Katalog

10 Ekim 1946 CUMHURÎYET "'I. L "?E : &• İranda genel seçim D ran Şehinşahı Âlâ Hazreti Hümayun Mehmed Rıza Pehlevinin, Iranda Bajtaraft I tnci sahijed» genel seçim yapılmasını istediği gü hmaksa Amerikan Balıriye Bakam Jaraeç niin haberlerinden anlaşılmaktadır. BaForıestal ile Dış İşleri Bakan vekıli zı rivayetlere göre bn genel seçim de Dean Acheson'un son demeçleri MosSovyet tazyikı altında yapıbyor ve seçikovayı tatmin etmelidir. nıin yapılmasından bir takım maksadlar Bu demeçler, Amerikan dış sdyaseÜnîn gözetiliyor. Bu yüzden müfrit solcu Tude partisi seçimlerin hemen yapılması Boğazlar işindeki her yeni inkişafa en lehinde olduğu halde mutediller, bu sı canh bir şekilde takib ettiğini ve Ameranın böyle bir işi başannak için hiç de rikan silâhlı kuvvetlerinin de bu hususuygun olmadığıru anlatmaktadırlar. Her ta dış siyasetle, yakın bir işbirliği yap . ne hal ise seçimlerin yapılmasına engel tıklarını gösterir. Forrestal ve Achesotı'un demeçlerindeki sıkı fikir fcirliği «Walkalmadığına hükmetmek mümkündür. eace hâdisesinden» ders alrndığını gösAcaba bu seçimleri kim kazanacak? Başbakan Ahmed Gavamuı kurmuş termsktedir. belli başh âmili, Sovyetler Eirliğinin olduğu Demokrat parti mi, yoksa çok. Moskova redyosunun yayınlan gösterdiği uzlaşmazlık vaziyeti O ^ U J J tanheri bir sürü giirültüleri akseden Loııdra 9 (AP.) Moskova radyosu nu söyledikten sonra We'Ues şöyle deTude partisi mi? Yoksa elbirliği yapa dün gece, Amsrikanm donanmasıni vam etmektedir: cak olan bu iki parti mi? mevcud olmıyan bir harb tehlikesi per«Birleşik Amerika da dalgalı bir dış Görünüşe göre bn son ihtimal. en knv. dssi arkasmda diger memleketler üaevetlisidir ve İranda kurulan Demokrat rlnde ve kendi üsler sistemtnl uzatmak siyaset takib etmis olması itibarüe bu parti ile Tude partisi elele vermek saye çın <bir siyasl tazyik vRîPtası olarak yolda hissesine bir mesuliyet payı düşmsktedir.> sinde tam Rusvanın dileğine uygun bir kullai)d:ğmı> söylemiştir. Welles, Birleşik Amerikanm, Doğu tlost meclisin kurulmasını ve bu dost Tefsircl MihaU Mihallorun bu sözmeclise dayanân hükumetin de Rusya eri Landradaki Sovyet Monitör tarafın Avrupa milletleri arasmda yüksek fikirler saçmasına rağmen Yugoslavyada tarafuıdan boş görülınPsinl ve dost sa dan dlnlenmi^tir. Tefsirci demiştir ki: ve Rumanyada «komünist azlıklarınm» yılmasıru temin edecekler, bu sayrde < Amerika, hemen hemen bütün diktatörlük yapmalarına miisamaha İran hükumeti, Sovyetler Birliğinin tevcrcühünü kazandıktan ha"ra yeni du mühlm bahrl mıntakalardaTd tuvvetle göstermi? olmasmı mbal olarak göstsr# rumdan faydalanarak Sovyetlere ver inl, eİL5eri; a başka memleicetler paha mektedir. ır.cği vadettiği petrol imtiyazlarını mec. ;na arttırmıştır ve hükümranhk iıakAmerikanın Akdeniz filcru lise kabul ettirecek, belki hnnna neti arıru aç:kça ıhlâl etmekten de çekınnjektedir. Türk m'Jrtecilerile Yunan Londıa 9 (A.P.) Amerikan Bahriye cesi olarak Aıerbaycanın müdahaleden kurtulmasını temln etmek imkân'nı el İCralcıları Amerikan harb gemilerinin BakarJığının bildirdiğine göre, 6000 tonmuarızlarını korkut hıfc uçaksavar kruvazörü «Spokans» gede edecektir. O halde İranda yapjlarak nevcudiyetini «eç'min Tnde partisile Basbakan Ahmed nıak için bir silah olarak kuüanmışlar lecek çarşamba günü Amerikanm AvruGavamın Demokrat partisi tprafmdan dır. Şımdi de Banç Konferansmda Bal pa dsniz kuivetlerine Utihak etnıek ükazanılacağma simdiden mnhakkak na kanlanıı harb sonrası düz°nlnin mev zere Ingiltereye gelecek^ir. Bu kruvaJU bahis oldugu şu sıralarda Amerlksn i Zr,T \% E c i Amerıkan donanmasmın ajp.rile bakılabilir. Bu iki partinin îran hesabma her donanmasiTu Akdenizde görüyoru». Kıı miral gemisl vazitesinl göreoektir. Avrupa sularmda buulr.an İ2 nci Adnstluğu simalde aramakta olduğuna, ve :ey AÜantik te Amerikan deniz ve hava cenubda petreî üntiyaîian sahibi olan hareketlerin« sahne olmaktadır. Kutııb ınerikan donanması «Fargo» ve «Huntrngton> hafif kruvazörlerile 2100 tontngiltereye karşı elbirliği yapiıklarına, eferleri birbirini takib ediyor.» luk 7 muhrib ve 45.000 tonluk «Frankhattâ Tude partisinin tngiliz petrol höl«Amerika Rusya fasid bir lin D. Roofevelt» uçak gemisinden mügesinde bir takım teşeKbüslere (tirişerek daire içinde» tngiltereyl petrolsuz kalmakla korkntNaTYork 9 (a.a.) Eslrf Amerikan teçekkiîdir. ÖnümüzdeH ayın başlangıemda tuÇıma, bn devleti herhangi ihtimaie Dış tşleri Bakan muavini Mr. Sumner karst ihtiyatî askerî tedbirler almağa Welles'in yazdığı ve bugün Amerikada cFranklin D. Roosevelt» gemisi Ame mecbtır ettiğine göre bn partinin De ayınlanan «Nereye gidiyoruz?