerile çok «evilraiş olan genç hikâyeci Orhan Kemalin yer yer bıber kadar acı, fakat buram bursm yaşamak sevinci tüten ilk romanı VARLIK YAYINLARI Ankara Caddesi, 80/1, İstanbul. 25 inci yıi Sayı: 8764 umhuri Telgraf ve mektub adresi: Cumhuriyet, tstanbul Posta kutusu istanbul No. 246 Telefonlar: Umuml Santral Numarası: 21296. Yaa İfleri: 24299. Matbaa: 24290 Blr takvimde aradığınız bütün hususiyetler NEBİOGLU TAKVİMİ nde vardır. trfnde yüzlerce resim, meşhur adamlanftıayatları, fıkralar, nükteler ve şarkılar ^Oİupan Nebioğlu Takvimi büyük bîr bilği bkoBesidir. KURUCUSU: YUNUS NAD! Çarşamba 5 Ocak 1949 Siz de Nebioğlu Takvimi alınız Yol vergisi tasarısı Tekel maddelerin dttn son şeklini al zam haberleri asılsızl Vergi 6 liraya indirilmekle beraber bir kısım vatandaşlardan gelir nisbetlerine göre almacak, ayrıca benzine de zaM yapılacak Dün Yalnız biraya Htresinde 20 kuruş zam yapılması düşünülüyor Sarığa hasret n komîsyonda şiddetB tartışnalar olda, mahalifler hükumetin gayrisamimî Maliye ve Tekel Bakanları. dün Biitçe Komisyonunda bîradan başka hiçbir Tekel maddesine zam icrasınm düşünülmediğini. olduğunu, Bakanlar auhalefetin ölçüsüz konuştuğunu söylediler çay fiatlarmda da bi** değişiklîk olmıyacağını bildirdiler • Ankara 4 (Telefonla) Yol Ver risaii iradların yüzde 5 i, mütegisi Komisyonu, bugün çalışmaları ahhidlerden verdıkleri taahhüd ver nı bitirdi. Tasannın aldığı son şekıl gisinin yüzde üçü, bma sahiblerinşdyledir: den bina vergilerinin yüzde onu, Maktu yol vergisi 6 liradır. Bu su arazi sahiblerınden ara2İ vergileriretle bütün yurdda 16 milyon lira nin yüzde 20 sı, hizmet erbabı ve temin olunmaktadır. Benzinin 5 lit memurlardan kazanc vergilerinin relık bir şışesine 20 kuruş zam ya yüzde 2 si nisbetınde alınacaktır. pılacaktır. Bu suretle de 32 milyon Seyyar satıcılardan maktu vergi dılıra gelir temın edılecektir.. Ayrıca şında vergi alınmıyacaktır gelır nisbetlerine göre bir kısım vaKomisyonda bu teklıf, tartışmatandaşlara 6 liradan başka yol ver lara sebeb olmuş, muhalif milletvegisi tarhedılecektir. Bu vergı, be kıllerı, yol vergısinden temın edileyannameye tâbi olan mükelleflerin cek paranm tamamile yollara sarkazanc vergısınin yüzde üçu, gay Arkası Sa. 3, Su. 5 te Ikokullanmızda sankb hocalann hâlâ boy göstermediğine iizülen, Üniversitemize bağlı bir İlâhiyat mcdresesinin hasretini çeken bir milletvekili, nihaşet sabn tiikenmiş olacak ki, evrelki giin Mecliste kürsüje çıkarak Milli Eğitim Bakanına hücum etmiş: Tahsin Banguoğlu yerinde kaldıkça bu işler gerçekleştirilemiyecek; Başbakan onu başka işe koysun! Deraiş. Şuracığa hemen fikrimizi yazıverelim: Devletin din işlerine yeniden el atmasını önliyecek eğer bir Tahsin Banguoğlu kaldı ise, hiç vakit kaybetmeden onu «değişmez Milli Eğitim Bakanı» nasbetmcli ve ellerimizi kaldınp bnırüne dua ile vakit