Katalog

Ekmek çeşnisi Sert buğdaydan yapılan ekmek matluba muvafık değil Sert buğdaydan yapılacak ekmek için icra edilen tecrubenin verdiği netice dün Ticaret Vekâietine bildirilmiştir. Belediye, iyi netice alınamıyan bu tecrübeden elde edilen ekmek ıslah edilerek satışa çıkarılsa dahi düşük bir £iatla satılması mütaleasında bulunmuştur. Maamafih sert buğdaydan yapılacak ekmek işinde henüz kat'î bir karar verilmemis. olduğundan tecrübelere devam olunacaktır. Dün gelen malumata göre Eskiş^hir. Bozöyük ve Karaköy değirmenleri İstanbul ekmeği için tenzilâth devlet buğdayı almaktan sarfı nazar etmi=tir. Buna sebeb olarak E^kişehirden İstanbula muntazam un naklini birçok sebebler dolayısile kabil olmadığının görülmüş olmasıdır. Bu şekilde Eskişehir değirmenlerine verilmekte olan 100 1'«n buğdayın da İstanbul değirmenlerine verileceği anlaşılmaktadır. Toarihî tefrika: Yazan: Z1YA ŞAKtR General Napoleon'un hedefi Büyük bir israrla gizlenen bu hedefin Ingiltereye olduğu muhtemeldi Babıali, General Napolyon'un bu yeye azim mazarratı olan Kaynarca amnankörce hareketinin sebebini öğren ahedesi, Fransahnın ihtar ve teşviki ümek istedi. Bu hususta izahat alması zerine açılmış olan harb yüzünden akiçin (Paris sefiri Ali Efendi) ye (1) dedildi. Yazık ki o zaman. dostumuzu, düşmammızı tanıyamadık. Gene Kranbir emirname gönderildi. Fakat bunun cevabından evvel, Ba sızları başımıza çıkardık. Hele bu ihtibıaliye korkunc bir haber geldi... Bu lâlde Fransızlar cümlenin menfuru o'.up habere nazaran, (Tulon) limamnda bü her memleketten tardedilirken, biz onyük bir donanma ile külliyetli miktar lara karşı gene hürmet ve riayetimizi da asker hazırlanıyordu. Ve gtzliden bozmadık. Koca Fransayı aclıktan kurgizliye, Fransamn (Mısır) ı ışgal ey!e tardık. Bunca insaniyet ve merdliğimizin mükâfatı bu mu olacaktı?.. yeceği rivayet ediliyordu. Sözleri duyuluyordu. Babıali, büsbütün şaşırdı. İnanılmaHalkın bu sözlerine ecnebi sefir'eri sına imkân olmıyan bu havadis karsısında, fena halde bocaladı. Çünkü, bile iştirak ediyorlar; Türkler, Fransızlan şımartmalandostluğa karşı bundan daha sarıh bir nın cezasına uğradılar. Ihanet olamazdı. Diye serzeniste bulunuyorlardı. Fakat Fransadan gelen rivayetin şekli birdenbire değişti. Bütün Fransada, fArkası varT açıktan açığa dönen şayialara nazaran General Napolyon, (Tulon) da hazır lanan deniz ve kara kuvvetleriııin baçına geçecek, İngiltereye gidecek, Büyük Britanya adasını baştanbaşa istiiâ edecekti. Babıali, biraz geniş bir nefes aldı. Şimdi de İngilterede müthiş bir telâş başlamıştı. . Bu telâşta Ingilizlerin çok hakkı vardı. Çünkü, 14üncü ve 15 inci Lüt tamanlannda, Fransız donanma ye ordusunun İngütereye hücum edeceğine dair o kadar çok sözler söylenmişti ki, 5İmAmerika Cumhur Reisi Roosevelt'i di İngilizler, Tulon limanındaki hazır isühlâf etmesi istenenler arasında i* Uklara ve bütün Fransada çıkan çayi mi, 1938 denberi söylenen Nevyork alara bakarak büyük bir tehlike kar Müddeiumumisi Thomas E. Dewey, son jısında bulunduklarına inanmışlardı. günlerde, gene sahnede gözükmeğe İngilterede derhal müdafaa hazırUkları başladı. başladı. Donanma, seferberlik emri alRoosevelt'i Cumlıur Reisliğinden udı. Büyük bir şeref ve şöhretin nam zaklaştırmak isteyen türlü türlü cereeedi olan Amiral Nelson, derhal hare yanlar en hâd devrelerine geldikleri kete geçti. Hafif bir filo ile bizzat keş zaman, bütün Birleşik Amerikada isimfe çıkarak 1797 senesi mayıs ayının 17 leri etrafında gürühüler koparılan nci günü büyük bir cür'etle Tulon li namzedler, Roosevelt'e muhalif olan manı önüne geldi. Bir Fransız kurve cumhuriyet partisi namzedi Thomas E. tini zaptetti. Geminin mürettebatını, ay Dewey adı yanında pek silik kalmıjü. rı ayrı isticvabdan geçirdi. Limanda Bunun sebebleri pek çoktur. yapılan hazırlıkları kâmilen öğrendi Evvelâ, Dewey gencdir. Çok kabilifakat, 