Katalog

26 Ocak 1948 CIJMHUKÎYE1 İngilferenin Orladoğudaki teşebbüsü Frangın kıymeti nihayet düşürüldü Yakmda, Ingiliz lirasının da ayarlanacağı Pariste ileri sürülüyor Ister Bevin'in son nutkunda temas etjiği mühizn konulardan biri de Ortaşark memleketlerile iktisadî ve askerî işbirLondra 25 (a.a.) Bu akşam gece karar vermiştir. liği kurmağa aiddir. Ortaşark bolgesinin Fransızlar bu kararlannı, Ingiliz Madünya barışı üzerinde hayatî bir öne yarısmdan itibaren frangın kıymeti düşünülecektir. Frangın yeni rayici, yaliye Bakanı Sir Stafford Cripps'in tavmi haiz olduğunu belirten Mr. Bevin br bolgenin «Britanya Imparatorluğu rın sabahtan önce bildirümiyecek ol siyelerine rağmen almışlardır. Sir Stafcamiasının hayat hattı» olduğunu da makla beraber, bu rayicin bir Ingiliz ford Cripps, böyle bir tedbirin Ingiliz anlaınıış ve daha sonra kendilerile an lirası 865 frank ve bir dolar 215 frank lirasına zarar vereceğini ve Ingiliz ihlasnıalar yapılan ve yapılacak olan olarak tesbit edileceği zannedilmekte racat ticaretini haleldar edeceğini Klmemlekeüerden bahsetmiştir. Bu mem dir. Eski rayice göre, bir Ingiliz lirası dirmiştir. Fransız Maliye Bakanı M. 48 iraak v e b i r d o l a r d a 1 1 9 leketier Irak, Mısır, Urdün. Süudi A i ° baıik idi. I Rene Mayer, bu hususta başlıca sebeb Her ne kadar Fransız hükumetinin de olarak Ingiliz lirasının da her ne olurrabistandır. Bu memlekeüerden Irakla yapıian valüasyon hakkındaki kararlan husu sa olsun, pek yakında ayarlanacak olanlaşma imzalanmiş bulunuyor. Gerçi sunda milletlerarası sermaye sandığının duğunu ileri sürmüştür ki bu da bütün bu imzalanan anlaşma, Irakta hoşnud vereceği resmî karan beklediği öğre batı Avrupada kıymeti «yükselmiş suzluk uyandırmış ve bu yüzden bir nilmişse de, Fransız hükumeti, serma olan bütün dövizlerin pek yakında çok karışıklıklar da çıkmıştır. Fakat ye sandığı aykırı bir karar dahi verecek Marshall plânının tatbiki sırasında düMr. Bevin de, Londrada bulunan Irak olsa, bu tedbiri tatbik etmeğe ittifakla şürüleceğini ifade etmektedir. Başbakanı ve Diş Bakanı da, biitiin bu aleyhtarane nümayişlerin, bir yanlışhk essri olduğunu anlatmaktadırlar. Bir takun müfrit unsurların bu karışıklıklan kışkırtmiş oldukları da göze çarpmaktadır. BaştaraU 1 inci sahijede Baştarali 1 ınci sahifede Diğer taraftan Urdün murahhaslan da eski üslerinden birine kavuşmuş olu dan Londraya müteveccihen yola çıkaLcndraya gitmiş bulunuyorlar. Onlarla yorlar.> caktır. Hazine Umum müdürü Londrada yapılacak muahedenin miışterek müda dört gün kaldıktan sonra Amerika>a Amerika ve bah Avrupa dafaa esasına isrinad edeceği muhakgeçecek ve anlaşıldığma göre, Amerikakür. Washington 25 (A.P.) Pazar günü kadaM ikameti bir müddet devam edeAsıl mesele İngiltere ile Mısır ara öğrenildigine göre, Waahingtondaki cektir. Bilindiği gibi Said Ergin beygında yapılacak andlaşmadır. Mr. Bevin en yüksek diplomaük çevreler, Bırleşik nelmilel bankadan yapılacak istikraz bu noktaya temas ettiği sırada «Mısırla Amerika ile batı Avrupa arasında özel dolayısile icab eden bütün plân ve proilçüi olarak ban tarihî şartlann gözö askerî bir birliğin kurulmasının kuv jeleri hâmil bulunmaktadır. nünde tutubnası icab etmektedir. Geç vetle muhtemel olduğunu belirtiyorlar. Hazine Umum müdürünün ilk iş olamişteki anlaşmazlıkların havasmdan uAmerika Dış İşleri Bakanlığı ise, böy rak Marshall plânının Türkiyeye taalzaklaşmak istiyomm ve yakın bir gele le özel ve resmî bir ittifakın lüzumsuz eekte bunun tahakkuk edebileccğinden olduğunu, zira Amerikanın, Avrupanın luk eden kısımları üzerinde Washingtondaki alâkalılar nezdinde bazı teşebümidsiz değiliz» demiştir. içinde bulunduğu siyasî vaziyet karşı büslere geçeceği de anlaşılmaktadır. İngiltere ile Mısır arasındaki en mü sında her hangi bir ittifak sonunda yahim anlaşmazlık, Sudan meselesi üze pılması gereken yardımı zaten yaptığırindedir. Mr. Bevin'in sözlerinden bu m söylemiştir. Amerika, Avrupaya lâzım anlaşmazlığı ortadan kaldırmayı kolay gelen himayeyi göstermektedir. ~ 8a?tora/ı I nın laştıracak fcir çare bulunup bulunmadığı Akdeniıde