Katalog

9 ArahE 1945 CUMHURfYET Bornholm adası ve Sovyef Rusya altık denizinin bab bölgesin, de Daniraarkaya aid Bornholm adasındaki Kızılordu kuvvetlerinin yüzde elli nisbcünde arttırıHığı ve Bns askerlerinin kışı bnrada geçirmeğe hazırlandıklan bildiriüyor. Bonnhobn İsveç sahilleri ile Alman kıyılan arasmda 45,000 nüfnslu küçük, fakat strateji bakımından miihim bir adadır. Çünkü burada tesis edilecek bir deniz ve hava üssii ile Kiel kanalından, Danimarka ile İsveç arasmdaki Sund boğazından, Danimarkanın biiyük ve küçük Belt boğazlarmdan geçerek Şima denizinden gelecek bir deniz kuvvetin vurmak mumkiin olur. Böylece Bornholm adası Baltık denizinin bir ileri karakolu, bir ön kalesi variyerindodir. Almanyaya karşı yapılan son Sovyet taarruzu bitmek üzere iken Bns kuvvetlcri Alman işgali altında bulunan bu adaya da çıkmışkrdı. Almaııya mağlub olduktan sonra, Daniınaıkalıiar, pek haklı olarak adanın tabiiyesini istediier Fakat girdikleri yerden rıkmak pek âdetleri olmıyan Rnslar, malum teranelerini tekrarlayarak adayı Alman kuvvctletinden ve faşist uıısurlardan temizJedikten sonra hemen buradan çekileceklerini resmen vadettiler. Fakat aradan 7 ay geçmiş olmasma rağmen Bornholmde Ros işgali devam ediyor. Anlaşılan Buslar bu küçük adadaki Alman kuvvetlerini ve faşist unsurlan, temizlemek Imkânım bulamamış olacaklar ki lıâlâ oradadırlar! Ve bn işi ba«armak için adadaki sayısı ve tcskilâü mcçhul knvvetlerini yüzde 50 artürmışlardır! Hakikat şudur ki Moskova, Bornholm adasını stratejik ehemmiyeti dolayısile elinden gelirse büsbütün kabullenmek ve orada kalmak istiyor. Bu, Sovyel Busyanın Boğazlarda üs istemesi ile muvazi bir harckcttir. Ruslar, nasıl Bogazlara hâkim olarak Karadeniz kaptsını kendi emirlfrinde bulundunnak ve Akdenire inmek maksadmı takib edivorlarBa, Baltık denizinde de ayni vaziyete Bİrmck. Baltık denizi kapılanmn kontrolunu ellerinde tutmak ve imkân buInrlarsa Şiraal denizine sarl.mak gayeBini takib cdivorlar. Arnt'aki fark, çudur: Boğazlara ycrleşmek istemelerî taarru7Î bir stratcii hcdefi olduğu Iıalde Bornholm'de kalmak istemeleri, daha riyade tedafüî mahiyettedir. Rusların bu Danimarka adasına yerleşmek istemeleri kime karşıdır? Isveçe, nanimarkaya, Alreanyaya karşı mı? Ne İsveç. ne Danimarka, Sovyet Rusya için tehlike teşkil edecek çapta birer devlef dejildirler. Almanyaya gelince, bn devletfn de nnın yıllar, bir tehlike olması Jhtimali yoktnr. Almanyamn dcniz, hava ve kara orduian ortadan kaldmlmıs, Zieçfried hartı ile bütün Alman vcralti ve yer üstü istihkâmlarının tahribinc karar verilmiştir. E^asen, Danîmnrkaya aid olan Bornholm, Almanyamn olsa dahi, coğrafî ve stratejik dnrumn ifibarile Sovyet Rusyaya karşı kullamlabilccek bir üs olamaz. O halde bn küçük ada, Ru=Iarın eliııde. İngiltereye ve İngîlir deniz kuvvetlerinin Balhk denizine girmelerine karşı bîr üs ve fleri kale hizmetini görebilir. Adada üslenecek Rus hava ve denizaltı knvvetleri, Baltık denizine girmeğe teşebbüs edecek İngiliz donanmasmı vnrabilirler. Böylece Moskova, Bornholm'e yerleşmek istemekle Almanya ve Japonyanın zararsız bir hale getirilmelerinden sonra, Avrupada, karşısinda müstakbei düsman olarak İngiltcreyi gördüğünü anlatmış olnyor. Sovjetler Birliginin bn açık hareketi karşısında, bazı pçk kısa düşttnceli İngiliz âlimleri ve oolitilacıları, hâlâ atom bombası esrannm Kusyaya verilmcsinde ısrar etmek cufletini gösteriyorlar. * * * hâdiselerin hakikî mahiyeti 1 frıci sdhijede kabul etmektedir. Mısırdaki hâdiselerin mahiyeti Çok tanınmış bir başyazarm bana izalı ettiğine göre Mısırdaki hâdiselerin hakikî mahiyeti ve candamarı Mısırı Kral Faruğun v« saray vezir ve müşavirlerinin mi, yoksa parlamentonun mu idare edeceği meselesinia faalli davasıdır. Ayni başyazarm söyledikierine göre serbest bir seçimde Vafd Partisi muhakkaik surette ekseriyet ve iktidarı kazanabilec«k durumdadır. Vafd parüsinin açık bir surette cumhuriyetçi olması, saray mahfilierini bir hayli endişeye düşürme^tedir. Maamafih Nahas Paşa ile Kral • Faruk arasmdaki açık anlaşmazhk. bütün Mısırda bilinen