Katalog

29 Kasun 1945 CUMHURTYET Sırra kadem basan uçak irfcaç giin evvel bir Londrs telgrafı şaşUacak bir habeı verdi: İngiHerede, bir müddet evvel siira rökorunu kıran Meteor tipi bir uçak İngiliz hava ' meydanlannm birinden izinsiz olarak havalanmış ve sırra ka dem basmıştır. îngiliîler, kaybolan uçağı bulmak içln havada ve karada araştırmalar yaptılar bütfin nçak meydanlanna bir Meteor uçafcının çalmdığuu haber verdüer. Fakat uçağın izini bulamadılar. Işte size zabıta romanlanna ve Amerikan macera filmlerine benâyen hakikî tir nçak hırsızlıgı™ Fakat ortadan kaybolan nçak hakkında bazı malumat verirsek, bn hâdisenin bir hırsızlık vak'aEindan ziyade casusluk roman veya filmlerine benzediği meydana çikar. Çalınan oçaJk, tngiliz hava kuvvetkrinin bir askert sırn idi. Hatırlardadır kl, Insilizler 1944 te bir pervanesiz uçak yaptıklarım ilân etmişlerdl Bn pervanesiz nçak tedricen tekemmül ettirflmi? olup bunlardan ikl nçak, ekim ayındanberi dünya sürat rökorunu kırmak için hazırlaniTor ve tecrnbe uçuşlan yapıyor. lardı. 31 ekim günü verilen bir haberde, Gloster Meteor nçağuun bir tecrübe nçnşunda. saatte 932 buçuk kllometre sürat le uçtugu bildirilmiştir. Fakat bn, asıl rö kor nçuşn değildi. 7 kasımda verilen başka bir haber, rökor uçuşunun da yapıldı|uu ve iki Meteor nçafından birinin ortalaraa 970, ötekinin 97S kilometre ya parak diinya sürat rökorunu kırdıklannı bildirdi. Bn nçuş esnasında uçaklardan birinin sürati bir an 9S6 kilometre 538 metreyi bile bulmuştur. Fakat 1000 küometreye yakiaşan süratler büe pervanesiz uçağın tam hm degildir. Işte bir tanes. esrarengiz bir surette havalanarak ortadan kaybolan nçak, diinya sürat rökornnu, 200 kilometreden fazla kıran bir uçaktır. İranda âsiler Tahrana doğru hızla ilerliyorlar 2 Birkaç gün önce bir gamizon Baştarafı 1 inci sahifede vetlerinin büyük kısmı, Tahrana gi kurmak için Sagez'den Mahabad'a giu den yollan kapamak üzere, Kazvinin mek emrini alan piyade taburu neden güney batisında bulunmaıktadır. Bu oraya gidememiştir? 3 Azerbaycana doğru gitmeleri kuvvetlerin duruma hâkim olduğu gereken taburlar neden Şerifabad'da haber alınmıştır. Dün Başbakan Hakirrd Sovyet elçisi durmaya mecbur kalmışlardır? 4 Hasta askerleri tedavi etmek ile tızun bir görüşmede btılunmuştur. Bu hususta büyük bix ketumiyet mu üzere Şerifabada gitmekte olan Iran orduları başdoktonı albay Ayadi, nehafaza cdilmektedir. Moskovadan gelen haberlere göıe, den yarı yolda durdurulmuş ve geri Sovyet Dış Bakanı B. Molotof Azer dönmesi emrini almıştır? baycaa Millî Meclisi tarafmdaa ilân 5 Tebrizde bulunan kuvvetler needilen muhtariyetin Moskovada sem den hareketsiz bırakılmışlardır? pati il« karşılanmakta bulunduğunu Saylav Ferhudi, Sov'yet makamlarıIran hükunaetine açıkça bildirmiştir. nm üçlü andlaşmaya ve üç büyükleDiğer taraftan, Moakova radyo ve ba rin hnzalamış olduğu Tahran de.necismı Ingiliz Amerikan notalanndan ne aykırı bir şekilde hareket ettiklehiç bahsetmtmiştir. rini ilâve etmiştir. Bir mebus Sovyetlerîn Sovyetlerin hattı hareketi müdahalelerini sayıyor Londra 28 (aA) İran hakkında Tahran 28 (a.a.) Takranla Tebriz görilsmeler yapılmasma matuf İngiliz arasında bulunan Zencanm âsiler ta ve Am,3rikan notalarına Sovyet cevab! rafından işgal edildiği haber verilmiş, beklendigl sırada, Rus hükumetinin bu fakat Zencan'la telefon konuşmaları mcseledo nasıl bir durum takınacağmı kesildiğinden bu haber teyid edileme çeşidll alâmetler açığa rurmaktadır. Bu miştir. Tebriz'de, Rizaiyede ve Erde alâmetlerden en mühimmi bîr Moskova bild« durum sakindir. Muhaberat ke haberidir. Bu habere göre, Sovyet h sildiği için kıızeyde bulunan diğer şe kumeti, «.Iran Azerbaycanı halk meclisi» hirlerden hiçbir haber alınamamakta tarafmdan llerı sürülen muhtariyet ta dır. lebini büjük