Katalog

Sehir = ÜNÜN MEVZULARI Süsleme sanatları ve =haberleri Azerbaycan meselesi seviye davamız Haîicdeki GÜZEL SANATLAR Prof. Kenan Temizan CUMHURtYET 4 Aralık 194S İ U E T M NALINA I [IILİİ İMIHINAİ Bir insaf dersi «Türkiye Cuinhariyeünin 22 yıllık hayaü içinde elde etmiş olduğu başanlarm en büyük şereflni, şüphesiz, bn başancı programı kurmuş ve tatbik mevkiine koymuj olan Cumhuriyet Halk Partisi taşımaktadır. Memleketi 22 ydhk iyi ve fena ganlerinde, yüksek bir kabiliyetle sevk ve ldare etmiş olan Halk Partisi hükumeti, bazan etraftan yükselen tenkidlere rağmen, muhakkak td Sdevinde olağanüstü bir muvaffakiyet kazanmışfar. Türk siyasî biinyesinin Camhuriyet ydlarmdaki teşekkülü esaasında tek parö idaresinden alınan başanlı sonuclar gösteriyor ki geçen yıllar zarfmda böyle bir idare şekllnin seçilmiş olması, çok yerinde olmuştur. cicüi, bicili, <fsfca Güzel Sanatlarm YAZAN: gösterişli olanları a, Biühim bir kohı olan : ramaktadır. Böylece Büsleme sanatları, sanat mefhumundan ; bir oemiyetia zevk uzaklaşılarak, «rasti terbiyesinde büyük bir rol sahibidir. Güzel Sanatlar Akademisi Süsleme gele» işlerin ortaya Sanatları şubesi şefi çıkmasına sebeb oGüzel eserler, sanat lunmaktadır. kalitesi olan işler; Bu suretle, hem zevk ve seviye ter' ferdleri o türlü işleri sevmeğe, öyle duymağa alıştınr... «Üzüm uzüme baka ba biyemizin inkişafına hizmeti olabilecek, j k a kızarır!» darbı meselince, ne görür hem de sanat ve kültürümüzü âleme Dünyanın en büyük savaştan çıkaİspanya ile yeni bir anlaşmaya varılsek onu benimser; etrafımızı kaphyan tanıtüracak olan asıl «kalite» eserler rak yeni bir geleceğe hazırlandığı bo dığı bugünlerde taciılerimizdn Ispanyai ne ise onun havasma ajışırız. Bu sebeb maalesef ya sanatkâra <beğenilmiyerek> günlerde, Birleşik Milletlerin demokraf ledir ki halk arasına en çok yayılan iade edilmökte, yahud da mutlaka en dan alacakları üzerinde önemle durulprensiplerine ve Atlantik beyannamesidüstriden iş almakla maddî rmkânlar maktadır. Şimdiye kadar bu alacaklılar eüsleme sanatlannın terbiyevî kıymeti ne uymuş olan. Birleşik Milletler üyesl bjlabilmek mecburiyetinde olan «süsje üzerinde ümidle yaşamış olan piyasa inkâr edilesmez. Türkiye de, yeni hayatına ve geleceğine, Deraek ki her gün karşılaştığımız me sanatkârı» naçar patronların görüş artık bu işin tasfiye zamanının geldiği yeni bir siyasî bünye ile girmeğe hakanaatindedir. reklâm ve propaganda vasıtası olan ve zevk derecelerine inmek ve uymak zırlanıyor. İyi sonuclar vermiş ana siİspanyadan alacağımız olan paranın afisler, resimler ve dekorlar gibi eko mecburiyetinde kalmaktadırlar!.. Bu giyasetinde büyük değişiklikler beklen«omik ve sosyal hayatta gerek ferdler bi müdahalelerle, aşağıhk ve sanat kali miktan yarım milyon liraya yakındır. memekle beraber, yeni partilerin kuarasında, herhangi bir surette ilgi uyan tesi olmıyan işlerin ortaya yayılmasına, Bu paranm hemen hepsini İspanyaya ruluşuna müsaade edilmiş olması, Türdıracak resimli yaymlar, gerekse medenî çoğalmasına, bir de güzel sanat işlerimiz yapılan yumurta ihracatı teşkil ettiginkiyenin tamamile demokrasi doktrinine den, yük yalnız yumurta ihracat tacirîeve sosyal olaylarda etrafımızı kaphyan deki «müsabaka ve münakasalar!» seuymağa başlamıs nlduğuna göstermekfarka gelince b a da XIX uncu asrm vitrinler, kumaşlar, perdeler, çantalar beb olmaktadır.. Bu gibi müsabakaların rinin üstünde kalmıştır. İspanya dahllî tedir. Bu olay, Türk siyasî bünyesiuin meselesine bağlıdır. meshur