bir hakikattir. Bu anlaşnıazhk, bir uzlaşma ile neticelenmedikçe Mısıruı siyasl durumunda bir istikrar ümid etmek boştur. Arab Hderlerile görüşrnelerim esnasında Türkiyendn dış siyasetine karşı gittikçe artan bir alâka beslendiğini ve Ankara hükumetile daha yakın bir işbirliği kurulması arzu ve ümid edildiğini müşahede ettim. Türkiyenin Arab Birliğini desteklemeğe ve komşu Arab devletlerile olan an'anevî dost luk bağlarmı sağlamlaştırmai ve kuvvetlendirraeğe hazırlandığı haberleTİ Kahirede fevkalâde iyi bir tesir bırakmıştır. Bu vesile ile Arab liderîerl bana, Türklerle Aıablarm bundan böyle daha ziyade birbirlerine yaklaşarak bütün Ortaşarka sulh. ve istikrar sağlayabileceklerind ümid ettiklerini açıkça söylediler. Arab âleminin, Ortaşarfeın en kuv vetli askerî kudreti sıfatile Türkiyenin £ulh ve istikrar sağlamasmda büyuk ve ehemmiyetli bir rolü olduğunu takdir ettiklerinden şüphe edilsmez. Bu itibarla bittabi Arablar Cumhur Başkanımız Inönü ile Saracpğba hükumetini, bu güç ve zorlu devirlerde Türkiyenin dıs siyasetini mükenımelen idare etmiş olmalarından dolayı ancak büyük bir takdir'.e karşıla'jaktadıriar, Arab memleketlerir.de yepyeni fcir iman beıirdiğinden ve Arab milletlerinin her zamankind^n daha ziyade milliyetçi bir görüş sahibi clduklanndan şüphe etmek caiz değildir. Bu itibarla Türkiyenin Büyük Brhanya ile miittefik oluşu Kahirede ihmal edilmemektedir. Maamafih umumî kanaat, iki şu dcvlet dost kaldjkça Türk Ingiliz ittifakınm bütün Ortaşarkta bir sulh teminatı ycrine geçeceği merkeztndedir. Filistin davası Filistinden Kabireye ulaşan haber re göre Fiîistindeki müfrit Mu&evi genç'.erinin, beynehnılel Sionist liderçrirrin itidal tavsiyelerme rağanen, davaiarını zor kuvvetile kazanmak yoîunu seçmiş oldukJarı muhakkak gibi görülüyor. Bununla beraber Arab mah{illeri Fiistin davasının sulh yolile halledüebieceğini elân ümid etmektedir. Bu yüzden Arab liderlerı de Musevüere karı daha itidallı davranılmasını tavsıye etmiflerdir. , devam kân, diinyadaki olup bitenleri yalnu Tass Ajansı mnhabirleri kanalile öğrenir ve Tass Ajacsuun Ankaradaki muhabiri de gözüe görmediği bir hâdiseyi memlekctine nasıl olmuşsa öyle değil, baştanbaşa yanlış olarak bildirmiştir. Bunun neden böyle olduğunu burada araştenruyalıın. Muhabirin hareketi hakkında bizim gazetelerimizdeki aa tenkidlere hak vertnek de beHd doğrn olmıyacaktır. O zavallı adam, herhalde koskoca Rus efkârma tekbaşına Istitikamet vermek salâhlyetine malik olmasa gcrektir. Talnız şıt noktaya dikkat edelim ki ortada bir sistem j â dır ve bu ayrıhk sürfip gittifl müddetçe Sovyet Rnsyada dünya milletlerine karşı dostluk ve yakınlık duygulan uyandırmak güç olacakür. Üç beş gazetecinîn memleket içinde yaptığı kıskırtıcı propagandaya karçı galeyana gelen Türk gencliği nümayiş esnasında Sovyet Rusya aleyhinde hiç bir söı söylememiş, hiç bir gösterişte bnlunmamıştır. Fakat Tass Ajansının Tmradaki adamı, belki Moskovadaki âmhlerinin hoşuna gitmek, bellri de onlann bîr direktiRnl yerine getirmek için bağlı oldnğn merkeze yanlış havadis göndermiştir. Haberleşme hiirriyeti ve bir zihniyet Noskova toplantısında neler konuşulacak? BaçtaTM.ti 1 Inci tahijede Yeni parti Partinin programı ve düşünceleri etrafmda Celâl Bayar ve arkadaşlarile yapılan hasbıfaallerden çıkanlan neticeler Celâl Bayar ve arkadaşlarının kuracakları yeni partl için yapılan hazırlıklar devam etmektedir. Malum olduğu üzere hukumete henüz resmî bir müracaat yapılmadıgı gibi bir progran» da tesbit edillp yayınlanmamıştır. Bui itibarla Celâl Bayar ve arkadaşlan bu mevzuda sarih ve kat'î demederde bulunmaktan çekiniyorlar. Maamafih kendilerile görüşen. gazeteciler, yaptıklan hasbıhaüerden çıkardıkları neticeleri yazmaktadırlar. Btl Buretle partinin programı ve düşünceleri hakkmda iptidaî bazı nkirler edinmek kabil olmaktadır. Bunlara göre kurulmakta olan partinin en büyük hususiyeti, bazı memleketlerde eşin« rastlandığı gibi *#ahsî> parti olmamasındadır. Parti, bir şahsm etrafında toplanma/kla değil, ortaya konacak prensiplere, €fikirler> e inananlarm bir