Katalog

* Kasım 1945 AtHee Truman göriişmeleri ngiltere Başbakam Mr. Attlec, A merika Cumhur Başkanı Mr. Xru man'ı yakuıda ziyaret ederek onun Ia atom kudrelini kullanmak ve bu kudretten faydalanmak bahsi üzerinde konuşacağını Avam Kamarasmda aıılatıtıış, Sovyetler Birliğinin bu konuşmalara iştirak edip etmiyeceşi .ualine karsı «Bu işlerin adım adun başaulmasının daha iyi olacağına inandığını» söylemckle iktifa etmistir. Kanada Başbakam Mr. King'in bu konuşraa'ıara iştirak edeceği bildiriliyorsa da bu da konfcransın, Anglo Saksontararası mahiyetini dcğiştirnıiyecektir. Herşeyden önce şu noktayı belirtmek icab eder ki bu konferaıısta konuşıılacak mcscle, atom bombasınm sırrı değildir. Çünkii. Amerika Cumhur Başkanı Mr. Truman, Amerikamn bu sırrı kimse ilc paylaşmak niyetınde olmadığını açıkça söylemiştir. Fakat atom kudrcti, jalnız tahrib vasıtası değildir. Bilâkis bir inşa vc ihya vasıtasıdır ve bu kudrct sayesinde. bclki de harb afetini kökünden ka'dırmak nıiimkün olacaktır. Harbin en bellibaslı sebcblerinden l>iri iktisadî darlıklar ve bunların dojjıırduğu genislemek ve yeni kaymıklar elde ctmek istelderidir. Atom krdreti sayesinde bir çok iktisadî ihtiyacların ortadan kalkması ve yepyeni kaynaklatın elde edilmesi şimdiden beklendiği için. atom kudretinin hayatımua girmesile, yaşa>ış tarzımız ve vasayış seviyemiz büyiik bir değişiklik geçirccek ve iktisadî ihtiyaclar harb amıli olıuaktan belki de çıkacaktır. Gtfrünüşc göre Mr. Attlee He Mr. Truman arasında konuşulacak safha budur. Yani atom kudretini kullamr.anın ve bundan faydalanmanın sulh safhasıdır. Bu saflıa, ilim adamlannm elele vererek çalışmalarile atom kurtretini düginliyerek faydalı bir tarzda hayatımıza tat'bik etmelerile mümkün clacaktır. Nitekim işin harb safhası da byle olmuş ve İngiliz ilim adamlarile Amerikalı Him adamları atom bimbasım vücude getirmek için birlikte çalışmışlardır. Harb için sarfolunan gayretler nasıl iyi ncticelcr vernıiş ve scnelorce sürmesi beklenen Uzakşark harbini nasıl kısa kesmeğe yardım etmişse atom kudretini snlh faaliyetlerinde kııilanmak da herhalde daba çok iyi ncticeler vererek ve yepyeni bir ilerlcme amili olacaktır. İşin bu safhası dururken ve bu sayede çok biiyük zaferlcr kazanmak, hattâ harbin kökünü Kırmak mümkün iken, bütün beşeriyetin vc mcdeniyetin hayat ve istikbalini tchlikeye koyacak safhalarla meşgul olmak herhalde akıl kârı olmasa gerektir. Onun için Mr. Attlee'nin bomha sırnnı keşif için değil, fakat atom kudretini beşerin hayatına ve faaîiyetine maledecek anlaşmalar yapmak üzere hareket etmesi, hiç şüphe yok ki en isabetli harekettir. Çünkü bu yol sıılh yoludur, sulhu umumî refaha dayamak ve harbi kökünden körlctmek yoludur. Bu yüzden Attlee Truman '.ionuşmalarının başarı ile neticelenmesiıü dilemck, sulhun knvvetlenmesi ve harb sebeblerinin ortadan kalkmasım dilemektir. Belki bu konusmalarm basarı ile neticelenmesi atom bombasının sırlarını araştırmayı ve bu sırları suiistimal ettneği unutturur ve atom devrine girmek, beşeriyct için sürekli bir bahtiyarlık de\Tİ olur. Mr. Truman ve memleketi Amerika. atom bombasını bir tetbiş silâhı olarak kullanarak kendi Iradelerini dünyaj a yüklemek peşinde koşmadıklan için bu korkunc silâhın dış politika bakımmdan tesiri, ancak sulhu sevmiyenleri korkutabilir. Fakat sulhsever milletlerin atom bombasmdan ürkmelerine sebcb yoktur. Onun için bunlann hrdefi, bu yeni kudretten sulh icin ve sulh hayatı icin faydalanmaktır. Bu yolda çalışmalarsa elbette ki muvaffakıyete nam Meclis bugün Millı Şefln nutkîle açılıyor BaştaraU I Inc» sahtfedv D D vardı. Bu seçimler, Parti başkaniık divanınca aday gosterilmeksizin yapılnuştır. Büyük Millet Meclisi Başkanlıjı için