Katalog

Y İj C E L Atatürk hususî saylsı 21 ikinciteşrinde çıkıyor. Atatürk'ün hic bir yerde çıkmamış en güzel resimleri. Dört renkli fevkalâde bir ilâve. l'üzlerce yazl ve hatıra. YÜCEL'in bu saylsı Türk mecmuacıhğında bir adım olacaktır. Mahdud miktarda basıltnakta olan bu sayıyı şimdiden gazetecinize ısmarlayinız 19 UnCU Vll Sayl." 6 5 5 7 umhuri İSTANBUL CAĞALOĞLU Ankara 16 (Telefonla) Devlet fabrikaları vemüesseselerindeki işçüei'in yevrniyelerinin artırılrrlası hususunda tetkikler yapılmakta ve Tsazı lâyihalar hazırlanmaktadır. Diğier taraftari^ kazancları fevkalâJe artmış olduğu" halde bir çok hususî fabrika. şirket ve müesseselerin çalıştir'dıkları müstâhdemlerin ücretler'ine zam yapmadıkları görülmüştur. Devletçe yapılacak ucuz gıda ve eşya tevziatından haric kalan bu zümrenkı vaziyeti ayrıca tetkik edilmektedir. Bu gibi vatandaşların ücretlerinin arîırıimasını temin hususunda kanunî müeyyideler konması derpiş ediliyor. / Sümer Bank Yerli Nailar Pazarları MÜESSESESİ MÜDÜRLÜĞÜI Yeni geîen zengin ipekli çeşidleri surette ve birbirinin eşi olmayaıı lerde bir Türk san'atkârlna yalnlz BİRER ROBLTJK EMP; YEELİ MALLAR serbest PAZARLAT1 satıl Mağazalannda Telgraf ve mektub adresi: Cumhuriyet, İstanbul . Posta kutusu: İstanbul No 246 Telefon: Basmuharrir: 22366. Tahrir heyeti : 24298. İdare ve Matbaâ klsml 2429924296 Işçi yevmiyelerine zam içjn mühim tedbirler Devlet fabrikaları işçilerine dair lâyihalar hazırlanıyor Hususî işçiler için de yeni müeyyideler konuyor Bu IıarİMİe Tüccarlarm kendi Mihver ve Müttefikler arasında savaşlara sahne olmakta bulunan T unus sahillerinden bir £ÖrünÜ5 g kıışatma ski zaman harblerinden çoğu, bir takun safhalar geçirdikten sonra, döneı dolaşır, bir kale kuşatma şekline girerdi. Kuşatan taraf, vaziyete göre bazan kalenin açlıktan teslim olmasını bekler, bazan da kendi gücü tükenmeden sehri ele geSİrmeğe uğraşııdı. Kale içindekiler dc ya kendi gayretlerile, ya dışarının da yardımile kuşatanlart püsklirtnıek istcrlerdi. Uzun yıllar süren OsmanhBizans çarpışmalan, nihayet İstanbul nırları önünde son şcklini buldu ve orada tasfiyeye uğradı. Osmanlı Sırb, Osmanlı Macar, Osmanlı Avusturya harbleri de, çok defa, Belgrad, Peşte, Viyana gibi kaleler etıafında esaslı neticelere bağlandı. Geçen Cihan Harbi de, ölçüler yerinde kalmak şartile, eski zamaıun kuşatma Bcferlerinden farksızdı. Almanya büyükbir kaleye benzetilirse, Müttefikler onu dbrt bir taraftan sannış vaziyutte idiler. Garbda Fransa, Şarkta Kusyn. Cenubda Italya vardı. Şimalde İngiliz donanması Aimanyava harcket serbestliği bııakımjordu. Aiman ordusu dört yü boyunca bu kuşatmayı yarabilınek için çırpındı tluıdıı. Şarka saldırdı, olmadı, viarba «aldııtlı, olmadı Skagerrak'ta İngiliz ıJonanmasile boy ölçüstü, bir netice alaınadı. Balkanlar ve Osmanlı