Katalog

Müessescmiz tarahndan çıkanlan en eon eserleri Hunem Sultan 150 Kr. Viyana Dönüşü 150 > Kadın Avcısı 100 > Tarihî Musahabeler 75 > Tarihte Türkler için söylenen büyük sözleT 25 > Cumhuriyet Matbaası J M. Turhan Tan'uı Onyedinci yıl sayı: 5795 umhuriyet tSTANBUL CAĞALOĞLU Telgraf ve mektub adreslt Cumhuriyet, tstanbul Posta kutusu: îstaabuL No. 346 Telefon: Baçmuharrir: 22366. Tahrir heyeti: 24298. îdare ve matbaa kısmı: 24299 24290 r ALBÜMÜ Bugfin çıktı Haıb sahasından fotoğraflar, askerî mütehassısların yarın dün, bu gün, hakkındaki düşünceleıi, tahminlej HARB (10 kııı Cumartesi 29 Haziran 1940 Rusya Besarabyayı Işgale Sovyet orduları dün Kişinav ve Çernoviç şehirlerine girdiler; Rumenler hiç bir askerî mukavemette bulunmadılar Hükumetin bir toplantısını müteakıb dün gece bütün sınıflar silâh altına alındı Besarabya Ve Balkaalar vvelki giin Sovyet Rusya Hariciye Komiseri MoloI tof tarafından Rumanyanın Moskova »efirine verilen bir nota ile revisionnist politikanın bir safhası daha balledilmek yoluna girmiş bulunuyor. Bu nota mucibince, Sovyet Rusya, yirmi iki senedenberi ilhakını biç bir zaman tanımadığı Besarabya'yı ve Bukovina'nın bir kısırunı isteyor. Rumanya hükumetinin verdiği cevabdan bu taleblerin yerine getirileceğini anlayoruz. Birdenbire meydana çıkan bu hâdise, hiç bir yerde sürpriz tesiri yapmadı ve hayret uyandırmadıy8a, bunun sebebini, geçen ağustosta Rus Alman paktının imzasından sonra, Moskova hükuraeti tarafından takib edilen hudud tashihi politikasının bu güne kadar mantıkî ve tabiî bir seyir takib etmiş olmasında aramalıyız. Rumanyada umumi seferberlik Moskova, 28 (Hususi) Rumen elçisi Davidesco, Rumen hükumetinin Besarabyayt ve şimali Bukovinayı Sovyetler Bırliğıne terke ve meselelerin sulhan hallı için Sovyet hükumetıle geniş bir esas üzerınde müzakereye amade olduğunu biidirmiştir. Başvekil ve Harıcıye Nazırı Molotof, Rumanyanm bu cevabını vazıh addetmemiş ve Rumen hukumetıne ikınci bir nota vererek, ültimatomda mevzuu bahsedilen arazinin 28 haziran saat 14 ten itibaren 4 gün zarfında tahliyesinı taleb etmiş ve Sovyet kıtaatmın 28 haziran tarihinde Çernoviç, Kişnef ve Akkerman şehırlerini zaptedeceğını bildirmişur Sovyet talebleri kabul edildi Moskova 28 (Hususî) Rumen hukumetı Besarabya ile şimalî Bukovinanın askerî işgali ve bu toprakların tahliyesi şartlarına mutabık oldugunu bildirmış ve son günlerde ya£an yajjrnurlar peticesinde ~mOhakalâtın zorluklara duçar olfArkası sahife 4 sürun 3 tei Başka her hangi bir talebe Bükreş hükumetinin red cevabı verecegi bildiriliyor ün Rus ordvlan tarafından işgal olunan Çernoviç şehrinden iki manzara Rusya Macaristana da bir nota mı verdi? Sovyet ordusunun Besarabyayı işgali Budapeşte'de endişe ile karşılanıyor Nevyork, 28 (Hususî) Bükreşten bildırildiguıe göre, Sovyet Rusya hükumeti Macaristana bir nota tevdi ederek, ÇekoSlovakyanın taksiminden sonra Ma caristana ilhak edilen