da bütün dehşetile cereyan etmektedir. anlasılmamaktadır. Fakat Mr. Bevin, Resmî Amerikan çevreleri, halihazır Isyan, «Ukraynahların yüzlerce senedir anlaşmazhklar havasmdan uzaklaşmajc vaziyetin ne derece ehemmiyetli olduğu devam edegelen millî hislerine ve Mosiçin elinden geleni yapacağını söyledijjine göre, yeni konuşmaların iyi bir nu şu sebeblerden dolayı görmenin müm kova hükumetinin suiistimallerine karnetice vermesi umulur. Çünkü Mısırlı kün bulunduğunu belirtiyorlar: Ameri p olan kinierine» atfolunmaktadır. Adı geçen muhabir, bu haberin, Çin lar da bu çeşid meseleleri bir an evvel kanın Türkiye ve Yunanistam takvive halledip uhdelerine düşen büyük işler etmesi; Akdenizde Amerikan harb ge hükumeti üyelerinden Çenkifu taramilerile uçaklarmın bulunması; Alman fından, münhasıran Hearst grupu gazele mesgul olraak arzusundadırlar. teleri için verildiğini beyan etmiştir. Ingilterenin bütün Ortaşark memle yada Sovyetlere karşı bulundurulan ve ÇenkiFu'nun söylediğüıe göre, 1 ketlerile andlaşmalar yaparak müşte Avusturyadaki hattı tutan Amerikan asmilyon 500,000 den fazla asi bu harekete rek müdafaa esasıtu takviye etmesi, hiç kerî birlikleri. Iştirak etmekte ve güney ükrayna aşüphe yok ki iki taraf için de çok fayhalisi, Sovyet kuvvetlerinin çeviremedalı bir iştir. Fakat bu işin muvaffakid i p ve hakimiyet altına alamadığı biı yetle başanlmasuu temin edecek en çete kuvvetini desteklemektedirler. kuvvetli âmll, evvelâ Ortaşark milletMoskova. ahalınin büyük kısmını lerinin tam hürriyet ve istiklâlini tanıSiberyaya sürmekte, fakat kanununu mak, her birinin kendini müdafaa soIzmir 25 (Telefonla) 9 eylul Genc «civardaki sık ormanlarda çizienen» rumluluğunu kendine yüklemek, sonra lik Derneğinin teşebbüsü ile Izmir yüz binlerce çeteciye tatbik edememckonunla tam eşitlik içinde anlaşmaktır. gencleri bugün Halkevinde bir toplantı tedir. Mr. Bevin'in sözlerinden İngilterede bu zihniyetin hüküm sürmeğe başladı yapmışlar, komünizmle mücadele için Molotov'un Kiev'deki nutku ğını gösteren bazı belirtilcr göze çarp nasıl bir yol tutulmak ve neler yapılMoskova 25 (A.P.) Ukranya sosıcaktadır ve onun için bu teşebbüsün mak lâzım geldiğini konuşmuslardır. yalist cumhuriyetinin kurulıışuııun Muhtelif hatibler, komünizmin hain emuvaffak olması ihtiraali çok kuvvetlimellerini, bu yoldaH sinsi çalışmalara 30 uncu yılı vesilesile, Kiev'de bir söydir. ancak bir kaç soysuzun katılabileceğini lev veren Sovyet Dış îşleri Bakanı MoAsıl bu mttnasebetle akla gelmesi belirtmişler, komünizmin ne sekilde lctov, Pravda gazetesinin bildirdiğiie gerekleşen mesele, Filistin meselesldu1. görülürse görülsün, ezilmesl bir yatan göre, Sovyet Rusyanın dış politikasmtngiHfrcnin Ortadoğu Arab memleket vazifesi olduğunda ittifak edilmişlerdir. daki banşsever hedeflsri belirtmiştir. Isrile anlaşmalar yapması bu mesele Moskovada yapıian yorumlara göre, Ruslar, Berlinde bir Amerikan Molotov ,Ukranyanm inkişafında koüezrinde nasıl tesir edecek? Arab milletlerinin Filistini kurtarmak münist partisinin oynadığı rolü tebarüz teğmenini vurdular hususundaki kararlan kat'idir. Mücaettirmişse de. dünya komünistliğinden Berlin 25 (a.a.) Amerikan basın bahsetmemiştir. dele açılrruştır ve sonuna kadar devam servisinin verdiği bir habere atfen Deedccektir. Acaba bu anlaşmalann bu mücadele na Ajansının bildirdiğine göre, teğmen Scheunermann admdaki bir Amerikan üzerinde nasıl tesir edecek? îngiltere, Filistinde bir kızıl Siyomst subayı bir Sovyet askerinin ateş etmesi devletinin kurulmasına mâni olmak için üzerine omzundan yaralanmıştır. AArab milletlerile elbirliği mi yapacak? jans, hâdisenin cumartesi günü sabahı Vize 25 5(a.a.) Demirköy hududlaÇünkü bugün tavazzuh eden bir ha Berlindeki Amerikan bölgesinde vukua kikat, Filistinde bir kızıl devlet kurul geldiğini tasrih etmektedir. Sovyet as runızdan yurdumuza iltica . eden iki ması ihtimalinin günden giine kuvvet keri tevkif edilmi} ve tahkikata başlan Bulgar genci üçemize getirilip, hüikumete teslim edilmişlerdir. lendiğidir. Bu kunıluşa göz göre göre mışur. İngiltere ve Amerikanın Washington'da