Katalog

24 üncü yıl Sayı: 8171 umhuriyet Telgraf ve mektub adresi: Cumhuriyet, İstanbul Posta kutusu: lstanfcui No. 246 Telefotüar; Umuml Santral Numarası: 24298. Yaa İşleri: 24299 Matbaa: 24290. Sağlam ve urun bir ömür isityorsanız ANSİKLJ)£{ Dİ K HALK k «TORU ADU ESER^P Yazan: Dr. KE^fcIMKRACOĞLU Gayet nefis ve sağl ımJj^ldh olan ve 500 sahife kadar tu^l Hfe eserin üatı 10 liradır. Mevcudu pek aWfclmıştır. Satış yeri Nuruosmaniye aâ^feunde 57 No.lı Yeni Mecmuaîa areMDesidir. i KURUCUSU: YUNUS NADÎ Cuma 16 Mayıs 1947 A» Amerikadaki komünistlere karşı girişilen hareket Dünkü ihtifalde bulnnanlar ve bu gunün bnemini beHrten hava yüzbaşısı İrfan Doğan nutuk söylerken Başkan Truman, dün nezdinde yapılan bir tcplantıda, komünistlere karşı girişilen hareketin dikkat ve Vatan uğrunda canlarını feda eden itina ile idare edüeceğini temin etti kahraman tayyareci lerimizîn hatıraları Marshall, Amerikamn Türkiye ve Yunamstandan maada Bühranı kendimiz Macaristan, îtalya, Lehistan ve Çine de yardım edeceğini söyledi dün bütün yurdda taziz edildi Washington 15 (A.P.) Yunanistan ve Türkiyeye yapılacak 400 milyon dolarhk y.Trdım programı hakkmdaki kanun tasarısile ilgili iki Mecüs arasınizde bir millî birlik buhra daki tâli görüş farklarının halledilmesi üzerine evvelâ Temsılciler Meclisi ve sonra Âyan Meclisi kanun lâyihasını süraUe onaylamışlardır. m var mıdır? Kongre; kanunu imza edilmek üzere Başkan Truman'a göndermiştir. Görünüşe bakılursa böyle bir buhrandan bahsetmek mümkünYardım görecek diğer memleketler dür. Iki büyük siyasî partimiz araWashington 15 (A.P.) Harbden zarar gören yerlere yardnn tasarısında sında zaman zaman şiddetli çatışma hangi memleketlere gıda ve malzcme yardımı yapılscağı tasrih edilmemiş ollar oluyor. Netice itibarile rejimin makla beraber; Dış İşleri Bakanı Gforge Marshall'm söylediğine göre bunlar temellerine kadar varan, taraflan Avusturya; Yunanistan; Macaristan; İatlya: Lehistan; Çin ve Triestedir. Bu tasan Türkiye ve Yunanistana yardım tasansmdan ayrıdır ve bu arada birbirine karşı insafsız sözler söyletssarmın meye zorlayan bu çatışmalar bazan Rusyaya ve Rusyanın hâkimiyeti altındaki yerlere yardfm teklifî; pek tehlikeli, pek nazik vaziyetlere Senatodaki müzakeresi esnasında reddedilmiştir, * Arfcast Sa. 3, Sff. 3 tt> de yol açıyor. Demokratlar Halkçıları hürriyeti boğmakla, diktatörlükle itham ederken, Halkçılar da onlan bozgunculukla, bir azhk olduklan halde çokluğa tahakküm etmek hevesile suçlandınyorlar. . Gürjjliü vabıız iki parti arasında de^ldir. Aşın sağlar ve aşırı soHar da, güçleri yettiji kadar hem birbirlerine, hem de iki partiye karşı ate$ püskürüyorlar. Doğrudan doğruya Moskova politikası güden dergilerin vakıâ son zamanlarda bir hayli sesleri kısılnuştır. Fakat mizah yolu ile, hiciv yolu ile mevcud nizamı zcdeleme gayretlerinin başında ötedenberi bolşevik iemayüllerile tanınmış adamlara rastlıyoruz. Aşın sağcılar ikiye ayrılmışlardır; bir tarafta ırkçüar, bir tarafta da şeriatçüer. Sosyal bünyenin izahını fiziyolojik veya anatomik unsurlarda görcn ırkçılar. yazı ve sözlerile bugünkü rejimi yıkmak istediklerini saklamıyorlar. NisBevin'in bir seyahaü esnasında refikasile birlikte trende çekilen resmi beten daha ihtiyatlı bir dille konuşan şeriatçilerin daha yumuşak bir niyet beslediklerine inanmak güçtür. Bu aşın ideolojilerin