Katalog

R E S İ M L İ YENİ LÛGAT ANSİKLOPEDİ (Ansüdopedık »âzjui) Üstad Ibrakim A'âeddın Gövsanın en son tecrübelere gore yazdığı bu emsalsiz eser, Millî Eğıtim Bakanlığı Talim ve Terbiye Kurulunca da mekteblere tavsiye edilmistir. Her eve ve her sınıf öğrenciye muhakkak lâzımdır. Kâğıd darhğından az basılmaktadır. Dokuzuncu fasikülü çıkmıştır. t 24 üncü yıl Sayı: 8340 umhuriyet KURUCUSU:YUNUS NADÎ Telgraf ve mekrub adresi: Cumhuriyet, İstanbul Posta kutusu: Istanbul No. 246 Telefonlar: ümuml Santral Numarası: 24298. Yaa İşlerl: 24299. Matbaa: 24290. TİSADÎ ÜYANIS Gündelik Siyasî, Iktisadi Gazete Tüccarm Sanayicinin Zurraın Esnafm ve iş adamının DERD ORTAĞÎDIR. ^ ISugünden itıbaren sabshları cıkıyor. Bayiinizden isteyiniz. Iktisadî Yürüyüş Matbaası ve Neşriyat Yurdu. Türbedar sokak No. 16 İstanbul P, K. 21 ~ \ Çarşamba 5 Kasım 1947 I Bayarın Giresunda Amerikanın Rusyayı Demokratlarla konuşması itham eden raporu Raporda deniliyor ki: ((Sovyetler, Almanyada harb tazminatî olarak azamî derecede menfaat elde etmeğe ve Alman siyasî Deıaokrat Parti Gend Başkanı, ekonomik meselelere tenas rejimini kendilerine dost bir şekilde kurmağa çalışıyorlar» eden konuşmasını İstanbulda yapmağa karar verdi .J "Iki parti arasmda kardeşçe münasebatm memlekete hayır getireceğine inanıyorum,, Rusya taahhüdkrini yerine getirmemek ve zafer meyvalarını gasbetmekle itham ediliyor Hind Miisliimanlari Stalin'le Ribbentrop'ıuı bir arada resmitıi derceden Alman gazetesinin muhabirî Rus bölgesinde kayboldu Washington 4 (A.P.) Dış Işleri Bakanlığı tarafından, umutn! efkâra arzedilmek üzere hazırlanan bir raporda, Rusya «Birleşmiş Milletler kurumunu akamete uğratmak ve bu suretle sulh ve zafer meyvalannı gasbetmek» istemekle Hham oluntnaktadır. Rusyayı harb zamanındaki taahhüdlerini de yerine getirmemiş olmakla itham eden bu raporda şövle denilmektedir: «Amerika Birleşik Devletlerinin dış siyasetteki başlıca hedefi Almanj'a, A Arkast Sa 3 Sü. 5 d« T abialiıı aşılmaz Himalaya zincirini şimaline ve Okyanusların derin ve engin denizlerini şark ve garbına koyarak dünyanın geri kalan kısmından büyük bir kıskanclıkla ayırdığı Hindistan, Milâddan evvelki karanlık ve 16 ncı asırdanberi gelen parlak imparatorluk tarihini İngiliz işgalile kapattıktan sonra 1947 senesinde istiklâle kavuştu; fakat ikiye aynlarak: Pâkistan ve Hindistan. 400 milyon nüfusn güçlükle banndıran bu kıtanın içine berpilmiş olan Hindu ve Müslümanlar, birlikte bir hükumet kuramıyacaklan kanaatine vararak ikiye ayCelâl Bayarın Karadeniz seyahatinde bir iskclede kendisini ziyaret için rıldılar. Acaba «hükmetmek için takgemi>e gelen Demokratlarla çektirdiği resim sim et!» di\en eski tahakküm kaidesi Giresım 4 (Celâl Bayara refakat eden IİEi, Domokrat Parti merkezine gelerei bu tefrikte âmil oldu mıı? Bunu zaarkadaşımız Metin Toker bildiriyor) G«>nel Başkanı ziyaret erti. man gösteıecek. Ceiâl Bayar, Gorelede karaya çıktı ve Celâl Bayar, gcrek Gorelede, gerekse Ştı var ki hemen hemen hepsi fakir otomobille Tireboludan geçerek Giresu Tireboluda yaptığı konuşmalarda, deve ecir olan Müslümanlar, kapitalist na geldi. Bayar, Gorelede, Hayraboluda mokrasi davasının mahiyetini anlatu ve ve zengin Hindulann elinde iktisa ve Giresunda particiler tarafından bü partiler arasmda kardesçe roünasebatın ^ Gire?un" Va " r Arkasî s&.