araya gelmesile vücud b u lacaktır. Bu itibarla parti, tam bir demokratik usulle meydana gelecek, ynkandan aşağı değil, aşağıdan yukarıy* kökü halita olarak millî mürakabe vazifesini görmek için Meclise yükseiecektir. Bu izahattan da anlaşılıyor ki partinin gayesi halkm idareye iştirakj'ni tem:n eden tam bir demokrasi esasının ileri hududlarına varmaktır. Ba gayeye erismek için, mevzuatta olsun, fikir veya tatbik usullerinde olsun, rastlanacak her türlü engeli usul ve nizam dahilinde tadil veya bertaraf etiçin çahşJacaktır. ğince yapılaoağnu belirtmiştir. Yalta konferansında verilmiş olan kanarlara göre üç büyük devlet adamlarmın üç ayda bir toplanmaları icab eder. Moskova radyosunun işaret ettiğine göre, üç Dış İşleri Bakanı olağanüstü tneselelere dair kararlar verecekler ve atom enerjisi hakkında görüşmeler yapacaklardır. Toplantı, İngiliz, Sovyet ve Amerikan hükumetlerine, her üç hükum&ti de 11gilendiren meseleler üzerinde ve atom eneriisinin kontrolu babsinde yarıresmî olarak göriiş teafisine Imkân varecektir. Konferansın mahiyeti Londra 8 (a.a.) Dün akşatn Moskovada toplanacakları reîmcn bilürilmiş olan ingiliz, Amerikan ve Rus Dış İşleri Bakanlarmın görüşrnelerine bü.^k bir ehemmiyet verilmektedir. Süratle kararlaştırılmış olan bu konferansın muayyen bir programı yoktur. Esasen böyle bir programm çizilmesine de vakit olmamıştır. Bununla beraber fevkalâde bir ehemmiyeti olan başlıca hedefi de aşikârdır. Mr. Bevin son vermiş olduğu söylevde kullandîğı bir tabire göre, toplantmın gayesi, «bütün iskambilleri masanın üstüne atmaktır > Üç büyük müttefikin münasebetleri üzçrinde son zamanlarda tesirlerini göstermiş olan şüphe ve t e müzakerelerie reddüdler, ancak açık izale edilebilir. Washlneton'da atom bombası ve atom enerjisinin inkişafı hakkında yppılan gdrüşmelerin tamamen Sovyet hükumetine bildirileceği zannedilmektedir. Rus hükumetinin, yeni kesfinîn kontroluna dair yap:Iacak planm hazırlanmasma tamamen iştirsk etmeğe davat edileceği de t^hmin edilmektedir. Avrupada ve Uzakşarkta ortaya çıkan meselelerin de başka işler meyanmda müzakere edileceği tıbiidir. Fakat tahmin edildiğir.e göre, Byrnes ve Bevin, bir genel prensip tetkikinder» ileri girmiyeceklerdir. Bu konferansın esas hedefi, daha geniş bir konferans hazırlamak ve belkl de üc büyüklerin buluşmalarını temin için müşterek görüşlerin mevcud olduğu noktaları araştırmak olacaktır. Diğer taraftan Londrada belirtildiğine göre, Moskova konferansı gelecek cumartesi günü toplanacak ve Bevin cuma sabahı uçakla Londradan hareket edecektir. Fransa ve Çin devletleri raurahhaslan bulunmıyacağmdan bu devletleri doğrudan doğruya alâkadar edecek hiç bir meseleye temas edihniyecektir. Moskova korıferansmdan sarih ve kafi hiç bir karar beklenmemelidir. Güdülen gaye 3 büyük Müttefik devlet arasmdaki havayı berraklaştırmaktır. Mr. Bevin bu hususta yapmış olduğu bir demecde söylediği gibi Moskova konferansiTida bütün kozlar ortaya atılacaktır. Konferansuı Noel yortularından sonraya kadar uzayacağı sanılmaktadır. Mr. Bevin 7 oeakta Londrada toplanaHabeTİeştne hürriyetinin eşit sartlar cak Biı^eşmiş Miîletler konferartsına altında kurnlabilmesi icin, herseyden yetişecektir. Mr. Bevin'in bu konfeörtce bn inhisarcı havadis 7Îhnîyetinden ransa M. Molotov.'a birbkte hareket etmesi muhtemeldir. vazgeçilmesi lânmdır. Emeklilerin ayni yardımı arttırüacak Ankara 8 (Telefonla) Emekli dul ve yetim maaşı alanlara aynî yardırn yarı niibetinde yapılmaktaydı. Haber verildiğine göre bu aybilan alanlara da Bynî yardımm menmrlara olduğu gibi 15 lira üzerinden yapılması derpiş edilmektedir. Teklif kat'î şekil almca yeni yılbaşmö"an iübaren tatbikma geçileceği sanılmaktadır. Nurdsnla aramızda sık sık çıkan darjınbklrrı avutmak için, bir zamandanberi okumağa heves etmiştim. Amcamm kütübhanesi çok zengır.di. Oraya dadanmış, önce hoşça vakit geçirecek eğlenceli kitablar aramış, sonra sonra, elime geçen her kitabı okumağa başlamıştım. Odama kapandığıra gün'.erin bazısmı da. böylece kitab okumakla geçiriyordum. Günier kısaydı. Ortalık çabuk .karanyordu. Elimdeki kitaHm satıriarı, gözlerimin önünde silinmeğe başladıktan sonra kitabı elimden bırakıyordvm. Lânıbayı yakmadan, sobanın oyuntulu kapağmdan süzülüp yerdeki halınm çiçekleri üzerinde oynaşan, türlü şekiller canlandıran alevin aksini seyrederek hayale dalmak hoşuma giöiyordu. Bu alev akislerinde, hep Nurdanm yüzünü seyrederdim. Sallana sallana uzayan, fırtmaya tutulmuş gibi cırpınan, kendi içinde tutuşmuş bir kuvvete zebun, şeytanî bir hevese râm olup çılgm gibi akseden kızıllı sarih alevlerin, ondan farkı yokru. Onun kadar güzel, onun kadaı sıcak, onun kadar yakıcı idiîer. Ben o alevi tutmak ıstenıiş, eıimi yakmıştım. Fakat ne kadar zevkli bir yaruştı. Yalnız tenimle değil, ruhumla da yanmıştım. Alevlere daigın gözlerimle bakıp kaldıkça, Nurdamn yüzü orada sekilden şekle giriyordu. Orada, bütün hayatımıa görüyordum; Nurdanm, pürüzsüz, Londra 8 (a.a.) Dış İşleri Bakanlığından teb!iğ edilmiştir: Inşiltere, Sovyet Rusya ve Amerika Partinin isnıi hususunda henüz bil $ İşleri Bakanları lö aralıkta Mos Baştarat* karar veribniş değildir. «Demokrat kovada toplantıya davet olunmuslardır. nın iki nüfuz bölgesine aymlma=ını parti», «Demokrat hatk partisi> vesaBu toplantı kararı, Dış İşleri Bakanintaç edebilir. ire gibi bir takım isimlerden bahsedi • larınm her üç ayda bir toplanmalarını Ezerbaycan hâdiseleri ve Ortaşark Gazeteler He nüfuz bölgelerine dönüş liyorsa da, hakik! isim ancak prograderpiş eden Yalta kararları icabındansiyasetine doğru gidilip gidılmediğini memJeketleri mını ilânla beraber belli olacaktır. dır. Diğer taraftan Iran Azerbaycarundaer.dişe ile soruşturmaktadırlar. Şu kadar malumdur ki rivayet «diki son hâdiseler, Sovyetlerin bu haResmî Tahran mEhfillerinden bildiNahşs Paşaya yapılmak istenen !en isimler arasında cKemalist» parti diseler karşısmda aldığı endişe verid rildiğin« göre, Azerbaycan demokratSuikasd isminden de bahsedilmişrir ki. bu tadurum, Kahirede derin aksülâmeller Kahire 8 (Hususî surette glden ar lan, guya Atlantik beyannamesine uy Banaraft 1 inci sohifede mamçn yanlıstır. uyandırmıştır. Mısırın salâhijttli mah kadaşımız Ömer Rıza Doğrul telgrafla gun bir oldu bitti yapmak istiyorlar. Bütün bir milletin malı olan bir ismına bir muharririmize su izahat vefillerinde, Az^fbaycan hâdiselerinin bildiriyor:) Vafd kulübüne gitmekte Buna karşıhk, Başbakan, daha dün, Ami, bir partiye alenî olarak seçmek yal Battaraiı l inci sahiiede rilmiştir: Türkiyeye karşı genis ölçüde bir taz iken Nahas Paanm otomobiline atüan zeıbaycan seçimkrinin kanuna ujgun c Izmir ve Ankara Ticaret Odası nız ona hasretmek, kat'iyen doğru göyîk plânınm bir parçası olmasmdan çe bomba o n bir kişt öldürmüş, fakat Na ohnadığını ve hükumet tarafından ta Rus aleyhtarı bir tezahür gibi gösteril• onekte, diğer taraftan iae bu tefsir red başkan ve temsilcilerinln de iştiratole rülmemektedir. nmmıyacağmı söylüyordu. kinilmcktedir. Şimalî Irakta bir Kür has Paşa incir.meden kurtulmuşrur. Podolunmaktadır. Son zamanlarda Türki Ticaret Bakanlığmda devamü topîanYeni partinin esaslan bugünku anadistan cumhuriyeü kunnak ümidile lis, aülan bombanın el 1x)mbası olduğu Amerika trana temînat rm verdi? yede İngiliz aleyhtan mahiyetli bir seri tılar yaptık. Ticaret Bakanımızın baş yasamızm demokrarik ruh ve hükümSovyetler Birliğile uzlaşan Kürd isya kanaatindedir. Bu suikasd, 1930 danberl Londra 8 (B3.C.) Amerika Dış yeni nesriyat başlamıştı. Üniversite öğ kanlığı altında yapılan bu toplantıiar lerine tamamen uygundur. Halk Partiının hemen akabinde Azerbaycanlt Nahas Pasaya yapılan suikasdlarm dör İşleri Bakanı Mr. Byrnes, istiVâl ve rencilerl bu şekilde neşriyat yspan gasile bu husustaki fark, bu esas prenarın bir taraftan isHklâl arayrp, diğer düncüsüdür. Hâdiseden sonra Pasa; «Bu toprak bütünlüğünun muhafazası, Bir ze^elere karşı tezahürlerde bulunmuş da, Izmir toplantılannda ve daha evsiplerin dışırda kalan kısımların anaraftan da Sovyetler Birliğine bağlan kabil hâdiseler hiç bir zaman benl va leşik Amerikanm menfaati iktizasın lardır. Diğer taraftan ingiliz müşahid vel Istanbulda verilmiş olan kararlarm bir özeti yapıldıktan sonra madde layışmda ve burlarm tatW< usul veya zifemden alıkoyamaz.