bir sempatl İle telâkkl etTahran gençliği, Azerbaycanı âsilcre tiglnl tran hükumetine bUdlrmlştir. karşı müdafaa etm«k üzere bir millî Moskova basınının kullandığı aği2 muhafız teşkilâtı kurulmasını Şah'tan da mânalıdır. istemişür. tAzerbaycan halk m«clisi beyannameBugün Iran parlamentosunda saylav si> nin tam metni Izvestia gazetesi talardan Ferhudi, Başbakan Hakimi'den rafmdan yaymlanmıştır. Öte taraftan şunları izah etmesini istemişür: Moskova radyosunun yorumcuları da, 1 Sükunu iade etmek için Ma bu hareketin esasta bir haık hareketi zanderan'a girmek emrini alan 200 jan. olduğundan ve bu eyalet halkının zudarma hangi sebeble üç aydan îaz'a lüm ve işkeneeye maruz kalmış bubir müdd«t Firuzkul köyünde tutul lunduğundan sık sık bahsetmektedir muştuz? I ler. »...ııınıııııııiDnıınııraunilllülIlliniinnillIlUllülllllHllllllllllllMirıınııı ikinci seçıtıen sayısı taıtıam ra bunun yüzde sekseninın gelraesi lâzımdır. İstanbul milletvekilliği için dün d> Yassıviran muhtarı Fahrl Oztürk il< bundan evvel de adaylığını koymuş olan muallim Arif Feyzi Ülkji, avuka Ali Sacid, inşaatçı Fehmi Erem vı Kastamonu Noteri avukat Tahsin Gündem istida ile müracaat ederek adaylıklarını koymuşlardır. Adaylar arasında bir iki gündür gizliden gizliye münakaşalar olmaktadrr Adaylardan bir kısmı İstanbul Parti işlerinde ilerl gelen şahsiyetlerdendir Bunlardan Hakkı Tarık Us Parti Vilâyet idare heyeti üyesidir. Mekki Hikmet Beyoğlu kaza idare heyeti başkanıdır. Zühtü Çubukçuoğlu Beşiktaş Parti kaza başkamdır. Şehir Meclisi azasından Vasfi Karagümrük nahiye başkanı olarak bulunmaktadır Bunların hepsi kendi bölgelerindekl ikinci seçmenlerin reylertal temine uğraşmaktadular. Bunlann haricindeki kazalar ikinci seçmenleri ise hep3İ Parti arkadaşı olan bu zevattatı haagisine rey vereceklerini lncelemekle meşguldürler. Hattâ bunlar özel mahiyette toplantılar yaparak bu partlcilerden hangisini tercih edeceklerlnl araştırmaktadırlar. Izmir, Denizli ve Muğlada yeni adaylar îzmir 28 (Telefonla) İzmirde milletvekilliği için adaylıklarıru koyanlann sayısı 8 kişiyi bulmuştur. Eski Maliye tahsil müfettişlerinden Hasan Fehmi Karhan, avukat Yalçın Dağlar, Menemen avukatlarmdan Kemal Oskay, Dr. Raşid Boratav, ingilizce ötretmenî Said Odyak yenlden adaylıklarım kojanlar arasmda bulunmaktadırlar. Denizliden bildirildiğine göre, burada da yargıtay başyardımcısı îsmail Hadımhoğlu, Ödemiş avukatlarmdan Sıdkı Savaş adaylıklarmı koymuşlardır. Muğladan da, İzmir savcı yardımcılarından Muhsin Sünnetçioğlunun adaylığmı koyduğu bildirilmektedir. Bastara}\ 1 inci sahifede Londra Büyük Elçimîzin Aüadoluda bereingiliz basınma demeci ketli yagmurlar Baştarafı 1 inei sahifede lan sayeslnde zafer kazanılmış, harb sona ermlştir. Fakat barış kurulmuş diyebilir miyiz? Zannetmiyorum. Zlra, görüyorum ki, lnsanlığın bir eşine daha raslamadığı muazzam ve korkunç bir harbden bize miras kalan tehdidler, güvenslzlikîer, endlseler ve safaletler daha bir çok memleketlerde el'an hüküm sünnektedir.> Cevad Açıkalm devamla demiştir ki: < İrigiliz hükumetinin ftlicenab misafirperverligl sayesindedir kl, şimdi elli blr millet Londrada toplanmıştır. Karşılaşılan vazife şudur: Güvenîlği kat'i olarak tesis etmek, kötü kalbli ve kötü niyetli kimselerin insanlığı bu son kanlı harbe sürüslemiş, olan harcketlere bir daha başvurmasına meydan vermemek. Bütün dünyantn Birleşmlş milletler teşkilâtma bağladığı iman büyüktür.