> isimli rikaya döneeek ve yerine 27.000 tonluk mokratlarla birlikte iktidar mevkiine dtabda şöyle denilmektedir: «Randolph» uçak gemisi gönderilecekgelmesinden sonra bn çekişmenin daha «Birleşik Amerika ile Sovyet Rusya, tir. fazla ehemmiyct kazanması da beklene. ......n.r..«n,mıınııımiltllHUUII!ll!!llinilli:ill!nil]lllimımni!mıııını>«iirıi'i.'... bilir. Ingilizler trandaki petrol iratiyatlannm en büyük cberomiyeti lniz olduğunu Baştarift 1 inci sah fede nnlatmakta ve biı petrollarin verimin. Yıinan kSyliısünün emniyetini sağlryaHen mahrum olduklan takdirde yalniî :ağına isınnıîmaktadır. Diğer taraf.an Bo?faTnfi 1 inci iahifede tngiliz sanayiinin deril, bü«ün Impara. ıemleketın asayişlnl ihlal eden komUtorluk sanayiinin aksayacağuıı açıklayet Rusya, biitün demokrat mlHetlerle 'srt çetelerin Yuşroslavya ve Arnavudmfktadırtar. uktan yardım gördüileri hakkın<3a Yu işberaberliğiııi tam manasile sağlamak O hslde bu pe*rollann herhangi bir .an hükumeti tarafından 1leri sürülen arzusundadır» demiştir. tchlikcye uğıamiması için, tranın basın. oktai rjo7ara İngiliz hükumetinin de Sözlerine devam eden Jîolotov, konda hulunan hükumetin, İngiltereye kar. ştirak ettlğl siyasl mahîıllerce kabul e feransta alâmetleri belirir gibî olan ayçı da dost ve lyi niyetli olması gerekle?ktç'Aır. Ancak, bu konuda ne glbl rüıklarnı sun"î olduğtına kani bulunçıyor. dr t*ş?bbüste bulunulacagma datr he duğunu belirterek, Slav memleketlerin Halbuki Tude partisinin dtırumu t n . üz bir emare yoktur. Maamafih İngiliz AngloSafeon devletlerine muarız buEİHereyi kuskulandırmakta, cnnn petrol ,ükO.ır.etinin bu konu üzerinde hassasi lunduklarmı söylemenin bir hata oldufsahasma miidahale etmesi ve istihsali •etlo durmakta dsvam edecegl, Yuna gunu llâve Ue, esasen Slav devletleıin aksatması ih'imali derin endîseler nyan. Jstanm emniyetini haleldar etmek teh sözde infirad halinde oldukları söyledırmaktadır. İnşriltere bn endişeleri ya Ikeslnl gösterecek her hangl bir intişaîl nirken S o ^ e t Rusyada Slav olmıyan tıstırmak ve icabında fealiyete geçmefc inlemek hususunda teşebbüse glrmek 13 devl«tin mevcudiyetinln ıınutulduğulcin tedHr altnıs ve srelismeleri yakından en çîkir.miyece^i kat'lyetle söylenebilir. çunu zakrejl«miştir. gözeflemeğe başlamıştır. *i/l. Molotov, bah bloku kurulması için «Durum berbad» Bn yiİTdcn İran, bir taraftan Ruyayaj Londra 9 (a.a.) Sofianopulos, dün yapılan teşebbüsler karşı^mda bulundupetrol imtiyazîarı vermek, diğer taraftan ğur.u da anlstarak, bu gnıpa batılı olmıİngiltereye verilmiş olan imtiyaz bölge kşam FrancePresse muhabirine çu yan Çin, Hmdisten ve hattâ Habeşistan lerinde bir takım karışıkhklar çıkırasına lemecde bulunmuştur: « Yunanistandaki durum, 1944 se gibi devletlerin ds bu blokun sayısının imkan vermemek meselelerile karsılasiartraası maîısadile işt.ııake davet edilyor. İranın simal ve cenııb komsularını esinin aralık ayında cereyan eden feci âdiselerin yaratüğı durumdan çok da diklerini hayretle müşahede eylediğini kollamak ve hosnud etmck, iki komsusöylemiş ve Slav grupv. ile batılı adı ve. ya kendi topraklan üzerinde idare et. a berbaddır. Ingiltere hükumeti, bu harilen grup arasuıda fark gözetmenin damek gibi san derece sıkıcı bir dıirnro lin daha vahlm bir çeldl almasmı iste. Ima bövle gülünç neticeler verdiğini, atçinde yapaağı senel secira, bu hâdiseyi tniyorsa, Yunanll demokratlara karşı taçil maksadın demokratik barış sağlaj'adaha fa7İa bir iç politika meselesi ol. ;indığl tavn tadıl etmesi lâzımgelir.» cak müşterek işberaberliği semeresinm maktan çıkararak ona daha genis ve daBasbakan Çaldaris'in İngüteTeden sielde edilmesi olduğunu teyid eylemiştir. ha üziicü bir mahiyet vermektedir. âh Istemesi meselesl hakkında sorulan Bn durum karşısında tranın bu miis uale, eski Yunan Dış Bakam çöyle ceTriestenin statüsü kiil varivetlerden alnının akile çıkması ab vermiftir; Paris 9 (a a.) Triestenin statüsü nı temenni etmekten başka yapacak bir « Hiç şüphe yok kî istenilen bu sihakkmdaki Arr.erikan teklifi 6 Tnü'teni.