Rütenyadaki Ukraynalıların Sovyet himayesine terkini ıstemiştir. Hakikaten, Brest Litovsk muahedesile, kendi hududlannın muhafazası hesabına çok gayrimüsaid şartlar altına girmiş bulunan Sovyet Rusya, bizzat istirak etmediği 1919 muahedelerile de bir takım kayıblara uğramıstı. Sovyet Rusyanın, bir gün nasıl olsa bu kayıblan telâfiye çalışacağı muhakkak sayıhyordu. Nitekim, geçen ağustosun 24 ünde Almanlarla akdedilen karşılıklı anlaşmadan sonra, Moskova hükumetinin derhal faaliyete geçtiği görüldü. Evvelâ, Baltık kenarındaki kiiçük devletlerin elinde bulunan miihim üsler temin edildi. Sonra, Polonya hududları içinde vaktile Rusyaya aid olan arazi tekrar Sovyet Rusyaya katıldı. Ve nihayet Leningrad'ın ve umumiyetle garb? Rusyanın müdafaası için elzem olan Fin toprakları yeniden ele geçirildi. Bütün bu hâdiselerin büyük bir kısmı müzakere yolile halledilmişti. Yalnız sonuncu davayı kazanmak için Finlandiya ile çetin ve yorucu bir harbi göze almak icab etti. Bu harbin devamı müddetince bir takım şayialar isittik, bazı iddialar ileri sürüldüğüne şahid olduk. Sovyetlerin emperyalist emeller besledikleri, sosyalist rejimin prensiplerine aykırı bir hareket hattı takibine başladıkları söylendi. Fakat bütün bu iddiaların doğruluğunu ispat eden bir delil görmedik. Bilâkis Sovyet Rusya Fin ordusunu mağlub ettikten sonra, memleketi baştanbaşa isgale teFransız İtalyan mütarekesi Roma civanndaki şatoda Mareşal Badoglio tarafından okunuyor şebbüs etmedi. Fin topraklannda, kendi millî müdafaası için lüzumlu Kudiis 28 (a.a.) Röyter: General takalarda dalgalanmakta devam edecek gördüğü mıntakalan ele geçirdi ve Mittelhauser, Suriyede muhasamatın ta ve Fransa, orta şarkta vazifesine devam daha ileri gitmedi. Bu gün Finlan til edildığini biidirmiştir. General, Fran eyleyecektir. Bu haber. dun Beyrut radsız bayrağının Suriyede dalgalanmakta yosu ile yayılmış ve bu gün matbuat ile neşredılmiştir. Royter'in öğrendığine NADİR NADİ devam edeceğini ilâve etmiştir. göre, manda altmdaki iki devletin idaNesredilen tebliğ [Arkası sahife 3 sötun 7 de] Londra, 28 (a.a.) Royter'in Suriye resi eskisi gibi devam edecek ve Franhududundaki muhabiri bildiriyor: Orta sız kuvvetleri memleket dahihnde kaşark Fransız kuvvetleri kumandanı Ge lacaktır. Filıstin ile münasebetlerde neral Mittelhauser ve Suriyedeki Fran maddeten bir değişiklik olmıyacak ve sız yüksek komiseri Gabriel Puaux. sanüdığına gore, Suriye ile ticaret norneşrettikleri bir beyanname ile, Fransa mal surette devam edecektir. Cenubî Afrikadaki Fransızlann nın imzaladığı mütareke şartları manda altındaki arazi vaziyetinde bir değişiklik karan vücude getirmediğinden Italya ve AlYohannesberg 28 (a.a.) Röyter amanyaya karşı rnuhasamatın tatilini em jansı bildiriyor: reylemişlerdir. Fransa bayrağı, bu mınTArkası sahife 4 siitun 1 de] Diğer Fransız müstemlekeleri harbe devam edecekler! Suriyede muhasamata nihayet verildi Âyan