petrol gibi eşya ve sairenin güzelük ve aheni usul ve kaidelerine riayet edilmediği, harbi çıkınca almamamıs olan bu alacaortık olgtmla<;mlş olduğunu gösterir. Böyle bir mesele geçen asırlann Acemiçinde birleşerek estetik bir zevk ve işlerin mütehassıs sanatkârlar jürisinden ğın Cumhuriyet Merkez Bankasır.da kar İMemleket içinde kurulacak muhtelif Türk rekabeti için şüphesiz bahis meveanat parçaları olması gereken isler hep geçirilmediği ve gene <patronların» seç şılığı olduğu halde bir türlü tasfiyesi yasiyasî partileri, eski zamanlarda olduğu zuu olamazdl. * EÜsleme sanatları çerçevesi içindedir. me ve telâkkilerine bırakıldığı ve fa p:lmamıştır. Bu malların bedelleri için gibi, ayırıcı bir unsur değil. fakat BIİİU «Azerbaycan» isimli guzel bir eserln Görintiyor H, endüstrinin mutlaka süs sulye satın alır gibi (en ucuzu!» aran ekser tacirler bankalardan para almış amacları gerçekle'tirmek yolunda dcleme sanatkârına ihtiyacı vardır ve süs dığı için; ortaya çıkan eserler, seçkin olduğundan geçen dokuz yıllık faiz, ah baş tarafında şu satırları göruyoruz: ğişik görüşler ortaja koyacak ve memboyunca Garbla leme sanatının da «iş sahası» mutlaka sanatkârlar arasından olamamakta ve nan paraları geçmiştir. Bu yüzden biî cAzerbaycan tarih leket nefine hep beraber ve tam bit tabiatile gene düşkün işlerin meydana daha kalkınamıyan ihracatçılar da var Şarkın, Avrupa ile Asyanın en kısa ve endüstridir.. işbirliğjle çabşacak tesekküller olarak dır. en kolay muvasala yolu olmuf, Türk görüyorua. Batının bilgisini, Türküı» Şu halde; medenî bir cemiyetin kül çıkmasına vesile olmaktadır. İspanyadan sonra Yunanistandan a!a yayıhşma kolay bir geçid vazifesini iyiliksever ve yılmaz azmile kaynatan Bütün bu acı hakikatlerle göruyoruz türel, ekonomik ve sosyal sahalarda süsCumhuriyet devri. Türkiyeyi Yakııı Ipek fiatlan yükseliyor Eyiibde çocuk dispanseri lem» sanaü ile yakın ve ayrjlmaz bir ki, memleketin zevk, seviye ve sanat caklarımız gelmektedir. 1942 yıı'r.la görmüştür. Şark Türk •ülkelerile, Garb T yiiksck davalarmda sanat ve sbnatkâra hürmet Yunanistanm Mihver kuvvetlcri tara •Türk ülkelerinin tarihî seyrinde muay, ui. Halkevl tarafmdan blr çocuk <Ms Bursa (Muhablrlmlzden) Son hafta. Şarkın Heri, kuv\e(li ve bağhlığı vardır. Bu bağlüık sanatkâra iş Te endüstri sizlik ve bilgiçUk yüzünden hem halkı fmdan işgali üzerine tacirlerimizin Yu yen bir yakmlık ve blrlik istikameü be naiı,erı kurıün.uştur. Mukemmel blr şekll lar İçinde blrdenblre yukselmeye başlayan prestijll bir milleti haline getirmiş buınızuı sanat eserlerine yakınlığı kırılı tıanistandan alacakları olduğu gibi kaV lirecek olduğu zaman bu birliğin özünü de ha'irlanan eskl Eyüb Idman Yuvası bl ve 105 liraya çıkmış olan lpek fiatlan lunuyor. Aydın ve demokrat bir Tür* e muvaffakiyet demektir. nasmda tesls edllen dlspanserde salı günlerl şlmdl 1 ] 2 liraya ytlkselmlştlr, Borsetia yor, hem de sanatkârın ortadan kaybol mıştır. Yunanistanla muvakkaten bir ve belkemiğini mutlaka Azerbaycan teş saat 15 te ve cuma günlerl »aat 10 da lpekler bu flat Ozerlnden satümaktadır. klyenin yakın komstılan üzerinde olSanatkâra iş, sanatkârın maddî ve anlaşma ile ticarî temas yeniden kurul kil edecektir.