500 gemi, 35,000 seçme asker, 6 güzide general, bir hayli âlim, san'at yetli, çok zeki, idareci bir hukuk a kâr ve saireden mürekkeb olan o bü damıdır. İşgal ettiği Nevyork MüJdeiyük hazırlığın hedeli, neresiydi?.. Bu umumiliği makamını, yalnız şahsile desuale, Fransız gemisinin zabitan ve ef ğil, sesile de bihakkın temsil eder. radından hiç biri, doğru bir cevab ve Mahkeme salofıunun heybeti içinde, remedi. Çünkü General Napolyon, he zaman zaman iddia makamından yük defini büyük bir israrla gizlemişti. An selen bu davudî ses, jüri azası, kadıncak, deveran eden şayialara nazaran, lar ve müntehibler üzerinde mutlaka İngiltereye hücum edilmesi muhtemeldi. Dewey'in lehinde bir tesir uyandırır. Thomas Dewey ismi, Amerika efkâİngilterede, telâş bir kat daha arttı. Hukumet, Amiral Nelson'un donanma rıumumiyesine, her telâffuz edilişinde. sını takviye etmek için Amiral Trav gene gene Müddeiumuminin lehinde bir . w::':« tı<nuu<«<'ul'> *«• filo daha vnl hâ.disevi ve bir şahsiyeti hatırlatır: »« Ispanya Amerika harbinde, Birleşik ladt. Sardunya adasmın cenubundaki Sen Piyetro limamnda bulunan Ami Amerika donanmasına kumanda eden. ral Nelson'un maiyetinde, beheri 74 amcası Amiral Dewey. Onun, o tarihte toplu 13 kalyonla 50 top çeker bir fır İspanyol filolarına karşı kazandığı zaferi, bu günkü Amerikalılar, Nevyork kateyn toplandı. Müddeiumumisi Thomas Dewey'e mal •*• Babıali, gerek Fransızlarm ve gerek etmişler gibidir. Usulleri, an'aneleri, eski diinyadan İngilizlerin hareketlerini uzaktan uzağa takib ediyordu. Ve, Ingilizlerin ma büsbütün başka olan Amerikada, Cumruz kaldığı tehlike, Ingilizlerin hakikî hur Reisliği, hiç bir vatandaşın itiraz dostlanna büyük bir endişe veriyordu. edemiyeceği kadar büyük fevkalâde 1798 1212 senesi mayıs aymın 9 un liklerden yapılmıç kademelere basıla cu günü, Fransız filosunun hareket et rak çıkılan bir mevkidir. Orada, an tiği İstanbulda isitildi. Ve bu nıuaz ane, Cumhur Riyaseti makamını işgal îam kuvvetin başında bulunan Gene eden şahsiyetin, biihassa ahlâkî bakımral Napolyon'un, İngilizlere hücum ede dan, o makamm yüksekliğile rekabet ceğine kani bulunan halk tarafmdan edebilecek bir üstünlüğe sahib olma fiddetle alkışlandığı da, rivayetler cüm sını emreder. Nevyork Müddeiumumisi Thomas Devrey, »ahst sempatisile halk lesindendi. Şimdi Istanbul, daha geniş bir ne üzerinde bıraktığı tesire, ailevî vazıyeti fes almıştı. Ve aynı zamanda, İngil dolayısile mazhar olduğu hürmete, bb terenin uğrayacağı akıbet hakkında da, de >üksek ve hakh bir çöhret ilâve etmiştir. Birleşik Amerikanın tir tir tityeniden telfiş uyanmıştı: Fakat General Napolyon. denize açılir rediği meşhur haydudları, orada bir •çılmaz, artık hedefini açıkça bildirmiş. tek kişi korkutabilmiştir: Dewey. Ço evvelâ Malta adasını işgal ettikten son cuk hırsızlarına, kasa soygunculanna, ta, maiyetindeki donanma amiralına: yol kesenlere, santajcılara karşı, bütün meden! cesaretini kullanarak a Mısır sahillerine... mansız bir mücadele açan; onları, a Emrini vermiştL Bu sırada Amiral Nelson, gemilerin kıllarma bile gelmiyen tuzaklara düden bazılarının tamirlerini henüz bitir şüren; bir numaralı halk düşmanlanmişti. Fakat havaların sakin gitmesi, nı, yılmaz bir azimle yere vuran Dederhal harekete geçmesine müsaid de wey, Amerikalılann önce nazarı dik kaüni, sonra minnettarlığını kazandı. ğildi. Dewey'in şöhreti, mahkeme salonile İngiliz amiralı, birkaç gün, hava bekledi. Ve rüzgfir çıkar çıkmaz .demir kal halk arasına münhasır kalmadı. Ku dırarak hareket etti. Tertib ettiği plân, laktan kulağa, parti binalanndan içeri çundan ibaretti: «Şayed Fransız donan girdi, parti azaları arasında konuşııl " ması, Atlas Okyanusuna çıkarsa uzak du, içümalarda ruznamelere madde otan bu donanmayı takib edecek; Por larak dercedildi ve günün birind. bu tekiz veyahud İngiliz sahiileri tecavü