Katalog

tfll eavı • AM7 fSTANBUL CAĞALOĞLU Jfll Süjfl! 40Zl Telgraf ve mektub adresi: Cumhuriyet, İstanbul Posta kutusu: Istanbul, No 246 Telefon: Başmuharrir ve evi: 22366. Tahrir heyeti: 24298. İdare ve matbaa kısını 24299 24290 umhuri 1 İBOyOkDiiKı ^U Cuma 2 Nisan 1937 ^ H Fransızca Türkç* fftüncii cild Fiatı (4,5) dört buçuk İtSdjr. 1 I KANAAT KiTABEVi Türk Fransız miinasebetlerinin mehenk taşi: Hatay meselemiz iTürk topraklarına eşkiya göndermeği düşünecek dere celeri bulan bu cür'etler biz den zîyade Fransızları dü şündürse gerektir. Bunlar elbette dostluk alâmetleri de gildir. Husumetin husumetle mukabele göreceğinde şiiphe yoktur Ankara: 1 nisan Konsey, dün iki celse Sancağa gönderilen silâhl1 aktederek beynelmilel serseriler köyleri basıyor vaziyeti gözden geçirdi Üç TürkO öldürdüler Küçük Antant Konseyi dün toplandı Türk malları yağma ediliyor Mekteblerde arabca okumağa icbar edilen Türk talebeleri mektebe gitmekten vazgeçtiler ders okumağa icbar edilmiştir. Talebe, arabca okumamak çin mektebe gel Tiemeyi tercih et Tiektedir. Talebenin grevine karşı Sancak Maarif müdü rü, çocuklar arabca okumadıgı takdirde mektebi seddedece ğini bildirmiştir. Belgrad toplantısına fevkalâde ehemmiyet veriliyor, Çek Reisicumhuru da Belgrada geliyor atay davamızın halli için Fransa, Mılletler Cemiyeti KonseyiHama 1 (Hu ne müracaat edilmesini teklif etsusî) Vatanî fırti. Hakkımızın çok sarih olmasma rağmen bu teklıfı kabul ettik, yalnız mesele kası tarafından SanKonseyde tetkik ve intac olununcıya ka cağa gönderilen si dar Hataya mılletlerarası bir polis kuv lâhlı serserilerin te gittikçe veti göndenlmesini istedık. Çünkii Fran cavüzleri artmaktadır. Bazan sız müstemleke memurlan kendilerine Vatanî adını veren bazı Suriyelilerle el günde birkaç köyün birliği ederek Hatayın Türk halkına kar birden basıldığı gö şı tazyik ve işkence siyaseti tatbikına ko rülüyor. Son günler yulmuşlardı. Bu saldına siyasetin bazı de Zoboseyid kö sürprizlere meydan vermesi ihtimali var yünde iki, Akkuyu dı. Sulhun ve Türk Fransız dostluğu köyünde bir Türk nun böyle bir sürprizle bozulmaması en mütecavizler tara Güzel Reyhaniyeden umumı bir görunuş dışesi bızi o mılletlerarası polis kuvveti fından öldürülmüş Lâzkiye 1 (Hususî) Gelen haberBasılan köylerde yagma edilen isteğini ileri sürmeğe sevketmişti. Fransa tür. ler, Türk mekteblerindeki talebeye arabbuna itiraz ederek nihayet oraya iki üç mallar Harimde açıkça satılmaktadır. müşahid gönderilmesi kâfi geleceğini Tecavüze uğrıyanlann şikâyetleri ber ca ders okutmak yolunda yeni tedbirler söyledi. Konseyin kabul ettiği bu noktai mutad mahallî hükumetçe nazan dikkate alındığını bildiriyor. Bu meyanda Reyhaniye mektebindeki talebe de arabca nasar mucıbince hareket edildi, ve mese alınmıyor. le Konseyde müzakere olununcıya kadar müşahidler Hatayda kaldılar. Kuçuk Antant Konseylnde beynelmilel vaziyetd gözden geçiren üç devlet adamı Yugoslavya Başveküi Çekoslovak