Katalog

Tatb Sert KAVAKLIDERE Deser Şarapları Piyasaya çıkarıldı Kavaklıdere Şarabları Ltd. Şü. A N K AR A u mh u r i yet 22 İnCİ KURUCUSU: Y U N U S NÂÖ1 t Tercüme: Vâlâ Nureddin TELEFONDAKİ SES En meraklı polis ve macer; 150 7648 Celâl Bagar ve arkadaşları dün akşama kadar süren bir toplantı yaptılar Bayar tarafından biı pErti kurnlacağı haberi bet ı yerde memnunlukla, hatta Bevincle karşdandı. Şu veya bu sebeb den ötüıü hükumeti beğenmiyenlerden tutunuz da, şekli ve rengi ne olursa olsun derece derece en koyu muhalıflere kadar herkes yeni partiye ümid dolu gözlerle bakıyor. Henüz ismi bile konmıyan bu çocuğa karşı C. H. Partisi çevrelerinde teşvik edici, c'esaret verici Partiye girecekfcr hakkında bir alâka görfiyoruz. Teşebbüsun veşehrimizdeki söylentiler timli ve başarılı neticelere dogru yol almasını özlemiyen kimse yokrur. Ankara 3 (Telefonla) Yeni partiain Bu se\inc ve memnunluk havası başkuruluş hazırlıklarına bugun de sabca iki sebebden Heri geliyor; Meralebahtan geç vakte kadar devam edilmişkette ciddJ bir sijasî kontrol sistemitir. Bu sabah Istanbuldan gelen Içel ne gittikçe artan bir ihtiyac duyulması milletvekıli Refık Koraltan da doğıuca ve parti kuracak adamm bu isi başaraarkadaşlarının yanma giderek topianbilecek kıratta bir şahsiyet olarak tatıya iştirak etmiştir. Bugünku çalışmanınması. ların bir hususiyetı, yeni parti kurucuSon otuı bes kırk yıllık tarıh, Türkilarmın, hazırlıklarına daha sıkı bir keyede bir çok muhalefct gruplasmalarma tumiyet içinde devam etmelerı idi Son şahid olrauş, fakat bunlann bir türlü günlerde bazı Istanbul gazetelerinde normal bir gelismeje kavuşami} arak çıkan ve tahmine dayanan yayınlarm dağildığım, yahud da iktidar hükumetbunda müessir olduğu, kurucularm dıleri tarafından dağıtıldığını kaydetmişşarı ıle her türlü temastan çekinmeğe tir. Mîllî hayatımızın belli bir anımn karar verdikleri anlaşılmaktadır. Yeni iladesi olan o gruplaşmalar, dağılmalar partinin gerek ismi, gerekse prensipleri ve dağıtraalar biıe su hakikati öeretiüzerinde hazırlıklar tamamlandıktan yor: Adına muhalefet dediğimiz politika Arhası sahife 3, Sü. 5 te Kefık İnce rejiminin sosyal fonksiyonunu biz bugüne kadar yürütememisizdir. Hattâ belki bu ionksiyonıtn mana ve gayesini de anlıyamamısızdır. Son aylar içinde çok söylendi, çok yazıldı; parti demek dünya görüşii demektir, program demektir, muayyen fnandar etrafmda birlesmek demektir, dendL Bunlar doğru. Fakat unutulan bir nokta varsa, o da hepsinden önce, partilerin, aktîf yahud passif olraak üzere iki jeşid fonksiyonu bulunduğudnr. Bir parti ya iktidar yerindedir, yahud da değildir. İktidar yerinde ise memleket işlerini yüriitrnek. de&ilse tnemleket işlerini kontrol ermek va7İfesile mükelleftir. Dünya görü.