imparatoı lüğu yolile çemberden kuıtulmağa çalıçtı, başaıamadı. Müttefikler, bu çirpıtıışa karşı koyarak, tıpkı eski zaman barblerinde kale kuşatanlaıın yaptığı gibi Almanyanın ieslim olmasını sabııla btklediler. Sonunda da muradla;ma eıdiler. Bu harbde Almanya geçen seferki dutuma düşmemek için daha başıangicria tetik dav.andı. Bir yıl içinde ba>ian •şağı bütün Avrupayı eline aînıağa nıııraffak olarak tek cephe halıucie Rus>a ile karşı karşıya geidi. Şimdiden eline geçen topraklarm büyüklüğü 1914 harfeile mukaycse edilemiyecek kadardır. Fakat buna rajjmen Demokıasiieıin yapmak istediği şey, daha kocaman bir çapta olmak üzere, çarpışmalan genc bir knşatma harbine çevirebümekUr. Son hareketlcr açıkça gösteriyor ki, bu scfer kuşatılınasına çalışılan kale Avıupauır. Geçen Büyük Harbde Almanya kale saVllıyordu. Şimdi bütün Avrupa kale farzediliyor. sahalarına girmiyeıt mallardan stok yapmaları meıtedildi DENİZ YOLİLE Mihver kuvvetleri Tunusa taşınıyor Birinci İngiüz ordusu da Bizerte kadar ileriledi Tunusta ve Korsikada Fransızlar Mihvere mukavemet ediyorlar Stok yapma memnuiyeti Mihver ordusunun gene Elageila hattında tutunmağa çalışacağı anlaşılıyor İngilizler Derne Biıigazi şarîcma yaklastılar • Mâresal n nerede .bulunduğu belli değil Kahire 16 (a.a.) İngiliz Ortaşark tebliği: Dün sekizinci ordu Martuba'mn inme sahalannı ele geçirmiştir. Zirhlı düşman crdusu bakiyelerinin takibine devam edilmeiıedir. Bingazi ıle şarktan Tokraya kadar uzanan sahü bölgesine çumartesi gec«si bornbalar ve ' mitralyözlerle taarruz edilmiştir. Bingazi limanında' bühassa şiddetü bir inîiiâk olınuş ve yangınlar çıkmıştır.. ' Dün avcılarımız garbi Sirenaik'le geri çekilmekte olan düşmam hırpalamağa devam etmişlerdir. Ageita ve Agedabya bölgesinde uzun menzill! avcılanmız garb istikamstinde çeküen Mihver taşıtlarmı yenide*ı hasara uğratmışlardır. Libyada takib savaşı Çöl harbinden resimler: Libyada tahrib edilen Mihver tankları Ankara 16 (Telefonla) Millî *sorunma kanununun 25 İnci maddesinde hükumete verilen salâhiyete müsteniden bir kısım san'at ve ticaret erbabının faaliyet sahaları . haricinde kalan maddelerden stok yapmaları ve tüccar olmıyanların herhangi bir maddeyi ticaret kasdije stok yapmaları menedilnıiştir, Stok yapmış olanlar bugünden | İtibaıen bir ay içinde stokhn tasfiye ctmedikleri takdirde ellerindeki stoklan bir beyanname ile bildireceklerdir. Beyannamelerde yazılı maddeleri değer pahası mukabilinde el koyaras almağa Ticare*'Vekâleti salâhiyettar • kılınmıştır. ' ı Berlin 16 (a.a.) Resmî tebliğ: ^ Alman ve İtalyan kıt'aları Fransıa sivil ve askerî makamlarile mutabı|( kalarak Tunusta karaya çıkarılmıştırj Bone limanı ve hava meydanı bom* bardıman edilmiştir. , Bizerte civarındaki çarpışmalar Londra 16 (a.a.) Fas radyosu, dün (Arkası sahife 3. sütun 2 