yapılacak Akdenizde yeni tedbirleri teşebbüsler Rusyada isyan Baftamh 1 inrt sahijeâ» ıferansına Türkivenla flrtisadl durumu Bugün Maliye Bakanı Halid Nazmi I hakkında verilen malumatm yanlış e Bafmakaleden dtvam Kesmtri ziyaretle bu husustaki düşün saslara dayar.dsğına dair üstü kapalı da retler, memleketimrrfn Ortlsadl giicü eelerini rica ettim. Bu kabil yazıların olsa hazin bir itirafmı görürsünüz» denfi de kuvvetlendirmek yolunda mn ciddl bir tetkike dayanmadığını kayde nilmektedir. Bu saürlardan NewYork vazi gayretler sarfedilmediği takdlr den Maliye Bakanı bana şu beyanatta Tünes muhabirine yapüğırn kısa beyanatın dahi lâyıkile okıinmmiıgı ve de, matlub netrceyi temin etmiyecek bulundu: muhabirin kendüiğinden yazdıgı kosun< Pilhakika Amerücaya aksettirilmiş pek az semere vereeektir. Bir memlarla benim tarafımdan söylenenlerin ieketin «potentiel de guerre» denilen yanln bir malumat yoktur. Çünkü Pa birbirine kanştırıldığı anlaşılmaktadır. «harb fücü» nün ea büyük kaynağı riste toplanan işbirliği komitesi tarafınBeyanatunda üstü kapalı veya açık âan gönderilen kestiyonerlere memleîreve dayanağı Drtlsadî kudreti oldufa timizin dört yıl zarfındaki ihtiyaclannm böyle bir şey rnevcud değildir. Zaten ola nn Amerikahlar, herkesten iyi bilir ned«n ibaret olacağı ve gene bu dört mazdı da, Zira biraz evvel izah ettiğim ler. yıl Earfında besab bilânçolarunızın na gibi böyle bir şey vâki değildir. Dünyanm bugün içeriainde bulunduğu İktisaden «>r bir dnrumda bulu sıl bir durum arzedeceği soruluîordu. nan bir millet «a beş harb gemisi, bir İlıtiyaclarımız «lâkalı Bakanlıklar tara dolar fiV™ti«ı ve ekonomik durum şüpkaç yüz tank, top ve nçakla kuvvet fından hazırlanmış ve gönderilmis oîup hesiz ki memleketimizde de menfi telendirilemez. Bn, myd btr vürude bunlarda herhangi bir yanlışlık tabia sirler yapmıjtır. Fakat bu tesfrler hiç tile bahis konusu değildir. bir zaman gizlemnemiş, bilâkis her fırbirkaç kalsiyum çmngan yapmağa Hesab büânçolarımıza gelince, Eko satta açıilanmıçür. benzer ki onu gürbüz, zinde ve sağ nomi Bakanlığında kurulup kalkınma Ekonomik durumumnı lam bir hale getirmek İçin asla kâfi plânı hazırhklarile görevlendirüen bir Marshall plânından Türkiyenin bedeolamaz. heyet tarafından kısa bir zamanda vt Hni ödemek üzere yardmı görmesi meKaldı ki Türldyenin istediği bağış süratle hanrlanan bu rakamlar gelecek selesine gelinoe, bu, Amerikalüar tarave ihsan değildir; bizim istediğimiz yıllara eriskin tahminlerdir. Diğer mem fından yapıian tetkikler sırasında Türleketier de bu rakımlan aynı sekilde iktisadî kalkmmamızı kolaylaştıracak; kiyenin elinde daha çok döviz ve altm bn snretle yarah ve mustarib Avru hazırlamışlar ve bunlann kabataslak olmasından ileri geliyordu. Bugün de bir tahminden ibaret bulunduğunu, her panın sağbğına yardımda bulonma defa kaydetmişlerdir. Binaenaleyh mex ekonomik durumumuz, faedi ve hibe mızı temin edecek, uzun vadeli kre kur tahminlerin ne derecelere kadar şeklinde yardun gören memleketlerle dilerden ibaretür. tahakkuk edebileceğini kestirmek ne kabili kıyas değildir. Ancak dolar ?e Bu sütunlarda kaç defa söylediği bizim için, ne de diğer memleketler altın mevcudlanma! Amerüalılarca yapıian hesablara tetabuk etmemektedir. mk gibi, yüz milyon dolarbk askerî için 'nümkün değildir. Bu fark biraz sterlin mevzuu üzerinyardım, teşekküre değer olmakla beAncak şurasını ehemmiyetle kaydetraber, bizim derdimize derman de melij*im ki bu rakamlarda dahi vazi deki görüş farkradan, biraz da bugünğildir; sadece bir merhemden ibaret yetimiz olduğundan daha iyi gösteril kü vaziyetimizin Amerücalılar tarafmtir. Türkiyenin kalkınmasını, kızıl memiş, bilâkis »nümüzdeki dört yıl dan lâyıkile billnmemesinden ileri gelmektedir. AmerikaHar bunu bilmemekbolşevik seli karşısında sapsağlarn bir zarfında hesab bilânçolarımızın daima açık vereceği tebarüz ettirilmiştir. Ne te hakhdırlar. Fakat bu baknndan bizsed teşkil etmesini istediğine şüphe Paris konferansına, ne de Amerikaya den sorulmus ve yanhç olarak verilmiş etmediğimiz dost Amerika, bu mak başkaca rakam ve malumat