Katalog

COıViHURCYET O INJ A. B Fransada dördüncii Gümhuriyefe Stalin'in sıhhati Ağır hasta olduğu, salâhiyetlerini başkalarına devrettiği bildiriliyor Ankara 22 (R.) Paris radjosu bildiriyor: Washington'dan haber veriliiğine 1 göre, Stalin çok ağır hastadu ve bütün yetkilerini başkasma vermiştir. Bununla beraber, Washington'daki Sovyet elçiliği bu hususta hiçbir malumat vermemiştir. Washington 22 (a.a.) Washington siyasî mahfillerinde, Mareşal Stalin hakkmda birbirinden farklı birçok rivayetler dolaşmaktadır. Mareşaim ölümü veya ölüm halirde olduğu »eya çok ıahim bir şekilde rahatsız bulunduğu söylenmekte ve harb zamanmdaki yst; ki erinden büyük bir fcısmmı Dış îşleri Komiseri Molotov'a devretmek nıyetinde olduğu iddia edilmektedir. Balkanlardan çıkan bu haberler h?kfemda teyld edici herhangi bir malumat elde etmek imkânsızdır. Washingtondaki Sovyet büyük elçiliği ve Dış İşleri Bakanlısı bu mesele hakkmda en ufak bir yorumda bulunmaktan çekirrr.ektedirler. Maamafih. Amerikan başkentÎT;de elektrikli bir hava esmektedir. Siyasî çevrelerdeki kanaate göre Stnlin'in sıhhî sebeblerden do'ayı yetkilerinin bir kısmmı terkedeceği hakkmdaki haberler. belki de Londra konferansınm akametini ve Gromikn'nun Londradan Washingtona yaptığı âni sey; l sti izah edici mahiyettedir. Bu çevrelerde. Stalinin hastalığı hakkmdaki haberleri teyid edici mahiyette bazı hâdiseler bulunduğu belirtilmektedir. Moskovadan son zaman'arda alman haberlerde Mareşal Sta'inin f.dı nadir olarak zikredilmektedir. Potsdam konferansı dahi Stalinin hastalıeı yüzünden günlerce geri bırakıîmıştır. Konferanstan sonra Stalinin îok yorgun oldjğıı söylenmiîtir. Diğer taraftan Sovyetler Birliği, Uzakşark istişare komisvon'inda kendini temsil ettirmesi hakkmda yapılan daveti henüz kabul etmemiş bulunmak'ta8ır ve bu bir hafta geri bırakılmıştır. Gromiko, Londrada Birleşmiş Milletler icra komitesinin bütün kararlarını geciktirmekte ve henüz gelmemi'? clduğu anlaşılan talimatı beklemektedir. Nihayet Mareşal, Zukov, sıhhatinin boznk olduğunu ileri sürarek Amerikaya yapaeağı ziyareti ge'i bırakmıştır. Washingtondaki kanrme göre, Stalinin yerine geçmek ihtimali en ziyade Zulcov üzerinde toplanmaktaiır. Stalin'in hastahğmı teyid eden hâdiselcr Ffiistinde d u ruııı Kudüs Müftüsünün partisi Arabları greve çağırıyor Kudüs 22 (a.a.) «Hüseynl partisi» adile tanınan Pilistin Arab partisi bu parnnin lideri halen sürgünde bulunan eski Kudüs Müftüsüdür dün bir beyanname yaymlayarak, Arabları. 2 kasımda bütün Filistinde genel grev yapmağa davet etmiştir.. 2 kasun Balfoiır beyannamesinin yıldönümüdür. Eski Müftü Füistinden dokuz sene evvel syrılmış olup halen Pariste bulunmaktadır. Hüseynî partisi diğer Arab memleketlerine hitaben de beyannameler yayiîilayarak onlan Balfour beyannamesi lehinde tezahüratta bulunmağî, ve bu suretle Londra ve Kahiredeki Arab bürolan tarafmdan bildirilen kararları tatbika davet etmişlerdir. Azzam Bey vaziyeti,îyj götüyor Londra 22 (a.a.) Bu hafta Washingtona gitmesi lâzım gelen Arab Birliği Genel Sekreteri Azzam Beyin, Bsşbal.an Mr. Attlee'nin Filistine dair yapacağı beyanat sırasmda Avam Kamarasmda bulunmak için Londrada kalaeağı muhakkak sayılmaktadır. Azzam Bey, Filistin Arab Partisi Başkanına bir telgraf yollayarak, Arablann rr.etalibat ve temayüllerinin istikbali hakkmda iyimser olduğunu bildirıristir. Baştarah 1 inei sckiicde mütaleasma uyarak, delillerin yok edilm?si ih'imalini gözeterek tahliye talebini reddetti. Haşmetin davasile. Ağırcezada görülmekte olan katil Reşidin davası arasmda, Savcıhkç^ irtibat görüldüğünden bu iki davanın birleştirilmesine muvafakat edip etmediği Ağırcezadan soruimuştu, alman cevabdaki istek üzerine mahkeme, Haşmete aid dosyamn Ağırcezaya gönderümesine karar verdi. Dosyanm tetkikinden sonra, Ağırceza, davaları birleştirmeğe Karar verdiği takdirde, Reşid Mercanm çarşamba günkü yargılanmasma Haşmet Orbay da getiriîecektir. Diğer taraftan avukat Hâmid Şevket Ince, öldürüien doktor Naci Areanm refikası Niîufer Arzanla, oğlu beş yaşmda Ahmed Arzanm vekıîi o'^arak davaya girmiş bulunmaktadır. Haber verildiğine göre, doktorun ailesi 100. bin lira ölüm tazminatı >stiyeceklerdir. y Ayrıca söyîendiğine göre, hâdise sırasmda doktor Naci Arzan'da külıiyetli miktarda para da bulunmaktaydı. Doktor, çocuk