Katalog

Sepmkre dair suale cevab Kayseri milletvekilînin idare âmirler ve jandarmalar tarafından yurddaşlara tazyik yapıldığı hakkındaki sualine İç İşleri Bakanının cevablan Bartarniı I Inrf ^ahifede I sonra Refik Koraltan söz istedi. BaşKıbrıs köyündeki hâdise I kanm müsaade etmemesi üzerine KoBakan sözüne devamla Ankaradaki raltan oturduğu yerden konuşmak isKıbrıs köyündeki dayak hâdisesine te tedi. Kendisine yakın olan bir kaç milmas etmiş, bunların 16 kişi değil, 3 ki letveiili ellerile sıralara vurarak sözünü şiden ibaret oîduğunu ve içlerinden bi kestiler. risinin de dişlerinin kırıldığmm ash Bunun üzsrine başkan gündeme geçilolmadığını belirterek sözlerini şu cümmesini teJflif etti ve Tekel idaresinde le ile bitirmiştir: yapılan soruşturma hakkında Başba« Memleketimizde yapılan bütün işler kanun dairesinde yapılmaktadır. feanlık tezkeresi ve beş klşüik komisyon Biz, kanunun ve anayasanm çizdiği raporu okundu ve eski Tekol Bakanı yoldan ayrılraıyoruz ve aynlmıyaca Suad Hayri Ürgüblünün savunması da ğız. Vatandaş hakkına da daima riayet okundu Neticede vaktin gecikmesi üzerine koetmişizdir. Bunu iftiharla söyleyebilimisyon sözcüsünün Meclisin cuma günriz.> kü toplanüsında Izahatta bulunmasına Refik Koraltan konnşamadı îç İşleri Bakanının konuşmssından karar verildi ve celse tatil edildi. Sehir haberleri Nakdî bedel Yeni emir, dün askerlik şubelerine tebliğ edildi, bedel yatıranlara paraları iade olunuyor CÜMHUKIYET 14 Kasım 1946 Mecliste dünkü mühim İ E HM Tramvay rayları müzakereler münasebetile NALINA MIHINA Bajtara/ı 1 Jnci «a/ıifede Türk parasuun kıymetinin ayarlanması Birinci soru Türk parasmın dış kıymetinin ayarlanmasmda hangi ölçüıîür. düşünüldüğün« dairdi. Maliye Bakanı dedi ki: < Harbin devamı müddetince tedavüldeki para hacminin yükselmesi ithalât imkânlarınm azalması, millî savunma ihtiyacı ve bazı halk sınıfları gelirlerinin gayritabiî surettç artması neticesinde istihlâkin tezayüdü gibi sebeblerle iç fiatlarımızda ortalama bire karşı 4 nisbetinde bir yükselme kaydedilmiştir ki, diğer tabirle bu, Türk parasının satınalma gücünün iç pazarlarda düşmesi demektir.» Paranın iç ve dış değerleri arasmda pek farklı ve müvazenesiz bir hal bnsule geldiğini kaydeden Halid Nazmi Keşmir, iktisadiyatımızı karışıklıklardan kurtarmak için müvazenesizliği gidermenin zarurî olduğunu, bu zarurete uyulmadığı takdirde iktisadî hayatınuzda normal esaslarm sağlanmasının mümkün olamıyacağını anlattı. E\\ elâ paramızın iç ve dış değerleri arasmda bir âyarlama yapılması gerektiğini işaret ederek: «Bu ayaflamayı evvelâ piyasada darlık, para fıkdanı ve bilhassa ihracatımızm müşküllere uğrayacığım göiteren delillerin belirmesini tacil ettiğini kaydetti, önünde sonunda yapılacak olan para ameliyesini bir müddet daha tehir etmekle ihracatımızm durması gibi bir teîalike belirebileceşini lâve etti ve bu ayarlamada Türk lirasmuı iç pazarlardaki değerinin düşürülmemiş, belki sadece tesbit ve tarif edilmiş olduğunu da belirtti. mızın 450 milyon lirayı geçeceğini belirtti. Halid Nazmi Keşmir sözlerinin bu kısmını bitirirken Eskişehir milletvekili Abmed Oğuzun sualinin tediye muvazenemizdeki açıktan açığa doğan endişeyi belirttiğini de kaydederek dedi ki: « Hakikaten böyle bir endişe varsa alınan tedbirin yerinde olduğunu göstermez mi?» Diğer ikfisadî ve malî tedbirler Halid Nazmi Keşmir «haricî ticaretimizde alınan bu kararı tamamlayıcı iktisadî ve malî tedbirlerin neler. olduğuna dair suale de cevab verdi. Bu arada, para ayarlanmasmı itmam eden malî tedbirlerden bilhassa iki nokta üzerinde hassasiyetle durulduğunu, emisyon ve dalgalı borc yoluna başvurulmadığını, dalgalı borclarm mümkün olan süratle ve bir program dahilinde itfası düşünüldüğünü, bu suretle sağlam bir hazine vaziyetine girileceğini kaydetti ve yeni vaziyete girmemiz dolayısile Merkez Bankamızın aktifinde tahassul eden farkm dalgalı borclarm itfasma hasredileceğini, bakiyyesinin de programlaştırılmış bir ödeme plânma bağlandığım 6Öyledi. Tedavüldeki para miktarında Eon zamanlarda gorülen artışlarm sebebi hakkında daha önce matbuata da yaptniş olduğu beyanatı teyidle bunîarın mevsime raci tabiî banka muamelelerinden ileri geldiğini, ve muayyen meveim gelince otomatik denilebilecek şekilde tasfiye edileceğinden tedavül hacminin yeni baştan düşeceğinin tabiî bulunduğunu kaydetti. Bakar!. iktisadî tedbirleri de anlattı ve mulitelif zamanlarda mallarımızın arzettiği duruma, iç ve dış ticarî icablara göre almacak olan tedbh'lerde müstahsillerimiz ve müstehliklerimiz menfaatinin daima ayni şekilde gözönünde tutulacayır.