> Bu kadar mühim olan bir çocufclar meccanen muayene edüecektlr. duğu kadar, dünya ölçüsünde Insanlık masuıa sebeb olunuyor. Fakat mlktar azdır. Alıcı ve lstekll çok, saçok mühim olan manevî refahıdır. duğu halde her nedense Merkez Ban sahanın adı ile başhyalım; Ateşler ül Ilk muayenelere cuma gvtntt başlanacaktır, tıcı yok glbldlr. gayretlerine hizmet eden bir varlık olEndüstriye muvaffakiyet, prodoksiBu yazımızla yalandan bir çok «aü kası bu alacakların da tasfiyesi cihetine dnğunu takdirle gözleyen dünya, bn kesi demek olan <Azerbaycan», bugünyonunu iyi lânse etmek, iyi tanıtmak; nasebetlerle gördüğümüz ve her gün Bursada sıhhî durum genc Cumhuriyetin daimi gelişme ve gitmemiştir. Tekel davalan feü vaziyetinde iki devlet arasında payzevkli ve güzel göstermek ve bu suretle görmekte olduğumuz hakikatieri aydmBursa (Muhablrlmlzden) gehrlmlzde Herlemesini çok iyi bir gözle görmektePiyasayı en ziyade sarsan, Almanya İ£«5ilmış bulunuyor. Rus Azerbaycanı Tekel EasmUdürlüğünde çalışırken hak. de talebi çoğaltmaktır. Böylece endüs latmak ve buna iyi niyetlerle endüstri, daki alacaklardır. Bu alacakların vara diye tanınan saha 90,000 Km. murabbaı kında tatblk olunan ben mjamele!erden son günlerde 13,267 klşlye ttfüs ajısı ya dir. Türkiyenin, Türk andlaşmalarına pılmiîtır. tri, sanat kalitesi olan işlerin çoğalma müessese vesairenin dikkatlerini çekkuvvetle bağlı ve sadık kalmış olması, cağı netice hakkında hiç bir tahmin genişliğinde olup üç milyona yakın nii dolayı Plkıl Falk Güngörenln, Bakan Suad Dlğer taraftan görülen lüzum re heronn daima aranan bir dost haline getirema, yayılmasına (bilmeden dahi olsa) mek istiyoruz, Hayrt •Drgüplü ve Umum Müdür Hurrem yürütülememektedir. fusa sahibdir. En büyük şehri olan Bavesile olarak, memleketin zevk ve külŞeren aleyhlerlne Istanbul On Blrlnol AB hangl blr salgını önlemek üzere bütün hal miştir.» Süsleme sanatlarînın bir çok ioHa. i u , petrol merkezi olduktan başka aynı 11ye Hukuk Mahkemeslnde maddl ve Blrlncl ka çlçek asısı yapılmaya başlanmıştır. tür seviyesinin «üstün not> kazanma rmın işleri, hususiyetleri; ianat kalitesi Sıtma Mücadele Teşkllâtı da Ankaradan zamanda bir kültür merkeridir de. Asllye Hukukta manevl tazmlnat Isteklerlle sında da şerefli bir hisseye sahib ol olan.işlerin nasıl olabileceği bir çok hıBann Birliği kongresi gönderllen yerll D.T.T, mahlulü İle stvrtslBasm Blrilgl Istanbul Bölgesl Kongreel, 1822 den ev\'el de Baku ve diğer şehir açtıgı davalan, u\ln ia, Ogleden evrel Te nekll bolgelerde tecrübeler yapmıs ve bu «İkinci Dünya Harbinden çtkan MUtmuş olur. satlarla, sergilerle herkesin gözü önüne dün saat 14 t», EmlnSnü Halkevl B&IO ler kendine göre aynı kültürel ehemmi sonra bakümı$tır. mahlulün sürfelerl ve slneklerl kısa blr ea tefik milletler arasında, harb yıllannın Bütün bu hakikatlerden sonra asıl konuyor... Seviye davamıza hep bir ara nunda toplanmıştır. Otunrm açıldıktan yete malik bulunuyorlardı. Saha itibaOğleden ew«lkl maddl tazralnat mevaulu mand» öldürdügü görülmüştür. güclüklerine rağmen Türkiyenin elde mesele, sanat kalitesi olan işi anlamak, da hizmet edebilecek imiân'an, örnek sonra Kongre Bftgkanlıfîuıa Cliıad Baban, rile Rus Azerbaycanmdan daha büyük davada, Bakanla Umum MüdOr veklllerlnla cttiği basarılar önünde takdir duymakatlbllklera de Nusrat Safa Coşkun ve Ab olan tran Azerbaycanı 103,000 Km. muİki ölüm seçebilmektir ki esasen bu nokta seviye leri açıklanıyor., ve ümid ediyoruz ki be| müdafaa tanıgı dlnlenllmlşClballde Kalaycı sokağında 12 sayılı evde raak imkânsızdır. Bütün harb yıllan davamızı teşkil eder. bugünkü yazımız^ndüstri ve :<aüessese bas ParmakBieoglu »eçUmlşlerdir. rabbaı olup nüfusu buna mukabil pek tlr, Dava lddla ve müdafaaya kalmıştır Ögboyunca dürüst siyasetile Müttefikleve ldare hey«tlnln