feleine yakalanrmş olan oğlunu tedavi için Amerikaya gitınek üzere oldugundan bütün eşyasım satmıftı. Cinayet, bu sırada işienmlş ve doktor hasta kabulüne saat 17 de başladığı halde muayenehancnin tenha olduğu bir zaman seçilmiştir. Bundan başka, katil Reşid isîercamn, geceyi yamnda geçirdiğini sonradan ifade etTİji hizmetçi kadmuı kim olduğu da araştırılma'itadır. Malıkemeye verilen adresteki hizmstçi lıad'mn isminin bışka olması, babsettiği Fatmanın kim olduğunun araştırılmasına lüzum göstermiştir. Ankara einayeti / Başmakaleden Aevam Çünkü Fransa, harbden bir harabe halinde çıkmıştır ve onu bu felâkftli dıı Bastarajt 1 inci sohifede sonra ekseriyete dayanacak bir hüku rumdan kurtarmak için parti mücadelerr.üstakiller 40 sarldalye kazanmışiardır. met kuracaktır. Bu ekseriyetin nasıl lerine değil, sağlam vo sarsılmaz bir Bu suretle, hiç bir parti üçte ıkiyi ei temin edileceği ve hangi partilsrin an gayretle ve elbirliğile çahşmağa ihtiyaç vardır. Bu çalışmalar Fransayı diriitede edemediği için, mecliste birbirlerile laşabileceği henüz beili değildir. yakmlıkları olan iki parti (hjristiyan Muhakkak olan nokta, Fransarsm ilk cek, kuv»etlendirecek ve onu normal katoliklerle sosyalistler) birlajecekler defa olarak bu derece sola sapmış o! şartlara kavnışturacaktır. Fransa, kcnve komünistlere karşı ckseriyeti elda duğudur. Ve yeni Fransız hükumeti, dini olağanüstü şartlar içinde görtiüğü ve bu şartların epeyce bir zaman devara edeceklerdir. herhalde Ingilterenin başmdaki hükuedeccğine inandığı için bu duruma en Böylece, Fransız seçimlerinde müfrit metten daha sol olacaktır. uygun hareket tarzmı ihtiyar etrniştir. solculara (yani komünistlere) karşı Thorez'in sözleri j Şayed bir takım şahsî ihtirasîar nıümutedil solcular elîseriyet kazar.mış 1 Paris 22 (USİS) Komünist şefi M. dahale eder de bu olağanüstü duramu bulunmaktadırlar. . Maurice Thorez, bugünkü bir demsein j tam diktatörlüğe çevirmek isterse o zaHerriot'nun partisi kaybetti 1 man iş değişir ve Fransız milleti ona Paris 22 (a.a.) A.F.P. ajansır.ın si de Fransadaki seçimlerin Almanyanm yenilmesini mümkün kılan Müttefik | göre karar verir. yasî muharriri yazıyor; ' bağlılığmm devamı hususunda halkm' • Elhasıl Fransada dönUincii cumhuriFransız meclisleri tarihinde ılk defa [ yet devri, yeni anayasanm yapılması ile teyid ettiğini Eüyiemiştir. olarak, büyük bir parti hemen ta:naSeçilen komünist sayîavlar arasmda I başlayacaktır. Fransız miikci bu kararı men ortadan kalkmış oluyor. Harbden bulunan M. Thorez, Fraasada ve diğor vermiştir. evvel bir hükumet partisi olan raiikalmemleketlerde yaptıkları zararları mümsosyalistler, İngilteredeki liberalıerden kün olduğu kadar telâfi etmek üzere daha büyük bir muvaffakıyetsizîiğe uğAlman halkının çalıştırıiması lâzım gelT ramışlardır. Harbd«n ev\ el raiikaldiği hskkmdaki fikri bütün komünist sosyaüstler, hükumette 109 saylav'.sk ışpartisinin Fransada geliştirmiş olduğunu gal ediyorlardı. Şimdi ise ancak 39 s?.vilâve etmiştir. lavları vardır. Bu partinin lideri, F.duSeçilen ve seçilemiyen meşhur ard Herriot, Rhone'da 200,000 oydan ancak 22,781 ini kazanarak scçilebilmişsimalar tir. Paris 22 (R.j Fransadaki son seSosyalist partisinin harbden evvel 148 çimlerde bir çok meşhur siyasî sirp.alasaylavı vardı. Şimdi ise 13D ve kendisi rm kaybettikleri ve yeniden seçi'm»ne sikı surette bağlı bulunan sosyalist dikleri görülmektedir. Meselâ, cski Rumanya ve Yugosîavyada demokrat mukavemet birliğinin 10 say Başbakan M. Daladier, eski senato czamuhalefet hareketleri lavile beraber 143 saylavı vardır. Buna smdan M. Raymond Patenotre v ; eski mukabil komünist partisi 72 saylavdan radikal sosyalist Baymdırlık Bakan.ı M. kuvvetleniyor 151 saylava yükselmiştir. Rene Mayer kaybedenler arasır.uadir. Bu defaki seçimlerde kazanan eski Sofya 22 (a.a.) Başkan Tr'.ı.nan taSon vaziyet siyaset adamlarmdan bir kaçı ?ı\nlar rafmdan Bulgaıistan ve Rumanyadaki Londra 22 (B.B.C.) Yeni seçi'en dır: Komünist partisinin;, umumî kâtıbi Fransız Müessisler Meclisi gelecelc aym M. Thorez, eski Dış Bakan M. Yvon siyasî şartlar hakkmda incelemelerde bulunmaSa memur edilen Amerikan başlarmda toplanacak ve ılk işi yeni Delbos, eski bakanlardan Vmcent hükumet reisini seçmek olacaktır. Gene Auriol ve meşhur muharrir Jean Gi gazeteeilerinden Mark Ethrige, dün Sofyaya gelmiş, Bulşar Dış işleri Baral de Gaulle'ün seçileceğine mııhak randoux. k.nlığı genel sekrsteri ve basın tcmsilkak nazarile bakılıyor. Çünkü seçim Diğer taraftan, bugünkü hüiîumere neticesinde geneı*alin umumî güveni dahil bakanlardan bir çoğu tekrar se cileri tarafm^m kar?