Katalog

3 Kasım 1947 CtTiriUFİYET BÎR DAKİKA : Baştarafı 1 inci sahifeda Gene bu mahfiller, umumî bir zilıniyet değişikliği mevzuunda da iyimseı görünüyorlar. «Reeeb Peker zamanındaki kanunların şimdi başka türlü işlemekte oluşu», bu zihniyet değişmesinin başlıca alâraeti sayılmaktadır. C. H. P. mutedillerlue göre nutuk ' Cumhuriyet Halk Partisi mutedilleri, nutkun, Meclise yeni tasarıların sunulmasını tacil edeceği mütaleasındadırlar. Bahsedilen kanuzuar, Başbakan Hasan Sakanm hükumet programı müzakeresi sırasında, Meclisteki beyanatmda vadct tikleridir; antidemokratik sayılan veya Anayasaya uygun görülaıiyen hükümleri kaldırıcı veya değiştirici tasardardır. Filhakika bu husustaki çahşmaların daha kısa zamanda ikmaline niyet edilmiş olduğu da anlaşılıyor. Demokrat Partinin de, bir yandan, bu husustaki çalışmalara devam ettiği haber verilmektedir. Şimdiki halde iki taraf da, bilhassa yeni seçim kanunu hazırbklan üzerinde geniş ölçüde faaliycte geçmiş bulunuyor. Ancak bu çalışmalar, henüz inceleme safhasrndadır. İdare mekanizmasında tarafsızhk Mevziî bir kaç hâdise bir yana bırakılırsa, idarî mekanizmanın siyasî partilere karşı tarafsızlığa dikkat ettiğine dair misaller artmaktadrr. Cumhur Başkanının da, idare adamlarımızın, kanunî partilere karşı eşit surette tarafsız ve adaletli olmalarında ısrarı çok ye" rinde bulması, hükumetin, bu yolda sikâyetlere meydan verraiyecek tedbirlere daha ziyade itina edeceğini göstermektedir. Ulusun mütaleası Bugünkü Ulus ve Ankara gazetelerijıin başyazılanndaki mevzu da Cumhur Başkanının nutkudur. Falih Rıfkı Atay, «Cumhur Başkanının nutku, içeride ve dışarıda itimad âmilirü kuvvetlendirecek nıahiyettedir. Meseleler, büyük bir açıkhkla ortaya atılmiş ve bütün Meciiite lâyık olduğu anlayışı bulmuştur. Memlekette tepkisuıin de bunun aynı olacağına şüphe edilemez.» demektedir. Hikmet Bayurun görüşleri Hikmet Bayura gelince; nutukta, müphem bulduğu bir çok noktalardan başka, «geleoekteki demokratik gelişme ve bu amaçla kamutaya getirilecek kanunlar> üzerinde durulmamış olduğunu kaydederek diyor ki: «Bütün bu yönler, Cumhur Başkanının, çu iki âmilden birinin tesiri altında konuştuğu inanını veriyor: Ya Bay Receb Peker gibi düşünenler kamutayda üstün durumdadırlar ve onları kızdıracak bir dil kullanılmaktan sakınılmıştır veyahud Cumhur Başkanı, bu kişiyit hükumetin başından uzakla?tırmayı ve memurlaruı, kanuna uygun biçimde davranacaklarını bir kere daha vadetmeği şimdilik yeter bir demokratik gelişme saymıştjr. Her iki şıkta da durum, hiç de hoşa gidecek özde değildir.» Maamaüh blzim temaslarımızın neticestnd* edindiğimiz intibalar, Demokrat Parti çevrelerininı nutku, «ümid kırıcı» bulmadlkları merkezindedir. İnöniinün nutkunun Rus radyosunun akisleri kabalıklarına cevabımız bir ittifak muahedesile bağlandığı Baştarajı 1 inci yüdönümü, dünyanın her yerinde sa giltere ve Fransa ise, birdenbire Sovye mimî ve candan gelen hislerle, dostluk Rusyanm dostu ve müttefiki haline geltezahürlerine vesile tefkil etmiştir. miştir. Hâdiselerin, k'sa politika görüşRadyolar, Türkiyenin ve Türk mille lerile bu türlü istihzasına, tarihte pek tinin bu millî güntinün önemini belir ender tesadüf edilir. Açığa vurulan Sovyet ihtirasları ten yaymlar yaptılar. Hattâ bazı radŞu noktaya da temas edelim ki, alyolarda siyaset ve devlet adamları da konuştular. 24 yılda kazanüan başarı danma ve aldatma gibi politika kaideları belirttiler. Türkiyeden, Türk inkı ieri, hiç bir zaman, Türk politikasuım lâbmdan hayranlıkla bahseden ve mil ruhuna nüfuz edememiştir. Zincirleme letimiz hakkmda cemilekâr temenniler devam edip giden hâdiselerin seyrinde de bulunan bu dostluk tezahürlerini dünya görmüştür ki, bir hatnlede, RusTürk milleti şükran duygularile din yaya nüfuz eden Alman ordularının ledi. Fakat bu arada Moskova radyo saldırışları üzerine Rusyanın dünkü düşmaru ve Türkiyenin müttefiki İnsu ne yaptı biliyor musunuz? Bu radgiltere, gene Türkiyenin dostu Ameıiyo, ea jpüdaî nezaket kaidelerini çiğka, topyekun harb taktiği ve bütün niyerek haykırdı, kabalığın, hattâ terbiyesizliğin bir avuç bolşevik ruhuna maddî imkânlarile Rusyanm imdadına kosmuştur. Bu yardunlardan, vatanınuı, nasıl işlediğini yeniden gösterdi. bağımsjzlığının, toprağırun kurtarılması Saygısızca dil uzatmalar Daha bir aç gün