Başvekiîi Romanya Hariciye Naztrt Stoyadinoviç Krofta Antonesco Haleb 1 (Hususî) Reyhaniye ve salat etmişlerdir. Misafirler, Belgrad is millî marşlannı çalmıştır. Istikbal mera • Amik mıntakası köylerine yeniden jan tasyonunda parlak merasimle karşılan lArkası Sa. 7 sütun 1 dfr] darmalar sevkolunmuştur. Bu jandannaların vazifesi halkı tethiş etmektir. Bu mıntakalarda tazyik artınlmıştır. Türk köylerine ya Hariciye Nazın Krofta ile Romanya reze ihtiram vazifesini yapmışür. Hususi sevkedilen Hariciye Nazın Antonesco bu sabah sa tren, Belgrad ganna girerken, askerî banjandarmalar at 10 da hususî trenle Belgrada muva do ayn ayn Küçük Antant devletlerinin Belgrad 1 (Hususî) Çekoslovak mıştır. 18 inci piyade aiayından bir müf zarure ortaya çıkmca bu Fransız müstemleke memurlan, dediğimiz gibi, gemi azıya aldılar, açıktan açığa silâhlı çeteler kurmağa kadar ileri gittiler, ve hâlâ bu azgın hareketlerinde devam edıyorlar., Konseyin Hatayı dahilî idaresinde tamamen müstakil kılan kararı bizi tatmin etti, ve bu suretle anlaşıldı ki biz Hatayda muahedelere bağlı millî Türk haklannm yerine getirilmesinden başka birşey istemiyoruz. Artık mesele hallolunmuş sayılabilir ve Türk Fransız dostluğunun bu imtihanı muvaffakiyetle geçtiği söylenebilirdi. Biz vaziyeti öyle telâkki ettik. Fakat karşı taraf bu neticeyibeğenmemiş olmalıdır ki bütün harekât Madrid 1 ( A yt sekenatile makus yollarda yürümekte A.) Resmî biı devam ediyor: Konseyin çok sarih olan ve kat'î ol tebliğde cumhuri tnak için de hayli mufassal bulunan ka yetçılerin Guadala mıntakasında ranna rağmen Hatayın anayasasmı tan jara Sepanta adındaki ka zime memur edilen mütehassıslar komisyonunda Fransız murahhaslarmın bazı sabayı ele geçirmis ehemmiyetli prensip meselelerinde ihtilâf oldukları beyan o çıkardıklanndan hayretle haberdar ol lunmaktadır. Cum duk. Suriyedeki Fransız müstemleke me huriyetçiler, bura • murlan ise her çeşid fesad unsurlarile ele da mühim miktar le vererek Hatayda Türklere karşı zu da harb malzemes lüm ve işkence sıyasetine devam ediyor ele geçirmişlerdir. lar, v« hatta fazla olarak bütün cenub Birçok asker fi hududumuzun huzur ve sükununu ihlâl rarileri, hükumet ha' etmeğe matuf tedbir ve tertiblere alabildi lanna müracaat e ğine kuvvet vermiş bulunuyorlar. Bir derek teslim olmakkısmı ister istemez matbuata akset tadırlar. mekte olan bu çetecilik ve komitacıinkişaf eden lık hareketlerinin Türk efkân umuharekât miyesinde acı olarak derin tesirler Cordoue cephesi 1 ika etmekte olduğunu haber vermek (A.A.) Havas vazifemizdir. Şimdiye kadar Fransız Ajansmın muhabiri müstemleke memurlarmın metropol Fran bildiriyor: Easmı hiçe sayan bir serkeşlikle kendi kenHükumet kuvvetdilerine marifetler göstermekte oldukla lerinin Pozoblanco nna aid bir şüphe taşıyorduk. Bunu defa mıntakasmdaki ta Burgos hükumeti şefi General Franco larla açık yazarak merkez Fransasmm arruzları inkişaf et6arih vaziyet almasım görmek