Katalog

TÜRKISTAN MİLLÎ HAREKETLERİ Yazan: Türkistanh Abdullah Rcceb Baysun Bu tanhte Enver Paşanın Türkistandaki hayatmı, şehadetini ve el yazısı mektublarıru okuyacaksınız, 35 resim ve bir TUrkistan haritast vardır. Kitalcılardan arayınız. 300 knruştnr. * 22 inci yıl Sayı: 7649 umhuriyef KURUCU5U:,YUNL!S NADİ Telgraf ve njekrub adresi: Cumhuriyet, Ltanbul Posta kutusu: Istanibul No. 246 Telefon: Basmuharrir: 22366. Tahrir heyeti: 24298, İdare ve Matbaa bsmı: 2429924290 r Agatha Christi" ON ÜCÜ KÜCÜK ZENCİ romam Dünyanın en me Tanesi Çarşamba 5 Aralık 1945 Univer 1 an,, ve Y enıdunya,, gazetelerıie Uoruşler,, dergısmın matbaaları ve 2 kitabevi nümayiş esnasmda tahrib edildi Parti antısmda Milletvekilleri mevzuubahîs gazetelerin hareketlerini oîayda en büyük tahrik unsuru olarak mütalea ettiler B 3i haîibfer işi Nîllet Meclisimtı manevi şahsiyetim yaraîarcak cürefiaıe kadar vardıran yazıların mes'ulleriııi kanusuuı takibine vermek hususundaki istekleritıi belirttüer îuksek talısil gencliğinin dün yaptığı nümayişlerden iki görünüs: Sağda: Ankara caddesini dolduran binlerce kişilik kalabalık, solda: Nümajdşçi talebeler Tan matbaasını tahrib ediyorlar Yeni partinin muvaffakıyeti neye bağSidar ? Hâdisenin tafsilâtı Gçnclerin ellerinde: "Ispanya kazd^ş kavgasını içimizde yaratmak istiyen kızıllar kahrolsunlar^ ibareli levhalar vardı Tass ajaıtsı, tezvire hazırlaıtıyor Sıkıyönefim komutaıthğsiiınj resinî febliği Dün (4/12/945 salı günü) Universite öğrencilerinin bir kısmı ıkı basm evile birkaç kitab evine taarruz etmişler ve bu hareketlerme mânı olmak isHyen hükumet inzıbat kuvvetlerini dın'emiyerek tasarladıkları suçu islemişlerdir. Bunlar hakkmda derhal takibat ve fahkikata başlanmıştır. Bu çok müessif harekete kat'iyven müsamaha edilmiyecektır. Bu ve benzeri hareketlerin şiddetle karşılık göreceğini ve bu gıbi kiıtle toplantılarmm yasak edikr.iş bulunduğunu beyai v e ihtar ederim. Sıkıydnetim K. Korg, Asım Tınaztepe elâl Ba>arm hazırladığı partidc kmucu nje olarak ,«,. şimdılik dort kisi bulnnduğunu öğreııi} orur. Biitun memleket efkârı tarafından gristeıilen iyi duygulara racmen dort ki«=i ile bir si>asî parti yapmağa imkân joktur. Celâl Ba>ar ve arkadaşları da «nphcsiz nseydana getirdiMeri tesel'busu bujüituek, genişletmck, jurd ihtıjaclarına kaısılık \ e rehilecek bir kıı\xct sevijesine ulaşIç Işleri Bakanı Hilmî Uran Başbakan Şükrü Saracoğiu tırmak iHn ellerinden geleni yapacakîstanbul Ünlversltesi ve dıger yüksek) buradan cdağ başını dumaa almış» marlar, jeni üjcler kazanrıağa çalışacakAnkara 4 (a.a.) C J î P . Meclis Gru «Berrak> adında bir kitabcı dükkâmekteb oğrencllerl «Tan> ve «Yeni şını söyliye söyhye, tramvay yoluau talardır. nına gıd«rek bu dukkânda da tahpu Başkan vekıllığinden: Dtınya» gazetelerile «Gönişler> mecmu kiben Dıvanyoluna doğru yuriıyuşe geçBu, sanıHığı kadar kolay bir is deasının neşlr sahasmda son zamanlarda mişlerdir. C.H.P. Meclıs Grupu genel kurulu, ribler yaptıklarını ve oradan geğildir. Saknı yanhş anlasılırasm Yeni bugun Başkan vekili Ankara mıüetve ne üç grup halinde îstanbul taratakıb ettikleri hareket tarzanı protesto Gençler; Türk bayrağı ile Atatürkün, parti aza bulmakta giiçlnk çekccek. bir kili Mumtaz Ofcmenin başkanlığmda fına geçerek Ankara caddesinde kızıl etmek üzere btr nümayiş yapmışlardır. Inönunun