ı!?nmıştır. haiz olduğu belirmiştir. GenRral de çilmişlerdir ki î)ış Bakanı M. Bıdault Amerika Bulgaristana nota Gaulle hükumet reisliğine seçildikten bunlarm arpsmdadır. vermemiş Sofya 22 (a.a.)' Bu'.gar ajarsı bilrliriyor: Yetkili makamlardan bildirildiğine göre, Bulgar hükum'etine, barış iruzalama=! hakkmda Amerikan hükumeti tarafmdan nota verildiği ve tekl'fler ya Başfaraft 1 inci sahijede pıldığı hakkmda, ilgi'.i mahfiller tavafınIzmir 22 (Telefonla) Izmir mr.Jetvekilleri Karşıyaka Halkevinde büyük nusmasını şu sözlerle bitiriyor: öan durmadan yaymlanan beyannamebir vatandaş kalabalığı önünde hasbi«Ku^'gtli bir sulh ancak, bütün ler ve söylentiler tamamen asılsızdır. halde bulunmuşlardır. Konuşmt'ar, bir memleketlerin iştirak edecekleri bir Rumen liberalleri hükumeti aral'.k çck münakaşah safhalar arzet işbirVîine istinad edebilir.» ^ tenkid ediyorlar miştir. Konuşmayı, Izmir mı'.letvekıli îngilizler faşistleri müdafaa Londra 22 (a.a.) Bir Bükreş habeKâmran Örs açmıştır. Uzunca bir süediyorlarmı; rinde bildirildiğine göre, Rumen libera! kuttan sonra, eski Manisa miıletvekiii Moskava 22 fa.a.) Rus yazarlann partisi gelecek seçimlere iştirak etmeRefik Ince soz alarak, konuşmak için x evvelâ halka cesaret vermek lâzım dan DiTiitji Zoslavskiy. «dava komed meğe karar vermiştir. Parti başkanı geldiğini, halkm böyle bir ocsaret al yası» diye vasıflandırdığı Be!s»n dava Bratianu, bugünkü Groza hükumct'.nin dıktan sonra isteklerini serbestçe söy smda takib oîunan yargılanma usıılü idaresi altmda hiçbir demokrasi hürrine hüc.ım ederek bilhassa şunları yaz yeti mevcud olmadığını bildirmış, Groliyebileceğini tebarüz ettirmiş ve: maktadır: za kabinesinin halkın çoğunluğu tara Izmir mir.etvekillerinin Mecliste •cîngiliz avukatları faşistleri ve onlar fmdan tutulmadığını ve muhalefet rarderini daima dujmak istiyoruz, tarafırıdan işlenen cinaj'etleri hnr^retle tilerinin hiçbir genel tezahürde bulunmüstakü grupun sükuruna da hayret miHafası ediyorlar. İngiliz avukatlar, madığını söylemiştir. ediyoruz; şeklinde bir ifade ile ve müdafsa vazifesini faşistlerin tepinip Subasiç muhalif bir parti kuracak Hikmet Bayuru misal olarak gbster dtırcl.ıŞu bir sahne halin™ getirmckteZağreb 22 U.a.) Hırvat muhalefet dikten sonra milletvekillerinden bekle dirler. Trtbikatta gösterllen yavaşl'.k ekimdenberi çıkan nen vazifeler hakkmdaki fikirlerini !?? namuflu adamlan şaşırtmaktadır.» hareketinin 20 «Haikm Sesi» admdaki gazetesi, 1928 anlatmıştır. Ruslann atom bombası yaptıklan yılmda parlamento içinde öldüıülen Refik Inceye eevab veren Dr. Kâmdoğm değiltniş Hırvat lideri Stefan Radiç'in cşi Mnrran ve Müstakil GrUptan Mustafa MüWashington 22 (a.a.) Şikago Üni ya Radiç tarafmdan yayınlanmaktadır. nir, diğer herhangi milletveki'.lermden Bu gazetenin başmakalesinde bildı versitesi profesörlerinden olan ve kimbir santim bile geri kalmadık'.arını, ya Nobel mükifatını kazanmış bulu rildiğine göre, Hırvat köylüleri de Yuböyle bir iddiayı asla kabul edemiyenan Harold Urey'e göre Rusya atom goslavyanm bütün demokratik part^leceklerini, ne mukayeseye, ne de başbombasma malik değildir ve atom &>m ri gibi. 11 kasım seçimlerine iştir;>kten kalarmın kendiierini örnek olarak gösbası imal etmemektedir. Profesör. bu imtina edeceklerdir. Bu gazete, doktor terilme?ine asla razı olamıyacak'.ıınnı nun Sovyet âlimlerinin çalışmalan hak Maçek tarafmı tutan bir makale de yaileri sürmüşlerdir. Bilhassa Dr. Kâm kmdaki raporlardan oldukca anlaşıliıymlamaktadır. ranm, Refik Inceye kendi miiletvekil ğını söylemîştir. Cumhuriyetçi Hırvat hareketi, halk iği zamanıtıı işaret ederek eevab vercephesine katılmak ve Yugosiav hükumiş ve: metinin siyasetine müzahir olrr.ak su Evvelce siz de Partide bulunduretile resmî bir siyasî parti halinde tenuz, demesi üzerine, Refik Ince ayağa Baştarajı 1 inci sahifede şekkül etmiş bulunmaktadır. kalkarak: Tahmin olunduğuna göre, istifa eden rarken, en iyi subaylarımızı. en iyi iiim Ben, şimdi Parti içinde değil mi adamlpnmızı ve