Katalog

22 inci yıl Sayı: 7 6 1 3 umhuriyet ISTANBUL CAĞALOĞLU Telgrai ve mektub adresi: Cumhuriyet, tstanbul posta kutusu: Istanbul No. 246 Telefon: Başmuharrir: 22366. Tahriı heyeti: 24298, tdare ve Matbaa kısraı: 2429924290 c SES TİYATROSU ve Yarm J5 te MATÎNE İ J ^^JJ Yazan: YSRÜK EMÎNE Telif Operet 3.perde MÜNİR HAYRİ Tel: 49369 EGELİ Cumartesi 27 Ekim 1945 Avrupanm feci Ingiltere Dış Bakanı dün çekilen büyük zorlukları izah etti Güven teşkilâtına karşı güvensizlik Londra 26 (B.B C ) Almanyadakl iktısadi durum hakkında bugun Âvam Kamarasmda yapılan muzakereler münasebetile yaptığı demeçte İngılız Dış İşleri Bakanı Mr. Bevın ezcümle demijtır ki: « Avrupada bugün, iki türlü açlık vardır: Bunlardan bırı maddi açlıktır. Fakat bazan öyle duşunüyorum ki, Avrupanın üzerine çoken karanlık bu maddi açlıktan daha tahrıb edıci bir manevi açlık yaratmaktadır. Eğer dığer mılletler hur parlamentolara mallk olsaydılnr ve eğer milletler fikirlerinl serbestçe ızhar e4ebılse idiler daha iyl blr istıkbal hazırlamamız mümkün olacaktı. (Alkışlar). D»vlet adamlarımn gayelerine erişmek içm içtımai kini tahrik etmeğe ve mılletleıa bırbırlerme katmaya kalkışmaiarndan daha fecı ve daha camyaue bır hareket olmadığıru zannediyorum. (A]:<ışla.r). Denizciliğimizin lismesi Ulaştırma Bakanlığına 75 milyon lira tahsisat veriliyor Ulaştırma Bakanlığı, denizciliğimizin gelişmesi ve aym zamania denız Hsaat sanayiinin kurulması için mühim bir kanun tasarısı hazırlamı^tır. Başbakanhğa verilmek üzere olan bu tasarı ile Ulaştırma Bakanlığma gemiler, vinç ve tarak dubaları, liman tesisleri satm almak ve denız ınşaat tezgâhları tesisi için temaslara ve taahhÜJİere gırişmek salâhiyeti verilm.î'ttsdir. Tasarı bu işler üzerinde taahhüdlere girişmek ü zere olaştırma Bakanhğına 75 milyon liraya kadar tahsisat vermektedir. Tasarı ayrıca denizciliğimizin inkişafı için bir çok ehemmiyetli maddeleri ihtiva etmektedir. merika Cumhur Başkanı Mr. Truman'ın durna sulhunu korumak ıçın başvurulacak csasları ve dajanılacak destckltri anl?tarak Amerikanın her halde kuvvetli bir ordu \e ku\\etli bir donanmaja euhib olması, Amerika gencliğinı a>rın , bütun fennî bilgısıle ve amelî tatljikatile mücehhez bir tarzda askerhMırnıek icab ettiğini bildirmesi uzerine büjük bir munakaşanın kopacağı besbellı ıdı. Bu munakaşanın, her şejden fa'la, satatatlı torcnlerle kurulan ve gelecek ey başlarında çalısmağa baslaması beklenen Milletlerarası Güven TeşkilâtıArtık insanlar askerl stratejl mülânın değeri üzerinde cereyan edecpği hazasile veya diğer buna bonzer t i r semuhakkaktı. Çünkü Mr. Truman'ın Rumen Başbakanı Groza (açık reuk paltolu) Moskova seyahatinde beble tahrik eailerek birıbirıne karşı Kongreye gdndercîiği mesaj, bilhassa bu hava meydanında hitabede bulunuyor hucuma sevkedilmemslidir. Bundan alü teşkilâtın değerini âdeta sıfıra indirihafta evvel bana öyle geldi ki eğer muIrkçıhk