> Cevad Açıkalm sorulan suallere cevab verdi Londra 28 (a.a.) Britanova Ajansı bildiriyor: Dün akşam, Türkiye Büyük elçiliğinde İngiliz ve yabancı basın temsilcilerî için tertib edilen basın konferansında, Büyük elçi Cevad Açıkalın, yazılı demecini yaptıktan sonra, İngiliz ve yabancı gazetecilerin sorduğu muhtelif iuallere cevab vermiştir. Büyük elçi, bu suallerden bir çoğunun milletlerarası mahiyetli olduğunu ve Türkiyenin Londra büyük elçisi sıfatile kendi alarunm dışmda bulunduğunu söylemiştir. Büyük elçi, Boğazlaın müstakbel statüsü hakkında Türkiye ile Montreux mukavelenamesi âkidleri arasmdaki görüşmelere dair hiç bir malumat veremiyeceğini bildirmiştir. Bizzat Türk hükumetinin bu mesele2 seri bir hal sureti verilmesini görmek arzusile endiçeli olup olmadığı 5ualine, büyük elçi şu cevabı vermiştir: t Türkiyenin bu bahiste bir endişesi olduğunu sanmıyorum. Bu mesele, sarih surette milletlerarası bir meseledir ve şüphesizdir ki, Türkiye, zamanında, bu mese'enin halline iştirakle bahtiyar olacaktur.> Sâdabad paktı hakkında sorulan bir suale cevab olarak, büyük elçi, gazetecilere, bu muahedenin filiyatta bir dostluk muahedesi olduğunu hatırlatmıştır. Bir gazeteci, büyük elçiden, bir diplomatik temsilcinin saraya itimadnamesini vermeden evvel Dış İşleri Bakanmı ziyaret etmesinin âdete aykırı olup olmadığını sormuştur. Filhakika, Cevad Açıkalm, krah görmeden evvel Mr. Bevin'i görmüş buiuııduğunu, fakat bunun diplomaside âdet olduğunu söylemiştir. İngiliz Dış İşleri Bakanlığı Cevad Açıkahn'm Mr. Bevin"e yaptığı bu ziyaret etrafında fazla söz söylememeyi tercih etmişti. Cevad Açıkalm da, beyanatında, bu hususta yapılacak hiç bir tefsiri olmadıgmı bildirmiştir. Büyük Elçi, bundan sonra, bütün dünyanın, gözlerini, Londrada toplanan Birleşmiş Milletler teşkilâtına çevirmiş bulunduğunu söylemiş ve demiştir ki: « Dünya meseleleri için kat'î hal suretleri araştırılmasmda ve devamlı bir sulhun kurulmasında Türkiyenin, iyi niyet sahibi bütün milletlsrle işbirliği halinde, büyük blr rol oynıyacagı Umidindeyim.» Büyük Elçi, Türkiyedeki Ermeni ekalliyetleri hakkında So\'yet radyo neşriyatl karşısında Türk efkârınm tepkisi ne dair sorulan blr suale şu cevabı vermiştir: c Bu, üzerinde düşünülecek vejahud hakkında harekete geçilecek ehemmiyette bir mesele degildir. Türkiyenin Sovyetler Birliğine karşı hiç bir zaman hasmane bir siyaset takib etmemiş, nadir memleketlerden birisi olduğu düşünülürse, bu radyo hücumlarının yapılması az çok garibdir. Filiyatta, bizden ne istendiğini anlamak da oldukça güçtür.» net Karsta sıfırın altında 3 derece, yüksek suhunet de Adanada 20 derecedir. Çukurovada Adana 28 (Telefonla) Dün nçeceyarısından itibiren başlayan yağmuria fasılalı şekilde devam etmektedir. Dü« şen yağmur miktarı henüz tafcnin edic olmatr.akla beraber, havanin kapalı rutkun olması gözleri havada kalsnj çiftçiye büyük bir ümid ve sevinç verj miştir. Eskişehirde kuraklık tehîikesi kalmadı Eskişehir 28 (Telefonla) Eskişehi? bölgesine iki gündenberi çok faydall yagmurlar düşmektedir. Bu suretla kuraklık tehîikesi kısmen azalmışt Yagmurlar, devam ettiği takdirde, g < lecek yıl mahsulü çok iyi olacak, geçen sene kuraklıktan çekilen sıkmtıj önleyecektir. Milâsta bolluk ve bereket Milâs 28 (a.a.) Bölgemizin başlıca ürünlerinden zeytinin, bu yıl geçen yıla göre yüzde elli fazla olacağı tahminj edilmektedir. Tütünün de fevkalâde iyi olduğu temin edilmekte, e!3p;rler 200 ile 25 kuruş arasında bir fiat bulacaklanr söylemektedirler. Bol ve berekstli yağmurlar yağmaktadır. Bastarafı 1 mcı Amerikada Rus ve İngiliz aleyhdarlığı lik bir lstifaname n,eşrederek vazlfssinJ| den çeXilen Amerikanın Çin elçisi Ge neral Patrick Hurley, basına yaptıjı yanatta demiştir ki: ı Bahis mevzuu olagelmekte bului nan Üçüncü Cihan Harbl, demok müdafaa ve tesis gayesinden olacaktır.» Mr. Hurley, Amerikanın, Atlantijc yaJ sasında yazılı prensiplerinin tatbikin.1 den âciz olduğunu, bir taraftan emper| yalistlere yardım ederken dl&er tarafta da komünistlere müzahir olduğun^ söylemiştir. Mr. Hurley, Amerikanın «gizli dip lomasisi> ni tenkid ederek, hükumet muharib devletler tarafmdan teşkil olu^ nan bloklarm birbirine zıd ideolojiler den ziyade, Birleşmiş Milletler karar larmı desteklemesi lâzım geldiğl netic sine varmıştır. Baştaraiı 1 inci sahv.ede Bu nçağın niçin aşırıldıfim nznn boy>In izaha lüzum yoktur, sanınz. Meteor alelâde bir uçak değildi. genelerce devam eden bir gayret neticesinde vücnde getirilen yeni bir icad ldi. Hırsızlar, tngilizler tarafmdan sımsıkı muhafaza edilen esrannı ögrenmek için uçaiı çalnuşlardır. fazla tafsilât vermiyorlarsa da yepyeni tipte bir uçak olan Meteorun çalınmasmda, bu nçaklan kullanmağı bilen kin.sclerin methaldar oldnklanna şüphe yoktur. Hiç oltnazsa bunu uçuran pilo*, pervaneslı uçafı kallanmasını pek iyi bilcn biriclir ve Meteor uçaklarınm tecrübelerine iştirak eden tngiliz pilotlarından biri olması çok muhtemeldir. Ycksa, ihtiva ettiğt Rnaî ve askerî sırlar dolayısile sıkı surette muhafaza altında bulunması, pek tabii olan bir uçafı, yabanrı bir adatn hava meydanınöan alıp götüremezdl. Acaba uçagı çaldıranlar kimlerdir? Hâdise bir Amerikan filmine benzediği İçin Amerikalılar mı? Zannetmiyonızçünkü İneilizlerle Amerikalılar, btitün yeni icadlarmı bîrbirlerine blldirdikleri jfihi. ilk pervanesiz Ingiliz nçağı da Amerikada tekemmül ettiriimişti. Başka devletlerin de İnrirtere ile başlarına bir beiâ çıkarmaktan çekineceklerine şüphe yoktur. O halde, uçağın esrannı ögrenmek istiyen kim olabilir? Bu sualin cevabını, bırakalım da Ingiliz fntelli gence Service'i yani istihbarat teşkilâtı versin. Bir av nçağı olarak kullanılmak üzers yapılmış olan bn 1000 kilometreye yafcın süratli uçağın, bn şekilde çalınıp sırra kadem basması, bir giin atom bombasına aid esrarın da ayni âkıbete uğTaması ihtimalini akla getirmektedir. Bn bombanın sırrını ögrenmek istiyenler, Meteor uçağının başına gelenden cüret vs cesaret alacaklar \e bu yolda çalışacaklardır. İnpiliz ve Amerikan zabıtalannm ve casuslukla mücadele teşekkiillerinin göz lerini dört defil, yirmi dört açmaları fçin. bn uçağın macerası onlara bir ibret ders! olmalıdır. Bn uçak hırsızlıği, alelâde bir zabıta vak'ası degildir ve böyle askerî bir sırrın aşırılması. büyük ehemmiyeti hals bir siyasî hâdisedir ki nçağın nereye, hanği memlekete gittiği anlaşılınca mühim bir ihtilâf konusu olacağına şüphe yoktur. Hitler'in hususî vagonu Londra 28 (a.a.) Hitler'in teftlş seyahatlerini yapmak içln. kullandığl özel vagon, şimdi Mareşal Montgomery tarafuidan kullanılmaktadır. Bu vagonda bomba taneleri veya makinelltüfels kurşunu izlerl gonilmek^edir. O zaman, saadetime payan olmıya1 caktı. Fakat, bu saadet bana mukadder değilmiş. Hayat çarkınm dönüşünü uzaktan seyredenlerden olamadtm, o çarkın. dişlerine kendimi kaptırdım, bil posa gibi yere serildim. İkisi de ilân edilerek yapıldıgı için, ben harble aşkı birbirine pek benzetirim. Aralarmdaki fark. birincinln dövüşle başlayıp barışla bitmesine mukabil, ötekinin barışla başlayıp dövüşle sona ermesinden ibaret. Bizim aşkımız ilânsız olmuştu. Nurdan'la benim aramda, uzun zaman isimBİz kalan bağın bir hüviyet alması, sevği denilen gönül galatı kılığma girmesi mukadderdi; birbirimize karşı ne olmamız icab ediyorsa o olduk. Sonra, beklenen yolcuların mevcudiyetinden kaçmak için sığmdığımız koradaki ev, biı gün nişanlanmamıza şahid oldu. Nurdan. o gün gene, gözlerinin içine kadar yayılan müphem, manalı bir yüzle gelmişti. Bana sürpriz yapmak istediği zamanlar, h€p böyle, yanaklarına yükse'miş bir heyecan dalgası ile karş'ma çıkar, her an bir kahkaha koyuverecekraiş gibi burun delikleri genişler, dudakları kıpırdardı. : Bugün merasim var, Rifi. dedi. Ne merasimi Nurdan? Nişan merasimi. Nercde? Nerede olacak, burada. Kim nişanlanıyor? Baştarafı 1 irtci sakifede BaştaraU 1 inci sahtiede düşünülecek bir meseledir. Vilâyete bî lü, Rusya, Britanya ve Birleşik Ameririncl müracaatimizde, kendimi başmu kaya anlatabilmenin kolay olmadıgmı harrir olarak göstermiştim. Tahsilimin söylemekle blr hayal yapmıyorum> dsderecesi tetkik edlerek başmuharrirliğe miştir. Hakikaten bu belki de kolay olkabul edilmeyince ikinci beyanname mıyacaktı. İnönüne biraz yardımda bumizde gazetemLzin başmuharrirsiz çıka lunmak maksadîle bunu fırsat bil<erek, cağını bildirmiştik. 