lkl yıllık faallyetinl göeleden sonraki manevî tozmlnat mevzulu Sanat seviyemizin esaslı bir surette lerde yakın alâldr uyandırsın ve bu da teren raporla, bölgenln eklm ayınin.81 l 1 1 0 1 azdır ve ancak iki milyonu bulmakta davada baa evrakı ve neşrtyatı gözden ge oturan 45 yasında Muharrem, odasında 01 olan bağhlığını bclirtmiş olan Türkiye, müş olarak bulunmuştur. ( Çünkü, günlrndekl h'esab durumtma ald rapor vo dır. İran Azerbaycanınm merkeri olan çlren vukuf ehllnln, agır sarar doğura(nkişafı, terbiyesi ve böylece iyi eser vayı beraber kavrayabilsinler. Ankara caddeslnde 43 sayılı hanın alt diğer yandan iç işlerinde büyük hamlelere kavuşmanıız mutlaka sanatkâra umumî zevk ve seviye terbiyemizin in btr yülık bütçe okıuunujtur, G«rek ldare Tebrizln Türk edebiyat ve kültürü ta cak maalyette blr Tazlyetle karşılasümadı katında oturan 66 yaşmda Bedros da, blr ler yapmağa; adlî, kültürel, sosyal ve heyetlnln hesabiannı ve gerekse faallyet rihindeki yeri İse herkesin malumudur. ğına mütedalr olan raporu okunmuştur. baygınlık sırasmda, ölmüştür. Adalet hekişafında, mutlak' olarak güzel sanat inan ve sanata hürmetle olur. endüstriyel sahalarda kayda değer lerlnl tetklk İçin blrer komlsyon »eçllmlştlr. Türk Tarafların rapora kareı dlyeceklerinl bll klmllğlnce, her lkl cesed Morga gönderll ilerlemeler elde etmeğe muvaffak olFakat, esefle burada belirtmek isterim işlerimizde lâübaliliği bırakarak, kendi Basın Blrllğl Kanunu İle Matbuat Kanunu. Sadece Onüçüncu asrrn btiytik mlştlr. keyfimize göre birer san'atkâr kesil nun, memleketin ve basının bünyelarlne şairi MevlSna'nm üstadı Şemsi Tebrtzl (llrmelerl İçin, dava bırakılmıştır. ki, güzel sanat işlerimizde bilenle bilmuşrur. Törkiyenin yalnız son bir yıllık meyen de, anlayanla anlamıyan da birer mekten vaz geçmemiz lâzımdır. Ancak nyacak çekUde tadlll Içln bu knnunlann yi hatırlamak kfifidir. çalışmalarına bir göz atmak, bugünkü dâhi kesilmekte ve böylece sanatkârın bu suretle bu davaya hep birlikte hiz tekrar tetklk edllerek blrer tasan hasnrladünyanın en birleşik ve sağlam kalmış Rna Azerbaycanmın emperyalist jııp hükumete blldlrmek Oaare, umuml topluluklanndan biri olan Türkiyeniı» şahsiyetine. sanatına, bilgisine hürraet met etmiş olabiliriz. Ancak böylece mil kon'greye «unulması lçtn lkl komlyyon seçll Çarhk tarafmdan Türk hanhklan ellnkuvvetli a7mi, iyi idareciieri ve bilçili ederek yaptığı işe Karışmakta ve letlerarası sanat cereyanlarında, kabili mesl hakkındakl tekllf kabul olujımuş v» den 1822 de koparıldığı malumdur. çalışmalarile neler yapmağa kadir oldubunları karmakarışık etmsktedir. Bu yetli, şahsiyetli sanat eserlerile kültür İran Azerbaycanınm Acemler eîinde 1 komlfyonlar da seçllmlstlr, ğunu ve geniş ufuklu harb sonrası dünnevimüdahaleler neticesi olarak da düş seviyemizi tanıtmak ve bütün insanlığa Hesab tetklk komisyonu İle f»ally«t ra. bulunması ise çok daha eskidir. Iranlı Cıunhuriyet Matbaası tarafından hazırlarup basılan bu kıymetli eserin yasında almağa hazırlandığı önemli yeri kün ve sanat kalitesi olmıyan eserlerin güzellik, sanat yolunda da insanî hiz poru ve dllek komlsyonunun çalıjmalan dostlarımrzın buradaki jeopolitik ve 10 büyük dldinin fiatı 70 liradır. anlamağı çok kolaylaştırır. ortayı kaplamasına sebeb jlunmaktadır. meti yapabilmek fırsatmı bulmuş ola İçin oumartesl gününe kadar mülüet verll i ü l t ü r iddiaları Rrza Şah zamanında Mevcudu pek azalan bu eserden çimdiye kadar ahnamış olanlara acele mlştlr Kongre son oturumunu cumartesl