en iyi mühendislerirr.izi bakanlar, yani Subasiç ile Şutey, hayim? Siz, beni afaroz etmek istiyorsu Almanyada bırakmak lüksüne kendimizi kî bir muhalefet partisinin teşekkülü nuz, fakat edemezsiniz. Diye mukabe kaptıramayız. Fikrimce Almanyada ve işine iştirak edeeeklerdir. lede bulunmuştur. Holandada dört yüz binden fazla askeBu münakaşa, sonunda, fnlayış ve rimiz vardır. Halbuki. Almanyanm lşsamimiyet havası içinde kapanmıştır. gali için dört yüz bin asker kâfi geleMiHetvekilleri, halkm dileklerini tes bilir. bit etmişlerdir. Bundar. başka, kuzey İtalya, Yunanistan, Filistin ve genel olarak orta doğuda her ihtimale karşı, hiç olmazsı 1946 yıh sonuna kadar beş yüz bin asker Baştaraft 1 inci sahifede bulundurmamız zaruridir. Diğer taraftan, Ingiltere. Hindistan raklarının So^'et Ermenis*ana geri verilmesi lâzım geldiğini söy'emişler, ve Akieniz dışmdaki diğer kalelerimiz Milletler Cemiyetinin bu topraklnr ü için dahı iki yüz bin askere ihtiyacıLondra 22 (a.a.) Britanova'nm sızerindeki Ermeni hakkmı tanıdığım mız vardır. hatıtlatmışlar, Amerikalıîann esaslaOrdü hizmetlnde daha iki milyon 250 naî işler muharriri yazıyor: rına sadık kalarak Ermeni mnieünin binden fazla insan vardır ki bunlaTürkiyedeki ticarî şartları inceleyen bu tarihî topraklar üzerindeki taîebi rm artık bir, saniye dahi silâh altmda însiliz danizaşırı ^caret. dairesi tsrafmdan bir broşür yayınianmıştır. Türni destekliyeceğini umduklarını i3âve tutulmaian dsğru değildir.» kiyeyi İngiliz ihracat malları için bir tmişlerdir. piyasa olarak ele alan bu broşı;de ezKongrenin ikinci başkanı olan Sel cümle deniliyor ki: yan, Türk idaresi altındaki ErmenileTürkiyenin endüstrileşme siyasetinin Izmir 22 (Telefonla) Buraya gerin Sovyet Ermenistanmdaki duruma len haberlere göre Ankarada Ticaret harbden sonra da devam etmesı ve bu nazaran çok fena bir vaziyette buiunOdaları mümessiüerinin yaptıkları top siyasetin, Etibank, Sümerbank ve diğer duklarma işaret etmiştir. lantıda kâr hadierinin indirılmesi ve endüstri bankaları vasıtasile, hükvmcCUMHURIYET Yukarıki küçük faturaların tanziminde yeni kolayhklar tin emrinde bulunan kaynaklann mütelgraf, son beş altı aydır, zaman za yapüması uygun görülmüştür. Lüzum saadesi nisbetinde geniş'.etilmesi ihtiman kendilerinden bahsettirmek sev hâsıl olursa aym 26 smda bizzat Tica mal dahilindedir. Maamafih, bundan Türkiyedeki yeni endüstri gelişnieleridasma tutulmuş olan macera arayıcısı ret Bakanınm başkanlığmda bir topnin İngiltere ihracatma zarar vereceği bir takım Ermenilerin yeni bir numa lantı daha yapılacak ve konuşulan esasneticesi çıkarılmamahdır. Harbi hemen rasından başka bir şey değildir. Mahi lara kat'î mahiyet verilecektir. tskib eden senelerde taleb edilp'.ek malyeti herkesçe malum bu sinsi faaliyetBakankk, kâr hadleri etrafmdaki larm hacim ve tenev\'iiünü yerli fablerin, Sovyetlenn Tass ajansı tarafm düşüncelerini süratle bildirme'.erini de rikalarm imal edebileceği miktarı Kat dan verilen haberlerini biz de arada bir Odadan istemiştir. Bunun üzerine bir kst aşacağı muhakkak gibidir. Türkiyeneşrediyor ve bunları başka •türlü liklerde bugün bir toplantı yapılmış ye ithal olunacak mal siparişleri mühim üzerinde durulacak bir mesele değerin tır. Yarın da Ticaret Odasmda meslek bir yekun teşkil edecektir. Bu demek de görmüyoruz. grupiarı müzakerelere başhyacaklardır. değildir ki Türkiyenin İngiliz malları Diğer taraftan, Bakanlık ithalât ve hususundaki taleblerinde bir değişikiik ihracat faaliyetini ve bunların piyasa olmıyacaktır, galiba Ingilterenin TürkiAdanadaki maskeli daki akislerini yakmdan takib ederek yeye pamuklu ve yünlü mensucat :hrakararlar almak için her on beş günde catı, harbden evvelkile mukayese edilhaydud yakalandı bir rapor verilmesini yetkili makamla diği 'takdirde. memlekette gerçekleştiAdana 22 (Telefonla) İki gün evvel rilen terakkiler dolayısile. pek mahdud ra bildirrniştir. bir maskeli haydudun Osmaniyede güolacaktır. Maamafih, Türkiye, bazı tip Bu sebeble, birliklerin idare heyetlepegündüz yol kesip adam soyduğunu mallar ve en iyi cinsten kumaşlar hubildirmiştim. Bu haydud nihayet dün rile Toprak Ofisi vesair bazı teşkille susunda tngiltereye başvurmağa herrin mümessillerr Ticaret müdürünün haîde devam edecektir. yakalanmıştır. Maskeli Benç haydud IstanbuHa Kasımpaşada oturan araba başkanlığmda toplantılar yaparak raHulâsa olarak diyebilirij ki, ıızun tamircisi îbrahimin oğlu olup Mersin poru hazırlıyacaklardır. vadeli taearılar bahsinde, İnliliz Türk deniz lisesinde talebe bulunan Celâl Berlindeki kontrol ticaretinin hacmi, Türkiyenin ihracata Ozdemirdir. Celâl mektebinden kaçarak elverişli mallarınm kalitesini ıslah edip Osmaniyede Rumanya muhacirlerinden komisyonunun toplantısî t etmiyeceğini ve bu malları dünya piyaakrabası demirci îbrahhn Ozpo!