propagandasını yapan dergiler, söylendiğine göre geniş bir okuyucu kütlesi bulmaktadır. O kadar ki, vaziyetin ortaya çıkardığı imkânlan sezen bazı açıkgözler, sırf ticaret maksadile, aynı zamanda bem dinî, hem de yan behimî mecnıualar çıkannakta mahzur görmemektedirler. u HAVA ŞEHIDLERİMİZ yaratımyalım! Cumhur Başkanı dün Teknik Üniversiteyi ziyarel etti Cumhur Başkanı İsmet İnönü dım akşatn saat 18,30 a doğru Teknik Ünive^sitevi ayaretle toplantı halindski Üniveısite Sena^osunun müzakerederinca hazr bulunduktan sonra İndnıi gezisird dolaşmıç ve Unkapam yolu ile Dolmabahçe sarayına dönmüştür. Gelir vergisi ve basin mensubları rotesö? NeSinarclc, dün Gazeteciler Cemiyetinde bir konuşma yaparak tasarıyı anlattı. Cemiyet, Anka. raya bir heyet gönderecek Hava şehidlerimiz için dün saat 11 de p yüzbajı îrfan Doğan hazırlanan 'atihte Tayyare parkında hazin bir kürsüye gelmif, heyecanlı bir ifade ile hüfal yapılmıştır. Ordu müfettişi Or torenin ve günun kudsiyetini belirtmişjeneral Yamutla askeri erkânın, Türk tır. Genc hava subayımız ezcümle dee Ingiliz hava subaylarının kız ve er miştir kı: :ek okul talebelerüe askeri birliklerin « Bngün eşsiz tarihimizin alün sa• e kalabalık bir halk kütlesinin bu hifelerine, gök kahramanlıklarırun şanh undukları törene saat 11 de hava şe destanını yazmak uğrunda çalışan, dılidlcri Anıtına bajTağımızın çekilme dı^en ve nihayet knderleri icabı aramıziiİ0 ba§lanm:ş ve bu sırada kahraman dan ayrılan fedakâr Türk havacılarmm, ayyare şehidlerimizin ruhlarını taziz şerc'fli gök çocuklarıniTi ölmez hatıraçin ihtiram vakfesinde bulunulmuştur. larım hep beraber anmak için toplanu esnada şelıir dahıhndekı bütün vası dık. Onlar sarsıltnaz imanlan için kaalar durmuş, fabrikalar ve limanda bu nmian, istiklâl için canından, vatan ve unan gemiler dudük çalmak suretile bu sancağımızın soîâmeti için canamndan necasime katılmışlardır. oldular. O şehidîer ki, bir zaman şu leMuteakıben ordu adma hava subay Arkasx Sa. 3, Sü. 5 te Tüccarların dilekleri Dış ticarei hakkında malumat almamadı Suîama işlerine nihayet başlamyor Bevın'in Almanya hakkında izahatı Spn fırsat, kasımda yapılacak toplantıdadır. Bn fırsat kaçınhrsa bir daha önümüze çıkmaz,, Eden'in mukabelesi: «Almanya hakkında uzlaşmak mümkiin degllse Rusyasız analçma yapmak gerektir» îstanbu! Gazeteciler cemiyeti merkezinde dun bir toplantı yapılmış, veni g^lır tasansınm haarlanmasmda bil^islr.e miiracsat edilmiş olan tktısad Paprcfesörlerinden ordinarjTis proAnkara 15 (Telefonla) Tatbikına fesör NeJTnarck"tW halen Büyıik Mıllst .948 de başlanmak ve 7 yılda ikmal edilMeclisır.ce geçici komisyonda müzakere mek üzere yeni bir sulama plânı hazır Arkası Sa. 3, Sü. 6 da. lanmıştır. MecUse verilen bir tasarı ile bu plân için 120 milyon lira ödenek istenmektedir. Bu plânla 7 yılda yapılacak başlıca işler şunlardır: Susurluk havzasmda başlanmış ve tamamlânmamış işler bitirilecek, Gedız havzasmda başlanmış olan ıslah ve sularaa işleri bitirileceği gibi Adana barajının inşası ile Manisa ovasma zarar veren yan yol 120 milyon lira sarfile 7 senede ikmal edilmek üzere büyük bir sulama projesi hazırlandı İstanbul Tüccar Derneğinin aylık toplantısı dün Galata Yolcu Salommdaki Liman Lokant3smd3 yapılmıştır Dernek bar'tanı İzzçt Akosmanm konuşmasını müt?^îab vöocthn kurulu adma söt nlan genel sekreter Ahme3 Hamdi Basar, derrieğin çalıçaaajariîidsn, gayesinden bahsettikten jonra, dsmejnn !