biliriz. Bir çok süsleme sanatı işlerinde; afiş günü taat 14 te yapaoaktır. Tasan komls her nedense pek ifratlı ve kötü bir şeetmelerini tavsiye ederiz. (Noksan takımlar tamamlanır) «Türkiyenin her sahada yapmakta ololsun, kutu kapağı veya >s.tiket, vitrin Bütün tarih boyunca güzel sanatlar, yonları da ay sonuna kadar faallyette bu kil »Imıştı. Yapılan propagandaya göre Umuml müracaat yeri: duğu gelişmeler, şüphesiz harb sonrası dekoru veya kumaş deseni olsun, sipa cemiyetlerin, milletlerin kültür kaynağı lunacaklar ve netlceyl umuml heyete bll her iki Azerbaycan halkı da guya Acem dünyası için ha/ırlanmakfa olan diğer iken sonraki istilâlarla Türklestirilmiş! İstanbul CUMHURÎYET Matbaası rişin san'atkâra verildiği anda, Lu işi olmuştur. Eski Türk süsleme sanatları, milletlere güzel bir örnek teşkil etO halde şimdî aslma dönmek lâzımdır. daha iyi anladığını tasavvur ve hattâ el işleri bütün dünyada örnek eserler ü Ğ U B Kitabevi ve kitabcılarda buhınur. mektedir.» Akşam ticaret kurslan Böyle bir Panacemist flkrm daha gabuna inanan fabrikatör, patron vesair olmuştu. Yarının sanat sahifelerinde de Tlcaret T» esnaf odalan İle ticaret borsakimseler; bu işi tedvire salâhiyeüi kiro «hissedar. ız, bunun için bugünü an ları taralmdan açılan tPratlk akşam tlcaret rib bir tecelîisine de hayretler İçinde «Basm hürriyetinin sulh anlaşmasma ise, kendi basit kavrayışına göre, tabi lamak ve ihmal etmemek hepimi» kurslan» nıa lklncl devresl sona ermlç ve Sevr muahedesi müzakereleri «snasmda girmesi konusulduğu bu günlerde. Türk dün akşamdan ltlbaren Yüksek tktısad ve şahid olmuştuk: Konferanstaki Acem 12 ARALIK Ç A R Ş A M f i A AKŞAMI atile san'atkâr olmadığı için de, daha borcdur. basınına balnnca, burada azamj hürriTlcaret Okvlunda ımtlhanlara bo?lancııştır mümessilleri bu çeşid iddialarını Erzuyctin yer almış olduğunu görürüz. Glttlkçe büyitt bU ragbst kazanan bu rum ve Diyarbekire kadar teşmil etkuralara bu derred* lkl yüze yakın ögıencl mlçlerdi! Her ne ise demek istediğimlz «Esasen, bugün Türk basınmda devam etmljtlr. Blrlncl devrede elde edllen şu ki bugün komçu ve dost Iranda vulen açık münakasalar ve hiikîimrti K O N S E R İ Yeni ve eski eserler. netlce müspet olmus ve kursu bltlrenler, tenkidler, basm hürriyetinin genişliğini bir çok tlcaret evlerinde reeen. muhasebe kua gelen nahoş hareketleri kışkırtangösteren en güzel misallerdir.> lar son yîrmi, yinni beş sene içinde clllk yapacak duruma gelmlçlerdlr. Oçüncü derre öğrettmlne bu ay »onuna İranm talrib ettîği yanhş kültür siyasedofru Beyoglu, ÇİŞİ1. EmlcOnü ve Fatlh ttni istismar ediyorlar. Gerçekten ne Tukanki satırlan ben yazmadım ve Halkevlerlnde başlsnacakttr, kadar garib bir hâdis»; îran AzerbayUlııs'tan da almadım. Bunları, KahircTekel kooperatifi hisse senedleri de türkçe olarak çıkan Cephe DergisîTekel Genel Müdürlüjünün Istanbulda nin son gelen Cnmhuriyetin 22 nci yılbulunan memurlarınm aralarındakl Utlhl&k YABIN MATİNELERDEN İTİBAREN dönümü sayrandan aldım. Cephe tiirkkooperatifi ortaklanndan Tekelden aynlMedeniyet ve insaniyeti Nazi zulmünden kurtarmak için çedir amma, bir İngiliz gazetesidir ve mıs veya Istanbuldan ba&ka yerlere tnyln savaşanlann korkunç mücadelelerl başyazart R. T. Eland'dır. adllmls olanlann magdur olmamalan İçin hlsse senedlerinln tam bedellls Eooperatlıce Bir İngiliz gazetcsi, böyle takdirkâr Masum halkın Seyredenleri TİYATBOSU satm almmMi takarrtir etmlçtlr bir dil kullamrken, bîzim basınımızda Çıkaran: t'AYJUmi Ankara Cad. 36 kanma