ve meb'usan azaları Mareşal Peten'e sarsılmaz bağlılıklarını bildirdiler Bulgaristanda ^ > Kabine dün uzun içtimadan sonra şimdiki vaziyeti muhafazaya karar verdi Macariıtanda endişe " TJUOapeşte', zs (a.a ) Koyver u n m r p yor: Rumanyaya verilen ültimatom İtalya harbindenberi böyle bir hareketten çekınmekte olan Macaristanda hayretle karşılanmamıştır. Kabine bir çok saatler imtidad etmek üzere haftalık mutad içtimaıru yapmıştır. Başvekil Teleky'nin Kral Naibi Horthy'yi dun iki defa ziyaret etmiş olduğu söylenmektedir. Resmî beyanat ile de takviye olunan umumi kanaat Sovyet Rusya tarafından yapılan talebler diğer ban taleblerin bir mukaddemesınden ibaret değılse Macar hükumetinin bizzat hareket hususunda hiçbir tedbir ittihaz etmıyeceği merkeAnkara 28 (a.a.) Irak Hariciye zindedır. Sovyet hareketinin de Almanve Adliye Vezirlerinin Ankarayı a yanın muvafakstile yapılmış olduğu kayaretleri munasebetile aşağıdaki tebnaati bu mesele hakkındaki Macar nokliğ neşredılmiştir: • Cumhuriyet hükumetini ziyaret tai nazarını bittabi tadil etmektedir. Maamafıh efkânumumıye Rusyanın yaetmek üzere Ankaraya gelmiş olan Irak Hariciye Vezirı Nuri Şaıd re kında dikkat nazarlarmı Slovakyaya çevueceği ve Rumanyadaki Sovyet nüfufakatinde Adliye Veziri Naci Sevket olduğu halde Reisicumhur Ismet In zunun Besarabyanın garb hududlarında önü tarafından kabul buyurulmuştevakkuf etmijeceği hakkında intişar etlardır. miştır. Nurı Said ve Naci Şevket, Başvekil thtiyatlar silâh alhna alındı Dr. Refik Saydam ve Hariciye Vekili Nevyork. 28 (Hususî) Macar hüŞükrü Saracoğlu ile müteaddid görüşmeler yapmış ve bu görüşmeler esnasında umumi vaziyeti birlikte mutalea eden Türkiye ve Irak devlet adamları iki komşu memleket arasındaki sıkı dostluk ve menfaat rabıtalannı bir kere daha memnuniyetle müşahede ve tespit etmişlerdir. Aradaki münasebetlerin bu hayırlı seyrinde mes"ud inkişaflar hasıl olacağını gösteren tam mutabakatı efkâr, Irak Vezirlerinin Ankara seyahatini iki komşu ve dost memleket için çok faydalı kılmıştır > Nuri Said Pasa Ankaradan Tokyo, 28 (a^.) Japon kıtaatı şu aynldı anda. Hongkong hududu boyuca heAnkara 28 (a.a.) Irak Hariciye ınen bütün mevkılere yerleşmiş bulunuVeziri Nuri Said Paşa, bu akşamki yor. Çankayşek'e giden malzeme.ıın Toros ekspresile Iraka dönmek üzere muhım bir deposu telâkki edilen ShaAnkaradan hareket etmiş ve istasyuyung'da bu mevkiler arasındadır. yonda Hariciye Vekili Şükrü SaraFransız Hindi Çinisinın şark hududucoğlu, Hariciye erkânı. Ingiltere, Iran nun Japonlar tarafından ışgaline metove Efganistan büyük elçilerile Irak dik bir tarzda devam edümektediı Sıelçisi ve elçilik erkânı tarafından teşmal hududunu kateden YunnanTu şiyi edilmiştir. Istasyonda bir askerî mendifer hattı şimdilik işgal mıntakası kıt'a, ihtiram vazifesini ifa eylemiştir. haricindedır. Fransa teminat verdi Tokyo, 28 (a.a.) Hariciye Nezareti nanına söz soylemeğe salâhiyettar bir