&tm Moskotp. 22 (Radyo) Berlinieki salarma müsaid fiatlarla sürüp sürıniyanına misafir olmuş. îbrahimin evin Müttafikierarası koni»ol komisyonu yeceğini bjlmek meselesine büyük ö'.çüden 110 lira para ile iki altın bilezik 9 unou toplantısını yapmıştır. Bu top de bağlı bulunacağa benzer. Böyle olçalarak Adanaya gelmiştir. Buracian 120 lantıya dört devleti temsil etmek üzere duğu takdirde, Türk mallarınm Ineilliraya bir tabanca alarak tskrar Osma General König. Mareşal Zukov. General terede satılışmda vaki olacak artış. Inniyeye dönmüş ve yüzüne beyaz bez Eisenhover. General Robertson iştirak giliz menşeli malların daha mühim nıikden bir niEske geçirmiş, bu suretle etmişlerdjr. Kontrol komisyonu müesse +arda sat'n ahnması vasıtalarını temin haydudluğa başlamıstır. se'erin ,korporasyonların kazancları ve edecektir. Fakat aksi takdirde, ve şayed Fakat. emniyetin sıkı bir takibi neti işçilerin günd=liği üzerine bir vergi koy Türkiye harbden önceki ticarî muvszecesinde Celâl tabanca ve mas'ccsile bir mayı kararlaştırmış, adlî ıslihat esas ne sistemini benimsiyecek olursa, Inlikte çok geçrneden yakayi ele vermiş ları hakkmda da bir beyanname neşret giliz Türk ticareti zamanla azalmak tehlikesinde görünmektedir. miştir. ve savcılığa teslira edilmiştir. Sola kayan Fransa Sovyetler ve Türkiye Baştarafı 1 fnei sahifede «Bu iki mesele, bizde haklı olarak derin bir alâka uyandırmıştır. Bulgaristan, Türkiyeye ve Türkiyenin dış siyasetine karşı takmacağı tavırla Boğazlarm durumu üzerinde azçok müesîir olabilir. Bununia beraber, bugün Türkiyeye karşı olan dış siyasetimizin iyi komşuluk münasebetieri üzerine müesses bulunduğunu, fakat bazı Türk gazetelerinin yaymlarile bu .nünase betlerin bozulabileceğini belirtmek isteriz. Bu yaymları ima etmemiz, Bo ğazlarm mukadderati'e ve Türkiyenin milletlerarası durumu ile bizim de ilgili. olduğumuzu izah içindir. Boğaz'ıar, : Balkan meselelesile sıkı surette i!g li olduğu içindir ki, siyasî mahfiV.erimizde derin akislere sebeb olmaktadır. «Bu yîlm nisan aymda Rusyanın Türk Sovyet paktını feshetmesi Eulgaristanda çeşidli intıbalar doğunnuş ve itiraf etmek gerektir ki, hududlanmız yanında inkişaf eden bütün hareketlerde bir tehlike sezmeğe alışmış olan geniş kütlelerde endişe uyandırmı?tır.» Muharrir, h^ harbden evvel, Rusya ile Türkiye arasındaki dostane münasebetlerden bahsettikten sonra yazısına şöyle devam ediyor: «Türkiye, bu harb içinde, bütün dikkati ve bütün siyasî meharetüe, Al man sürülerinin topraklarma yürümesine vesile teşkil edebilecek en ufak ihtilâfları dahi bertaraf etmc4e çalijtı. Türkiye, tarafsızlık politikasile muharib devletlerden hiçbirini tatmin edemediği için milletlerarası olayları çok büyük bir dikkatle takibe mecburdu. Harbin ni'nayet bulmasile ortaya çıksn yeni milletlerarası durum, Rusya ile Türkiye arasmdaki 'münasebetleri de yeni hal ve şartlara bağlamış oidu. Bu yeni şartlar, Rusya tarafmdan Ankara paktmm feshi sırasmda izah edilmiş tir. Tabiidir ki, yirmi senelik bir paktın iki memleket arasındaki bugünkü müna;ebetler bakımmdan bir mânası olamıyacağı koiaylıkla anlaiildı ve Türk hükumet mahfilleri yeni bir anlajmanm imzalanmasma razı oldular. Fakat Rusyanın, taleblerini Boğazlara teşmil etmesi Türk idare ve siyaset mahfillerinde hayal , sukutu'.ia sobcb oldu ve Rusya bu suretle askıda bulunan diğer milletlerarası meseloîere bir mesele daha ilâve etmiş oliu. Bunun üzerine Türk Sovyet diplomatik münasebef.eri ardmdan birçok meselelerin ortaya çıktığı görüidü. iyi haber alan ecnebi mahfillerde, Türk Sovyet münasebetlerinin yalnız Türk Rus paktmm yenilenmesine değil, ay. ni zamanda daha birçok meselelere de bağlı bulunduğundan bahsedilincğe başlandı. Sovyet hükumetinin, Türk hü kumetine topraklarının güvenliği me selesini ileri sürdüğü söylendi. Bu güvenlik, Rusya