verilmedi hlçbir malumat olmadığmı kaydetmek sadla bize silâh verirken icabında bu ğine göre iktisadî vaziyetimizin ne şe gerektir. silâhı tam kudretle kullanacak kanı kilde yanhş aksettirildiğini anlamak Bir memleket meselesine dahill polida vermeli; yani diğer Avrupa mil tabiatile mümkün değildir. tika için böyle bir manzara verilmesinin «Ustü kapalı bir Itiraf yoktur» doğru olamıyacağına, bilâkis gazeteleletlerine yaptığı gibi bizim iktisadî Bu konuda çıkan bir yazıda «Maliye rimizia bize bu bakımdan yardım etmebünyemizi de kuv^etlendirmelidir. Amerikab dostlannuzdan bunu bek Bakanı Halid Nazmi Keşmlrin ağustoe lertnln zarurt bulunduğuna inanıyorum.» ayında Pariste toplanan onalnlar konMekki Said ESEN liyoruz. CUMHURİYET Dost "merikadan istedîğimiz ve beklediğimiz Yardım plânı karşısında Türkiyenin hassasiyeti Hddisekrflrasmdı Şehirde seyrüsefer Ir kaç gön evvel çehrln seyrüsefer işlerini düzenleraek maksadile toplanmış istişart bir komisyonda, İstanbul Belediye Reisi sayın Lutfi Kırdar, şehirde adam nakliyatuu kolaylastıra«ak esaslı bir tedbirin tahakkuk etmek inıkânlan arzetngini haber verdi. Bünkü gazetsmizde dc çıkan bu haber, tstanbulda uzun boylu bir rünel yapılması teşebbüsüdür. BUdiğiniz gibi, bizim Galata Tuncli, Avrupanın en eski yeraltı yollanndan biridir. Lâkin pek mahdud bir mesafe için yapıldığından bir metropolitendcn ziyade Vüksekkaldırım merdivenlerini çıkaran bir yatık ascuısor mahiyetüıden ileri gideınez, Bununla beraber asansör olsun, tünel olsun bu ycralü yolu da şchir naJdiyatına büyük bir kknıet etmektedir. Ancak.. Seri nakil vatıtalanrun çoğaldığı bugünlerde Istanbulun seyrüsereri iki esasü yoldan ıslah edilrcek gcrckii.. Amator ve profesyonel bütün mütehassıslann ittifak etükleri bu lüzuıuu şöyle izah edebiliriz: Bir kere büyük para sarbna. lüzum göstermiyen ve az zamanda tahakkuk ettirilebUen mahdud tesirli tedbirler. Diğeri, uzun programü ve masraflı e* sas tedbirler. Biz bunlardan bugün yalnız birinclsini mütalea zorundayız. Çünkü şehrin imar plânına göre şurada burada açüacak büyük «şehrah» lann bugün açılmasına ne para, ne şehrin iktisadî sartlan müsaid değildir. Onun için işin o tarafını ayn mütalea etmek üzere şima ıa 1 di yakın zamanda t * kk 'k ettirilnıesi mümkün ucuz tedbirlerden bahsedeccğim. Benden çok daha fazla bu işlere agâh olan salâhiyctli tdsıselerin de iddia etükleri gibi şehirdeki seyrüseferi hozan şeyler iki nokta da hulâsa edilebilir: 1 Seyrüsefer nizamlannın tatbik edilmemesi, 2 YoUarm kifayeteizliği. Bu noktalın halletroek için teakfl e* dilcn iki komisyon çahşadursun, bia şehirlileri bu bakımdan aydmlatmava bakalım. Gcrçek şudur ki bizim şehirde yer* lesmis bir seyrüsefer nizarm yoktur. Mevcud nkamlan da nakil vuıtaUrı tatbik etmeder. Bu yüzden tıknmltlı'Klar ve kazalar olur. Onun için her şeyden evvel bir seyrüsefer salâhiyet merdL bir de onun icra makanu tayin olunmak faydalıdu*. Bundan sonra Myrflsefer kanrlarun iyice tesbit ve ciddi şcküde tatbik etmek, bir çok sirkülâsyon güçlüklerl izale edecektir. Arabalar çoğaldıkça zaten dar ve dolambacb olan yollanmızm kâfi gelml* yeceği de muhakkaktır. Onun için d« mevcud yollan yeni imkânlar verecek sekilde düzeltmek lâzundır. Meselât Beyoğlu caddesine muvazi olarak Tarlabaşından başka bir güzergâh tayinl n mevcuddur. Bunun bir kısmı da hâU istiîade edilir bir haldedir. Ge. ne Beyoğluna muvazi öbür kıyıda, yanl Calatasaray mektebi sırasmda da losa da olsa bir geçid bulmalc Hıandır. Bundan başka Firuzağa Tophane yo« lunun Belediyece derplş edilen meyü azaltüması, bize yeni bir cadde kazan* dıracakta. Fındıklıdan çıkan ve Taksime varaıt güzel yolun da Taksim ağzına yakm yerdeki küçük cami civan biraz düzeltilirse bir güzel yol daha kaianılmış o • hır. Beyoğluna çıkmak istiyen vasıtal*r in 1*!»