ıurulu?'inu müteakıb ortaya çıkan dedikodulara geçmiş ve derneğ3 yspılan muhaliflik isnadlarmı reddetmiştir. Bundan sonra söz alan dernek azalarından Scdad Ziya Kantoğlu, dıs ticaret organizEEyonuna temas etmiş, ecnsbi mem'eket konsolcsluklarmın azamî gayretler sarfsdcrek kendi tüccarlanna, fayd?h olduklarını kaydetmiş, demiştir ki: « Bugün, dış memleket'srdeki ticalar da ıslah edilecektir. Büyükmende Arknsı Sa. 3, Sü. 5 te res havzasmda Büyükmenderes ve kolları ıslah edilecektir. Çukurovada önemli tesisler vücude getirilccek ve Seyhan sulama işlerinm ikmalile Seyhan nehri ıslah edilecek, Seyhan üzerinde bir de Bir Ingiliz gazetesi, toprak baraj yapılacaktır. Çarşamba ovası ıslah işleri tamamlanacak ve Sakarkadınlarımızın fevkal. ya havzasmda Eskişehir ovasının sulama âde kabiliyetlerinden işleri yapılacaktır. Yurdun en büyük hububat ambarı olan Konya ovasınm ıslah sitayişle bahsediyor ve sulama tesisaü genişletilecektir. Türk k&dtm Filistin davası Birleşmiş Milletler Genel Kurulunun toplantısı sona erdi, Arablar verilen kararı protesto ettiler Sergiden bir köşe İşin tuhafı, birbirlerine karşı zaman zaman çok insafsız hücumlara ka'kışan iki büyük sijasî partimiz, aşırı sağ ve sol cereyanlan aynı hassasiyetle reddetmektedirler. Atatürkün lâiklik, milliyetçilik ve halkçılık umdelerini Cumhuriyet Halk Partisi gibi Demokrat Parti de yürekten bcnimsemiştir. Reeeb Peker kadar Celâl Bayar da şeriatçilere, ırkçılara ve komünistlere güleryüz göstermemektedir. Aşın cereyanlan temsil cılen dergilerin çok defa her iki partiye birdeu çatması da zaten bunun b' ; yle olduğunu isbat etmektedir. O halde Türkiyede bir millî birlik buhranından ciddî oîarak bahsedeNADİR NADİ ArUas\ Sa. 3, Sü. 4 te Londra 15 (a.a.) Avam Kamarasmda beyanatta bulunan Dış işleri Bakanı Bevin, Alman meselesinin hallinin uzun süreceğini temin etmiştir. Gerek Alman ve Avusturya işlerini gerek do. ğu ile batl arasındaki münasebstleri bahis mevzuu eden Bakan, sözlerine devamla demiştir ki: < Bu raeseleler, Londrada kasım a yı zarfmda toplanacak konferansta daha iyi bir neticeye bağlanmadığı takdirde dünyanın ne gibi bir istikamete yöneleceğini kimse tahmin edemez. Ben, Potsdam anlaşmalarından ayrılmak istiyenlerden değiiim. Onu bütün safhalarıle hiç bir müphemiyet veya tercihe meydan bırakmadan tatbik et Arhast Sa. 3, Sîl. 2 de Fransız ressamının sergisi açüdı Fransız ressamı M. Daragnes tarahndan hazırlanan resİTnli kıtab sergisi dün Taksimdeki Fransız konsolosluğunda açılmiştır. Serginin açılış töreninde Vali ve Beledıye Reisi Dr. Lutfi Kırdarla basın erkânı ve davetliler hazır bulunmuştur. Ayrı ayrı panolarda teşlıir edilen eserler arasında Bonnard, Matisse Pıcasso gibi son senelerin en şöhretli ressamlarmın eserleri bulunmaktadır. Sergi 22 roayısa kadar açık kalacak ve hergün 1012, 1518 arasında ziyaret edilebi'ecektır. Londra 15 (a.a.) News Chronicla gazetesinin muhabirlerinden Kendigby, Turk kadınlarının modern zamanlara uymak hususunda gostermiş olduklan fevkalâde kabiliyetten uzunuzadıya bahsetmekte ve ezcürale şunları yazmaktadır: «Türk kadmının hayatmda görülen değişiklik kadar büyük bir değisiklik hiç bir yerde görühnemişür. Bunlarm, çoğu elân Osmanlı Imparatorluğu dev. rini hatırlamaktadırlar. Dibizleri, cüceleri ve odalıklarile