14 kastm tarihli ya müdafaa tarafı için bir şahid gösterezı benimdlr. O yan üç vatandaşm ölü ceğiz. rrttine sebeb olan Bayındırlık müdürlüBu şahid, Amerikan genelkurmay başğünün 707 numaralı otomobili meselesi kanı ve AngloAmerlkan harb stratejiele almarak yazılmıştır. Resmî blr oto sinln dâhisi olan General Marshall'dir. mobilin benzin sarfederek hususî ellerGeneral Marshall tarafından, Harbide dolaşması mevzuu bahsedilmiştir. ye Bakanlığına verilen ve Fransaya yaBunun siyasî mahiyeti yoktur. Sanıldıği pılacak çıkarmanın tarihinln tesbitlnl gibl çlrkin bir maksadı yoktur,> zorlaştıran gemi ve malzeme noksanİlhaminin vekili avukat Rauf da çun Iığı gibi bazı kritikmeseleleri belirten arı söylemiştir: rapor bir ay evvel açığa vurulmuştur. < Bir buçuk senedenberi hergiin Raporunda bu meselelerl inceiiyen çıkan gazete neye nazara çarpmarrnştır? General Marehall devamla jtyılan yazŞimdl verilen müsaadeye muhalif ola maktadır: rak siyasî yazılar yazılmış olduğu iddi«Bu sırada, yani, Tahran konferansı asının sebebini öğrenmek istiyoruz. esnasında, başgösterecek zorluklardan Gazetenin başmuharrirl yoktur. Mü birisinl de, Bulgaristanın taarruzuna ekkilime 'başmuharrirlik rütbesmi ne uğramasile Türkiyenin bilfiil Birleşmiş reden verdiğini Vali Şefik Soyerden milletler safında harbe kaülması ihtisormak Istiyoruz? Ve kendislnin mümali teşkil etmekteydi. Doğu Akdedafaa şahidi olarak celbini istiyoruz.» nizde Türkiyeye yardım edebilmek içln Mahkeme beyanname asıllarmın VI gerekecek harekâtm nazan itibara alınlâyetten celbine, Valinin müdafaa ?aması lâzımdı.> hidl olarak dinlenmesine ve yazılarrn General Marshall, Türkiyenin blzim siyasî mahiyette olup olmadığımn tptsafımızda harbe girmesi ihtimaltni tikine karar vererek mahkemeyi çargünlük blr mesele olarak nazan itibaşamba gününe bırakmıştır. ra ahndığma göre, artık Türkiyenin harb dışı etmek Türk vapurlarının Akdeniz niçin fazla gayret kaldığını izah lâzımiçin sarfetmemesi dır.> seferlerindeki başarısı Kahire 28 (a.a.) Anadolu Ajansının muhabiri bildiriyor: * ElMokattam gazetesinln sahibi ve başyazarı Halil Bey Sabit Suriyeden dönüşünde gazetesinde yolculuk intıbalarını yayınlarken gidiş ve dönüşünde Moskova 28 (a.a.) Reuter'in Mosbindiği Türk gemilerinden sitayişle kova muhabiri bildiriyor: ahsetmekte ve şöyle demektedir: Moskova sokaklarında asker ve pc<Doğu Akden'zde hlzmet gören öd lis devriyeleri dolaşmaktadır. Geee TÜTIÎ vapurunun zarafetl ve temizlîği muhafız kuvvetleri takviye ediliyor. misal olacak derecededir.. Servisinin Sovyet makamlan, bu tıedbirleri, harbmükemmeliyetl, memurlarınm nezaketi, den sonra Moskovada pek çok görü•olcuların rahatım sağlamak hususun len cinayet vak'alarmı önîemek için daki dikkatleri, yiyecek bolluğu ve ne almışlardır. faseti, hiç bir yerde hattâ harbden evvel Son zamanlarda Moskovada silâhlı ıu hat üzerinde işleyen gemllerde dahi sirkat ve taarruz vak'aları çoğaTmıştır. bulunmamakta idi. Yegâne mahzuru Bilhassa gençlik arasmda görülen cina•er bulmak hususundaki müşkülât teş yetler büyük bir mesele teşkil ediyor. kil ediyordu.> Birçok idam kararları verümiştir. Sovyet makamları, cinayetleri:ı artıYugoslavya cumhuriyeti Londra radyosu 28 (BY.TT.M.) Ha şma harbden sonra hemen bütün memer verildiğine göre, Yugoslav parla leketlerde tesadüf olunduğumı beliıtmentosu ör.