maksadile gizll cemlyet kurBükreş 26 (a.a.) Reuter'in özel makta olduğunu söylemiştir. Bu partl yordu. ayyen tedbirler almmaz ve bütdn çaremak, bu yolda faaliytte geçmek ve bu muhabiri bildiriyor: sefine göre, komünist partisi, hükumeNitekim öyle olmuş ve Amerikada da lere baş vunrulmazsa bu kış Avrupada mevzula ilgili başka suçlar ışlemek saRumen Sosyal demokrat partisi şef tı teşkil eden diğer partılere karşı, Amerikanın dışında da vaziyet uzun muthış bır hastalık salgım ıle karşılanıkları hakkında 1 numarah sıkı yone lerinden biri, Rumanyada sosyalistlerle bunları kendisine tâbi kılmak mjksau/adıva tenkid edilmiştir. şacağız. Açlık ve mahrurniyctler Avrutim mahkemesince verılen mahkumiyet komünistlerin gunden güne araları açıl Arkası sahije 3, Sü. 4 tt Bu tenkidler bir bakıma göre hakh pada toBİarın ve hattâ atom bombasıkararı, askerî yargıtayca bozularak, aydır. Çünkü dünyada >a güven vardır nın sebeb olduğundan daha fazla insan ni zamanda, bunlardan tutuk bulunani e bu güven gittikçe gelişecektir, yahud kaybına sebeb olacaktrr.» İngiltere Dış İşleri Bakanı «çık havada bir nutuk söjlüyor lar hakkınaa resen tah'ive kararı veıil\oktur ve yalnız kuvvete güvenerek, (İlk plândaki Bahriye Nazırı Alepandre'dir) mişti. Bu hususta ger«'kli muamele yeAlmanyayı parçalamakla bir bloklar kurarak jaşamak lâzımriır. Bu kezt hükumetln bırakılması duşunul eünek Lstemediğim çok ciddf siyaa! mfl rine getirilerek, mevkuf!?r, dün sabah hata mı işlendi? takdirde bir takım sahte gösteıişlcrle Arkafi sahtfe 3. Sü. 7 de müştü. lahazalardan dolayı bu mevzuda bungöz boyamak da manasızdır. Mr Bevin sözlerine şöyle devani etFakat şimdi Aîmanya tam blr anarşl dan başka blr şey söylemiyorum. Altı jıl süren muharebelcr, dünjayı miştir. içinde bırakılmıştır. Almanyı muhtelif Harbe girmek, harbl durdurmaktan « Avam Kamarası üyelerinden bü bölgelere ayrılmış olmakla beraber hata daha kolaydır. Bilhassa anarşi ha.inde Bİtüst etmiş ve neticede demokrasjııin Kazanacağı, demokıasinin milletkra'a tün Avrupa memlekeMorinin hükumet işlemiş olduğumuz soylenebilir. bulunan 70 milyon kişir.in içinde buj 6i münasebetlerde yeni bir devir vari mekanizmalarının baş*anba«a t. hrib eŞimdi arkaya kısa bir nazar atfet iunduğu şartların gözönünde tutıılmasi \ster:m. Bu mekle dusunuyorum ki, bıınu yapma mecburiyeti karşısında bu böylcdır. tacağı, milletlerin daha iji anlasacağı j dıldiğini hatırlamalannı ve daha iyi şartlar içinde yaşayarağı memleketl?r iki defa istilâya uğramış mış olsaydık daha iyi olurdu. Fakat Bütün milletlerin dünya teçkı!