ş bulunmasa gerektir. âîılann çoğu müfrit kralcı unsurlann kife karşı 14 oyla kabul edilmiş tir. line verilerek Yunan demokratlarına ' Ome> Rıza DOflRUL Paris 9 (a.a.) Yunan murahhas he:arşı kullanılacaktır.» Ankarada kızlara sarkıntılık [omünistler Makedonyada muhlar yeti bııgün, İtalyanm Arna\rudluğun hükumet kurmak istiyorlarmış toprak tütünlüğünü tanıması hakkında f; eden haydud taslaklan Londra 9 (A.P.) Salâhiyetli bir ha. Yuşoslavj'a tarafından yapılai tekli n Ankara 9 (Telefonla) Aniarada ıer kaynağına göre İngiltere hükumeti oya konulmasını istemiştir. Bu teilif gangster taslağı 8 genc daha yakalan în Yunanistandan aldığı raporlar, ko komitede 1 muhalif ve 8 müstenkife mıştır. Bunlar, yanlannda tirabaların münistlenn kışa kadar batı ve merke karşı 11 oyla kabul edümişür. öan bir delıkanlı olduğıı halde yoldan ,î Makedonyada muhtar bir hükumet Başkanlık mevkiinde bulunan Mologeçmekte olan Belma ve Özâen adında kurmağa tesebbus etmeleri ihtimalinl tov, yeni bir tadil teklifinin kabul ediiki genc kızın peşine düşerei sarkıntılık >elirtmektedir. iemiyeceğini söylemesi üzerine Yunan etmişler, kendilerinl karakola davet eLondra 9 (a.a.) Afp: Yunan subay den polise de bıçakla hücuma kalkışıml e erleri bir çok hallerde partizanlara murahhası yerinden fırlıyarak teklifi lardır. Yaşları 17 lle 20 arasmda olan arçı silâh kullanmak Istememişler'ür. geri almadığını biîdirmiştir. Molotov aşağıdaki noktanın oya konbu dellkanlılar tevldf edilerek cezaevine Peloponez'de muharebeler cereyan ettiği gönderllmişlerdir. ondraya gelen son haberlerden anla masını istemiştir: Nevzad Tandoğan maKallesi ılmaktadır. Bu bölgsde harekâtm Eam «Yugoslav teklifi, İtalyanm Arnavudhığun hâkimiyet ve istiklâlini tanıdığıAnkara 9 (Telefonla) Bahçeli ev. mensublan tarafmdan idare edildiği ler mahallesine Nevzad Tandoğan ma anılmaktadır. Yunan hültumeti, gö aa dair olan 21 inci nıaddeye ithal edilhallesi ve bu semti istasyona bağlıyan ünüşe göre kayıdsız ve şartsız olarak me'li midir?> Karar, reye konulmuş ve 7 oya karşı asfalt yola da Tandoğan caddesi adı ve >rduya güvenmekten uzaktiT. Son günrilmesi Şehir Meclisine teklif edilmiş erde bir çok firar hâdiseleri kaydedil. 13 oyla Yugoslavya aleyhine neticelen mşitir. miştir. ve teklif encümene verilmiştir. İtıgilteretıin Boğazlar için yeni notası j Giil g l h i . . . D İ fnanmak lâztm U bizlra yurtlda I havalar başka yerlcrdekinden daha İ insafsı»! Tagmurlar telefonlan, loİ doslar iç vapur sersislerini ve kış hafasid bir daire içinde bulunmaktachrlar. : va seferlerimizi bozar. Eğer bu fasid daire, çabuk kırılmıyacrfk olursa, bir atom harbinin çıkması pek i Işte Havayollarmın son ilânı... ; tstanbu! Ankara tzmir arasınme!huzdur.> Mr. Welles, askerî ve siyasî olduğu ; dakl seferlerden başkasmı kış malkadar hiç bir plânı üzerine Birleşik A ; zemesfnln, noksamndan do'ayı tatO merika bir kuvvet siyaseti kabul etme I ettiğini bildiriyor. Öteki vilâyetlere, diği takdirde kat'î bir tehlikeye maruz ; l'r'e kışjn kara yolculağu zorlaşan ' illere sefer yok. Bizim hava seferleri kalacağını tahmin etmektedir. giil gibi. Yazdan yaza yas«yor. TayWelles şöyle demeVtedir: yare motdıü yapan fabrlka kuracak «Zira, Sovj'et Rurya hükumeti, her yere kışın sefer edecck nçaklar edinşeyden evvel kuvvete itibar gcstermekseydik daha lyi olmaz mıydı diye tedir.> aklımndan geçtL Bugünkü »nilletierarası kararsızlığm Nürnberg mahkuınları Müttefik kontrol komisyonu af için yapılan müracaatleri reddetti Borlin 9 (a a.) Müttefik Kontrol komisyonu bu sabah yaptığı b'r buçuk saatlik top'antı esncsında Göring, Bormann, Prirk, Rosenberg ve StreJcher'Ln avukatları tarafiarmdan affedilme'.eri için yaDilan müraeaatler incelenmiş ve hepsini reddetmi^tir. f 4 ^ f t Nürnbsrg 9 <AJ».) Asılarak 5L mektense kurşuna dizilmeçini istiycn eski Alman Mareşalı Keitel, ölümünün Alman milletine uğur getireceğini ve .