ümüzdeki haftalarda t.orla mekte ve aldıkları son tedbirlerin münarak Yu^oElav cumhuriyetlnl ilân ede essir olacağı kanaatini beslemektedircektlr. ler. İzmirde kapatılan gazefe meselesi Türkiyenin harb dışı kalışı davası Moskovada cinayet ve soygunlar arttı Baştaraiı 1 inci lisl azalarlle ba«n mümessUleri ve kalabalık Dir davetll kütlesl hazır bulunmuştur. Sehir bandosunun Çaldıgı Istiklâl marşmdan sonra Vall, kısa blr hltabede bulunmuştur. Sözlerlne, Darülâcezenin binlsl Halil Rlfat Paşanın hatırasinı saygı İle anarak başlıyan Dr. Lufcfl Kirdar, bu hayır müessescslnde şimdiye kadar elli ikl bln düşkünün banndjrıldığını, 30 blne yakın lhtlyar v« 16 bin öksüz İle 7 bln küçük çbcugun hlmaye edlldiglni söylemiştir. Vall, Cumhurlyet rejlminin Darülâcezeye gösterdi&l yakın alâkayı bahls mevzuu ederek müesseseyl övmüştür. Valinin nutkundan sonra buradaki çocuklardan biri konuşmuş. diğer blr yavru da şiir okumuştur. Şehir bandosu blr taraftan güzel parçalar çalarken, davetlller diğer yandan müesseseyi gezmiçlerdlr. Sıra İle hastane, kreş. aceze paviyonu, lmalâthaneler ve okul dolaşılmış, davetlller her tarafta görülen. temizlik ve lntizamı takdirle görmüslerdlr. Kundura, dokuma, marangozluk, çorab, terzlllk, demircilik atelyelerlnden muteşekkll lmalâthane "kısmı bilhassa nazan dikkatl çekmiştlr. Bu atelyeler bugün yüz bln liralık mütedavil sermavs ile çalışmakta ve Beledlye, hususî ldare, Vllâyet glbl resmî müesseselerin de lşlerlni yapmaktadırlar. Meselâ bekçl elblseleri Darülâcezede hazırlanmaktcdır. Atelyeler altı ayda 180 bin lira kâx temin etmlştir. Darülâce2£nln kadmlar kısmı hastanesi 150. çocuklar kısmı hastanesl 100 yataklıdır. Aceaedekl küçük çocuklara on üç süt annerün memelerinden maklnelerle sağılan ana sütü verilmektedlr. Müessese gezlldikten sonra müsamere salonunda çocuklar taralmdan hazırlanan oyunlar seyredllmlş ve davetlller büfede ağırlandıktan sonra törene nlh"yet verilmlştlr. Dariilacezenin 50 nci yıldöniimii kutlandı Battara.1t 1 inci sahifede Baştaraft 1 inci sahijede eetvelinde devlet memurlarınrı yarberaber, bizi her taraftan kuşatan tehikeler mevcuddur. Eğer bu tehlikeier gıçlar ve öğretmenler dahil ay'.ık tuyenilmez ve bertaraf edilmezse, Ingıiiz tarları şu cetvelde tes'bit olunmuştur: Aslî aylık Ayhk tutarı milletini, şimdiye kadar tasavvur et Derece mediğimiz blr derekeye düşüreceklerdir 1 150 700 ve o zaman yalnız • dünya yüzündeki 2 125 600 mevkiimizl değil, ayni zamanda mem.e3 100 500 ketimizde herkesin ümld ettiği refah ve 4 90 400 hürriyeti de kaybederiz. 5 80 300 6 70 2R0 Müphem ve istikbal için maddeten 7 60 210 tatbik Imkânı olmıyan sosyalist pîân8 50 170 ların tatbik edilmesi için bizi hırpalı9 40 140 yorlar. Elimizi kolumuzu bağhyorlar, boğuyorlar. 10 35 120 11 30 100 Amerikanın harbden sulha geçiş tar12 25 85 zı o kadar se^i, kuvvetli ve ihtirash ol13 20 75 du ki, daha şimdiden iç pazarları dol14 15 60 duran maddeler yabancı memleketlere doğru akmağa başladı. İdame ve inkişa{ ettirebileceğimiz hayat seviyesi ne Bükreşte yeniden tevkifler Londra radyosu 28 (B.Y.TJ.M.) Blr ılursa olsun, başka milletlerin sadakaile yaşamağa razı olamayız. Biz, bize Bükreş Mberine göre. hafta sonv.nda âyık olan hayat seviyesini kendi kuv şehlrde yüzlerce kişi tevkif edilnüştir. 'etimizle b'zzat sağlamağa azmetmiş Bu te\kıüere hiç bir sebeb göste/ilmemektedir. bulunuyoruz.» GhurchiU'in söylevi Memur maaşları İhlikâra işle böyle mani olunur! Baitarajı 1 inci sahifede lerdir. Sabuncuların lddialarına gör bu yıl iOn zamanlarda kurak giden valar zeytlnlerin düşük asidli yag mesi netlcesinı doğurmuştur. Bu şekild sabun lmaline tahsis olunacak 8 asidden yukarı pek az yag elde edilecsgl ileri sürülerek rafine yağ İçin tahsis edilen 5 8 asidli yaglardan bir kısmmdan sabun imaline mUsaad.e edilmesini istemektediıler. Halbuki Ticaret Bakanlığı