> demişttr. mak istemeleri, Sovyetl«rin bütün Ordan bulunduğuna dair Iran hükume İeri, Sovyetler Birliğile bir kısım Türk madde görüşmeler yapıldı. Bu toplan şekilleri etrafındaki görüj ve düsünüsSuikasdcılar henüz bulunamamış ttne teminat verdiğinl ifşa etmiştrr. ajarkta entrikalar çevirmek ihtimaefkârı arasuıda açığa vurulmuş bir sem tılardan aldığımız neticeler, tam o l erdedir. ne ikarşı Mısırhlann gözlerirıi açmış T. Byrnes, bu teminatı, Iran Dış Baka pati fıkdanı bulunduğunu da belirtmek mamakla beraber gene memnunuz. tır. ömer Rıza DOĞRUL nmın kendisin« göndermiş olduğu Hr tedirler. Ayni müsahidler, Rusların A Başbakanımız, bu toplantılara büyüik Yeni parti basın arasmda herhangl tebrik mesajına verdiği cevabda bil zerbaycan hâdiselerile. bilvasıta Tür •bir ilgi gösteretek Odalar başkan ve bir gazeteyi «naşiri efkâr> olarak seçdirmiştir. kiye üzerinde bir tazyik icrasım hedef temsilcilerini kabul etti. Ekonomik miş veya böyle teşebbüste bulunmu» değildir. Partinin ileride bir gazete çıDiğer taraftan Başkan Truman, ba hıtup tutmadıklarını da soruşturmakta işlere aid bütün tedbir tekliRerl ü karıp çıkarmıyacağı da henüz duşünüldtrlar. Türkive ile Sovyetler Birliği a zerinde izahat alan B?.?baka;ıımiz. yılmemiştir. Bilhassa teşekkül halinde buWashington 8 (a.a.) Amerika Dış kilde uygnn olmadıgınl söylemlş ve <Je sın toplantısında, son günlerde General Hurley"in kongrode söylediği gibi rasında itimadh mÜPHsebetlcrin yeniden başmdan sonra bizzat kendi başkanbk lunan bir partinin münhasıran bir gaşleri Bakanlığı tarafından Avusturya, mlstir ki: Iran ve Ortaşarkta Amerikan siyase başlaması için de Boğazlar davasınm lan altmda Ankarada toplantıiar J T zote ile <işblrliği» yapması nazik blr Çekoslovakya, Macaristan ve Polonyat ingiliz bölgesindeki hakikî duruhplli zaruridlr. pılınasını v« ekonomik gidişimize tam meseledir. Serbest fırkanm daha ilk aa bulunan Alman halkmm Almanya mun Müttefiklsrarası bir arastirma ko tinin baltalama hareketlerine maruz kaldığma asla kanl bulurunadığını beFakat, bugünkü milletlerarası hava veçh« verecek kararlara v^rılmcaya dımda muvaffakıyetsizliğe uğramasınn» laki dört işgal bölgesine nakli içdn bir misyonu tarafından incelenmeslne her içinde bu meselelere lüzumlu hal su kadar çalışılmasını uygun ıroje yayınlamıştır. BerlindeJd Müttefık an hazınm. Ancak diger bölgelerdeM irtmiştir. gördüler. sebebleri arasmda malum blr iki gazet» rontrol komisyonuna sunulan bu plân durumun da ayni komisyon tarafından Azerbaycan bir ordu mu kurayor? retlerl aranılscağmı gösterecek hiç bir Bilhassa bu istek ve kararm büyük bir ile olan işbirliği de vardır. emare yoktur. Bu meseleler, üç memlea şunlar derpiş edilmektedir; incelenmesinı şart koyuyorum.> Tahran 8 (a.a.) «Demokrat» lar, ket arasındaM münasebetlerin umumî önemi bulunmaktadır. Aydınhlann alâkan 1 Polonyada İDUİunan 3 buçnk milTicaret Bakanlığındaki toplantılarda Azerbaycanda askere alınabileoek yaşta havasma bağlıdır. îzmto 8 (Telefonla) Celâl Bayarm Amerikan plâni hakkında on Almandan iki milyonu Rus işgali şu hususlar üzerinde dileklerimiz hakbulunanları silâh altına çağırmağa başpartiye karşı Aydinda lazla >ölgesine, bir buçuk milyonu ingiliz Washtagton 8 (a.a.) Dıs İşleri Ba amışlardrr. Bu husus hakkında AzerTribone de Geneve'in bir yazısi b görülerek ounların tatbüma girisil al&ka görülmektedir. Umumt şeldlde ölgesine gönderilecektir. kanlığmm sözcüsü, Almanyada Ameri baycanda her yerde dvıvarlara i l â n ^ diği veya girişileceği temin olunmu? Aydınlıîann kanaatl şu merkezdedlrş CeneiTe 8 faa.) Anadolu Ajansı2 Çekoslovakyadan çıkartılan iki kan. İnpiliz ve Rus bölgeleri arasında yapıştırılmıştır. tur. juçuk milyon Almandan Wr milyon 700 kurulacak olan merkezl idaıe hakkında' ^ Tedavülde bulunan kâğıd para 1947 de yapıîacak seçimierde mülga SerBu tedbir İranda endişe uyandırmak nm özel muhabiri bildiriyor: best Ctımhuriyet fırkası gttnlerinde g6>ini