geçirmeliyiz. Gönül kazanma politikası uğruna inkılâbımızın en büyük prensipini ayaklanmızla çişneyeceksek, ben. halisini sahtesini ayırd ctmeksizin bütün demokrasilerden istifa cttiğimi saygilanmla arzederim. Tr>ia jflçritg • Arinjp Jçleripi birbjrinden ayırabilmek hususırnda bizim an bir asırlık bir gecikmemiz vardır. On altıncı yüzyıhn başlannda Mısırı zapteden Yavuz Sultan Seliın, Abbasilerin elinden Hilâfct raakamını aimasa idi, sosyal yapunızda şiındiye kadar çok şeyler değişebilir, Devlet. ferdlerin vicdanına hükmeden Şarklı ve totaliter cübbesini daha kolay çıkarabilirdi. 800 yılında Papanın elile Bah İmparatorluğu tacını giyinen Charlemagnes, isteyerek veya istemiverek kiliseyi saraydan ayıracak tılsımh duvara Uk taşı koj ııj ordu. Tılsımlı diyonız, | çünkü bu duvar Avrupa kafasını j yaratan. vicdan hürriyetini bren1 ileri gidisi hazırlayan, siyasî hürriyetlere geniş ufuklar açan başlıca yapıdır. Din otoritesi. yakın zamanlara kadar bizde olduğu gibi Avrupada da De\!et otoritesine bağlı Bugun Adananın Kurfıılu? bayramina kalsa idi, çok muhtemeldir ki, bugünkü dünya bambaşka bir man Adana 4 (Telefonla) Adananın kurtuluş bayramı yarın kutlanacaktır rara gösterirdi. Bayram, bugunden başlamıştır. D P. 1924 yılındanberi jürüttüşünuiz Başkanı Celâl Bayarın da bugun şehrılâiklik prensipinin devamlı su mıze gelmesı, buyuk bir kutlenın caddelere dokulmesıne vesile olmuştur. rette birçok güçlüklere çarptığını Celâl Bayar, Refık Koraltan ve Adnan inkâr edemeyiz Asırlar boyunca Menderesı karşılamak uzere cıvar il ve Devletin en yüksek makamına bağ ılçelerden gelen halktan maada Maıaşü olarak idare edilen bir müessese, tan da bir çok zeybek şehrımize gcl« yüksek makamdan aynlıverince miştir. Halk, sabahtanberi sokaklarda başsız kalmıs bir vücude benzedi. davul ve zurnalarla şenlikler yapmakSosyal fonksij onunu yapamaz, ken ta, D P bayrakJarıle süslu kamyonlardi keadini idare edemez hale gel la dolaşarak tezahuratta bulunmaktadır. Celâl Bayar ve arkadaşlarım getiren di. Şimdi tekrar Devletin himaye Toros ekspresi. istas>ona girmeden sasine almakla onu kurtaracağımızı atlerce evvel garm . önündeki meydartı sanıyorsak aldanıyornzdur. Din, bu ve hat boyunu D P. rozetini taşıyan gün gerçekten sadece bir vicdan işidir. Devletin tamamile dışında, kendi kendine işler bir mekanizma kurulamadıkça, dinden şifa bekleyen vicdanlara ıstırabdan başka bir şey sunulamıyacak ve bu ıshrab da ileride cemiyetimizi derinden rahatsız edebilecektir. D Memur kadroları Kadroları normale indirmek için hazırlanan tasannın esasları Ankara 4 'Telefonla) Maliye Bakanlığı, roemurlar hakkındakı tasarıyı bugünlerde Bakanlar Kuruluna sevkedecektir. Öğrendığime gore bakanlıklarda memur kadroları azaltılarak ışlerın rasyonelleştırilmesi bahis mevzuudur. Kabul edüecek kanun tatbık edılirken açıkta kalacak