dei Kömür fiatları hakkında yeni karaı Evveîki gece zelzele olâu • • • Ankara 36 (Telefonla).. Komüi" fiatiannı tespit eden yeul.hir koardiuas^. yon'kârarı mer'iyete girdi. Vasstî kompozisyon taşkömürünün beher tonu bu kararla 21 lira olarak tesnit edi'miştir. Muhtelif nevi teşkömürlerı ve kokların fiatları bu esas üzerlrden İktisad Vekaletince tayin edileceKıİr. Resmî ve | hususî 'binaların teshini için kullanılmak.üzere satılan kok ve taşl'ömürîerin bugüııkü fiatları 1943 yılı nisjn ayının sonuna' kadar devani ecfectktir. Havegazfve efektrikprimlpri bu kararıh" nçşrini takib edeh mutjd'sayışlardan sonraki sarfiyat'içih tairbik e'dilmiyecektir. • ' ' Şimalî Afrika kıyıiarında Muharib Fransızîar şcfi Gencral De Oaulle Afrikalı kıfaJarı teftiş ederken Sarsıntılar memleketimizin bir çok yerlerinde hicsedildi Şeker tevziatında yeni eşa^lar Darlan yeni bir hükumet hurdu Marsşal Petain, Darlanı azletti, * de Gaulle de Darlanı ve hükumetini tanîmak istemiyor Almanlar 183 bin tonluk 89 Müttefik genıisi batırdıklarını bildiriyorlar Ankara 16 Ça.a.) Haber aidığımıza göre dün 20 20,10 arasında İsıanbul, Bununla beraber, hududları çok geniş Bursa, Izmir, Manisa, Balıkesir, Çanak•lan bu faraziye, içinde saklaılığı binbir kale, Kocaeli, Bolu, Eskişehir, Kütahya, karışık davayı basit bir şekilde ifade e Simav, Turgudlu, Akhisar, Nazilli, Sadebilmekten âcizdir. Bu harbi yürüten lihli, Kemalpaşa, Tekirdağ, Berşama, lınsurlar geçen harbdekilerdcn başka Yenişehir, Bandırmada hafif ve şiddet•lduğu için Almanyayı kaleye, Avrupayı lice yer sarsmtıları olmuştur. Hasar 4a Almanyaya benzetivermekle mutlaka yoktur. doğru bir hükme varılmış olmaz. Mütemmim malumata göre dün gece Bir defa Mihver üç yıldanberi çok ya yurdun muhtelif yerlerinde vuku bulyıhnış, Avrupadan taşarak Asyaya. Af muş olan zelzelenin Dursunbey, Gemlik rikaya ayak basmıştır. Rusyada ele ge ve Kırkağacda da hissedilmiş ve Kırkağacda bazı hasarlar olmuştur. (irdiği kaynaklar, her kuşatmanın gayesi olan düşmanı aç bırakma imkânlaBir ticaret heyeti Peşteye rını Demokrasilere vereceğe pek benzetniyor Sonra, Atlantikte yapılan denizgidiycr eltı harbi de Almanya tarafuidan İngilAnkara 16 (Telefonla) Macarİarla tereye çevrilmiş bir karşı kuş&tmadır. aramızdaki ticaret anlaşması ve konTamamile muvaffak olamıyan bu karşı tenjan listeleri üzerinde konuşmalarda kuşatma, ne de olsa, İngiltereyi yoruyor, bulunmak için Hariciye Vekâleti Ticaüzüyor, sıkıntıya düşürüyor ve onun ri Anlaşiiialar Dairesi reisi Bürhan Ziheetbest hareketlerine engel oluyor. Hal ni Sanusun başlsanlığında hariciyeden buki klâsik kuşatmalarda, bir kaleyi çe Zeki Sirmen ticaret dairesinden Mazlum viren taraf, düşmana karşı istediği gibi Atanerden müteşekkil bir heyet Peşteye tertiblcnmek, dilediği yerden taarruza gidecektîr. geçınek