âtına lardır. Evvelâ AlmanyaJa bir nevi mer bugünkü muzakere'.erde bahis mevzuu ileri sürülmüştü. Arkası sahiie 3. Sil. 2 de Adana kitab deposunun et ^ Bunlann bgpsi, ^valan, hepsi^njasal rafına beton dökiildüğü mıydı? *" idört viîâyet çocuklân Yalan vcva masal dcğilse, mefruz bir kitabsız kalmışlar takım >eni saldırganlıklaıdan ne <liye bahsedilivor ve niçin jeni harbler için Mektebler açılalı hayli zaman olduhazırlıklar japılıyor? ğu halde kitab işınin hâlâ halledilemeDünja>a korku vermeğe başlayan ve miş olmajından her tarafta acı acı ş:kâyeni saldırçanhklar ihtimalini doğııran yetler işitümektedir. Bu cumleden olap.miller nicin apaçık konusulmuyor ve ı îk «Yeni Adana> refıkımız f\x şayanı niçin şimdiden kesin bir çare bulun hayret haberi vermektedir. mııyor? «Seyhan, Içel, N'ğde ve Maraş vilâAdlî Tıb Genel Mr. Truman'ın Kongreye gönderdiçi yetlerinin kitab dağıtma yeri vazlfesmi Müdurü Halid son mesaj üzerine yükselen itirazlar bu görmekte bulunan Adanadaki Eğıtim N'aci Tekin mahijettedir. Ve bu itirazlara haU verBakanhğı kitab yaymevi memurları, Dr. Naci Arzamn öldürühnesi dava kimlerinden Celâl Tah=in Boran, Hiktnemek mümkün değildir. Bahusus atom Gazi okulunun alt katmdaki kitab debombasımn kesfindcn ve denenmesin sında, sanık Reşid Mercan hakkında met Yalgin, Hikmet Tümerdjn müteBulgar eksarhı, Stefan dün Şişlideki posunun etrafına beton döküldüğü için den sonra yeni harblerden bahsetmenin Ankara adalet hekimlerindpn Behcet şekkildir. Meclis, dünkü topKntısında, Bulgar eksarhhanesınde yerli ve ecnebi buradan kitab çıkarmak lmkânı bulundünyajı inkıraza sürükleınekten ba^ka Kamayın verdiği rapora sanık avuka raporu ve dava zabıtlarını göz£en ge gazetecileri kabul ederek iki saat suren madığı bahanesile dort vilâyet dahilinAnkara çirip, incelemeğe başlamijtır. Bu ince bir konuşmada bulunmuştur. Eksath de kitab satan bayilere kitab vermebir mana ifade etmiyeceği anlatılmakta tının itiraz etmesi üzenne, olduğundan böyle bir karanlık istikba Ağırceza mahkemesi, bu mevzuda adlî lemeler sonunda, ortada rrevcud rapor sorulan çeşidli suallere cevablar ver mişlerdir. Hattâ bu uzak yerlerdeki le sürüklenmemek için fazla has«asijet tıb işleri meclisinin mutaleasmın alm da kendisine .yukjek d^İonera. tesnısi miş ve Bulgaristanm Ankara Buyük bayilerden bazılan blr kaç defa Adanamasını kararlaştırmıştı. Bu karar mıı konulan sanığın, ayni z.imanda cezaya Elçisi Antonof da gorüşmelere ıştirak ya kadar gelmişlerse de elleri bo? döngostermek her halde yerindedir Bu, böyle olmakla beraber bütün bu cibince; içerisinde An'ora adalet he ebil olduğunun yazılm ısı, bir tenakuz etmiştir. müşlerdir. Diğer taraftan Gazi okuluniddialara toptan cevab vermek. düıı>a kimliğince verilmiş rapor da bulunan teşkil edip etmediği yolunda kesin bir Bulgar eksarhı, Patrikhane ile Bulgar daki depoda bütün kitabların mevcud Fabrikalarımudan birlnde ifçiler yemek yiyorlar Dcsya mütaleaya varılacaktır. D ğer taraflan; kilisesinin barışmalarmı ve bundan do olduğu da haber verilmektedir.» güven ve emniyetinin hâlâ bir ideal dosya, Istanbula yollanmıçtı. Yaz\3\ 3 üncü sahifemizd* ^ dünkü posta ile gelmiş ve öt;le"ten son sanığın Istanbula getirtilerek muayyen gan memnuniyetini uzun uzadıya