ü. program, madde filân süpbesiz mutlaka lüzumlu şeylerdir. Fakat memlekpti !dare etmek ve memleketin idaresini kontrol ermek muhakkak ki ötekilerden Demckrasi isteriz, daha lüznmludur. hürriyet isteriz! Bir partinin memleketi hem idare. îeryadların<lan sonhem de kontrol etmesi mümkiin de?il ra isten lea demokrasi üe hürriyetln midir? ne olduğu artık iylBuna gözü kapalı olarak «hayır!» de ce meydana çıktı. nemez. İdealist ve kuvvetli şahsiyetierin Bu demokrasi, koelinde kaldığı müddetce idare ve kon mıinist demokrasisl, Ya bnnon çekici nerede? trol vazifesini aym siyasî tesekkülün bu hürriyet, ki2al (Dün bir okuyucumuz * G'örilşler» mecmuasile blrbünyesi içinde birlestirmek ve yürüthürnyettir. Orak Jtkte idarehanemize geldi. Mecmuatp masanm ii^erine mek güç olmakla beraber miimkünçekıce tapanlar, ar yaydu Ba§hğın% ters çevirerek parmağtnı üzerine basU. dür. Nitekim yirmi yıllık Cumhuriyet tık maskelerini yuz o şehade ki başlıktan ortada bir harf değil, bariz bir devrinde, Halk Partisi. bu iki fonksiyo lerinden atmışlarğ foyreffe gbrdük. «Böyle (G) harfi k s fca!dt lnt nu kendi nefsinde toplamıs ve zaman <nr. Oniar,^ ajlar oır a ^ r e {jm i kasden böyle çtzılmijttr» dedıkten. sonra sordu: o maz U zaman büyiik başarılarla yünitmüstür. danberl açık kapalı ^ Susttık. Cevabvn gene Ya h u n u n g e k i c i nerede>* Fakat derookrasi rejiminin gerektirdi yaptıkıan tenkldler . tOkuwnca anladım, içinde tmiş.'» ) k e v d i s i rerdi ? ği şartlara göre memleket idares'nt de kopardıklan yay ' kontrol vazifesi normal olarak bir ikin ;aralarla neyi istihdaf ettiklerini bilDemokrasiyi, tam manasüe totaliter ci partî tarafından yapılmak lânnıdır. hassa son günlerde neşriyat sahasına bir tek partinin tahakkiimü addeden. Bu hakikati hepimizden önce gören bü attıklan «Yeni Dünya. ve «Göriisler» hürriyeti, yalnız kendileri konuşmak yük Atatürk bizde bir ikinci parti ek adh kızıl propaganda organlarile daha ve başka her sesi susturmaktan ibaret sayan bir rejimin taraftarları, bu resikligini her zaman duymuş, bunu gi iyi açıklamışlardır denne çarelerini de uzun uzun aratnışOnlar, hür ve müstakil Türk va jimi Türkiye halkına da kabul ettirtı. tanmdaki demokrasijT ve hürriyeti be tneğe çalısıyorlar. Komünistlik ve bolşevik1ik tıpkı favatanı ve milleti Drfidar bükuraetlerine ve iktidar par ğenmiyorlar. Bu tilerine karşı halk tarafından çok defa Moskovakâri bir rejimin esiri yapmak şistlik ve nazilik gibi, hattâ onlardan beslenen insiyakî diyebileceğimİ7 için, demokrasi ve hürrivet istiyorlar, daha beter bir şekilde ferdlpre hiç bir hofnudsuzluk duygusnnun istisman, Istedikleri Sovyet Rusya<Jan başka hiç hürriyet tarumaz. Komünistlik ve boldemokrasi gibi bir ınilletin bizde artık normal bir hale gclmesini bir yerde tutunamamış bir ictînıaî a seviklik özlediğimiz idare ve kontrol fonksiyon kide olan iomünistlik de değildir; em ekseriyetine dayanan bir idare değil, Arkast sahife 3. Sü. 4 te lannı aksatan en miihim tinsurlardan peryalist Rus bolşevikliğicir. biri idi. Şn veya bu sebebden dolayı halinden memnun olmıyan bir talnm demagoglann, yahud iktidar yerine hasret çeken muhterislerin kışkırtmasile aldananlar, öyle zannedcrler ki, herşeyin yoluna gİTmesi için mutlaka baştakilerin çekilip yerine b'tekilerin gecmesi lâzımdrr. Bir mücadeledir ba«lar. tşler ve fikirler değil şahıslar ve şahsiyetler tartısma konusu yapıhr. Bu va»iyette memleketin siyasî biinyesi yer yer çözülme ve kopma alâmetleri gösterîr. Dövüşle sona eren fııtbol