«lraiar caddcsinden Tünelbaşuı» ^ meyilli yokuşun ıslahı oradaki iniş veya çıkiş cereyanlanndan birini iistüne alabilir. Bunlardan baska Tophane, Boğazkesen ve feniçarşı yolu biraz köşeli de olsa Beyoğlunun ortasına çıkan en tabiî bir yoldur. Bunun da köşeleri yontnlmak ve kaldırımlan yapümak sure« tile istifadeye arn kabildir. Ve bütün bunlardan başka eğer Belediye Reisimizin haber verdiği Karaköy veya Sirkcci Şişli tüneli tahakkuk ederse iki üç scne sonra İstanbul nak* liyatmm büyük bir kısmını iistüne alaeak olan bu damar, diğer taraflardaki sıkmtryı azaltacak, belki de Voyoda caddesîndeki tramvay, hattâ Beyoğlun* <iaM tramvay hattının büsbütün kaldınhnası imkânlannı hazırlıyacaktır. Medeniyet güzel çeydir!. Yalnız icablarını yapnıak ve her tarafını birlikta aimak fizere. Otomobil alıp, yolu iki yüz seneM halde bırakınca böyle bir* birimize gireriz. '\ DemokratSar A. Kemal Urfada Rus propaganda Koniçe'de yeniden sına karşı galeyan savaş başlıyor Siüvrilisfin Partiden Urfa 25 (a.a.) Türk kadınımn Atina 25 («.a.) Koniçenia kuzey sosyal haklanndan mahrum bırakıldı bölgesinde partizaRİarın genis ölcüde ve baskı altmda tutulduğu yolunda tahçidat yaptıklan bildirilmektedir. Buihracım isfiyorlar ğı ki Rus propagandası şehrimizde büyük Anlîara 25 (Telefonla) DJ». teşkilâtında, İstanbul milletvekili Ahmed Kemal SilivTİlinin parti ile alâkasınm kesilmesi yolunda bir cereyanın genişlemekte olduğu, merkeze yapıian müracaatlerden anlaşılmaktadır. Bugün de D.P. Çankırı U başkanlığmdan alman bir müracaatte, ezcümle deniliyor ki: «D.P. milletvekillerinden Kemal Silivrilinin, İstanbul kongresinde verdıği izahatta, bilhassa adam öldürdüğü ve öldürttüğü yolurıdaki ifadenin matbuata intüîali, muhitimizde hayretle karşılanmıştır. Taşıdığı demokrasi kisvesile kabili telif olmıyan böyle bir beyanatın besabmı, Kemal Silivrilinin partimizin dıçmda vermesi lüzumu hakkındaki idare kurulumuzun kararını saygı ile bildiririz.» İzmir genclerinin komünizmle mücadelesi rada hükumet kuvvetlerile partzanlar bir asabiyetle karşılanmış ve bu sabah arasında bir ateş teatiai yapılmıçbr. saat 9 da bütün halkın ve siyasî partiDun Koniçe muharebesi esnasmda lerin ijtirakile büyük bir miting yapılşiddetli çarpışmalara sahne olan Buramıstır. Bu mitingde söz alan kadın ve erkek zanl îcöprüsü ile civardaki sırtlar, parbir çok hatibler hâdiseden payımıza tizanlar tarafından top ateşine tutulmufdüşenin birleşmek ve sıklaşmaktan tıır. Filliates bölgesinde ve Koniçeniıı ibaret olduğunu ve Türk iradesinin si güneyind* partizanlar birkaç köyft banir harbinden asla zedelenmiyeceğini sarak buralardan yiyeoek maddelerl alrp ?ötürmüşlerdir. Yugoslav hududunda belirtmişlerdir. Şanlı bayrağımızı ve Cumh\ır Baş mühim bir askerî faaliyet göze çarpkanı Inönünün resın, eri"\ tp/ıv.n balk maktadır. Arnavudlann çetecilere yardunlan Lake Success 25 (a.a., USIS) Birleçmiş Milletler Balkan Konüsyonu vermi? olduğu ikinci muvakkat raporunda «Yunan arazisinde faaliyette bulunan çeteoilere Arnavudluktan harb malzemesi vermek suretile yardım edüdigi neticesine varmaktadır. Dün îzmirde şiddetli bir zelzele oldu Izmir 25 (a.a.) Bu sabah saat 5 e doğru, uyuyanlan uykudan uyandıracak şiddette bir deprem olmuştur. kütlesi, «Dağ başını duman almış. mnrşını bir ağızdan söylemiş ve Atalürkün büstü önünde, bu vatana göz dikenler ve dil uzatacaklar için kahraman Urfalılarm ikinci bir 11 nisan taferi daha yaratacaklarma and içmiştir. Miting, tam üç saat sürmüş ve şchir bir heyecan havası içinde çalkanmıştır. Belgradda esrarlı bir idam kararı Washington 25 (a.a.) Birleşik Amerikanın Bclgrad büyük elçisi M. Cavendish Cannon, Yuçoslav makamları tarafından tevkif ve ölüm ofezasma mahkum edilen Madam Emma Dobel. jak hakkında malumat alarak hüku metine bir rapor göndermesi hakkında talimat almıştır. Belgrad konferansı bugün toplanıyor İki Bulgar, memSeketimize iltica etti tngiliz tanm sergisi, Bornova Halkevinde açıldı YAPI ve KREDİ BANKASI Muhafaza ve kupon tahsil ücreti ödemeksizin müsaade etraek, Ingilterenin de, Amerikanın da asıl siyasetlerine uygun değildir. Fakat her nasılsa, ok yaymdan fırlamış bulunmaktadır. Yapılacak çev, okun hedefine isabet etmesine mâni olmakür. Arab milletlerinin hepsi de bunun için çalışıyor ve sonuna kadar çalışmak nıecburiyetindedirler. Acaba Ingilterenin Arab milletlerile yapacağı andlaşmalar, bu çalışmalan destekliyecek mi? En