ı beyan etti. Kararlann bütçemize tesirleri Haiid Nazmi Keşmir, «alınan son kararm bütçemize yapacağı tesirlere dair» suali de iki bakımdan mütalea etti: Biri, bütçeye gelirler; diğeri de giderler balcımından. Giderler bakımından tesirinln, haricdeki memurlar, dış borclar ve saire dolayısile rakamla kabili ifade kısmı takriben 2527 milyon lira civarmda !dl. Bunların dışında kalan bütçe glderlerii'deki tesirlerini kat'iyetle söylemek mümkün olmadığını, bunu daha ziyade fiat seviyderinin alacağı dunımun, duyulacak ihtiyac ve yapılacak tasarruflatla tayin edileceğini kaydetti. Devlet bcrclannı pirimsiz rayic üzerinden ödememizin alacaklılarla aramızda bir çok ihtilâflara yol açtığını, itirazlara sebeb teşkil ettiğini ve bu tediye tarzınm sulh d^vresinds ldamesinin çok müşkül olacağım söyledi. Ayarlamanın gelirlere olan tesirine gelince, bunu muhtelif ver5iler tekımmdan mütalea eden Bakan, r;ümrük muamele ve mümasili vergilerden bütçeye olacak tesirin nüktarm] takrlben 80 milyon clvarında hesabladı. Son aylar zarfmda piyasada ve iç hayatımızda görülen durgunluk ve gerilemenin, bir taraftan vergi tahakkuklarıa, diğer taraftan mükelleflerin tediye kabiüyetlerine tesiri dolayısile tahsilâtımızı müteessir ettiğini söyleyen Bakan, ticaretimizde şimdiden görülen canlanrr.anm gelişerek yalnız bu menfi durumu düzeltmekle kalmıyacağmı, devlet pelirleririn gelişmesini de sağlayacağmı ılü.çünmenin hatalı sayılamıyacağım belirtti. ehir Meclisinde Elekrrik, artışlar gösterecek mahiyettedir. Alınan Tramvay, Tünel Idaresinin kararda büyük bir boşluk olarak gös1947 bütçesi konuşulurkrn terilecek noktalardan biri de budur. bu müessesenin yeni Umuır.î Hükumet kendi yetkisine dayanarak bazı kararlar almıştır. Harbin sonunda müdürü sayın İbrahim Kemal Baybora, bu konular üzerinde daha sıhhatli ka eski bir askere yaraşan samimî bir açıkrarlar alınabilirdi. Bunlar hangi mesnede Iık ve kesinlikle geniş izahat verdi. Bu dayanmaktadır? İhracatımızı arttırm^yo arada, tramvay işletnıesinden de bahseruz; müstahsilin yüzü gülmüyor, ikti derken şirketin İstanbul tramvaylarını, sıdiyatımızı kül olarak ele alıp: «İthîl harb başmda sıfır ihtiyat ve sıfır malmalları bol gelecek, kâr hadleri azalacak, zeme ile harab bir halde bırakmış oldufiatlarda artış olmıyacaktır» deniyor. ğunun daima gözönünde tutulması lâAvrupada hububat talebleri artıyor; zım geldiğine işaret ettikten sonra, bu"Hindistan bir kıtlık deiTesl gççiriyor; gün tramvayların en âcil derdi ve ihtimuhtelif memleketlerde istihsal noksan yacı olan ray meselesini anlatü. İdare, eylulde teslim edilmek üzere Iığı görülmektedir. Bunları gözönünde bulundurmak gerekirdi. Ihracatımızın bir Amerikan firmasına ray sipariş etduracağı zehabı uyandırıhyor, harb ön miş; fakat eylulde ray yerine bir leloesindeki tedbirler ahnm/ak isteniyor. graf gelmiş. Bu telçraf. ısmarlanan rayBu "hatalı bir görüştür. Biz para farkm lann anrak önümüzdeki martta veriledan dolayı müstahsili kazandırmış de bileceğini bildirmektedir. Bunun üzeriğiliz. İç istihlâk piyasasmda bakliyat ve ne İdare, hemen Belçikaya da bir mikcanlı hayvanat satışı için hatalı yollar tar sipariş etmiş. Şimdi bu raylar bekdan yürünmüştür. Bugüne kadar hiç leniyor. kimseye karşı bir ta.ihhüd altma girmiş Meclis üyelerinden bir zat soruyor: değildik. Bretton Woods anlaşması bi Karabük Demir ve Çelik fabrikazim kambiyo fiatlarını muayyen bir se ları ray yapamıyorlar mı? viyede tutmamızı gerektirmektedir.