isim, Birleşik Amerikanm en büyük devlet adamı olmağa namzed göslerilte uğrarsa derhal harbe girişecekti. Nelson, Korsikanm şimalinden geçti di. Cumhuriyet partisi ileri gelenleri, Fransız filosunu uzaktan takib etmek Roosevelt'i senelerdenberi aynı ma için İtalya sahillerine indi. Burada, ha kamda görmekten usanmış farzettik ziranın 17 nci günü Napolyonun Mal leri Amerika vatandaşına, bir başka ta adasını işgal ettiğini ve 22 haziran sima göstermenin münasib olacağını da da, bütün kuvvetile Mısır istikame düşündüler. Thomas Dewey, cumhuriyetçilerin, tinde harekete geçtiğini öğrendi. İngiliz amiralı, Napolyonun başka bir gayet hesablı ve temkinli şekilde öne maksad takib ettiğini anladı. Derhal sürdükleri namzedliğini, velvelesiz ve Mısır sahillerine inerek Fransız donan vakarlı bir seçim mücadelesine mevzu masmı aradı. Fakat, bulamadı. Çünkü ıttıhaz etti. Mücadelesinde, Roosevelt Napolyon, 28 haziranda İskenderiye li siyasetinin prensiplerine doğrudan doğman ve kalesini işgal ettikten sonra. ruya tevcih edilmiş hiç bir hücum yok harb filosunun büyük kısmını Abokir tu. Onun içtimaî doktrinlerinc de a leyhtarlık etmiyordu. Yani, şahsan limamnda saklamıstı. Roosevelt'le çarpışmak yolunu tutmuş *•• Mısınn, böyle anî bir baskmla Fran değildi. Muarızı bulunduğu nokta, desız ordusu tarafından zaptedilmesi. İs mokratlaruı, iktidar mevkiine geidik tanbulu altüst etti. Fransız siyasetini leri tarihtenberi hükumet işlerinJe tatherkesten fazla tervic etmiş olan Pa bik ettikleri metodlardan ibaretti. Nevyork halkı, kendi şehirlerinde. dişah 3 üncü Selim, derhal devlet erkânmı toplayarak bir taraftan harb ha kendi aralarında doğmuş bir vatandaş zırlığı görülmesini, diğer taraftan da olan Roosevelt'le iftihar ettikleri için İneiltere ve Rusya sefirlerile ıttifak onun, muazzam tabirile ancak ifade müzakeresine girişilmesi için kat'î e edilebilen şöhretine dil uzatmamn. kendi taptaze şöhretini sarsmak demek mirler verdi. Vaziyetten, herkes müteessir olmuşttı olacağını Dewey çok iyi takdir etaıiş Bir gün evveline kadar sadık dost. kıy ti. Müddeiumumî, mücadelesine, suiis metli müttefik. dive hürmet ve muhabbet gösterilen Fransızlar. şimdi namerd timalleri birer birer ortaya çıkarmak. lik ve nankörlükle tavsif ol'inuyor: heı israflara işaret etmek, salâhiyetlerin tarafta hiddetle söylenen halkın lisa nasıl suiistimal edildiğini göstermekle iktifa etti. İnkâr kabul etmez delıllerlc nından: Şimdiyedek. İstanbulda her dev ispat ettiği her hâdise, demokrat parti letin elçisinden zivade Fransız elcisinin idaresinin sırtına yükletilen bir messözü Hinlynirdi H°lbuki, Devleti Ali iiıet yükü oluyordu. Mücadele o ka" meharetle idare edildi ki. Dewey'in (1) O tarihte, (Paris) e ilk Türk se r°'?besi muhakkak görünmeğe bîşladı. firi gönderilnüfti. Fakat, bizzat Cumhur Reisinin arzu Şehrimizde bir çok yerleri su bastı, Izmir mülhakatında da mezruatın mühim bir kısmı karab oldu Yaflmur, fırtına, dolu CUMHURİYET 29 Hazîran 1940 iyasî icmal tlantik, Baltık Karadeniz vrupanın garbında son as keri harekât dahi tamamlanmıştır. Mütareke mucibince Fransanın bütün Atlanük sahili Al manların i^fali altında bulunacağından Jiron nehrinin ağzına kadar harben sarkmış olan Alman kn\vetleri bilâharb İspanya hududuna kadar inmişlcr ve İspanyol ordusu ve htikumeti raümcssillerile Madrid'den gelen Abnan sefiri ve atasemiliteri tarafından karşılanmıslardtr. Bu münasebetle tspanya ile Almanya arasındaki sıkı dostluk ve dabilî harb esnasında üç sene Franko İspanyasile Hitler Almanyası arasında devpm eden askeri işbirliği haürlatd « mıştır. Fransanın Avrupadski topraklaıuıda olduğu gibi müstemleke imparatorlu ğunda dahi Almanyaya ve İtalyaya husumet durmuştur. Müstemlekelerin ve himaye ve manda altındaki yer " lerin başında bulunan Fransız gene ralleri başkumandan General Veygand tarafından Mareşal Petain hUkumetine