çsğunlukla Çankırı milletvekili Mustafa Abdülhalik Renda, Meclis başkan vekillikleri için çoğunlukla Sıvas milletvekili Şemseddin Günaltay, Konya milletvekili Fikret Sılay, Sinob milletvekili Cevdet Kerim İncedayı, Moclis idareci üyelikleri için çoğunlukla Ağrı milletvekili Halid Bayrak, Malatya milletvekili Muttalib Öker ve Mardin milletvekili îrfan Ferid Alpaya ve Meclis başkanlık divanı kâtiblikleri için geçoğunlukla Samsun milletvekili Naşid Fırat, Kütahya milletvekili Vedıd Uzgören, Tunceli milletvekili Necrneddin Sahir Sılan, Kocaeli millstvekili Sedad Pek, İçel milletvekili Dr. Muhtar Berker Pr.rti adayı seçilınişlerdir. C. H. P Meclis Grupu başkan vekilIkleri için yapılan seçimler sommda Ankara milletvekili Mümtaz Okmen, Kütahya milletvekili Receb Peker çoğunlukla seçilmişlerdir. Oturuma yeni seçilen başkan vekili Mümtaz Ökmenin başkanlığmda devam ol'Jnarak Parti Grupu idare kurulu üyeler! İçin de seçim yapılmış, neticede çoğunlukla Rize milletvekili Tahsin Bekir Balta, Izmir milletvek Dr. Kâmran Örs, Çankırı miller/ekili Atıf Inau, Sıvas milletvekili Reşad Şemseddin Sirer, Seyhan milîetveküi Cavid Oral, Eskişehlr milletvekili Yavuz Abadan, Antalya milletvekili Dr. Galib Kahraman, İçel milletvekili Şeîik Tugay ve Maraş milletvekili Rasih Kaplan seçilmişlerdir. Bu seçimlerin her birinde ayrtca bir çok milletvekilleri de oy almış'ardır. Gündemde başka konu olmadığmdan oturuma saat 17.15 te son verilmiştir. Nafi Atuf Kansu Parti Genel Sekreterliğine seçildi Ankara 31 (a.a.) Cumhuriyet Halk Partisi değişmez Genel Başkarn yüce Millî Şef İsmet İnönü, Parti Genel Sekreterliğine, şimdiye kadar bu görevi vekillikle yapmakta olan Kırklareli milletvekili Nafi Atuf Kansu'yu seçmişlerdir. Başmakaleden devam Kanunlar, içtimaî zaruretlerin ifadesidirler; bu itibarla da geçicidirler. Bir zamanlar bir ihtiyaca cevab veren bir madde lamanla varifesini gürmüş, devrini yaşamış olabilir. Basın kanununda, polis ve cemiyetler kanununda ferdlere daha geniş bir hareket serbestliği sağlayan değişiklikler yapıln\asını gerektiren sosyal şartlaruı mcmlekette yerleşmiş bulunduğuna her aydın Türk artık emindir. Kanunun lıimaye ettiği şekil hiirriyetine davamrak millî varlığımız aleyhine çalışnıak istiyenler vakıâ aramızdan her zaman çıkabilecektir. Bunlara karşı halkın sağduyusu en tesirli bir korunma silâhıdır. İğriyi doğrudan, kötüyü iyiden, valam gerçekten ayırd etmek kabiliycti. bu milletin özünde zaten vardır. Atatüıkü de, İnönünü de yetistiren, en tehiikeli, en nazik tarih anlarında onları iş ba» şına çağıran Türk milletinin kendisidir. Hergün daha ileri hayat şartlanm doçru koşar adım ilerliyen bu ıvî'let. kimseden ders almağa lüznm gnrmoksizin. gerçek bir halk idaresinin sa?1am temellerini kendi elile kurmaktadır. Meclis açılırken Altı devlet Âtom tetkiklerile meşg Baştarajı 1 inci sahifede yapılacak araştırmaların nıilletlerarası bir kontrola konulmasım ve bunun için bir konferans toplanmasını istemiştir. Müstakil Saylavlardan Sir Arthur Salter de Birleşik Amarika, İngütere ve Kanadanın bu sırrın GüvaııUk Kon?eyine tevdii hususunda bir teklifte bulunmalarmm makul ola'.agmı söylemiştir. Başbakan muavini Mr. Herbert Morisson, hükumet adma verdiği cevabda, bütün bu mütalealarm, önümüzdeki görüşmeler sırasmda Başbakan tartıfındsn gözönünde tutulacağını söylemiştir. Herbert Morisson sözlerine şöyie devam etmistir: < Şimdiden bu hususta demecie bulunmak hiç bir şeye yaramuz, Başbakan alenî mütalcalardan ne iadar âzâde kalırsa yapacağı hayatî ehemrniyetteki müzakerelerde muvpffaKıyet o kadar fazla olur. Atom enerjisi bahsinde İngilterenin mukadderatı Amerikannkine bağlıdır.