Amerikan bölgesine, 750 bini de ü Amerikan planının, Almanyadakl A tadır. «Tribune de Genevo Istanbulda ta n ı n hacmi daraltılacakür. Esasen daha rülen îâübalilige tesadür edilmiyecektlr. Rus böl?esine nakledilecektir. merikan komutan muavinl olan General lebe gösterilerini mevzuu bahsettıği ,\'elden bu hususta lâzım gelen ted Halk, kuru yaygaranın memlekete za3 Macaristandaki üç buçuk mil Clay'a verilmiş olduğunu blldirmiştir bir yazıda, bunun, Rusların Boğazlar birler almmış bulunmaktadır. rardan başka bir gey vermiyecepnel on Alman, Amerikan bölgesine alına Bu plân Almanyadaki Amerikan askerl 2 Takas usulü kat'î olarak kaldı inanmi?tır, Binaenaleyh yeni partintn. hakkındaki isteklerinın doğurduğu asacaktır. makamlarina çoktanberi gönderilnıiş biyetten il«ri geldiğini işaret ederek rılaoaktır. Takas sisteroi müstahsilin memlokrt ihtiyaclarına uygun bir prog4 Avusturyadaki 150 bta Alman bulunmaktadır. General Clay'a. Waroenfaatini temin edecekti. Halbuki or ramla ve teennl İle hareket edecegln! diyor ki: shlngtondan emir almadıkça bu planı i "ransız bölgesine gönd«rileeektir. , «Ruslar Boğazlardan başka, bazı a tada hem bu hak, hem de paralar kay beklemek lâzundır. [ İnnir 8 (Telefola) Blr kaç gundür Dış İşleri Bakanlığı, uygulanması a tatbik etmemesi bildirilmiştir. razi talebinde de bulunmakla vaziyeti bolınuştur. Bunun için bundan sonra Bir sayianın tekzîbi alık aymda başlamış oîan bu projenin Görünü&e göre dış ticaretimizde tamamen ser'oest döviz Sovyetler İngiliz basın bürolanna devam eden yağmur hızlanmis. dün \ ZOT ^; r Ankara 8 (Telefonla) Manisa millazarî olarak 1 sğustosta bitraesi gerekgeceyarısından sonra muhtollf yerlerde Ruslar, San Francisco kararlarıcın tat sistemi carî olacaktır. baskın yapmışlar iğini belirtmektedirler. seylâb halini almiştır. Şehrimizln mün bikırja 3 510 K. sayılı kararname evveiâ letvekill Paik Kurdoğlunun yeni partigeçilmeden önce komşularile Berlin 8 (aa) Sovyet lnzıbat kuv hat yerlerinde bazı evierin alt katlarım Montgomery'nin koydugu şart tahfif, eonra tadü edilecektir. Bu de ye geçecegt şayi olmuşsa da bu husustaolan ihtüâflarmı halle çalışıvoriar. ki rivayetlerin doğru olmadıgı anlaşılLondra radyosu 8 (B.Y.UM,) Al vetleri 2 kasımda, İnglliz ordusunun su basrnış. kiremidler uçmuş. camlar ğişttrme, kErarnamenin tamamen kalIngilizlerle Amerikalıîar, Türk teztni mıştır, Berlindeki basın bürolanna gtrerek blı kınlmış ağaolar devrilmiştir. KâtiboğmanyadaM İnçiliz işgal kunretlerl dmlmasına doğnı bir adun ve tecrükomutinı Mareşal Montgoraery. dün arastirma yaptnışlardır. Neşredilen btr lunda Rifat Pekmeacilerin evinln çatısı benimsiyerek MontreuX muahedesinin be olacaktır. ME Ş HU R yaptıgı bir demeçte. Mareşal Zukov'un resml tebliğe gttre, Alman başkentinde çökmüştiir. Uykuda olan Rlfatın eşl E tadili keyfiyetinin, bu muahedeyi im 4 Kâr hadlerinin indirilmesi de nşrillz böİ5esin<le terhls edihnemlş Al kl Rus komutam bu hâdiseden dolayı mine, kızlan Aliye. Sevim,'Nevin, Nec zalıyaniarm muvafakaüne bağlı oldu Oda başkan ve temsilcileri tarafından EDGAR WALLACE man askerlerinin bulundugumı protesto 29 kasımda Miitteflk komisyonuna te 1&, o&lu Hüseyin enkaz altında kılmış ğucu iddia etmektedirler.> kabul edilmiştir. Bu hususta esas^ar eden notasmda büyük mübalâğalar bu essiirleriııi beyan etmiştir. General bu lardır. Bu altı kişl hastas?ye gdtürül«Tribune de Ge,neve> in yazısı şöyle detektif romanlarının hazırlanaeaktır. unduğumı ve nota muhteviyatından hareketm bir anlaşmazlık neticesi oldu müşlerse de bir yaşindaki Neclâ ölmüş bitmektedir. 