Katalog

DIVAN EDEBIYATI KELİMELER REMİZLER MAZMUNLAR MEFHUMLAR Agâh Sırn Levend Divan Edebiyatı başh başına bir âlemdir. Her gün biraz daha kesifleşen bir sis tabakası altında: örtülüp giden bir âlemin karanlık köşelerini aydınlatan bu fikir, his ve hayal dünyasını tesbite çahşan büyük bir eserdir. Fiatı 500. Cildlisi 600 kuruş. İ N K İ L Â P K İ T A B E V İ umhurivet j îslâmiyetin geliştirdiği TASAVVUF İslâm taîtw6funun tarih boyunca geçirdiği ensgühim gelişmeler ve yetiştirdiği en bufîflçjfahsiyetler. (250 kuruş) 25 inci yıi Sayf: 8735 ve gösterilen talimden azamî derecede Bayar, bundan baska D.P. lilere karşı istihfaf edici tabirler faydalanmak için hararetle çalışıyor,, kullananların sözlerine siddetle mukabele etti D. Partî Raşkanı, umumî seçimlerin yakuılığını bu konuşmasında da belirtti dün de Truman, bize bilançosunu konuştu "Türkıye, verilen malzeme «Türkiye, korku ve şüphe ile dolu olan dünyanın durumunu nazarı itibara almadan ferdî haklan temsil ve sıyanet eden müesseseleri ıslah yoluna kemali cesaret ve azimle atılmıştır.» Telgraî ve msktuü adresi: Cumlıuriyet, İstanbul Posta kutusu îstanbul No. 246 Telefonlar: Umumî Santral Numarası: 24298. Yaa İşleri: 24299. Matbaa: 24290 K3QRtltÜ5tî ;yUNUSYTAT5Î ÖME§ ^BIZA DOĞRUL Salı 7 Aralık 1948 A H M İ ^ H A L İ T KİTABEVİ Bayarin nutku elâl Bayann Edirne nutktma hâkim olan ağır başlı, iyi niyetli ve yurd sevgisile dolu bavayı bvmeliyiz. Ortalığı bin türlii ihtiras bulutlannın kapladığı, demagoji oyunlan arasmda lâf cambazlannın hakikati yutmaya çalışhğı bir devirde, Demokrat Parti Başkanını bu toprağuı b'z meselelerlne bağlı görmek ümid verici bir işarettir. Üç yıldanberi yurdumuzun bir çıkmaza saplandığuu ilk defa Celâl Bayardan duyuyor değiliz. Demokrasi rejimini yürütebilmenin güçlükleri devlet makinesini ezmiş, hırpalamış, adeta işleyemez bir hale getirmiştir. Drtisadî, malî davalarımızdan tutunuz da en basit nizam ve asayiş meselelerine kadar her sahada tehlikeli bir bocalama görülüyor. Hükumet ne yapacağmı şaşırmış gibidir. İktidar partisi her işini bırakmış, günlük tedbirlerle ömriinü sürdürmeğe çalışırken milletin işleri neredeyse Arab saçına dönecektir (şimdiye kadar dönmedi ise). Harb felâketine yıllarca göğüs gerip her bakımdan ağır yaralar alan milletlerin bile artık kalkınmaya başladtğı bir devirde biz tersine günden güne daba giiç bir vaıiyete diişüyorıız. İrinde bulunduğumuz tabloyu veciz bir şekilde önümüze seren Bayar, iktidarın. biitün iimidini Marshall plânına bağladığını söylemekle acınacak halimizi bir ressam kudretile. sanki clle tutulurcasına canlandınyor. Devlet arabasınuı saptığı çıkmaz gerçekten tehlikelidir. Çünkii, iktidan ellerinde tutanlar. Bayann dediği gibi, sabit bir takım fikirlere kendilerini kaptınr.