\lman ordusuna şeref vereceğini söylemiştir. Keitel'in 5 ekimde Müttefik Kontrol konseyıne bir nvektub yazdığı bugün 6ğren:Im'ştir. Keitel ezcümle şunları yazm'şfar; «Kefaret olarak canımı vermekten memnun olacağım. Yaptıklarımın veya yapmadıklarımın sebebl asker aihnlyctimden doğmuştut ^ Keîterin mekrobu Yunanlslnda iç harb Mololov'un dün söylediği nniuk Bir profesörün makalesinden çıkan hâdise Baştarafi I tnci sahljed* miz tarafmdan Ismail Hâmi Danişmende tefsir ettirilrn yazıya göre, Caferoğlu Trabzon, Rize, Giresun ve Ordu illeri halkının Türkleşmiş Rum ırkmdan olduklarını iddia ediyormuş. Profesör Ahmed Caferoğlu ile dün göruştük. Şunları söylüyor: « Ismail Hâmi Danlşmende atfen guya benim, «Türk Dili ve Edebiyatı> dergisinin ikinci nüshasmda çıkan bir makalemde Trabzon, Rize, Giresun ve Ordu vilâyetleri halkının Türkleşmiş Rum ırkından olduklarırı iddia etmekte olduğum ileri sürülnektedir. Halbuki benim bahis mevzuu dergide «1945 yıîî kuzey doğu Anadolu gezi*inden> adlı makalemde ne böyle bir iddia, re de böy'e bir iddiaya ihtimal verdirecek bir fikir vardır. Herhalde bana böyle iddia atfcdenler makalemi dikkatlc okumaımş obalar gerektir; yahud da ortada bir yanlış anlayış vardır. Yazıda bahis mevzuu ol?n cihet bu dört vilâyetin ahalisi içinde etnolojik bünye bakımmdan zümre halinde hiçbir Türk boy, uruk ve kabilesinin bulunmarr.asıdır. Eundan maksad bura ahali?in:n Türk olmadığı değil, ancak burada, diğer bazı vilâyetlerde olduğu gibi, zümre halinde varlığım muhafaza etmiş Türk boy veya uruklanrm mevcud o1madSıdır. Ve buıııın sebe'bi de gene makclemde, bir taraftan coğrafî durumu içeıilerden toplu bir surette zümre göçlerine pek müsaid olmamasî, diŞeT taraftan geîrbilen zümrelerin de gene arazinin tabiatı icaln olarak daŞılıp yerli Türkler arasmda er'ıniş bulunmasıd:r. Aslen Rum ırkmdan olan ahali meselesine geUnce, burJarm haneileri o'.duğu makalede sarih bir surette ve köy adlarile gösterilerek tayin edilmiştir. Bunui haricinde olarak makalede ciitün Rize, Trabzon, Giresun ve Ordu vilâyetîeri ahalisinin aslen Rum oldukları gibi ilmî ve tarihî hiçbir osa?a daysnmıyan bir iddia değil, hattâ böyle bir iddiaya delâlet edecek bir imada dahi bulunulmamıştır. Bunun tam aksine olarak gene makalemin iki numaralı parçasmm baş kısmmda bu Türkleşmiş Rumların yüzyıllardanberi yerli ahali ile kaynaşmış olduğu sarahatle söylenmiştir. Bu yerli ahalinin Türk olduğunu tasrih etmeğe bile lüzum göta hazırız. Ağalardan birkaçı içeriye teşrif bu>"jrsunlar, Isbat eyliyelim. Eğer sııçumuz varîa cezamıza da razıyjz. Biz, devlete yıllardır hizmet ederiz. Yalammızı işiten olmamıştır. Buyurun. Dedi Ağalardan altı kişi nyrılarak içeriye girdi. Yakub ocağa mensub ol. mamakla bersber o da bir kolayını bulrnuş içeriye girmişti. Ağalara kul kâhyası başkanlık ediycrdu. Kâhyanın YaIrubla arasında su sızmazdı. Ağaîar hururda beş on dakika kadar kalarak dı. şarıya çıktılar. Asilere şu teminatı verdiler: Vezir Paşa doğru söyler, Şehzade Selimin ker.disine yazılmış namesira gözümüzle gördük. Buradan dağılalım. Ağalarm kuşakları altmla r'olmuştu. İsyan bitcr bitmez, bu paralar, elebaşı înrı arasmda gizlice taksim edilecek. ti (2). Sa?t!er geetikçe büyüyen kalabalık buradan Anadolu Kazaskeri Müeyyedzade ile nişancı Tacizade Cafer Çelebinin konakiarma giderek yağma ettiler. Nişancı ile Kazasker canlannı güç kurtarabildiler. Yakub, Mustafa Paşanın kurtulmasmı istemediğinden aailerın ?.rasmda bulunan adamlarile orsya da jidilmesini sağlamış ve vezirifanir.in konağı da hallaç pamuau gibi atılmış. tı. Bu arada bazı kinıseler büyik ticarethanelere de girerek yağmayı umUmileştirmek istcdilerse de önü çabuk almdı. reısi çekir.diğinden, Denizyollarma tekrar rapor edilmiştir. Meksiko tamamen çürük bir gemidir. Llyod's raporlarını, mal sahibi. heyetten çizlemiştir. Bu raporlarda Remi teknesinin avaryah olduğu, kazanlarır.ın eski. makincsinin büyük tarnıre lüzum gösterdiği yazıh, Bu gemH'e, «ahibi, 50P.OflO dolarhk bir alıcı bulsmazken, Llyod's raporunu gizliyerelc, 1.250.000 dolar istiyor ve 1.150.000 rîolara mutabık ka!