> Hayır, ray da. bandaj da yapamıMadalyonun ters tarah yorlar. Bunlar hadde işidir. Hadde tedaŞimdiye kadar madalyonun yalnız bir rik edilebilirse memlekette ekmek peyceplıesini anlattığmı söyllyen Ahmed O nir gibi harcanan ray ve bandaj da yağuz: cŞimdi madalyonun ikinci cephe pabilirler. sini, yani zararlarımızı arzedeyim» di O halde hükumetten temenni edeyerek izahlarma devam etti ve Maliye lim de Karabük fabrikalarmda bir an Bakanının dış memleketlerdeki borcları evvel ray ve bandaj yapılmasını temin mız için bütçeye 2224 milyon lira daha etsinler. fazla konulması gerektiğine dair sözleri dolayısile bunun mükellefe aksettirileKarabük Çelik ve Demir fabrikalan cek bir para olduğunu söyledi ve dedi İkinci Diinya Harbinden biraz evvel ki: kısmen faaliyeJe haşlamıştır ve uğursuz « Bu harb sonunda memleketin ge harb, hemen hemen her işimiz gibi ağır rek iktisaden, gerek istihsal vasıtaları sanayiimizin gelişmesini de geciktirmişve istihlâk maddeleri bakunmdan yıp tîr. Bu yüzden Karabük fabrikalarımn ranıp azaldığmı 'çok kereler işitmiş bu haddehaneleri de noksan kalmışör. Bulunuyoruz. Bu şartlar altmda memlekete günkü va7İyeti bilmiyonim amma, esasattığımızdan fazla mal almak zaruretin sen tam teşekküliü olmıyan, yani memdeyiz. Eğer sulh iküsadiyatını normal lekefin her türlü ihtiyacma vefa etmiyola sevketmek istiyorsak 7 senelik yen haddehaneler 1944 te 50,632 tonluk müddet zarfında yıpranan istihsal vası îstihsal yapmışlardır. Halbuki normal talarımızı tamamlamamız icab eder. olarak bunun 90 bin ton olması lâzım 50 milyon değil. 500 milyon lâzım geliyordu. Meselâ büyük hadde, kâfi «Ben hususî tetkiklerlmle ve bu saha miktarda gemi saçi da yapamamaktadır. da yedi senelik çalışmalarımla biliyo Istihsalin dünya piyasasına nazaran, çok rum ki memlekette meselâ Devlet De pahahya mal oluşu da ayn bir meselemiryollarınrn lhtiyaclannı yerine getir dir. Geçen yıl bir tersane kurmak için mek için dahi bir çok masraflara İhti yazdığım yazılarda, müstakil büyük bir yacımız vardır. Millî sanayiin yıpran saç haddesi kurmak lüzumunu belirtmaması için en aşağı 500 milyon llraya miştim. ihüyac var. Maliye Bakanı 50 milyon iiradan bahsettl. 50 milyon llra ile ne Dünkü ^azetelerde. Sümerbankın devalıyoruz? Bugün Devlet DemiryoUarınm let sanayiini genişletmek üzere beş yıldilştüğü vaziyet nedir? BeceriksizÜk mi? lık \e 600 milyon liralık bir program Ilayır. Vasıta yoklugudur. Bunlar bîîki hazırladığı Mldiriliyor ve yapılacak işde bir nıilyarhk lştir. 50 milyon raka ler hakkmda tafsilât veriliyordu. Progmında her halde bir yanlışlık olsa ge ramın ağır sanayile ilgili kısnu şöyledir: rektir. Normal ihracatımır.n bu bakım,a Karabük ana tesislerinin tevsii: dan ithalâtımm hiç bir zaman karçı Utihsali senede 70,000 tondan 200,000 tolamaması lâzım gelir. Esasen bu düşün na çıkarmak üzere çelik ve hadde tesis • ce değil nıMir ki bizi bir çok tedbirler leri genişletilecektir. almağa sevkeder ve sevketmesi lâzım b ince demir ve tel yapmak üzere gelir? İthalâtın bollaşması üzerine ve yeni haddehaneler kurulacatır. kâr hadlerinin kısılması dolayısile ltc Yılda 3045 bin ton istihsal kabihal mslları fiatlannm ytlkselmlyeceğlni Üyetinde olmak üzere saç ve levha hadkabul etmek zannımca hatalı olur.> deleri genişlçtilecektir. İthal mallfirına tesir eden âmiller d Çelik boru fabrikası: Yılda 30 Ahmed Oğuz, ithal mallarınm fiatla bin ton istihsal kabiliyetdnde kutru rma tesir eden gümrükler, para kıymeti, 0,5 ten 4 e kadar çelik boru yapacak bir dünyadaki eşya fiatları ve bir kısım fabrika kurulacaktır. akreditiflerin T 100 e kadar artışı gibi o e Hususî çelik fabrikası: Yılda unsurları saydıktan sonra bütün bun Î0.0OO tonluk takım çolikleri ve diğer nn karara tekaddüm eden günlere hususî çelikler istihsal etmek üzere yenazaran 9"cl00 ü dahi geçtiğini hesabla ni bir husTisî çelik fabrikasrnın kuruldı ve sözlerine devamla dedi ki: masî da tetkik edilmektedir. «Bir aldanma devrindeyîzs Makine sanayii Ağır sanayiin ta•t ithalât malları muhakkak TJ50 mamlayıcısı olmak üzere yılda 10,000 60 artacaktu. Hattâ daha fazlasım söy tonluk istihsal kabiliyetinde Ankarad3 lemek lâzımsa da biraz pay bırakıyo bir makine sanayii fabrikası kurulacaktır. Bu fabrika 150 beygir kuvvetine rum. Şimdi bir aldanma devrindeyiz. kadar Dizel motörleri, fabrika tezgâhBir fiat değiştirdik. Dış fiatlar da yüklan, pompalar, kompresörler, hafif vinç6eldi. Bunlar geçicidir. Bilâkis iki, üç ler, demir inşaat, piyasa için seri halinaya varmadan kendi mamullerimizin de yedek parçalar yapacaktır.