itaate davet edilmişlerdir. Bunların hemen hemen cümlesi biate razı olmıış • rur. Bunlann arasmda Suriycdeki Fran siz başkumandanı General Mittelhauser bulnnuyor. İtaate razı olmıyan bir kaç kumandan ve vali değişririlmi^tir. Bunlar arasında şimdi Japon ordusu tarafından işgal edilmekte bulunan Hindlçini umumî valisi ve kumandanı General Catrouse vardır. Yerine Amiral Decouse tayin edilmistir. General Veygand tarafından azledi lip hakkında kanunî taldbat yapılacak 'olan Londradaid Fransız Gcnerali de Gaulle yalnız kalmıs ve kurmuş olduğu komite şeklindeki hükumete taraftar bulamamıjtır. Ba hükumete yalnız Fransız sosyallstlerinin liderl Leon Blutn iltihak edebilmiştir. İnfrfltere harbde yalnız kalmıştır. Amerikaya bağlanan ümidler Amerika • run haricî siyasetini idarede başlıca amil bulunan âyan meclisinin haricî enciuneni reisi Pittman'ın son nutkile büsbütün kaybolmuştur. Bu zat İngiliz donanması Kanadaya çekilmeslle bir fayda temln etmiyeceğlnl ve ancak Amerikan donanmasına iltihak cttiğt takdirdc Amerikanm müdafaasını takviye etmek gibi hiç olmazsa Amerika irin bir faydası olahileceğini söylemiştir. Sovyetler Birliğinin son talebleri Avrupanm şarkında bir harbe müncer olmamıshr. Ruraan>a tamamile muta vaat göstermiştir. Dört gün tçlnde Ruslar istedikleri yerlerln isgaüni tamamlayacaklardır. Macaristanın Rıımanyaya ültimatom verdiğine dair deveran eden şayialar teeyyüH etmediği takdirde Ruslann Balkanların kapısı önündeki ilerleme hareketi siyasî ve askeri ycni zorlukîar doğurmıyacaktır. Estonya, Letonya ve LJtvanyamn Işgalile Baltık denizi havzasında kat'î vaziyet belinniş olduğu gibi Rusların Rumanyadan aldık lan yerler ve noktaların işgalile de Karadenizdeki vaziyet istikrar bulmuş olacaktır. Beynetmilel Thomas E. Dewey Amerika Cumhur Reislgi namzetlerinden • Evvelki akşam başlayan yağmur, gece sabaha kadar gökgürültüsü ve şimşek çakmasile birlikte ve sür'atli olavak devam etmiş, dün gündüz de fasılaiı olarak yağmıştır. Lvvelki geceki yağmurun şiddeti, şehrin Limon iskelesi, Hâl önü. Kasıropa;a, Şehremini gibi semtlerinde suların birikmesine, hatta bazı yerlerde *uların dükkânlara hücumuna sebebiyet vermiş, dükkân sahibleri tuttukları amele ile dükkânlarını temizletmek mecburiyetinde kalmışlardır. Yağmur dün gece de devam etmiştir, havanm yağışlı vaziyeti bu gün de devam edecek Sr. Şehremininde Mecidiye mevkii SerRumanya vapuru gelmedi vimeydanı iki numaralı, ayni semtDün Köstenceden limanımıza gelmesi te Karabaş mahallesi Maslak sokağınbeklenen Rumanya vapuru gelmemiştir. da 2 ı numaralı ve Çapa Millet caddesi < Bükreşten gelen bir habere göre Ru 2^6 numarah evlerin bodrum katlannı manya seyrisefain idaresi vapur seferieri taınamen su basmıs ve Sanmusa maYemiş iskelesinde seüerin basttğı mıntdkadan bir görunuf de hava seferieri gibi tatil olunmuştur. h=ıl!esinde bir evin de sokak kapısına kcn duvarın altında kalarak derhal M şiddetli yağmur yağmıştır. Bağ mıntakaisıbet eden kısmı çökmüştür. larında zarann büyük olduğu tahmin emü^tür. Duvar albnda kalan ihtiyar öldü İzmir ve mülhakahnda yağmur dilmektedir. Izmirde mahallelerin bir çok kısımlaBüyükadada ihtiyar bir bahçtvan dün ve dolu büvük zararlar yaptı sabalı yağan şiddetli yağmurlann tesiİzmir 28 (Telefonla) Bu gün saat rım su 'oasmış. iki yere yıldırım düşmüş, rile çöken bir duvarın altmda kalarak beşte şehrimizde ve mülhakatta şiddetli munakalât aksamıştır. Bazı eski duvarölmüştür. Alpaslan sokağmda 52 nu >ağmur, fırtına ve dolu duştü. Her ta lar yıkılmış. evler çokmüş, kiremidler maralı sebze bohçesinde çalışan ve o rBfta büyük zarariar yapb. Urladan ge uçmuştur. Bornovaya kurbağa yağmiftır. Belerada yatıp kalkan 60 yaşlarında İste len haberlere göre. bu kazanm muhtelif mat, dün sabah saat 6 da babçemn 3 mahallerine dolu yağmış. bütün mezru diye, enkazı kaldırrr.ak ve yolları te metre