ı. nıyor. Geminin teçhizah, (yani yatak, T ; çarşaf, karj ola, yemek takımı vcsa resi) nıevcud olmadığından, bunlar için 150000 dolar hesab edıliyor. Teknesindeki saçIarın değismesi için 50.000 dolar, makınenin tamiri Için 50,000 dolar sarfı lâEim. Daha nelere ihtiyac olacağı, anc?'c semi havuzlandıktan sonra belli olacak. Bu suretle bu gemi 1.400.000 doları a=?cak. Bu 45 bin tonluk ve ancak 170 kamara yolcusu alpbilecek olan gçmin'n kömüre tahvili için de aîgarî 50.000 dolar sarfı lâzım. Bvndan sonra bu »eminin sürati 13 mil olacpk. Heyet bir kere Meksiko gemisini iyice ctüd etmeden methetmiş bulunduğundan, şimdi, Llyod's raponından bahsederek idareye rapor edemiyor. İdare Llyod"s rapoTlann derhal istemeli. O vakit mesele maydana çıkar ve memleket de çürük bir Buna mukabil Kanadada iki aded aemi almcktan kurtulur. (Prensler) isimli gemi var. Bu g?mileri Denizbank zamanmda ,bizimkıler almak Bu vapur, harbde asker nakliyatnda Istemişler ve fakat banka feshedilmce kullanılmış ve h^rb sonrası muattal bıtngiltereye verilen siparişler gibi geri rakılarak eskl sahibine 300,000 dolara kalnuç. Harb zamamnda bu gemileri, 23 Gatılmış. Sahibinin istediği fiata bakılırmil süratleri olduğundan, kruvazör ha sa, bu adamm elde etmek istediği kârın Üne koj'muşlar ve şimdi satılık. Çinliler n«kadar fahiş olduğu meydana çıkar. Ve Yunenlılar p«şinde koşuyor; fakat Prensler tekne itibarile, kazan ve bunlar yolcu gîmisine tahvill, kendilcri makine vaziyeti bakımmdan tamamen yapmak dstedîğinden Kanada ,'bunları yenidir. Llyod's raporu bunu katiyetle bize satmayı tercih ediyor ve kendi san Ifade ediyor. Kamaraları da yeni yapılaliyelerinde tadilln yapılmasını lstiyor. cağından ve bütün tamiratı 4 ayda İXB11 gemilerin teknesi 1940 ta, tamamen mal edi'.eceğinden, hemen hemen ayr: 5"en:lenmiş ve takviye edilmi| (kruvazör fiatla yepyeni ve beheri 500 kamara yolİçin) 1945 te de kazan ve makineleri de cusu taşıyan ve kömüre tahvilinde 18ğişTTBş, yani yeni olmus. Kamara tertiba 19 mil süratte gemi kazanılacaktır. Mektı dahi şimdi yeni yapılacağından tama siko gemisine nazaran Prensler bedavamen yeni İki gemi olacaklar. Bayrak de dır.» ğiştirme müşkülâtı yok. 1500 ton yük ve CUMHURTYET Amerlkaya giden 500 Mrinei v« ikinci sınıf ve 300 güverte Devlet Denizyolları İdaresi heyetinin yolcusu alacak, Rumanya vapurlarından teknik liyakat ve kifayetine, dürüstliiçok daha gösterişli, lüks iki kardeş ge ğüne ve vaıifeye bağlılığına tam itimami. Sürati 23 mil. Bugünkü fiatlaril* dımız vardır. Esasen, Prince Robert ve yalruz kazanlan alınamaz. Tahvilden Prince David vapurlarınuı alınmasım da eonraki fiatile de iki gemi fiatına bir bu heyet teklif etmişti. Teklif buraca gemi btle lnşa etürilemez. Yedi bin tana reddedihniştir. yakın mükemmel gemiler. Her nasılsa Mefttubda, heyetin Mexico'nun çürük heyet ilk raporunda tahvil müddeüni olduğunu bildiği halde bir defa nasıba 0 1 ay olarak göstermiç. . Anlaşılan, methettiğinden dolayı şimdi mubayaa bundan dolayı, Bakan reddetmiş ve bu edilmeme.=i için rapor vercrredıği yolunzaman zarfında yeni gemi insa edllebiledaki iddiaya inanmıyoruz. Fakat böyle ceğini düşünmüş. Halbuki, b!r senede, derizclliğimize ve memleket menfaafne yeni gemi yapürmak imkânı yok. temas eden mühim bir ihbarı da kay:dsızlıkla karş'.l'yamazdık. Onutı için mekMeksiko gemisl ancak 170 birinci ve ikinci ve 300 güverte yolcusu alabiliyor. tubu da neîrederok Denizyolları İdare;iAncak 1415 mil yapıyor ve ancak 45 nin ve Ulaştırma Baknnlığınm dıkka'ini bin tonluk. Prensler için bayrak değiş çekmege karar verdik. Maksadımız, Istirme müddeti b^kîemeğe de lüzum yok. tanbul denizcilik çevresinde dolasan çaHeyet, bu iki gemi için tekrar telledi. yiaları resmî bir ağızdan cevablardırBu gemilerin almmaması, memleket na maktır. Mektuba verilecek cevab, h'aik mına bihakkin bir ziyan olacaktu*. Buna, efkSrmı tatmin edecektir. Temenni edeheyet azalan, müttefikan kani bulunu riz k' I,Iexico nun durumu hakkında yayorlar. Bakana tokrar müracaatten heyet nılan mektub sahibi vatandaş olsun. BattaraU l inci tahijed* tu, d«nizciliğimizin inkişafı