mühim nokta budur ve bu sırada Ingiliz teşebbüsüne karşı Arab milletlerini, en çok düşündüren konu budur. Hattâ bu teşebbüsün muvaffakiyeti, bu noktanın aydınlanmasına bağlıdır, diyebiliriz. Hulâsa, İnriltere, Ortaşarkta yeni bir teşebbüse girişmiş bulunuyor. Bu teşebbüsün muvaffakiyeti, çok mühim meseleleri halleder ve Ortaşarkı yeni bir istikbaîe kavuşturabilir. Fakat meseleler son dcrece mühim, karışık ve çetin Yugoslavlar bir ltalyan gemisini tevkif ettiler Fransız İngiliz İtalyan Devlet Tahvilleri göriişmeleri gelirini Trieste 25 (a.a.) Dün Trieste top. rakları bölgesindeki aahiller açığında avlanan bir ltalyan balıkçı gemisi, bir Yugoslav hücumbotu tarafmdan tevkif edilmiştir. Balıkçı gemisi, Piravo götürülmüş ve orada tahkikata el koyan Yugoslav makamları tarafından tevkif edilmiştir. balık bir halk kütlesi harir bulunrnuş îzmir 25 (a.a.) Ingiliz büyük elçiliğinin basın müstesarı Mr. AUen tarafından tertib edilen İngiliz tarım sergisi bugün Bomova Halkevinde açılmıstır. Açıliş töreninde İngilterenin İzmir başkonsolosu Custen, Ingiliz basın atasesi Horstein, Bornova bucak müdürü ile Belediye JEîalkevi ve partiler başkanlan, Bornova çiftçileri ve kala 15 kadar artırabilirsiniz. Eğer Devlef Tahvillerinizı Bankamıza Trabzon 25 (Hususî) Trabzomm illt lngilizler TelAviv bölgesini kitabc^ı ve gazete bayü, Kitabî Hamdi yeniden işgal ettiler efendi, 86 yaşında olduğu halde vefat etmiş ve cenazesi kalabalık bir kütlenin Kudüs 25 (a.a.) 15 arahJrta TelAviv iştirakile kaldırılmıştır. bölgesini tamamile tahliye etmiş olan Ingiliz kuvvetleri dün gene aynı böldir. Mr. Bevin bunlann içinden çıkma geye dönmüslerdir. yı kolaylaştrracak çareler bulursa, çok Bir subayla 35 er, harita dairelerıni büyük bir iş başarmış ohır. işgal ve mitralyöz yerleştirmek suretile Ömer Riza DOĞRUL buralarını takviye etmişlerdir. me!> derdiniz. Emirlerinize karşı gelmek kuvvetini kendimde bulamazdım. Nihayet mücadeleden vazgeçtim. Istanbuldakiler artık mektublarmda pa. radan bahsetmiyorlardı. Hasan Bey de kibar davranıyordu. Yaşamak, kendimi ta yanımda esen saadet rüzgânna kaptırmak istedim. Bazan çekingen, ürkek bir haliniz olurdu. Masum yüzünüze bakarken sizi bir küçük çocuk gibi bağrıma basmak arzusile yanardrm. Bazan şuh, süsiü kapıdan girerdiniz. O zaman kendime, hanımına göz koymuş bir uşak nazarile bakar, fdzi sevdiğim için af dilemek isterdim. Doktordan beraber döndüğümüz akşamı hatırlıyor musunuz? Ya tünellerden Mazhar Beyin evine giden karlı yolu? Kendimi çok bedbaht, çok zavailı bulduğum günler o dakikaları düşünerek: cSen hayattan saadet hisseni almışsın Ferid!» derim. Siz buradan ayrıhp Istanbula gittikten sonra da hep hayalinizle yaşadıoı. Rüyalarımda, ümidlerimde, projelerimde hep siz vardmız. Bu bir delilikti, biliyordum. Fakat derin düşünmek hesabıma gelmiyordu. Çılgm ve bahtiyardım. Lâkin bu da çok sürmedi. Kader, kafama vura vura beni bu saadet sarhoşluğundan uyandırdı.. Hiç unutmanv Bir gün bana kendi elinizle annemden gelmiş bir mektubu vermiştiniz. Zarfı masanın üstüne bırakarak tekrar hesablarıma daldığımı Trabzonun iDc kitabcısı öldü tur. VADEU olarak yannrsanız YAPI ve KREDİ BANKASI görünce: «Hayret ediyorum, demiştiniz. Ne kadar lâkaydsmız! Ben olsam hemen okurdum!» Yanılıyorsunuz . Lâkayd değildim. Fakat mektubu açmaktan korkuyordum. Oradan intişar edecek zehirli havayı biraz daha geç teneffüs etmek isüyordum. Istanbula hareketinizden 15 gün sonra gene bir mektub zihnimi altüst etti Soğuklar ablamı büsbütün sarsmışü. Doktor onun, bizim havasız, köhne evimizde tedavi edilemiyeceğini, bir hastaneye kaldırılmasını söylemişti. Zaten çocuklarla da temas etmemesi, ayn kalmaa lâzımdı. Annem ablamı resmî sanatoryumlardan birine bedava yerleştirmek için çok uğraşmış. Eşe, dosta başvurmuş, fakat imkân bulamamış. «Aman bir çaresini bul, onu kurtar, diyordu. Beynimden vurulmuşa dönmüştüm. Ben bundan fazla ne yapabilirdim? Bütün maaşıma yakın bir parayı her ay yalnız hastaneye nasıl verirdim? Sonra çoluk çocuk neyle geçinirdi? Bana herhangi bir yardımda bulunabilecek nüfuzlu arksdaşlarım, tanıdıklarım