> fiatlarmda dahi yükselişler olacak. Böylece Şehir Meclisi üyesinin temenBunların tepkisi olarak iki, üç ay sonni ettiği gibi Karabükte ray ve bandaj ra tekrar şikâyetler başlayacaktır. yapabilecek tesislerin beş yıllık p r o p a Alınan tedbirlerin büyük bir kütlenin ma dahil bulunduğu anlaşılıyor. Bizim geçim şartlarmı ağırlaştırdığı bir vatemennimiz de. bu tesislerin diğer sanayî kıadır. Muayyen tedbirlerle herkesi ayşubelerinden önce, bir an evvel yapılni derecede memnun etmeğe tabiatile masından ibarettir. Çünkü ağır sanayi, imkân yoktur. Fakat bizim için lâzım sanayiin anasıdır. olan şey, neticei hesabın «lehe midir, aleyhe midir?» sualine cevab vermektir. Bunun için de müsbet neticelerle menfi neticelerin adeden tesbiti lâzım gelir. Sayın Maliye Bakanının sözlerinden an mahdır. Böyle olunca, neyi neyle ayarlıyorum ki bunu bendeniz değil, hüku lıyoruz? Ve ne zamana kadar ayarlımet de tesbit edecek vaziyette değildir. yoruz? Gayrimüstakar bir esasa göra Global» olarak söyliyeyim ki menfi ta denkleştirme esası yerinde olur mu? Nihayet bugünkü şekli ile dış piyasanm rafı, müsbet tarafından fazladır. müsbet ve menfî âmillerini iç piyasaya •Neyi neyle ayarhyoruz?» cMemleket mahsullerinin dünya nıah akscttirmiş olmuyor muyuz? Paranm. iîgilendiren bu karara sul fiatlarile ayarlanması yoluna gidildi dış knmetini geniş ve ciddî tetkikler yapılmadan giği söylenlyor. Dünya piyasasının bugünkü durumunun normal olduğu rişilmiştir. Bu yılm iç ve dış iktısadl 6Öylenemez. Dünyanın başlıca ham şartiarı gözönünde tutulursa bu karar maddeleri kapatılmıştır. îhrac mallan zamanmda alınmış sayılamaz. Bu t e mızm haricdeki benzerleri henüz nor şebbüste memleket iktısadiyatınm k a mal verimine erişmiş değildir. Nakliyat zancı, katlamlan ve katlanılacak olan güçlüğü ise büyük bir âmil olarak kblfetler yamnda pek hafif kalır. Memkendisini göstermektedir. Bunun yanı lekette milîetle hükumet arasmda büyük sua dünya konjonkturünün yükselmek bir itimadsızlık vardır.» Askerlik için 927 doğumlular ve bunlarla birlikte muamele görenlerin arzu ederlerse nakdî bedel verebilecekleri hakkında evvelce yapılan ilân üzerine bir çok kimseler askerlik şubelerine müracaatle 270 lira 80 kuruş tutarı o:an btdeli yaürmışlardı. Anadolu Ajansınm dünkü sayısmdaki ilânı veçhile hükumet, nakdî bedelin kabul edilmenıesine karar vermiş ve bu karar dün askerlik şubelerine blldirilmiştir. Yeni emirde nakdî bedel almmaması, almanlann iadesi ve nakdî bedelin bir kanunla kaldırılacağı büdirilmekte idi. Dün bu fmir mucibince hareket edilerek evvelce nakdî bedel yatırmış olanlara bu paralarm iadesine başlan Bajtaraf» 1 inct sahijede edilmiştir ve 400 bin liraya çıkacaktır. mıştır. çesinin müzakeresi münasebetile bir Demek ki bu sözde tam 25 katlı bir mübalâğa var. Ortaya böyle bir iddia atan kaç söz söylemek istiyorum. Ithalâttan almacak primler ' Imara çok para sarfediliyor diyt şu adam, hiç olmazsa, açık hava tiyatrohakkındaki yeni emir rada burada tenkidler işitiyorum. Imar sunun kaça yapıldığmı öğrenmeli değil Ithalftl nıallarmdan almacak prlmlerln, •yapmak bir hata mıdır? Elbette değildir. miydi. bu malların muamele vergllerl hesab edlFakat imar deyince ne anladığımı da Sonra, biz, bu tiyatroyu neden yapı lırken yanlış tatblkat neticesl gümrjkte izah etmek isterim. Ben iraar deyince yoruz? Bunda bir i?raf mı, yoksa ta fazla olarak almmasınm yeni blr emlrle yalnız bahçe veya park, yahud bina in sarruf mu var?, Tiyatro isteyenler, is öalcnmcFl plyasada merr.nun'.yet uyandırşasmı anlamıyorum. Benlm için .imar*. temiyenlerden çok fazla olduğuna göre, tnıştır Huk'üır.etln 0 eylulde tatbik mevkline sözünün içinde şehrin muhtelif ihtiyac tiyatronun lüzumunu ve en eski devir koyduiu yeni ekonomlfc kararlardan evvel larına tekabül eden ve gerek halk, geEsas olarak alınan ölçüler lerdenberi medenî hayattaki mevki ve yapı'.mış olan lthalâttan yüzde 14.75 munrekse halkı temsil eden sayın heyetiniz Bu ayarlamada esas olarak alınan ölehemmiyetini tekrar izah edecek deği I ram pı'.m almıyordu. Fakat 9 eylulden sonra gelenler İçin de bu farkm blr defa tarafından ısrarla istenilen her şey varlim. Yalnız bu açık hava tiyatrosunu daha llâvesl'.e muamele verglslnln buna gö çüleri sayan Maliye Bakanı, bu ayarladır: Yol gibi, hastane gibi, okul gibi, yapmakla şehrin bir ihtiyacını temin et re tnhakkuk ettlrl'.mesl haklı itirazları cel manm mücerred ihracatımızm temini tiyatro gibi... Benim kanaatime, sizin tiğimizi ve bunda bir israf değil, bir betmlî'ir. çünkü bu şekilde malın mall Için yapılmış bir ameliye de olmadığmı, kanaatinize, hattâ memleket halkmm