imkânlarına daima maliktir. l)?Sivrihisara kar yağıyor mokrasilerin böyle bir durum yaratmak Sivrihisar 16 (Hususî) Dün geceiçin gayret sarfettiklerini görüyorsak den itibaren kar yağmağa başlamıştır. da, bugün bunu başardıklannı söyliyeŞehir bem"beyaz kara bürünmüştür. • meyiz. Üçüncü Mihver ortağı Japonyanın Âvrupa dışında bulunması da ku' şatma faraziyesini çürüten bir hâdisedir. Garbdan Şarka ilerlemeğe çalışan Alınan ve Şarktan Garba doğru gayret sarfeden Japon kuvvetleri, Asyadaki İngiliz gücünü hatırı sayılır bir imlihana çağırmak iddiasında bulunuyor. Her okyanusta Mihver ve Demokrasi kuvvetleri gece, gündüz boy ölçüşmektedirler. Bu şartlar altında kuşatma îaraziyesine pek belirsiz, pek uzak bir benzetişten fazla bir değer vermek mümküıı değildir. Bu faraziye kuvvet kazanabilmek İçin. Demokrasiler, Almanyayı hiç değl'> se Rusyanm büyük kısmından geri atmalı, Avrupaya hapsetmelidirler. Gegen harbdekine benziyen büyük bir kuşat•n ancak o zaman bahb mevzuu olabilir U, iş o raddeye geldikten sonra, Al Ankara 16 (Telefonla) Hükumetçe ekmek.ve ekm'eklik hvıbybat vesair eşya maddeleri dağıtılmasıria ,dair taıimatnamenin şeker tevziatına aid 1820 nci maddeleri değişfîrilmiştir. 16 ncı ır.?.ddenin yeni şekline göre hükumetçe yapılacak tevriattan istifade eçlecekler İçin şark vilâyetlerinin Üitiyacr şimdiden temjn olunarak şeker fabrika'sr, şirketi tarafmdan büyük miktarda şeker ayırıAlman tebliği larak yakın^a sevkedilecektir Oiğer hiiBerlin 16 (a.a.) Resmî tebliğ: kümlere göre, hak sahîblerine tevziaü Sirenaikte Mihver kuvvetleri düş yapacak bayiler her vilâyetin valisi tamanla teması kesmek için hazırla rafmdan sejilerek bunlârın isimJeri şenan plânlar mucibince yer değiştirmek ker şirketine b:!diri!sc«şktir. tedirler. Alman ve İtalyan hava kuvvetleri düşman koüarına muvaffakiyetîe Dünkü Mççüste taarruz etmişlerdir. 3 İngiliz tayyaresiAnkara 16 (Telefcniat Meclis bugün hava düellolarmda düşürülmüştür. tcplanmıştır. Rommel mühim takviyeler almış lisin 1942 yılıRuznamede bulunan Meo'jıisan, mayıs ayları heLondra 16 (a.a.) Vichy radyosu. sabına a:d murakıblık raporları okunRommel'in miLfim rr.iktarda* takviyeler masını müteakıb görüşü)ecek başka aldığmı bildirmeTîtedir Rommel ordusu madde bulunmadığı cihetle çarşamba tarafmdan işgal edilen ye^ji mevziler. günü toplanılmak üzere toplantıya son • (Arkası Sahife 3, Sütun 5 te) verilmiştir. şgai îeiıdidi kars smcfa İtalya kendini çok kttvvetli baluyor • • 1 zırhlı, 3 ağır, 2 hafif kruvazör, 6 muhrib, 4 şileb, kaybeden Japon dcüianması geri çekildi Salomonlardaki sosı deniz muharelıesi ^ Gicrnale d'Itaia " İtalya kendisini ümidsiz vaziyette görmüyor „ demektedjr Vichy 16 (a.a.) İstihbarat Nezaretinin tebliği: Fas radyosu Amiral Darlan'ın hakikî bir isyana teşvik mahiyetinde olan beyannamesini