yüksekliğindeki duvarın dihm at. bağlar, tütünler ve hububat mah mizlemek için tanzifat amelesini seferdeki halâda bulumırken birdenbire çö volmuştur. Msnisa ve havalisine de ber etmek mecburiyeünde kalmıştır. Portreter İnhisarlar Vekilinin yaptığı tetkikler Raif Karadeniz, bir kaç gün şehrimizde kalacak Evvelki gün şehrimize gelen Gümrük ve İnhisarlar Vekili Raif Karadeniz dün öğleden evvel İnhisarlar umum müdürlüğünde meşgul olmuş, İnhisarlar umum müdürü Adnan Halet Taşpınarla görüştükten sonra İstanbul Gümrük Muhafaza başmüdürü Hasan Koper ve gümrük baçmüdürü Methiyi kabul etmistir Muhafaza ve Gümrük başmüdürleri Vekilin nezdinde uzun müddet kalmiFİardır. Bu görüşmede İstanbul limamnda faaliyetin hemen hemen durması, yalnız Tuna ve tren yolunun açık bulunması dolayısile çok azalan gümrük varidatı ve memurların vaziyeti üzerinde görüşüldüğü anlaşılmaktadır. Gümrük ve İnhisarlar Vekili. diin bir muharririmize şunlan söylemiştir: t İstanbula, Vekâletimize taalluk eden işlerle meşgul olmak ve tetkiklerde bulunmak üzere geldim. İki gündür Inhisarlarda tetkik ve temaslarda bulunuyorum. Vekâletimizin mühim i§ şubeleri İstanbulda olduğu için burada sık sık temas ve tetkiklerde bulunmak icab ediyor. Tabü İnhisarlara aid islerle birlikte fabrikaların tetkiklerini de yapacak. gümrük ve çümrük muhafaza teşkilâtımız üzerinde de meşgul olacağım. Bu tetkiklerimin ne kadar devam edeceğini şimdiden tayin edemem. Fakat bundan sonra tetkiklerimin neticesi hakkında izahat verebilüim.3 I Kııa Haberler * Belediye, mevsim dolayısile bazı hastalıkların zuhuruna sebeb olabilecek olan açıkta dut ve meyva utışının önüne geçecek tedbirlerin alınmasını bir tamimle kazalardan istemiştir. * Beyazıdda Dokmeciler hamamı sokağında oturan 10 yaşlarında Bürhan, dün Mustafakemalpaşa bulvarındaki kestane ağacına tırmanırken ayağı kayarak düşmüş, muhtelif yerlerinden yaralanmıştır. * Uzun müddet müttefikin kontrolu tarafmdan Hayfada mevkuf tutulan Aslan Sadıkoğlunun Sakarya vapuru Pire'den İzmire gelmiştir. 1 * Liman, antrepo tahmil ve tahliye hamallarının birçok ihtilâflara sebebiyet veren eski arabacılar hissesinden biriken paralarmın taksimine dün Belediye İktısad müdürlüğünce başlanmıstır. Ihtikâr davaları devam ediyor Yeniden bazı limoncular mahkemeye verildi Mıntaka Ticaret Müdurluğü teşkılâtı tarafmdan yapılan kontrollar neücesinde yüksek fiatla limon satarken yakalanan altı limoncu adliyeye verilmişür. Mıntaka Ticaret Müdürlüğü, elde mevcud kontrolörlerle şehrin her tarafında limon fiatlarmı kontrol ettirmektedir. Mevcud kontrolörler bu işe kâfi gelmedığinden kâr nispetleri ilân edilmiş olan diğer gıda maddelerinin kontrolları yapılamamakıa ve hatta bunların fiatları eskisme nazaran yük&elmiş bulunmaktadır. Diğtr taraftan limon kontrolunun başlamasıle beraber birdenbire bakkaüarda lin'on ortadan kalkmışür. Buna mukabıl çarşıda, pazarda ve mahalle arala.ında fahiş fiatlarla limon satan perakendeciler peyda olmuştur. Bunları t*kib etmek ise mümkun olmamaktadır. sile namzedliğini koyan Lehman'ın müdahalesi işi bozdu ve herkes yerli yerinde kaldı. Bu gün, Thomas E. Dewey ismi, Amerikanın seçim ufuklarında, gene israrla dolaşmağa başlamıştır. Şöhretine eskisi kadar sahib, Amerikahlar tarafından, gitgide daha fazla sevilen Dewey. gelecek seçimde, Cumhur PeiMiği sandalyasını işgal edecek mi? Bılhassa Amerika mevTinı KaSçolunra netice hakkında, yirmi dört saat evvelinden bile hüküm yürütmek caiz değildir. Amerikalının, bir namzedi Cumhur Reisi intihab etmesi için fevkalâde şartları nefsinde toplamış olduğunu görmesi lâzımdır. Ancak, Amerikah, meselâ Dewey'in hususf hayatında şöyle bir adam olduğunu bildiği İçin de onu cumhuriyet partisinin öteki namzedlerine tercihan Cumhur Reisliğine lâyık görebilir. Nevyork Müddeiumumisi Dewey, sabahleyin, sekiz buçukta ruvaletini ik mal eder. Saat 9 da, portakal suvun dan, üstüne tereyağ sürülmüş ekmekten, suda iki dakika kaynamış rafa dan yumurtadan, üç dilim jambondan ve sütlü kahveden ibaret kahvaltı?