uyet'. tızerlnde yüzde ıi7 nisbetlnde blr yabancı dövizlerin tesbit edilecek fiatları tasarruf olduğunu göstereceğim. mumî kanaaüne göre, Belediyemizin. razlalı'K husuîe gelmekte ldl. için muhtelif endekslerden istifade eve belediyelerin mühim vazifelerinden İstanbul Şehir Tiyatrosu binalarmm Gümrük ldaresl de Işte blr yanllşllk ol dildiğini, bir çok unsurların göze almdıbiri, biziın anladığımız ve tatbik ettiği küçüklüğü yüzünden bu binalar ihtiya duğumiu farkına vardığından blr müddet ğmı ve nihayet iltihaka mecbur olduğumiz manada imar yapmaktır. Hele Is ca kâfi gelmiyor ve az seyirci aldıkları tenbcn bu prlm farkmı depozlto olarak muz Bretton Woods anlaşmasma karşı tanbul gibi yalnız yurdumuzun değil, için az gelir temin ediyorlar. Biz de almakta ldl. Şimdi yeni emre göre bu de memleketimizin genel iktısadî durumupozltolar lade edilecektlr bütün dünyanın en güzel ve her bakım her yıl Şehir Tiyatrosunun bütçesine nun icab'.armın da gözönünde bulunİthalât sinarişleri dan en mühim şehirlerinden biri olan 260 bin lira kadar yardım etmek zorımdurulduğunu izah etti. Son zamanlarda azalmağa başlamlş olan bir şehri imar etmek, memleket ölçü da kalıyoruz. Ayrıca yazın da sıcak Stoklarm miktan Ithalftt slparşlerl bayram tatlllerinden sonsünde bir vazifedir. havalarda bu kapalı tiyatrolara kimse ra blrdenblre artmış ve yenlden hararetAhmed Oğuzun ikinci suali şu idi: Hakikat şudur M biz, maalesef îstan gitmediği için temsiller tatil ediliyor. lenmlşti'. Tlcaret Bakanlığı, İthalât mü«Memleketin başlıca ihracat mallaracaat bulda Lstediğimiz gibi büyük bir imsr Bu da bir ziyan teşkil ediyor. 400 bin sipariş burclarına bayramdan evvel yapılan rından olarf ve yalnız fiat muvazenemüracaatlerlne nazaran bayramdan hamlesi yapamıyonız. Yaptığımız şeyler lira sarfile yapacağımız açık hava ti sonra bazı İthal mailan İçin blr mlsll fazla Eİzliğinden ötürü satışmda güçlük çebüyitk imar hereketleri de*il, zarurî. yatrosunda yazın da temsillere devam 6lparlş müracaatl yapılmaktudır. Şlmdl kildiği söylenen malların bu karar arihattâ mübrem işlerdir. Bunlar arasın edilecek, bu suretle elde edilecek gelir, gunluk sipariş evrakl <KX) taneyl bul fesinde nevi, miktar ve tutarları hakda 56 yıl içinde tamamlanacak olan bizi Şehir Tiyatro?una her yıl 200 bin muştur. kında sarih bilgi var mıdır ve nedir?» Ithaiât slparlşlerlnln siklet merkezlnl geT?ksJmc>kl tiyatro binası, büyük bir lira kadar yardımda bulunmaktan kurHalid Nazmi Keşmir buna cevaben, ne Amerika teşkil etmekle beraber Fransa, İmar eseri telâkki edUebilir ki onu da taracaktır. Italya ve Çekoslovakyaya da çok s'.parlş ihrac mallarımızın pek az istisnalarla sayın heyetinizin arzu ve kararile yapvardır hemen hepsinin bu tehlikeye maruz Ayrıca, yazın tatil yapan Ankara ma£a başladık. olduğunu kaydetti ve aşağı yukarı çeKonservatuarmm Opera ve Tiyatro heAltın satışlan Bu münasebetle imar h?reketlprine Hükumetln altın satı$larma başlamasm kirdeksiz üzüm 55 60 bin ton, kuru yetleri de burada temsiller vereceklerkarsı, yüksek meclisinizin dışında, umuincir 30 32 bin ton, fmdık 70 75 bin dir. Böylece hem tasarruf, temin etmiş, dn:ı sonra durmuş olan a!tın spekümiyetle ileri sürülen bir muhalefetten, lâ^yonu son günlerde yenlden başgös ton, tiftik 7 8 bin ton, tütün 95 100 hem de halkm bir ihtiyacma cevab ver termlştlr. Bankaların altın satışma defakat versiz ve zararlı saydığım demabin ton, fasulye 10 15 bin ton, nohud miş oluyoruz. vam etmesine rağmen Tepebaşı kah 20 25 bin ton, Bakla 20 30 bin ton, goji şpkllnd^ki bir muhalefetten bahset1 Bu demagojinin cevabını böylece ver velerl ve üncü Vakif han korl keten tohumu 15 bin ton, küçük baş mek isterim. Bu demegoji, Ankaranm dorlarında gulden vesalr yabancı altmlarm imarma, imarma değil de yeni bir dikten sonra gene o parti kongrclcrin yanıbaşmda Cumhurlyet ve Reşad altınları hayvan derileri 11 bin ton, palamuttan Ankara kurulmasına başlan'iığı zaman de çok istimlâk yapıldığı yolundaki şi r;i.