> A t o m b o m b a s ı için her m e m l e k e t t e faaliyet Londra 31 (a.a.) Britaııova ajansının ilmî yazarı bildiriyor: Sanıldığına göre, tesisİ2ri 40 nM'yon ingiliz lirası tutan İrgilteredcki Didcot atom istasyonu, atom ener)isini, smaî ve askerî her bakımdan tctkik edecektir. Laboratuvarı idare edecek'er arasmda şüphesiz Birleşik Amerikrdan gelen profesör Sir James Chadwick de bulunacak ve bu araştırmaiara bir kaç bın kişi iştirak edecektir. Uranyum Kanadadan temin edilec=ktir. Didcot istasyonunda ingiliz stom araştırmalarma yardım edecek bilginler arasında Hitler'in bellibaslı atum uzmanlarmdan Otto Ha'.ın da bu'.unniak tadır. Bu bilginin nerede bulunduğu Berlinin zaptındanberi bilinmiyordu. Fakat geçenlerde bir Stockholm gnzetesi Hahn'ın Ingütercde olduğunu yazmıştır. Otto Hahn, Berlindeki Kaiscr Wilhebn enstitüsünde fizik araştırmaiarı nıüdürüydü. Kaiser VVilholm en.titünün diğer üyeleri, halsn Rusların işgali altında bulunan topraklaria atom araçtırmalarmda çalışmaktadırlnr. Sanıldığına göre, Hahn, Berlin ddşmcdon önce kacmıştır. Uranyunıu parçalama sırrmı bu bilgin keşfetmişti. İsveç ilim mahfillerinde Hahn nazi aleyhtarı cinrak tanınmıştır. Bazı İSVÎÇ bilşin'.eri atom bombasının naziler tanfmdan kullamJmasına mâni olmak için, Hahn ın atom « * * * * Yağ fialları NADİR NADÎ oğrusu işin hangi Bakanlığa | çalışmalarındaki terakkiyi Hitler'den lj bağlı olduğunu bilmiyorum. kasden sakladığını sanmaktadırlar. .* Çiıııkü iktısad ve ticaret işlerj ] Uç büyük devlettsn başkaca en az bu isitnleri taşıyan iki Bakanlık arasınüç Avrupa devleti daha, atom çalışma da emiş kamış halinde birbirine girnıiş , ları uğrunda kat'î gayretler sarfetmek bulunuyor. Onun için kararı veren Batedir. Bilindiği eibi Fransa, başlarında kanlığm adını yazamıyacağım ama iş£e Raoul Dautry bulumn ve Fransanın en bu dairelerden birinin halka bir müjde mcşhur bil^inîeri olan JoliatCurie oiarak madenî yağ îiatlirnıda yüzde çiftini de içine alan bir gTupa 2,500,000 yirmi beş bir ucuzlatraa yapddığını \e ingiliz hralık bir yardımda bulunaca ] bugünden itibaren bu yeni ve ucuz fığını bildirmiştir. [ atla maden yağı satılacağ'.nı gazetelerIsveç hükumeti de. profesör Manne de okumuştum. Allah razı olsun. Buna Siegbahn'ın idaresinde askerî sahada da şükür. Indirmese. ucuzlatınasa ce fizik araştırmaiarı yapıcak bir servis . yapabiliriz? Elimizden ve dilimiîden ihdas etmiştır. Profesör Manne Sies ; gelen modanda. Onu da bir çoklan bahn'a Dr. Hahnm eski muavini Almt.n ı g i b i a ldırış etmeselerdi gene m a d e n î * | Bayan Lise Mcither yardım etmekteir. L a ğ, p a halıya alacaktık. Lâkin hatıra Danimarkaiı profesör Nils Bohr da j g e l i r k i m a f î e m ki bir yag ucuzlalması araştırmalarma devam etmek üzere Da ' neden evvelâ makinelere yanimarkaya dönmüştür. Profesör Al rayan yağlar ucuzlatıldı da bi/îerin man işgali sıralarmda vatamndan kaç mııhtaç olduğumuz yağîar ucuzlatılamış ve Bi:leşik Am?rikada ilk atom madı? Zira, azu okuyncularım, herkesbombasının imaline yardım etmistir. ten çok siz farkındasımz ki yenecek yağlar sade olsun, zejtiujağı olsun ça Truman Attlee mülâkalı ıııniHiraiHiııiJllllllllllllllllllllllinnillüII'lllüllllllinilinilınııınııı İsfanbul Üniversitesi bu sabah açılıyor Mrl. Sfalin Mr. Truman'ın mektubuna cevab verdi . Baştaratı 1 inci sahifede Bundan başka Cumhur Başkanı, VVashingtondaki Uzakdoğu istisarî meclis toplantılarına Sovyetler Birliğinin de yakında iştirak etme^ini beklediğini oj iemiştir. Sovyetler, tngiliz protestosuna cevab verdiler Londra 31 (B.B.C.) İngiliz Dış tşleri Bakanı Mr. Bevin, Avam Kamarasında, fcovyet Macar İktisadî andlaşması hakkmda İngiliz hükumeti tarafmdan Sovyetler Blrliğl hükumetlne Söndertlen protesto notasına Moskovanın bu