i'.e Türkiyenin Ana doludaki hududîarmda sağlanmak gerekiyordu. Bu mesele bugüne kadar tanzim edilmiş değildir. Rusya, Boğazlar meâelesinin Rusya ile Türkiye eraında iki taraflı müzakerelerle haüedilmesini ve Montreux muka.'elenamesini imzalıyan memleketlerin bu müzakerelere karışmamalarım istedi. Bu taleb, tabiatile, Boğazlara mütealiik meseleleri, Türk diplomasisini hayrctte bırakan büsbütün yeni bir esasa bağlamış oldu. Bütün bunlar milletkrarası diplomasiler tarafmdan öğrenilmce, kat'î şekil almaksızın pazarlıklar başladı. Rusya tarafmdan ortaya çıkarıian meseleler hakkmda, Türk liükumetince hiçbir beyanatta bulunulmamış, yalnız Türkiyenin bağımsızlığını ve toprak tamamlığını muhafaza edeceği belirtilmiştir. Türkiye, Boğazlar mesele sinin Sovyetlerle Türkiye arasmda iki taraflı müzakerelerle halledilcmiyeceğini ve b« meselenin Montreux mu kavelenamesine imza koyan bütün memleketleri ilgilendirdiğini bildirmiştir. Yeni konferans, Boğazlar rejiminin değişme£ine karar verirse Türkiye bu karara mutavaat edecektir. Bu itibarla Türkiyenin Boğazlar mcsetesini bir Türk Rus meselesi halindan çıkararak milletlerarası bir me*ele yapmak i?tediği ve bu hususta ısrar ettiği aşikârdır. Londra konferansmda, maÇlub devletlerle yapılacak sulh bahis mevzuu olduğu zaman mesele bu durumda idi. Bununia beraber, bu konferansta milletlerarası mahiyeti olan meseleler başka bir sahaya nakledilmiştir ki. gazetelerin siyasî muharrirlerine göve, bu halse herkesin hayretini mucib oimuştur. Bu konferansta Rusyanın yainız Boğazlar üzerinde değil, ayni zamanda bütün doğu Akdeniz boyunca iddiaları olduğu anlaşılmıştır. Rusya, yalnız Boğazlarda değil, Oniki adalarda da üs istemekte, hattâ daha ileri giderek Trablus mandasına iştirak etmek ve doğu Afrika sahilleri boyunca sarkmak iddiasmı da gütmektedir. Bu iddia'ar sayesinde herkes şu hususu aniamak imkânmı bulmuştur: Rusya normal ve mahallî millet'.erarası çerçevesinden çıkarak dünya oiaylarmm genel inkişafı üzerinde müessir bir bü>ük devlet durumunu kendisine hakh olarak kazandırabilecek temayüller göstermektedir. Rusyanın, meseleyi bu suretle vazedişinden sonra. Rusyanın, mağlub memleketlerle yapılacak sulhün imzası sırasmda halletmek 'istediSi diğer mesele'.er yanmda Boğazlar .T.ese'.e^inin ehemmiyetsizliği anlaşılmıştır. Bununia b>eraber, Sovj'etlerin, Akdenizin doğu kısmmdaki bu iddia'ar' nm ortaya atılış tarzmda, aiâkavı çeken noktalar vardır. Ru?ya Boğaz'arda ve Oniki adalarda üslerile ve Ansdoludaki hududlarile bütün Türk topraklarmı büyük bir kıskaç içine a'.acaktır. Bütün bunlardan anlaşılıyor ki, me«elelerin bu tarzda hallile Türkiye Rusyanın muazzam askerî kudretine karşı kendisini müdafaa etmek imkânmdan mahrum kalır. Beşler, Londrada toplandıkları zaman Türkiyede, siyasî hava itiraz götürmez bir tarzda gerginleşmişti. Rusyanın konferansta ileri sürdüğü ta!ebler Türk diplomasisini hummalı bir faaliyete sevketti. Tabiatile, Türkiye, başhca istinadı ingiliz ve Amerika i'e biraz da Fransada buldu ve Türk diplomasisi Boğazlar meselesini mii letlerarası bir mesele haline getirmeğe muvaffak oldu. Bu, Türk diplomasisi için harb sonu milletlerarası münasebetlerde kaydediîen bir başarıdır. Boğazlar meselesin de, Ingiiterenin durumu, ilk nazarda edinilen zehabm aksine olarak, kııv vetii değildir. Bir tarafta Ingiitere ile Fransa, diğer tarafta Rusya olmak üzere 1915 Cihan Harbinde imzalanmış bir andlaşma mevcuddur ki bu and laşma mucibince, iki devlet Eoğazları Rusyaya vermeğe razı olmuşkrdır. Bu andlaşma bu zamana kadar feshedilmiş deği'ıdir. Yalnız 1917 de Rusyada patlak veren ihtilâl yüzünden tatbik cihetine gidiiememiştir. Şimdi Rusya bu andlaşmayı ortaya çıkarıp 20 yıl evvel zamân altına alınmış haklarım taleb edecek olursa, ne Fransa, ne de Ingiltere buna karşı herhangi bir garantiye malik değildirler. Bu vaziyet dahilinde Rusya, konferansa' Boğaziar üzerindeki iddialarmı teyid edecek derecede kuvvetlenmiş olarak girecektir. Bütün bunlardan şu neticeyi çıkarmak mümkündür. Boğazlar rejimi meselesinde. en az bu gün için, teşebbüs, 1915 kozuna sahib bulunan Rusyanın elindedir. Diğer büyük devletlerin buna karşı nasıl bir tepki göstereceklerini şimdiden kestirmek zordur. Şu muhakkaktır ki, Rusya. Boğazlardaki büyük menfaatieri hasebile, bu meselenin bir an evvel