(ı7 kuruştan daha yüksek liatlarla satılıp da 5 5 6 0 bin ton stok bulunduğunu, da, demiryolları siyasetimizin tatbikma kâyetlere cevab vereyim. Bu da ayrı satılmaktadır, Halbukl diğer taraftan ZL kuş yeminden keçi boynuzuna kadar girlşildiği sırada da ortaya atılmıştı. Fe bir demagojidir ki hiç bir delile ve ra raat Ea.nkası slkke ve külçe, Iş Bankası da bir çak maddelerde de stoklar olduğunu, külçe altın satış'.arına devam etmektedlrna mı oldu? Türkiye. bütün dünyanın kama istinad etmez. Belediye çok ev er Fakat bankaların altın satan glşeîeri verdiği bu rakamların ihracma mecbutakdirini ve hayranlığını celbeden bir yıkıyormuş ve halk açıkta kalıyonnuş. önünde kimseier yoktur. Yapılan satışlar riyet duyduğumuz maddelerin aşağı başkent kazandı. Vatan için fter bakım Bu gidişle çadırlarda oturmak lâzım haftada blr kaç bin llrahğa bile baliğ ol yukarı takribî miktarları olduğunu, bu dan hayrrlı ve faydalı, hem de çok gelecekmiş. rakamlar tesbit edilirken geçen senanin favdah bir demiryolu şebekesi kurııldu. aşağı yukarı malum stok bakiyeleri ile Işte size istatistik rakam'.arınm belâTalebe Birliğinin tavzihi O zaman demagoji yapanlar dinlenmi? bu yılın tahminine müstenid rek^Iteistanbul Unlversıtesl Talebe Birllğl dQn olsaydı, bugün Türkiye Cumhııriyetine gatine dayanan yedi yıllık bir cetvel. sabah blr lzahname neşrederek. fesih ha »inin nazarı itibara almdığmı söyledi. Zarar görenlere karşı ne gibi şeref veren bu üd büyük medenî eser 1939 dan 1946 yılı başına kadar Istan berlerlnln doğru olmadığmı> fahulte dtrDöviz ihtivacıraız bulda belediyece istimlâk edilerek yı neklerlnln önümüzdekl günlerde yeni. utedbirler düşünülüyor? gerçekleşmemiş olacaTctı. Üçüncü sual şu idi: «Harb yılları içinkılan binalarm sayısı 630 dur. Buna zuvlarını seçeceklerlnl blld'.rmtştir Ahmed Oğuzun, memurlarla sabit geŞimdi de İstanbulun zarurt ihtlyscde yıpranan, istihlâk edilen, fakat yeliılilerin ve tasarruf erbabınm bu kalarıni karşüamak üzere, en lüzumlu ba mukabil de ayni müddet içinde 1491 ev, rine konamıyan sabit karakterli kıymetzı İmar işlerine başlayınca. gene ayni 731 apartıman olmak üzere 2222 yeni HABERLER lerl (istihsal vasıtaları ve benzerlerirü) rar muvacehesinde yüklendiği külfetler karşısmda yardım tedbiri olarak düşüdemagojiyi bazı parti kongrelerinde de bina yapılmıştır. 1946 yılı içinde ise isif. TIFTİK fiatları yükselmekte devam rr.emleket ihtiyacını karşılar bir hale nülen hususlar ve dış memleketlerde işitiyomz Bu lüzumlu imar hareketleri timlâk edilip yıkılan binalar parmakla ifrağ için gerekli döviz ihtiyacımınn etmektedir. Halbukl tiltlk ihracatı pek kütahsilde olanlarm vaziyetlerine dair sune karşı, o kongrelerde «lstemezük» gösterilecek kadar az olduğu halde, çük partilero lnhUar etmektedlr. Tegâne miktan nedir?» sesleri ytikseliyor. Meselâ bir toplantı hepimizin gördüğü gibi, yeni inşaat pek alıcı Ingllteredlr ve Ingüizler ahşlarda mü3. Halid Nszrni Keşmlr bu soruya cevab aline de cevab vtren Maliye Bakanı, kada şöyle denlldlğlni bir gazete yaayor: çoğalmıştır. Şehrin her tarafmda, ye tağnl dHvranmaktadırlar, Evvelce tjftiklerl olarak verdiği izaha.t arasmda harb yıl rardan önce iç piyasamızda ortalama «Sokaklarda, bodrum katlarında, se ni evler, köşkler, yalılar ve apartıman mlze müşterı olan Almanya ve Çekoslovak ları içerisinde yerine konması kat'î blr bire karşı dört nisbetinde bir yükselme yadan da ümid kalmadığından tiftiklerimlfalet içinde han ve külhanlarda soğuk lar yapılmaktadır. olduğundan esasen geçim hususunda bir ein akıbetl tamamen Bradford plyasasına imkânsızlığa uğramış ve bütün istihsal kısım vatandaşların müşkül durumda tan can çeklşen yüz birüerce yersiz vavasıtalarımıSın, sabit karakterli kiymetIstanbaıl Belediyesi iki yıldanberi, bi bagJaumıştır, tandaş varken 10 milyon liraya Ünîverbulunduklarmı, memurlarımızm vazina istimlâkini durdurmuş gibidir. IsIL DAGITMA heyetl dün toplanarak ye lenmlzin tamamile yıpranmış ve değişsite binaa, 9 milyon liraya açk hava tlyetleri üzerinde hassasiyetle duruldutimlâkler daha zij'ade arsalar, bahçe nlden lfıoo otomobll lâstlğlnln tevzllnl yap tirilnıesi zarurî olmıış bir durumda buyatrosu yapmanın vicdan işi olduğuna mıştır. Heyet, her takslye evvelce lâstik lunmadığını kaydetti. Bu konuda ne ğunu, maaşlara zammın derpiş edildiler ve bostanlar gibi boş yerlere münkim «evet» diyebilir?» alnnş olsun. olmasm birer ve bütün hususi miktar bir dövlze ihtiyacımız olduğunu ğini anlatırken bu zanıların bütün harb Bu, yalnız bir demagoji değil. aşırı hasırdır. İstimlâk edilerek yıkılan rrah arabalara da gene birer lâstlk vertlmeslnl kesin olarak iîadeyi mümkün