resimlerini taşıyorlardı ve bir bektaşi tckkesi gibi sekiz on kisi ara toplandı. dergıler satan ve bazı kimselerın top10 15 bm gencin iştırak ettıgi bu nu çoklarımn ellerinde: »Ispaiiya kardeş sında tıkanıp kalicak, dcmek istemimayişe, dün sabah 10 da Beyazd mey kavgasını içimizde yaşatmak istiyen kıOturum açıldıktan ve geçen toplantı lantı yeri olan A.B C. isminde ve Raşid yorum. Eğer her öniiîie gelene kapıla tutanak dzeti okunduktan sonra kursü adında birine aid bir kitabe/ini tahrib danm'ia başlanmıştır. zıllar kahrolsun», «ne faşistiz, ne komünnı ardına kadar açtıçı takdirde yeni ye gelen Iç Işleri Bakanı Hılmi Uran, ettiklerini ve sonra Beyazıda gıderek Saat 9 45 te bir çelenk ve üzerinde nistiz», «millet demokrattır> ve «bundan parti herhalde aza sıkıntısı eekmi>eçeşidli yazılar bulunan Ievh31ar Beva fazla hürriyet mi ıstiyorsunuz» ibareleri bu sabah Istanbulda 2,3 bin kışı kadar Lena isminde bir kitabevinin levbasmı cefctir. Fakat hte asıl tehlike de burazıd meydanma getırilmiş ve gençler de yazılı levhalar vardı. Ayrıca «Yeni Diıntahmin edılen Universite öğrencisinin indirdiklerini, bazı tramvay arabaLınna dadır. Dim fe jazdığım gibi, belii hiç kafile kafile meydanda toplanmağa baş ya» ve «Görüşler» in sahifeleri yırtık ve duvarlara «kahrolsun serte'îsr, kr.hküçük grupiar halinde Trn matbaısı bir fikir sahibi olmaUâı halde sırf mu Arkası sahıfe 3, Sü. 5 te lamışlardır. Saat onda binlerce genç, önunde toplanarak matbaayı taşlamak rolsun komünİTm» ıbaresini tasıyan levhalefet yaurnış olmak, bir mevkie konsuretile camlarını kırdıklarını, dcfter ve halar astıklarını, emniyet rr.emurlannın : rcak, ta!ih ni bir de bö\Je denemek, bu sırada nümayişçileri adım adım taAnkara 4 (a a ) Basm ve Yayın yalıud gızli beneil ihtiraslanm do^^^r kâğıdları yaktıklarııu ve bundan sonra kib ettiklerini, başkaca bir hâdise cereUmum müdürü Nedim Veysel Ilkin, karşı yakaya geçerek Taksim meydaıcak maksadile fırsat kollayan işsiz van etmediğini, tahkikatm devam etti bugun jabancı ajans muhabirlerlne apclitika emeklilerile basıbo« politıka nmda Ümversitenin jbu bölgede bulu ğini ve öğrenildıkçe son safhalar hakşağıdaki demecde bulunrauştur: nan diğer fakulteler oğrercilerıle birlemerakblarınm sayısı bizde bir hayli « İstanbulda intişar eden «Taiî ş«rek Lâ Türki ve Yenidünya gızele kında grupa bıîgi verileceğini söyledi. ka^arıktır. Eunîar proçam, prensip, İç Işierl Bakanı dinlendıkten sonra Arhası sahife 3, Sü. 2 de basılmakta ideal nedir bilmezler. Çıkarlanru nere lerile Görüşler dergisinin Arkas% sahife 3, Sü. 7 de den umarlarsa pervasız oraya hücıım olduğu binaya ve Kızıl dergiler satan ederler. Çok dcfa kıırn kalabalıktan ibarettirler. Bir araya toplansalar bile, kıime teskil ehnekten ve rakam olmaktan öteje geçemezler. Büyük sijasî Almanyadaki İngiliz işgal mııcadelelerin, büyük sosyal davalarm, bir inkılâb partisi içinde bile çok defa bölgesinde mevcud Alman münevver ve idealist bir azlık tarafından ele alınıp basanlması iste bundankuvvetlerinin muhafaza edildır. Fakat ne de olsa o münevver ve dikleri iddia olunuyor idealist azlığın da kuru kalabalık karsısmda elle tutulıır, gÖ7İe görünür bir Berlın 4 (a.a.) İzvestia gazetesinin kemiyet ifade etmesi lâzımdır. Bu i«iBerlin muhabıri bıldiriyor: barla, programlarmı yayınladıktan sonÖğrpnilâığme gore, Almanyanın