anolmaktan çıkmadığını. belki bu ideali müddetle müşahedeye ahıı.nsına liı lattıktan sonra şunları söylemiştır: gerçekleştirmenin de ileride vııku nııla ra, adlî tıb meclisine verıîmiştir. cak savaslara bağlı olduğunu soylemek Adlî Tıb meclisi, adlî tıb işleri ge zum görüHip görülmiyeceği de, adlî t'b < Her memlekette sulh fıkririn mıımkündür. | nel müdurü Halid Naci Tekin, müdür meclisinin tetkikleri neüoesinde anla yerleşmesi için çalışılıyor. Harbe karş) Çünkü İkincî Dünya Harbinin bitme yardımcısı Enver Karan ve adalet he şılacaktır. harb ılân edilmıştir. Kilıselerin barışFİııden sonra gö?e çarpan nıanzaıa. gaması hıristiyanlık dünyasmca ehemmilib millctlerden her birinin kendi emyeti haizdir. Bu iş uğrunda Rum Patriniyetlerini hcr şeyden üstün tutarak ğinin çahsmasına hayranım, durumlarını ve hududlarını nüfuz mınBenim tahminime göre, önümüzdeki takaiarile sağlamladıkları ve müdafaayıl içinde, beynelmilel bir kiliseler kopJarını yeni şartlara göre hazırladıklagresi yapılacaktır. Şimdilik tarihini ve rıdır. Arkası sahife 3, Sü. 5 « So\jetler Birliğinin bir doğu emniyet bolgcsi kurmasına mukabil bbtı Kendi kendimizi tenkid: devletleri ayrı bir cephe kurmakta, Amerika Pasifikte vesair yerlerde üsler edinerek yeni taarruzlarla karşılaşmamak için vaziyet almakta, Büyük Britanya da Imparatorluğunu ve nüfuz ŞtTndiye kadar neden şikâyet ettikse, bölgelerini kuvvetlendirmek için her ka.rşım\za hep ayni mazeretle çtkildı: şeyi yapmaktadır. Doğru ammo, ne yavahm ki, Yani mütecavizler boğıılmuş ve yere şehrin nüfusu milyonu ajtı; ı/ettjtireBerilmiş olduklan halde galib devletler miyonız.. birbirlerinden şüphelendikleri için birSu yok dedik, ev yok dedik, havabirlerine karşı tertibat alıyor ve birgaz\ yok dedik, telefon yok dedik, nabirlerinden korıınmak için hiç bir tedkil vasıtalan yok dedik, ve her zabiri ihmal etmiyorlar. man ayni paratonerle JcarşıIaşUÎc: Hakikat bu merkezde olduğu Için Inırulan ve henüz islemeğe baslamaj an Evet amma jehrim nü/usu milyogüven teskilâtından bir hayır ummanu aşt\! Robert Ley nın manasız olacağı şüphe götürmez. Buna azçok oiz de inanmtî, ve doğBu yüzden, büyük devletler, Heride mürusu ya, Istcmbulu birdenbire bastıWiesbaden 26 (a.a.) Nüremberg'de tearrız olması beklenen tarafa k a m ran muazzam bir kalabahğın her türyargılanacak barb suçlulnrından ve eshazrrlanmakta ve böylece Üçüncii Dünlü rahaünı temin edemiyanleri haklt ki nazi iş cephesi şefi doktor Robert ya Harbinin kopmasma karsı gelinemiLey, dün, hücresinde, xortop edilmiş bir bulmuştuk. yeceği, şimdiden kesin blr kanaat kuvNihayet eayvnda anlaşüdı: Meğer donla ağzını tıkadıktan sonra, cir havvctile hiiküm sürmektedir. şehrin nüfusu topu topu 896 hin imiş. lu ile kendini tuvaletin sifonuna asaMr. Truman'ın böyle bir vîıziyet karVe beş sene ei'veîine nazaran sadece rak intihar etmiştir. çısında yapabileceği bir şey memleke Arkas\ sahife 3, Sü. 