sabah cevab verdiğini bildirmiştlr. Sovyet hükumetinln fikrine göre, bu andlaşma İngilterenin meşru menfaatlerini ihlâl eder durumda değildir. Bevin Müttefiklerarası münasebetler hakkında îzahat verdi f zeddır. ömer Riza DOGRUL Cevad Açıkalın hareket etti Ankara 31 (a a.) Londra Büyük Elçisi Cevad Açıkalın görevi başına gitmek üzere bugün saat 12 de uçakla Ankaradan hareket etmistir. Ruşen Eşref bugün Londradan ayrılıyor Londra 31 (B.B.C.) Türkiyenin Londra Büyük Elçiliğinden Atina Büyük Elçiliğine tayin edilmiş oian Ruşen Eşref Unaydm, Atinaya gitmek üzere yarın (bugün) Londradan hareket edecektir. Londra 31 (a.a.) Avam Kamarasınm bugün öğleden sonrakl toplantısında Dış İgleri Bakanı Mr. Bevin, İngiliz hükumetüe MUttefikler arasındakl mttnasebetl«?rl llgilendiren bir sıra sualler? cevab vermlştir. İlk bahls mevzuu olan mesele, Rusya ile Macaristan ve Rumanya arasmda Imzalanmı? olan anlaşmalardır. Bilindiği gibi bu anlaşmalar, İngütere tarafmdan bir protesto notasının verilmesine sebeb olmuştu. Mr. Bevin, İngiliz Dış îşjçri Bakanlı[inın Sovyetler Blrliğl hükumeti tarafmdan gönderilen cevabı bu sabah aldıÇmı blldirmlştlr. Bu cevabda Sovyetler Birliğl, meşru İngiliz menlaatlerinin mezkur anlaşmalar yüzünden zarara uğamış lelâkki etmediğinl bîldirmektedir. Notada. bu anlaşmalarm Sovyetler Birliği 11 î kendisine coğrafya durumu bakımındrjı yakın olan memleketler arasmda İktisadî münasebetlerin gelişmeslnl saglamak amacmı güttüğü Hâve edilmekteiir. Mr. Bevin, Sovyet cevabmı tetkike henüz vakit bulamadığmı tasrih etmeğe zuın görmüştür. Bunun üzerine Mr. Eden söz almış re Rusyanm Potsdam'da İngiltereye, Maaristandakl mütiefik kontrol komisyonu çalışmalarma daha geniş ölçüde lştiraki teklif etmiş olduğunu hatırlatmış tre «bu itibarla bu işle İngiliz hükumetile ıstlşarede bulunması lâzım gelirdl» demirtir. Mr. Bevin şu cevabı vermiştir: « Müştereken hareket hususundakj gayretlerimizi en fazla bozan âmillerden biri de bu devamlı surette tek taraflı hsreket tarzı olmuştur.» Saylavlardan Mr. Thomasmoore sorduğu bir sualde, Macaristan, Rumanya ve Bulgaristanın birer demokrat hükumet kurmak hususunda gösterdikleri gayretten Bakanın ne dereceye kadar memnun olduğunu ögrenmek istemiştir. Mr. Bevin verdiği cevabda, bu hususta memnuniyet ifade etmenin mümkün olamıyacağım söylemiştir. Mr. Bevin demecinin sonunda İngilterenin, Başkan Truman tarafmdan sulhun iclamesi için ileri sürülen 12 noktayı kabul ettiğini söylemiş ve bu itibarla Birleşik Amerikamn dünya işlerine iştirakinin daha tesirli bir hal aldığmı bildirmiştir. 1 inci sahijede da da laahat verecektlr. Yüksek İktısad ve Ticaret okulu da bu sabalı müdür Dr. Nihad Sayarın bir Çunking 31 (a.a.) Komünist htl nutku i'.e açılacaktir. kumpti kpynaklarından alınan haberÜniversite Talebe Birliği lere göre, Çmin kuzeyinde muhasamat Dört yıl evvel kurulan «Üniversite genişlemiş bulunmaktadır. Komünistler Talebe BirliğU etrafında, şimdiye kadar tarafından bildirildiğine göre, Honanın kuzeylnde iki mllyon kişilik sekiz ordu kongrelerde blr çok münakaşalar yapılmış, b'rliğin bugünkü statü İle bir taletahşid edilmiştir. be biriigi vasfmı taşımadıgı, profesörleKomünist maMlller, Japonlar ve eskl Nankin hükumeti askerleri tarafmdan rin vesaveti altmda çalışan blr cemlyedesteklenen bu kuvvetlerin daha şimdi tin hlj bir iş göremiyeceği İleri sürülden bir çok komünist kasabalarinı işgal müştü. Birlik mzamnamesl, kabul edilen blr etmiş olduğunu bildirmektedirler. Çungking'dekl komünist sözcüsll de hükümlo iki yıl tecrübe safhası geçirdikten sonra, İhtiyaca göre yenlden düşu demcçte bulunmuştur: hükunıet, aradaM ihU zene konacaktı. Bu hükme uyularak, lâfı k u v v e t e b a ş \ " j r a r a k h a l l e t m e k sevyıl tadll edilen nizamname tasdasmdr.n vazşeçmelldir. Eğer merkezâ dlk ediimek üzere Mllll Eğitlm Bakanhükumet, kıfalarını kuzeye nttfuz et lığına gönderlldiği halde, aradan bu mek isterse, komünistler, mevcudiyet kadar nıüddet geçmesine rağmen, halâ 1 te]ı!ikeye gireceğl için, kendilerinl Ünlversltçye lade edilmemlştlr. müinfıa etmek zorunda kalacaklardır.