Katalog

linCU Vll umhuriyet 0000 Stelan Zweig Marie Stuart Çeviren: Asude Zey Maarif Vekâleti Tercüme takdir olunmu: ocen Telgraf ve mektub adresi: Cumhuriyet, tstanbul . Posta kutusu: İstanbul No 246 Telefon: Basmuharrir: 22366. Tahrir heyeti . 24298. İdare ve Matbaa klsmi 2429924290 İSTANBUL CAĞALOĞLU 29 ili 1942 Yakında çıbri&r. Fransu donanmasmın Toulon faciasından mak kalan parçalanndan: MartinikteU filo fle Bearn tayyare gemlsine nzaktan btr bakif Fransız ordusu tamamile tasfiyc edümeğe başlandı Fransız kuvvetlerine Mihverin itimadı kalmaması üzerine Lavalin sulh teşebbüsleri de suya düşmüşir Müttefiklerin bu limanı tahrib edecekleri bildiriliyor Darlan açık deniz filosunu da Orana çağırdı Filonun intiharına dair yeni tafsilât Bir denizaltı Toulon'dan kaçmıya muvaffak olarak Barselona gitti Londra 28 (a.a.) Deniz mahfillerinde söylendiğine göre Almanya, İngiliz hava kuvvetleri tarafından tamamile tahrib edilen Cenovanın yerine Toulon'u işgal etmek zorunda kalmıştır. Fakat Toulon da şimdi işe yaramaz bir hale getirilecekür. Darlan açık deniz filosunu çağınyor Londra 28 (a.a.) Fas radyosu bu sabahki neşriyatında demiştir ki: . (Arkası Sahife 3. Sütun 5 te) Toulon'un soniî J Berline göre yeti kat'î olarak temin edildi Tottlon'nn zaptile Avrupamn enni D flâs eden bu siyaset, 1940 miitarekesinde Fransa uzerine kurulmuştu, ve kuranlar bir taraftan Mareşal idaıesinde mütarekeyi akdeden Fransız devlet adamları idi, diğer taraftan Almanya idi, ve Almanya ile Fransanın bundan sonra aralarında bir daha harbe asla raeydan vermiyecek surette anlaşmaları esasın» dayanıyordu. İşte bu siyaset şimalî Afrikadaki Fransız kuvveÜerinin AngloSaksonlarla birleşmelerinden sonra Toulondaki Fransız donanmasmın kendi miirertebatı tarafından batınlmasile, hiç olmazsa şimdiki halde, hemen hemen tamamen iflâs etmiş bulunuyor. Fransanın müdafaa kuvvetleri kendisine tevdi edilmiş olan Amiral Darlan bir müddettenbcri guya Fransız müstemlekelerinin müdafaasına «id tedbirleri almak üzere şimalî Afrikada idi. Amerikan istilâsı o orada iken vuku buldu ve kendisinin şimalî Afrikada Fransız topraklannı müdafaa için değil, bilâkis bu topraklann istilâsmı kolaylaştınnak için tedbirler almakla meşgul bulunduğu çok geçmeden anlaçıldı. En fenası Amiral Darlan bu hareketlerinde hep Mareşal Petain'le mutabık bulunduğunu ve hep onun emirleri dairesinde hareket etmiş ve etmekte olduğunu ısrarla ilân etti durdu. Halbuki Mareşal Amiral Darlan'ın bu hareket tarzını adeta tel'in eden bir raesaj neşretmişti. Mareşal Petain"in böyle gizli kapaklı ve dolambaclı hareketlere cevaz vernıesine akıl ermiyeceği cihetle Amiral Darlan'ın Fransız devlet şefini müşkiil dururaa sokan iduiaiannın doğruluğuna inanmak çok müşküldür. Amiral Darlan'ın olsa olsa, hatta Mareşah zor duruma soknıak pahasına dahi, bir taraftan şimalî ve garbî Afrikadaki Fransızlann kendisine kolaybkla iltihaklarını tcmin etmek, diğer taraftan