ını yer. Saat 9.30 da, gazetelerini okur. New York Times ve Herald Tribune, tercih ettiği gazetelerdir. Ondan sonra, maiyetindeki iki detektif refakatinde. otomobiline biner, işinin başına gider. Nevyork Müddeiumumisinin, aile hayatında, bütün Amerikaya dürüstlük dersi verecek seviyede bir zevc ve bir baba olduğunu da unutmamak gerektir. MÜTEFERR1K Ali Çetinkaya şehrifni^e gelecek Münakale Vekili Ali Çetinkaya, denizciler bayramını açmak üzere pazartesi sabahı şehıimize gelecektir Denizciler bayramına, Beykoz önünde bulunan filomuzun da iştirak edeceği anlaşılmaktadır. Han kirasını artıran adam hakkında. ceea Utendi Edirnede yeni bir kooperatif Trakya Umumî müfettişi Kâzım Dınk Edirnede millî mahsulât kooperatiü namile bir kooperatif tesisine karar vermiş ve bu hususta İstanbul Bslediye kooperatif müdürünü Ankaraya davet ŞEH1R tŞLERÎ ederek tetkikat icra ettirmiştir. Bu kooperatif millî mahsullerden maada tavuk, tavşan. peyııir gibi mahsul ve Kömür satışları Dün Belediye Iktısad müdürlüğünde mallarımızı satscaktır. bir toplantı yapılmış, bu toplantıda Eü Yiiksek llctısad ve Ticaretii. Bankın kömür satış mümessilile yarlerin akşam yemeği dımcı bayiler görüşmüşlerdir. Şehrin muhtelif mahallerinde açılacak on beş Yüksek İktısad ve Ticaret Mektebi depoda bu yardımcı bayiler Eti Ban Mezunlar Cemiyeti her sene olduğu gikın tayin ettiği fiat üzerinden satış ya bi bu sne de mekteblermden mezun pacaklardır. Banka, kendilerine ayrıca olacak gene arkadaşlan şerefine 6 tembir kâr verecektir. Bunlar Eti Bar.kın muz cumartesi günu akşamı saat 21 de tayin ettiği fiata zam yapmıyacaklar Suadiye plâj kazinosunda bir akşam yedır. meği verecektir. Mahmudpaşada Irfaniye hanının yeni ?ahibi Hayim, kira artürmak suçundan dolayı mahkemeye verilmiştir. Dün muhakemenin tahkikat safhası sonunu bu'ıpuş, Müddeiumumî muavini Tahsia. Harun oğju Hayim Kaneri'nın, hanı satın alınca o handa ötedenberi sakin muhtelif kiracıların dükkân kirası beJellerini arttumağa teşebbüs ettiğini, eski kuntratlarm ibraa ve şahidlerin ifadelerile sabit görmüj, Millî korurraa kanununun 30 uncu ve 58 inci maddeleıine göre ceza istemiştir. I.îudafaa da yapılmış, kiracıların, yem han sahibine karşı söz ve elbirUği ederek bu yolda suç tasni ve isnad etUkleri iddia olunmuştur. Muhakemenin devamı, tetkikle karar verilmesine kalmıştır. Muharrem Feyzi TOGAY CUMHURİYET Senelik Alb aylık Üç aylık Bir aylık \m\\\ Nüshası S kuruştur. / Türkiye Limanımızdaki İngiliz gemileri gitti İtalyanın harbe girmesmdenberi limanımızda bulunan dört İngiliz şilepi dün sabah limanımızdan hareket etmiştir. Bu gemilerin İngiliz filosur.un himayesinde Akdenizi geçecekleri zannolunmaktadır. Haric tçin 1400 Kr. 2700 Kr. 750 > 1450 > 400 . 800 > 150 » Yoktur. Dikkat Gazetemize gonderilen evrak ve yanlar nesredilfin. edilmesin iade edilnıez ve zıyaından mes'uliyel kabul olunmaz. lıktan kurtardı. Yıldırım adeta bizim hesabımıza çalıştı ve etrafı süpiirdü. Beş dakika zarfında, beş yüz metre muhit dahilinde tek bir seyirci kal madı. Fakat; bu mesafeden itibaren, biraz yüksekçe olan bütün evlerin pencereleri, damları se>ircilerle dolmuştu. Bunda da şaşacak hiç bir şey yok. Zira, bütün bir neslin, millî bayram günlerinde sarfettigi fişekler ve maytaplar hep birlikte tutuşup, müdaiaasız, biçare bir damın üstüne, pırıltıh bir sağanak halinde gökten dökülse, etrafın karanhğı ortasuıda evimi bu kadar muhteşem bü aydınhğa boğan donanmaya rekabet edemezdi. O sırada yaptığım bir hesaba göre. kırk dskika zarfında evime yedi yüz altmış dört defa yıldırtm düştü. Fakat her defasında, sadık paratonerlerimden bir tanesi, yıldırımı yan yolda yakalayor, çifte helezonlu çubuktan kaydırarak, top rağa gömüyordu. Bombardımanın