~r. ss. s s r den esir kalmamayı tercih ettiler ve «Pâkistan» ı «Hindustnn ) dan ayırdılar. Polonyalılar Almanyaya girdijer Leh birTıkleri 10 Km. genişliğinde bir yeri işgal ettiîer Sovyetler, meseleyi ehem ı miyetsiz telâkki ediyorlar I Berlin 4 (a a.) Haber alındığoıa göre bazı Polonya askeri birlikleri, B^rlinin 90 kilometre kadar kuzey doâpı Arkası Sa 3. Sü S te İzmirde de kömürsiizlük başgösterdi Havagan l«brika«ı kapanmak tehlikesine maruz İzmir 4 (Telefonla) Müteaddid mülacaatler miisbet bir netice vermediğinden Izmır Havagazi fabrikası kdmusuz kalmak ve kapanmak tehlikesine maruz bulunmaktadır. Fabrika husıısî bir çırkerten odünc oîarak aldığı kömür'eri yakmakta olup beş gün sonra bunlar bitecek ve körnür yetiştirilmezse faaüyetıni tatil edecektir. Gazeteler, kömür yetişürme bahsmde btanbuldan başka şehirlerin unurulmuş spbı olduğunu yazmakta, fabrika kapanıp gaz verilmeyince, ıçinde hava kalması yüzünden bomlarm yer yer infilâk ederek tehlikeler yaratmak jhtimahni ilâve eylemcktedirler. 1939 da Rus Alman dostluk misakı imzalandıktan sonra Stalin ile Ribbenlrob el sıkışırlarken Hindin 400 milyonundan Pâkistana 65 milyon kadan geçti. Türlii ırk ve coğrafya giıçlükleri yüzünden Hindustan dominyonunun şimali şarkî ve şimali garbisinde iki ayn parçadan mürekkeb olarak kurulmuş olan müstakil Pâkistamn bin bir güçlüğü, battâ hayatî güçlükleri vardır. Din ve siyasî ayrılık yüzünden birbirine tiüşmüş halk yekdiğerini boğazlar, kolera. sefalet ve açlık da bu katliâma yardım ederken, silâhsız, vasıtasız, belki de parasız olarak bu felâketlerle mücadele etmekte olan Müslüman Pâkistana karşı sempatilerimizi izhar etmemek kabil değildir. Hindustan dominyonunda bıraktığı milyonlarca Müslümanm karanlık ekıbetinden ünıidi olmıyan Pâkistan. kendine komşu Keşmir gibi bütün ehalisi Miislim ve mesahası Fransadan büyük bir memleketi, hududlnrı çizen komisyonuıı hatası yüzünden kaybetmiştir. Bu memleketin başındaki mahraca Hindudur. Tebaasmın Miislim olduğuna bakmadan Hindin bu en mutedil iklimli memleketini Hindustana ilhaka karar vermiş, ahali de bu karara karşı isyan etmiştir. Gazetelerdeki küçük telgraflar bu trajediyi bize anlarmaya çalışıyor. Müslümanlar Hindustan idaresinin hükmü altına girmek istemedikleri için kendilerini oraya veren hükümdara isyan edijor. Bu hükümdann isteği üzerine Hindustandan gelon muntazam kuvvetler bu başıbozıık Müslümanları kırarken «Pâkistan» da eli kolu bağh durmaktadır. İleride ve belki yakııı bir atide orta Asyadaki Müslümanlann güvenecekleri muazzam bir devlet haline gelecek olan Müslüman Pâkistanın ve bütün varlıklanru Pâkistan istiklâlinin başansına bağlamış Müslüman kardeşlerin bugünkü durumlanndan dolayı endişe etmemek. bu dökülen Müslim kanına, hern de bize karşı beşer fevkinde bir mevki veren ve yürekleri ibadete yakın muhabbetle titriyen Hind Müslümanlarının bu istiklâl savaştndaki hesabsız kurbanlanna karşı hüzün