anavatandaki Fransızlan ayaklandırmak maksadlanm takib ettiğine hükmeylemek daha doğru olur. Nitekim Amiral Toulon'daki Fransız donanmasmın biran önce şimalî Afrikaya geçetek Müttefıklere iltihakını bir radyo mesajile açıkça isiemişti. Bu hareketler Mihverin vazîyeti da Bir siyasetin iflâsı 0 Paris 28 (N.P.D.) Fransa ordusunun silâhlan bırakma i«i lki safhada tamamlanacaktır. Bunların birindsi Fransız askerlerinin Alman askerî komutanlıklan tarafından silâhlannm alınması lşidır ki, bvuıun cuma akşamı sona ermiş olduğu bildlnlmektedir. Bundan sonra gelen iş, ordunun asıl tasflyesi, yani ordu mensublarının hesablannın kesilmesidır. Silâhlan alınmıyacak olan Fransız kıt'alan, askerî polis vazlfesi görecek olan cGarde mobile» ile Mareşal Petaln'in hassa muhafızlarıdır. Cuma akşamı salâhiyetll Fransız makamlanndan alınan haberlere göre, Alman Führeri tarafından emredUen bu son tedbirler bütün Fransa da Bükunla karşılanmış ve hiç bir hâdiseye meydan veriîmeden tatbik ediîmiştir. Fransız ordusunun üç büyük kumandanı Amirıl Abrial, General BridouX ve General Deannekeyn'in hiç olmazsa, Fransız makamları tarafından temin edilecek olan tasfîye işlerinin sonuna kadar hlzmette kalacakları zannedillyor. ~ (Arkası sahife 2. siitun 1 de) Fransız filosu MStlefikler emrine girmek üzere Toulon lîmanından çıkamadığı için intihar etmiş Berlin 28 (a a.) D.N.B. nin askerî muharriri dlyor ki: Toulon'un yıldınm sür'atlle laptı netlcesinde İngiliz ve Amerikalılarm son anda buraâaki Fransız donanmasını kendi taraf.anna çekebilmek ve bu suretle büyük kayıblara uğramış olan kendi harb gemilerıni tehlikesizce tamamlamak ümidleri de suya düşmüştür. Avrupamn emniyeti hiçbir zaman bugünkü kadar büyük oîmamıştır. (Arkası sahife 3, sütun 2 de) Takın tarihe aid, fakat bngünkü sürprtasler içinde parib pörünen bir hatırat Mareşal Petain geçen sene Toulonda Fransu donanmasını ılyaret ettigi zaman, evvelkl gün berkava edilen Strasbourç nrhlısuıda Amiral Darlanı selâmlıyorl Amiral hitabesinde diyorki: «Alınanyamn Fransayı ezmek kararı artık aşikârdır; onunla işbirliği edecekler için merhametsiz olacağız!» Londra 28 (a a.) Dün akşam Toulon'un Almanlar tarafından işgali üzerine Cezayir radyosunda Amiral Darlan demiştir ki: t Toulon'un İşgal edilmiyeceğine dair Hitler'ın yaptığı vadi orada Fransız filosunu tutmak için olduğu daha başlangıcda belll İdi, Fransayı evvelki düşmanlanna karşı müdafaa etmek vazıfemızdir. Hitler Toulon'u İşgal etmeğe ve Fransayı da silâhsızlandırmağa karar vermiştir. Fransız filosu Toulon'da kendini merd ce müdafaa ettıkten sonra batırmıştır. Toulon serbest bölgesinin bir tuzak olduğu ve burada gemilerimizi Alman toplarınm ateşı altında tutmak istenildiğıni anlamak kolaydır. 