da yoktu. Oteye beriye yazdım, çizdim, uğraştım. Hiç bir teşebbüsümde muvaffak olamadtm. Çaresizlik içindeydira. O sıralarda besinci kısmın müteahhidi Nuri Bey bana geldi. Şuradan buradan konuşurken .Yahu evlensene1» dedî. Arkasmdan da «Sana Hasan Beyin kızı Miizeyyeni alahm. diye ilâve etti. Cevab bile vermedim. Israr etti: «Müzeyyen çüzeldir. M Koleiinde o • CUMHURİYET» in Tefrikası: 42 ELiNiRKEN Bir gün ufaktefek malzeme alışverişı için «E» ye gitmiştim. Işimi bitirdikten sonra kahvede oturdum. Derdli derdli düs'.inüyordum. Hasan Bey vanıma sokuldu. «Buraya kadar gelirsin de bize uğramazsın» diye kinaye edijordu. Beni zorla aldı, evine gotürdü. Ha'imdeki perişanlığm farkma varmıştı. «Nen var, söyle, diyordu belki bir çaresini bularuz.» Dayananiadım Derdimi döktüm. .Düşündüsün ş?ye bak, dedi: ben sana bir iki yüz lira vereyim. Paran olduğu zaman ödrrein.» Bu kadar âlicen^blığa şaşmıştım. Once kabul etmek istemedim. Zorladı: «Biz Istsnbul zenginleri gibi paramızı esvablara, lüks şeylere sarfetmeyiz. Onunla dostlarıniLZin kalbini alma&ı te>rih ederiz! B'i cümlenın gi^li manasını zaman gectıktan sonra anluacpğımı o vakil tahrmn etmemişfım Bir sened imza'.ıd'm Paravı aidım O günden sonra ne zan.an basım sıkı sa, Kasan Bey Hızır gıbi imdacîıma yeti^iyordu B3zan k'rırr'an iîcerken otorr.orıilini durduruyor, bpni çağırarak «Biı şey lâzım mı? diyordu, ne kadar istersen vereyim!> Sıkıştıkça. bir imza atı DAĞTÂRf Yazan : RiKKAT AS/M KÖKNAR yor ,ne istesem alıyordum. Utanarak, ne zaman ödiyeceğimi bilemediğimi söylüyordum. <Canım, diyordu, 20 sene sonra verirsin: ben sana güvenirim!> İşte siz buraya geldiğiniz zaman ben bu vaziyette idim. Sizi gördüğüm gün, benim için bir tehlike olduğunuzu sezdim. Sizden kaçtım. Kendim için yaşamak, sevmek; bunlar benim hakkım değildi. Henüz mektebden çıkalı üstüme bir elbise yapüramamıştım. Beni her za manki spor esvabımdan başka bir kıyafette gördünüz mü hiç? Paltomun eskiliğinin farkmda mısını?? Yavaş yavaş beni büyülüyordunuz. Sizi görmek istemiyordum. Sabah erkenden yola çıkıyor, öğleyin bir parça peynir ekmekle karnımı doyurarak akşama kadar uzxın gün cışarıda çalışıyordum. Bazan atla benim culurıcluğum yere kadar geüyordunuz: •Bu âleti nasıl kullanıyorsunuz Ferid Bey? Bana da öğretir misiniz?» O zaman bütün yorgunluğumu unuturdum. Akîamları da yerrekten sonra hemen işe kojnıhıyordum. Fakat kalbim ve ku!?ğım sizde idi. Arasıra ablanız. Malik Beye «Bu gece çahşmaym. Konuşalım gramofon çalahm» dıye ısrar ederdi. O zaman odama çekilip yatmayı düşünürâüm Siz eözlerinizle bana: <Kal! Git Londra 25 (a.a ) (Britanova) Amerika hükumeti, bugün, Belgrad'da yapıian toplantının neticesini yakından takip etmektedir. Yugoslav diktatörü Mareşal Tito'nun başkanlığında yapıian bu toplantıya, muhtelif Avrupa memleketlerin de Yugoslav elçileri de içtirak etmiştir. Ban mahfillerin kanaatdne göre, bu Belgrad konferansı komürüstlerin te?" viklerile kurulmuş olan Balkan Komünist blokunun bilhassa Yunanistasa müteveccih yeni bir tecavüz teşebbüsüRoma 25 (a.a.) 22 ocakta başlamış ne yol açabilir. Bundan başka Tito'nun olan Fransız Ingiliz ltalyan müza Trieste'yi ele geçirmek maksadile yeni kereleri dün sona ermiştir. bir teşebbüste bulunmasının muhtemel Pariste de 16 devletin raporları esa olduğu söyİCTiüsi de dolaşmaktadır. sına dayanan Avrupa işbirliğinin inkişafı ile alâkalı üç memlekete aid meseleler hakkında son üç gün içinde seri halinde toplantılarda incelenmiştir. GeLondra 25 (a.a.) Son zamanlarda rek Avrupa işbirliği ve muhtelif mil Türkiyeyi ziyaret etmiç olan Ingiliz parletlerin programlarının tahakkuku, lâmento heyetinin başkanı Mr. George gerek zamanı gelince alâkalı memleket Mathers, kendisile konuşan Edinb'jrg lerden mürekkeb bir teşkilâtın vücude Evening News muhabirine Türklerden getirilmesi hakkında müzakereler ya «Ingiliz prensiplerini ve Tmriijy hareket pılmıştar. tarzını beğenen bir millet» diye bahsetEkonomik kalkınma programına işti miş, Türkiyenin İngiltereye karşı her raki arzu eden bütün Avrupa memle sahada gösterdiği iyi niyetten ve Türkketlerine açık