Katalog

CUIMH'JRIYEl I Eylu! 1946 Koııdi Dttvnlat'iımz NALINA .MIHINA ünkti radyo haberlerine göre, Sovyet Rusya ile peykIerinin Faris konferansında Yunanistana şiddetle hücum etmeleri ve Yunan isteklerine karşı cephe alııı. «.Cumhuriyet» ın bizdeki nisbetin çok ları, Ukraynanın da Baikan barışını 13 ağustos 1946 tadüşük ve zayıf ol tehdid ettiği iddiasile Yunanistam BirMemleıketimizde yüz yıldanberi za etmek rollermde olmadıklarını görür ve rihii nüshasmda duğunu görürüz. Bü leşmiş Milletier Kuruhı Emniyet Kon. man zaman hürriyet hareketleri olma her birine kendi hakikî çehrelermi vemuhterem muhartün dünyanm örnek seyine curnal etmesi üzerine, Yunan sına rağrren demokrasi rejimine geçe ririz. Durum henüz böyle olmadığı için rir Burhan Felek olarak aldığı ve komünistleri, lıiikuınctlerine karşı yap. memij olo'uğumuzu geçen yazımda be esefle görüyoruz ki yüz sene otuz sekiz «Münevverlerin ve jn çok verimliüğini tıkları isyankârhğa ııadim olmuşlar ve lirtmiştnn (1). Mühim olan nokta ce sene, yirmi üç seneki hatalar yeniden bali» başlıkh fılîrasında münevverleri. defe çahşır, münevver serbest meslek ispat eden Birleşık Amerikaya bakar pişmanlıkalrını hükumetlerine bildirmiyetimiz' hürriyet hasretile hareketler tekrarlanmak üzere bir hürriyet haremizin son 20 sene zarfmda yapılan işler adamlarını bol bol yaşattığı gibi ekono sak bütün okullardaki bugünkü mev mişlerdir. Demek ki Yunan komünistyaptıktan 've istibdadın otoritesini kalketine geçilmiştir v e başladığı gibi gide aydınlatmak vazıfelerini ekseriyetle mik içlerin içinde yuğurarak pişirir, cudunun yirmi yedi milyon, yüksek o. lerinin nilıayet akılları başlarına ve dırdıktan .sonra, gene aynı istibdad idaderse diğerleri gibi bu son tecrübomiz de yapmamiş olduklarını ve bu yüzden içtımaî, ahlâkî, »ıyasî, bediî ve lisanî kullarla, üniversitelerdeki mevcudu vatanseverliklerli de komünistliklerine relerinin karulmuş olmasıdır. Bu suBu sabahtan itibaren mülhak kazadibsiz bir şey olacak, ve cemıyetimizi boyunlarmdaki günah halkasmm çok mesclelerin düğümlerini çözmekle uğ nun bir buçuk mı'.yon olduğunu gö galib gelmiş. retle hürriyet inkılâbları iktidar için larda Umumî Meclis üyelikleri için sehürriyete ulaştıramıyacaktır. Günluk ağır olduğunu söyledıkten sonra "ıiç raşan müteaddid üniversitelerle ensti rüyoruz. Bunlara şimdiye kadar yetişYunan komünistleri, Moskovanm üç nöbet de,ğiştinnek ve otoritelere yeni çim yapılacaktır. Her 500 nüfus için bir politika davalannda mütefekkirin üze sandık konacak ve 18 yaşını bıtirm;ş o.mazsa bundan sorıra arzu ve düsiin tü akademi gibi kurumlarm daimî ça miş olanîarı da katarsak baştanbaşa başh bir ihtirasla hareket ettiğini geç isimler ve şahsiyetler bulmakla neticerinde korkarak duracağı en mühim nok olan Şile, Yalova, Süivri, Çatalca ve celerini birleşmiş bir halde memlekete lışmalarından istifade eder. Roman ve mektebden geçmiş bir halk ile her ta de olsa anlamışlardır. FUvaki Moskora, lenmekteâir. duyurmalarım diliyor. ta budur. tiyatrolarile cemiyet yaralarmı giiaü kım başına yüksek tahsil görmüş bir bir taraftan bir ideoloji taarruzile dün. Kartal halkı kadın ve ihtiyar bu sanDevam eden bu hâdiselerin sebebi Düne aid hürriyet tecrübelerimizde dıklara giderek Şchir Meclisine gönMuhterem Burhan Felek fıkralarımn gününe gö?ter!r. Ker iş ve mesleŞe aid münevver düşmekte, ve o muazzam re yaya komünizmi yaymağa çahşırken dinsdir? Ne \4çin Türkiyede hürriyet ve dava ile tatbikat, nazariye ile hayat da derecekkri üyoleri seçeceklerdir. San bir çoğur.da olduğu gibi burada da ü mecmua ve gitabbrı su gibi akar, bü kor yarışlarmın ne sayede vücud bul ğer taraftan da bir Slavlık taarruzilo ve demokrasi nizaraı kurulamıyor? Slav olırayan milletleri köleliğe mah. ima tezad içinde kalmıştır. Birer serab dık başları donatılacak, yainız kapaa zerinde durulması lâzrnı gelen çok natün meslekler serbest cemiyeltler ha duğu pek güzel anlaşılmaktadır. Millî hayatunız için belki tek mühim .gibi gözümüzden kaybolan hürriyet te yerlerde propaganda yapılacaktır. Vi zik ve mühim bir noktaya temas et linde taazzuv etmiş olarak menfaatlerin İlkmekteblerimiz meşrutiyettenberi kum etmeğe çalısıyor, ttçüncü bir siyadava, bu sorul.vıa. eevabıdır. Yüzyıiâanpeciklerinden sonra susuz çöller halin lâyet erkâm buralara gitmiyeceklerini, mekle bizdeki münevverlik meselesmi korunma ve düzenlenmelerine yardım mütemadi bir tekâmül içindedir. Bun sî ve stratejik taarruzla da kendi toprak beri buna cev.