önce, Birleşır.iş Mil yolunda azamî derecede faydalanan letler siyas! komitesinde hak ve haki Rusya, o tarihlerde Türk Rus dostkate uyar gibi görünen Rusyamn Mos luğuna da büyük bir kıymet veriyordu. kovadaki sözcülerine göre, Türkiye, A Fakat gene hâdiseler göstermiştir ki, bu naerikanm bir sömürgesi haline gekniş, yardunlardan faydalanarak, Alman orasgarî bir terbiye mefhumundan dahi dularmuı istilâsmdan kurtulan Moskomahrum oldukları anlaşılan Moskova vanın ifade tarzı, yavaş yavaş ton de«jzcüleri, dünyanın saygısını ve sev ğiştirmeğe yüz tutmuştur. Müttefiği gisini kazannuş bulunan ve bugün hü Ingiltere ve dostu Amerikanın talebi kumette mes'uliyetler deruhde etmiş üzerine Türkiyenin harbe katılması ise Moskovada hoşnudsuzluk ve telâş uolan Türk devlet adamlarına karşı da, yandrrmalktan hâli ikalmamjştır. Bilâgene saygısızlık ve terbiyesizlik ifadebare anlaşıhmıştu" ki, bu telâş ve hoşsi dolu sözlerle dil uzatmaktan çekinnudsuzluğun âmili, fırsat kollayan eski mesniştir. bir hırsa dayanmaktadır. Bu hırs, Al Yeni Evamlriaşere Yirminci medeniyet asrında îstanbul şehrinde rahat yaşamak isteyenlere (eğer Mlâ varsa!' bir iki faydalı tevsiye: Kömürsüzlükten dolayı kendinizi soğuğa, susuzluktan dolayı pisliğe, elektriksizlikten dolayı karanhkta görmeğe, nakil vasıtası yokluğundan dolayı bol bol taban tepmeğe, telefonsuzluktan dolayt susmağa, kontrolsuz gıdalann mikroblarından dolayı bir jey yemeyip içmemeğe alıştırınız. Yanırmda daima tabanca tnı, tüfek mi münasib bir silâh bulundurunuz, ve adım başında boğazlanmanız ihtimaline kargı, sabah. akşam nrşon taümlerini asla ihmal etmeyniz! D. N. Celâl Bayar Rizeden fâg*** Istanbula dönüyor siyetlerin aletleri olduğumuzu söylüyorlar. Celâl Bayar da, ötekiler de pek muhterem şahsiyetlerdir. Fakat onlar, milletin arzularını ve heyecanlarmı yüreklerinde hissettoleri için vazife almışlardır. Biz, yeni bir şef tdstemi yaratmak için eskisine hücum etmiyoru*. Demokrat Partinin millet heyecamnını ne kadar mükemmel temsil ettiğini ispat için bizîere gösterdiğiniz asü ve temiz heyecandan daha iyi bir delü ortaya konulamaz.> Celâl Bayar ve refakatindekiler, daha sonra Çayili kazasma gittiler ve orada da tezahüratla karşılandılar. Burada söylediği bir nutukta Celâl Bayar, baskılann, artık tarihin malı olduğunu, yeni bir devrin başlangıcmda bulunduğumuzu söyledi ve heyecanlı bir sesle şöyle devam etti: < Mesaimize mâni olmak iatiyorlardı. Hâlâ da mâni olmak istiyorlarsa, yolumuzdan cevirmek için bizi, ipe götürmeleri icab eder. Başka bir engel, bizi yolumuzdan alıkoyamaz. Bizim tek endişemiz, sizin davanızı lâyıkil« müdafaa edip edctmediğimiz, bize verdiğiniz vazife>i lâyık olduğu şekilde başarıp başaramadığunızdır. Biz, başka endişe tammıyoruz. Başiarafı 1 Ir.et İskelelerîn hali. u bir slkâyet değildir. Sadec« derdleşmedir. Denizyollan, belediye 2abıtan, hamalbaşılar. hulâsa bir iskeleye vapur yaoaştığı iaman onunla alâkalı oianlar, hele Kadıköy ve Adaların Köprii iakelelerinde hamal ismi altında vapura atlayan bir sürü hırpani adamın Deden girdiğine, yolculan nasıl iz'ac ettiklerine, yük götürmek için birbirlerile nasıl kavga ertiklerine ve nihayet çok defa kadın ve ihtiyarlann ellerindeu yüklerini zorla alıp nasıl görüıdüklerine ve kiıabilir yolda kaç para istediklerine hiç dikkat etmişler midir? Biliyorum; şimdi kimse başına iş açmak ve rahaünı kaçırmak istemcz. Lâkin Türkiyenin en büyük ve en muntazam şehrinin, en kalabalık yerindeki bu perişanlık, bu intizamsızlık yârii ağyar cezdinde gerçckten teessürfi mudb olnıaktadır. Evvelâ iskele hamalı diye bir zümra var mıdır? Varsa bunlar ne gibi nizama bağhdırlar? Tarifeleri nedir? Başlan kimdir?. Neden böyle perişaa giyinirler? Bunun fukaralıkla bir münasebeti yoktur. Sonra raetgcle hamala eçya teslimi, halkın zararmı mncibdlr. Halbuki bübu adamlann üzerlerinde ne numara, bir hüviyet işareti görülmez. Bundan bir, İki ay evvel vapnrla dışan giden bir yolcunnn eçyasını, yolcu takmu kapı«ana kadar gelmis olan ototootıüden çıkaran hamsllar, bu e*jyayı yalniz salonun kapısınm Içine koydular. İçeride başka hn""'nwr aldı. Bu ne gfllttnç seydir. Üç metre mesafe için kapı dısında başka hamal, ondan sonra MİoMan vmpura kadar gene başka blr hanml. Göünç şey. Yolcular, bunlann her birin* ayn para vennekte ve indlrip bindinna