olan bu teşkilâta kat'î lerin İngiltere ile mevcud münasebetbir şekil vermek için jncelemelerde bu lerin kuvvetlenmesini hakÜ2ten istelunmak üzere hususî bir komite teşki mekte olmalarından ötürü pek meamun li de müsaid bir surette derpiş edilmiş ve mütehassis olduğunu söylemiştir. tir. Bu mevzua dair karar, diğer rhilMr. Mathers, Türkiyede, ticaret mületierin fikri alındıktan sonra verilenasebetlerini arttırmak hususunda bücektir. yük arzu beslendigini ve İngiliz mairin^ kumuştur. Biraz lisan da bilir.» Omuz ve teşhizatı ve aynı zamanda İngiliz larımı silktim. Benim için sizden başka mühendis ve teknisyenleri için Türkîekadın olabilir miydi? O zaman mesele rin kalkınma plânlarında geniş sahalar yi bir de iş şekline döktü. «Hasan Bey bulunduğunu söylemiş ve sözlerine söypara babasıdır. Senin de sıkmtıda ol le devam etmiştir: « Sulama işlerinin çok mühim olduğunu biliyor. Kızile nişanlanırsan bütün ailen refaha kavuşacak. Ben ara duğu Türkiyede işler büyük ölçüde ıslah edilmiş ve su kuvvetinden elektrik ya girerim. Açıkça konuşuruz.» Kızı tanımıyordum. Yalnız oraya istihsali plânlarında bir çok terafckiler gittikçe bir gölgenin beni kapüardan kaydedilmiştir. İngiliz gözile Türkiye B. FELKK Yunanistandald kolera vakası tekzip ediliyor Yunan elçiliğinden aldığınuz bir mek» tubda çöyle denümektedir: , «Atmadan telgrafla vaki olan iş'ara Knaen, Ankara Yunan Sefareti Basın Bürosu, Lidipsos şehrinde kolera musab» vukubulduğu hakkındaki haberi kafiyen tekzib eder.» ÖLÜM Biri dahilî harb olmak üzere beç büyük harbin seferberliklerine fiilen iştirak ederek memlekete hüsnü hizmetler ifa eden ve eliın btr hastalıktan kurtulamoyarak henüz 59 yaşında hayata gözlerini kapayan eraekli binbaşı İzzet Ötükerin cenassesi evinden kaldınlarak Valide camii şerifinde namazı Viipi^iVfaTi gonra Ediraekapı şehidliğindeki e.bedî jstirahatgâhına tevdi edilmiştir. Allah garÜa rahmet eylesin. *** Merhum Yusuf Tall Pasa kızı ve Elâzıg mılletvekillerinden Dr. İbrahim Tall Öîıgören ve îj Bankası idare meclisi üyelerındeB Baha Tall Öngörenin kardeşl Türkiyede çok şey başarılmıştir. Fapencerelerden gözetlediğinin farkındaydım. Evvelâ şiddetle reddettim. Ailem kat daha da Vjaşarılacak çok şsy vardır. Rus siyaseti karşı; ında Türkleria büiçin her şeyi yapardım. Fakat sizden yük bir orduyu silâh altında tutmak vazgeçmek kuvvetimin fevkindeydi. O hafta Istanbuldan üstüste iki mek zorunda kalmış olmaları tekâmül plânetmiştir. tub aldım. Hâlâ ne duruyordum! Bir larının tatbikcünı müteefsir Türkler, karşılaştıklan güçluklsre rağçare bulmalıydım. Acele etmeliydim. men, merrJeketierinirı mil'îtlerarası is^ Hasan Bey mütemadiyen araya vabirliğine samirnı surette istırak etmesıtalar koyarak teklifler yapıyordu. Hiç sina ve Birleşmiş Milletlsr teşkilâtınm birisini kabul etmediğimi görünce birrr.uvaffak olmasına azmetnüş bulundenbire vaziyetini değiştirdi: Senedleri maktsdırlar.» göstererek beni mahkemeye vermekle tehdide başladı. Meğer şımarık küçük hanım beni bir kaç defa görmüş; beMEVLİD ğenmiş; istiyormuş. Babası da beni ona Embil ailesinin kııları Yıldızın aziz satın almağa karar vermiş. ruhuna 27 ocak 194S salı günü ikindi Bir gece uzun uzun düşündüm. His r.amazını müteakıb Ereniöy istasjon lerimle değil, şuurumla. mantığımla karşısı Zihnipaşa camıırıde Mevlid okumuhakeme etmeğe çalıştım. O zaman, nacağından arzu eden dost, akraba ve aşkımın ne büyük bir delilik, ne gü din kardeşlerinin teşrifleri rica olun.ır. lünc, ümidsiz bir şey olduğunu anlaEmbıl a:kdun. Ne haddini bilmez bir adamdım. Sırtımda. bütun aılemin. borcHrımm yükile mi karşuııza gelip hayatmızı benimkile birleştırmenizi istiyecektim? Sefaletimi, yoksulluğumu, derdlerirru sizinle paylaşmağa ne hakkım vardı? (Arkast wır) dunkü pazar gunu aksamı Hakkın ralunetıne kavuşmuştur. Csnazesi bugun Kadıköy Muhıırdar Karakol sckak No. 34 Safa apartımanından kaldınlarak Osmanağa canviinde öğle naaaazım muteakıb Sahraj^cedıdd» aıle raakberesine drfnedılecektir. Kardeç'*rlne ve ailesi efradma ba«sa|lıgj ve merhumeye de Allahtan rahmet dilenz. FETHİYE TAll ÖNGÖREN Hanımefendi