neşretmiştir. Bu vesikayı okur okunıaz Fransa Mareşali ve Devlet Şefi bütün anavatan ve İmparatoriuk Fraıısızlaıına aşağıdaki mesajı göndermiştir: «Amiral Darlan neşrettiş^ beyannamede »Fransız milletine samimî düşüncemi bildirmek İmkânından mahrum bulunduğumu iddiaya cesaret ederek benim namıma hareket ettiğini bildiriyor. Ben zorda kalınca boyun eğecek tıynette bir adam değilim. Bunun ak' sini telmih etmek bana hakaret etmektir. Afıika taarruza uğradığı zaman bana emanet edilmiş olan Fransız hâkimiyetini müdafaa etmek vazifesini Amiral Darlan'a tevdi etmiştim. Daha ilk .çarpışmada Amiral müstevli ile temasa geçmekte tereddüd etmemiş, ateş kes emıini vaktinden evvel vererek mükavemeti bozmuş ve kıt'aların ma(Arkası sahife 3, sütun 4 tei Şimalî Afıik^a Müttefiklerle anlaşaral( yeni bir hükumet kuran Amiral Darlau Berlin 16 (a.a.) , Ahnan ordulan. başkumandanlığının tebliği: Hususî bir tebliğde de bildirildiği gibi; Akdenizde Alman İtalyan deniz ve hai va kuvvetlerinin şimalî Afrika kıyılaj açıklarında bir düşman kafilesins yap (Arkası Sahife 3, Sütun 5 NewYork .16 (Radyç sabaha kaışı 1 bucukta) iAmerikan Amirallığı • Salomon adalarmdaki son^.deîiiz muharcbesinin neticesini bildirmektedir. Buna göre Japon ' donanmasımn kayıbları şunlardır: 1 zırhlı% 3 ağır kruvazör, 2 hafif kruvazör, 5 hafif • muhrib, 4 şilep batırılmış. 1 zırhlı, 6 muhrib, 8 taşıt hasara uğratılmıştır. • " Amerikan donanmasmdan da 2 hafif kruvazörle 6 muhrib ba.tmışhr. Japoh donanması Salomon adalorından geri çekilmek mecburiyetinde !<aimıştır. • * r 1 Fasifik harbine dair fotograflar: Bundan evvelki Salomon adaları deniz muharebelerinde tam isabetler al an bir Japon uçak ğemisi yamyoc Varlık vergisij Mee^ete cg»ert tam metnini,' bugün k sahifemizde byfecaksıruzv' N pıanym zaten yenilmiş sayılır. Romal€r(a.aı); Britanya basınınjjı • meş'um keharieUerine» cevab veren Giornale dltalia şunları yazmaktadır: «Akdenizin bir.denbire bir harb merkezi haline gelmesi diğer keslmlerin ehemmiyeti kalmadığı manasına • gelmez. İtalya mağlub olmıyacaktır. İt^ılya kendisini kat'iyyen ümidsiz bir vaziyette. görmemektedir. Kendi üzerine yüklenmek istenen işgal tehdidi de İtalyaya endişe vermemektedir. italya. muharebedeki yerini kuvvetle tutmaktadır. Krâhn ve Duçe'nin etrafında birleşmis olan italya, kendisini emniyette ve kuvvetlj hissettiği İçin itimadla dövüşüyor ve dövüşecektir. ltal ya yalnız değildir. Çünkü Mihver, Ru= cephesinde ta,zyikmı azaTtmâkriizın Akdenizde de faaliyette bulunma'ctad'r.> İtalyanlar "Ssivoie'da yerleşemeğe hazırlanıyorlarmış Ne\vYork 1 6 (a.a.) ^ Vichy .hüku< in İtalyanlann'îtfemjeketi terket j (Arkası sahife 3, sütun 4 te) i Akdeniz muharebelernıden resimler: Bir gemi kal'ilesini himaye ederken aldıj» yaralara rağmen üssüne dönen İngiliz hafü kruvazörlerinden birisi