padişahhk devri, bir çok evli kadınların doğum tarihlerindan pek de uzak değildir. Halbuki bugün, doktor, avukat, âlim ve battâ hâkimler arasında Türk kadınma tesadüf edıli mektedir. Türk kadını mühim devlet Aikası Sa. 3, Sü. 6 da İstanbul Hma^ında alman tedbîrler Londra 15 (a.a.) Maritime Lloydi. List gaaetesi bugün neşrettiği bir makalede istanbul limanının yükunü hafifletmek için muvaffakıyetle girişilen gayretlerden baiısetmektedir. istanbul limanının bugunkü durumjnun eksik tarafLarını gayetle iyi anlayan alâkah makamlar bu limanı gitgide genışleyen ticari hareketi karşılıyabilec^k bir hale gelebılmesi için gerekli butun tedbirleri almaktadır. Bu makalede halen tahakkuk yolunda bulunan belhbaslı prcjekrin ar.ahatları beürtilmoktedir. Bu ar2da gazete İngıliz çıkartma gemilermin mübsyaası ve elemeğini azaltacak makinelerin tesısi gibi ehemmiyetli tedıbirleri de zikretmchtedir Elemeği bakımından vaziyet geııiş olcüde düzelmiştir. ( Sımr toprağı dün Ankaraya gönderildi Türk boks takımı eümine edildi Dublin 15 (A*.P.) Sekiz muhtelif kategori içinde Ingiliz boksörlerinden henuz altısı, Fransız'ardan beşi, Macarlardan da dördü bundan sonrak maçlarda çarpışmak hakkını muhafaza etmektedır'er. Diğer memleke'tlerden yedisinin uçer boksorü, ddrdünün d ikişer boksorü aynı hakkı haizdirler. Norveç ve Türk takımları elimine olBirleşmiş Mîlletler Kurulunda Arab delegeleri NewYork 15 (A.P.) Birleşmiş MUletler gere" kurulu bugrin 11 millet tenısilrısıı.cen muteşek.kil ctarafsız bir Fılis tin tehkıkat komisjTonu> ihdas etmiştir. Komisyona tahkıkatını dıltdiğı şekılde idare etrrek yetkisi verilmiştir. Avusralya, Kanada, Çekoslovakya, Guatemala. Hmdistan, İran, Holanda, Peru, I&veç. üruguay ve Yugoslavya temsilcUerinden müteşekkil olan bu tahidkat komisyonu vardığı net;ceÎ2T hakkmdakj raporu eylulde toplanacak olan nvutad genel kurula bildırecettır. Bugunkü oturuma Green'aıch saatile 18,57 geçe nihayet veıılmış ve bbylece olağ.'nustu tDplantmın 18 gundenoen sürmek'e olan odevi bitmıştır. Nihaî karar verılmeden önce, bır serı süratli gelişmeler vukububnuştur Arablar spn dakikada, kurulun kabul ettiği kararı protesto etmişlerdir. 5 Büyüklerin komisyonda üye olmaları hakkındaki Sovyet nıhaî tesebbüsü, siyasî komısyonun kararmı değıştırememiştir. Kurul kararınuı kat'î şekline göre, tahkiltat komisvonu, Filıstın bağımsızlığı mese!:sinı, diğer muhtcmel hal çarelerıle aynı esasa gore. gozönunde tutacaktır. Bununla beraber. komisyon Filisüne bağımsızlık verilmejini en münasib hal çaresi telâkki ederse, böyle bir te'îlif ilerı sürmek salâhiyeti dahı'indedir. Filistin hakkmdaki nıhaî karar 7 ye karşı 46 oyla kabul edılmiştır. Arhan Sa. 3, Sü, 2 de Çpcuk zamları Ankara 115 (Telefonla) Meclisin yaruıkı gündeminde bulunan bir tasarı, evlâd edinılmış çocuklar içın çocuk zamrnı verılmesını sağlamaktadır Bu zamlardan çocuklar in hakikî ana v < babaları dcğıl, evlâd edınenler faydala. nacakur. Mecüs heyeti şerefine Londrada verilen zifafet Londra 15 (B§.C.) % Avam Kamarası Başkanı, bu gece, Turkıye Büyük Mılk't Meclisi hçyetı şerefıne kendı resmî ikametgâhmda bir zlyafet vermıştır. Ziyaf«tte Türkiye Büvuk Elçii Cevad Açıkalın, Başbakan Attlee. Herbe.t Morisson ve Maliye Bakanı hazır buluamuşiardır. Anadolu yakasma geçirilen emanet; denizci sporcular tarafından teslim edüiyor Yaztst 3 üncü sahifemizde