3 fincfi kitabı 5 Ticaret Odalan kanunlan debir kısmınm hakikate hlç bir şe ğnnu bildirmektedir, 'tür. «Boğazlar isinin hallini yeni Mület ğiştirilecektir. Oda umumî katiVerinin ler Cemiyetine bırakmak doğru değil bugürikü garib durumlan da bu aradir. Zira bu müessese faaliyete girin da gözonünde tutulacak ve Oda meceye kadar beklenmedik hâdiselerin murlarının tekaüdlük haklan üzerinçıkmaa variddir.» de durulacaktır. Bu şekilde Odalar daha faydalı ve tüccarın malı müessesePek yakında çıkıyor. Aile Cüzdanı sahibleri, mazeretleri dolayısile Bankamıza kadar zahmet ler haline gelecektir. Aşk, esrar, heyecan ve macera edemedikleri takdirde, çekecekleri ve yaüracakları paralar için Bankamız, Bunlardan başka ithalâtçı birlikleridolu bu fevkalâde romanı her tahsildarlarmı adreslerine göndermiye hazırdrr. nin kaldırılması teklifinde bulunduğukitabcıdan arayınız. Fiatı 1 liradu. muı malumdur. Ticaret Bakanlığı huYAPI ve KREDİ BANKASI A. Ş. İstanbul İNKILÂP Kitabevi na şimdilik taraftar gBrünmemektedir. Boytaruf» 1 inci sahifede Bununla beraber yılbaşında yapılacak muarızlan ile nasıl mücadele ettiğini toplantılarda gerek birliklerin, gerekse Teşekkür çocukluğundan başlıyarak ve tarih sı Ofislerin dunımunun tetkik mevzuu Merhum Mânizade Hacı Tahir Efenrasile anlatmış ve nihayet zaferi kazan olmas kabul edilmiştir. dıktan sonra Pasteur EnstirÜ3Ünü kurYerli Mallar Pazarlarınm yalmz dev dinin eenazesinde bulunmak ve bizzat telefon, telgraf ve mektubla beyanı mak üzere girişilen faaliyet hakkmda bir boyunduruk alsa beğenecektim. izahat vermistir. Açılan ianeye bizim de let fabrikaları mamullerini ve ithalât taziyet etmek suretile acımıza iştırsk mallannı satan bir müessese oknaktan Kendısine aldığı robluklar da, gene ba 2000 altın vermek suretile iştirak ettiğiedenlefe ayrı ayrı teşeküre teessürüna birer boyunduruktu. Belki İstanbul mizi gerek bu parayı götürmek ve ge çıkarak kuruluşundaki maksada uygun müz imiân vermediğinden sayın gazedanberi devam eden bir heyecanla, eve rekse kuduz hastalığı ve aşısı e'rafında olarak hususî fabrikaların da mamulle tenizde âlenen ve minnetle teşekkür geldiği zaman yanakları hâlâ al al, mer etud yapmak için üç kişilik bir heyet rini alıp satması ve piyasaya toptan ederiz. Ailesi namına oğlu divenleri dörder dörder çıktığı için hâ gönderildiğini, 14 kasım 1888 de kurulan mal vermesi teklifimiz üzerinde TicaAhmed Ziya Temizkal ret Bakanlığı ile Ekonomi Bakanlığı lâ soluk sohıga, takdir ve hayranlık Pasteur Enstitüsünün açılışına yardımıarasmda da temaslarda bulunuiması bekliyerek bana bu güzel şeyleri gösterÖlüm Nakleden: Hamdl Varoğlu ır.esi, ne kadar unutturucu, ruhu ne mızın sukranla karsılandığmı r<jylemiş, kararlaştırıldı. Tefrika: 34 heyetimizin paristen dönüşünde bizzat Tüccardan Nusret Ballı ve Hikmet Bilhassa bütün mşaatm üç yıl mildkadar kavrayıeı bir şeydi. Pasteur tarafından aşılanan iki tsvşan detle durdurulması, bütün taoirkr ve Ballınm anneleri, Erzincan tüccarla şirirı yüz çizgileri. ruhumu hırpalıyan dan konuşuyor, gülüyor, şeytanca pıNurdan, demet demet, top top, renk dan burada serum yapıldığıru ve niha millî müesseseler arasında bir nevi rmdan Vehbi Köksalın ablası, Şişli hallerindeki bozuk, çatık, asık ifadele rıltılar dolu gözlerile yüzüme bakarrine bürünüyor, dalgalı, salıntılı alev ken, dudaklannm kenarmda gizli mâ renk kumaslan, hem hırçın, hem okşa yet 1893 te İstanbuldaki kolera salgını konsorsiyom yapılarak piyasaya ferah Terakki Lisesi talebesinden Neriman yıcı ellerile bir hayli hırpaladıktan son münasebetile memleketimize celbedilen lık ve kredi temini gibi esask mevzu Poturun büyük annesi lerin arasında hareketleniyor, sert nalar geziniyordu. AYŞE BALLI manzaralar ahyordu. Onun, serâzad bir kuş kadar şen ve ra, paketleri dertop edip odasma götü Pasteur'ün muavinlerinden Boris Nikol lar Başbakanımızm nezdinde yapılarüyor, sonra koşa koşa gelip benim ko tarafmdan Dafılkelb müessesinin açıldı cak tcplantıîarda tetkik oluaacaktır. rahmeti Rahmana kavuşmuştur. Cena' Hayalimin mahsulü olmasma rağmen şakrak o günlerinj ne kadar seviyor luma giriyor: ğını ve aradan geçen 58 yıl içinde hu zesi 9/12/945 tarihine musadif pazar yüregimi üzen bu görür.