yolunda yorulmak bilmez mücadelenizin şahidi bulunduğumdan, işinize yarar fikrile takdtrn ediyorum. Mexico vapuru hakkmdaki yazı dıkkate şayandır; doğruluğunda şiıphem yoktur. Bu fırsattan istifade ederek Prince Robert ve Frince Da\ad gemilerinin bır resmile bu gemiler hakkında, bir yılhkf an kesiİTT.iş bir notu da gönderiyorum. İlâh...» Bu okuyucumuzun Amerikadaki vatandaşımızdan aldığını bi'.dirdiği melfuf mektubunu da aynen neşrediycruz: «Denizyolları hem yeni gemi yaptırmsk ve hem de kullanılmış bazı gemiler almak istiyor. Bakan değişmeden evvel gelen b'.r emir üzerine, h?yet, burada, Bakanlıkça adresi verilen birisinden bazı geniler almsk istedi. Sinariş ederlerken bayrak değiştirmek mümkün olmadığmı görerek vazgeçtiler. Buna rağrtven, gene burada (Meksiko) isminde bir gemiyi satın aldılar. Fakat bunun bayrak değiştirmesi gene zor. Bayrak değiştirtne işin müracaat, bir kaç ay sonra, ancak cevablanır ve cevabın dahi menf. olacağı mtıhakkak gibi. "Meksiko „ vapuru hakkında bir iddia arkadaşını öldüretı adan Deli olduğu şüphesile müşahede altına almdı Evvelki gün öğle fizeri Kumkapıda arkadaşı Nurıy., bir 7 lira meselesinden aralaımda çıkan mü nakaşa ve kavgada bıçakla öldüren Yakub Korkmaz, dün, Adliye.dairesine getirilerek, Sultanahmed Birinci Sulh Ceza mahkemesin;e sorguya çekilmiştir. Kalil iaknb Yakub Korkmaz, tah Korkmaz r:ke ve hücjma uğradığını, müdafaa halinde kalarak silâh kullandığını söylemiştir. Mahkemece, hakkında tevkıf müzekkeresi kesilmiştir. Diğer taraft=ın; yapılan tr.hkikat sffasmda, Yakub Korkazın evvelce aklî rahatsızhktan bır kaç defa tedavi gördüğü, bu hususta raporları bulunduğu, hattâ kendisinin bu sebeble cDeli Yakub Korkmaz» diye tanıdığı öğreailmiştir. Kendisini muayene eden Adlî hekim Dr. Kâmil Ünsalan da, Adlî Tıbca müşahedeve tâbi tutlmasını lüzumlu görtmiştür. Bunun üzerine mevkuf, Adlî Tıb Müessesesiae gönderilmiştır. D<)layısile; hâdısenin davası, meshud suç olarak dün Ağırcezaya verilememlştir. Tahkikat, u mumî hükümlere göre yüri'rülmektedir. için Bandırrratlan yapılan ihracat Bandırma (Htısusl) Limanimizdar» AvTur>a lımanlan ve Pllistine ihracat tacllyeti artmıştır. Hoîanda bandıraıi Stal vapuru ile 1000 ton bakla Makaya, tngiliz bandırah Öestrah yapuru ile 504 ton pandermit madeni (Borasit) Londıaya, İsveç bandiralı Sameiar.d vapurile 100C ton yıkanmış krom madeni İsveçln Gottembılrg llmanma. ayni vaptırla 360 ton kepek Pllistine sevk ve ihvac edüırıtştir. Adanaya gideh Istanbul yiizücüleH A<?anada yapılacak Ttlrklye yiizme milsabaklarıha iştirak edecek olan İstanbııl takımı diln akşamkl üenle Adanaya hareket etmiştir. Bu müsabakalarda derece alacak olanlar Alanadan Mısara gidEcekler ve Türtiye Misır yüzm= müsabakalarına İştirak edece'K.lerdır. Yeni şarab fabrikası Ankara 9 (Telefonla) Tekel Bs. karlığı Ankara Orman Çiftliği bira fablikasınm yanındaki sahaya bir şar3r> fabrikası kurmağa karar vermiş ve fabr knnm temeli bugün atılmıştrr. Inşaat 1948 yılı sonlarında bitecek, fabrika 2 milyon liraya mal olacakhr. 310 milyon ütrelik mahzenleri bulunacak olan bu fabrikada yüksek evsafta şarab yapılacaktır. Taşkışlanın tamiri süraile Uerliyor Teknik Universitenin Mimarî ve Yapı F?kültelerine tahsis edilen Taşkıslanm tamiri işi süratle ilerlemel<:tedir. Sultan Mecid tarafından ilkönce mekteb olarak inşasna girişilen, sonra kardeşi Abdülâziz tarafmdan kışla olr.rak tamamlarian ve «Mecidiye Kışlası» adı verilen bu tarihî bina tamir olunurken esas hatlarının rr.uhatezâsma çalışı'maktadır. Teknik Un ; versitenin Mimarî ve Yapı Fakültesi Dekanı Prof. Fmin Onat, yapılan tamirat hakkında bir arkadaşımıza EU izahatı vermiştir: « Taş Kışla, mimarî bakmrian çjuzel bir eser olmakla beraber tarihî kıymeti daha büyüktur. Biz esas hatlarını bozmadan, icini fakülteye elverişll ve modern bir şekilde tamir etmeğ? ujr=ışıyoruz. Dıştcin hemen hemen ilk şeldini bulmaya çahşacağız. Kapı, sütun ve pencere kenarları aslında taştan o'dıığu halde bunları sorradan badana etmişler, bütün taş kjsımları kurrı serpme usulü veya kazımak suretiîe, tecrübe sonunda, hangisi elverişli gelirse onunla temizleyeceğiz. Bu arada binanm, denizden görünüşünü bozduğu için ortadaki kuleyi yıkacağız. Bina, Türk zevkine uygun olarak tamir edilmekteddr: iki buçuk sene içinde tamamlanacaktır.