memurlann sefalet çekmemeleri için esash tedbirler düşünülmektedır. Bu tedbirler gereğınce Başbakanhk emrınde kurulacak bir büro vasıtasıle açıkta kaldıktan sonra sıra bekleyecek memurlar. muhtelıf dairelerde açılacak yerlere yerleştırıleceklerdır. Açıkta bırakılacak memurlara 6 ay muddetle tam maaş verılmesı, ondan sonra yuzde 70 ten başlayarak 5 sene zarfmöa yüzde 40 Tî^dar inen nîsbetlerde ayhk verılmesı düşunuluyor. Bunlar, 5 sene zarfında açılacak memurıyetlere tayın edılecekler, yahud da tasfıye olunacaklardır. C. Bayarın Adanada dünkü konuşması «Atatiirkiin izinden yiirüyenlere diişen yeni vazife: Bu memlekefi hiirriyet diyarı yapmak» Adananın Kurtuluş bayramı Ankara 4 (Telefonla) Butçe komisyonunda dun Tekel Bakanlığı bütçesının goruşulmesi sırasında bazı Tekel maddelerıne zam yapılacağı meselesı, şu suretle ortaya atılrruşür: Hukumetçe. yalnız bıraya lıtre başmda 20 kuruş zam yapılması \e çay fiatları aynı kalmakla beraber daha yüksek kahtelısının 20 liraya satılmasımn duşunulduğu Bakan tarafjıdan bıldırılmıştir Tekel Bakanhğı butçesi raportoru Ihsan Hâmıd Tıgrel. bıraya 20 kuruş zam yapılacağma gore rakıya da 50 kuruş zam yapılmasını istemıştir. Bugunku toplantıda bütün komisyon üyeleıı b j zamlann sleyhınde bulunmuşlardır Uyelerin çoğu, tuzun pahalı satılmakta olduğunu sojliyerek ucuzlatılmasıru taleb etmışlerdir. Toplantıda hazır bulunan Maliye Bakanı Şevket Adalan, hükumetin, şarab, tutün, kıbrıt, rakı ve tuza herhangı bir zam yapmak nijetinde olmad'ğını kat'î surette beyan etmıştir. ArJcast Sa. 3, Su. 2 de Filistin Uzlastırma Komisyonu H. Cahid Yalçın komisyon . uyebğıne seçıldı Filistinde Yahudilerle Mısırblar arasında şiddetli savaşlar devam ediyor Ankara 4 (a.a.) Bırleşmiş Mılletler Genel Kurulunun üçüncu alelâde Paria toplantısuıda Türkiye, Birleşik Amerika Devletleri ve Fransadan mürekkeb ol Arkası Sa. 3, Sü 5 te Tekel Bakanı Emin Erişirgil Ahmed Tahtakılıca Mecliste verüen ceza • . • . • • * ^ ı • . Mdstakil Demokratlar, Tahtakılıcın hangi sözlerinde hakaret bulundıtğunu bir \a Kurşuna dizüen 33 vatandas Bu meselenin tekrar Mecliste göriifiilmesi için bir takrir verildi Ankara 4 (Telefonla) Demokrat Parti mılletvekillerınden Fıxri Apaydın, geçenlerde 33 vatandaşm hükumsuz oiştirak edccek olaular Milis kıjafetile larak kurşuna dızılmesı neticesinde akkadınlı erkekli bınlerce kışi doldur ıabaları tarafmdan ,\?pılan müracaat muştu Ekspres gara gırdıkten sonra bu üzerine g«çıcı dilekçe komisyonunun Arkası Sa. 3, Sü 6 da insan denızi D P. Genel Başkanını görmek uzere dalgalamyor, «yaşa hürrıyet babası», «Varol Bayar> sesleri yukseliyordu. Cadde boyunca mütemadiyen alkışlanan misanrler doğruca D P Seyhan il kongresınin toplanacağı Asrî sinema salonuna gittıler. Sınemanın önunü ve salonu dolduran halk, Bayar ve arkadaşlanna burada da büyük bir tezahürat