halledilmesi için ısrar edecektir. Ihtüâfta, en önemli mesele, Türk Sovyet münasebetleri meselesi değildir. Bu mesele, dünya stratejisinin ve daha özel olarak Akdenizin doğu kısmında Sovyet stratejisinin incelendiği sırada ortaya çıkan ve Rusyayı ilgilendiren diğer meselelere bağlıdır. Hâdiselerflrasındax Vicdan boşluğu iiküm giymemiş bir katil l = = = j . j hakkmda yazı ynzmak isteU U mtra, lehinde veya aleyhinde müpssir olurum diye. Bununia beraber Ankarada para için doktora kıyan bedbaht ger.cin durumundan dolayısile bahsetnıeğe mecbur olacağım. TafsiHtmı biliyorsunuz. Zaten pek de kanş'k degH. tki genc parasız kalmış, 1200 lira lâzım. Apartımanm kirası birikmiş. t'stelik evlenmek de istiyor. Ke yapsın? Bir arkadaşile adam soymaya karar ^eriyorlar. Güpe giindüz gidip birinden tehdidle para koparacak. Bunun için silâh tedarik ediyorlar ve ta 4 sarladıki^rmı yapıyorlar. Şu farkla ki işin içinde acemilik var: Tehdidin «doz» unu kaçınyor ve blcare doktorn öliüriiyor. Eh! Böyle vak'alar her yerde olur deyip geçebiliriz. Eğer bu gencler Kolejde pkumuş temiz aile çocuklan olmasa. Çünkü haydudluk hemen hemen daima tahsilsiz ve aile ile rabıtas! olmıyan soysuzlar arasından çıkar.. Bu boy Amerika, Balkan durumunu inceliyor İzmir Halkevinde çıkan tarlışma «Müttefikler arasında itimad kalmadı!» Ghurchili'in tenkidleri şndur ki tahsil başka şeydir, terbiye başka, bunun üzerinde ısrarla durmak ve bütün dikkatimizl bunun üzerine yığmak lâzım. Snn senelerde sayı bakımmdan degil de mahiyet noktasından suçlarda ffelişmelrr görülmekte oldugunu hep yazdık. yazıyoruı ve vazacağız. Vakmlaransı cinsî cinavetler, ölçüsüz vahşî katilleı, yiiksck miktarda vurşrunculukImr. ?ü7Ünün yaşına bakmadan adam soyuşlar. h\ıe cemiyctin vicdan zaafmı Sideremiyecek duruma grirdi|ini ve bir kısım ferdlerde vicdan boşrufu, şuur anarsisi belirdi|lni anlatıyor. Hiddet, kin veya sarhoşluk cürümlerini cemiyet besabma maletmesek bile bu son hnrtisedeki diişüne taşına ve mazerotsiz yapılmış suç'.ann içtlmaî ve nıhî âmillerlni miitalea etmemiz lânmdır. Bir cürüm şahsm eserl oldugn kadar vicdan ve sııur bakımmdan cemiyetin mnhs'ilürtür. Şu Ankara vak'asm» ne tnrafmdan tntsanız bu genclerin ne manevi mahkumiyet. ne maddî mahenhlret, hattâ ne de kannnî cezadan cekinmediWerinl Rörürsüniiı. Bunlarm, âlemin nc dlyece*lnden. ayıbdsn. çü, rahtan. insanlılt ve ahiâi kaHeierinden asla porvalan voktnr. tşte üstüne parmak konacak nokta bndur. Cemiyet müerim ııamzedlerîni S3de kanun tehiirti'e alıkoyamaz. Münevverler irbı ahlâk ve insarlık terblve«l. cahiller icta de gene ayni şey flemek olan din zabıtası \e rihavet, matv?vî ve ma'şert mahitumivet korkusn kannx>»1an. nizam Baştarafi 1 Inrt sahiiede dan, ceMdan. ve hapisaneden önce geGeçen sayımda Fuça ve Bovnova ile !ir ve «elmeMdir. beraber nüfus 184 bin olduğuna gire 40 «Akşam» puetesinfle «Dpmokrat» bin artış var demektir. İzmir ilçe merkezlerindeki nüfus şöyle tesbit cdilmiş imzasile yazan arkadaşımızm d:ı isaret ettlji ?ib« «cemiyet» imiz ahlâk inhitatı lir: Seferihisar 6000, Karakoyun 800, Çeş alâmelleri gö?termektedir. Bunun önüne me 4500, Fuça 4000. Dikili 4000. Baymdır feemek lâzımdır. Nasıl geçmeli? Orasını, 10.000, Torbah 5000, Kemalpaşa 4000. terhiveciler. Sosyolo'Ur, proteçörler, rudiğer ilçslerin nüfusu yarm belli ola hiyatçılar, rezacilar tonlanıp düşiinîüneaktır. Ier. B^ra sorarsanız, kısaca. Insanı et ve ken;ik*en ibaret sayarak yetistirAdananın nüfusu 101 bin Adana 22 (Telefonla) Dünkii ?a mekten vargeçmeli. ruhuna, vf'danıia, yımın neticesine göre, Adana belrdıye ruurnna alfl manevî gıdalar verme'iriz. smırları içindeki ıfüfusun 101.000 e ya Hn is aüe'len bajlar. Mektebde, knl'ibkın olduğu tesbit edilmiştir. Buna göre de. miiessesede devam eder ve öldHkşehir nüfusunda 15 bin kadar bir artış ten sonra İyi mlsaller brrakanlar ioin de niimune gibi gösteriimek sureti'.e vardır. Sayım işi güzel bir şekilde hazırlan sürer ?rider. mış ise de bir kontrolörle iki sayım me~ Bundan bir sene kadsr evvel Ankamurunun aşırı derecede sarhoş oÎTiaşı raflan dönerken tren^e tanıştıtım proneticenin geç ahnmasına ve halkm u fesör «Hirs» e rfnclerimiı hakkmdakl zun müddet evlerinden çıkamp.Tialarma fikrini sormuş*um: se'oeb olmuştur. Çok rpaddivatoıdırlar, Diğer taraftan, Ceyhan kazasımn nüDe~ıişti