> Ünlversitede bugün yeni ders yılına Komünistler Amerikalıları başlandığmdan bu ay Içinde fakülte cemiyetlcrinin ve birliğln yıllık toplantısı itham ediyorlar Çungking 31 (USIS) Kuzey Çin hazırlıklarına da başlanacakür. de iki tsraf arasmda cereyan eden çarÜniversite mensubları arasmda birllpışmaları durdurnıak gayesile dün hü ğe verilecek s?kil hakkmda muhtelif kumet temsilcileri ve komünistler ara ;örüşler Ueri sürülmektedir. Bazılan, bu sında toplantılara devam edilmiştir.' günkü şeklüı bazı tadilâtla muhalazaÇin komünist mahfilleri, Birleşik A sını, üazılan da mevcudun lâgvlle bamerikayı Çinin iç işlerine açıkça mü ğımsız blr talebe birliği vticude getlrllmesini istrmektedirler. dahale etmekle itham etmektedirler. Komünistler, müdahale hususundaki Diğer taraftan Üniversite Rektörlüğüithamlarını, komünistlerin bizzat ken nün, daha mutavaasıt blr fikir olmak di sahaları saj'dıkları topraklara Çin üzere, 3akanlığa yeni bir teklif yapahükuraet kıt'alarmın çıkarılması için cağmı öğrendlk. Bu fikre göre. kanunl Amerikan gtmileri kullanılmasına. Pei imkân da müsaid olduğnndan, öğrenciping ve Tietsin gibi stratejik kuzey şe lere kendi aralannda ve Üniversite dıhirlerine hükı'ımet kıt'alarmın Ameri şmda Mr birlik veya cemlyet kurma kan uçaklarile taşmdığma ve kuzey hakkının tanmması uyşun görülmekteÇinde 60.000 e yakın Amerikan bahri dlr. Bir taraîtan bugünkü cemijetler ve ye silâhendazı bulunmasına istinad et birlik âe faaliyette kalacağmdan, ögrencl serbest bırakılacak. dilerse mevcud tirmektedirler. teşekkUUere, dilerse yeni kurulacak teBir komünist lideri ne diyor? şekküle girebilecektir. Cun,kıng 31 'a a.) Çunjking'dekl Serbest öğnencl blrliğl knrulduğu takRcuter muhabiri bildiriyor; irde, bu birlik Üniversitenin sorunıluDahilî bir harbe mâni olmak için ne luğnndan ve murakabesinden uzak olayapılabileceğini komünistlcrin yüksek cak, tamamlle umııml kanunlar hüküınlütbeli bir memuruna sorduaum zaman leri dahilinde faaliyette bulunacaktır. bana şu şekilde cevab verdi: < Bu, kısmen Birleşik Amîrikanm alacağı vaziyete bağlıdır. Birleş'k Amerikanm halen Çinin iç siyasetine müdahalede bulunduğu kanaatindeyiz.. Komünistler Amerikalılarla ^şbirlili yapmağı pekâlâ isterler. Fakat Ameri Baştarafı 1 inci sahifede kalılar Çungkina kıtalarmı Çinin kamünist 'bölgelerinin ta ic«rlerine kadar tarak 40 kadar toptancı ve perakengötürürlerse, komünistler silâh patla deciyi Millî Korunma mahkemesine mıyacağmı garantl edemezler.» vermişlerdir. Kasablar yalnız eski müşKomünist ger.el kararsâhı, Ruslarm terilerine ve tanıdıklarma eti pahahÇin komünistlerine yardımda bulun ya satabilmişler, yabancılara ucuza et duğu keyfiyetini yalanlamıştır. vermek mecburiyetinde kalmışlardır. E\\relki gün, 2500 baş hayvan Mancurvada da îıarb başîıvor Mezbahaya sevkedilmiş, 1700 ü keLondra 31 fa.a.l Bu sabah înai'jz ba^mmda yayınlanmış olan blr Wa silmiştir. Bugün de 2976 koyun, 472 karhinrr*on tPİzraf:na sröre. Mancurya'da büyük baş hayvan kesilerek sablara sevkedilecektir. Etin ce bir harb tehdidi basgös'^rmiştir. leblere, celeblerden toptancıya ve topBursada bir Orman Okulu tancılardan da peraker.deciye geçerken ne fiatla devredildiği kontrola tâbi tutularak bunlarm darlıktan istifadeye yapılıyor Bursa 31 (Hususi) Şehrlmizde ye kalkmalarma mâni olunacaktır. Maamafih