ytizünden lşi aynca gedkmektedir. Bunlan tanTtm edenler acaba ne gfbi taruretle salonun dışında ve içinde ayn ayn hamallar kullanıhnasını münasib görmuştür. Karılarım öidüren kocalar ^ BaştaraU 1 tnct sahifede nu ve içeri girdiğini fark etmis, bunun üzerine kapıyı sırtlayıp içeri girmi?, karşıladığı durum karşısında yüzüne tükürdükten sonra eline geçen bir odun parçasile kansmı başmdan yaralıyarak öldürmüştür. Ankaradakl faeia Ankaradaki facianm sebebi de geçimsizliktir. Askerlikten iki gün önce terhia edilmiş olan ve Ismetpaşa mahalleeinde Yavru sokağmda oturan Nihad Kocayürekle karısı Meliha arasında bu eabah da, bir kavga çıkmış ve Nihad, eşini tokatlamıştu. Kadının «Kendine gel!> diye bağırması üzerine, büsbütün kendinden geçen Nihad, tabancasını çıkararak iki el ateş etoıis ve kadıncağız derhal ölmüştür. Şiddetten bahsettim. Bu, düne aiddir. Bugün ümid içindeyiz. Biliyorsu nuz, hava. dün yağmurlu ve fırünal idi. Halbuki bugün güneş açmıştır. hepimizi ısıüyor. Işte demokrasi sahasında da aynı durumdayız. Bugün turulan yol, bize ferahlık ve ümid veriyor. Zira bu yol, bizi muvaffakjyete götürüyor.» Bayar, bundan sonra Anayasanın temin ettiği hak ve hürriyetleri müdafaanm, vatan müdafaası kadar mühim olduğunu hatırlatü. Bayar, tekrar Rizeye döndü. Sabaha karşı Ankara vapuru üe Istanbula müteveccihen yola çıkacaktır. Muhalefei lideri, bu arada, Samsunda mühim bir konuşma yapacak ve bilhassa ekonomik meselelerimize temas ederek bu hu suslarda, Demokrat Parünin göruşlerini açıklıyacaktır. Diğer taraftan çunu da ilâve etmeliyim ki, Karadeniz sahilleriııde Celâl Bayaruı idare âmirleri tarafiTirt«in karşılanmadığı tek yer, Rize oldu. Oğrendiğime göre, Rize Valisi, 12 temmuz beyannamesinde bahsedilen «partilere karşı eşit muamele> nin, bir partinin genel başkanı olan Celâl Bay an karşılamakla ihlâl edileceği fikrindedlr, Metin TOKER M. S. E. Filistin meselesi Bajtaraft I inri sahijede insa&lara acıyorsunuz, fakat bunları memleketinize kabul etmek istemiyoreunuz. Kral, Yahudilerin Filistindeki taleblerile, Italyanların, Romahların azamet d€vri olan 2.000 sene öncesine dayanan Ingiliz topraklan üzerindeki id/İİBIST"!' ve Meksikanın Teksas üzerindeki taleblerini mukayese etmektedir. Kral, yazısına şöyle devam etmek tedir. «Birleşik Amerika, siyonist ve ted hisçüik hareketinden doğrudan dcğruya mes'uldür. Zira Amerikan parası, tedhişçilik ve siyonist hareketine yardım etmi} olmasaydı, trunlar bugünkü nisbette gelifmi» olmıyacaktı.» Amerikanm yeni teküfi VTashington 2 (a.a.) Amerikan hükumeti, Filistine, gelecek iki yıl zarfmda halen kabul edilmekte olan nisbettsn 4 misll fazla yahudi alınmasını teküf etmiştir. Böylelikle 2 sene zarfında 150,000 yahudinin Filistine girmesine müsaade edilmiş olacaktır. Bu teklif. Filistin me selesini tetkikle vazifeli Birleşmiş Millet ler tâli konüsyonu üyelerine arzedilmiştir. Diğer taraftan Füistinin temmuz ayma kadar ikiye taksim edilmesine dair olan Amerikan hükumetinin yeni teküfi de tetkik olunmak üzere Londraya gönderikniştir. Tezadlar man orduları, Müttefiklerin eğu* bomYüksek Sovyet mahfillerinden mül bardımanlarmm tesirile geriledikçe ve hem olduğuna hiç şüphe ohıuyan bu Almanyanın mağlubiyeti tahakkuk etson yayında da, beoeriksizlik ve te tikçe kendini daha çok göstermiştir. zadların, göze batacak derecede yük Ve nihayet günün birinde, Sovyet devseldiğini kaydetmek yerinde olur, geç let adamları, hakiki maksadlarım açığa Gerek Keskin, gerekse Ankaradaki cimişten ve bugünden bahsedilirken. vurmak zamanının geldiğine kanaat geMoskovaca düşülen hataları, hakikatin tinnişler, Türk Sovyet dostluğunun nayetlefin failleri, kısa zaman İçinde değişmez ışıklan altında mütalea et üzerinden sünger geçirmeyi faydalı bul yakalanmılşardır. Nihad, önceden, hâdiseye intihar süsü vermek istemişse de mek ve o geçen hâdiseleıre ibret gö muşlardır. sonradan suçunu itiraf eüniştir. zü ile bakmak, feydalı olacakür kanaFilhakika 21 mart 1945 te Sovyet HaTopkapıda dünkü cinayet atindeyiz. riciye Komiseri Molotov, Türkiye BüSon günlerde, ardı arası kesilir gibi Moskova radyosunun eğrilip, bükülüp yük elçisini davetle, Sovyetlerin, 1925 söylemekı anlatmak istediği şeylerden tarihli dostluk ve ademi tecavüz pak olan cinayetlere dün sabah Topkapıda biri de, Türkiyenin Sovyet dostluğun