ıb vermek için hiç bir bulunujor. «Münevver> tabi edecek müsbet malumatı hazırlar. Ef lara nisbetle lise'.erimızin gördüğü ilk emperyalizmini mümkün olduğu kadar de uzun istibdad idarelerini bumın için seçimin mahcıllî ilçe baçkanlarının ne deşmiş fikir hareketimiz\olmadı, ve fikir, millî yaşadık. Hürriyete, hürriyet yolile var zareti altında yapılacağını söylemekte ri eski bir keli.me olmayıp fraıı=:zca.la kârı umumiye de esas itibarile bu sa ıslahat merhum Emrullah Efendl ile genişlctnıeğe uğraşıyor. hayatnıuzın bu env, mühim muammasını ki «intellectuel» tabirinin bir karşı'.ığı lâhiyetli teşkilât ve vasıtaların yarat başladı ve onunla birlikte kapandı. Anglo Amerikanlar bn üç ba«h dirler. çöremeden politika'harekete geçtiği için, mak istediğimiz için bu iş böyle oldu. İstanbul Şehir Meclisinde Demokrat olarak konulmu^tur. Nitekim Şemsed tıkları hava içinde g«lişir ve bütün bu Halbuki m ünevverl;ğin temeli liselevle saldınşm ne yazık ki hayli geç olarakhürriyete îtavuşmak üzere yaptığmuz davaya bugün de öyle başhyoruz ve din Saminin «Kamusu Fransavi» shı nimetler isteme, düşünme, yazma ve kollejlerde kuruduğur.a göre ilkmekteb farkına vaımışlar ve Bollşevik Slavher hareket nafile birîçabalamadan iba bundan dolayı bu işin sonundan kork lardan üye yoktu. Bu defa birkaç üyesayesinde lere gösterdiğimiz devamlı itinanın 11 Moskof selini durdurmak için çalışmamaktayız. nin girmesi ihtimali vardır. Demokrat do: aklî, fehmî, gayricismanî, ruhani, teşkildtlanmanm serbestliği sret kaldı, ve hattâ esa.retinıizin bağlarını Muhalefet, kendi hayatımızdan, kendi Parti, Yalovada kaç üye çıkacağı tesbit mcnevî tabirlerile tercüme edilmiş, elde edilmiş, aynı zamanda kanunun selere de gösterilmesi millî eğitimin ve ğa başlamışlardır. Arkadan Yunan kobiraz daha sıkıştrrarakvbizi hürriyetten münevver tabiri zikredilmemiştir. E;,». himayesinde dokunulamaz bir hak ola üniversitelerin başhca endişesi olm?k münistlerinin de go7İeri açılmıştır. Bu, foüsbütün uzaklaştırdı. .Hürriyet hare realitelerimizden doemuş millî bir fik ediknediği iç;n bu iiçeye aid adayları lin ne?ir tarihi runn 1299 olduğuna gö rak tanmmışt'r. zaruretindedir. In?an ve tabiati objektif Sovyet Rusyaran, başka memleketler' ketlerirnizin tarihine H r göz atarsak, re dayanmıyor; huzursuzluk ve mem ilân etmemişti. Dün bunlar da ilân edilOrtazaman gibi ideali uhrevl olmayıp bir surette görme zihniyetinin temelleri deki komünistlerin nazarında da itibanuniyetsizlik selinden kuvvet alarak miştir. Demokrat Fartinîn buradaki a re bundan altmış üç yıl evvel münevgün geçtikçe baskılarm yayılarak fazver tabirinin mevcud olmadığını hiç oi dünyevî olan bugünkü nvedeniyette liselerde atılır. Duygulanma ve ihtiras rını kaybetmeğe başlamış olması bakı. lalaşüğını ve en idealist nürriyet kah garb rnalı ve eskimiş hazır bir fikri daylcırı şun'ardır: Seyfi Çağın fyüksek orman mühen mazsa bugünkü nıanasile kullanılmadı idareyi insan ve tabiat kanunlarına ay larla iş görme ve öüşünmenin sakatîık mından mühim bir olaydır. kendrne bayrak yapıyor. Bu bayrakta ramanlarının kolaylıkla en koyu müsmı gosteriyor. Medrese ilminin yani kırı olmadan düzealemenin ilk şarh ları da bu tahsil derecesinde görülmeğe yainız şu yazılıdır; «Hürriyete hürriyet disi), Hasan Ça n (tücc^r). tebidler halini aldığını göriisüi. skolastiğin hâkinı olduğu zamanlard'a dünyanın bu iki ana unsurunu nefsin başlar. Psikoloji, sosycloji, ahlâk, manYananistan, nittikçe büyüyen bir yolile gidilir» vakıa iki yüz yıl evvelin Izmitte Bence b u hâdisenin sebebi,, Türkiyemünevver zümıeyi culema» teşkil edikerametleri bu sihirli sözlerde gizli idi Izmit 31 fHusıısi) Yarın yapılacak yor, bunların yanmqa bir de «ârifler» hava ve hevesine kaptırmanın önünü tık, felsefe, tarih dersîerile matematik Slav tehlikesi karsısındadır. Günün bide kendiliğinden, yani sadece hürriyet keserek müşterek ve umumî iyilik ve ve tabiat bilgilerinin objektif metod rinde, Sovyet Rusyanın desteklediği yolile, hürriyet ve demokrasfaiin