sabun imall İçin mütemadiyen diğer nebatî yaglann tahsisini düşüamektedlr. Sabun fabrlkatorlarınn bu yağ vaziyetl halledilmezse başgöstermij olaa sabun darlığınm blr buhrana yer verecegi hakkındaki Iddialan tahkik edil&cektir. Eskişehir 28 (Telefonla) Eski^ehlrde sabun buluna,mamaktadır. Piyasada ve bakkal dükkânlaruıda blr kalıb bila sabun yoktur. Halk, sıkıntı lçlndedir. . ' Türkîyenin ilk tt siyasî mecmuası rr • Memleket ve dünya hâdiselerinin hakikî mânasmı anlamak, memlekette ve dünyadaki yeni hareketleri ve yeni cereyanları takib edebilmek için muhtaç olduğumuz ilk siyasî mecmuadır. Memleketin iç ve dış meselelerinde en salâhiyetli kalemlerini toplıyan <GÖRÜŞLER> neşir hayatımızda yeni bir hâdise olacaktır. GÖRÜŞLER bütün hâdiseleri taze ve yeni bir görüşle tahlil edecek ve sizin için yeni ufuklar açacafctır. HAFTAUK SIYASI oruşler MtOMU*, Muharrirlerimiıden bazıları: Celâl Bayar Tevfik Rüştfi Aras Fuad Köprülü Cami Baykurt M. Zekeriya Sertel Sabiha Sertel Mehmed AH Aybar Sabahaddin Ali Niyazi Berkes Behice Boran Esad Adil Müstecablioğlu Adanada tifo ve tifüs vak'aları Adana 28 (Hususî) Şehriraizde son" günlerde görülmekte olan tifo vakalaruıdan maada, son ikl gün içinde, üç tifüs hastahğı görülmüştür. Alâkalı makamlar gerekli tedbirleri almışlardır. ^ Mevlud Ankara 28 (Telefonla) Dil Kurulayı bugün komisyon çahşmalarma deam et.niştir. Kurultaym genel oturumu yarın saat 10,30 da Dil ve Tarih ioğrafya Fakültesi konferans salonunda toplanacaktır. Başbakan Şükrü Saracoğlu bu akşam Şehir Lokantasında kurultay üyelerine bir çay ziyafeti vermiştir. Çay, geç vakte kadar samlmî bir hava içinde cevam etmiştir. Başbakan bütün üyelerle ayn ayrı hasbıhalde bulunmuştur. cirlerine bunu ufacık bir timsal halinde ilâve ettiği gün, Nurdan, bana bir tembihte •fcrulunmuştu. Bunu ölünciye kadar parmağından çıkarmıyacaksın, Rifi, söz veriyor musun? Verlyorum, Nurdan! ölünciya kadar çıkarmıyacağım. Hâlâ o sözle bağh imişlm gibl, parmağımdan ayırmadığım bu halka, o zamanki varlığımdan, üzerimda kalan tek eser. Aceml parmakların, blr kaprisi tatmin için örüverdiği bu saç telleri, bir çok defa koptu. Onlan birçok defa tamir ettirdim, yerd baştan ördürdüm. Beni mazime, bütün hayatıma bağlıyan rabıtalar birer birer koptuğu halde, hattâ birçoğunu kendi elimle kopardığım halde, bu ufacık bağı bir ülsım gibi muhafaza ettim. Ümidlerim gibl, saadetim gibi, kendlliğinden dökülünceye kadar da muhafaza edeceğim. Nurdan, annesi üzerinde de, yavaş yavaş, bir tahakküm kazanmıştı. Zaten, son zamanlarda, kadmcağız yalıda bir gölgeden ibaret kalmışh, hiç sesi çıkmıyor, hiçbir işe karışmıyor, yajayıp yaşamadığı bile belli olmuyordu. Onun için, ayni günün akşamı, Nurdan, sofrada, nişanlandığımızı kendisine haber verdiği zaman, bu emrivâkii, zaten bekliyormuş gibi, kabul etmekten başka bir şey yapmadı. Yalnız, bîr benim yüzüme, bir Nurdanın yüzüce baktığı zaman, gözlerinin bir parça buhıtlanır gibi olduğunu gördürn. i,Arkas\ var) Dil Kurultayınm dünkü faaliyeti Cumartesi Çthtyor. Fiatı 25 kurustur. EKREM MUHİDDİN YEĞEN'in Murfak Ansiklopcdisi ve nefaset koleksiyonu olan ALATURKA ve ALAFRANGA YEMEK öğretimi eserinin ikinci cildi çıktı. Bilumum kumes hayvanları Av etleri Bütün sebzeler Çeşidli pilâv ve makarnalar Bilumum börekler ve hasta yemekleri gayet pratik metodla öğretilmektedir. Umumî Sahş yeri: İ N K I L Â P K İ T A B E V İ Rahmetli eşim ve annemiz MUNEVVER BALCIOGLirnnn aziz ruhuna ithaf edilmek üzere vefatımn 40 ıncı gününe musadif 29 kasua 945 bugünkü perşembe günü Yeniköy camiinde öğleyi müteakıb Mevlud okutturulacağmdan arzu eden akraba v» ihvanı dinin teşrifleri. Ahmed Balcıoğlu ve çocuklan Not: Dünkü ilânımızda annemiz yazılacakken sehven babamız yaalmıştır, Keyfiyet tashih olunur. ,Alle reısımSz nıerhum