istedik. mektedir. Hükumetçiler El Soldado Ka ilerlemeğe devam ederek Pozoblanco Vaziyette iyileşmeğe doğru bir değişik basile Belmez ve Pozoblanco arasında nun cenubu şarkisinde kâin kilometro lik olacağına maatteessüf Suriyede her ki demiryolu kısmını zaptettikten sonra [Arkast Sa. 7 sütun 3 te) gün gemin daha zıyade azıya ahnmasile IIIIIIIUItintlMlllilHlilllltllllllllHllinillllllllflllllllllllllllllllllIIIIIIIIIIIIMIIIIIIIItinilllllllillllllllllllllMIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIMIIIIIMIIIIIIHMIIIIIIII karşıkarşıya bulunmaktayız. Türk topraklarına eşkiya göndermeği karrür ve tecelli edemediğini sorarız. Fransa, kendi talebile müracaat olu düşünecek dereceleri bulan bu cür Çünkü o komşulanmız mütekabil emnınan Milletler Cemiyetinin karanna mu etler bizden ziyade Fransayı düşün yet kararları üzerinde haysiyetli milletlehalif hareket etmek niyet ve karannda dürse gperektir. Bunlar elbette dostluk re yakışan ciddiyetle ve tam samımiyetle mıdır, veya bu karann yeni mugalâtalar alâmetleri değildir, ve elbette memurlan dıkkatli bulunuyorlar. Fransız müstemlela bozulabileceğini mi hayal ediyor? Bu bize karşı bu kadar mecnunca düşmanhk ke memurlan ise bunun tam zıddını yapınu mütehassıslar komisyonunun nisan or gösteren Fransa ile Türkiyenin dostluk yorlar. Eğer Fransız müstemleke memurtalannda yeniden başhyacak müzakere an mevzuu bahsolamaz. Husumetin hu lan ve Sunyenın onlara dayanan mıllî lerinde göreceğiz. Buna intizaren Suriye sumetle mukabele göreceğinde şüphe ve gayrimıllî bütün unsurları akıllan sıra deki müstemleke memurlarmın Türk düş yoktur. Ancak Türkiye Cumhuriyeti hü Türkiye Cumhunyetını ız'ac etmek ıstımanlığı yolundaki garib ve hayret verici umeti bu mukabelesini Fransız müstem yen bu hareketlerınden kendi lehlerine hareketleri üzerinde durabiliriz. eke memurlarmın yaptıklan gibi elaltın bir fayda çıkabileceğini tahayyül ediyorSuriyedeki Fransız müstemleke me dan çete tertiblerile göstermeğe tenezzül larsa, onlara haber verelim ki, yaman sumurlan orada oldumolasıya kaçakçı ve etmez. Nihayet bir haddi olan sabnmız rette aldanıyorlar. Fena hareket behemeeşkiya makulesi kimselerle el ve işbirliği uiistimal oluna oluna tüketilirse bu hare hal fena ceza görecektir. Tabiatte müsederek çalışageliyorlardı. Suriyeye guya ketlerin hesabı bütün dünyanın gözü takar olan bu kanunun hükmünden Suriistiklâl vermeği derpiş eden bazı mua jnünde apaçık görüleceğinde tereddüdün yedeki fena elemanlar kabil değil yakalarını kurtaramazlar. meleler sonunda bizim Hatay davası biz zerresine dahi yer yoktur. Ispanya Fasında patlak veren mukabil ihtilâl Lord Lloyd General Franco'nun Fasa geçtiği teeyyüd etti, Andaluz cephesinde hükumet kıtaatının taarruzları inkişaf etmektedir iki haftaya kadar memleketimize gelecek Bazı eyaletlerin dominyon mahiyetini almıs olması Eski tflgiliz KraHindKIeri hiç t e rncınnun "Ctmedi lı Sekizinci Edvardır memleketimizi ziya retinden bir müdde