yaptı. Kongrede Kongre «aaf 15,50 de acıldı Başkanlık divanı secimını muteakıb idare heyetı raporunun okunmasına geçildi. Ra Arkası Sa 4. Su. 6 da takrirle Baskanlıktatı sordular kılıcın bu beyanatıle BuAnkara 4 (Telefonla) yuk Mıllet Meclısme, CumMustakıl Demokratlardan hur Başkanına ve hukumeHasan Dıncer, Ahmed Ote hakaret ettıgı ıfade edığuz, Ahmed Çınar, Ali Rıza lerek, hakkmda uç oturum Kırsever Şahın Lâçm, muddetle geçıcı olarak Mec Behçet Gokçen ve Fethı lısten çıkarma cezasının tat Erımçağm ımzalarını taşıbıkı teklıf edılmıştır. Halj'an bir takrir Meclıs Başbukı Tahtakılıc tarafmdan kanlığına verılmıştır. Bunsarfedılen sozlerde Meclıse, da şoyle denılmektedır: Cumhur Başkanına veya 29/12/1948 tarıhli otuhukumete hakaret ifade erumda Kutahya nnlletveden bir cıhet bulunmakılı Ahmed Tahtakılıcın maktadır. bir aylık muvakkat butçe hakkındakı teklıflennı yaBu vazıyet karşısında Rıparken sarfettığı sozlerde yaset Dıvanının Anayasa dısiplın cezası tatbıkını ve iç tuzuk hukumlerine Hasan Dinçer gerektıricı bir mahiyet rıayet etmedığı ve bitarafbulunup bulunmadığının Rıyaset Dı lığını ıhlâl ettığı kanaatı hasıl olvanınca tetkık ve kamutaya arzı için maktadır. Sarfedılen sözlerin hangi oturuma ara verılmiştı. İkinci otu i cumle ve kelimesınden Meclıse, rumda Başkanlık tarafmdan Tahta Arkası Sa. 3, Sü. 2 de Hüseyin Cahid Yalçın Petrol kuyularınm Âmerikatı filosu ayııt yirmi yedisindc geliyor Oramiral Conelirnin komutasında bulunacak filo bîr uçak gemisile üç kruvazör ve muhriblerden mürekkeb olacak Limanımızı ziyaret edecek olan Amerika donanmasma bağlı filonun karşılanma programı hazırlanmış ve dün ilgilılere tebliğ edılmiştir. Atlantık ve Akdeniz filolan Komutanı Oramiral R L. L. Conellı'n'n komutasındaki fılo, aym yirmi yedısinde lımanımıza gelecek ve otuz birine kadar kaldıktan sonra kruvazörlerden birmi burada bırakarak İstanbul limanından ayrılacaktır. Fıloda Taranto uçak gemısı ıle Colombas, Manchester, Spokon kruvazörleri ve ıki muhrib bulunmaktadır. Gemiler, limanımızda kaldıkları müddetçe kabul torenleri, zıyaretler yapılacak ve Amıral Conellı Ankaraya giderek Cumhur Başkanı tarafmdan kabul edılecektır. Amenkan donanmasınm bu ziyaretine ehemmıyet verilmektedir. Üniversitcde ilâhiyat derslerl okntan bir ınedrese açılmasını isteyenler, İmanı Hatib mekteblerini liinımlu görenler, velhasıl dinî terbiyeyi Devletin eline vermek isteyenler, mezheb birliği esasına dayandıklan için tamamile antidemokratik düşünüyorlar. Meselâ, ynrdutnuzda sayısı dört milyonu bulduğu söylenen Alevîlik mezhebini hesaba katmıyorlar. Gerçi derslere devam mecburiyeti konmıyacak, dinî bğretim sadece ana babanın isteğine bırakılacaktır. Fakat bu jolda göze aünacak masraflara Alevî vatandaşları iştirak ettirmeye ne hakkımu vardır? Onlara da kendi mezheblerini bğretelün dersek, daha başka