bu vaziyetin ne kadar deni yapılacak ve 1,5 milyon liraya çıkacak olan yeni bir orman oku'unun te vam edeceği malum değildir. Celebler meli bugün törenle atılmıştu, Törende hayvan sürülerini Kurban Bayramma büyük bir halk kütlesi hazır bulun pahalı satmak üzere saklamakta ve muştur. Okul gelecek sene ikmai edil yollarda bekleterek şehre getirmemekmiş olacaktır. tedirler. Kuzey Çindeki savaş Mançuriye yayılıyor YORUK ENINE 40 kasab ve toplanct mahkemede Baştnraf\ 1 inci sahifede denî yağlar jerine mescıâ zeytinyaglanascnetleri de ihtiva edecektir. rın veya sağjağların yüzd; yirmi beş Bilindiği gibi Mr. Attlee bundan bir ı u c u z ı a tıldığını ilân etse idi o zaman kaç hıfta önce atom bombası hakkmda ; o n a . Amerika Başkanı iV; göruşmek arzusu Aferin! derdim. nu izJıar ctnıişti. İşle Mr. Truman buBunu okuyunca, bu ucuzluğu yapan nun üzerine Mr. Attlee yi davet etmistir. makam veya zat benim için: Bazı Amerikan çevrelerınde beyan o ı farkında değıl! Zeytioyağı lundrğuna gore, Başkan Truman. M v e s a ğ y a ğ bir istihsal işiâir nna müdaStalini de VVashingtona gelmege davet ! h a J e e d e m e j i t Lâkin madenî yağ fcir etmistir. Ancak bu, Truman'ın geçen I j t h a | m a ı , j l r . Onun fiatı elimizdedir. lerde Stalinle muhaberede bulunmuş ol Dcmesi pck nıuhtemcldir. Ona da cemasına rağmen te>id edilmemıştir. Heı vabımız var. Eğer ithal fiatları ucuzlahalde M. Stalınin bu göruşmeLere işti dıysa bu ucıızlatış bizim hünerimiı derak edeccgini gösteren hiç bir belirti ğjjjj^. Ucuzlamadıjsa evvelce pahalıya olmadıgı muhakkaktır. | ssaatıltnış olduğu meydana çıkar ki pek olğ y ç Kanada Başkanı Mr. Mackenzie Klng j i f t j h a r e Hii e cek şey değildir. dğildi l h i t d bul de Mr. Attlee ile Washingtonda bulunistihsal meselesine gelince zaten iç duğu sırada temas edecektir. pijasaciaki gıda maddeleri ilatlarmı bir İngiliz Başbakam Kanadaya gitmek türlu düzcne koyamayışımız, bu yoldaki kararlarımızı her altı ^yda değisiçin yapjlan dav;eti de kabul etmistir. tirişiınu doğrusu harice karşı (vukufMr. Attlee seyahatini uçakla suzluk ve bilgisizlik) intibaı veriyor. yapacak VVashington 31 (a.a.) Mr. Attlee | Bunu saklamaya lüzum gormem. Yıl « keşmekeş nin Amerika seyahatini gidişte ve dö lardanberi şu yağ işindeki nüşte uçakla yapacağı zannedilmektedir. bundan başka ne ile izah edilebiür?. Mr. Attıee'nin Washingtondaki ikameti İijin garib tarafı da şudur ki alâkalıesnasır.da Beyaz Sarayda kalacagı ha lar hsp miıs.tahsillcr, tüccarlar, Ticaret ber alınnuştır. Odalarile gbrüşürler. Onlarm nasiaatMr. Attlee'ye blr çok uzmanın refa lerini dinlcr, guya onu tatbik ederler ve kat edeceği ve Başbakamn ayrıca yük hükumflm cn ziyade alâkalanması sek diplomatlarla halen Washingtonda çprekeıı mustehlik zümresine bir şey bulunan İngiliz murahhaslan arasmda sormaîlar. Sorsalar meselâ onlar: ki uzmanlann yardımını istiyeceği sa Zeytınyağinı on kuruş pahalı sanılmaktadır. tın; faU.U asKİi jüîde ikiden fazla olmasın, olursayı yemiyoruz. Yok pahasına satıyor. karaboısadan yıiksek tiatla yag almaya mecbur oluyoroz, diyeceklerdir. Bunu fl:r.|p;en var mı? bunlara: Buldunuı da bunuyoısunuz! Üç bu'juk, doıt asiılli yag nene yetnıiyor! cevabı \erilebilir ıııi? Bir yağın tasfircsi Tiystrosu hacmiııctcn büyük bir sey kaybettirmez ki.Ne ise lâfın istikameti değişti. En çok Saat 8.30 da üzerinde durmak zaruretinde kaldığun bu yıi meselesinin aylardanberi üztrinde ç^lışıldığmı biliyorum. Ama netice acaba ncdir? Bunu gdremedik. Eîer yag tevzip Ubi tutulacaksa millete kâfi nüktarda vağ vermek ljzımdu. Eksik verTelif Operet 3 Poı de mek, alt tarafını karaborsadaa tcdaıik Yazan: Mvnir Hayri EgeH et dcıı.fk olur. Askcri tabelâlarda bile adam bışma ayda 900 1000 gram yag Yoıük Dansları, Yörük Müziği hcsablanır. Kilosu altı liradan kirasc Telefon : 49369 yağ rhp jijemez. Yiycnler azhktır. Şu halde tevzi edilccek yağlar zeytinyağı, panıuk yağı. fındık yağı her ne yağt ise vjrısınî zcytinvağı olarak, öteki yansını katılaştınlmış, turyağı şeklinde vermek lâzımdır. Hayvanî yatlar elde olm.