ışlardır. «Halk iradesine boyun eğmeden demokrasi yapmak» formülü içine sığdırabileccğimiz bu fikirler, inkılâbımızın yanlış anlaşılmasından. yahud da soysuzlaşmasından başka bir şey değildir. Her büyük devrim hareketinde olduğu gibi, bîz de. uzıın yıllar chalka rağmen halkçılık» prensipini çüttük. Saltanatı yıkarken. medenî kanunu kabul ederken, kadına esit haklar tanırken, fesi alar ve Lâtin harflerini alırken demokratik usullere başvurmadık. Fakat bütün bunlan, en kısa zamanda memleketi batılı manasile gerçek bir hürriyete kavuşturmak amacile yaptık. Başkan yardımın, komünist baskılarına karşı mukavemetimizi arttırmak maksadile yapıldığını izah ederken: "Türk milleti bu (ırsattan istifade etniştir,, dedi Washington 6 (a.a.) (usis) Türkiye ye yardım programı hakkmda Başkan Truman tarafından kongreye sunulan üç ayhk raporun metni aşağıdadır: «Türkiyeye askerî yardım programının takib ettiği gaye, Türklere, askeri bütçelerini çok artürmadan askerî teşCelâl Bayar, Edirnede konuşurken kilâtlarını kuv\'etlendirmek ve aynı zamanda asker mevcudunu azaltarak, Uzunköprü 6 (Hususî surette giden tililerin kazanmış olmalarından yana arkadaşımız Ferdi Oner telefonla bildi yakıla şikâyette bulundular ve bu hu silâh altında bulunardarm sivil hayattariyor) Iki gündenberi Edirnenin mi susta Genel Başkanm düşüncelerini ki verimli çahşmalarma dönebilmeleri Arkası Sa. 4 . S ü . lde safiri bulunan D. P. Genel Başkam Ce öğrenmek Lstediler. Bu umumî istek ülâl Bayar, bu sabah saat 10 da Demok zerine Celâl Bayar, Kırcasalihlilere biı ratların hararetli uğurlama tezahürleri hitabede bulundu. arasında bu tarihî şehirden ayrıldı. UBayaruı Kırcasalihlilere hitabesi zunköprü istikametinde seyahatine deEdirnede dün yaptığı uzun bir konuşvam edecek olan Bayar yol boyunca mada memleketin umumî durumu hakköylüler tarafından sevgi gösterilerile kmdaki kanaatleri açıkladığını söylikarşılanıyor, onlarla görüşmeler yapı yerek, dedi ki: yordu. Genel Başkan saat 11 de Kırca« Bucağınızdaki belediye seçiminin salih bucağma geldi. Bura Demokratla cereyan tarzı hakkında esasb. bir marı Celâ^j^yan davullarla ve zurnalarls lumata sahib değilim; fakat, eaısa karşıladılar, kurbanlar kestiler. Karşı bakarat burada da haksızlık yapıldığılayıcılar Bayara, merkez nüfusunun na kani bulunuyorum. Haklarınızı kahemen ekseriyeti Deraokratların teşkil nun yolu ile araym, Devlet Şurasına ettikleri söylenen bu bucakta kayden müracaat ediniz. Fakat, sırası gelmişken sabit olan bir hakikat hilâfına geçen ay şu hakikati de belirtmek lâzımdır ki, yapılan Belediye seçiminde C. H. Par Arkası 5a. 4, Sü. 6 da Berlinde sosyalistler kazandı Başkan Truman, kongre huzurunda Seçim neticesini balılılar memnunlukla karşıladılar Sosyalistlerin zaferine, bunların 1 numaralı komünist düşmanı sayılmaları âmil ol'du Londra 6 (B.B.C.) Berlinde yapılan seçimlerin vertoiş olduğu mtkeler, Londra, Washingf6n'da memnunlukla karşılanmışbr. Amerika Dış işleri Bakan lığınm bir sözcüsü: <Bu netice, hürriyet ve demokrasi uğrundaki çalışmalann kazandığı bir zaferdir» demiştir. Ingil. teredeki intıba şudur: «Berlin halkı, Ruslar ve