1 de 107 bin artmış! * * tini kuvvetli olmağa davet etmek ve Amerikayı tehlikelerden korumak için İran konsoloshanesindeki dünkü kabul resminde hazır bulunanlar her şeyi yapmaktı. Mr. Truman da bunu yapmış ve dünyada saldırganlık îran Şehinşahı Mehmed Rıza Pehl« yeni tesls edilen kütübhanesinln açış ruhunun ölmemiş olduğunu açıkça be vinin doğumunun yıldönümü münase törenini yapmıştır. lirtmiştir. Bu kütübhane İstanbul Darülfünubetile dün İstanbul Iran konsoloshaneÇiinkü ancak kuvvetli olmak saye sinde bir kabul töreni yapılmıştır. Te nunun İran edebiyatı profesörü mers'ınie güven teskilâtını faaliyete geçir baanın tebrikâtmı kabul eden Bay hurn Hüseyin Danişin satın aîınan kütübhanesindeki eserler ve diğer mek ve yürütnıek mümkün olacak ve Konsolos Haşim Mükerrem Mirzat burada en çok kuvvetli olan taraflar, İranm genç Şehinşahınm himmetile çeşidli milletlerin eserlerile süslenmişkuvvetlerine güvenerek söz geçirmek daima tekâmül ve genişlemeğe doğru tir. İran konsoloshanesi bu kütübhaneye rahmetli Hüseyin Danişin yeğanl istiyeceklerdir. Şayed bn müsellâh sulh gittiğıni, Şahm himmeti sayesmde Ira olan bir bayam hafızı kütüp olarak tamücadelesi, güven ve emniyetini tenın bugün içinde bulunduğu müşkül yin etmistlr. Dün gece İran sefa'etmde mellestrrmeçe yardım ederse ne âlâ. «ksi takdirde miitecaviz rolünü benîm durumdan da kurtulacağında süphe ca bir kabul resmi verilmiştir. Ofileden scyecek olan taraf, bütün diinyayı kar iz olmadığını beyan etmiştir. Bay Kon sonra da Vali ve konsoloslar İran konSÜRÜKLEYÎCl ROMAN solos bundan sonra konsolosh^nenin solosunu tebrik etmMerdir. çıv.nda bulacaktır. Amerika Cumhur Baskanımn me=ajmdan anlasılan hal ikatler bıınlardır: merikada da bojle oiacağını suvdiden ı vadetmekfcdir. Fakat korkıılu rüya gör Ofisimiz lâğvedüirse ne yaparız, diye düşünüyorum! mektense ujanık kalmak daha doşruHakikatler tetkik ve tenkid eJilebilir. kestirmek miimkündür. Gerji bu vaziyet korkulu bir isükbal 1 dur. ^ ^ ^c Merak etme, Ofisin hesab larını inceleyecek Ofise geçeriz!.. fakat sonunda yalnız kabul ediUr, A Nr. Bevin "Karşılaştıgımız meseleler beşer takatinin tistündsdir,, diyor Sosyalistlerle komünistler anlaşamıyorlar Partiler arasmdîa cözülme var sıyası vaziyet kanşık Irkçılar tahliye ediliyor Askerî Yargıtayın kararı dün sabah yerine getirildi Işçilerin derdleri îııaıtılmaz bir Çalışma Bakanına ev derdinden, çocuklarınm bakımsız kaldığından ve ihtiyarlık sigortası olmamasından şikâyet ettiler Katü Reşid Mercan mazur görülebilir mi? Bulgaristânın fikirleri 1 l Adlî Tıb Meclisi dün toplanarak A Ankaradan gelen dosyayı tedkika başladı Eksarh dün Balkan birliği hakkında beyanatta bulundn Ley nasıl intihar etti? Rıza Pehlevinin doğum günü İran Eshi Alman Nazırı hapishanenin abdesanesinde asth bulundu konsoloshanesinde tes'id olundu Neğer bahane imişî Y arın başlıgoruz: Bir Aşk Gecesi Nakteden: Hamdi Varoğlu