ıriıSı için yapılacak başka şey yoktur. i SES HER AKŞAM Kadıköy S Ü R E Y Y A Bu Akşam B I R A K I N ( Let's Face İt ) D Ö V Ü Ş E L İ M BOB HOPE BETTY HUTTON Ç İ N G A N G S T E R L E R İ ( Torchv Blane in Chinatown ) GLENDA i'ARRELL BARTON MAC LAN'E Bundan başka .hükumetin halka daı ğıtmak için. ya vergi veya nıubayaa suretile alacağı yağlardan geri kalanını a' zamî fiat kaydile serbest bırakmak ve 1 dağıtılan vağları bu fiattan yüzde yirmi, yirmi beş ucuza vermek dogrn olur. Boyleee vağı yetişmiycnler karaborsaya dcfeil. serbest çarşıya müracaat eder. Bilmcıı bu sözlerlmizl okuyan var mıî B. IELEK BORA SALONUNOA Eminönü Halkevi Bale Tatbikat Sahnesi sunar: Memleketi idare eden en ileri salâhiyet Tnevkiinde ki şahsiyeüerden, memleketin her sahada en meşhur kalem ve tefekkür adamlarma kadar teşmil edilmiş ve bir eşi görülmemiş bir (Nefs muhas«besi) ve her bakımdan misiîsiz bir olgunlukla yarın çıkıyor. Devamlı muharrirlerimizden bir zümre: Abdülhak Şinasi, Burhan Belge, B\ırhan Topıak, Bedri Rahmi. Cemal Nadir, Cemal Pveşid, Ekrem Reşid, F. Celâleddin, Pıof. Fahreddin Kerim, Fikret Adil, Prof. Kâzıın Ismail, Kâzim Nami, Muhsin Ertuğrul, Prof. Mustafa Şekib, Nizameddin Nazif, Ömer Rıza. Peyami Safa, Reşad Ekrem, Prof. Salih Murad, Said Faik, Prof. Sedad Hakkı, Prof. Suphi Nuri. Prof. Şükrü Baban, Şükrü. Hazım, Prof. Tevfik Remzi, Zahir Güvemli, Prof. Ziyaeddin Fahri ve Necib Fazıl Kısakürek. 3 Kasını Cumartcsi Suare 21 de 4 » Pazar matiııe V suarc 21 de BUYUK DOGU Amcamın babamdan farkı yoktu. Otıun kadar haşin, onun gibi mütehakkim bir adamdı. Bunu, hemen o günün akşamı anladım. Yemekte, nasıl oldu bilmiyorum, yengemle ikisinin kcnuştukları, bana aid. daha doğrusu b.'bama aid bir bahse karıştım. Amcamm kaşları derhal çatıldı. Gök gürültüsünü ancııpn bir ses beni azarladı: Tefrika: 5 Nakleden: Hamdi Varoğlu Küçükler. büyükljrîn lâfma karışgaliba bir miras meselesi yüzünden daev halkile tanıştırdj. mazlar. Sana bir şey soruLnadıkça lârıknışlardı. Ölüncüye kadar •yüzyüze Beraber, yalmın her tarafını gezdik kırdı etme! bakmadıkları için, iki taraf arasmda, o Bana, odaları dolaştırdı. Hepsini oir bir Hayalimi, çocukluk çağımm bu uzak zamana kadar büyük bir soğukluk hü tarif etti. Buraya camlı oda deriz. Kocaman yıllarmda dolaştırırksn, o devirleri bir küm sürmüştü. Kardeş çocukları oldukere daha, nekadar kuvvetle yaşıyorum. ğumuz halde, Nurdanla ben, ilk defa camekâm var da ondan. Şu odanm adı mabeyn odası. Annemle babamın oâaF.ncon, Yahboyunu takib eden yarı o gün tanışıyord'jk. Yengem önde, biz arkada, yalıya gir EI yukarıda. Hasırlı odanm yanmda. taşiiK, yarı tozlu, bozuk bir yoldan geçtikten sonra. büyük bir kapmın önünde dik. Amcam evde yoktu. Nurdanm Haydi gel, sana o odaları da göstereyım. durmuştu. Sokağm tozıarına bulana bu babası gelinciye kadar bahçede oynaSonra, bahçeye indik. Nurdanm güİana renğini kaybetmiş. bu r.