mezhebleri, nihayet lâikleri de duşünmek gerekmez mi? Din işlerini tamamile cemaat teşkilâtma bırakmak ve Diyanet İşleri Reisliğini de bağımsız bir makaro baline getirmek mantıkça en doğru NADİR NADİ * ATkası Sa. 3, Sü. 4 te Markos'on son bir resmi Marhos idant edilmiş Komünistler tarafmdan asıldığı bildirilen Markos'un yerine Atinalı bir mürettib geçmiş Atına 4 (a a.) (byum) Larisadan resmi makamlara gelen haberlerden anlaşıldığına gore çetecilerin başı Markos son gunlerde gözden düşerek faaliyetten çekilmeğe mecbur edılmiştir. Fil hakika son zamanlarda sözde demokrat ordusunun genel karargâhı tarafmdan yaymlanan enür ve tebliğlerin altmda cOrgeneral Gutas» imzası görulmekte idi. Bu, Gutas müstear adı altmda gizîenen kimsenin G. Vronünıos adında Atinalı bir mürettıb olduğu tesbit edıl Ankara 4 (Telefonla) Ekonomi Bakanı Cavid Ekin, petrol aramalarının kesin netıceleri alınmcaya kadar, sondajları bıten ve petrol veren kuyulan işletmek için Maden Tetkık Arama Enstitüsüne muvakkat bir ifletme yetkisi veren bir kanun tasarısının hazırlandığuıı açıklamıştır. 2 nci verem savaş haftası münasebe ğinden, bu hususta ne gibi tedbirlerin Bu tasarı Maden Tetkik, Aramanın tıle geçen sene 7 ocak tarıhinde «C\ım alındığından veya alınacağmdan bah bu ış için istıkrazda bulunmasını t e huriyet> te çıkan bir yazımdan şu sasetmedi. Kendılerıle konuştuğum bir kı mın edecek hükümlerı de ihtiva ettırları aynen abyorum: A r k a s ı S a 4, S u . l d e mektedır. tBaşta Sağlık Bakanımız olduğu halde hemen butun alâkalılar, verem afetinin memleket çapmdaki tahnblerini endıse verici rakamlarla izah ederek alınması lâzım gelen tedbirlerin uzun yıllara ve milyonlara bağlı olduğunu eöylediler. Fakat ne garibdir ki, hiç kimse bugünkü teşiilât ve imkânlarla veremle nasıl savaşılması Icab edece Verem Haftasında acı sözler işİetihnesi Bu işin muvakkaten M. T. A. Enstitüsüne bırakılması için bîr tasarı hazırlandı Bir doktor: «Biz veremle mücadele halinde değil, musafaha halindeyiz» diyor c Ana caddede hayvan leşi Ickili yerlerin taİMİiıli Bu hususta hazırlanan plânı hükumet tasdik etti Oramiral B. L. L. Con«lH İçkıli mahallerin tahdidi hakkındakı tabmatname gereğince hazırlanan plânlar İç İşleri Bakanlığınca tasdik edilerek Vılâyete bildirilmıştır. Kararın tatbıkma yakmda başlanacaktır. Buna göre, her kazada ıçkılı bolge olarak aynlan sahaların dı§mda kalan yerlerde içkı satanlar, iilerini altı ay zarfında tasfıye ederek Arkası Sa. 3, Sü. 2 de Arkan Sa. 3, Sü. t da Şehıin en işlek caddelerinden bin olan Bayıldım yokuşunda dün, yanm» dan geçenlerin başlarını ote tarafa çevirtecek kadar ığrenç bir leş yatmakta ıdı Bu, para eden derisi soyulup oraya bırakılan bir at leşı idı. Leş, alâkadarların nazarı dıkkatini büe çekmeksizia orada kalmış ve yolcular yollarını de» ğ i t i k zorunda bırakılnuşlardır.