maclarmda olduğu gibi asıl gaye ortadan kaybolur, bir anarşidir yiiriir çider. Yeni İranda dünkü durum son hazırlıklar Ingilizlerle Amerikahların Irana yeniden bir kısım kuvvetler getirdikleri şayiaları var Halk Partisinden çekildi Yeni partinin tzmir miimessüi olacağı söylenen Refik tnce ile bir mülâkat Tahran 3 (a.a.) İran hükumett Sovyet büyük elçisinin notasına cevab vermişür. Bu cevabda ezcümle şunlar üzerinde durulmaktadır: 1 Iranm bütün Müttefik kuvvetleri tarafından süratle ve tamamen tahliyesi ümid edilmektedir. •2 İran kuvvetleri kuzey illerine giremiyecek olurlarsa, karışıklıklar daha ziyade artacaktır. 3 Kuzey bolgelerine İran takviya Arkast sahife 3, Sü. 2 de Telgraf ve mektub adresi: Cumhuriyet, İstanbul Posta kutusu: İstanbul No. 246 Telefon: Başmuharrir: 22366. Tahrir heyeti: 24298, İdare ve Matbaa kısmı: 2429924290 Salı 4 Aralık (945 v.. Ahmed Halid aoevı .J İraıi, Sovyetlerin notasına cevab vererek taleblerinde israr Yeni Parti Celâl Bayar, Cumhuriyet etti, Ruslar da Ingiliz ve Atnerikan notalarına cevab verdiler Adaylar, ikinci seçmenlerin peşinde! Eozlu kömür istihsalâtını iki misline çikaracak ve derinliği 600 metre olacak olan ana kuyudan görünüşlerı Haricî asansdr inşaarı ve kuyuya yukandan bakış Bizim yoldaşlar nihayet maskelerini attılar Fakat Türk milletinin sağ duyusu bunlann Ortaşark devletleri yalancı demokratlığma ve sahte hürriyet Türkiyeye birer âşıklığına aldanmıyacak kadar kuvvetlidir heyet yollıyacaklar >rtaşarkiçin Ankarada görüşmeler Uzun Mehmed Kuyusu Ekonomi Bakanı dün kömür havzasında açılmaya başlanan ana kuyuya ad taktı Zonguldak 3 (Telefonla) Kömür havzasında beş senelik amenejman plânımn tatbikatından olarak Kozluda açilan ana kuyunun ad kovma ve kazma vurma törenlerl bı^un yapılraıştır. Her iki tören îçln davet edllen Ekonoml Bakanı Pua<J Sirmen üe, Sümerbank ve Etlbank heyetlerinden, diŞer davetlilerden ibaret 40 kişllik bir kafüe bugunkü Arkan sahife 3, Sü. S da Seçim sandığı Beledlye Mektubcu o« dasında iki polis memurunun nezareti albnda bulunmaktadır. Sandık, yarın saat ikide Beledlye Teftiş Heyeti tarafından mühürleri tetkik edildıkten sonra açılacak ve reylerıni kullanmamı? olan ikinci seçmerJer mazbatalarını Arkast sahije 3, Sü. 6 da Kocasınm gaze bulayarak yaktığı kadııt İlk olarak Irak heyetinin , geleceği haber veriliyor ı Londra 3 (BBC.) Bağdaddan geen haberlere göre, Nuri Said Paşa dün Irak Ayan meclisi reisliğine seçilmiştir. Diğer taraftan pek yaimda, Iraktan Tür Fındık tacirleri müşkül durumda! Hesabsız taahhüdlere giren bazı firmaların. piyasanın yükselmesi üzerine iflâs edecekleri söyleniyor Fındık fiatlarındaki yükseliş üzerine, evvelce yaptıkları alhie fındık satışlar) taahhüdlerini yerine getirmiyenîerîn Borsa hakem heyetine yapılan şikâyetler gittikçe çoğalmaktadır. Hakem heyeti bu ihtilâfîardan mühim bir kısmıru tetkik ederek karara bağlamıştır. Kararlardan çoğu, taahhüdlerini yarine getirmiyenlerin aleyhine neticelenmektedir. Fındık fiatları, bundan bir müddet evvel gerek ihracatm durması, gerekse yağ fabrikalarının taleblerinin azalması yüzünden 90 kuruşa kadar düşmü^tü. Bu