görme yıllarmda yapılanlardan çok esaslı oldubir mübalâğa ve eşsiz bir mugalatadır. dud binalar da, Atatürk bulvan, Ak kabul etmlştir. Dağıtma heyetl nebati yağ nıekle beraber eldeki rakamlara ve yeğuna da işaret etti ve kendi hesablaÜniversite için yapılan demagojiye bu saray Topkapı caddesi gibi yerlerde fabrikaimie konserve fabrlkalarma 25000 ni rayiclere göre 50 milyon Türk lirası rına talısile gitmiş öğrencilere, normal kllo tere'ke dağıtmıştır. rada cevab vermek yeri değilse de, on sahiblcrinin talebi üzerine istimlâk e CUMHURIYET Ha!S Partlslnln ocak radiesinde bir dövize ihtiyac bulundu olarak tahsülerini bitirinceye kadar, binlerce gencin yüksek tahsilini yap dilmiştir. Bunlar, başka yerlerde yeni kougrelerine dün devam edl'.miştlr, Dün ğunu anlattı. farklarını Zîarşılayacak yardım konusu mağa can attığı bu memlekette üniver bina yaptıracaklarını söyliyerek Jeride kongrelerlnl yapan semt ocaklan şunlardır: Meselenin daha derin ve şümullü bu üzerinde hükumetçe varılmış neticeye site binalarma sarfedilen parayı çok gö istimlâk edilecek binalarınin şimdiden Bakırkoy llçesine bağlı Mahmudbey buca lunduğunu bu izahları sırasmda kayde göre gerekli terbirin Meclise sunulacağının IkltelU ocagı, Beykoz ilçeslnln Dere. renler bulunması ve bu sözlerin hüsnü istimlâkini rica ediyorlar. sekl, Akbaba, Beyoğlu llçeslnin îstiklâl den Maliye Bakanı bu sahada mevzuu ğını söyledi. kabule mazlıar olması pek acı bir şeyLutfi Kırdar, bundan sonra imar ha merkez bucağ^ Çatalca llçesinln örcünlü. bahsolan şeyin genel bir kalkmma progAltın satışlanndan graye dir. Açık hava tiyatrosuna gelince. ev rekeli olarak şehirde yapılan ışîeri bi Çakmaklı, Yen'iköy, Hisarbeyll, Eminönü ramı olduğunu ve buna sanayi ve ba«Piyasada altın satışlarında güdülen velâ şunu söyleyelim ki burası 9 milyon rer birer saymış ve bunların füzulî üçeslnin 'Blnblrdire'k, Eyüb İlçeslnln Ayaz yındırlık gibi büyük işlerin de dahil olgaye ve maksad nedir?» Sualine Halid ma ve In.rahor, Ka'rtal llçesinin Yakacık, duğunu ilâve etti. liraya değil, yalriız 300 bin liraya ihale addedilemiyeceğini belirtmiştir. Nazmi Keşmir: «Türk çiftçisinin Türk Sıllvrl llçe^nln Seyment Şile llçesinin Kurîhracatımız, ithalâtımızı parasına olan güveni sağlanmıştır» cefalH Yaylalı, Kömürlük, Usküdar Sultankarşıhjabilecek mi? çlft!ikı Yalova llçesinin Kadıköyü ocaklan. vabını vermiştir. «Bugünkü şartlara göTEEEL Genel müdürlüğü bütün şube. Ahmed Oğuzun dördüncü sorusu: re emisyon miktarı hakkında ne düşü lerlnde çalışan müstahdemlerine blr buçuk Bundan böyle ihracat tutarlarınm nornüyorsunuz?» sualine karşı da ne enB U A K Ş A M : Senenin en çok alkışlanan şaheesri aheesri • veya İki aylık blr Ikramlye vermiştir. De mal ithalât ihtiyacımızı karşılıyabilir nlzyollan İdaresinde çalışan müstahdemln de durumda olduğuna inanmak için ne gibi flâsyon, ne de deflâsyon taraftarı değiliz» demiştir. kendilerine lkramlve verllmes'.nl lstemektebilgi ve delillere malik olduğumuza» dadlrler, Ahmed Ofuz tekrar kürsüde irdi. ¥ Ord. Prof, Cemll Bilselln emekllye ByBundan sonra tekrar kürsüye gelen Halid Nazmi Keşmir bu soru ile müLstidadında oluşu da nazarı itibara ahnC O R C M Ü R F İ C O N L E Z L İ Arkası Sa. 3, Su. 5 te * nldığındanberi' HukuS Fakültesl cDevletEskişehir milletvekili Ahmed Oğuz deler hukuku» kürsüsü vekâleten İdare edll teakıb soruya verdiği cevabmda 1945 di ki: mekte idl. Eaber ald'ığımıza göre.bu kürsü te nihayet bulan 10 yıllık devre nazarı ^^ İstanbulun her tarafından vaki olan sürekli taleb üzerine « Hükumet, 14 ağustosta itimad reİçin Amer'lkada bulunan Ord, Prof. Wittal itibara alındığı zaman, 39 ve 40 seneleri ilp blr kontrat yapılmış ve profesör yola müstesna olmak üzere, ihracatımızm kıy yi alıyor, fakat üç hafta sonra bu kaçıkmıştır, met itibarile ithalâtımızdan daima fazla rarları alıyor. Benim belirrmek istedi* ISTANEUL Üniversltesl senatosu dün olduğunu kaydstti. Bu devre zarfmda ğim asıl nokta, adı geçen kararlara Rektör Sıddık Sami Onann başkanlığmda fasılasız surette kambiyo kontrolu siste müstenid olarak ileri sürülen ana fikir Bütün seyredenlere gözyaşları döktüren ve DURMAYAN AKIN DALGALARI! uzun blr toplantı yapmıştır, Bu toplantıda, minin tatbik edilmiş olduğunu da izah ve esaslaî'in tam, şamil ve sıhhatli oldoçent yetlştirme ve lmtihan