> rülmemiştir; çünkü bunlar Türk o'masaydı sonradan gelen Rum ahalinin bunlarla karışmca Türklefeıniyeceği tabiî idi. Halbuki vakıa ve hakikat bunun aksini göstermektedir. İlmî bir makalenin ou kadar suiniyetle tefsire uğraması cidden esef oluuur bir haldir.» Basbakan dün Ankaraya döndü Bajrtorafı 1 inri «aHiMe çılayan Mümtaz Okmenle birlikte köşküne fitmiştir. Receb Feker, seyahatinden çok istifade ettiğini. bazı isleri yakından ve yerinde tetkik eylediğini ve çok memnnn döndüğünü l.ar?ılıyari!r.rına söylemişhr. Mıllî Savunma Bakanı, trenden Ankara istasyonurda inmiştir. Ölürn Emîk'i piyade Tu5 b?yı ve Kadıköy Ra simpaşa mahalles: muhten ALİ RIZA Avdemir tutulduğu has'alıktan kurtulatmyarak veî?i f^mıştir. Cenazesi bugünkü per sembe günıi evinden kaîdırılarak öjle na cıazı Kadıkby Osmunaça cirnimte Jclmdıktan soara Kiracaahmedd^ki m;dîerune gömül?ccktlr . Aydemir ailesi İzmîrde b%tm\ eden gazefeciier S'isîarajı 1 inci salu'ede rafjıdan İzır.'.T 9 (Telefonla) «Nesebl gayrl sahih çocuk» başlıklı yandan dolayı mevkuf bulunan İzmir gazet°si muharu rirlerinden Nihad Kürşat ve yası i ş r i müdürJ Cavid Yamncm çayrimevkııf olaTak muhakeme eiilmrleri talebi Ağırce?a rrahkemesince kabul edilmiş ve tahliyçlerıne karar verilmiştir. Tahliye edilen gazrteciler alkıslanmıştır. * •.;: A Amasya tüccarla'indan ve Istanbul 3Üven în«aat şlrketi sahlbleriiKieıı ve ZİJell Krzana^nıas Hacı A!l Elandl oğlu ve Dlyanet İsleri raoşavcrs heyetl azasıacjan merhura Haf.z Mustafa Tevfllc Erendl da* rr.adı EİFAT KATANASMAS an! olaras vcîat etmiştlr, Ccnaze namaeı b'j^ünlcü perşembe güuü (1010946) B e . >r7id CRrnil ş^rlîinde etia edtlerefc Edlrne> kapı şehldMğlne defnedilecektir. Dul Bayan Onnik Alttınyan ve evlâdları ci\u Bayar: Maryam Altunyan ve tızı Bayan Tfollna. aevc! evladı ve kardeşi va atrataiarı ol«n Blrtaşmiş MilleHer Kurulu BAY ARTIN Anadolu Kazaskeri Müeyyedzade Oe Nişancı Cafer Çelebiden şüphe ederim. Veziriâzam paşa da bunlarla ah, pablık eder. Dedi. Bu suretle kendi başmı kurtarmak için arkadaşlarmm başını tehlike ' ye koymaktan çekinmemişti. Ayrıca ' konaktan aynlan ağaların cebinî de al j tmla doldurmuşru. Yazan: Feridun Fazıl Tülbentçi 23 eylul 1511 (1) de daha gün ışıma Tefrika: 54 dan asker sokaklara döküldü, ber alınca yataktan fırlamış ve sırtma çıkar ne istediklerini sorduktan sonra Biz Ahmedi Istemezük. kürkünü bile giymeden selâmlık da^re Şehzade Selime karşı olan merbutiyeSasleri yükseldi. Yeniçeriler Hersek sine koşmuştu. Karşısmda Yakub Beyi tinizi söyler ve isbat için içeriye elebaAhmed Paşanm sarayma doğru yürügörünce heyecanla; jılardan beş alü tanesini çağırır ve meğe bpşladı, Halbuki dün gece hazır Yakub Bey oğlum böyle sabaha onlarm kuşaklannı altınla doldurduklanan plâna göre, veziriâzam bundan Üst tarafmı vareste tutulacaktı. Yatub, yolda askeri karşı ziyarete geldiğinize göre mühim tan sonra salıverirsiniz. başka tarafa çevirm&k için çok çalış bir şey olsa şerek. Endişe ve merakımı bendeniz hallederim. Dedi. Bu fikre Hersek Ahmerl Ppşamış ise de muvaffak olanaamıştı. Kime zı mucib oldu. Yoksa yeniçeri evlâdlanm da aklı yath. Birkaç kese altmla rımız baş nu kaldırdılar? söylsdi ise: bu işi halledebilirse sarayını yangmyeDiye sormuştu. Biz tahkik eyledik, Mustafa Paşa Yakub Mustafa Paşanm entrikalarını rine döndürmekten belki kurtara'oilinîi. günahsızmış, bütün işleri Hersek Ahanlattıktan sonra; Asi grupları muhtelif kollardan gele1med Paşa idare edermiş. As:ler sarayınıza yürürler, lıalk rek Veziriâzam paşanm sarayı önünde Cevabmı aldı. O zaman Mustafa Paçanm, onlar Kumkapıda iken harekete da katılrruş ve cemaat çok büyümüstür. toplanmca, bağırıp çağırmalar da yükEelmişti. Ahmed Paşa, aldığı talima* peçerek yeniçerileri kandırdığım anla Ona göre tedhir almak gerek. Cevabmı verdi. İhtiyar paşa, titriyor aairesinde kapıya çıkarak, âsilere: dı. Ya Hersek Ahmed Paşanm başına Evlâdlarım, safa geldiniz, bir arbir iş gelirse o zaman ne yapacaktı? du. Yeniçeri isyanınm ne demek olduAhmed Paşa şehzade