şı bcyalı tnak teklifi, aile istibdadı bakımmdan, vercinleri vardı. Onları isimlerile çağıkapının iri tokmağım arabacı vurniuş buranm da bizim evden farklı olmadı rıvor,' hayatları hakkmda bana ma'umat veriyordu. tu. Kapıyı. bahçıvan olduğunu sonra ğını bana anlatmağa kâfi gelmijti. dan öğrendiğim, palabıyıklı bir adam Istanbula geldiğim, amcamm yjusına, Kandi'.lideki yalıda. ilk uykumu, üst eçtı. Geniş. loş bir bahçeye girdik. evin çocuğu gibi yerleştiğim o gün, bi katta bana ayrılan küçük odada, yıldızYalı ile bahçe kapısı arasmda epeyi çare hayatımı dolduran felâketlerin lara karşı, pırıl pırıl yanan Boğazın uzun bir mesafe vardı. Biz henüz bah başîangıcı oldu. Fakat o gün ne kadar Rumeli kıyısma karşı, görür görmez sevdiğim nıavi denize karşı uyudum. çeye oirmiştik ki. yahdan doğru bir kız mes'uddum yarabbi! İtilip kakılmaktan, azar işitnıekten çocuğunun koşa koşa bize do;ru çeldiŞimdi bir kere daha geriye gitmek başka nasibi olmıyan ben, Kandil'ıdeki mecburiyetindeyim. Anlatmak isted'ğim ğini gördüm. Bu, amcamm kızıyclı. Ycnıem, onu elinden tuttu. bana doğ yalmm havasmda, alışjt olmadığım için şey, İstanbula gelmeden önceye, kasabana büsbütün değerli gözüken şefkate badaki hayatıma a i i ru getirdi. benzer bir şey seziyordum. İstihzanrm Işte, Refik a5ab«y bu. dedi. Kevser ablanm o yılışık taarruzuna dan, «cı sözlerinden, azarlarından başka uğradığım tarihlerdeydi. Erkekls kadm Sonra bana döndü: Bu da Nurdan dedi. Haydi baka bir şeylerini görmediğim kızkarde^eri arasmdaki farkı yavaş yavaş girıne.Şe yım, bundan sonra kardeş kardsş ge min yerine de, gercekten kardeş kadnr başlamıştım. Kadmların göz'erine, dusıcak ve samimî bir Nurdan bulmuş daklarına, ellerine, ısrarla, tecessüs ve çinin. kvısku ile bakıyordum. Aaiîenıizin acayiblikleri saj'inakla tü tum. kenir gibi değildir. Babamia amcam. Amcamm k'.zı, beni hemen o gün, Ders kitablarından başka kitab oku mama, ahlâkım bozulur dıye, izin vermedikleri için hayat ha'ikmda'ü bilgim, yaradılışımdaki tecessüsün beni sevkettiği tafliat temaşasmm veraiği intıbalardan ibaretti. Bununia beraber, en kuv^'etli hayat dersini bana gene Kevser abla vermiş oldu. O günden itibaren, dünyayı görüşüm başka'aştı. Kameriye sahnesi aklıma geldikçe, g?rçi hâlâ tüylerim ürperiyor, Kevser ablanm ahtapot kolları, bazan rüyama giriyordu. Ama, hizmetçi Gültev? neden dolayı öyle yiyecek gibi baktığırnı artık kendim de anlamıştım. İşte o sıralarda, bir gün evde bir kızılca kıyamet knptu. Gülterin, gece'eri. el ayak çekildikten sonra, bahceds bir erkekle buluştuğu meydana çıktnıştı. Mehtabh bir gece, uykusu kaçtığı için pencerenin önünde oturan annrm. b^hçede bir pıtırtı işitmiş, dikkatl2 l:akmca, hizmetçi kızm, kapıyı açıp içerive bir erkek soktuğunu görmüştu. Gültere derhal yol verildi. Bu ale'.âde hâdisevi buiaya kaydedi^im sebebsiz değil. Henüz uyanmağa baslayan duygularımla, kıskanclık denilen ıfritı. ilk defa o gün tanımıştım. Bu keminci h:ssin, o tarihten sonra, derece derece artarak bütün benliğimi kapia'nası mukaddermiş. * * * Kandilîideki yalı, on dört odaıı bir eski zaman binasıydı. Kasabaiaki küçük evimizden, birdenbire bu koca yalıya gelince, oranın meydan kadar aeniş sofalarına, dayalı dö.;cıi olduğu halde boş gibi dur^n büyük odalarms epey güç alıştım. {ATKOSI ıar) J Numaralı biletlerinizi Enıirönü HALKEVİ ve Ş A R K Sinenıalarmdan ahnız. Bu Akşam S  E  Y Sinemâsiitda Hr!l}'\vood"un en büvuk yıldızları tarafından varatılan ve bir lüks. ihtişam ve güzellik resmi geçidi olan GÜZELLİK I MÜK FA TI fiİTi lıaçlıyor. B."= rolleıde: (CAZ ÇİCEKLERİı nin >ıldızı) Büvük şarkılı ve musikıli fASK SARAYI) nin kahramanı LUCÎLLE Q.\L1. JUNE ALLYSÖN Dick POVELL Virginia O'BRIEN ve Vaushan MON'ROE ve Orkestrası Bu akşam için yerlerinizi evvelden aldırmız. YARIN AKŞAM TOKATLIYAH SÂLONLAEINDA MÜZEYYEN ve SENÂR iştirakile IŞÎL arkadaşları MUSİKİL! A9CŞAM YEMEGİ Dr. REMZİ KOBAP Yeni çıktı. Renkli, resimli ve faydalı çocuk kitabı. Fiatı 30 Krş. ISIL Kitab ve Basımevi Lstanbul Kızılay'a giren her aza felâkete uğrıyanlara faydalı bir uvuz olur. SUZAN ile OKAN KARDEŞLER Masalaruı evvelden tutulması rica olunur. Tel: 44778.