tmı feshetmek istediklerini kendisine bir yenisi daha ilâve edilmiş, bir adam, 7 senedenberi metres hayaü yaşadıkları dan ayrılmiş olduğu iddiasıdır. Bunun bildirmiştir. bir kadmı 5 yerinden bıçaklîyarak öl«ebebi de, harb içinde guya Türkiyenin tkİTÜzlü politika oyunlan dürmüştür. Aîmanyaya sempati göstermesi ve gene Moskova propaganda vasıtalaruım, bu Yaptığmuz tahkikata göre, hâdise guya onu savunması, bunun şimdiki seifadelerinden de anlaşüdığı gibi, Rus çudur: bebi ise Türkiyenin Ingiltere ve Amesiyaset adamları, yanlış hesabların acıBeyazıdda, Ordu caddesinin Kalaycı rika ile sıkı bir dostlukla birleşmiş olUrından ders alamamış, ikiyüzlü politi Şevki sokağmda 1 numaralı evde otuması imiş. ka oyunlarma yeniden başvunnuştu. 20 ran ve sıvacılık yapan Ahmed admda Rus poliükasının bariz karakteri eene önce ve hattâ daha sonra Ingiltere Terör rejiminden faydalanan komü ile müttefk olamıyan, Amerika ile dost bir şahıs, yedi senedenberi Havva adınnizm, iyimser bir zihniyete ve görüşe luk yapamıyan Rusya için, Türk dost da bir kadınla metres hayatı yaşamakdeğil, fakat karamsar bir zihniyete ve luğunun büyük bir kıymeti vardı. Fakat adır. Bundan 67 ay evvel dostu ile arası görüşe dayandığı için, Moskova radyo beceriksizlik, gizli maksadlaruı açığa sunun ve ilham kaynaklaruun) Türkiye çıkmasuıa pek çabuk yardım etti. Türk açılan Havvaı evi terkedip Topkapıda, ile alâkalı bu gibi görüş ve düşünüşle Rus andlaşmasının feshinde ne gibi bir Kaleüstü semtinm Arpaemini yokuşunrmde karamsar ohnalarına hayret edil gayenin sakh olduğunu dünya çok ça da oturan Mustafa admda bir adamın memelidir. Çünkü karamsar zihniyet, buk anladı. Türk toprakları üzerinde yanına kaçmışür. Ahmed, dün sabah Topkapıda dolaindî delillere dayanan ve musablarını hayalî iddialar ileri sürüldü. Boğazlaryiyip bitiren bir ruh hastalığından baş dan üsler istendi. Bu gizli maksadlaruı şırken yolda Havvaya raslamış ve kadıka bir şey değildir. Nitekim Moskova dünya umumî efkârmca anlaşılarak tak nm karşısma dikilerek tekrar beraber ladyosunun Türkiyeyi, Almanyayı sa bih edilmesinden sonra Rusya bir müt •aşamak üzere evine gelmesini söylevunmakla ithamı böyle indî ve aldatıcı tefiki olan Ingiltereye ve dostu olan A miştir. Havva, bu tekliü reddedince bıbir mütaleaya dayanmaktadır. Esasen merikaya yeniden düsman gpzile bak ağma sarılan sıvacı, eski metresini 5 aldatma ve aldanma, 1939 danberi Rus mağa başladı ve Rusyayı Alman istilâ •erinden ağır surette yaralamıştır. Kadının feryadına koşanlar Mustafapoiitikasının bariz karakterlerinden biri smdan kurtaran bu memleketlere, işine 1 olmuştur. Sovyet Rusj'a ile Almanya a gene öyle geldiği için emperyaüst, ka y\ kanlı bıçağile yakalamışlardu . Havva bir cankurtaran otomobiline konurasır.daki 23 ağustos 1939 tarihli anlaş pitalist ve yayılıcı damgasrru vurmaktan ma, aldatma ve aldanma poiitikasının ve üstelik Amerikaya sömürgeci vasfmı arak Gureba hastanesine gönderilmişcanh bir veslkasıdır. Bu Rus aldatma vermskten sakmmadt ve çekınmedi. Fa e de aldığı yaraların tesirile çok ge;politikası iki noktada tecelli etmiştir: kat istilâlar, toprak ilhakları, başka mil meden ölmüştür. Hâdiseye, savcılık el koyarak tahkiBiri, günün birinde komünjzmi dünya letler üzerindeki ağır baskı ve iddiaların da hâkim kılmak amacile ikinci dünya hep Rusyadan gelişi, kötü niyetlerin lcata başlamıştir. dünya harbinin zeminini hazırlamak, hangi tarafta toplandığını göstermekte diğeri ise Moskovada, İngiliz, Fransız gecikmemiştir. Görülüyor ki tezadlar Misafir îngiltere parlamento ve Türk diplomatlarını avutarakt birinci mecmuası olan Rus politikasındaki seyir heyeti üyeleri şerefine maksadın tahakkukuna çalışmak olmuş böyle zikzaklı ve aldatma taktikleri ara. tur. smda yol almış ve dün dost olan memleziyafet Mololov'un unutulmıyan tehdidi ketlere düşman, düşman olan memleAnkara 2 (a.a.) İngiliz Büyük ElRus politikasındaki aldanmaya, yanlış lere de dost demek, bu suretle Rus poli hesablara gelince, Almanya, her ne ka tika zihniyetini gösteren gülünc ve ga çisi Sir David Kelly, misafir İngiliz dar Polonya ve Fransayı yıkmıssa da, rib tecalliler olmuştur. Rusya, harbden parlamento heyeti üyeleri serefine ouIngiltere demir gibi karşısmda dunnuş önce yanlış hesablar yapU ve aldandı. gün İngiliz Büyük Elçiliğinde bir öğle