de vamı müddetince, yalnız bir defacık, damın arduazlarmdan birisi çatladı. Cünkü tam o sırada, öteki paratonerler, alabilecekleri kadar yıldırımı yakalamış. nakletmekle meşguldüler. Her halde, dünya yaratılah beri buna benzer bir şey görülmemiştir. Bütün bir gün ve bütün bir gece, aile efradın dan hiç kimse başını penceredea dışarı çıkaramadl. Nihayet, bu müthiş muhasara sona erdi. Zira, açgözlü paratonerlerimin cazibe menziline giren tepemizdeki bu lutlarda. bir zerre elektrik kalmamıştı. O zaman sokağa çıktım ve cesaretli bir kaç kişi bulup, damın tepesini temizledim. Bütün bu müddet zarfında, ekonomi politik yazıma devam edernediğimi de istitraden söyleyeyim. Şu satırları yazdığım sırada, hâlâ, sinirlerim ve dimağım, yazıya devam etmeme imkân verecek kadar sakin değiL Amatörlere ilân Ekstra cinâinden, cinko kaplama, çifte helezonlu üç bin iyi yüz on kadem paratoner çubuğu ve gümüş tepeli bin altı yüz otuz bir aded paratoner ucu ehven fiatla satıHVır. Tâbie müracaat NakUden: • Ekonomi politik. her iyi hükumelin KUçUk hikâye esasını teskil eder. Her devrin en akıllı insanlan, bu mevzuda...» Yazımı, bu noktasında kestiler ve yabancı bir adamın beni gormek istedığini, aşağıda beklediğini haber vcrdiler. Kapıya indim, yabancı adamı karşıla dım ve ne istediğini sordum. Aynı za mına bilmesi; bunların, evin hangi kısmanda. ekonomi politiğe dair olan fi mına konulması lâzım geldiğini ve kirlerimin kaçmalarından korkuyor, diz hangi cins çubukları tercih ettiğımi ginlerini sıkı tutmak için bütün gay öğrenmesi lâzımmış. Mal sahibliği ıneretimi sarfediyordum. İçimden, bu ya selelerine pek az vâkıf bir insan için bancı adamın. o dakikada, tepesinde bunlar tamamen meçhul şeylerdi. 1 abir buğday yükile» kanalın dibinde bu kat, karşımdaki adam, tecrübesizliğilunmasını temenni ediyordum. nün galiba farkına bile varamadı. SeBen kabıma sığamıyordum. O, çok kiz çubuk kojTtıasını, hepsini darna sakin görünüyordu. Beni rahatsız et yerleştirmesini ve en iyi cins çubuktan tiğinden dolajT müteessif olduğunu kullanmasını söyledim. tAlelâde» tnaiı. söyledi. Fakat, yoldan geçerken, evim kademini yirmi santim hesabile, .bade paratoner bulunmadığını görmüç kır kaplama> çubuğu, kademini yirmi beş santimden verebileceğini, otuz sande... Evet. dedim, evimde paratoner time de çifte helezonlu, çinko kaplama> mal vereceğini söyledi. Bu çubuk. yok. Bundan ne çıkar? Şahsan, kendisine göre hava hoş ol yıldırımı, nereden gelirse gelsin, herduğunu, yalnız, bir kaç paratoner koy hangi bir anda durdururmuş. Çıfte helezon işime geliyordu. Bu marka makla memnun olacağını söyledi. maldan alacağımı cevaben söyledim. Ben, bu güne kadar, otellere ve eşVe nihayet, yakamı kurtardım, ekonoyasile beraber kiraya verilen evlere ami politik hakkmdaki fikirlerimı ye lışık olduğum için, ev sahibi mesle niden toplamak için yarım saat vakit ğinde müptediyim. Benim vaziyetim kaybettikten sonra, yazuna devam etde bulunan herhangi bir kimsenin yatim: pacağı gibi, ele karşı, eski bir ev şahibi gibi görünmeğe çalışıyorum. Bi «... Dchalarının en zengin hazinele naenaleyh, hem bu sebeble, hem de rini, tecrübelerini ve bilgilerini knlyabancı adamın elinden yakamı kur lanmıslardır. Zerdüştten Horace Greeley tarmak için, çoktanberi. benim de, al ye kadar. her derirde. her medeniyerin. tı veya sekiz paratoner koydurmak ta her memleketin yetiştirdiği en güzide savvurunda olduğumu söyledim, fa insan lar...» kat, dedim... Yazımı, bu noktasında, gene yarım bıYabancı adam, hajTete düşer gibi raktırdılar ve paratonerci ile görüşmek oldu. dikkatle yüzüme baktı. Yanbş için tekrar aşağı inmemi söylediler. bir şey yaparsam, hiç değilse variye Fırladım. Kafamdaki muazzam fıkirler timden belH etmeyeyim diye sükune öyle muhteşem kelimelerin deragu timi muhaafza ediyordum. Adam, şe şunden teşekkül etmişti ki. her kelime, hirde başka herhangi bir kimseyi müş başlıhaşına. bir çeyrek saat sürecek teri edinmektense beni tercih ettiğini resmigeçidlik bir heca kafilesi teşkil söyledi. ederdi. Paratonerci ile bir kere daha Pekâlâ! karşı karşıya geldik. O gayet sakin ve Dedim ve fikirlerimle, tekrar göğüs mültefit, ben pürheyecan ve pürharagöğse mücadele etmek üzere oradan ret. Bir ayağı yasemin fidelerimin, öuzak!