susamış korkudan Cumhuriyet Halk Partisinin ve ona daZeytinyağı kongresi Her akşam NAZİLERİN titretecek BOyüX vllâyetlerln Eeytlnyağı tadrlerl yanan hiikumerin faslst ve mürteci olAnkarada Tlcaret Bakanlığınca bir toplanesrarengiz plânı duğu, memlekette hürriyetin zincire muazzam film Saat 20,30 da tıya çağırılacaktır. Bu toplantıda yeni zeyvurulmuş bulundnğu gibi haksız ve tlnyağı rekolteslnlıı memlekette datrtun Te aşın iddialar karşısında acı duymamak T Ü R K Ç E S Ö Z L Ü satıjı üzerlnde görüîülecektlr. kabil değildir. Evvelce de yaedığımız glbl, ocak ayı LEE POWELL HEBMAN BRİX ELEANOR STEWART YARIN AKŞAM SAAT 9 da başından itlbaren halka tekrar seytlnyatı Kusurlanmız vardır; hatalar işlenNazilerin Okyanuslarda kullanmak için keşfettikleri ölüm saçan datıtUmasına başlanacaktır. Bu defa her mistir; beceriksizlikler olmuştur. Fakat torpillerin plânlarını meydana çıkarmak için binbir tehlikeye göğüs geren Telif Operet 3 Perde Türk fihnciliğinde yeni bir adım, nttfusun lstthkakınin bir mlsll arttırılabile. hançi memlekette, hangi rejimde, hangi kahraman bahriyelilerin baştanbaşa heyecan~dolu şanh menMbeleri. Tel: 49369. Yeni artistler, yeni mevzu, oeğl, yanl ayda yarım Utre yerlna bir lltre partide. hangi hükumette, bunlar olmayeni mizansen Beytlnyagı verEebllecegl ümld edllmektedlr. Sinemasında mıştır ve olmuyor? Kendi kendimizi, Hali pamukyağma rağbet etmedlğlnden dünyaya karşı, bn kadar kötülemekte şlmdl mutemed bakkallardan pamukyagı alanlar pek azdır. zarar vardır; fayda yoktur. Bundan düşman faydalanır ve bu memlfketin Hâlâ tetkikat! fırsat kollayan düşmanları vardır. Tlcaret Bakanlığmda yeni kurulmu^ olan Holivud'un b ü t ü n yıldızlarmı... D ü n y a n ı n başhca musiki sanatkârlarmı göreceğinlz büyük, artistik ve müzikal * Baş rolde: Yegâne film yıldızımız O Y A S E N S E V Hayat Fahalüığlle MÖcadele Bürosunun İyi girnıiyen işlerimizi tenkid edelim. fihninin ilk iraesi münasebetile F E V K A L  D E G A L A Yeni T ü r k film artisti S A D R İ A L I Ş I K müjavlrljğlne tayln edllmlş olan Paru'K Fakat unutmıyalım ki tenkid, tahrib Sünt«r dün Izmlrden şehrlmlze gelmlgtlr. Senaryo: M U A L L  K E N Ç RejL F A R U K KENÇ demek değildir. Müşavlr şehrtmlzde hayat pahalılığımn Bir müddettenberi yıkıcı bir fırtına sebeblert ilzerlnde tetküdeT yapacaktır. Müzik: Üstad bestekâr Şarküar: Biricik ses yıldızımız gibi esmekte olan muhalefet havası, Serbest dovizle ihracat S A D İ I Ş I L A Y MÜZEYYEN SENAB IŞ1L roemlekette yapılan herşeyi inkâr eder Tlcareî Bakanlığı memleketlmlzde Btoku veya kötülerken bir İngiliz dergisinin Yegâne halk türküleri okuyucusu A Z İ Z Ş E N S E S fazla olan şayak nevlnden kaba yünlü ku(Rumba kraliçesi) C A R M E N A M A Y A Ve moşlarm Te kaba yün lpllilerlnln lhracına yazdıklaşından biraz ilham ve biraz in100 kişilik KORO Hakikî Karadeniz o y u n l a n Halk türkülerL musaade etrr.iştir. Bu İhracat eerbest dösaf alsa yeridir. TED LEWİS FREDDIE SLACK SPtVAK JORDAN Cazları vlzle yapılacaktır Diğer artistler: Müjde Tunç Nuriye İnce Emin Kalaycı Tevfik İnce ile bütün dünyada meşhur beş büyük orkestranın iştiraldle emsalsiz bir tarzda yaratılan Sabahat Denker Rauf Ulukut Eyüb Sabri Ahmed Güldürür. Kahvehanelere verilecek alacaklarıntiz ihracat tacirleri miişkül duruma düştüler GGnfimüzün milletlerarası meselelerinin başmda Azerbayean probleminln bulunduğuna şüphe yoktur. Bu mesele zâhirde, îkinci Dünya Harbinin ilk senelerlnin meselesi, hakikatte RusIngiliz rekabetinin çöyle böyle bir asırlık