kuru ve Avrupa hürriyete, o tarihlerde hür vilâyet mer'.isi seçimi için vılâyetrniz den.len mutasavvıfiar bulunuyordu. menfaatlere göre büerek ve anlayarak larla mütalea edilmeleri de gene bura müşterek bir Bıılffar Yugoslav Ama lamamasıdır. Garbı hürriyete kavuştu riyet yolile gitti. Fakat bu yol şimdi bi de büyük bir faaüyet göze çarpmakta Tanzimatın ilânından sonra hilâfet ve ele alıp yürütmektir. Münev\erler:n da başlar. Nefsin tatlı hava ve hevesle vud baskın taarruzile Yunan toprakla. ran şartlardan ve imkânlardan uzak Ze o kadar uzak ve okadar kapalı ki... dır. Demokratlar seçimi kazanmak iç:n meşihatin devımı müddetince de halk vazifesi de bu bilmeyi sağlamaktır. rinl baskıya aîacak kültür temeli de bu rınm istilâsı. daima gnzönünde hıtulolmak, onların yaşadığı tarihi olgunlar Ona varma imkânlarından bile mahru çok çalışıyorlar. Haftalardanberi köy nazarında münevvorlik otoritesi bu Bilmek, insan ve tabiatin mahiyetine rada başlar. Tekniğe götürebilecek ması Iâaaı gelen bir ihtimaldir. muz. Işte anlamadığımız nokta budur. lerde mekik dokumaktadırlar. Halk zümrede toplanıyordu. Eu devir, asıl, dan mahrum kalmış bulunmak ve niuygun olan şeyleri görüp bulmaktır, müsbet bilgilerin ne yolda elde edilmeSovyet Rnsya, Boğazlar meselesinde Bugün değil bizim gibi esasen demok Partisinin İzmitts 5 üyeîiğine karşı tecrübe ve zekâdan ziyade ilâhî emır. hayet ferdin hürriyetini sağlamakla dabir de bunîarı yerli yerinde enhyarak leri îâzım geMiî^nin ilk temelleri de Türkiye, Amerika, İngiltere ve Franşehrin, merkeze bağh köylorin tanmvayı halledememek gibi bir takım köklü rasiye geçmek fırsatını vakünde kaymış, çok sevilmiş şahsiyetlerini buraya lcre olan mutlak teslimiyetin doğurdu kullanmasuıı bilmek lâzımdır. Birincısi burada atılır. Liseler meselesi bütün sanın, onlarla beraber bütün Akdeniz sebebler yüzünden biz garbın ulaştığı betmiş bir memleket, hattâ garb âlemi toplayan 20 kişilik bir aday listesi tan ğu bir iman devri olduğu için mesele fikir ve ilim adamlarına, ikincisi de iş ciddiyetile ele ahnarak ihtlmamla üs devlellerinin mnhalefetile karşılaşıyor. hürriyete aynı yollarla varamıyoruz. için bile bu yol tamamen kapanmıştır. lerin önceden halledilmiş oduğuna, ve adamlarına düşen vazifelerdir. Memle tüne düşülmedikçe münevverliği teEğor Moskova, Boğazlar meselesinl 7or Dünyada, hürriyet ve demokrasiye, hür zim etmesi geniş alâka ile karşılanmış binaenaleyh bunlara harfiyen riayet etFakat hâdisenin böyle olduğunu anlaketimizde bunlarm, nüfusa nisbetle, mel lendirme imkânı yoktur. Bu husus kullanarak kendi istediği gibi ballettır. Kocaeli 29 aza ç'karacalctır. yamadığımızdan kör ve cahil bir taklld riyet yolile geçmek mümkün olduğunu mekten başka bir selâmet yolu olmadı miktarı nedir? Fikir ve iş çobanlığının ta tutulacak siyasetJn ibresi de bu he tneğe kalkışmak kararını verirse, Ikin. neticesinde, içimizde hürriyet hasreti iddia eden var nu acaba? Büyük devğına inamlmiş bulunuyordu. Münev kuvaetleri hududsuz olsaydı böyle bir deften başka bir hedefe kapılmıyacak cl Dünya Harbinde Balkanlara Inen alevienince, garbi kopya etrneğe başlı letlerin yardımile ve kuvvetle korunan ver dediğimiz kafalardan çıkan arzu ve nisbeti düşünmeğe hacet kalmazdı. kadar metin ve şuurlu olmak lâzımdır. Nadlerle FaşisUerin yürüdüğü yolu tayor ve husrana düşerek geri dönüyo bir inkılâb metodu sayesinde hürriyete düşüncelere karşı da meşihatin veto Yainız münevverierin verimli oldukîarı kib etmek istiyecek ve Yunanistam ruz. O zaman bu işe «şahıslar sebeb ol kavuşmak ümidi dunyayı sarsıp duruhakîonın aziz Atatürkün memleketi mil memleketlerde bu Eisbete bakıhrsa M. Şekib TUNÇ çiğniyerek Ege fayılanna inmeğe çalıdu diye bir vakitler etrafmda toplanarak yorken yirminci asrın göbeğinde Türletle birlikte kurtarma teşebbüsünd* şacaktır. Almanlarla İtalyanlarm ve kahramanlaştırdığtmız insanları, sonra kiyede biıdenbire çıkıveren muhalefetin bile «idam» fetvasile belirtmij olduğunu Profesör Kâzım Ismail Gürkan Kredi Fonsiye Bankası faaliyeto onların kuyruğuna takılan Bulgarlann Blr haıtndinberl çehrlmlzde bulunan, hürriytesizliğimizin ve ıstırabımızır» se poiitika idealini on sekizinci asrın hür Lıihnanlı lzcllpr dün 14,15 te husust bir biliyoruz. Bütün