ve yeis duymamak, siyasî hududlan aşar. büyük bir alâka ve muhabbetle Pâkistan istiklâli hâdiselerini takib etmemek bizim için kabil değildir. Allah Pâkistan Müslüman lannın yardımcısı olsun. CUMHURİYET D. P. yi sinirlendiren yeni bir nutuk Aıtkarada C. H. P. tıin bir ocak kongrestnde Dr. Kemal Satır: "Biz isfersek Deıtsokrat Partiyi kapafırız,, detniş scller bastı Evler ve dükkânlar yıkıldı, altı vatandas kavıb dele e+mehyız > Ankara 4 (Telefonla) Cum«Istersek D.P. yi kapatım» huriyet Halk Partisi BahçeliGene bu toplantıda Cumhuevler ocağımn yıllık toplantırıvet Halk Partisi Ankara Bölsında hararetli görüşmeler olge Mufetti|ı Dr. Kemal Satınn duğu anlaşılıyor. Iç Işleri eski sarfetüği ileri sürulen bazı Bakanı Şukrü Sokmensüerın sozler de, Demokrat çevreleri başkanhğmda yapılan ocak sinirlendırmıştır. Demokrat kongresinde lâıklik meselesi Partıye guvenilir kaynaktan üzerinde de hararetli müzakegelen habere gore. Dr. Kemay reler olmuş, bu konuda söz Satır. demokrasiyi. Cumhurialanlardan sonra Şükrü Sok/et Halk Partisinin kurduğumensuer de konuşarak, eznu söyledikten sonra: cümle demiştir ki: Miller\ekili ve C. c Biz istersek Demokrat « CumhuriyetinCTIbüyük H. Partisi Ankara Partiyi kapatınz» demiştir. e^eri lâisizmdir. elbette iktıBolge Müfettisi Demokratların cevabı dardakı hükumet,. irticaî tahDr. Kemal Satır Bu sozlere cevab olarak Derikâtm, memleket hayatında ınkılâbı zedeîeyecek neticelcr doğur mokrat Partı çevrelerinde ezcümle demasına meydan vermiyecektir. Biz, niliyor ki: imanlı C.H.P. liler, her zaman Kuvayi < Bu değişmiyen zinniyet ve tavırMilliye ruhu ile dopdolu olarak mücaSa 3 Sü 3 te Bu hıısusta hazırlanan kanun tasarısı Meclise veriliyor Amerikadan 15000 tonluk 300 parça yol malzemesi geliyor. beklenen mütehassıslar da bu ay içinde gelecekler Ankara 4 (Telefonla) Amerikan yardunmdan yol inşaatına ayrılmiş oian 5 milyon dolarlık malzemeden ilk parti, 22 ekimde bir Amerikan şilepi He bkenderun limanma gelmişti. ikinci parti yol rr.alzemesini getirecek gemi. bu hafta içinde beklenmektedir. Bundan once gelen yol inşaat makineleri ,15 er tonluk üç tane eksklavatör, 50 tonluk bir vinc, iki jükleyici traktor, 9 Greider tevsiye makinesinden ıbaret olup iki senelik yedek aksamı ile birlikte 350 tondur. Onumüzdeki partide 15 tane buldözerle iki tene büvük taş kırma makinesinin de bulunduğu haber verilmektedir. 100 milyon dolarlık yardımm. bayındırhk malzemesine ayrılmiş olan kısmı ile Türkiyeye 15 bin tonluk ve 300 parçadan müteşekkil yol makinesi teslim edilecektir ki, bunlar, 1948 haziranma kadar elimize varmiç bulunacaktır. Memleketimize gelecek Amerikan yol uzmanları Diğer taraftan Amerika yol dairesine rr.ensub 12 uzmanın da bu ay içinde memleketimize gelmesi beklenmektedir. Arka#> Sa. 3, Sü. 7 de Yol inşaatı için 50 milyon ek tahsisat Gaziantebden bir görünüş Gazianteb 4 (a.a.) Dun öğleden sonra dolu ile karışık yağan ve 40 dakika kadar suren yağrnur bir âfet halint almış ve şehrin bütün cadde ve sokaklarım seller basmıştır. Şehir civarmdaki Alleben deresindea Arkast So. 3. Sü. 5 de * Fransada bugünkü fIkir ve hayat cereyanları