*şmpğa hazırland'm. A.Jam ar teki ayağı hercai menekşelerimin üs kamdan seslendi. Paratcner çubuğu tünde, elleri kalçalarmda, şapkası göznun kaç tane olacağını. tamamı laraa lerine inik, bir gözü kapalı, öteki, ana Ekonomi Politik = = ^ 2 bacayı çavullamakla meşgul, Rodos heykeli vaziyetinde duruyordu. Beni görünce, bu işte, bir insanı hayatuıdan mahzun edecek bir takım hâdiselerin bir araya toplanmış bulunduğunu söyledi ve ilâve etti: Söyleyin allah aşkına, bir tek baca üstünde sekiz paratonerin birden teşkil edeceği manzaradan daha mü kemmel bir şey, ömrünüzde gördünüz mü? Sonra, bu hesab çıkardı. Onun fikrince. damın orasına burasına yerleştirilecek daha sekiz kadar paratonerle, bu iş tamamlanmış olacaktı. Beş yüî kadem daha çubuğun ırıeseleyi halledeceğine emindi. Pekâlâ, pekâlâ, dedim. sekiz paratoner daha koyun, çifte helezonlu beş yüz kadem çubuk daha ilâve edin, ne lâzımsa hepsini yapın: fakat, Ü7Üİmeyin ve hissiyatınızı, lugat kitabma bakar bakmaz bulabileceğiniz bir yere «aklayın. Şimdi, mademki mutabıkız. ben isimin basına gidiyorum. Bu sefer, fikirlerimin en son defa karıştığı noktavı tekrar buluncıya kadar. masamın başında belki bir saat oturdum. fakat. nihayet. fikrimi vakalar gibi oldum ve devam ettim: •Bu mevzu üzerinde. fikivlerinin kuvvetini ölcmüslerdir. Meshtır Konfuçius. polis müdürü olmaktansa. derin bir iktısad âlimi olmatl tercih ettifjini söyler. Çiceron. bir çok yerde. ekonomi politik denilen ilmin, beşer fikri irin en aüil gıda olduğunu söylemiştir. Hatta Greeley, müphem faka< enerjik bir üslubla der ki: .Ekonomi Paratonerci, yazımın burasında, tekrar beni çağırttı: Tam çekilip gideceğim sırada. paratonerlere son bir nazar daha at'.n ca, hesablarımm bir parça yanlış o! duğunu anladım. Eğer bir fırtına çikar 1 da, şimdi benim de şahsan alâkadai ol= = = = = ^ = = = = = = .. ark ıvvaln'den ^ duğum bu ev, on altı tanecik parato nerin himayesine muhtac kalırsa.. Rahat bırak beni be adam ! diye haykırdım. İstersen yüz elli paratoner koy. Mutfağın üstüne de koy! Ambarın üstüne bir düzine, ineğin üstüne iki tane, asçı kadının tepesine de bir tane yerleştir! Şu uğursuz evi, gümüş su yuna batuılmış. çifte helezonlu, çinko kaplı bir şeker kamışı tarlasına dön dürünceye kadar rasgeldiğin yere paratoner doldur! Git, bulduğun kadar malzeme al, kullan! Paratoner kaimazsa makine kolu, piston demiri, mer diven trabzam ne bulursan koy. ta ki o sun'î dekor iştihan sönsün! Fakat zivanadan çıkan dimağıma bir parça sükunet. yaralı yüreğime biraz teselli verl Şimdi, artık bir kelime söyleme! Hesab pusulanı ver ve ebedî sükuta dalmak üzere buradan ebediyen uzaklaş. Dokuz yüz dolar raı? Hepsi bu kadar mı? Al sana bir çek. Sokakta biriken bu kalabalık nedir? Ne olmuş? Paratonerlere mi bakıyorlar? Allah allah! Ömürlerinde paratoner görme mişler galiba! Ne dediniz? Bir evin damında bu kadar çok paratoneri bir arada görmemişler mi? Aşağı ineyim de, halkın bu cehaletini, tenkid gözile bir tetkik edeyim! Üç gün sonra Hepimiz, bitkin bir haldeyiz. Paratonerlerle örtülü evimiz, yirmi dört saat, bütün şehir halttımn ağzında bir masal gibi dolaştı ve herkesi hayran bıraktı. Tiyatrolar sinek avladı En mükemmel sahne buluşları, bu manzaranın yanında sönük ve bayağı kalıyordu. Sokağımu, gece şfün düz meraklılarla dolup taştı ve buradan yolcu geçemez oldu. Sevirciler arasında, köylerden gelenler bile var dı. Tkinci gün patlayan fırtına, hiç ummadığımız bir şekilde bizi bu kalaba Hamdi VAROĞLU