bu hakikatler daha 1941 bahannda Ege dcnizi kıyıiarına inAvrupadan geldi geçiyor bebi tanıyor ve hayatlarında veya ö riyet hayaline bağlaması çok hazin o vagonla Ankaraya hareket etmlşlerdlr.. dünün acı hatıralarıdır ve Demokles'in Eml&k r e Kredl Bankasının bugOnden dikfen sonra başta bu denizin kilidi B!r müddettenberi Avrupada bulunan lümlerinden sonra onların omuzlarına luyor. tzcllcrtn oymafc beyl Mustafa Pethullfvrı, kılıcı gibi uyanan ve uyanacak olanla profesör operatör Dr, Kâzım îsmall Gürkan itlbaren »6rmayeal KK) milyon llradan SıTO Girid olmak üzere Ege adalarını işçal meş'um talihimizin bütün günahını yük•ndHlle konuşan blr arXadaşıraıza. mem rın başları üstünde asırlarca sallanmış, dün jehrlmlze avdet etmiştlr, mllyon llraya arttırılmifl Te Kredl Fonsîye ettikleri ve denizlere hâkim olan InBiz hürriyete muhtacız ve geçirdiğiBankası unvanmı almıştır. Banka bundan giliz dnnanmasına münhasıran hava leyerek hayatımızdan silip atıyoruz. miz bunca tecrubelerden, felâketlerden 1^kPtlmızde gördüMerl hüsnü kabulden çoS halk da bu kılıcın kutlu olduğuna ve Tekel Bakanı Fonra her türlü emlâk lnşaatı l«lerlle m?şBundan dolayı biz ne hürriyete ulaşabi sonra da millet olarak ve ferd olarak nıütehassls olduklarmı söylemlflı Türk Iz mutlak hakikat adma sallandığına kuvvetlerile bu iç denizin dar geçidle. ŞehrürJzd» GUmrük Te Tekel liyoruz, ne de lftihara değer tarih ya buna hak kazanmışızdır; fakat buna cllerlnl de Lübnanda görmelcle bahtlyar inandığı için kimin başına düşerse ada Bakanı Tahsln bulunan dün Tekcün Klbrlt, gul olacak ve bllhassa Beledlye lle yap rinl kapadıklan maiumdur. Bu yüz. Coşkan olnca!;larını l'âve etrrlşt'.r. tığı mukavele muclblnco »enede Istanbulpan ve yaratan insan yaşatıyoruz. tetkUüer da 2(W ev Inşa e<îecektlrdendir ki Sovyet Rusyaya yardım için taklidci, tek taraflı ve kendi bünyemiz Izcllerln şefl Mustafa FethuUah, VaU Dr. letin yerini bulduğunu sanarak hiç bir Tütün ve LlkOr fabrlkalannda Türkiyede garb metodile hürriyete ka dışmda bir hürriyet yoliie varamayız. Lutfl Kııdara açajıdakl telgrafı gönder. şüphe ve azab duymak endişesi kalma yapmıştır# Galatasaray kulübünün yeni idare gönderilen silâh ve malzemeyi hamil vuşmak imkânı olmadığı anlaşılıncaya Buna en canlı misal geçirdiğimiz hayatmıştır. gemi kafilclcrini Boğazlar yolile Karn. Ankaraya giden milletvekilleri 'heyeti seçüdi «Istanbuldan emlırken bize gösterllen kadar bu acıklı durumumuz devam e tır."1908 de bu memlekete kopya hürriGalatasaray Gencllk kulübUnOn fevJtalft denize sevketmek kaljil olamamıj; Şi. Bayram münasebetlle çehrlmlze gel*en samitnl hüsnü kabulden pek çofc mütehasTanzimattan ltibaren muhtac oldugudip gidecektir. Bizim hürriyet davamız yet fikri sokulmak istendi. Hürriyetçimllletveklllerl dün Ankaraya dönmüşlerdlr. de kongrest dün kulüb blnasında yapıl mal Buz Okyanusu ve Basra körfezi gi« oldufumuzu kendlm ve mensub olduon sekizinci asırda Avrupada olduğu lerin getirdikleri bu fikirle istedikleri ve ğum teskilut namına saygılanmla blldlrl muz fikir ve düşünce adamları artık mıçtır, Toplantı sonunda seçllen y*nl İda bl nznn ve tehllkeli yollar tercfh edil. olamazdı. Fakat Donanmamız Izmire gidiyor re heyeti sudur; gibi her şeyi hür ve serbest bırakmak memleketln istediği tamamen tezad ha rim.» mişti. E ortazaman uleması Donanmamus 4 eylul s'abahı Izmlre baRels: Suphl Batur lklncl rels : TJlvl 21ya davası değüdir; bilâkis inkılâbcı bir linde kaldı. Onun için bu hürriyet, hem VaUmlzln, lzcl kaflleslne rlyaset eden bunlarm yerini tutacak, yeni münevreket edecek ve orada 22 eylule kadar kaCezml Işte Bolşevikler, Boğazlar meseieslni müdahale ile ve ancak o sayede hürri kendini, hem de memleketi felâkete sü Muitafa FethuHah B?v vasltaslle Lübnan ver rümreyi teşkil «decek müesseseler, lacaktır, Bu müddet zarfmda donanmamis Yenal, unıuml kfttlb; veaneöar: Çahlnglr«y, nıuhaslb; Talat Kunt. Kuad So ccbir ve kuvvet kullanarak halletmeğe Cıımhur Başkanına blr hedlye gönderldljl birkaç askerî mekfceb haric olmak üze Izmlrlller tarallndaıı gezllecektlr, yetimize kavuşabileceğimizi millî hayamay murakıb; Fuad Ağray, ŞOkrü. rükledi. 