üşten, göz!e dum! O günler, Nurdan, ne kadar ca Haydi Rifi, şimdi yemeğe! diyordu. müessesenin milîetlerarası şöhreti haİ2 günü Amerikan hastanesinden kaldırına yakın, ne kadar güzel, ne kadar karimi ayıramıyordum. Nedcn sonra sılbir duruma gelecek şekilde kayda deBak sana neler anlatacağım! larak öğle namazmı müteakıb Beyazıd dındı! kinip kendime geldiğim zaman, korbulunduğunu söylecomiinde namazı kılinarak Edirnekapı Neler anlatacağım dediği şey, o gün ğer çalışmalarda Bana, aldığı bir surü cicibiciyi, alkulu bir rüyadan uyanmış gibi ürperiŞehidliğine defnedilecektir. Mevlâ rahdığı yerlere, yaptığı pazarhklara, do şehirde rasgeldiği son derece sade hâ miştir. yordum. O zaman karanlıktan korkumetini ihsan eylesin. Profesör doktor veteriner Muzaffer laştığı mağazalara, ucuzluklanna, pa diselerdi. yor, hemen lâmbayı yakıyordum. Ayhalılıklarma dair binbir türlü tafsilât* * * Tramvaydan düşen dikkatsiz bir yol Berkman, veteriner tabib binbaşı Sadmlık, sobanın yerde cırpınan alevleErzurumlu Mehmed Bayrakçınm hnremt la gösterirken, elleri, bu dantelâ, ipek cu, vapurda bir yolcu ile biletçi arasm dettin Yarar, istanbuldaki Pasteur hasrini söndürüyor, korkulu, çirkin haAdana 8 (Telefonla) Eylu! ay. AYŞE BAYRAKÇI tafta, kadife yığınlarına. çiçekten çi da çıkan münakaşa, bir sinema kapı tanesi Baştabibi Dr. Gasson bu büyülî yalleri siliyordu. hizmstleri içinde bilhassa esnaf kahvelerinde ko dün vefat etmiştlr, Cenazesl bugün Beyaçeğe dolaşan narin bir kelebek okşa sında gördüğü fazla kalabahk, onun na insanm, insaniyete yaptığı münistlik propagandası yapan ve <s? 7i'J cinılinde öğle naraazım müteak'b ceIskeleye yanaşan vapurun düdüğü yışile dalıp çıkryor. o yumuşak yığı zarında mühim hâdiselerdendi. anlatmıştır. vıldızlı bayrak yerine orak çekiçli ba;/ nazo nnmazı kılmdıktaa sonra Edlrnekapl nü sabırsızlıkla bekliyordum. Sonra, nm temasından aldığı hazla gözleri süDün gene bu münasebetle TMikrobi rağımız hâkim olduğu zaman işçinin da!ıl m?*<berlne defnedl'.ecelrtlr, Allah raiıKandillideki yalıda geçirdiğim seneleNurdanın merdivenlerde öten ayak ses zülüyor, neşesi artıyordu. ri birbiriie mukayese edecek olsam, up yoloji Cemiyeti de Eübba Odasmda refaha erişeceğini> söylemekten çekinleri, beni büsbütün o anın hakikatine * * * Bak Rificiğim, diyordu, sana üç uzun kasvet yilları, gözümü açıp kapaya bir toplantı tertib etmiş, bu toplantıda miyen, amele Muzaffer Ersoyla, demirci çekiyordu, az evvelki ürpertileriml u tane kıravat aldım. Dört tane de ipekli Bay vp Bayan Ezra Niego ve çocuklarl, cak kadar çabuk geçen mes'ud kısa za da Pasteur'ün hizmetleri tebarüz etti ustası Mustafa Irgad ve arkadaşları Bay ve Bpvpn Datld Nlego (Parls), Bay ve nutuyordum. rilmiştir. mendil aldım. Beğendin mi? manm yanmda sönük kalır. Kegay, kahveci Mehmed Çbpurun ihba Bayan Mişrt B»n!>.rdut ve çocuklan Bayan Nurdan, Istanbul dönüşü daima neBeğenmemeğe imkân var mıydı? rı üzerine yakalanmış ve savcılığa ve Lor Nie?o. Bay ve Bayan Harry Ojalvo ve Nurdan, evlilik devresi müstesna, nişeliydi. Bir robluk aldım. Rengi biraz açık tlkbahara kadar yumurta rilmişlerdi. Suçları sabit gÖTÜlen komü bütün akrabaları, zamanımızm büyük bir kısmmGelir gelmez hana sesleniyor, soyu ama, kumaşt iyi de. gözüm kaldı. NaJOZEF NİEGO'nıın nist propagandacıları. ağrrceza mahkeda, bana. belki kendisi de bilmeden. ömihraç edilmiyecek nup ddkünmeden, ilk, rastgeldiği ma ?ıl. beğendın mi? mesinde görülen dava reticesinde altı vefat ettlî'.il ve cenaze meraslminln yann rümün en güzel, hattâ biricik güzel pazartsl gtmü 10 arahk lfl15 eaat 12,3O sanın, koltuğun, kanapenin üstüne, eOnu da beğenmemek kabil değildi Ankara 8 (Telefonla) Ilkbahara şar aya mahkum olmuşlardır Muzrffeı da Büyök Hendek Keneset Izrael Synagomevsimini yaşattı. lindeki paketleri açıyor, bana, aldığı Nurdan, hayatımın o dönüm nok*a kadar yabancı memleketlere yumurta Ersoy bundan evvel de iki defa ayni lcra olunacağım teessürle bUdlrlrler. (Arkast var) şeyleri bir bir gösteriyordu. Durmaı smda, 'nt' •' •"'1il Vr'»' "^ • ihrac edilmemesi kararlaştırümıstır. suçtan mahkum olmuştur. işleri servisl Mnskovlg * NADtR NADÎ İngiliz Dış Bakanlığınm tebliği Azerbaycan âsileri Talebe nümayisine verüen mânalar Ankarada verilen kararlar i Doknz milyon Alman muhacirinin taksimi ' İzmirde seylâbın yaptığı zarar LONDRAYI BASAN HAYDUDLAR Pasteur için dün iki tören yapıldı 1 Adanada üç komanist propagandası mahkum oldu