problemidir. Aslıru ararsanız Azerbaycan îşinde ta Onalrmoı asırdan Onsekiıinci asır sonuna kadar süren Acem Türk rekabeti ve bu yüzden çıkan vukuat yerine Kus İngiliz rekabeti kaim oldu. Yalnıa iki farkla: Acemistanla Türkiye arasındaki rekabet, başlarında iki Türk sülâlesinin bulunduğu (zira Safevileri ve Kaçaroğullarını düşününüz) iki devletin siyasî ihtiraslan yüzündendi. Belki de Yavuz Sultan Selimle Kanunide açığa vurulmamış bir Türkistan tasavvuru da hâkimdi. Rusya İle Ingiltenin ise bu neviden meşru bir hak ve hukukları tasavi'ur edilemez. Ikinci AHMED emperyalizminftn gelişme ve genişlemesl için elzem taşıma yollan meselesi de petrol i§ine gerginUfe veriyoc. Birka« canını işgal eden yabancı kuvvetler, I gün evvel bu sütunlarda ,«Reder's dikendi memleketlerinde sözünfi blle et1 gest» ten tercöme suretile neşred'.len medikleri türkçülüğü ve fürk nasyo yanda dendiği gibi «Ingiltere güney 1 nalizmini İran Azerbaycanmda '' '^Tu İran eyaletlerinde İngilizlerin tesahub de Halk> fırkasımn parlak y .c'n:ı etükleri petrol mmtakalarmı geüştirhaline getirdiler ve Rıza Pehlevjnın mek, kendisine Iranın Içinden Hindİ3mekteblerden kaldırdığı türkçe tedrisatı tana giden muvasala yollarını teminat iade etmek lüzumunu ileri sürdüler (1). altına ahnak isterkcn Rusya da İran Fakat Paristen gelen haberler, hâdise petrol ve maden cevherlerinden bir pay, nin içyüzünü biraz gösteriyor: Iran A Basrada bir liman, orta Asyaya mal zerbaycanındaki hâdiselerin iki Ater göndermek için bir yol taleb etmektebaycanı birleştirmeğe ve Sovyet anaya dir.» sasınm dokuzuncu maddesine uyularak Bize düşen vazife, büjük devletlerin bir «Sovyet> halinde Rusyaya llhakma rekabet oyunlan karşısında beş milyonzemin hazırlayacağından bile bahsediluk halis bir Türk kütlesinin bulunduyorlar! Londra radyosunun bu gibi hağu her iki Azerbaycan sahasındaki vuber ve ihtimaller karşısmda gösterdiği kuatı objektif bir gözle, fakat büyük soğukkanlı sinirlilik ise sebebsiz değilbir dikkatle takib etmekten. Türk jeodir. Atomun yaratacağı muharrik kuvpolitiği ile yakın ilgisini düşünmekten vet harikalarmdan çok bahsedilmesine ibarettir. rağmen ehemmiyetini hâlâ muhafaza eden ve edecek olan petrol davası, bü(1) Gazetelerimir <Tude> fırkasımn tün bu haberleri ve sinirlenmeleri kâfi admı, ecnebi matbuattan naklen bir derocede izah etmektedir. Aylardanberi «hs ilâvesile «Tudeh» seklinde yazıTude fırkasma mensub Acem gazetele yorlar ki yanlıştır. Eğer maksad acsmrinde Rus taleblerinin petrol imtiyaz ce bir kelimeyi ki halk, yığın manasılarma aid kısımlarmm müdafaa edildiği nadır Türk harflerile yacmak ise di'ünülecek olursa bugünkü hâdiseler «Tude>, yahud «Tude» olarak yazmak dnhn iyi anlasılır. Bundan başka Sovyet kâfıdir. Yazan: HALIL HAYAT ANSİKIOPEDÎSİ JHttnir ÜVureddin SÜREYYA'da ELHÂNRA Kadıköy Pek Yakında Çıkıyor. • Sinemasında ^ SES cEHENNEN K U s L A RI BEBİŞ Bu İ PE K t Î A N I Z LAR r AKŞAM SÜN ER SÎNENASINDA I JEANETTE MAC DONALD DİNAH SHORE MARLENE DİETRİGH •^•••^^M Prodüksiyon: İSTANBUL FİLM •^^^•••i Korku ve heyecandan titremek... Siyasî bir cinayeti bütün esrarile öğrenmek...'Ikinci Dünya Harbinin en heyecanlı bir safhasını hayretle ,. seyretmek isterseniz ? Dâhi Rejisör FRİTZ LANG'in şahane bir surette yarattığı Tekel Idaresl kahvehanelerln aralık ayma ald çay ve kahve lstlhkaklarını bayüer vasıtaslle tevzle başlamıştır. Kahvehaneler ttç sınıf üzerine ayrılmı?, blrlncl smıflara 25 fcilo Sahve, 1.5 kllo çay; lklncl ainıflara '20 kilo kahve, 1 kllo 200 