1923 de Atatürk, hürriyet da hakkmda verlleu hab»rlerln aslı oünadığJ re tamamile mefkud bulunduğu cibi tımızın enb üyük gerçeği olarak kavrar Şube kaptanlari; Mehmed Leblebl. Adnan kalkışularsa Karadeniz yolunu, Bo. vasına hayatm ve realitenin istediği tam ğaHarın daha ilerisinde, Ege denmnde yetişenleri dinleyıp anlayacak, halkı Hedefini şaşıran kurşun bir Akıska Scm'.h Türkdoğan. Enver Erer. ve hareketlerimzi ona göre ayarlarsak manayı veren bir sezişle işe başladı: Yeni tspanya konsolosu kesmrğe teşebbüs edecekler ve bunun yeriştirecek yeni ılkmekteblerde kurulo zaman hürriyet yoluna girmiş olacağız. çocuğu yaraladı Genel evde dört arkada; Ispen.vanın Istantnıı başkonsolos'oığuna muş deçildi. Bu devrin maarif siyaset; inkılâb yolile hürriyetimize ulaşacaktık, için de, ilkönce Yıınani«(am ortadan Garbın hürriyet yolunu takib etmek Şehremlnlnde, Hancıdeğlrmen ookağında arasında kavga Garbın uzun asırlarda kendiliğinden ve tnvın pd'.ıen Pedn Mfhner . Daban De bozulmuş ve kifayetsiz bir hale gelmiş, oturan Rıza Malkoç adında blrl Samatyakaldırmağı düsüneceklerdir. Böylee« bizi istibdada götürür. Bunu iki kere t Beycğlunda, Abanoa sokağında 29 mı tekâmül yolile meydana getirdiği mües Ygııal şehrlmlze gelmlştir. eski askerliğin yerir.e yenisini biran dan geçerken bir müddettenberl kavgalı maralı genel eve g'.ren^ Enls Kemıl Hü Türkiye de, batı Trakya ve Ege denizi iki dört eder gibi kesin bir gerçek olat bulunduğu Ahmed» raslamıştır. İki adam edilmiş, rak isbat etmek mümkündür. Şu halde seseleri, vardığı olgunluk seviyesini in Türk cemiyetini demokrasiye ve hür evvel yetiştirmek zaruretile yüksek de yeniden kavgaya tutuçtukları snada Bıza seyln ve Burhan adında dört arkadaş bu taraflanndan sarılıp tecrid rada ara'arında blr kavga çıkmıçtır Bıça Türkiyenin Mütfefik ve dostlan ona bizde hürriyet metodu, garbdekinin ak kılâb metodlarile kısa zamanda yapacak riyete ulaştırmak için sistem altında receden başlamış, bundan sonra kuru.baııcasmı çekerek Anmede ate§ etmiştlr. ğa dayanan kavga sonunda Burhan, Ke si olarak bir inkılâbcılık metodudur. ve Türk milletini her şeyile garblı bir idealistçe çahşılmak manasına gelecelc lan sivil mekteblerde yeni idare ve hu Çıkan kurşun hedellni bulmarruş ve kavga mal lle Enlsl bıçakla muhtellı yerlerlnden Ege ve Çanakkale Boğazı yolile yardım millet haline koyarak ona hürriyetini edemez hale gcrirîlmiş olaraklardır. kuk işlerinl başaracak unsurlar yeti? yı eeyreden dört yajındakl Metln adıuda ya'alamıştır yıllardanberi çeşidli yazılarımda durti. İş böyle olmadı, ve tersine demokraverecektik. tirmek gayesile aynı yoldan gidilerek bir çocuğa lsabet etmlştlr, Metln ağır yaHulâsa, eğer Bolşevikler üçüncü dön. madan müdafaa ettiğim bu tezi şimdi, tik inkılâbın organı olması lâzım gelen ya harbini göze aldınrlarsa, hocaian Fakat bunun için garbm geçtiğinden Halk Partisi hakikatte ortadan ka'.dı ilk ve orta tahsil temelleri çok ağır vc ralı olarak Hasekiye kaldınlmış ı kaçıp 12 muhterem tCumhuryet. sühınlarında Alenî teşekkür saat lzlnl kaybetmej» muvaffak olan Bıza Almanlardan aldıklan bıı dersl tatbik tekrarlamamm sebebi, bizde fikir ve başka bir yol tutmağa mecburduk. Bıı rılarak, hükumetin emrine verildi ve geç atılmıştır. Birinci ve ikinci meşru da dün sabah yakalanmıştır. Eşimin senelerdlr teşhls edllmiyen edeceklerdir. Onun icin Yunan komü. tiyet hamlelerinin beklenen neticeleri ; politika hareketlerinin ilk temel ve baş suretle hareket ilk adımda bir tezada tamamen demokrat k bünyeden uzakhastahgım (anormal apandisit) olarak nistlerinin tam vaklinde akıllan başla. Tramvaydan atlamanın cezası langıç noktası olacak olan bu sosyal düştü: Garblı olmak istiyor, fakat onun laştırıhp kayıdsız ve şart?