tur. Bu keyfiyet, Rus hesablarrndaki Fakat nereden gelirse gelsin vaidler veya ziyafeti vermiştir. yanlışlığın birinci safhasıdır. Türkiye tehdidler, Türk devlet adamlarını, haise, Rusların Almanlarla dostluk ve itti kikatin doğru yolundan ayıramadı. Çün Birliği komünist partisi merkez komitefak politikası güttükleri bir sırada, İn kü ahde sadakat, Türk poiitikasının şia si, ekim ihtüâlinuı 30 uncu 'yıldönümü giltere ve Fransa üe ittifak bağlarıle rıdır. Aynı hesab yanbşlıkları, çimdi münasebetile neşrettiği bir beyannamebağlanmış ve demokrasüer safmda cep yeniden, Rus politikasma hâkim bir un de, demokrasi ve sosyalizmin zaferi için mücadele eden milletleri selâmlamakta he almiş bulunuyordu. M. Molotov'un surdur. ve bütün memleket işçilerini, «yeni «Türkiye bu hareketinden dolayı pişDünyanın erişmek istediği huzur öyle harbin kundakçılarının maskelerini düman olacakür» kelimelerile ifade bulan tehdidi unutulmamıştır. Bundan bir küllî mefhumdur ki, buna, komü şürerek barışuı uj'anık nöbetçileri. olsonıa cereyan eden hâdiselerı Türkiye nizmin, bazan sağa, bazan sola, bazan mağa davet etmektedir. Beyannamede rün bu hareketinden dolayı pismanlık 3ne, bazan geriye vuran ve şaşkmlığuı ayrıca Slav ve SovyeÜer Birliği milletledu>"madığuıı, pişmanlık duyan ve al ifadesi olan vuzuhsuz siyasetüe değil, rinin sarsılmaz dostluğu belirtilmekte ve danan biri varsa, onun da bizzat Bay baü demokrasisinin, bütün insanlığı eşit kürtarıcı Sovyet ordularmdan sitayişle Molotov olduğunu göstermiştir. Çünkü tutan, bütün insanlığm refahını müşte bahsedilmektedir. Ruslarm dostu ve müttefiki Almanya, rek gaye edinen ideali ile ulaşılacaktu". Merkez komitesi bundan sonra, Sovgünün birinde deı Rusyanuı karşısma Bu arada aldanacak olan, hiç şüphe yok yet ordularına hitab ederek, «Harb bodikilmiş ve topraklarma saldırnuştı. ki, gene Rusya olacakür. yunca elde edilmiş olan tecrübelerden Hâdiselerin, tahminlerin dışına çıkması Sovyet ihtilâlinin yıldönümü müna faydalanmak suretile askerlik sanaünı önünde, dost ve müttefik Almanya, sebetile neşredilen beyanname durmadan inkişaf ettirmeğe^ davet etdüşman olmuş, Türkiyenin kendilerile • Moskova 2 (a.a.) (A,F,P,) Sovyetlermektedir. .(JUMHUBİYET»in Tefrikası: 4 » Nakleden: HAMDİ VAROĞLU tnan H, kaç gOndenberi, bütün iş de dün, bugün değil, Epey zaman evveL krim gibi uykularun bile altüst oldu. Gözümle görmüş gibi, senin içinde imi Tabil, süıirlerinin bozukluğundan, şim gibi iddia edebilirim. Sen Selmayı eeviyorsun Şekib; ilk gördüğün gündeğü mi? Tabit Benim yerimde sen olsan, denberi seviyorsun. Şekib cevab vermedi. Ferdi, devam sinirlerin bozulmaz mıydı? Hayır. Âşık olmasaydım, asla ve etti: kat'a bozulmazdı. Yorgunluk, adatnı Otur karşıma da sakin sakin konuuyutur, sinirini bozmaz. şslrnı. Bu işler öyle paldır güldür hal Anlatamryorum ki! Ben fazla yoru ledilmez. lursam, uykum bozulur. Üstelik, bu işte, Şekib, bir emre. itaat edercesine, itiraz epey üzüntü de geçirdim, biliyorsun. etmeden oturdu. İkisi bir araya gelince, elbette sinirle Koyduğum teşhisi yanlış bulan bir rime tesir etti. adam hali var sende. Haklısm; bu has Evet, sonra sinirlerm uykunu ka telığa ilk defa yakalanıyorsun, ârâzını çırdı. Uykun kaçtıkça sinirlerin büsbü bilmezsin. Senin kendi ifadene bakarak tün bozuldu. Hulâsa, fasid bir dairenin bu ârâa birer birer tahlil edecegim. içindesin, anlıyorum. Selmadan aldığm mekbutu, onun tenbi Bvet, bunun ikisi birbirini tamam hini tutup herkesten gizlemen ilk alâlıyor. cnet. Bir erkekle bir kadm arasmda, ve Ben de zaten başka bir şey derne lev en basit bir hâdise, sır mahiyetine dim. Sinir bozukluğu, uykusuzluğa se büründü müydü, yakın veya uzai gebeb oluyor, uykusuzluk sinirleri büs lecckle mutlaka gönül macerası doguleütün bozuyor, gayet tabiî bir zincirleme. rur. Bu mektubu gizli tutmak senin caAma, dava orada değil; bu halin asıl nma minnetmiş, belli. Benim hakkunse'cebini keşfetmek lâzım. Keşfimi de da uydurulan rivayete inanmakla inansbyledım. Sen gönlünü kaptırmışsın. Hem mamak arasmdaki uzun tereddüdlerin ikinci alâmet. İnanış safhaları kıskanc >en kendimi bilmez miyim a canım? lığma, inanmayışlarm kendini teselli ih Sevgi denilen şey başkasmın takdirile tiyacma delâlet eder. Selınanın evden mi olur? Böyle görünüşlere bakıp, kenkaçtığını bana ilk haber verdiğin