Rus iddialanna bir sille indirmiştir.» Arkası Sa, 4, Sü. 7 de •. Toprak Ofiste suiistimal iddiala?! Sinan Tekelioğlunun ileri surdugu ıddıaları Ticaret Bakanı birer birer reddetti Ankara, 6 (Telefonla) diselerden barLsetmişler ve Sinan Tekelioğlunun, Toprak o kadar çok cevablar verilOfisteki tahkikatın neticeleri miş ki, şimdi hangisini kashakkmda Ticaret ıBakanındettiklerini anlıyamadım. Ridan sözlü sorusu, bugünkü yaset makammdan rica edeMecliste takrir sahibi ile rim, Tekelioğlu, sormak i=Bakan arasmda uzun ve zatediklerini şu kürsüden tekman zaman sert görüşmelere rarlasınlar, cevab vermeğe sebeb oldu. Tekelioğlu. kenhazınm» dedi. di?i tarafından evvelce veSinan Tekelioğlunun iddiaları rilmiş olan takrir üzerine Sinan Tekelioğlu: « EvMecliste cereyan eden müzavel emirde irtikâb ve irtişa' kereleri havi zab:tların tarih kanununun hâlâ hayatta olup ve numarasmı, bu önergesin Sinan Tekelioğlu olmadığı hakkında şüpheye de zikretmişti. düştüğümü kaydedeyim.> diye söze başladı. Gerek vesikalarla, getek eski BaCemil Said Barlas: € Zabıt sahifelerini çevirince bir kanm beyanatı ile iddialarını. daha 8 ay Arkasi Sa. 3, Sü. 2 de bilmece karşısında kaldım. O kadar hâ Seçimin yeniîeneceği şayiaları Ankarada tekrar dolaşıyor Celâl Bayann, Edirne nutkunutı CH.P. ve Nillet Partisindeki akisleri General Sadık Aldoğan: "Celâl Bayar. seçimlerin yakında yapılacağını tebşir etnıekle ıııuvazaayı açıktan açığa ortaya koymuş oluyor» diyor Bir Türk kızı Birleşmiş Milletler Kraliçesi seçildi Ankara, 6 (Telefonla) Seçimlerin, ziyade kuvvstli olduğu ve genel seçimjenileneceğine dair şayialar bugün Anka brin önümüzdeki temmuzda yapılacağı lada tekrar dolaşmağa başlamıştır. Bu ileri sürülmektedir. Halk Partisi mahNihayet, artık ileri demokrasiyi na kat'i nazar ile bakan çevreler de fillerinde, bu hususta malumat mevcud memleketimizde yürütmck zanianı vardır. Meclisin yaza doğru fesih karan değildir. Farti ifrat kanadmda bulunangeldi diyerek siyasî ha\atımi7da bir vermesi ihtimalinin her zamankinden Arkası S. 3, Sü. 3 te takım hareketlere kalkıştık. Dış manzaramız itibarile yan demokratik bir balimiz var: Tek dereceli seçimler yapılıyor, Meclise nasılsa girebilen nıuhallflerç söz hakkı tanılıyor, gazetcler az çok istediğini yazabiliyor, falan filân... Fakat herkes biliyor ki bu sadece bir görünüşten ibarettir. Gerçekte seliıntere miili irade değil, iktidar hükmediyor. Akla gelen veya gelmiyen baskı ve hilelerle halkın reyine sahib çıkıhyor. Ondan sonra da iktidar sözcüleri demokrasinin bir kanun rejimi olduğunu söyleyerek karşı tarafı susturmaya çalışıyorlar. İşte biz seçildik ya, sizi biz idare edeccjnz! Diyorlar. Evet, siz seçildiniz. fakat nasıl seçildiniz? Diye sordunuz mu «orasuıı kanştırma» der gibi başlannı yana çevirnıekten ve susmaktan başka bir şey Adalet Bakanı Fuad Sirmcu Bulgaristanda yer yer gizli ayaklanmaîar Adalet Bakanhğı bütçesi Bütçe Komisyonunda Adalet Bakanı: «Türkiye