ız şef emr'ne verememesinde münevver sınıfın nüfuBeşlktaştan Fatlhe gltmekte olan 2949 tesplt eden ve had devrede bulunması rına gelmlştir. gerçeğin daha geniş bir okuyucu küt yolunu tutamıyorduk. Harelîetle dava göre hareket eden hattâ zararlı bir sa nisbetle çok az, çok zayıf ve aynı ldâreslndekl na ragmen bir buçuk saatlik bir amçlizamanda büyük halk kütlelerinin kahir sayılı vatman Abdullahın lesi önünde inceleme ve tartışma konusu nın bu tezadını fikrî olgunluktan mah müessese haline kondu. bir ekseriyetle ümml bulunmasının tramvay Şenzadebasmdan geçerken Mevlâ yatla onun hayatını kurtaran. memleolmasını istemedendir. Hürriyet dava rum olan inkılâbı telif etmek için: Halk Partisi bu vaziyette inkılâbdan nekapıdâ, KuJo sokağmda 12 numaralı evmıza böyle başlarsak, şimdij'e kadar Biz bize benzeriz, formulüne da ayrılmıs ve davaya hattâ arkasını çe büyük bir hissesl olmuştur. Kaldı ki de oturan Banrl adında bir çocuk atlamak ketimlzin medan iftihan operatör Dr. yaptığımız hareketlerde ve tuttuğumuz yandı. Bu suretle iktidar tarafından virmiştir. Türk milletini hümyet ve bütün bu yeni mektebler ordu ve do Istemlş njuvaffak olamıyarak düşmüş vo sayın M. K^mal Ökeye ve asistanlanna derln mlnnet ve şukranlanmı arzederün. yollarda nekadar yanlışhklar olduğunu temsil edilen inkılâb, istediğini yapan, demokrasiye ulaştırmak için rol almış nanmaya subay, il ve ilçelere idare ada başmdân ağır surette yaralanmıştır. M. Arlf Hanoglu ve hürriyete kavuşmak için büsbütün istediğini yapmıyan br irade halinde, olan inkılâb partisinın bu hali nekadar mı v« yargıo gibi daha çok pratik meİki ton kurşun Nüshası 10 kumşruı başka yollar tutmağa mecbur bulundu sisteme bağl;mamıyan bir takım hare hazin ise, bu reaütelere karşı bir isygn murlar yetiştiriyor. Bunlar hep hükuUnlversltenln eski konferans salonu yımete bağlı bulunuyorlar. Sanayi ve tiDahllîye Mütehassısı ğumuzu da anlarız. O zaman bizde ik ketlerden ibaret kaldı. küırken blnanın eaçaklanndan İki tona y a . ve bir muhalefet amscile <)rtaya çıkan Abone Şeraiti tçm w» caret İse kapitülâsyonlar dolayısile son kın kurcun çıkmıçtır. Blnayı ytkan mü6etidar başmda olanların daima bir istibNetice şu oldu kl Atatürkün eseri o. Demokrat Partinin inkılâb yolile hürBü aylı» 8(Nı KT (ü«r 8 ı derecede zayıf oîduktan başka daha çok shhld kurşunların kendtslne aid olduğunu dadı, onun dışında kalan muhalefetin de lan inkılâbcı metodlarla hürriyete var riyete kavuşma idealini büsbütün reiOç ayu* 8(X) » l « K ) » daima bir hürriyeti müdafaa ve temsil ma davası, sadece bir seziş olarak kal. dederek, basmaksîıb hürriyetçilik ve yabancı ve azlıklann elinde bulundu söylemektedir. Ünlverslte de talebe yurdAltı aylı» 16<X) » 2900 » ğuğundan memleketin mukadderatile lannın tamlrlno kurşun laz'ım olduğunu Maçka. TEŞVİKİYE. Bayır aokak dı ve maalesef haysta geçemedi. Bu serbestlik davasmı güder gözükmesl de Senellfc «acıo » 6400 » sıkı bir alâka 11e bağh değildi. Halbuki llerl »Urerek bunların kendlslne verllm'esl44. Telefon: 85012. vaziyette inkılâb kelimesi daraltılarak, o kadar feci olmuştur nl lstemektedlr. MUteahhl^ verüecek k a . D i kkat modern cemiyetlerie sanayi ve ticaret ran bekllyerek şlmdlllS eilade bulunan Her gün hastalarını saat birdetı (1) Bu mevzua dair çıkan yazılar 4 ınuayyen şekil değişmelerini zorla koBahsin bu noktadan tahlilini bir ba?Oaaecemlze gOndeıUen «rrak *» hayaü birinci plânda gelir, bir tek he kurşunları eatmamaktadır. ^ ^ B itibaren kabul eder. 10 ve 23 ağustos tarihli sayılarımızdadır. ruma manasına almdı. Halbukl inkılâb ka yazıma bırakıyorum. «Mlmeals tad* almunas Hürriyet ideaiinıizin UmumîMedis düştüğü tehlike Tazan: Ahmed Hamdi BAŞAR secimi Bugün viiâyetin kazalarında seçim yapılıyor Nisnevverlerimiz ve münevverlik meselesi •^ "••• Yazan: Yunan komünistlerinin akılları başlarına geldi! Mustafa Şekih Tunç Lübnanlı izciler Ankaraya gitti CUMHURİYET Dr. A. RIZA SAGLAR cası sefaret müsteşarhğı yaptı. Çok aBayramda başımı lafranga şeyler. Yeni tanıştık. diniemek için şöyle Teş&kkiir ederim. Buyurun blr bir hücra yere çekahve için! Ben şimdi gelirim, dedikkilip oturayım niyeten sonra içert girdim. Koca kutu. Beytınde itiim. Lâkin oğlunun en maruf şekercilerinden blrinvaîide: de yaptırılmış. Herife *beş llradan az Ayol, buradan verirsek ayıb olur. Canım şimdi bunun hücra yer olur mu? da sırası mıydı? Bıktım bu alafrangaEvinde otursana! dilıktan. Döndüm bahçeye. Verdilc beş ye yaptığı ihtar üpapell. Adam da kahvesinl bltirdi. Kalk biberlerl ve havuçlar çıkmaz mı? zerine bir yere çikti gitti. Allah cezasıru versin. Gerçekten kızılamamaya. kita.bımı Doğrusu ben kutuyu açmadım. Tatlıyı cak şey! Lâkin ben göndermedim yahu! alıp çamın altında o kadar sevdiğhn halde Şeker Bayra Ben dell miyim be! Kadının evine bir uzanarak okumaya karar verdim. «Allah eksik etmesin, konu komşunun mında