gram çayf dlğer EI. nıflara da 15 Mlo kahve İle 800 gram çay verilscslrtlr, çay ve kahve GE1\CLİĞİ TAKİB EDELİM ARTHUR RUBÎNSTEİN Şaheseri başlıyor. Bu emsalsiz filmde 1934 te İstanbulda alkışlanan dehakâr piyardst tarafmdan oynanan CHOPİN'in POLONEZ'i tamamen dinliyeceksiniz. Prag Nazi Şefi, Çekoslovakya Kasabı HAYDRİH'in ESRÂRENGİZ K  T L İ filmini pek yakmda ŞARK'ta göriip dinleyiniz Amerlkamn açık deniz şlleplerlnden Exe^ cutor llnıamnnza gelmlş ve kjllly.etll mivtarda ticarî eşya getlrmlştlr, Bu vapurla bir çok firmalarm uzun zamandanberl bekledlklerl slparlşlerl de gelmlştlr. Geml. nln tahliyeslne başlanmıştır. Bu vapurla Amerikaya İhracat malları göndeıllecektlr. Yeşllkoy Rasadhaneslnln verdiğl rapora göre şlmal ıırtınasının devam etmesl muhtemel oiduğundan bir çolc motörler dun Karadenize çıkmamışlar( Büyükdere önlerlnde demlrlemlşlerdlr, Btr Amerikan vapuru ticaret eşyası getirdi ^••^^••^^^^^^^^^•I^HHİ Numarah yerlerinizi evvelden aldırınız. • • • ^ • ^ ^ • • • ^ • ^ • ^ • ^ ^ H Takdir nazarlarüe seyredip alkışlıyscağmız bu büyük film Amerikada ancak milyonerler tarafmdan görülmüştür. Bugün yedek parçalarının bulunması lmkânsız olan DeUet Havayollannın ellndekl Yunkers tıpl uçakların motörleri İngiliz uçak motörlerlle değlştlrilece!rtir Bunun için bu Tiçaklaruij motörlerl değlştlrtlmek üzere Mısıra gltmelerl mukarrerdlrâ Motörleri değiştirilecek uçaklar Kadın yüzünden Kuçükpazarda oturan Hamdi Yerll adında blr adam kadın meselesi yilzünden aynl serr.tte oturan Hafız Karahan tarafmdan aralarmda çıkan kavga sonıında bıçakla yaralanmıştır. Bursa fMuhablrımizden) Şehrlmlzde son günlprde &abun bulunamamaktadır. Sabun lmal eden bazı flrmalar, yagsızlık yüzünden s&bun yapamamaktadJrlar. Sabun fiatlan 2 liraya yükseldlgl halde plyasada sabun yoktur. Bu AKŞAM S  R  Y Meşhur İngiliz SÎNENASINDA G A İ N S B O B O U G H Film Müessesesinde vücude getirilen ve İstanbulda iraesi Londra B. B. C. ile ilân edilen Bursada sabun yok Motörler Karadenize çıkamadılar Külçe Bakır Satışı Ergani Bakır Işîetmesi Müdürlüğünden: Blisfer Bakırı Tonu 700 Lira Rafine Bakırı Tonu 800 Liradan 2 000 emsalsiz filminîn Baş rollerde: KADIN münasebetile K A D I N » ilk iraesi « Y I L A N FEVKALÂDE GALA Emnlyet Altıncı Şube memurlarimız garlb bir teşkilâtı ('.) ele geçlrmlşlerdlr] Bu, All Yılmaa aclmda. Malatyadan şehrlmize Istihsal etmekte olduğumuz Blister ve Rafine Külçs Bakırlannın Yurd gelen bir gencln kurdugu sdllencillk tegMIçta taliblerine Maden istasyonu vagonda teslim. »tı» dır. AU Yılmaz. Malatyadan İş bulmak İçin şehrlmlze gelmlş> fakat burada en kârlı İş olarak dilenclllgi' seçmlş ve dllencllerle ahbab olara* onlan idare etmeğe ve hasılatı paylaşmata baçlamıştır. Fakat İş çabuk snlasılmış, diler.cllUE organlzatörü ve efradı saüşlan yapıbnakta olduğu ilân olunur. (15108) yakalanmışlardır. DUencilik mektebî füminin unutulmaz yıldıa P H Y L L İ S Sinemanm en güzel kadını C A L V E R T PATRİCİA CUMHURIYET Niishası 10 kuruştur. ROC Abone Şeraiti ^ Blı »ylılt Oç ayiık Alö ayiık Senellk e ^ | 800 Kr. 1600 • 2900 • 5400 » ve F L O R A R O B S O N ile güzel kadınlardan müteşekkil bir grup. Büyük bir otelde kapatılmış olarak yaşıyan 2000 kadmm aşkları.. Kıskançlıklan.. Kadın entrikaları. Nevinde tamamen yeni çok alâkah ve hareketli emsalsiz bir film. Gala müsameresile haftanm bütün seansları için nomarah yerlerinizi evvelden aldınnız. 800 Ki. soo » 16OO ^ 2SO0 » Gazetemlze gOnderlleD evrak ra yarUar nesredllsln edllmeslo iade olunmaa. D ikkat