zat, Hindi Çinî meselesi hakkında J a ponya ile Fransa arasında husule gelen itilâfın Bordo hükumeti tarafından Hindi Çiniye yeni bir umumî vali tayini neticesinde hiçbir veçhile değişmiyeceğini beyan etmiştir. Ayni zat Tokyodaki Fransız seurinin Japon hükumetine bu hususta teminat verdiğini ilâve eylemiştir. Iraklı nazırların Ankara ziyareti Yapılan görüşmeler, iki memleket için çok faydalı oldu Rus Rumen mıuakeresinde Sovyet murahhası Budienni kumeti, Rumanyada sereyan eden hâdiseler uzerine ihtiyat sınıflaruu silâh altına çağırmıştır. Kont Teleki ve Çaki ttalyan Alman elçilerile görüstüler Budapeşte 28 (a.a.) Hariciye Nazırı Kont Czaky ile Başvekil Kont Teleki, dün akşam Molotof tarafından Moskovadaki Rumanya sefirıne verilmiş olan nota üzerine Tuna Balkan mıntakasında tehaddüs etmiş bulunan yeni vazi Sovyet Rusya Başveküi Molotof yet hakVında İtalyan ve Alman sefirlerile görüşmüşlerdir. Macar ajaıuının tekabi Peşte 28 (Hususî) Macar ajansı bu aknun aşağıdaki teblıği neşretmiştir: «Bükreş gazeteleri bu akşam fevkalâde nüshalar neşrederek, Sovyetlerin Macaristana bir nota tevdi ettiklerini ve Rütenya ile Slovakyayı istediklerini yazmışlardu. Macar ajansı, bu haberleri resmen tekzib etmektedir. Uzakşarkta vaziyet Japon kıt'aları, Fransız Hindiçinisindeki ileri hareketlerine devam ediyorlar 1 1 Asker dolu bir Alman gemisi torpillendi Londra, 28 (a.a.) Amirallık dairesi tebliğ ediyor: Tetrarch ismindeld denizaltı gemimiz Norveçin cenub sahitleri açıklarında kıtaatla dolu 8000 tonluk bir dusman nakliye gemisini torpillemiştir. Gemiye iki torpil isabet etmiştir. Mezkur raoinin refakatinde bulunan 4 motoıbot denizaltıya bombalarile hücum etmişlerse de bir netice elde edememişlerdir Denizaltı gemisi müdahale eden düşman tayyarelerinden kaçmağa muvaffak olmuştur. Sof\a, 28 (Telefonla) Nanrlar Meclisi bu akşam saat 17 de toplanarak gereyansmdan sonra saat bire kadar devam eden altı saatlik uzun müzakerelerde bulunmuşfur. İçtimada bilhassa Bulgaristanın menfaatleri bakımından Tuna ve Balkanlarda husule gelen ycni vaziyet tetkik edilmiştir. Nazırlar Meclisinin içtimamdan sonra hiçbir resmi tebliğ neşredilmemiştir. Kabinenin karan Sofya, 28 (Telefonla) Salâhiyettar mehafilden alınan malumata naz»ran, Nazırlar Meclisi bu günkü içtimaında [Arkası sahife 4 sütun 5 te] Tokio 28 (a^.) D. N. B. ajansı bildiriyor: Nişi Niiş gazetesile diğer bazı J a pon gazetelerine Kongkong'dan bildirildiğıne gore, Hindiçinideki Fransız u mumi valisi bu makama Amiral De coux'nın tayin edilmesine rağmen mevkiini terkten imtina eylemiştir. Hariciye Nezaretinin beyanatta bu lunmağa mezun mümessili bu münasebetle yaptığı beyanatta, Japon hü kumetinin Fransız Hindiçinisinin eski ve yeni valileri arasında hiç bir fikir ihtilâfı mevcud olmıyacağı ümidinde bulunduğunu bildirmiştir. Gazeteler, [Arkası sahife 4 sütun 6 da] Harekât sahasmda jaaliyette bulunan Japon tayyarelerinden bir grul