bir tiksinti gehr. Neden bilmem? defa gittik. Bize ltibar etti. Hiç böyle ilk güne aid ziyaretlerl öğleye kadar Ne ise öğle yeıneğine girerken, geldiler. şaka yapar mıyım? Lâkin, kutunun Faketl verdik. Açtılar. İçinden blr de lçjudek: kartıma ne diyelim. Nereden bittlkteiî sonra, hakikaten sakin blr hamektub çıktı, Kutunun halini pek be bulmuşlar. Derken aîdıma geldi. Ben va hasıl oldu. Bahçede bağlı köpeğin genmedim. Biraz kanşıkça konmuş çl kimlere tebrik karti gönderdim. Şöyle yerini beğenmemezlikten mi. yoksa pikolatalar. Her halde herif elde geti zihnimden geçirdim. Üstünde böyle teî>rflenmesinden mi 1leri gelen, kesik kerirken fazlaca sarsılmış. Mektubu aç rik yazısı olan beş altı kart gönderdim. sik havlamasından baska ses sada yok tım Eoppalaaa! Baimız ne diyor Doktora, Beşiktaşta bir dostuma, blr iki tu. «Mnhterem beTefendi. okuyucuya... Aaaa! Buldum. Vay hain Okudugum roman, bir tngilizin bu Slzinle pek yeni tanışmış olmamıza vay! Mutlaka odur. Çünkü onlarm bahn'b hakkmdakl mütalealarım Ihtiva rağmen hakkmızda en samimî bir sem na görterdiği alâkayı kıskan:yordu. Safi eden enteresan blr kitabdı. îîerif, DunRıza' Muhakkak. Alacagı olşun hainin. kevk ric'atine kadar adım başmda bir pati hissetıııekte gecikmedîm. Maniyerlerinizdeki sadeük sizin bir centiluıen E vallahi olur şey değil. Hele bir kere kahramanlık gösterdiktan sonra şimdi şu kadının gönlünü alalun. Telefonları askere gitmek istemiyor. Bir acayib ha olduğunuzu znnncttiriyordu. Bunda ne var mı acaba? Rehbere baktım. Bulakadar aldan;lığımı ve size samimî göleti ruhiye.. Ben onu zihnimde münakarünmekle hata ettiğiml anlıyormn. Da madım JKalabalık bir aüedir. Kim bilir şa ederken habsr verdiler: ha bir ay olnııyan âşinalıgımu! size be telefon kimln namına. A, Safiye sora Biri gelmiş sizl İstiyor. nimle bir alay etmek. hem de kaba bir nm. Hiç bilmem"zlikten gelirim. Kılığım misafir kabulüne pek müsaid alay etmek hakknij veremezdi. Ben si Hemen onun telefonunu açtım: olmsci'.ğından sordum: zin karakterinizi tanımakta, siz, aramız Safi.. Nasıl adam? daki münasebetin samimiliğini ölçnıek Buyurun! Şöyle böyle. Babayani blr adam. te aldandık. Ben bu aldanmarun ceza Bayramın mübarek olsun. Ben PeElinde d? bir paket var. Gallba şeker. sını sizin kaba ç;îî;amzla çektim. Siz de lek.. Gelsin bakalım! dedik. Pilvakl bir bizimle olan âşinalığmızdan lulfcn vaz Vaay, karagözüm bayrarru şerifiniz drıkika sonra elinde büyücek ve şeker geçerseniz, bu muvaffak olanıamış dost mübarek olsun. k'.ıîusu olduğu anla.sılan bir paketle bir lak buraîla biter. Gönderdiğiniz hediye Allah müsfRhakım versin. Kuzum adam geldi. Bizi şöyle yerden bir te>i iade cdij'orum. Bonjur beycfendi. Rafi. Şu hani Emirgânda ^yalıları var. mennah ile selâmladl. İmza: Pakize» Pakize îîanımların telefonunu biliyor Buyıırun! dedik. Ar.limadım. Ayol nedir bu İş. Ben ki musun? Efendım, hanimefendinin selâmları Ne yapacaksın? var. Bunu gönderdi, dedi ve kutuyu minle şaka etüm. Herif de gitti. Gördün raü belâyi! Hoie şu kutııya bakalım. Ku Flört edeceğim. verdi. tıımın içinde benim kartım da var. Çi Yr.ğma yok. vermem! Hangi hanımefendîî Bi'ak şaltayı Birisi blr pzizîik et Evced BPV mehrumun celirıl İrza kclatslsra baktım. Feııa değil. Bir tane ycdim. Sarmsak fr.'.an da değil. E bır miş. Karhna bç»ı>m r.;ı:nıma bir kutu Beyin fanıilyası Pekize ^ııdm nsye kızmış. Derken birinci kat havuo gönderrr:!?. O da aynen bina İade Teklifl: g*irüştügümtiz bir aile! Arnavud efcmis. yahu dünyada ne rezü adamlar ' i n var. Haniın varda kostadır. Ko cikolatanın altmdan kırmızı BAYRAM (gözlerinden öperim) ibaresinden de Of be! Nedir anlaşılacağmı izah ettim. Neyse yarı bu çektiğim Felekyarıya inandı. Ora.lan ayrıldım. Akşam ten, mahvoldum. Kıeve geldim. Ertesi gün herkes tenbihli zım bana bir kahve ya! Hakikaten telefon etti: şekeri çok. bir de Şimdi Bostaneıya gitti efendim. su. Bey nertde? Kimsiniz? dediler. Efemdim, bey Beıiki zokayı yuttu. aeele bir işi çıktı. Bir arkadaşıyım, dedikten sonra İstanbula gitti. Sİ7 kapattı. Saat on bire kadar ses sada buyurun yemeğe. Ak yok. On birde btr' telefon. Bu sefer ben Ben senl Bostancı iskelesinde bekşa.Ti sizi, admı b e . lerim. Dur tarifeye bakayım. (Baktım.) Eeyirttim. ' ' II T * İ ceremiyorum BeyDokuzda Köprüden bir vapur var. Ben Alo! Kimsinlz?. oğlunda Bobonia mı ne bekleyecek.. Ulan Felek, sen misin? eenl Bostancı iskelesinde beklerim. Bl Ne haltetti, ne haltetti?. Benim. rar gecikirsem iskelede oturuver. Ben panjorun ardından gözetliyor Ulan alçak herif. hani Bostaneıya Bekletme beni! Hiç hoşuma gitdum. Şöyle şapkavı sol elinin baş oargelecektin mez. Gidfceğimiz evin adı ne? var be!. Sorma Saficiğim. Ben de seni dü mağile önünden kaldırıp arkaya attık Muhlis!. (Halbuki Muhlis Pen Vay edebsiz vay. Kim yapmiş derşünüyordum. Geîip iskelede bulmadılar tan sonra kanape;/e çöktü, getirdikleri llkte oturur.) sln? suyu içti, kızı tekrar çağırıp sordu: mı? î/angi Muhlis? Ne Mleyim ben! Münasebetslz a Ne münasebet. Bırak şakayl, ben Kız bana bak! Ben çok yorgunum. Canım eskiden gümrükte müfetdam mı ararsın. Şu aile lle bir kere Şakayı burakm da söyleyin gelsin. böyle şeylere jcızarım. tişti. Şimdi komisyoncuhık yapıyor. görüştük. Ha! Bildim. Dostum adam yahu! Dur yahu! Anlatayım. Tam ben Beyefen:H, sahlden burada değil. Hiç kimseder Kaç defa İrfanın evlnde buluştuktu. evden çıktım. Tarladan geçerken Muh Siz buyurun. Sofra hazırladık. şüphen yok mu?, Nerede o sofra bakayım. Hah! Gördün mü, mükemmel... lisin evinden telefon etmişler ki, beyin Var. Bizim dok Şimd! getiriyorum. ' yarın saat dokuzda vapur. Unu+mal pek mülıim bir Işi çıkmış. Istanbula tor Nuri yapmiş ol1 Ve önüne bir mapa. örtü, takım koyinecekmiş. Kuzu ziyafeti geri kalmış. TJautmam. masın diyorum. Döndüm, geldim. Ben de.. aman Bos dular. O da ellerini yıkamaya içeri gir. > Haydı hoşça kal!. Muhteme':Jir. Telefonu kapadım. Hain herife kur tancı Iskelesine birjnl gönderin, Safiye diği sirada Pakize Hanıma gönderdi»! Malum ya! duğum tuzaktan memnun bir tavırla haber verin! diye Muhlislere telefon kırmızı biber v© hn\T]çları havi kapağl Ne ise telefon kapalı bir çorba knsesini koydular. Bu ellsrimi uğuşturdam. Oğlan zekidir. ettim. Demek seni bulamamışlar. numarasmı biliyor Yahu! Bir spatür patlıyorum bu geldi. Belki şüphelenir diye eve de yarın samusun? Ooo! Çorba ha» Aman ne iyi. Debah birine telefon ettirir veya kendisi cenabet yerde. Of be! Bilmiyorum valederse, Bostaneıya gittiğimi söylesinler Bana bak. Atla oradan tramvays, mek bey İstan'rjla gitti. Vay soyha lahi. Rehbere bak! diye telefon ettim. O gün giyindik, ku doğru Kadıköy. Oradan da Bağlarbaşı vay.. diyerek kapağı açıp da kâsenin Rehberde yok! AÜe ismini biliyor şandık, doğru Emirgâna» haber verdik. tramvayına bin, b;ze gel! Ben seni ye içindekileri görünce: musun? Vallahi ben göndermedim. Yalan. meğe beklerim. H^nımefendi rahatsız! dediler. Ne bileylm ben birader. Ben kilHay edebsiz alçak herif, bunu da mı?. Pek mühim bir şey için beş da Ben yapam^m o işi! Uzun iş o! tttk müyüm? Ben dayanamadırn, pencereden bağır Bırak zevzekliği de gel. Nasıl olsa kika göreceğim, dpnim. Yarım saat in Sen körkütük olur&un bazan. Batizardan sonra bizi içeri aldılar. Hanım Gokağa çıkmışsm! Allah ne verdise ye dım. na ba c. Yarın nercdesin? Pakize Hannnın selâmı var. Pek buz gibi bir eda ile geldi, elimizi bile riz. H:ç bir yerde. Neden sorciun? beğenmişler. Sizsiz boğazmdan geçmesıkmadı. Başile bir selâmdan sonra: Ama gecikirsem Benim blr arkadaşım var Bostanmiş... Bekleriz dedik ya.. Bir emriniz mi var? demesl üzecıda. Gayet güzel bir köşkü var. Oraya rine açtım ağzımı, dilimin döndüğü ka Vay alçak, sen burada mısm?. Ve bu muhavere üzerine evde tertioavetliyim. Gelir misin? Buradayım, hem şimdi geliyorum dar bu kaba ^akanın benim tarafımdan bat aldık. Gelince: Şimdi müstacel b!r işi çıktı. îstan Hacivad. yapılmadığım ve yapılmasma üıtimal Ben bUmediğlm yer« gitmem. Ded:kten sonra indim. Birbirimıze bula gitti. Akşam sizi Löbon'da bek Yahu! Gayet )âübV:i bir a'b.m olmadığını anlatt'jn. O harıl harıl: Kartmız da vardı efendim, diyor leyecek! diyecekler.. Ben de içeride hâ domediğimiz ka^madı. Lâkin bir türlü Bizi çs&ırdı. Kuzu çevirecek. Alay ededu. Nihayet knr f 'n Safiye iki gün ev dİ3ata intizar etiim. Bir buçuk saat darılışamadık. c?ğ;z. Al! 1 ^ Rşkına gel. B. FELEK vei gönd?: :':5İ.ı: i.ırt oîuğııiu, bvn.;n ;c;nra scnin.ki kan ter içinde geidi: Ben evi bulan;.aı. HEDİYESİ Yazan: I Burhan Felek |