mağra parliye kabnl edecekleri adamların lubiyeti hakkındaki demece ve Berlm C°lâl Bavar ve arkadasları taraundan konferansı kararlarma muhalif olarak, iyi serilmesi lâzımdır, Bütiin mentleAlman sılâhlı kuvvetlerine mensub eket efİîârının hayata doğmasını ö7İediği hemmijstü teşkillerle Alman kara, deyeni Türk partisinin bütün mııvaffakınız ve h^va makamlarmm Ateıanyadayet sırrı, denebilir ki, herseyden önce Arkası sahife 3. Sü. 3 te bu nok+a üzerinde toplanmıstır. Büyük ! ninra 4 (Telefonla) Ögrendigime nılmesi üzerinde bilhassa durulınal t r kısnımı ıvır z m r insanların teskil Ankara i. rrelpfnnlai ÖîrendiSime ıılHMiıınılIIIIIMImIIIllılllM IIIIIIIIIIIHIIIılllll IIIılHiı 111 ıl dılmesi üzerinde bilhassa durulnnaktaettîği kocampn bir parfi kurmaktansa, göre, yeni kurulacak o b n partinin lidedır. hiç olınazsa yansını iilküeü ve sahsiyet ri Celâl Bajar, bugıin. Cumhur Ba^kanı Refik înce C. H. Partisinden saMbi elemanların mejdana getirdiği İsmet înönü tarafmdan kabul edîlmişistifa etti ki ; ;ük fakat canlı ve dinamik bir parti tir. Cumhur Başkanı, Celâl Bayarı yetzmlr 4 (Telefonla) Refik İnce, ye vücud vermek, memleket hesabına meğe a^koymai suretile İltifatta bulunParti viâyet idare heyeti başkanlığına şüohesiz çok daha faydalıdır. muşlardır. bugtnku tarihle bir mektub gondereBoyle bir parti ilk zamanlar eTbette Yeni parti başkentte büyük rek Partiden istifa ettiğıni bıldirmiştir. iktid?r yerini eline geririverccek değilRefik Ince mektubunda şöyle demeksempati ile karşılanıyor NADIR NADl tedır: Ankar 4 (Telefonla) Yani partlAr'kast saftife 3. Sü 4 te <C. H. Partisinin anayasa programı nin kuıucuları hazırlıklarına bugıuı de ruhuna uygun ça'ışmadığ'nı gören Cedevam ettiler. Hentfz tamamlanmaımş lâl Bayar, Fuad Koprülu, Adnan Men\ olmakla beraber hazarhk çalışmalan zar deres ve Refik Koraltan gıbı her bıri fında tutulan yol umumiyetle lyimseı ayrı ayrı siyasî ve içtımaî bırer kıymet bir hav» yaratmı^tır. C. H. P. mabfilParis Radyosu 4 (BY.U.M.) Antaşıyan arkadaşların fıkirleıile kendı h karadaki Fransız muhabiri bildırıycr: lerjnde de, dogacak yeni parti içln ly! kirlerim arasmda tam bir ıştirak mevniyetler beslendlğl açikça görülmekteRusya hukumetı Boğazlar hakkındaki cuddur. Bu sebeble bağh bulunduğum isteklerinde ısrar etmektedir. Biltndıği dır. Bu karşılanmanm. yeni parti mahT C H. Paıtısinın bı'aünku 7ih ıij'eti ıç:n gıbı Amerikan hukumeti, Boğazlar fıllsrinde memnuniyet uyandırdığı a;ıde kalm?rr;a artık imkân bulunmadığm hakkındaki gbruşlerını daha e w ; l b:lkârdır. ' anladığımdan istifaya mecbur olduğumu dıımıştır. Ingiltere hukumetı de; AmeCemal Nadirin büyük Yeni parti kurucularile olan hususî Yenî partinin adı yok!.. ! arzederim > rikan görüşünün bazı maddelerine* murenkli karikatürü mahiyette bir hasbıhal sırasında C 3 . P Tadı olsun, yeter!.. Arkasv sahije 3, Sü. 7 d» i & xe Celâl Bayar den <bu azlz varUk» keUmelerile bahse Ayni zamanda Atatürk ve İnönütıün resitnlerile büyük bfr çelenk taşıyan geıtder bunları Taksim âbidesine koydular Basm ve Yayın Umum Mildürünü» îzahatı MillîŞef dün Celâl Bayarı kahul ettiler Rusya, îngiltereye îtota verdi İnönü, yeni kurulacak partinin liderini yemege alıkoyarak iltifatta bulundular Boğazlar meselesi YARIN Rusya istekleriıtde israr ettiğini bize bildirmiş 6EPHE YARILD!!. \ Arkıuı sahife 3, Sü, 6 da