evvel şehrimize ge • lerek, Atatürk tarafından kabul edilen İngilterenin tanın mış ricalinden Lorc Lloyd'un yakında tekrar memleketi Lord Lloyd mize geleceği haber verilmekfedir. Alı nan malumata göre Lord Lloyd'un seyahati bilhassa Akdeniz meselesile alâkadar bulunmaktadır. İngiliz Lordu nisa nın 11 inde Atinaya gidecek, oradan Yugoslavyayı ziyaretle memleketimize gelecek ve Ankara yolile Filistin ve Mısıra gidecektir. Hmdistandaki son intihabatta yapılan Ingilterenin Akdeniz devletlerile dosLondra 1 (Hususî) Hindistanın tane münasebatını tazelemeğe memur e dilen Lord Lloyd'un memleketimizde üç yeni kanunu esasisi bugün mevkii meri yete girmiştir. Yeni kanunu esasî ahkâmı gün kalacağı haber verilmektedir. mucibince Aden ile Burma bugünden itibaren Dominyon mahiyetini haiz olacak Hindistanın yeni temel yasası mer'iyete girdî mitinglerden birinde nutuk sb'yliyenıer İstanbul Vali muavinliği ve bu sıfatla İngiliz împaratorluğuna T bağlanacaklardır. İngiliz Kralı tarafından bu münase « betle İmparatorluğa hitaben çekilen tel[Arkası Sa. 6 sütun 3 te] IIIIIIIIIIIIIIIIIIUIIIIIIIIIIIIİIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIinillllllllllinillMIIIIIIIIIIIIIIIHIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIMIIIIMIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIII Emniyet Müdürünün bu makama getirileceği söyleniyor Ankara 1 (Telefonla) istanbul Emniyet müdürü Salih Kılıcm istanbul Vali muavinliğine tayin edileceği hak kında burada da bir şayia vardır. Bu şayiaya nazaran İstanbul Emniyet müdürlüğüne Ankara Emniyet müdürü Sad reddin Akanın tayini mevzuubahstır. Gene bir şayia mahiyetinde olmak üzere istanbul Valisi Muhiddin Üstündağın başka bir vazifeye tayinile yerine Ankara Valisi Nevzad Tandoğanın tayin edilecekleri de söylenmektedir. Maamafih bu tayinlerin dahi ancak hazirandan sonra olabileceği gene şayi olan haberler arasmdadır. Mareşal Ahmed Izzetin cenaze merasimi Mütekaid Mareşalın cenazesi büyük askerî merasimle kaldırıldı ve Karacaahmede defnedildi İÇ SAHİFELERDE 3 üncüde : Son hatıralar Halıd Ziya Uşdklıgil 4 üncüde : Yakında beşinci bir şeker fabrikası kuruluyor 5 incide : Akılsız başın cezasını ayak Mütekaid Mareşalın cenaze Hatayın asil Türk halkına sabır ve taMetropol Fransasma niçin Irak ve çeker ran gibi diğer komşu memleketlerle müş hammül, Suriyenin akıllan başlannda Türkçe konuşmak istemi Vefatını dünkü nüshamızda haber vererek hududlarımızda tam ve kâmil bir vicdanlı insanlanna ise insaf ve basiret yenlere bir ders diğimiz eski Sadrıazamlardan mütekaid mnıyet hüküm sürüyor olduğunu ve bu YUNUS NADt Mareşal Ahmed Izzetin cenazesi dün 6 ncıda : Yakacıktan mektublar halin neden dolayı Suriyede bir türlü talArkası Sa. 7 sutun 2 de] büyük merasimle kaldırılmıştır. Hükumet merasımınden bir goruntiş merkezinden bu babda lâzım, gelen ma * kamlara emir verildiği için merasime askerî ve mülkî birçok zevat, bir bandomı[Arkası Sa,. 7 tütun 4 te)