şeklllerine ald larma ilâve eden Maliye Bakanı bugün mayışıdır. Realitelere dayanmıyan icratallmatnsmeler gözden geçirllmlştir, * DOÇENT Tarık Artelln> Ünlversltenln için bellibaşlı gelir kaynağımızm ihraca atlardan da olgun neticeler beklensmez. eski Rektörü Tevf ;k Sallm ' Sağlamla Fen tımız olduğunu, daha fazla döviz için ih İç istihlâk piyasasmı doğrudan doğruDünya sincmacılığınm elsam paresi Fakültest dekanı Faîıir Yeniçay aleyhlerlne, rac mallarımızın daha verimli hale gel ya büyük ölçüde tesiri altmda bırakan tarafından cidden emsalsiz bir tarzda yaratılan iendlslnl doçent sıfatile çalışmasma de mesi yolunda mümkün olan her tedbi memleketin geçim şartlarma derhal tevamdan alıkoyduklan noktasmdan, blr rin almması gerektiğini, diğer taraftan sirler yapan bakliyat, canlı hayvan ve tazmlnat davası açılmıştı. Bu davaya, Is dö^z kaynaklarımızı yalnız ihracata mahsulleridir. Bu malların monleket linbul sekizinci asllye hukıık mahkemesin hasretmeyip çeşidli kaynaklar teminile, ihtiyacmdan fazla olanlarmm dış piyaHiç bir filme nasib olmıyan akmlar halinde bir rağbet yarattı. ce dün de bakılmıştır ve M111I Eğltlm Ba. ( The Enchanted Cottage ) karlığı adma hazinenln davaya müdahale mevcud olanlarm geliştiribnesi gerekti salarda satışlarını temin için herhangi Yerler bir hafta evvelden kapışılıyor. Uzak semtlerin de görebilmeleri için Şayani hajTet aşk filmini BİR KAÇ GÜN DAHA gösterecektir. ğini anlattı ve dedi ki: bir tedbire lüzum olmadığı gerek haric lst«ğl hususunda blr karar verilmek üzere, Aşktan bahseden.. Aşk için vücude getirilen.. Aşkı sevdiren film. BİRKAÇ GÜN DAHA göstrileceğini müjdeleriz. muhakemenlr. devamı, 1S12946 günü c İthalât ve ihracatm tamamen ser talebler, gerekse fiatlardaki göze batan saat 14 e bırakılmıştır. best bırakılması ve kambiyo tahdidatıA C E L E E D İ N İ Z ! ^ EYUBSULTANDA, tslâmbey mahalle. nm topyekun kaldırılması bahis mevzuu Yalnız milyonların, dehanın, en büyük bir aşkın yaratabileceği şaheser stnde oturan Ahmed Ismlnde blrls.1 evvelki gece o semtte Akarçeşme önünde karşılaş. değildir. Bretton Woods anlaşmalarma B U A K Ş A M tıfı arkadaşı Hüsnü İle, aralarındakl bir iltihakımız kambiyo tahdidatmı kısa bir p.lacak, verecek meseleslnden ka'gaya tu zaman zarfmda kaldırmayı icab ettirmituşmuştur. Bu sırada, Ahmed, H'licüyü ta yor. Beş yıllık bir intikal devresi mevbanca kurşunlle ağırca yaraiamiîtır. Ya cuddur. Milletlerarası tediyeyi işkâl etran hastaneye kaldırılmış, yaraîıynn da memek şartile makul tahdidat idamesi i*akalanm:5tır. bu anlaşmalara aykırı bulunmamaktaEDNA F E R B E R ' i n ölmez eseri * DtTX AKŞAM 21 sayılı Emlnönü . 1 Meslek Okulları ihtiyacı için 5100 lira muhammen bedel üzerinden Kocamustafapaşa otobüsü, AnkarB cadde dır.» SAM W O O D ' u n 3 yılda hazırladığı harika 15 tane oksijen Şalümo takımlan, 4470 sayılı kanun hükümleri gereğince pa sinden Slrkeclye gltmek üzere yokuş aşağı Bu izahları arasında döviz durumuzarlık suretüe *derhal teslim» satm alınacaktır. '.nerken, tekerlekler yağıştan kaym1.? ve o muzun iyi olduğunu, bütün bunların İNGRİD B E R G M A N ' m en büyük zaferi 2 Bu işe aid şartname ve nümunesi Tophanede 347 numarada Akşam tobüs, şoföT Mehmed Kararm sürdüğü dışında da dünya pazarlarının iptidaî 1Ş2'1 numaralı taksl otomobülne h;z]a maddelere olan ihtiyacı ve yeni para raGARY C O O P E R ' i n sanat mucizesi Erkek Sanat Okulunda görülebilir. çarpmştîr Otomobllln sol yanmdan çarp3 Istckü o'.sn'r.rm, kanunî belgelerile ve Yük?ck Okullar Saymanlığı ma net!ceslnde, takslnln ön kı=mı ehem yieleri karşısmda ihracatımızm genişliDünya sinemacılığmda inkılâb yapan filmdir. veznesine yatırılacak 382,50 liralık goçici teminat almdısı ile birlikte 15/11 946 mlyetlice hasara uğramıştır, Ka^a etralmda yeceğini ummanm da yerinde olacağını. asgarî bir tahmin olarak ihracat tutarıcuma güııü sast 15,30 da kornisyona başvurmaları. .(14416) yapılmaiUîdır Valinin dedikodulara ve tenkidlere cevabı i Kadıköy SUPEYYA Sinemasında 1 ORDU ŞÂRKISI < 2 HAVA TOPÇU OKULU * S A RA Y SİNENASI Kadıköy H A L E Sinemasında Dorothy Mac GUİRE Robert YOUNG Herbert MARSHALL SU PERİLERİ A Ş K Y U V A S I Akşam Erkek Sanat Okulu Mücîürlüğünden: L A L E A R Sânemalariüda G G G G G üZEL üZEL ÜZEL ÜZEL üZEL İ î 1 1 İ SARATOGA SARATOGA SARATOGA SARATOGA SARATOGA