11 sonteşrınde donanmadan hareket etmesini İstedim. Filo kumandanı beni dinlemedd. Gemilerimizi kurtarabileceğini üraid ediyordu. Fakat şimdi onları tamamile kaybetti ve bir çok subay ve erin de ölümü' ne sebeb oldu. Fransanın baştanbaşa işgalinden, General Weygand'm tevkifinden, hükumet reisi salâhiyetlerinin değiştirilmesinden ve silahlı kuvvetlerimizin silâhsızlandırılmasmdan sonra Almanyanın Fransayı (Arkası sahife 2, sütun 2 de) Darlan hakikî simasile belirdi öğretmenlerinin İlk okul terfihi Tunusta ingiliz ordusu kat'i taarruza geçti Fransanın, bir kısrnı Toulonda intlhar eden, bir kısmı Martintk ve diğer limanlarda bnlunan yeni knıvazörlerinden Georges Leygnse sınıfı bir gemisi, son süratle seyrederken Meclise verilen bir kanunla Bizerte Tunus cephesinde Mihver hatları içinde şiddetli bir muharebe cereyan ediyor Hususî idarelerdeki alacakları ödenecek, mesken ve sağlık ihfiyacları karşılanacak Don cephesindeki Sovyet taarruzları Almanların inadlı mukavemeti karşısında tamamen akamete uğratılmıştır Almanların İngilizlere aüettiği bir tamime göre •• Londra 28 (aa.) Paris radyosu bildiriyor: Mecez Elbab bölgesinde şiddetli bir savaş devam etmektedir. ingiliz kuvvetleri Mihver saflanna bazı noktalarda girmişlerdir. Diğer taraftan BizerteTunus cephesinde de şiddetli bir muharebe devam etmekte ve General Anderson aldığı takviye kıt'alarile taarruz etmektedir. Amerikan tebliği Şimalî Afrikadaki Amerikan umumî karargâhı 28 (a.a.) Amerikan tebliği: Şimalî Afrikada ileri hareketi esnasında birinci İngiliz ordusu, düşmanı, (Arkası sahife 2, süton 1 de) "Ankara 28 (Telefonla) Ck okul öğretmenlerinin kendilerine, hususî idarelerden alacaklarma, mesken bedellerine, terfi, taltif ve cezalandırılmalan İle bu öğretmenler İçin teşkil edilecek sağlık ve içtimaî yardım sandığı ile yapı sandığma dair kanun lâyihası Meclise verildi. Lâyihanuı birinci maddesinde hususî İdarelerden maaş almakta olan öğretmenlerin maaş ve terfileri bu idarelerin vaziyetine uygun bir şekle getirilYUNUS NADİ mekte ve umumî muvazeneden maaş (Arkası Sa. 3. siitun 7 de) (Arkası Sa. 3, siitun 4 te) Ruslar 319 tank kaybettiler ve iki bin esır verdüer. Bir Sovyel zırlılı tiimeni SOR neferine kadar imha edildi Bolşevik bir Almanya Kayzer ve Hifler Almanyasından daha az tehlikeli imiş! Berlin 28 (a.a.) D. N. B. ajanının öğrendiğine göre, şimal Afrikada ingiliz başkumandanlığınm subaylara aid siyasî bir tamimi ele geçirilmiştir. 1 ağustos 1942 tarihli olan bu talimatname İngiltere İle Sovyetler Birliği arasındaki münasebetlere aiddir. Bunda hulâsatan şöyle denilmektedir: Komünistliğe karşı fıtrî bir düşmanhk İçinden yetişmiş olan bir çok subay ve er hiç şüphesiz İngilterenin bolşevik Rusya ile müttefik oluşunu hayretle karşılamışlar ve şaşırmışlardır. Bu hususta memnun olmıyanlara şıı noktalar izah edileMlir: 1 Müşterek İngiliz bolşevik zaferinin Avrupada komünistliğe yol a(Arkası sahife 3. sfitnn 6 da) (Verem Müeadele Gemiyetinin yeni paviyonu aşıldı j Klestkaya geri alındı Moskovaya göre 10 Alman tümeni çember icinde... Moskova 28 (a.a.) Sovyet öğle tebliğine ek: Stalingradın şimal kesimlnde bir