zaman, di aklınca verdiğin hükümlerin doğrubugün anlattığm şeyleri tamamile gizli luğuna nasıl inanıyorsun? Bırakmıyorsun ki lâkırdıma biti tutman, Selma Hanıma verdiğin sözü yerine getirmek endişesinden ziyade, reyim. Seteıanm güzelliğine veya çirikiniz arasındaki snra bir üçüncü kim ünliğine dikkat bile etmeyişin, âşık seyi ortak etmemek arzusudur. Bu işin olduğuna en büyük delildir, diyordum. peşinde günlerce koşup yorulmanm se Karakuşî hüküm zannettiğin bu hükDeblni izaha hacet var mi? İlkmekteb mün gayet yerinde olduğunu sana isbat edeeeğim. Bir kadınla bir erkeğin, utalebesi bile bunun manasmı anlar. Şekib bir itiraz hareketi daha yaptı. zun zaman ayni odada karşılıkh çalışFerdi bir el işaretile onu gene sus tıkîarı halde, birbirlerini teferrüatile öğrenmemiş olmalarına aklım ermez. turdu: Hattâ bu erkek, senin kadar derviş, ka Dur, acele etme, dedi, daha bitmedi. Asıl mühim noktaya şimdi geli dın da Selma kadar delişmen dahi olyorum. Ben Vaniköyden hasta döndü sa. Binaenaleyh, sen, yüzü ne şekilğüm gün gene buradaı Selmadan balı di; gözlerinin rengi nasıldı farkmda setmiştik, hatolıyor musun? O gün, bile değilim dediğin Selmayı, hakikatben sana Selmayı tarif etmiştim de sen te, benden de iyi biliyorsun. Yanlış anömrunde yüzünü bile görmediğin bir lama, biliyorsun da bendCTi gizliyorsun; kadının eşkâUni ilk defa benim tarifim bilmiyormuş gibi görünüyorsun demek le öğreniyormuş gibi hayretle dinlemiş istemiyorum. Hâşâ. Benden değil, butin; bunu da hatırlarsın elbette. Işte, nu kendinden gizliyorsun. Çünkü sen. senin tutulduğun derdin en büyük alâ demin de söylediğim gibi, Selmayı, meti budur. Yanında uzun zaman çalı dâha ilk gördüğün gün beğendin ve ssvçan Selmanm güzel veya çirkin olduğu din, azizim. Fakat o yaradılışta bir erkeksin ki, gönül bağlantıları seni korna bile dikkat etmemissin. kutuyor. Selmayı sevdiğini kendi kenŞekib .Ferdinin bu iddiasını • şiddetle dine bile itiraf etmek istemiyorsun... cerhetti. Selmanm güzel olduğunu kendi kendine Kendi ağzınla tutuldun, dedi. Dün ta^jik ve itiraf ett'ğin gün, mahvolacayada bundan daha manasız iddia ola ğmı biliyorsun. Yüzüne dikkatle bakmaz. Bir erkek, güzelliğine, çirkinliği mamış, güzelliğini farketmemiş gibi davnc bile dikkat etmediği bir kadını seve ranmaıı, surf kendi kendine gayret ve bilir mi? Böyle bir şey mürckün olsay metanet vermek, kendini avutmak endif yüzlerini bile görmediğimiz kadı.i dişesinden ibaret. lara â.şık olmamii icab ederdi. Yok yok, Arktm var Ferdi, manasız' şeyler söylüyorsun. Hem BafituıJcaîcden devam suretle Denizcilik okulumuz ve aynı zamanda denizcilik işlerimizin, yüksek ihtısas sahibi bir ecnebi tarafmdan istikrarlı bir düzene konulması mümkün Bu, blzde ^nmaiiıy davasınm çok kaolur. nşık ve intizamsu cereyan ettiğini go«teren bir misaldir. Filvaki, deniz ticaret filomuza güverte ve makine subaylan yetiştiren okuGitgide halkı İz'ac ve ırrar edid bte lun durumu hakkında. bugün hâlâ birhal alan bu durumun hemen ıslahı lâbirine zıd fikirler çarpışmaktadır. Bu znndn. müessesenin, Teknik tjniversite ayarınBunun için her iskeleye ihtiyaca göre da bir Denizcilik Akademisi olmasını is Bugün Eskişehrin üç köyünde kayıdlı v« Üzerinde numara ve işareü tiyenler olduğu gibi iki yıllık kısa ve uhınan ban hamallar tayini ve bunlatoprak tevzi ediliyor pratik bir tahsille amelî kaptan ve uıann yolculan İz'ac etmeden vapurlam Ankara 2 (Telefonla) Yarın v« salı ginnelerinin temini gerektir. kinist yetiştiren bir orta tahsil nıücsse«esi haline getirilmesini arzu edenler de günü Eskişehrin merkez ilçesine bağlı Bunlann dışında bir taknn sefi] ve vardır. Her iki fikrin taraftarları, ya Knavdan, Yürükkaracaviran, Çerkes serseri kimselerin hamallık etmesine Çukurhisar ve Bozak köylerinde topbancı memleketlerdeki denizcilik okullüsaade etmemek, serseriliğin yaşaması larmdan misaller getinnektedirler. Ma raksız ve az topraklı köylüye 11,675 akımmdan da elzcmdir. Çünkü bu beddönüm arazi dağıülacakür. Böylece bu kul ve mantıkî olarak düsününce akaahtlar şurada burada kayıdsız şartsm demiden de, amelî kaptan ve makinist yıl içinde, haziran aymdanberi Eskişehir amallık ederek bb? kaç para kazanmak köylülerine dağıtilan toprak, 25 bin dömektebindcn de, günden güne inkişaf suretile cemiyct yarası teçkü eden scfil eden Türk deniz