esnada belki de fiatların daha da Arkast sahife 3, Sü. 6 da Cinayete kurban giden Mihriban , Akdogan ' L Y«wt 3 üncü sahljemizde * Prenses Dürrüşehvar dün Ankaraya gilii \ Nurl Said Faşa, memleketimizi son ziyareti esnasında Altes Naib AbdüUlâh ile beraber kiyeye bir heyet gönderileceği ve Nuri Said Paşanın bu heyete başkanlık etmek üzere pek yakmda Mısırdan memleketine döneceği bilcirilmsktedir. Suriye, Lübnan, Suudî Arabistan, ÜrdÜD ve Yemen de Türkiyedeki müzakerelere heyet göndereceklerdir. Iran ve Efga Arkası sahije 3, Sü. 2 (I« Birlesmiş Milletİer ve Türkiye Cevad Açıkahn, memleketimizin dünya teşkilâtına olan güvenini izah etti Londra 3 (a.a.) Türkiyenin Londra Büyük Elçisi ve Birleşmiş mı3letler hazırlık komisyonunda Türk murahhası Cevad Açıkalm, Britanova ajansına bugün §u demeçte bulunmu§tur: « Türkiye Birlesmiş milktler teşkilâtına bütün mevcudiyetile katılmış bulunmaktadır. Ve buna dair gayretleri bütün kuvvetile desteklemek niyetindedir. Birlesmiş milletler teşkılâtı bugün bütün dünyanın en büyük ümidini teşkil etmektedir. Eğer, her memleket dünya barışı ve milletlararası işbirliği yolunda vapılacak gayretlere Türkiye gibi ayni kuvvetle ve ayni Arkan «ahife 3, Sü. 3 te Kendi kendimizl te.nkid: CelM Bayann şahsiyetl, bfade tecrübesİ çok yapdmış bu kötii maceralarin memleketimizde bir daha yaşanmıyacafma dabr hepimize kuvvetli fimidler verlyor. O, Istiklâl mücadelesinin ilk günlerindenberi temiz, doğru, idealci bir adam olarak tanınmıştır. Prensipleri bakımmdan yiizde yüz Atatürkçü ve inkılâbcı bir devlet adanudır. Her ne pahasma olnrsa olsun başa geçmek için değil, memleket idaresinin en miikemmel bir şekilde yürütülmesini temin, ynrd istıklâlinin en sağlam bir şekilde korunması için çalışmak ister. Şimdiye kadarki hayatı bu göriisümüze hak verdirecek bir yolda akmıştır. Bundan sonI» her hançi bir sürprizle karşılaşmamız Ihtimall de azdır. Daha ne istiyorlar? Rivayet ediyorlar fci muhalif gazetecılerden biri bir Amerikalı dostuna bizim memlekette demokrasi ve hürriyet olırmdığtndan yana yaküa şikâyet ediyormuş. Söylüyoruz, yaziyoruz, bağmyo. ruz ama demokrasi ve hürriyet gcne yok, gene yok. Amerikah sormuş: Bu barva söyîedifclertrıisi yazabiliyor musunuz? Evet.' O halde demokrasi de, hürriyet de vardtr. Çünîcü demokrasi ve hürriyet işie bu, demektir. Daha ne istiyorsunuz? Evet, daha ne istoyorlar? Prenses Ankara ekspresinin hareketinden birkaç dakika önce vagonun penceresinde On beş gündenberi şehrimizde misafir bulunan Prenses Dürrüşehvar dün akşamki trenle Ankaraya gitmiştır. Prenses, öğleden ev\rel otelden çıkmamjş ve 16 55 te emrine tahsıs edılen hususî otomobille Kabataş rıhtımına inmiştir. Orada Ingiliz sefaretıne aid ufak bir motörle Haydarpaşaya geçmiş ve trenin hareketine bir kaç dakika kalaya kadar salonda istirahat etmiştir. Misafiri uğurlamak üzere kalabalık bir halk kutlesi istasyona birikmiş bulunuyordu. Bir arkadaşımız, Prensesle otelde bir kaç dakika görüşebilmiştir. Şehr^mız Arkası Sa. 2, Sü. 7 de NADİR NADİ «... Bir kaç sene daha yaşayabilseydi neler olacaktı?.. Ah neler olacaktı?..» . (Tevfık Rüştü Aras Görüşler)