gece taarruzu esnasmda kıt'alarımız takriben bir bölük kadar olan bir düşman birliğine taarruz etmiş ve bir çok bina zaptetmişlerdir. Fabrikalar mahalleslnde 20 kadar blokhavz zaptedilmiş ve 100 kadar düşman öldürülmüştür. Stalingradın şimal batısında düşmanın mukavemetini kıran kıt'alarımız, ileri hareketlerine devam etmişlerdir. Bir Rus birliği tanklarla desteklenen bir Al(Arkası Sa. 3, stitun 3 te). Berlin 28 (a.a.) Alman ordulan umumî karargâhmın tebliği: Alman ve Rumen kıt'aları Kafkasyanm garbında yaptıklan mukabil taarruzlarla düşman hücumlarım geri püskürtmüşlerdir. Alagir'in şarkında da şiddetli Sovyet taarruzlan akim kalmış ve Sovyetler 35 tank kaybetmişlerdir. Av tayyarelerimiz bu bölgede 7 Sovyet tayyaresini düşürmüşlerdir. Alman motörlü kıt'alan Kalmuk bozkırında yaptıklan bir ileri hareket esnasmda yeniden bir düşman grupunu yoketmişlerdir. Almanların eline 600 esir düşmüştür. Volga ile Don arasında, büyük Don kavsinde ve Stalingradda düşmanın çiddetli taarruzlan inadlı muharebeler neticesinde akamete uğratılmıştır. Topçu ve muharebe tayyareleri kara muharebelerine müessir surette müdahale ederek 34 Sovyet tankını tahrib etmişlerdir. Alman son haberlerde tasrih edildiğıne göre, 20 den 27 sonteşrine kadar düşman Volga ile Don arasında 319 tank kaybetmiştir. Bundan başka, 26 top tahrib edilmiş ve 2 binden fazla esir Almanların eline düşmüştür. Don cephesinde İtalyan kıt'alan Sovyetlerin nehri geçmek için yaptıklan bir teşebbüse engel olmuşlardır. Kalinin'in cenubu garbisinde ve Toropetz bölgesinde şiddetli müdafaa muharebeleri de(Arkaa sahife 3, sfltnn 2 de) Parti kaza kongreleri dün sona erdi Usküdar ve Beşiktaş kongrelerinde? bir senelik faaliyet takdirle karşılandı Halk Partisi kaza kongreleri, dün ögleden sonra biri saat 15 te Üskudarda, dl ğeri saat 18,30 da Beşiktaşta yapılan toplantılarla sona ermiştır. Parti idare reısi Suad Hayri Ürgüblünün de haar bulunduğu Üskudar kongresinde, idare heyeti reisi Lutfı Aksoy, bir sene zarfmda yapılan işleri hulâsa eden raporu okumuştur. Raporda, bütün Partıli arkadaşlann devletın vurguncuya, istifçiye ve soyguncuya karşı açtığl amansız savaşta mılletin tam bir yardımrna mazhar oldukları belırtildikten sonra, dileklere geçilmekte, temızlik işleri, kültür harekettert, yol inşaaü, köycülük işlen etrafında malumat venlmekteydi. Raporun bUhassa Üskudar Halkevüıir çalışmalanndan bahseden kısmında bu çalışmalardân elde edilen müsbet ve hayırlı neticelere temas olunmuş, dil, edebıyat ve spor şubelerinin faaliyetl Üskudar Halk Partisi reisliğindeki hiz takdirle karşılanmıştır. Lutfi Aksoy, bundan sonra köyculük metleri dün takdirle belirtilen, Belediye (Arkası sahife 3, sütun 3 te£ reis mnavinlmis Lutfl Aksoy r Fiatları artan inhisar maddeleri N Dün açılan paviyon binası ve davetliler (Tazsn 3 ttncü s&blfembde) Yarından itibaren satıça çıkarılacak olan fnhisar maddelerinin yeni fiatları 3 üncii »ahifemizdedir.