ticaret filosunun muh nümü bulacaktır. Bu köylere yıl sonuna ayatlannı idame ediyor, kendilerini tac olduğu güverte ve makine subaylan kadar 15 bin dönüm toprak daha tevzl ler türlü ahlâk ve kanun kayıdlarmdan edilecektir. Toprak Genel müdürü Ahnı sağlanıak kabil olmadığı anlaşılır. Aızâde rutabiliyorlar. Bunlara böyle serkademiden yetişeııler, kendilerini pek med Salih Korur, tevzi işlerine nezaret izâd ve kontrolsuz, velevki az da olsa, etmek üzere Eskişehire hareket etmişyüksek gorerek denizde çalışmak iste j )ir geçinme tmltâm bıraktıkça baskı ve miycceklerdir; amelî mektebden çıkan tir. lüzen altına almmalartna da imkân lar da, bugünkü denizcilik tekniğinin Türkiyede ilâncılık sahasındaki ;alnuyor. istediği vasıfları haiz kaptan ve makine Manzarası çirkin, Idamesl zararh olan gelişmeler subaylan olanııyac'aklardır. Bunlardan, u vaziyetin yakında ıslah edileceği Londra 2 (a.a.) ingiliz Ticarî haberler ancak şehir hatlan vapurlarile liman vaümidile ilgililere saygılanını suaarun. sıtalarında istüade cdilebilir; dünya de ve ilânlar gazetesi olan .World Press B. FELEK nizlerinde seferler yapmasını amac edin News» Türkiyedeki ticaret ilân ve tekdiğimiz gemilerimiz için yüksek evsafta niğinden bahsederek harbin nihayetingüverte ve makine subaylan olamazlar. denberi Türkiyede ilâncalığm hayret fngilterede yaz saati sona erdt Londra 2 (a.a.) Ingilterede yar Meğer ki sonradan yüksek bir tahsil gö verici gelişmeler kaydetmiş olduğunu reler. yazmakta ve bunun sebebini Amerikan eaatl bitmiş ve yeniden Grenwich ayamal ve sistemlerinln Türkiyede fazla nna dönülmüştür. İşte bugün hâlâ münakaşa mevzuu ca yayılmasına atfetmektedir. Maniu davasmda 23 olan bu meseleleri kökündcn halletmek Gazetenin ilâve ettiğine göre, İngiliz için, hem Yüksek Denizcilik okuluna şahid dinlendi ecnebi profesorler, hem de Ulaştırma mallannın daha EÜratle teslimi mümkün Bükreş > (a.a.) Maniu davasjnın Bakanlığına yüksek ihtısas sahibi bir olduğu takdirde Türk pazarları bunları kabule açık olacaktır. dördüncü günü saat 23 te muhtelif şayabancı müşavir getirmek lâzundır. Türk deniz ticaret filosu, yeni alınan Ingilterede 1948 Olimpiyadlan hidlerin dinlenmesile sona ermiştlr. Bn ssbah mahkemeye devam edileoek v* gemiler ve ısmarlanan vapurlarla bir yeni şahidler dinlenecektir. için hazırlıklar inkişaf yoluna girmiştir. Bu inkişaf durLondra 2 (a.a.) İngilterede 1948 semıyacak ve ticaret filomuzun tonajı bir ÖLOM kaç yıl sonra, milyona varacakür. Bu nesinde yapılacak olimpiyadlar lçin haMerhum emekll Blnb»sı Şevkl Î ^ modern gcnıileri idare edecek ve Okya zırlıklam devam edilmektedir. Davet edilmiş bulunan 8000 atletin Nuriye ötügenln oğlu. Gelenbrrt orta okulu nuslarda dolaşüracak personelin mutlaka tarlh ö&retmenl Şadlye ötügan vo tstanbol yüksek kifayetli olması şarttır. Çünkü barnıacakları yerler hazulanmıç bulun :onıervatuarı egretmenlerinden Hadlye Ötü» gemileri insanlar idare eder. Bu insan maktadır. genln kardeçi lan da, daha mekteb sıralanndan itibaOlimpiyad komitesinin resmî tebliğine SEZAİ ÖTÜGEN ren kifayet ve ehliyet sahibi olarak ye göre davet edilmiş bulunan 60 milletten müpteli olduğu hastahktan kurtuUraıyarak tiştirmek gerektir. Onun için Yüksek 51 1 şündiden bu daveti kabul ettniş Hakkın rahmetlne kavusmufhır. Cenazesl 8/ 11/947 pazartesi günü'Fatih camilnde Udndl Denizcilik okulumuza da, öteki yüksek olduklarnıı bildirmişlerdir. n»m«2i ed» edlldikten eonra Edlmekapı metahsil müesseselerüniz gibi, ecnebi proZonguldakta bir yangın zarhgına defnedilecektlr. Çelenk gönderllmefesörler getirilmesini çok yerinde buluZonguldak 2 (Hususî) Bugün mesl rlca oluııur. yoruz. saat 12 srralannda, henüz sebebi anla*** Bu bahiste mühim bir noktaya da sılamıyan bir yangın çıkmış ve Şehir Eski Amasya mlUetveklU General tsmaü ha işaret etmek isteriz ki o da yalniz bn parkı büfesi, çarçabuk yanmıştır. İtfa Hakkm.n tonınu, Dr. ı'iTolnğ Rpşid Kadri okula gelirilecek yabancı mütehassıslar iye, vafa mahalline hemen yetiş Dekakın kızı, Adanada eczacı Hasan Basri için değil, muhtelif işlcrimizi Garbin mişse de, motör bozuk olduğundan za Arsoyun baldızınm kızı ve Yataklı Vagonlar ileri ilim ve teknik metodlanna uygun manmda işleyememiş, aynı zamanda 'ersonel Şefi S. Hakkı Martı, Dr. Mlthat Martı, Yataklı Vagonlar Şirketi memurlasurette tanzim ve ıslah maksadile geti itfaiye şefi ile şoförünün vazife başında nndan Ayet Martı, hava Ön>zb. N. Kemal rilecek bütün ecnebi ihtısas sahibleri bulunmadıkları görühnüştür. Yangın sı Martınm yejenlsri için ehemmiyetle gözonünde tutulması rasında elektrik tesisatı da bozulduğunŞUEA DEKAK lâzım gelen bir noktadır. dan şehir bir müddet cereyansız kal 1 kasım gecesi henüz pek gene yaşında mü« Getirilecek yabancı mütehassıslar, ha mıştır. Yanguı dolayısüe zarar 10 bin essll bir kaza neticesi vefat etmiftir. Cenazcsi 4 kasım salı gunü c£le namazı Teşvikikaten yüksek ihtısas sahibi kimseler lira tahmln edibnektedir. kiye camiinde kılındıktan sonra aile kabolmalıdır. Bir zamanlar Balıkçılık Ensristanına defnedilecektlr. Kederli aile efraZiya Işık dına taziyetler dileriz. tirüsünün başına belâ olan mahud şarfngilizlere yapılan üzüm ve latan gibi uydurma mütehassıslan, ya*** hud da bize hiç bir şey öğretemiyecek Bay ve Bayan V?han Arakelyan ve çocukincir satışlan kadar hafif ve layıf bilgill kimseleri çuları (Rusyal, Bay ve Eayan Mığırdıç KeşisAnkara 2 (Telefonla) Ingilizlere yan. Bav Onnik Keşişyan. Bayan dul C,ıl;nia radan buradan devşirirsek btınlardan fayda değil. sadece zarar gelir. Hem bo yapılan üzüm ve incir satışları dolayısüe Kazancıyan ve çoculılan vParis), Bay \e fîayan Kerope Polaiyan, Bay Aıarn Keşj^yan, şuna çok yüksek ücretler öderiz; hem de İzmir İhracatçdar Btrliğinde hararetli Bay Karnik Keşi?: an (Lorirau, Bay Vahan işlerimiz düzene girmek şöyle dursun, münakaşalar olduğuna dair haberler, Keşişjan (Lcndraj. Bay ve Bayan Mığırdıç bü«bütiin bozulur ve kıymetli zamanı Ankarada büyük bir alâka uyandırmış Arabyan ve oğlu. Kazazyan, Magosıan ailetır. Bununla beraber yetkili çevreler, leri, anneleri, büyükanneleri, kızkaıdeî'eri, mır, boşuna geçip gider. Tarraı Saüş Kooperatifleri Birliği tara yeğenleri ve akrabalsıı olan Ancak «feci» sıfatile ifade edebilece fından yapılacak olan bu satışı lehe Bayan dul AKUSYAK KEŞİŞYAN'ın ğimiz böyle bir vaziyete düşmemek Için, kaydetmek gerektiğini ileri sürmekte vefat etlığini ve cenaze merasiminin bugün yabancı mütehassıslan, milletlerarası dirler. 3 kasım 1947 saat H,C0 da Taksim Ohan kıymet ve şöhret sahibleri arasmdan Ticaret Bakanlığı, aynı şartlarla ih Vosgeperan Emr.eni Katolik kilisesinde, ve azamî dikkat ve itina ile seçtnek lâzım racat yapmak istiyen tacirlerin talebleri Şişli Ermeni Katolik mezarlığına defni icra olunacağım teessilrle blldirirler. dır. Bu dibkat ve Itina bize, şunu da olursa bunlara da lisans verilmesine taİşbu ilân hususî daveüye yerine kaimdiı. emreder: Getirilecek mütehassıslarla raftardır. Cenaze le*v*azımatı D. Dandorîa yapılacak mukavelelere, mutlaka, bir tecrübe devrcsi kaydı da konulmalıdır ki gelen yabancı mütehassıs, kendisinden Bugün matinelerden itibaren beklediğimiz hizmeti lâyıkile başarabilecek liyakat ve ehliyeti haiz değilse, vakit kaybetmedcn memleketine iade etmek ve yerine başkasını getirmek imkSnı hasıl olsıın. Bunlar malum şeylerdir ama, bazan aksi vaki oluyor da onun Asrın en büyük artistleri tarafından yaratılan senenin en büyük dramı için yazmaffi faydadan hâli bulmadık. Yabancı mütehassıslar getirirken Baftarajı 1 inci sahlfed* Londr» 2 (a.a.) A,F^>, Belediye seçlmlerinde elde edilen neticelerl tefsir eden muhafazakâr parti lideri Churchill çunları söylemiştir: c Bundan böyle işçi partisi herhangl mınevî bir mesnedi olmaksızın ve halkın iradesi aleyhine olarak icrayi hükumet ed€cektir.> Churchill, bu seçimleri Ingiltereyi harabiyet yolunun en ilerisine kadar sevkeden kuvvetlere karşı muhafazakâr ve liberallerin kazanmıç oldukları muazzam bir zafer olarak tavslf etmis ve bu seçinılerin 1945 seçim felâketindenberi Ingilterexîe cereyan eden en muvafık ve mes'ud hâdise olduğunu belirtmiştir. seçım YILDIZ SİNEMASINDA CUMHURİYET Emniyet müdürleri arasmda Ankara 2 (Hususî) Lalapaşa Kayn?iamı Hüsnü Giderin Emniyet Genel î.îüdürlüğü dördüncü sınıf emniyet müdürlüğüne naklen tayinile Çoruh Emniyet Müdürü Sabri Mericin Erzincan Emniyet Müdürlüğüne tayini tensib edilmiştlr. YAEANCI .1 Stranger ) EDYVARD G. ROBİNSOK LORETTA YOUNG ORSON WELLES Yabancı denilen esrarengiz adamın gözleri, dudakları, elleri ne işler görüyor?» Karısı bilmiyor?.. Fakat öğreniyor... Aşkını feda ediyor, çünkü insanlardan utanıyor.