Selim için lâzım ğunu bilirdi. Şimdi ne yapacaktı. Ya zunuz mu var? kubun evvelce verdiği teminata itimad Hitabında bulundu. Asiier hep Hrden bir adamd». cevab verdiler: Yakub yent'yerilerden evvel veziri ederek bir tedbir almamıştı. Ne isterler, eğer Mülarü Hümayun Şehzade Sclimdcn bsşkasını isteSzamın konağuıa yetiçraek İçin Caferin atmı alarak yıldırım süratile kalaba sa, sahibine* iadede vakit kaybetmeyiz. meyiz. Sen, Padişahımızm ekmeğini Hayır efendimiz, yalnız mülırü is yediğin halde Ahmede meyleder, onun lıktan aynldı. He^seîc Ahmed Paşanm konağına vardığı zaman h:ç bir şeyden temezler, saras'inızm talan edilmcsin [stanbula gelmssine göz yumarmışsm. haberi olmadığı için haremde rahat bir den korkarım. Fakat bendenizin t?vsiAhmed Paşa gür bir ?esle: uykuda bulunan Paşaya haber gönde yelerine riayet olunur?a bir hal çaresi Haşa sümmchaşa, hepsi iftira Biz rerek uyandırdı. Zayallı Hersekzade, bulmak mümkündür. Meselâ asiler ne Selim Hazretlfrine merbutiyetimizle ."fsaraymın basılmak üzere olduğunu ha rcde ise buraya seleceHer, siz kapıya tihar eylcriz. Eur.ur. ve=aik:ni d» :sba AĞLIYOR^ SULTAN SELÎM yarm uçakla Ankaradan h?reket edecektir. Türk heyetine Washington Büyük Elçimiz Hüseyin Ragıb Baydjr baskanMevlud lık edecektir.. Yarın Ankaradan hareket edecek heyet azalsrı arasında eski Tokyo Blr sene evvîl atamız<î&n avnlan. Dlvrlkll Hasan GuriSliua Büyük Elçimiz Muzaffer Göker, rnuhar Tebr'.zH oğullanndan rir Ahmed Şükı ü Esmer. Seyfullah, Nuri ruhuna ltlııf edilmelc üzere Nur josmaniyo camll şerıflrde yarıakl cunıa gıınü ögle naBi'.gin, Orhan Ozalp ve diğer Dış işleri menin tehlikeli olacağım bildirdikten Bakanhğı mensublan vardn. Türk he r^azını mıteekıb Mevlud kıraat edileceğlndsn dost ve tacıyanlarla arzu edenlerln teş« sonra kendisi de saraya kapağı atmışü. yeti Mısır ve Ingiltere yolile NeWYorka rülerl rlca oıunur, Asiler, son olarak saraya giderek, gideceklerdir. Allesl ve evlâdlan affedilmelerini, Padişaha karşı saygılarından başka bir şeyleri olmadığını, cemaati dağıtabilmek için Veziriazam da dahil clmak üzere Şehzade Ahmed taraftarlarınm azledilmelerini taleb «ıtive A R K A D A Ş L A R I ler. B U A K Ş A M Saat 21,30 da Huzura kabul edilen ağalar, eğer bu aziller yapılmazsa cemaati dağıtmarjin çok müşkül olduğunu ileri sürüyorlar. A Y R I C A : dt. Ancak Bayezid, sevşili veziri Mustafa Paşayı feda etmek istenuyordu. Yeniçeri kullarımm niyazlarını nazarı itibara alırız. Ancak Mus+afa Paşa kulum tecarübü fazla, müde*ibir hir vezirdir. Onun idarei devletten uzak : Piyes 3 percle Yazan: İbnirreflk Ahmed Nuri lastmlması maslahata uygun değ ldir. Numaralı biletler gışede satılmaktadu. Ş^hzadelerinizle hafiyyen müzakerelerd« bulunduğu hakkındaki şayialar ise esastan âridir. Biz ahvale vakıfız. Lüks Cildli 13 Lira Net K. Arkasi var Tamamı Cildli 10 Lira anl v?fnt ettiğini ve cenase meraslmlnin bııgdn ptrşembe lu10946 »aat 15 ta Fçrlköy Surp Vartanantz Ermenl klllseslad^ lcr* o'.vnacagım tces^iırle blldlrlrier. Işhu ilftn hususi davetiya yerlne kalrr.dir. Cenaze levazımatt Gsrbıs Celll . 'Sasab) ALTUNYAîrnı MÜMİR ÇEMBERLİTAŞ Sinemasmda Halide Plşkm İhsan Balkır Tiyatrosu S Ü K T Ü K (1) Hammer; Devleti Osmaniye Tarihı (Cild 4 sahife '81 de isyarun 21 ağustos 1511 de patladığım kaydederse de Uğraş savaşmın 7 ağustos 1511 de cereyan ettiği gozönüne getirilirse 21 ağustos tarıhinin doğru olmadığı anlaşıhr. Müverrih Âli isyanı 23 eylul 1511 olarak göstermiştir. Ba hakikate daha uygundur. (2) Solakzade tarihi (Cild 1, sahife 340) de Hersek Ahmed Paşanın Jarayının da yeğmaya maruz kaldığını iddia Mustafa Prşa, adamlarmdan birini ederse de Hammer, Devleti Osmaniye Şehzade Ahmede göndererek iâyanı ha tarihinde (cild 4, sahife 82) bunu kabul bır vevnıis vc bu sırada İstanİJTjî» gir ettnez. Bu Aksam SARA Y Sinemasmda 1 ı i \ o J A Q U E L I N E R O S S İ ve L A R Q l I Î Î G A U T H İ E E ile diğor birçok Fransız yıldızınm varatt kl^ırı AŞK SERENÂDI filmind» teganni edecekleri melodi ve tangol?r herkesin ağzmda dolaşacaktu. Nefis şarkıları ve cazib mevzuu ile seyircilerini gaşyedecek büyük bir Fransı: filmidir. Yerlerinizi evvelden aldıruıır.