Dr. General Her Jritabcıda bulunur. Fiatı 3 lira. NONTE KRİSTO 25 Krs. I 18 inci forması çıktı. Net Kitabeyi Tefrika: 26 Nakteden: Hamdl Varoğlu Neden bilmem, minimini yarım daiieler şeklinde içiçe geçmiş bu saç tellerinin nıanzarası, bana, üzüntüye benzer bir §ey verdi. Nurdan'm başında, bir taç ihtişamile dururken dudaklarımı üstünden ayırmak istemediğim o enfes yığının, tel te) ayrılıp parmağunda bir toğmak biçimi alması, nedense hoşuma gitmemiştL O halkayı hâlâ parmağımda gezdirlyorum. Şu satırları yazarken, sol elimin, adı ne olduğunu bilmediğim parmağındaki o saç örğüsünü, şimdi bir kere daha uzun uzun seyrettim. Parmağımı kımıldattıkça, gölgede bile renk renk pırıltılarla ışıldıyor. Nurdanın başmdan kendi elimle.alıp boymıma esaret zenciri yaptığım, buyunduruk yaptığım şahane saçların daha sağlam olsun diye örgülejtirilm:'!, kenetleştirilmiş bir minyatürS. Parmağımm etrafında çöreklenmij küçücük bir yılan yavrusuna ne kadaı da benziyor. Baktıkça ürpertiler geç.irme'n<B tagmen onu parmağımdan çıkarıp ataraıyorum. Boynumda taşıdığım kölelik zin Nurdan Hammla Refik Bey. Her zamanki muzibliklerinden birinl yapıyor zannettim. Fakat Nurdan, ciddl söylüyordu. Elini cebine soktu. îki tane halka çı> kardı. Bu halkalardan birini bana verdi. Aldım, gözlerime yaklaştırıp muaycna ettim. Onun elindeyken, renğinden, pırıltısmdan, altrn sandığım bu halka, madenî değildi, saçtan örülmüştü, Nurdan, elini bana uzattı: Tak, dedi. Ha!kayı parmağına geçirdim. 'Sonra: Elini uzat! dedi. Uzattım, kendi elindeki haıkayı, o da benim parmağıma taktı. Gorüyorsun ya, dedi, kendi saçımdan ördüm bunları. Günlerce uğ''aştım, babamm kütübhanesinde buiclugam bır kitabda, saç örgüsü modellerile tsriflerı yazılı. Onlara baka baka yaptım. O kadar iyi olmadı tabiî, ama zararı yok Her halde altmdan daha kıymstlidir. Parrr.ağıma geçen halkaya tekrar baktım. Hakikaten o kadar muntazam değildi. Hattâ, bazı yerleri tarazlı, bağlantıları belli idi. BAYANLARA MÜJDE: 1946 yılının en güzel yün işlerini ha^ KAZAK modelleri ve jileler, süeterler, atkılar, yelekler, masa örtüleri, örgülerini öğretir yün iş "kitabı 50 resim ve örnekle dört renkli bir kapak içind* ruhuna lthal edilmek üzare \efatimnf 40 ıncı gur.üne raslıyan 3011945 yannkl cutna b'anü cuma namazandan sonra Nuruosmanlye camil a^rlıinde Mevluuu Nebevt kıraat edlleceğlnden merhumu seven ve tanıyanlarla arzn eden dln kardeşleTimlzüı teşrlflerlnl rica ederlz. Kardeşleri. çocuklan ve damadlan * * * Mülga Maliye Kezareti kupoa kalend mUmeyylzi merimm Nazun Beyln zevoesl ve Dr. Sadl. Y. Mimar Suad> Fatma Nirve. Din valldelerl NURİYE NİRVEN'in ruhuna lthar edünek uzere Kadıfeöy Os. managa camiinde 30111945 gunü cuma namazım müt«ak.ıb Mevludu okunacaktır. Arzu edenlerle dostlarımızıu teşrlfl rlc» olunur, SÜREYYA HİDAYET SERTEIPîn KAZMC MODELLERİ Sabuncuzade Şakir Bey torunu v«i Sabuncuzade Bay Tevfiğin oğlu Orhaa 26/11/945 pazartesi günü vefat etmiştir. Cenazesi salı günü kaldırüarak öğle naroazı Eyüb Sultan camünde kılmdıktan sonra aile kabrine defnedilmiştir. Allah rahmet eylesin. Merhumun cenaze merasimine iştirak edenlere, telgraf, mekrub ve çiçek gönBütün gazete saücılarmdan ve satış yeri deren akraba, dost1 ve ahbaplara, resmî müessesata, İktısad ve Ticaret Mektebi Ankara Cad. No. 59 dan arayımz. Müdürlerile öğrencilerine kederierimize iştiraklerinden dolayı candan teşekkürler ederiz. Sabuncuzade Tevfik ve ailesi Ölüm YARIN ÇIKIYOR I Av, Deniz, Balık, Binicilik, ^ Otomobil ve Bahçe Ziraati merakhları Kuvvetli bir kalemden, yüksek bir rejisörden, Türk musikisinin yegâne bestekârının elinden ve Şehir Tiyatrosunun kıymetli san'atkârlarının elele vererek vücude getirdikleri biricik yerli filmimiz. ÂV ve DENİZ in ikinci sayısı bitmek üzeredir. Bir tane edinmeği ihmal etmeyiniz.