Cumhuriyeti, maalesef hapisaneler içinde vaziyete hâkim değildir» dedi Ankara, 6 (Telefonla) Meclis bütçe komisyonunda bugün, Adalet Bakanhğı bütçesi müzakerelerine başlanmıştır. Faik Kurtoğlu (Manisa), bazı ilçelerdeki mahkeme binalarımn harab ve dermeçatma vaziyetlerini tasvir etmiş, Adalet Sarayından önce bunların düşünülmesi gerektiğini anlatmış ve İstanbulda Vakıf Han gibi münasib bir binanm satm alınarak adliye haline getirilmesinin daha ucuza mal olacağını ileri sürmüş. artacak ödeneğin de ilçelerde mahkemelerin bir şekle konulmasma harcanmasmı uygun bulmuştur. Abidin Potoğlu, Ahmed Oğuz, Adnan Adıvar, Cevdet Gölet ve Arkası Sa. 4, Sü. S da Dünya turuna çıhan 6 dul Amerikalı misisler, Türkiyeyi gördükleri zaman bizim hakkımızdaki cehaletlerine kendileri bile şaşıp kaldılar Pazar günü sekiz saat bir gecikfne rum, çünkü garabetler diyarı Ameile Şamdan gelen PanAmerican u rikanm muhtelif eyaletlerinden altı çağı, garib bir turist kafilesini şeh dul kadm, bu turist heyetini teşkil Arkası Sa. 3, Sü. 5 te rimize getirdi. Evet, «garib» diyoBelkıs Temel Washington 6 (a.a.) Birleşmiş Milletler teşkilâtı tarafından her yıl aralık ayında verilmekte olan balo, evvelki gece Washington'un en muhteşem oteli olan Statler salonlarında seckin ve yüksek sosyeteye mensub davetlilerin iştirakile parlak bir surette yapılmış va Arkast Sa. 4, Sü. 7 de Sofyadan gelen bir Türk: "Bulgarlar, komünistlik karşısında Türkiyeye kurtarıcı gözile bakıyorlar,, diyor Fenerin dün Atinada yaptığı ikinci maç hâdiseli oldu Yunanlılar hakemi değişfirdiler, 12 oyuncu ile oynadılar ve nihayet emellerine kavuşarak 2 1 galib geldiler İcinde bulunduğumuz çıkmazı doğııran zihniyet budur ve bu zihniyet de devrim ruhunun soysuzlaşmasınclan ibarettir. Çünkü, bir zamanlar iktidara hâkün olan memleketi aydınlığa kavıışturma ülküsü sönmüş, onun yerine makanı koltuğuna yapışıp kalma ilıtirası geçmiştir. Bu şartlar altmda iş görmek ve müsbet eserler yaratmak imkânsızdır. Demokrasi maskesi takmaksızın otoriter bir idare kurarak demokrasi uğruna çahşmak mümkündür ve yerine göre laydalı da olabilir. Fakat yüzünü NADİR NADİ Arkası Sa. 3, Sü. 4 te Dr. Kırdara muvaffakıyelli bir ameliyat yapıldı Bulgaristandan gelen vatandaşımız, «Cumhuriyet» muharririle konuşurken Sekiz ay ısrar ve inadla çabaladıktan Bu vatanclaş, Bulgaristanda tesadüf sonra nihayet memleketimize dönmek edemediği Türk gazetelerine, menruekeiznini koparabilen bir vatandaşımız, timize gelir gelmez sarılmış ve hemen Bulgaristandan Istanbula gelmiş bulu hepsini doymaz bir iştahla okuyarak nuyor. Arkası Sa. 3. Sü. 5 te I^ondra radyosu dün geceki türkçe yayımmda İstanbul Valki Dr. Lutfi Kırdarm, Dr. Miller'in kliniğinde muvaffakıyetli bir ameliyat geçirmiş olduğunu bildirmiş ve şöyle demiştir: < Hastarun vaiiyeü çok iyidir. Kendisine geçmiş olsun deriz.» Fenerbahçe sporculan Atina Belediye binası önünde Belediye Reiri ve mihtnandarlarile beraber Yozts; 3 üncü