Üniversitemizde Fransız edebiyatı kürsüsünü idare etmek üzere memleketirnize gelen Pierre Trahard'm anlattıkları istanbul Üniversitesi, Edebiyat fakültesinin Fransız edebiyatı kiırsüsunü idare etmek üzere getkılen; Dijon Edebiyat fakültesi ordınaryus profesorlerinden Pierre Trahard, Fransız edebiyatinın roman ve şiir vadismde isim yapmış kıymetli bir muharrirdir. Pierre Trahard'ı dün fakültecieki çalışma odasında ziyaret ettık. Profesör, memleketimizde vazife görmenın çok zevkli olduğuna temas ederek, söze şöyle başladı: « Türkiyeye ilk defa geliyorum. Istanbuldaki intıbalarım fevkalâdedır. Gayet iyi Jtarsılandım. çok cnemnunum. Universitenizle iki yıllık bir kontrat yaptım. Memleketinizde mümkürı olduğu kaciar uzun bir müddet kalmak isterim; fakat bu da hâdiselere bağlıdır.> Fransanın bugünkü durumu ne vaziyettedir? Fransamn maddî bakımdan sıkıntısı çoktur ve fecidir. Insan, Türklyede Arkajn Sa 4, Sü 6 âa Miimlaz Ökmen Mümtaı Ökmen hakkındaki dedikodular Eski Başbakan muavini bize yolladığı bir telgrafla yapılan neşriyata cevab veriyor Eski Başbakan yardımcısı Ankara milletvekili Mümtaz Okmen, bize gönderdiği bir telgrafta, bazı istanbul gazetelermin, «mal beyanına tâbi tutulacak eski mcvki sahibleri» başhklı yazılarında kendisi hakkmda da bir fıkra bulunduğunu kaydetmekte ve şöyle demektedir: «Ikincı Cihan Harbi içinde nüfuz ticareti yapanların meydana çıkması beklenmektedir. Harbin en buhranlı devirlerinde Ticaıet Bakanlığı yapan Mümtaz Okmen de nüfuzunu kulîana rak Macaristandan gelen ziraat âletlerinden mürekkeb bir parti malı bir f>rmaya v€Tdığı ve bu fırmanın bu yüzden büyük temettüler temin ettiği de konuşulanlar arasmdadır» deniliyor.. 1 Bu sözler. baştan başa yalandır, uydurmadır, kasde makrun bir iftiradır Benim Tıcaret Vekâletınd* bulunduğum Eczacîlar heyecanlı bir toplantı Ecnebilere burada ilâc imali izni verilmesi mevzuu görüşüldü, Sıhhat Bakanlığı hakkmda sert sözler söylendi Rumen subaylarının davası bitti Dün müdafaalar yapıldı karar, 19 kasımda bildirilecek İzmirde şlddefli bir zelzele oldu îzmir 4 (Telefonla) Bu gece saat 7,30 da izmirde beş saniye süren şiddetli bir zelzele olmuştur. Merkez üstünün batıda olduğu sar.ılmaktadır. Şehrimizde saat 9.10 da ikinci ve jtödetli bir zelzele daha olmuştur. Profesör Pierre Trahard Rumanyadaki komünist terröründen kurtulmak ıçın Bükreşten bindikleri bir yolcu uçağmda, mak'ınist Bescotni Mikrofoniyi öidürerek uçağm yolunu Türkiyeye çevirip Çanakksleye iltica eden üç Rumen subaymın muhakemelerine dün saat 10 da ikinci Ağırceza mahkemesınde devam edılmi?tir. Bundan evvelki celselerde tahliye eDünkü toplantıdan bir intıb* dilmiş olan Stefanesco Romeo ile BalYurdumuzda yerli ilâc imalinin Türk geçen *Türk Eczacılar Cemiyeti» dii* tiano Zafir, dunku celseye ilk defa olavatandaşlarına hasrını sağlayan 1936 Etıbba Odasında fevkalâde bir kongre rak sivil gelmişlerdir. Makınistin ölüaiîdetrniştır. Beş saat süren ve heyecanlı mune sebsb olan Dobra Aurel de Ceza tarıhlı kararnamenin kaldırılması üze Arkası Sa. i, Sü 6 da • rine. bu yeni karar aieyhınde harekete Arkası Sa. 3 Sü 6 da Arkafi Sa. 3 Sil 5 de