Pr^fe^rrİTn rörüsüne Scîzane fusu. kaza içi 13228, köyler 4675 tir. 19*0 ben de i'tihak tfdiyorum. Çok maddisayımma göre 5647 artış vardır. vatçı olduk. Sayım günü şehrimizde 4 doğum, 4 ölüm vakası olmuş, Ceyhanda da bir doğum vakası tesbit edilmiştir. Çucuklardan ikisinin adı Sayım konrauştur. Nüfus sayıminm neticesi yarm belü olacak Yeni bir numara Türk İngiliz ticareti Şehrimizden gönderHen malftmat İngilizler vaziyeti nasıl görüyorlar? Kâr hadleri Pazar günü yapılan nüfus sayım işiie uğraşanlardan mühim bir kısmı o gece geç vakte kadar bu cetvellerin tanzimi ile meşgul olduklarından dün isierine gelememişlerdir. Nahiyeler sayım kâğıdlarını kazslara göndermektedirler. Kazalar nahiyelerden alacakları bu sayım kâğıdlarmı vilâyet sayım bürosuna gönderecekîeri^gibi her kaza, bunun yekununu ayrı ayrı İstatistik Genel nıüdürlüğüne bildirecektir. Birlikler de sayım neticelerinı bulunduklan bölscler sayım memurluklarına vermişlerdir. Bütün tahminlere rağınen şehrin nüfusu milyonu bulmam3kta, azanıî 935.000 ile 9SO.0OO arasmda tehalüf edeceği an'.aşılmaktadır. F,sasen bu miktar İstanbulda tevzi edilen ekmek karnelerine takribî bir surette uymaktadır. Sayım günü yasağa riayet etmiyerek sokağa çıkt'.klarından dolayı haklarmda zabıt tutuian 120 kadar kimse mahkemeye veıilmiştir. ş ş dün akşamki cüretkârane haydudluk Yeniden açılacak sanat okulları Baştarafı 1 inci sahifede Mütecavizler bunu müteakab bakkahn üstündeki 35 lira ile çekm'icede bulunan 10 lirayı, bir tekerlek kaşar peynirini ve bir kaç şişe şaraö alarak kaçmağa muvaffak olmuşlardır. soyguncular kaçarken dükkânm kapısmı da sıkısıkıya kilidlemeyi ihmal etmemişlerdir. Böylece dükkânının arka tarafmda eli kolu bağlı bir halde kalan bakkal uğraşa uğraşa ön tarafa kadar sürüklenebilmiş ve neden sonra bir ş«y almak için tesadüfen dükkânm önüre gelen bir kız çocuğuna camdan işaret etmek imkânını bulmuştur. Bunun ü zerine civardan yetişenler camı kıra rak bîçare bakkalı kurtarabilmişlerdir. Yani, mütecavizler içindeki sarısın adamm cumartesi günü de dükkâmna geldiğini, bir kaç sual sorduktan sonra hiçbir şey almadan gittiğini söyicmiştir. Zabıta, tahkikata başlamıstır. Ankara 22 *Telefonla) Millî EŞiÖHum tim Bakanhğı, önümüzdeki yıl, yeniMünir Gencer ve Siret Genoer'in ve Ba. den 20 erkek, 10 kız sanat okulu ile > Hurdpjı, Besime Ocek, Alet Kalyoncu, Neyire Ipek'çi, Lebibe Sezen, Aliye Özdoiki Ticaret okulu açacaktır. Çok sevgill eşim ve annemiz Leylâ Paker'in bizlerl sonsuz dorece kedere gark^der^lt öiümü sebebüe gerek uzaktan ve yakmdan mektub, telgraf ve telefonla ve gerekse fc'.zz^t cenaze merasimlnd? bıılunmak'.a ftüyük acımıza iştirak etmek lutfunda fculucan akraba ve dcvrtlanmıza ayrı ayrı t?şekküre kederlmiz mâni olduğundan çazetenlzin tavassutunu riea ederlz. Eşl. Emrullah oğlu Raşid Paker, kızları N5lme Taner, Mihriban Eriş. ceııl1 lari' Adil ve Cemal Paker, damadları: K&z:m Taner. Zekâ Eriş, tonınlar'.: Fikret Psker. Hsyredcitn Paker. Tesekkür San'm kardeşleri Duham Hüsnünün damadı, Necmi Demlrel'in entştesl ; Genan Gencer'in kocası, Serara ve Ilham Gencer'Ia baba'arı ÎBRAHtM GENCER dün sabai: anıansız hastahfeından kurtulamıyarak vefat etmiştir. Cenazesi bugiin faat 11 de Bomontl Sıracevlzler sokak S numaralı evınden kaldınlarak Teşvlkiy» camilııde ögle namazım müteakıb ail« kaftristamna defnedllecektir. "> îfs 5jî Dul Bayan Horop Kalfayan, Bay ve yan Jirayr Fartalciyan Bay v<" Bayan Hovhannes Malyan, Bay ve Bayan Haydar T a . bakojlu, Bay îlelkon Arslanyan ve akrabalan Çorlu kazası Velimeşe köyünde fabrikatör Balta girmemiş ormanın sesi... Ormanların müthiş macerası.. Binbir sergüzeşt filmi.. TARZAN JOHNNY X A N C Y * K E L L X CÖLIERDE (Yegâne hakikî TARZAN) M A Y M ü N Ç İ T A ve TÜRKÇE SÖZLÜ emsalsiz şaheser. Baş rolde : 1VIIKAYEL KALFA'nın Mümünü tesstürle bildirirler. Cenaze m e . rasiml Gedikpaşa Surp Hovhannes Ermeni kiluesmde bugün saat 16 da yapılacak ve cenazesi Şisll Ermeni mezarlığma delne. dilecektü K. CelU * * * WF.'PSMV'LLEP SARÂY SİNEMÂS1HIN Büyük programı olacaktır. vefat «•tiğmi ve bugün •JülolUS saat 14 :e Feriköy Lfttin katolik mezarlığı killse. slnda yıpılacak cenaze merasimine akrab» ve dostlarınm teşriîlorlnl rica ve Işbu ilâ. • nın hususi davetiye makamma t e l â k ö , olunmasını rtca ejîerler. Korel allelerl PAUL